장음표시 사용
251쪽
ritur secundo, num nomina ista, fUt lentia su stantia, lentia, O persona mi idem, vel AsteranLPropam: e VPmativa videtur
pose suaderi, quod idem significent, qua enim et ni simphcissimo
coueniunt, idem penitussignificare dicatre, sed bςc nomina Deos piscismo astribuntur: igitur , me. In contrarium arguentes quidam fatentur boc teneri minime posse, ne sine ratione loquentes erubescant, ita fantur. Illa, quase habent sic, quod una plurificato, aliud nonplurificatur,penitus idem ign/ficare nequeunt,sed in diuinispersion ine habet: igitur, oec. Ad hoc quo tum terminandum, primo videndum erit, quid hςc nominasignias cent, oe a quo imponantvrsecundo. Qua si ad primum, ordine pi vostero P cedendum, nam hςc nomina, esentia,substantia, π
βbsistentia, ab his adbius, quae sunt ese substare, π subsistere
imponuntur, esse enim quoddam commune es, nec sibi aliquem essendi mo tam determinat, suffiere asit modum essendi determinatum dicit, pro ut es aliquid ens per sie, π non in alio. Sab stare deinde idem videtur ese, quod siub alio stare, ellentia vero igni care dicitur id, ius est adlus esse, si Setia, id cuius est adiris si pere, O substantia id, cuius ei Z adius substrie. His in hunc modum prςmissis, de facili argumenta ruet primum o dixerimus, nomina prςtacita bigari posse cosiderari: uno modo insubflamiijs compositis, alio modo insimplicibus ab laniijASi primo modo, licet disserant secundum unam eorsi acceptionem, in Deo tamen, simplicibus substantijs fla ratione disserunt, σ ita, quid dicendumst aduersari,s, patet ex dictis.
252쪽
LECTIONE SI IB. PRIMI Σo 3 QUID SIGNIFICETUR, HIS NOMINIB
HVisis lib.primi vigesimam quartam di*nctionem agis
gressari,neram,scriem,atq; pendentiam a verioribus primo contemplabimur. Insuper distinctionis diuisione ἀe cobp entia audite. Ex quo Magister de significatione huius inmisis,persona, verbaserit,pro viper esumitur, Nocco anto designificatione eiusdem,pro ut cum terminis umitur numeri libus sebi adiunctis, agere intendit. Habito in hunc modum ordine Astinctionis una cum intentione, nunc ad diuisionem acce amus HG enim in tria, ut video, urpari tea segmenta. In quorum primo declaratur , quo modo in diuinis per terminos numerales exutidi habeat multiplicitas si stantialis. Insuper per eorumdem terminoru consideratione solitudopersimilis remouenda. Tertio, O vltimoper eoru nctionem personalis ci ostio sicludenda. Circa primi pundii declamationem de more nostro hanc prmittemus propo itionem.In diuinisper nomina numeralia ad essentiae unitatem θeEiantia sola multiplicitas excludenda. Nunc probandas et b propospio, pro cuius mansistatione inuestigat primo Magistersent. quςrendo, quid per torminos numerales, nomina pertinentia ad multitudinem ,siue pluralitatem ,siue distinctionem, in dimissiqnficetur, namside Deo vera dicuntur,
procul dubiosignificarusi mponent in Deo. Proposita Psione,
253쪽
dissicile minime erit re pondere, dicamus itaque, talium nomina et es terminorum in diuinis Agnificatione nec poni, nec admitti ad quid ibi ponendum od potius remouendum, σ quia Gempla magis mouent, intelle lumq; excitant ad prompte intelligendum, propterea, quod dirimus, exemplosic declaremus. Nam dum dicimus : Deus unus, unus Pater tantum; itinc ibi per numeralem illam terminum unus, nulla quantitas, vel numerus in Deo psnitur , sed bene Deorum pluralitas excluditur. Et bςc Aeprimo segmento. Subsequitur alterom hac propostgone contentum. Per numeralia nomina in diuinis pluralitatem exprimemia ,singula rigas,osolitudo personalis secludenda. Nam cum dicimus tres, ibi negamus solum esse duas: rursus. Cum duas mprimimus , ac dicimus, ibi unam solum esse negamus. Explanatis iam duabus partibus de tribus propositis, accedit tertia sub his verbis. Cum personas diuinas distinctas esse dicimus unc temporis earum comfusionem,qpermixtionem cotra Sabellianum excludimus.Nam in nomine trinitalis, in discretionis, non diuersitas in Deo ponitur, sed bene contra maledicitis aliter perpera ρpinantes commis
iis, nec non confusionegatur. H in tantum . iii 3
VTRVM TERMINI NUMERALEs 1 ONANT
Lectio LXXVIII. E Mi H pr prperita distinctione sermo de terminis
numeralibus in diuinis positis, circa quos im senti pro uberiori doctrina versabimur cognoscedi gratia primo ,
254쪽
num ij termini in diuinis aliquid ponant. Insuper, quia inum degenere quantitatis esse videtur, propterea inuestigabimus. Num aliquid addat.vltra unum, quod conuertitur cum ente. Circa primum , pro parte negativa se arguitur. Si termini numerales in diuinis aliquid ponerent,trocul dubio illud tale eiusdem generis. esset cu terminis ipsis numeralibus, sed hoc non concediture igitur neq; primum. Minor sic declaratur, quia quantitas secundum si um genus , in diuinis non ponitur: quare, me. Pro determina- huius is ultatis velim primositatis, duplice dari unitatem, una numeriprincipium est, qua in diuinis nequa'uam ponitur. Alteras, quae ens consequitur, σ bπ in diuinis admittitur. Pr terea notetis velim, nonsecus duplicem multitudinem dari, quara una materialis est de genere quantitatis, Obsc in diuinis miniis e est. Altera de transirendentibus in diuinis reperitur. His pr sese.
facile ratio adducta oparte destruictiva tolli potest. Nam currit
de terminis numeralibus de genere quantitatis, qui in diuinis non conceduntur silli vero termini multitudinem importantes, quae
est de transcendentibus, bene conceduntur in diuinis, nec ob id ponunt aliquid super diuinam ebsintiam, diuinas personas, σrelationes, nis rationem in Alanis talis, vel talis, quae ratio postiua est, licet alia res minimesit. Explanato iam dubio primo, superest secundum in ordine, ubi qu itur. Vtrum inum de granere quantitatis aliquid addat ultra unum, quod cum ente comuertitur, m quid D illud. Quibusdam videtur, quod tale sit ratio
me rae: habet enim Aristotiles quarto Metaph ces,qs unum ponitur numer rincipium,es numerus Eponuntur, ut men . sura,
255쪽
siura, oe menseratum: igitur in ratione unius, quod est numeri principium, ratio mensiura includi videtur. Arguitur secundosic. Quemadmodum se habet numerus, qui est de genere quantitatis, ad multitudinem, clivae est de transiendentibus, sta se habet unum in quantitate ad unum, cis conuertitur cum ente sed numerus degenere quantitatis addit supra multitudinem,quae est de transiendentibus mensiurati rationem: igitur unum, quod es numeri primcipium , addit supra unum, quod conuertitur cum ente mensurae rationem. In contrarium se babet veritas,qua est, quod mensiura nitar ingenere retarionis ,sed unum, quod numeri principium est, non videtur poni in genere relationis, sied quantitatis; no ergo unum numeri principium potest addere super unum, qat cum ente conuertitur mensuraerationem. Pro restonsione, terminationeo quolionis primo germanus dandus erit intellectus, insuper rati . nes soluentur. Quo ergo ad quotionis intellectum varij varia sentiunt, at nos breuitati, nec non veritari inseruientes, tot recensere opiniones dimittemus, hunc veru quotionis intellectum ese
dicentes. Vtrum unum, quod cum ente conuertitur, addat aliquid
supra unum positive.Hac in parte mihi videtur esse dicendum,nil unum,quod numeri est principium ob uno, quod conuertitur tumente quia lil ecladem in diuisione dicit in qualitatis natura. Insuper quia ultra hoc dicit aliquid numeri, quod estpositiuum, quod ibi ratione sei fundamenti competit, no tamen mensurae rationem importat, nisi extrinsece. His ita positis, nunc ad argumentu res ondetur, quod licet unum quod numeri est principium, mens sit, in hoc tamen ratio unius non confiit ,sed est cru am proprietas
256쪽
rensiquens ipsam. Ad fecundum dicitur, quod men uratum ese numeri disserentiam essentialem non dicit ,sed ea circumloquisur, cumsit Psdam propriotas. Et se satis.
QVID SIGNIFICATUR, CUM DICITUR
PLvRALITER TRES P E R SONAE , ETC.
HAEc s xl fima quinta distincto enodanda, qua cum
superioribus hoc modo continuaripol, qJ cu Magister de nominibus unitatem,pluralitatemq; in diuinis kni- Acantibus egerit, hinc fit, quod in pr ii de quodam horum nomine additione recipiente loquuturmsit, videlicet de hoc nomine persona circa hoc tria pollicetur. m docet primo, qui significet, cum dicitur tres persona, vel duaepersona. Insiper quid importatur per boe, cum dicitur, alia persona Patris, alias iij, alia Spiritus uncti Demum, quid ibi velit hoc, cum dicitur, alius est in persona Pater, aliusfilius, ctrc. Prosegmenti primi notitia, melim vossicire hoc nomen, persona, tribus accipi modis tro essentia, pro b octas, P personali proprietate. Quod aut sumatur pro essentia, hic Magistersint .siupponit primo, deinde inquirit, cu pluraliter dicitur, Pater, oe Filius Spiritus ctus, tres Iuniperson vel cumsingulariter profertur, V .g. dicendo, alia espersona Patris, alia persona fili , alia persona Spiritus iacti,quid ibipersona nomen Amficet. Si dixerimus essentiam Agnificare,
257쪽
iturpersonae gnficatio variari dicetur in fingulari, oe lapL. resi, quod inustasum videtur. At dicetis vos in opposita partem ratiocinates, cur hoc nomen per ma, m in singulari, in plurali essentiam non poterit significare es nonne D. Aug.Tt patet in textu Magistri, ita fatur ' cudicimus tres personas, illudfigni camus, quod vi commune Patri, Filio, m Spiritu ancto. At nihil eis commane dici potest, nisi essentia, ergo nomine persona pluraliter hypta essent: λη cinis. Prperea, ut rerite nostis, quid, quςrit de essenti albas interrogantibω enim,quid est essentia tunc ut huctur apud Assagi' u res ondcmus, tres persona, Hoc igitarnomen persona in plurali elfinitam Anficat. Ei hςc de primo puncto. Aliquando et boc nomen persona, siolet capi pro sepost si, Hesubsistentia, ut insecundosi mento nostrifermonis videre est, na a sagister inquit. Licet persona nomen des obstantiam Agnificet, quandoq; tamen vocabulorum penuria ad oppositum Agnia candum transfertur. Unde siensius est. Pater, Filius, Spiritus sancitus, ires sunt pesnae, idis tres postasis, vel iressi flentes. Pi per hςc Iolet et hoc nomen persona capi pro personali proprietate, ut in tertiopundio est vid re . Nam dum dicitur, alius est Pater in psona, alius inpersona filius, alius inpersona Spiritus sanctus siue alius personaliter Pater,alispersonaliter filius,alius personaliter Spiritus sandius ; tunc est sensius, alius est in persona, vel personaliter Pater, idest proprietate sua, Pater alius est,quam filius, sivus proprietate sua, alius quam Pater. Patet ergo, is aliter hirpe sona accipitur, quam supra: nam hic pro proprietate
prsii ha superia2 persona ii sec de tota distinctione suris.
258쪽
LECTIONES LIB. PRIMI. to v TRVM PERSONA VNIVOCE DICATvR
Lectio LXXX. IN hesterna lectione malia de nomine Mona diximus, iccirco
in prsenti radia examinare volentes, duo principalia perpem demus, primo. Vtrumfersona de Deo, o creasura unia uoce dicatur. Pr erea, num persona sit ahquid comune in diuinis. Quantum ad primum,pro parte assi maliva videtur posse argumentari, quodpersona de Deo, o creatura univoce dicatur: nasi non univoce, ergo vel ςquivoce, vel analogice s horum neutrum diripol, ergo primum concedendum, qJ vniuoce dicatur. Verum quia minor si lecti qui saposset apparere, ideo,quo ad utrunq; membrum,sic probabitur, m primo,quia dist ilionis partes, persona, G dist nitio δε Deo, re creaturis non videntur dici ςquLMoce esint res, me intentiones, nec analogice, quoniam, bbι ea analogia inter Deum, π crearuram, nomen illud per prius Deo convenit, quan3 creaturis, sed persona nomen per prius creaturis, quam Deo co=-nire videtur, cuia primo impostum fuit, acreaturis in Deo trani latum: relinquitur ergo, quod univoce dicatur. EX alio latere dicetis vos, qua non conueniunt in uno genere generali o,non videntur habere aliquid commune unis cum,sed Deus, m creatura ingeneregenerati fimo, ubi est unium cat io, non communicant, quia Deus est extra genus,stcreatura j i' g ς ς, Πρη ergo, oec. Pro determinatione huius dis caltatis, τι video,'ius de nominepersona distinguendus nam tale nomen,
259쪽
v et en rei, uel intentionis. Si ponatur rei nomen, tunc personae nomen univoce de Deo, σ creaturis nequaqua dici poterit, nam ab oluto, c respectiuo nihil commune uniuocum cst, ut norunt docti. Si vero persona nomen capiatur pro intentione, videbitur runc teporis de Deo, Gr creaturis univoce dici. His ita pi missis, arduum minime erit argumet ormato resstondere, si dixerimus, personae nomen de Deo, m creaturis analogice dici, quatenusscilicet rei nomen est; per prius enim Deo , quam creaturis couenire
quis ire inficias audebit ' quantum ergo ad rem significatam , perrprius Deo conuenit, at quantum ad impositionem factam a nobis, prius persona nomen creaturis aptabitur. Et hπ de primo dubio. Cyritur secundo. Vi rum persona sit quid commune in diuinis: Pro parte negativa sic potest a Di. Illud, quod de sua ratione incommunicabile est, comune quo modo erit 'sed de ratione persona est ei se incommunicabile,ut colligitur ex eius finitione: ergo, oe . Ide I in diuinis non erit comune. Verum quia in textu Magistersent. in oppositum se habet, propterea, quid circa hoc dicendum, speculabimur: perpendite ergo primo, aliquid dici comune, duobis posse aecipi modis: uno mo A ecundum rem, alio modo fecunda
rationem, eo modoscilicet, quo uniuersale ponitur commune ad
singularia si ipso contenta. Si primo modo sumatur, hoc diuinae competet essentiae in pluribus esse, quae tribus comminis spersonis. Si vero siumatursecundo moJo, tunc dici poterit persona, aliquid
comm ne in diuinis, nec non et relatio ; nam utrunq; de pluribus dicituir, ut uniuersale de sub ipso contentis. Nunc ad argumentum adductum occurrere volentes ita dicemus, quod res incommunia
260쪽
cabilis communis esse non potest, at intentio incommunicabilitatis bene communis 1sepor , g. dato,quὸd Sortes ressit incommmnicabilis , intentio tamen indiuidat, vel sepositi in pluribus communis est. Et bςc suis.
DE PROPRlETATIBUS PERSONARUM, ETC.
Distinctio XXVI. Lectio LXXXI.
Completo tractatu de diuinis nominibus,cosequeter agendum erit de proprietatibuspesnarum, circa quod tria principalia intelligetis, diuinarum perfnarum proprio tales primo. Insuper esse Dei filium in 'ecie stam secunda persona inrium, audietis. Tertio hoc nomen ,Spiritu anctus, tertia In diuinis appropriari persona. Quyntum ad primum. Arbitror 'os scire, nomina proprietates pe sonales significantia accident liter minime .sed bene relative presicari.Nomina uero e quibus hic nostra in intentio, Me siunt. Paternitas batio, processio ,ge nusse, natum esse, generatio, natiuitas, Pater, Filius, G Spiritus sanctus,m huiusmodi. Proprietas ergo Patris est gen rare, Glij, quod sitgenitus, Spiritus uero sanctiproprietas est a Prure, inlio procedere. Patris ergo proprietas est generare, filij generari, Spiritu aucti procedere fue L irari. Hae asse proprietates fiunt quςdam relationes, quibus persena ad se inuicem relata distinguuntur, illi sit; nominibus nominantur, I .g. vi pa ternitas , Alaetio, θiratio, insiuper, σ per arum nomina, ut