장음표시 사용
291쪽
eompetit esse principium, ita π essese, iuxta illud Apocalipsis primo. Ego sium a pha, omega, idest principium. O finis, sied
unapersonasinis non is alterius: quare oec. In oppositu se habet Aug. iiii. de trin. dum ait, quod Passer est principium totius derataris: ergo. Pro determinatione huius dis ultatis duo sieire debeatis primo. Viril ratio principi' in diuinisponendusiit.Deinde, Vtrum talis principij fit univoca. Quantum ad primum, dicitur, quod in diuinis re pecta diuinorum d bet poni principium, non causa. Quod aut ibi ponendumst principium,paret: nam una persiona est ab aliae ergo una erit principium alterius dicenda.Cur aut in duunis non debeat concedi causa, ratio a gnatur, quoniam causa, π cassum per esentiam distinguuntur, quae distinctio in diuinis non admittitur , propterea neq; causa, neq; c fatum ibi. Quo ad secundum, duae sunt opiniones: prima est eorum, qui opinantur hoc principij nomen univoce dici, V. q. dum dicitur, ql Deus est creaturarum principium, rursus dum dicitur, quod una persona sit alterius principium.Quo se undamento nitantur, vi dite; dicunt enim, hoc principi, nomen non variare conceptam magis, vel minus comune. Altera opinio totum sint toppo itum, σ Me, quia principiare in natura sua, oe in aliena, principij r tionem variare, non solum variationesicundum quid, versi etiam
simpliciter dicitur; sied ques hςc mi a faciamus, m adfluenda
argumenta accedamus, m primo ad primum ita dicamus, quod principium, oe causas ut idem secundum Derius,'inferiuniccirco alicubi ratio principij poterit admitti, ut in aeumis, ubi tamen minime ratio Gose erit a vel dicatis, sec duo idem re esse.
292쪽
aesiuitione non. Ad alterum argumentum similitudo interrimitarde G de principio, nam principium in diuinis originis ordinem re licit , m finis importat prςeminentiam bonitatis, quae in diuinis re θeEL diuinorum non ponitur, at re pectu creaturarum
tantum, quarum Deus est principium, σfinis. Et bςc de primo dabis satis. Queritur fecundo. Utrum Pater, o filius 'tunu ii itus sanctiprincipium. Mihi cerae videtur, quod non . Na si unum, hoc uel esset ratione essentia , uel proprietatis, nullim h rum dici d. bet: ogo, me. Minor quibusdam videri posset smLpina , proptereas cprobatur. Si rellectu essentia, eodem modo Spiritussanctus sumet principium dici posset: nec mirum, quia cum maere, filio in essentia unum ea nec videturposse dici, reniectu proprietatis communis pirationis, quia cum proprietas
sii supposivi, sicut Abiecti, non uidetur possibile, quod duorum sop
positorum o et proprietas. Deinde si propter unitatem proprietatis Pator, oe filius unum dicanturpi incipium, tunc per oppositum ubi plures proprietates erunt realiter disserentes, scilicet palernitas ins ratio activa, σ ita Pater posset dici plura primae lascd hoc non dicimus: ergo neq;primum. Ex alio latere, D Aug. vi. deIrin. ait, qJ Parer, filius non sium Spiritu ancti duo principia, dunum: ergo, oec. Pro re lonsione, ne in equia
uoco laboremus, duplicemprincipij in medium distinctionem os remus . Quandoque enim fumi solet principium pro agente , mPandoqMe proforma, quae ratio est agendi actu. Si principium . Mumatur primo modo, scilicet pro eo,quod agit, cum illud si In tum , Pater, Abas non erunt unum principium, qsia Ion
293쪽
sunt unumsuppositu, sed plura. At si matur non pro arante, dpro eo, quo agens agit ,sic proprie loquendo, dici debet , quod in Patre, . filio unumst principium, quo b irant Spiritum sancia.
His ita postis, nunc ad rasiones duasformaras accedo,stad primum desumptam ab unitate essentiae, vel proprietatis communis stirationissic dico, ps Pater, oesibus dicuntur τηrprincipium Spiritu ancti ratione unius virtutis Lluratiuae existentis in ambobus , quae una numero, non obstantsuppositorum pluralitate iis
Patre, σfilio est. Ad secundum argumentum dici potest, qJ principium non sumitur pro agente, quiasic plura cum sint fp sta, unum minime esset principium , sia plura, habet ergo sumi
pro eo, quo agens agit,sic a P enta rurunt. Inquiramus modo, num Pater, .ius plures ualeant dici iratores. Ausim ego dicere, quod non, nam ut oes diuina personae in actu causendi di cuntur conuenire, ita Pater, c filius in actu θirandi, atqui tres persona non uocantur tres creatores, sed unus creator: litor P
ter, oe filius non duo sed unus θirator. Insiuper, si plures forent
pirasore militer, plures essent θ irati, at hoc minime dicitur :ere' nec primum admittentam. In oppositum se.habet H Mariis secusso de trinitate, ubi sentireuidetur, Spiritu unctum a pluribus esse stiratoribus, quia est pluribus auctoribus. Pro intelligentia huius quisiti seire debetis, di sicultatem hanc de re minime esse, sed tantum de modo loquendi, ideo loquenda erit, ut plures; nunc ad argumenta resspondere uolentes ita dicemus, quod primi i-litudo adducta nullasse, num licet plures substantiue no dicantur ereatores, adiective tamen sic. Adsecundum argumentum potest
294쪽
dici, non esse nec D quodsiplures darentur θiratores, ob idpimralitas spiratorum concedenda sit, nam stiranae ratio ad multiplicatione uppositorum minime multipticaetur, licet hic pluralitas relationumse baleas in oppositum. Tandem ad filari, authontalem dicamus: Virum hunc usum fuisse sustini tuo pro adi diluo, oeso duo adie hue spirantes aici poterunt, in ita finiun-Mr quisita in eo, quis nisest omnium. Amen.
ι Lectio LXXXIX. HASimuistis longo sermone de innascibilitate, nee non communi Patris, Gij res' Tu Spiritussan ii 'iratione loquutisumus: Nunc uero obiter de quibusdarelationibus Deo ex tempore conuenientibus agemus. Diu datur itaq; prsens distin tio in figmenta tria, in quarum primo decim ratur, Deum ad creaturas ex tempore referri, in altero ob id non mutari, tertio, m ultimo exemplo Spiritus μnecti id manifestitur, ut in progressu nostrifermonis apparebit Quantum ad prima, Arbitror uobis onus ese motum, Deum ad creaturas temporaliter referri:quae enim de Deo relative dicuntur, ex accidenti temporaliter dici fatendum, non quod in Deo ob id accidens aliquod debeat poni, sita in creaturis , V. g. huiusmodi nomina, creator, dominus, refugium, inuba, qua A perno Deo conuenisse na
295쪽
posunt, 'r hoc, quia creaturam ad se refugientem, siernamas ς'erno baba i ,sed tantum in tempore habere incepit: igitur, oec. Sed dicetis, Deus non iam incepit esse temporis Dominus, cum non inceperit in tempore, nec ex tempore esse: igitur non via detur posse dici Dominus; c. Huic dycultatι velim uos in hunc modum restondere, licentes: Deum incepisse esse temporis dom num , quando Lilicet tempus incepit esse. Vndefcut tempus non dicitur incepto in tempore , seu ex tempore, ita Deus non incepit se Dominus tempora in tempore, se ex tempore, sed cu tempore. Et quamuis Deus,ut audiris,ad creaturas temporaliter referatur, ob id non est, quod credatis, Deum per talem relationem mutari,no enim mutatur, ut in secundo punolo detexitur.Nam ut perbi siein textu Magistersent. docet, ipsa relatio soli; in creatura redierponitur sed eius tantum appellario in Deo ,. res ectu creaturara' conceditur, quare nulla propter hoc in Deo mutat is est. Magis
vulgato ad c exemplo hoc idem a numo desempto aepromiturivi enim numus incipit esse petitum fine sim mutatione ita Dcusabis sivi mutationesit creator. Ethςc de sigmentis duobus. Super es tertium, ubi per exemplum Spiritus sancti corroboratur intemtum. Nam ut Spiritus sanctus sine sui mutatione mentibus puris datur, ita m Deus ad creaturas resertur. Sed dicetis uos ingenio
stlendentes, sabie e remo de Spiritu sancto, libenter sciremus, quid tenendumsit de questione illa siuperius mota. Virum scilicet
Spiritus sanctus dans stipsem referri post ad si ipsium Nobilis
auditores, sivi ut memor Magister sient. ita re pondet, cum Spiritus sanctus datus a se, mel missus dicitur, tunc relative ad
296쪽
eum, cui datur,debet dici, est sicundam nomen relatio non fecundum rem , fit in illo mutatio, cui datur nulla mutatione
facta in ipso donante. Ethςc depulticilis propresnii lectione.
Lectio X C. Holema die pro maiori notitia eorum, quae in prς A rara dictasunt Uinctione, quoita tria sic rotabimur, π primo. Vir si aliquid ex tempore de Deo dici possit.
Insuper,na relatio in creaturis realiter asuo disseras fundamento. Tertio, an qua de Deo relationes dicuntur, reales nec ne. Circa primum, pro parte negativa, quid dicturus sim, audite. Quicquid in Deo est, ab Gerno dicitur esse, nihil ergo de Deo ex tempore pronuntiari pol est. Insuper de re temporali ab ςtcino nil pol dicis igitur de re perna nil ex tempore dicetur: quare nec de Deo. Prporea, si quid ex tempore conueniret, hoc vel necessario, vel contingenter. Non primo modo, quia qVae nec sario insent sempinsunt. At quae in tempore, per minime fuerunt: ergo, nec Contingenter , quia quasi e babent ,per accidens insiunt, sita in Deo nullum est accidens: igitur, σc. In oppositum si habet Magistersent. in textu , propter pro Writate cognoscenda eoru , quaprς- dicant , diuisiopetmittenda, b enim in duplici dscrimine inueniuntur, nim qu am absolute, siue essentialiter dicuntur, qu dam alia relatiae. Si primo modo, procul dubio de Deo nihilprς- dicabitur ex tempore, at relatiae P apcomi presicari de Deo. Nunc
297쪽
Nunc ad argumentum primum ut re pondeatur, dicendum, qJqua absolute res significant in Deo existentes, V. . ut bonus stipiens, m tam modi, ex tempore non dicuntur de Deo, at qua relatiue, siub habitudine ad creaturas sic. Ad alterum argumen-ttim dicitur, aliqui osse de re temporali ab pereo, ut inti sicciupresicari, ab perno enim creatura fuit intellectia Ahter dicentia relatione rationis de Deo ex tempore dici possunt. Ad tertium argumentum distinguo de accidente: nam duobus confiderari solet modis Uno modo, ut distinguitur contra obstantiam, alio modo, mper aliud. Primo modo, quidper accidens Deo non aptatur, se cundo modosio, est habitudo rationis, quaesecundum nostrum modum confiderant,fue intelligendi consurgit ad Deum cogno scendum per creaturas. Completo iamprimo quoto, quςritur se cundo. Utru in crea turis retario redier asuo diserinfundam et O. Quod non, mihi videtur, nam quae realiter disserunt, in eodem
supposito compositione faciunt, atqui relatio cum si fundamento, nulla compositione innuunt: igitur a suo non disert fundamento realiter. Minor asimili declaratur, quia a tam simile alteri albo non est magis compositumquam si esset solum: ergo. Deinde illud,
quod alteri aduenit sine eius mutatione, licet de nouo accidat,realiter ab eo non differ: ,sed relatio suo in hunc modum aduenit fumdamento , non ergo realiter debet dici disterre ab illo. In oppositudicetis vos, nonne ab olutum,in re pedituum simi diuersae res 'quo ergo modo unum ab altero realiter non disert ' circa hoc negotium variae uni Doctorum opiniones, quas breuitatis ca s,nec nouveritatis dimittam,ra ad rationes adductas accedam.Potes
298쪽
LECTIONES LIB. PRIMI. 137ετο dici ad primam, ql maior propositio egeat declaratione: namquςcunq; realiter aeserunt in eodem si posito, compositionem f. cere videntur, trunq; absolutumsit, atsi unum sit ab lutum,
σalterum relasius , ut inproposito loquimis nos, tunc ratio no
eoncludit. Ad secundum a umentum dicitur, qJ is re blectus extrin cus adueniens, potest alicui aduenire, ne eius mutatione , ea alia res asiuo fundamento , sicut modus rei di- estur esse alia res ab eo, cuius ea modus. Et dum dicitur, ql noua res minime potest aduenire alicui sine eius mutatione, ni se per nonam actionem, hoc habet concedi de re ab oluta,at de re pectu extrinsecus adueniente, vel de re ste Bua aenominatione neutiqua ea verum. Ad argumentum uero alterius partis dicendum est,qlfundamentum, re pectus realis primis di serentijs entis disse rimi, at denominatio respe Bua a uo non disert fundamento δε- rectὴ ,sed per disserentiam emis, quare realiter a vi non disertfundamento. Iam duobus pressatis Psitis, ad tertium ut ace damus, riuum est. Solet deniq; P ri. Vtrum reliniones, quae de Deo dicuntur ex tempore ,sint reales. Mihi sane primo a pectu
videtur ese dicendum, quod sic. Nam illud, quia est sicundum
rationem tantum cessante intelle tu ratione formante,non manet, at cessante omni intelle tu ratiocinante, adhuc Deus est Deus, Dominus, creator, quae tamen de Deo extempore relative dicuntur : igitur, σc. 'perea relationes illa re essunt, quae sundamentum,mextremum reale habent,at relationes,quibus Deus refertur ad creatura ex tempore, fiunt huiusmodi rugitur. Minor si declaratur, quia babenti euis exuemum dura creaturam, o reale
299쪽
realefundamentum. Nam diuinum fundatur super diuinam passtatem, creator seper actionem: quare, φ . In oppositum dicetis vos, in Deo nihil videtur ese realiter, ql non si ab perno. sed tales relationes sunt minime ς terna sed ex tempore, non igitur realiter in Deo ponendae. Hoc id fatetur D. Aug. dum imquit , quod tales relationes uni tantum appellationes relati . Prodeterminatione huius quotionis videndum erit, unde relatio habeat , quod sit realis : mihi procul dubio videtur, ql relatio habeat lesse reale ex undamento, m extremo realibus, vel denominaris ic accident aliter, non perse: accipiendo igitur primo modo reta 'tionem, Deus nequaqua realiter ad creasuram referturias secundo . modo pro denominatione reali se Deus ad creaturam referri dicitur. Nunc ad argumenta formata restondeamus. Ad primum
ergo potest dici, se circumsicripto omni aciis retarionis, Deus est lcreator, c dominus, nec ista nomina dicunt relationem rationis. sed denominationem actionis extrinsecus aduenientem, qas est realis,scut m illud exrrinsecus adueniens, unde oritur. Ad a terum in ordine secundum dicitur, quod denominatio re-τ- 2 liua Dei ad creaturam realis ea, habet enim reale fundamentum,inextremum. At in Deo nullus videtur ese realis re pe-- i
300쪽
LECTIONE LIB. PRIMI. x39 QUO MODO FILIUS AEQUALIS PATRI
V Ersaturi circa distinctionem promtem trigesimam pria
m in o1 dine huius primi libri, nexum primo ponemus, deinde ad diuisionem accedemus. Quantsi adprimum. Is nexus videtur. Postquam Magister sent. verbascit de pers mirum oprietatibus pro ijs, con equentersibi eras agendum dea propriatis, hπ iue cotinuatione una cum consilio Magistri. Diuiditur modo bre distinctio in particulas tres: in quarum prima nomina ciuiam communia aliquibus personis appropriabilia aeclarantur, in altera significata quorundam nominum comm nium appropriabilium, scilicet secundum Hularium. Tertio prius dicitorum propriatorum ratio a signatur. Circa primi punctiis aration Apponit primo Magister ςqualitatem, similitudine in diuinis esse relationes tantum secada rationes. Ad quam determinanda tria quopa excitabimus,'primo. Vir si in dia is hoc nomen ςqualerelatione vel abstantiam dicas per anc qualitaspenes es entiam, vel relatione debeat attendZ Dema gd
i ipsa gqualitas in diuinis Quantu ad primum icitur,qs ςquale relative se habet , nam cui nihil Pprie ibi ipsisimile dicitur, ita nec prie quale Adsecundu quoau de facili pol re ponderi, na