장음표시 사용
41쪽
tbfo. Theologia beator inpracbca cst Quoniam habet prioris teni in confirmitatem risectu actus uoluntatis tendi mis in obiectum beatis tim. Tertia concio A. Theologia Dei de necisserise
pracbca est, quoniam Deu in diligit,ut se prςcognoscit ese di-
l Vendii, in ita in 'asicientia est prioritas, π coformitas. Quarta conclusio. Thrologia in Deo de contingentibus, puta de verbo incarnato , c huiusmodi, non est pra tica, quia non s uoluntatur Flatiua circa talia obiecta: cum enim intellectus diuisus fit regula determinat ma, uoluntas autem si indisserens ad opposita, post peccare a regula deurando. Nunc rationes diluendae einde erit finis. Dicitur rago ad primam: Commentatorem accepissilentiam Jeculatimam large loquendo. Ad secundam dicitur, apsescit contingentia aftionis ad scientiam pracificam. Ad tertiam,ta' ultimam restondetur: sempiterna non es a nobis operabilia hoc duobus posse considerari modis, vel smpliciter, vel siub hoc sen* quatenus diligibilia snt a nobis. Primo modo currit argu mentum, at secundo modo nullum est.
PR: libatis his, qua pro introductione atrae Theologiae r
libanda erant, tandem Derest, ut ad Magistrisint . temtum festinemus: diuisionem totius operis primo consili rantes, sicu lo libri inscriptionem, siue titulum, tertio diuisionem,
42쪽
quarto singularum partium declarationem. Quantum ad primum opus Magistri sient. in qua uor diuidi solet partes iuxta lib. quatuor. In quorum primo estsermo de Deo in ρ. In secundo de Deo
creatore. In tertio de Deo vivificatore p Christustu ut nos vivisi aret naturae nostra uitam assumpsit.In quarto vero, oe ultimo de Deo curatore per sacramenta, . hςc de mater ia horu librora quatuor. Quantu ad sicundu propositu. Titulus, me libri inscriptio intuenti patet, est enim iste liber dictussient. eo quia antiquorupatruis Do lorusint. de catholicis veritatibus hiuc inde collectasireuibus coprehendat. Quatum ad tertium, hb. iste primus in tria solet diuidi paucita, iuxta illa tria, q pollicetur Mag. probemtum
scilicet, tractatil, m epilogu. Nos circa primu Uersasuri tria perpendemus; beneuolentiam in primis. Secundo docilitate. Tertio attentionem; Nam Magister sent. primo adeo benevolus ad tr Ationem huius doEDinae extitit, ut causas ipsium ab hoc nexotio retrahere ualentes, non considerans, nec ponderans hanc librum max e compillauit.Ca e u ro ualentes Magistrum sint. ab hoc
opere r mouere erant quatuor, multorum loquacitas primo detractorum inuidia sicu , άferitus ingenij tertio, materia d bsi ultas
quarto. Quae deinde imitabat ad fribendum, hae, prςmium apud Christum m ebaritas circa Ecclsam,quam quatuos. ιmmibus aqua, idest docti inae horum librorum quatuor, quos compillauit, irrigare uoluit, id totu adsidet defensionem,catholicae veritatis
explanationem sacramentoru manifestationem.Studeat igitur
zmJusq; ucstrum tantum beneuolentiae alicuius doctrina studio impendire, quantum Magister suus nudet beneuolum tradere. B L Captat
43쪽
Captat proinde Magister sent. docilitatem a persona aciditorum causerumgenera quatuor proponendo, ex quarum cognitione, discipulus magis docilis es Pitur. Primo igitur causa tisiciens tangiatur, quae duplex est,principalissima, oe minus principali ,siue m- strumentalis. Prima Deus est, altera Magister sent. materialis,ol thoritas sacri canonis,nec non sanctorum Patrum sens entia. Finalis vero duplex scilicet defructio erroris , oe mini stat is meritatis, qua duo maxime aggredi opus hoc Magistrum sent. compulere. Causa formalis silmiliter duplex, tractatus, tr Aandi. Forma tractatus resticis lib. diuisionem in distinctiones, capitulaforma tractandi idem est, quod modus diuidendi,vel exempla ponendi. Tertio tandem loco, disicipulus attentus constituitur primo, ex doctrina nec sitate secundo ex eiusde breuitate, eia ergo Nobil. Audit. libroram numerositatem omittite, breuibus ea percurrentes verbis, qua collccta siunt, . qua Tobis prompte, qu sine labore in hoc lib. a Magistrosint. proponuntur.
Lectio VIIII. D Ster mi ηto proh mio, Magister in prsenti parte, tra
ctatum suum incipit in lib. quatuor partiales diuidere. cuius ratio est, quia ut dicit Philosophusocntia secantur quemadmodum, o res, de quibus siunt. In quorum primo lib. agitur de Deo inste, π absolute,secundam rationem naturalis uaperfe-
44쪽
perfectionis. In secundo, de Deo in quantum eius potentia relucet 3n effectu creationis. In tertio, de is inquantum claret eius pientia in opere redemptionis. In quarto, π Ultimo de eodem quatenus eius bonitas, aἰq; clementia refulget in fluctu glorificationis. Quantum ad librum primu duo nobis protare videtur Magistersint. Unum reb ciens, quasi totius operis prς ambula, alter v vero intentionem, ut patebit in initiosecunda distinctionis.Nos primu declaraturi. tria faciemus; nam primo circa, qua sacra versetur
pagina dicemus. Insuper, quibus stuendumsit rebus manifestabimus. Tertio distinEtionem Epilogo terminabimus. Quantum ad primum sigmentum, dicimus sacram scripturam circa res, fgnauersari, ut apertestetur D. He doctrina Christiana cap.sexto dicens: oem do trinam vel esse rerum, vel signorum. Sed hic notetis, quod per signa terminos ad placitum instituentis significantes intelligore no debetis, sid res quassam exrcriores ex diuina ordinatione aliquid signisi ales,cula odisunt sacramcnta
cum uis materijs tam veteris, quam noua legis. Insuper per res melim uos res intubgere absolutas per terminos signisi abiles, quae ita cadere d cuntur bus determinatione consideration sacrapa nae, ut Deus, Christus, oe creatum. Quapropter primo de rebus
Og ndum, postea designis. Et bπ pro primo puncto. In altero secundo in ordine Magister sint. manfestare intendit,quibus rebus
mendumsit, dantur enim res, quibusuendum, . quibM Utentam, nec non, q υtuntur, oestuuntur. Sola ergo Santi Trinit.
proprie mendum est, in qua Mahter consist nostra bearitudo; mi.n. est amore alicui inberere propter se,at quia per se Saniis. B initas
45쪽
Trinitas diligibilis, ipsa ergostuendum. Hoc idem cci fit mari potper verba textus, ubi diciture res quibu fluendum sunt Pater,m Filius, m Spiritus sanctus. Tres respersonaliter, una tamen res lentialiter. Quibus vero rebus ut tam fit, myndus Vi , min eo cuncta cr eata , per quae intellecta con)iciuntur. Res dein-sse, qua Duntur,m utunIur sumus nos, quos inter utra se; con-
si inti, m Angeli, σ Sancti, σ hςc de duabus partibus prsentis drstinctionis, tertiam, m Tltimam insequentι udietis. His interimproprsenti estote contenti.
ITEM QUID INTERSIT INTER FRUI, ET
Vi si i δprie loquendo in superiori meo sermene
docebam, erat enim inberere amore alicui propter si ;etti uero inberere alicui rei amore, non tamen Daliter propter se ipsam,sed inquantu erat ordinata ad illam rem, quis fit proprie furndum: de abuti nil dicam, nam fui utendis in hoe mundo at is est, o maxima peruerso in utendo mendis,m frui Ttendis. His ita postis, antequam ad tertiam, ultimam part ehuius primae distinctioni stinemus, inutile minime erit declarare quid interfit inter uti, ut, aliter tamen, quam Aperius factumst. Diuidatur itaq; hodierna lectio in segmenta tria, in qu rum primo intermi, o uti, disirimen inquiritum aliter, quam factum sit Fupra. In fecundo ponitur eorum determinatio, qu prςdictis
46쪽
pridictis aduersari videntur. In tertio, multimo dubium proponitur destus, iis vii, an scilicet hominibus sit utendum, ve endum. Quo ad primum D. Aug. lib. decimo de trinitate Uidetaraliter accipere Hi, oest ii, quam fecerit lupra, nam inquit, quoditi nihil aliud est quam aliquid asumere infacultate ua uoluntatis i aut cum gaudio non actuc IJ ei ,sediam rei quantum ad sp usionem. Vnde uidetur uelle innuere D. Autllos tant umstui, qui in re gaudent, non iam in gine: quare in hac vita non utia demur frui ed tantum mi ,quia gaudemus i 'e.At quia superius diximus, clij rui est alicui rei propterse amo= e iuberere, qualiter
et hic multi Deo adherent, propterea in uerbis D. Aug. apparet pugnantia non leuis,ut uidere en in hoc primo segmento. In altero etero in ordine sicundo, ne tantus doctor Uri nota pose uideatur,
dicemus nos hic, m in futuro posestui ,sed cu discrimine. Nam ibi proprie, σ perfecte, nec non plene, quia ibi in patria per L=eciem propriam id quo fruemur uidebimus, at hic in via, dum in ste ambulamus; ruimur quidem,sed non plene, quoniam per θ'eculum in enigmate videmus,nostram i, peregrinationem ardi ntrus finire cupimus. Dicimur ergo fui, dum cu delectatione re abnua in hac vita utimur, qua in Deum eleuamur. Uerum, quia ob id b a i non es imur, nec proprie umus ipsis rebus inberentes , ideo fui hoc modo communiter debet capi, cir ita nulla in verbis D. Ag. contradictio apparebit. Nanc tertio loco dubium cisco excitetur defui, γ υti. Quςritur ergo, Num homin bus sit utendum, vel ruendu. D. Aug. in hue de doctrina Chri fana uidetustia partem negativa declinare, viis homo propter si di en-
47쪽
das est,fuimur eo, at s propter aliud, tunc utimur eo; sed homo propter se non est diligendas,quoniam in co no ponitur vita beata, siue felicitas nostra, . vltimus finis: ciliare, me. At video vos hie dabitare posse, occasionem nacti ex uerbis Ap . ita loquentis ad Philemonem. It ater ego testuar in domino: igitur hominibus serraendum. D. Aug. huic difficultati uolens satisfacere scpro-ccuit :s Aps. dixisset tantum testuar, c non addidisset in δε--no, ignificasset, si *em,nec non em dilecitionis constituisse in eo, verum quia addidit in domino ,sesin posuis in Deo sendit, nam dum dicitu uar te in domino, hic est sensus fuar δε- mino υltimo me meo, cui est in te per gratiam: non ergo quieuit in ipso edin Deo. Et h satis.
HIC QVAERITUR, AN DEUS FRUATUR,
Lectio XI. VT extremam imponamus manu huic primae distinctio ni,existimo no inutile esse quodam dissicultates exstat,m uti nocentes proponere, illas; e medio tollere, bibita prius lectionis prsentis in tria puncta diuisone. In quorum primo quςritur, num Deus nobis uti, vel fui dicatur. Insiuper, numendumst, aut 'endum virtutibus. Tertio Epilogo distinctio terminatur.Quantum ad primum; cum certust nos diligi a Deo, ideo uideturpos merito quςri una cum D. Aug. quo modo dilia gat, an ut utens,aut ut mens. Si ut mens, bono uidebitur e re
48쪽
nostro,quod nemo sana meas dicere audebit, propheta enim dicit. Bonorum meorum non eges , nam ne bonum nostrum, vcl ipse est,
vel ab ipso, quapropter non est dicendom, quod nobis ravior,sed
quod utatur. At dicetis si Deus nobis utitur, oenos rebus, num eodem modo id euenire pol es ad hoc facile re*ondera pol, quod noeodem modo, nam nos rebus, quibus utimur, ad id referimus, ut Dei bonitate ριν ruamur: Deus uero et sum nostrum ad uam bonitatem refert: quare ιιs ille, quo nobis ut stur Deus, no ad eius, sed ad nostram viilitatem refertur, c in ita patet, quo modo nobis Utatur Deus, oe nos alijs rebus. Consequenter in secundos meto solet de virtutibus dubitari, num illis utendum sit, vel ruendum. Hic D. Aug. docet non esse ruendum, ni Prinitate, ides summo, σ incommutabili bono, at virtutes non sunt ipsa trinitas, no ergo
illis Iruendum. Quidam alij censent virtutibus ese ruendum, cum sent per se amada, oe expetendae, habet enim D. Ambrsuper ill si locum stola ad Gal. Fructus autem 'iritus, est charitas, pax, pacienIia, σc. itur bustuendum erit. Pro intelleritu huius dis cultatis, quibus, ct quot fruendum sit ire debetis. Primo ergo
voluntatesti possumus, ut mouente, m imperante, non tamen ut beatificante: hoc enim modo solo Deo si uendum. Deinde chartitate, ut prςmium eliciente, perficiente. Tertio homine iusto, ut reprςsentante Deum per gratiam. Tandem virtutibus d stofirme, quatenus nos di 'onunt ad beatitudinem obtinendam. Post bπepilogusponitur his verbis. De rebus, quibus fruendUit,m g bus utendum, diximus: simiIter, qua res viantur, m quae fuantur. I cruenti,siquid aliud consideratione erit dignu,non omittetur.
49쪽
DE REBUῆ, ET C. Lectio Xi I. HS i verbasiecimus de rebus, quibusuendum, nunc quibus actusfrstitιonis competere uideatur, primo docebimus. Secundo diximus Deum nos di re, propterea, quo modo, . quo amore dicemus. Tertio dest itionis obie triqusium excitabimus. Quantum ad primu , quinq, uidentur es ciuibus a ius fruitionis, seu ui competate bruta, peccator, iustus beatus, Drus Pro cuius rei intelleetu dobetis notare quot fruitio importet. Nam primo cognitionem includit, defectu cuius insensibiles creaturae cum non cognoscant delecitari nequeunt, neque frui. Insuper fruitio delectationem quandam importat in ultimo si e , π iuia bruta finem ultimum non apprehendunt, ne finem proximum ordinare ualent, in ultimum finem cum cognitione careant , CIι us est oriunare , propterea non proprie ,sed improprie bruta frui dicuntur, inquantum delectantur in fine aliquo ab eis approbeuso, non tamen in ultimos Umpliciter. Prςterea fruitio solet d lectationem in sine importare, Verum quia peccator finem verum non habet,cum ultimumsi .em ponat Ubi non est, ideo non vere fruitur, ced ιmproprie ut existens in mortali crimine. Deinde
fumo perfecta esse non pol, n perfecta sit delectatio, nec perse- Lla esse pol ante sinis collecutionem, ideo iustus homo quam diiι es
viator, uer uι dic ituri proprie, non tamen perfecte, quia in
' fruitur, O d lectatur Abhle habendi Deum, quo nos fui
mur, ut beatos essecliue nos faciat ;fuimur et Dei uisione , iue
50쪽
assecutione mquaru ipsa uiso dicitur Dei asecutio qosdam. Ecat vero, qui iam fine i consequus isoum, proprie, cir pci clefui dicuntur, cum sint in copleta delictatione, in quiet sinis iam habiti. Domum Deus fui perseditus quacunq; creatura dicitur, os ratio assignatur, nam in creatura fruens, m id que ruitur messentia diuc a tnt,ar in Deo, siue in Dei fruitione, nosic euenit. itur, σο. Explanato iam primo pundio, sequitur secundum mordine, ubi aperte declaratur, quo modo nos Deus diligat. Pulsat enim primo Deus ad attritionem, sicundo ad coiritionem sal imeratiam conferendo. Ecclem hincsans P a Romana canit: Mytareris olam domine, σc. dis ut speccata hominum, oec. tu os igitur, ut auditis Deus diligit. Verum quia non adhuc certi sumus, quo nos amore d:ligat, propterea velim uos scire: Dei am rem quadruplicem esse: gencralem, pernalem,vii Iualem, in qu lem, vel flectatem. Primo, amor Dei ad creaturas generalis nuncupatur, quia generaliter oes diligit creaturas, uolendo eis bonum, uod est amare. Insuper, quantum ad creationem, quia ora Cremuit. Deinde quantum ad conseruationem, nam quia dedit esse, doinde informauit ese,consequens erat conseruare. PrςIerea per locua si ficienti amoris diuisione Deum oes creaturas diligere ostendo; oli enim amor, vel es beneuolentiae,vel amicitiae, uel concupiscentiae, uel charitatis. Primo amore,Deus diligit creaturas,quia odisereaturis vult aliquod bonum. Secundo amore amicitia oes cremturas rationabiles, cuius ratio est, quia amor amicitia requirit re-ἀamationem, oe comunicationem in operibus uitae. Tertio amore eoncupiscentia Deus ces creaturas animatas, . inanimatas, ra-