장음표시 사용
261쪽
Pater,m Filius, m Spiritussanctus, quae accidentaliter minime prςdicantur, sed relative, quoniam emper ad aliquid eterne, σincommutabiliter dicuntur, ut insigmento primo declaratur. Post
quod absiequitur alterum, ubi declaratur, quod sola secunda persona in aestate proprie si filius, m hoc per nnerationem. Nam rictime in are criptura homines fili, Dei vocentur, hoc solum
fit temporaliter, non Nemaliter, deinde Νj Dei uocatur pergratiam, vel pergratuitam adoptionem, insuperper icmporalem pro
ductionem,nonper naturalem, pernamq; generationem, uiseci
da persona in diuinis. His addi potest alia disserentia; nam cum homo filius Dei dicitur , θ Deus, no unomisolum pro persona Patrissimiliter dici potest de Spiritu sancto, quod esse donumst proprium Spiritus sancti: nam licet multa mi Dei dona, nullitamin illoru conuenit esse donum ςternum , uti Spiritui sancto, qui Dei donum et perna prae 1 isne ,scutfilius Dei per g
neratione . Etsi Grius per generationem refertur ad Parrem, ita Spiritus an sperprocessionem relatiae dicitur ad Pagrem, ad filium, quae relatio, licet apertἐ no appareat in hoc nomine Spiritus sanctus,attamen clare cognoscitur in hoc nomine,donum. Et hςe de segmentis duobus. In tertio, m ultimo videre est, quomodo hoc nomen Spiritus sanctus, quamuis in Jecie tertiae persona approprietur, tribus nihilominus per sinis quandoq; commmniter couenit: na, ut perbelle hic docet D. g. tam Pater, quam filius, qua et Spiritus sanctus, immo tota trinitas dicis ot Spiritus sanctus; quςbbot enim persona θiritus est, oesancta. Hic tamen confiderare oportet, quod dum dicitur, aut Pater, aut filius, aut
262쪽
tota trinitas Spiritus sanctus, tunc personale uomea propriam nodicitur Spiritus sanctas, neq; relatiuum, pro qua re, ne exanimi sententia loqui videamur, erit notandum Spirituras ictu duobus consueuisse dici modis, uno modo a 'iritualitate ,sub quo siens toti conuenit trinitati; alio modo a spiratione, π tunc dicitur relative, oe ita solum tertiae ascribitur in diremis personae. Insipervidetur, quod Spiritus sanctas pro duabus distinctis queat a cipi dicIionibus, spe tam Patri, quam Filio, i in Spirituis
Llo, π toti trinitati conuenit. Sι verosumatur pro una tantum
Adtione, hoc modo soli tertia competitperbona in trinitate. Hinc quorunda error excindi potest dicentium, ql isti termini,Spiritis sanctus, s dona minime siunt nomina personalia, tertiam cilicet in diuinispersonam Betificantia. Nam non dicerentur reliniue ad hos terminos cilicet Pager, filius.Pro probatione aiunt, nos' se dici, Pater est Spiritus sandii Pater, nec I Ius e i Spiritus sanctifidus, alioquin siqueretur, quod Spiritus sanctas esset genitus. At hoc quid absurdius non ergo dicendum, et i isti termini Spiritus sancitus, donum sint nomina personalia, tertiam in dia
omis persinam In cantia proposito errore, qua nunc via diluid beat, audite. Non obstante ergo,ql Pater, Spiritus sancius, seu donum bi inuicem vocabulis non re 'ondeant, habent nihilominus relatiae dici, quoniam magis vocabula secundum relationissensium accipiendasiunt,quam secundum vocis sinum, tunc erit diacendum, quod Spiritu ancius sit θiratoris Spiritu an ius, donum datoris vinum , sicut et in creatis dici solet caput rei capiatata caput, rursus ada alati ala. Et bscsIis. i i
263쪽
xr IO. PAVLI PALANTERII VTRVM PER RELATIONES OMNES PER
Lectio LXXXII. MVlta diximus insuperioribus parte depersonarum proprietatibus, quibus adinvicem persona distinguuntur, ad euidentiam quorum , uberioremque doctrinam in prVenti usta duo rimabimur,m primo, Vtrum oes diuinapersonae per relationes distinguantur. Insuper, Utrum relationes perisonas constituentessint reales. Circaprimum, negative procede
resfic atrguemus, nulla forma habet distinguere, nisi secundit mImus, at persona, vel h postasis in generesubstantiae indiuidatim Importat,non ergo, quo ad esse personale,vel sepostaticum,distin-Lito p relationes fieri habet. Prpereaprima distin iis debet fieri per prima entia, at personarum diuinarsi estprima distin tio, ergo per absoluta, quasiunt prima entia, oe non per relationes, quae posteriores absolutis. Ex alio latere videtur posse dici, qd illud, qJest causa multiplicationis fit et causa distinctionis,at relatio multiplicationis causa est, ibore Boetio, libro de trinitate: igitur, .Hisitapostis, nunc ad argumetasoluenda accedamus, mprimὸ ad primum dicentes: maiorem propositionem ita ese glosandam, nultiforma distinguat, ni se secundumsivum genussubstantiae, vel relationis, unde licet relatio uppositumsub Tantiae distinguat, non id tamen fit substantialiter,sed relative. secundum argumenta minor negari posset, deindesic re*ondendum, ab oluta siecundum rem non essepriora relationibus, quam resinamu distinctio, dato,
264쪽
quod far per relationes, tunc per prima entia erit, siub illo tamense u argumenti primi sioluti. Et hςc de primo quoto. In altero
per utandum est. Utram relationes copituentes perfnas reales sint. Mihi certe videtur, quod non, nam ut Deus Pater eas h Pater per generatione, ita Pater dieitur noser per creationem, sed paternitas in Deo re ste tu nostri, relatio realis minime ea, neq; et paternitas restectu si ij in diuinis realis relatio vocabitur In seper illς sunt rationis relationes, quae anima operationem sequuntur, at oes diuinae relationes sic se habent: ergo. Minor declaratur, quia oes diuina Pressionessunt, vel per modum voluntatis, etes intellicitus: igitur, o c. Deinde authoritate Boetj- a uiritur, relatio Patris ad filium m utriusiq; ad Spiritum sanctum videtur esse, ut relatio ad se ipsum, at hςc est rationis tantum: quare, cs c. Pro determinatione huius Psti, quia in diuinis distinctio non videtur esse, nisiper relationes, duo sidenda erunt
V m de realitare diuinarum relinionum, alterum de n&mero, ac,
si sicientia notionum, oe proprietatum per alium. Quaηtum
ad primum. Relationes reales sunt in diuinis, quoniam ambo e trema realia sunt. Quantum ad secundu siciendum est, notionem, relationem .proprietat persona, sicundum rem .idem dici posse. At ratione uesicundum rationem diuersa. Nampaternitas notio vocatur, in quantum est principium deueniendi in notitiam Parris. Relatio aut ,quatenus per eam Pater relative dicitur ad filium; proprietas vero persona, inquantum uni tant um conuenit.
Insper Pprietin personalis, inquantum constitu a est persiona Patris. Hisprmissis, quot numero sint notiones, est sciendum, .al , O quinq;
265쪽
quinq; missunt relationes quatuor. Exemplum primi iv nitum, vel innascibilitas, paternitas, filiatio, communis ripiratio, π processis. Harum vero quatuor sunt relationes, 'g. Patemnitas, filiatio, commis*iratio, m processio. Nunc ad argumenta Qt accedamus ori similitudinem subter fugiemus, m ratio as gnaripotest, quoniam diuina essentia ad creaturam habitudo necessariam ad filium coexigentiam minime ponit, at Paternitas in deitate bene habitudinem coexigendi filium necessariam ponit, propterea hςc habitudo retas erat, non illa rejecta creatur rum. Ad secundum dicitur, ex falsaprocedere imaginatione, namta es druinae relationes, licet mima operationem, vel intellectus consequantis, habent tamen e se inuitatellectu, voluntate,pr pterea re ales, non rationis, pro ut rario refertur ad res intelle
Aas, m volitas. Ad ultimum argumentum Boetij dicitur, quod quantum ad hoc veritatem habet, quod scis in relatione ei dem ad se ipsium non plurifica Uundamentum Jc nec in diuinis rei nonibus, quantumcunq; oppositis, vel di peratis. Dissimilitudo
- tamen est,quoniam extrema diuinarum relationum realiter
sunt diuersa,m necessariam habitudinem coex emtia inter se habentia ,propter quod Naes p nendae. In illa vero relatione eius adse ipsum non est dare priai mum , neq; secundum, quia idem pro- prie non se ipsum coexigit: quare, I
266쪽
LECTIONES LIB. PR IMI 11 HIC QVAERI POTEST, ET C.
Distinctio XXVII. Lectio LXXXIII.
EM iurus vobis distinctionem baias primi libri vigesima
septimam, ob oculos primo vestros cob rentiam procntis cum superioribusponam: deinde ad diuisonem accedam. Ex quo ergo Magister sint. verba fecit de personalibus tribus proprietatibus, ibcreparemitate, siliatione, σὴ iratione,fecundum qd nominibu 'propriyssignificatur, nunc intendit de eisdem agere, quatenus nominibus alienis, atq; diuersis significantur, hςc de nexu una cum intentione. Diuiditur modo prons disti Aio in partes tres, in quarum prima est simo de his pro ut Ρ - eantur terminis ςquivalentibus personalibus. In secunda de eis, pro ut relative ad matrem dicuntur. In tertia,σ vltimaponitur propositio declaranda de nominibus esentialibus. Quantum ad primam,si procedemus dicentes, oia vocabula alicui personaeproprie, nisi unam exparte re ignificare proprietatem, qua illa persona ab alijs personis determinative distinguitur. An hoc verumst, audite. Nam eade videtur eseproprietas,qua istis Infatur
nominἱbus, Pater, Paternitas, generatio actua re Apectu Patris,
O sis , bos,filiatis,generatio passiua respectu siij, Cr istis Spiritus janctus, iratio passiua σ ab Urysi; re ste tu Spiritus sancti procedere ed istis proprietatibus personae proprie, abinuice determinative distinguuntur, omnia ergo voeabula alicui persona propria, nis unam ex parte rei significare possunt proprietatem. At
267쪽
At dicetis. Num eadem estproprietas, quae nomine Patras importa ur, paternitatis, σgenerationis activa ' rursus. Num eadem
illa, c3 importatur nomines iij, oesiliationis generationis poma si ver, num idem est, Patre, σgenus Uliam ' deinde. ne idem dici potest esses lium, oe natum a Patres ad hπ una cum
Magistro dicemus, quod quamuis significetur eadem proprietas nominibus istis, esse Patrem, genuisses liam , seu Pater, m Paternitas, hoc tamen fit sitib rationibus diuerss. nam per martim nominibus, cumsinodisunt Pater,Filius,m Spiritu anctus. proprietas tantu minime significatur,sed by postasis. At nominibus proprictatum, cui modi siunt paternitas,ofiliario, proprietates ipse secundum siti vel adtas ipsaru proprietalum,ut generare nasci v lienesarisignificantur. Ei h c pro primo pundis. In alteros perea videre, quo modo nomina ista, genitus, verbum, imago se habeant ex parte rei, non enim siubstantiabier ex parte rei, seu ad s. sed bene ad Patre relatiae videntur dici, nam illa nomina, quaestio proprie conueniunt, π eius prπisepersonalemproprietatem exprimant, ab stantialiter minime, as relative tantum re pedita Patris dici polyant. Unde genitus genitoris dicetur genitus, σverbum dicentis verbum,inimago imaginati imago, quae ota soli filio conueniunt re lectu Patris. Et hπ de duobus figmentis. Demum accedit proposito talis. Essentialia solum de pluribuψ-mul , es desie ipsis asi mantur. Bene enim dicitur, Pater, o Filius, cir Spiritus san ius, siunt Deus,vel diuina potentia, cientia , cr bonitas diuina siunt Deus. Non tamen dici potest, Pater,
oesibus,sunt Pater, vel Funt filius. Solum ergo essentia de pluri-
268쪽
LECTIONES LIB. PRIMI. 2I'buspossunt dic mu mi illa etiam siolum de se dicuntur, lumin de
lumine, Deus de Deo, cil tamen de relativis nominibus minιme potest proferri, nam non dicitur, qJ Pater sit de Patre, nec cis filiussit desilio, ut docte D. g. lib.vi. de trinit. docet dicendo rimosolum de eis dici non potest illud de illo, quod simul ambo nosunt.Idest illo nomine uti non possumus ad unum ostendendum de uno, quodsimul ambolus non conuenit cui verbum de verbo, cis non simul ambo uerbum, neesilium desilio, quod non simul ambo. Ex dictis unum notatu dirnum inferemus, deinde erit finis. Vitergo illa esentialia nomina aliquando intelligentiam distinElisanum personarum faciunt, ita m intra dum totius verbal ut, ut habetur apud Aug. vi. de trin. ita dicentem, quod in Patris no mine ipse Pater pronuntiatur per se, in Dei nomine, m ipsa filius, Spiritus sanctus, ut cu dicitur, Nemo beatus, nisi lus Deus,quia .f. trinitas est unus Deus. Et hπ depropositissatu.
EX declaratis in superiori meo sermone tria posse excitari
clusita nullus cst, qui de hoe dubitet: quorum primum a ius notionales restitit per comparatione ad relationes in diuinis. Alterum tendit ad mentis nostrum verbum. Tertium,m ultimu ad diuinum uerbum.Quantum ad primum, solet quς i. Utrum actus notionales relationibussimpriores. Pro parte assim
269쪽
mativa sic primo potest argui; via prontelligitur termino ,sed
generalio in drum is uia dicitur ad genitum, igitor prςcedit ipsum, nec non proprietatem relativam constituentem genitum. Inhuper
habet Magister intextu, π hoc accipit ab Aug. quὸd Pater es Aser, quia genuit, quὀd non sit, nis genuisse paternitatems
cum rationem pr ederet, actus ergo notionales in diuiuis relitionibus esse priores, his vijs concluditur. Ex alio latere, quia suppositam pr intelligitur a tui ab ipse procedenti generare ea actus procedens asupposito Patris: igitur siuppositum Patris pr inicillitur constitutum,antequamgeneret,sed hoc fit per paternitalcm, q propter videtur quὸd relationes a ius procedant notionales. Pro intelles tu huius quotionis tria confideranda accedunt : primum pertinet ad dishnctionem,quae est, i aliquid alteri prςintelligi dupliciter potest accipi: uno modo, altero non intel kEL, V.g. dum intes itur animal, homine non intelle io. Alio modo, quando actus intelleritus cadit seper utrunque, dicit um esse altero prius, uel ecudum rem,uel sicundum rinionem, V.g. quodo substantiam priorem suo accidente natura intelligimus, uel iuuentutem seneritate ; cundum rationcm uero, quando dicimus, intelle Elam diuinum uoluntatem procedere. Et b c deprima distinEctione. Shbsequitur altera ,secundam ordine perti vens ad secundum de tribus propositis , sibi conssideratur relati proprietas, qua b sariam habet siumi, uel ut relativa, uel ut constitutiva. Demum pro tertio considerandum est , qat illud pae fieri, vel ese in generali, uel in s eciali, I .g. quando intelligimus diuinum soppositam constitutum pcr aliquam proprietatem ipsium c siilacntems
270쪽
stituentem, uel in 'eciali, V.g. intelligendo matrem esse conpitutum per paternitatem, qua est eius constituti proprietas relativa tamen. Nunc ad argumenta dicendλ π primo ad primu, quod in diuinis generare,qgenerari, cum non sint per motum medium, non debeant intelligi, ut quςdam via inter generantem, oe genitum, sed ut relationes habendi eandem naturam, quae sunt a quo aliud, re quod ab alto, hςc nequeunt prςintelligi perso- iis eas habentibus. Ad secundum argumentum iucimus intentionem Aug. non fulse, quo enuisse ,stprior ratione, quam P. rrem esse,sed potius uoluit inter ista identitatem ostendere, nee non conuert istasem inter Patrem, o silvum. Explanato iam primo Psto, quςritur secundo. Virum uerbum in nobis sit ipseMmet intelligendi actus, an aliqua forma producta , in qua quasi in quodam h ecido de rebus Grerioribus veritas cognoscatur. 'Tyro parte a firmativa videtur posse dici, qs verbum in nobis sit ipse mel acitus intelligendi. Aug. enim bb. ix de trin. ait, verbum esse cum amore notitiam, sita notitia a lum intelligendi dicit: igitur verbum nostrum est, oec. vi perea , verbo intelle tus dicitur:
corre pondere voluntatis amor, vi amor amanssi adium dicit rigitur verbum dicit a lum intelligendi. Ad huius disicultatis GL dentiam duo consideratione digna sunt : primum ad uerbi Amsi cata pertinet, aureum ad quod quid ipsius uerbi. Quantum ad primum, Verbum quatuor modis sumi posse videtur. Primo pro eo, quod exterius prolatum est, ut si secat tuum eius, quod ab intellectu percipitur: secundo pro conceptusecundum que dicimus, seminem cogitantem sibi ipsi loqui. Tertio sumitur pro actu ima . nationis,