장음표시 사용
271쪽
nationis, quo uocem extra iorem concipimussic, velfi formari, antequam formemus e ultimo uerbum figurative dicitur ,scilicet illud, quod per uerba gnificatur, ut in psalmo: Ignis, grando, .c. quae faciunt uerbam eius. Quantum vero ad quid uel bi in nobis, est animaduertendum, qJ de ratione uerbi nostri mentalis, ut per ipsum manuducimur in cognitionem diuini uerbi , prima facie, quid existens in nostro siubiective intelletitu videtur: ex hoc enim arguimus, De lium,qui dicituro atris uerbum, idemq; cu Patre clientialiter. Nunc ad argumenta duo formata restonderi
potest, oe primo ad primum, quod in nobis uerbum est aetas Jiue imago, vel rei man festatio apud intellectium. Ad secundum dicipol, qt uerbum actum intelligendi dicat, m ita patet si mentum . secundum. Superes tandem videre, num in diuinis uerbum esse traliter dicatur, vel personaliter. Mihi procul dubio apparet, qspersionaliter dicatur in diuinis enim relati personaliter pros rantur , sed uerbi nomen relatiuum est: igitur, me. Deinde flearguitur. Illud,quod uni persona conuenit, personale est, at in diuinis uerbum cse habet: igitur personaliter, non essentia iterdici di bet. Ad huius questionis cuidentiam est primo scienda, quid sit uerbum diuinis na ut theologi fatetur,nil aliud est,qua ipsemeta tus intelligendi, quo Dro manifesta siunt oia Prςterea ex dictis colligi habet distingito una bimembris, qua satisfiet argumetis, δε- inde erit finis. Verba euo duobus videtur posse comerari modis:
uno modo ex vi nominis, alio modo ex aperitione. Si primo m
do,dicit Agd eoenitale, no persionale: at secundo modo, trahitur ad porsinale scut sapientia. Ei hcc de tribuspropositis satis . a
272쪽
IECTIONES LIB. PRIMI. 22 QUOD NON TANTUM TRES PRAE
Distinctio XXVIII. Lectio LXXXV. Hactenas ad aures Magistrisient. loquuti sumus deperi
snalibusproprietatibus, consequenter de non peryona-bbus 2pprietatibus agendum erit,ubi tria in Epecie eno dabimus:primo, quo modo hoc nomen ingenitus ad alias se haleat notiones deinde hςc duo, Patrem esse, in filium esse adse inuicem: demum quo modo, quandoq; imago teneatur. sentitater, personaliter.Circa primi punim declarationem, ita procedendum, dicendam,qJ ingenitus solius Patris notio fit,adia tamen a paternitate, qua Pater refertur adsilium. An vero res ita sese habeat, sciendum est, preter tres proprietates perfnales scilicet paternitatem bationem, σ processionem, dari alias proprietates alijs nominibus nominatas, de quarum numero dicitur esse Menomen ingenitus, quod pectat ad Patrem, . aliam, quam hoc
nomen paternitas,proprietatem importat: nam in enitum iste,non
midetur de ratione Patris, quia quis potest coe Pater absq; hoc, quod ingenitus sit, multi enim geniti genuerunt, quaresigmentum patet his uerbis primum. In subsequenti vero ita Magister procedit, ut doceat, quo modo Patrem esse, lium Uy int idem. Nam idem est, quo Pater est, oe id, quo filius est,quiis una diuina essentia est id, quo uterq; ipsorum es, quisensus verus cst, at transeo sitis terminis, s .g. dicendo, esse Pacrem, quod sit idem,
273쪽
out esse lium, tunc erit senses, ql eadem sit proprietas, qua Pater ' Paster, σ quasilius est Aius,'sesensus effalsus, quia paternitate GPater est Pater, oestas filiatione est bus, mi hae
insecandaparte nostri sermoηis habinus. In tertia vero,stultiama circa imaginis nomen ut versemar una cum Magistro sint. dicemus, hoc nomen imaginis quidoq; relative dici, quamloq; non,sed e enitaliter. Relative de sol bo, oe essentialiter de tota trinitate, V. p. quando imago accipitur pro ipse exemplari diuinae
ura, ad cuius imaginem est filius homo. Et hoc perbelle ab Aug. π HMartoprobatur, ut apud Magistrum paret in t tu.
VTRVM IN GENIT UM, SIVE INNASCINLE
Tma circa iam declaratam distinctionem mihi in promti
confideranda Accurrunt: quorum primum. Utrum i genitum Patris notio sit. Insiper , num ingenitum comstitutiva Patri, proprietas appellanda. Tertio, Vtrum in diuinis, imago presina iter , vel esentialiter dicatur. Circaprimum pro parte negativa sic arguitur. Vt Pater ea principium persona. genita, ita π principiamprocedentispersona ; quare o propter oppositionem quam habet adpersonagenitam Pater, notio Patris dicitur esse, eodem modo ob oppositionem, quam habet adpersena procedcmem,nrictas eius dAeret esse,quod diceretur improces-
274쪽
bilis,sed hoc minime ponitur, nec aera igitur debet poni.Secundo
sic arguitur. Varris notio alteri a Patre covenire minime debet, at ingenitum diuina essentia, nec non Spiritus sanctus conuenit:
quare, Erc. In oppositumst habet liniarius quarto de triniscens. es unus ab uno, idea ab ingenito genitus secundum originem ira i sons ne talis di cultatis tria notare debetis, cr primo quid importetur per ingenitu, velin sicitae Ini upersupposito μ'
Hud priuationem dicat super qui undetur, inde tertium e t nabit, V m cilicet ingenitumst notio Paeris. Quo adprima genitu duobus solet capi modis r uno modo formaliter, alio modo denominative. Si primo modo ingenii sumatur, tunc dicit privationem, at si secundo modo, videlicet ratione denominationis,
O quas materialiter Abie lum, vel si posium importat, cui imgenitum conueni vel inna cibile. Guantum ad ecundum dicitur, quod talispriuatio insupposito Patris undatur, cui conuenit imgenitum ese. His tertio additur, ingenitum duobus posse capi m d=s : uno modo quatenus ab alio est, si non pergenerarionem,quo. i modo Patris notis no e L sed bene Spiritus Elo conuenit, licet proprie eius notio minimesit. Nam talis negatio dignitatem non importat. Capitur alio modo ingenitum pro eo, quod Οιno non est
ab alio, Cr ita Patris notio est, quia inter oes diui Ipersonas soli conuemt Patri, non esse ab alto, ita fecundum Docilis res a Fgnantur duae opriae notiones zaeris, qui est principium non ex principio, ut paternitas. Altera dicitur secundum quam non ea ab alio principio, ut ingenitum, vel inna dilitas. Hisita positis, adprimum dici poterit argumentum, ql ingenitum prout Patri
275쪽
nuenit, tanqua notio, dicitur in si includere improcessibile: nam ingenitus dicitur, quia non est ab alio, nec per modum geniti, nee procedentis ., Ad fecundum argumentum restondetur, quod nee lentia, nec Spiritui sancto conuenit ingenitu eotio notio Patris ponitur: na SpiritussavLIus est ab alio, esentia verὸ distina, licet absolute non fit ab alio, tamen ut est in filio, est in ipse per unci mrionem, non quidem producta, sed communicata. Et hge deprimo quυῖα seu itur secundo, num ingenitum Patris proprietas comstitutiva debeat dici. Mibi sane videtur, quὸ io; nam prima' sona per primam habetproprietatem costitui,sed maere estprima persona, irm cibilitas verὸ prima proprietas igitur, me. Minois quadruplicis set manifestari via, at quia hanc oes,ut veram μ' ponunt, iccirco probationes omitto. Ex alio latere videtur, qu)d diuinae persona per si relationibus constituantur, at innascibilitas non est relatio, nisi reductive: quare, me. Pro intellectu huius psiti velim uosscire, duplicem dicendi modum circa n Uens negotium dari, unus est opinantiam in diuinis, quod Pater per prius constituatur in essepersonali per innasci litatem, quam per paternitatem; alius modus dicendi est eorum,qui volunt, Patrem in esse personali primo constitui , per paternitatem ,-ita primi argumenti minor interrimenda, m non eoncedenda. Sic paucuruit sicundum qu tum uerbis. Superest tertium examinare, de inde erit finis. Solet ergo quom de imagine in diuinis. Vtrum es tialiter, aru personaster dicatur. Primo a pes tu videtur dicissentialiter: qt enim tribus conuenispersonis, illud essentiale est,
ed imago tribus diuinii per vis comperit per illud Ganesis racia.
276쪽
mus hominem ad imis hinem, oe similitudinem nostram hoc idem fatetur D. Aug. de de ad Petrum, quod una essensia trinitaris diuinitas,2 imago, ad quam factus est homo et ergo, me. In on fit se habet Aug. qui ita fatur, Quid est alsiurdius,quam imaginem dici ad e ; igitur dicitur relat:uciat relativa in diuinis perse nalia sunt: quare, oec. Pro rationum solutione tria videnda sunt. Primo, quid 2 de ratione imaginis. Secundo, num diuinis conueniat. Tertio, numst ij proprium. Quantum ad primum, de ratione imaginis duo sunt unum similitudiner θicit, ita ut illud, γοd imago dicitur, ei similetur, cuius est imago. Insuper quod fit essective, vel exemplariter ab eo productum. Quantum ad secundum, videtur , d proprie imago diuinis non conueniat, prout men competit, ac vetritur,quodpersionaliter id at, non e sentialiter. Quantum ad tertium, potest dici, ql imago tam gis,quam Spirituisiancto coueniat, magis amensilio ,per appropriationem: nam licet Spiritus sanctus fit Patri si lis in natura, non tamen ' bos, qui per modum nat a procedit, Spiritus in impermodum voluntatis.Imago ergo filio, non Spiritu ancto aptetur. Ier appropriationem: π Pados a pagina loquitur de imagine,
id si de filis ducendo tu lium esse imagine debet intel quantum ad appropriationem sub quo senset D. Aug. loquutusestsi timo de trim dicens, quod solus ilius es ima Patris, m i . i. sc di iis,quid ad argumenta . dicendum de facibi impatebit. P a. DE
277쪽
tis Io. PAVLI PALANTERII DE PRINCIPIO, QUOD RELATIVE DICITUR.
Distinctio XXIX. r Lectio LXXXVII.
EX Magistersint. loquutus est de innascibilitate, ut
in hesterna audivistis lectime, con enter de communi 'matione sub ratione principij agendum, oe circa Metria faciemus: nam primo qualiter per hoc nomen principiumse habeat trinitas ad creaturas , Aocebimus. Insuper quomodo se ad- inuicem diuina persona per illa et nomen principii habeant. Demum notandum ponemus. Circa primum, videtur bae via e se. procedendum, quod Pater, oe filius, s Spiritussa eius mimum temporaliter creaturarum principium. Nam Me nomen principium, sicundum quod relatiuὸ in diuinis dicitur,relationem Dei tantum importat ad creaeturas, mel relationem personarum adinvicem:primo modo tota trinitas estam rerum per creationem principium dicitur, quantum ad esse, non qua nisi ad vitia rerum, nec ab perno ,sita in tempore , m hoc est discrimen inter princia pium eorum, quae ab ς terno sunt, V.g. ad intra Pater ab perna
frij principium dicitur, ρο Pater, o Filius Spiritus sanciti,sed
hoc non extempore, neq; sentialiter,sid notionaliter. Huic pamticula primae nectitur a tera sub his verbis, dum dicitur, quod Parer o lij principium, in uper ql Pater, C filius uni unum principium ipsius Spiritus sanciti, o testatur D. Augi v. de trin. capite a . His terti) venit addendum loco notandum, sub his verbis, s relatio, qua Parar Aius referuntur ad Spiritu sanctum,
278쪽
si ictum ,proprium et ualiter aliquod nomen minime halete me id mirum videri debet, quoniam temporibus Magistri nondum erat in usu, ne inuentum illud nomen scilicet communis Epira is, quo Doctores illam notionem nominant. Sed dicetis, libentesciaremus, num hoc nomen principium inprςdicationem diuinora
transiens semper uniformiter habeat: ad hoc dici potest, ql nou per uniformitersumitur stet enim quadoq;μ personabieri V. g. dum dicitur, Pater, oe lius siunt umιmprincipium Diaritus saneti ; quandoq; etiam essentialiter, ut cum dicitur, Pater. Filius , Spiritus sanctus unum sunt creatu principium. Et hre de tota distinctione bacpauca sufficiant.
VTRVM PERSONA DICI POSSIT PRINCL
, PIUM IN DIVINIS, ALTERIUS, ETC.
D uberiorem doctrinam eorum, quae in proxima δε- clarata fiunt distinctione , ne quis vestrum mes illare audeat, tria qusta examinanda proponam, o primo. Num in diuinis persona alterius possit dici principiam. Pr erea, Num Pater Filius Spiritus sancti unumsint principium. Tertio, Num Parer, m filius plures dici queant Juratoren Quantum adprimum. Adpartem declinantes negativam ,sic a Demus. Principium, σ causa idem sunt, ut habetur drumorum libro quinto , in diuinis una persona alterius causa minime diacitur, quia ibi nihil est causatum: igitur, σα Deinde sicuti Deo e P 3 comPetit
279쪽
mpetit esse principium, ita or esse me, iuxta illud Apoc ipsis primo. Ego sium a pha, s omega, idest principtum finis, sed
una personasinis non est alterius: quare ctrc. In oppositu se habet Aug. iiii. de trin. dum ait, quod Pater est principium totius deia talis: ergo. Pro determinatione talis dis ultatis duo stire debe tis, primo.Virsi ratio principi' in diuinis ponendast Deinde, Vtrum talis principijst vinuoca. Quantum ad primum, incitur, quod in diuinis re pedia diuinorum debet poni principium,sed non causa. Ouod aut ibi ponendumsit principium, patet: nam una persona est ab alia: ergo una erit principium alterius dicenda.Cur aut in ditiinis non debeat concedi causa, ratio assignatur, quoniam causa, Cr causatum per esentiam distinguuntur, qua distinctio in diuinis non admittitur, propterea neq; cras, neq; ca alum ibi. Quo ad secundum, duabunt opiniones: prima est eorum, qui opinantur hoc principij nomen univoce dici, T. q. dum dicitur, ql Deus est creaturarum principium, rursus dum dicitur, quod una persona sit alterius principium. Quo se undamento nitantur,. a dite; dicunt enim, hoc principi, nomen non variare conreptam magis, vel minus comune. Altera opinio totumsent oppositum, rhoe, quia principiare in natur ua, Gr in aliena, prisclij r tionem variare, non solum variaetione fecundum quid, veru etiam
simpliciter dicitur; sed quς b bπ mil faciamus, Er ad soluenda
argumenta accedamus, or primo ad primum ita dicamus, quod principium, oe cossint idem fecundum superius , CT inferiuniccirco alicubi ratio principij poterit admitti, ut in diurnis, ubi tamen minime raIla ca se erit; vel dicatis, sec duo idem re esc
280쪽
at mitisne non. Ad alterum argumentum similitudo interrimitur defue, de principio, nam principium in diuinis originis ordinem re picit, oesinis importat prςeminentiam bonitatis, qua in
diuinis reJeEL diuinorum non ponitur, at resspectu creatuinarum
tantum, quarum Deus est principium, oesinis. Et bςc deprimodabio satis. Quςritur fecundo. Utrum later, oe filius 't una Spiritus sancti principium. Mihi certe videtur, quod non. Nam si unum, hoc uel e et ratione essentia , uel proprietatis, nullim h rum dici di bet: ergo, σc. Minor quibusdam videri posset smLPaa, proptereas cprobatur. Si repectu essentia, eodem modo Spiritus sanctus simet principium dici poset: nec mirum, quia cum matre, filio in essentia unum est nec videtur posse dici,
re tectu proprietatis communis nurationis, quia cum proprietas
sitsupposui,sicut Abiecti, non uideturpo bile, quod duom oppositorum is et proprietas. Deindesi propter unitatem proprio satis Parer, σfilius unum dicantur principium, tunc per oppositum ubi plures proprietates erunt realiter disserentes, scilicet pat renitas. oestratio activa ,σ ita Pater posset dici plura primcipias i hoc non dicimus: ergo neq; primum. Ex alio latere, D. Aug. vi. de Irin. ait, qJ Patre, filius non sium Spiritussancti duo principia, ed unum: ergo, .c. Pro re lonsione, ne in squia
uoco laboremus , duplicem principij in medium distinctionem o remus . Quandoque enim fumi solet principium pr' agentς, quandoqMe proforma, quae ratio est agendi actu. Si principium sumatur primo modo, cilicet pro eo,quod agit, cum illud fili In suum, Pater, o Abas non erunt unum principium, qμMinon