장음표시 사용
51쪽
tionales, m irrationales ordinando inanimatas, m irrationades ad rationales, s creaturas rationales adse ipsum. Secundus amor Dii ad creaturas esi ςternalis, nam Deus ab perno oes creaturas gilexit, ratione notitiae,qua de ipsis babuit. Insuper ratione gratia, oe gloriae. Tertius amor ad creaturas virtuatis seu causalis dicitur , quatenus Dei amor rerum bonitatem causat. Quartus Dei amor ad creaturas inequabs uocatur, m talis dupliciter consideratur. Vno modo ex parte diligentis, oesic Deus oes ςqualiter diligit. Alio modo ex parte dilecti, quo modo quςdam magis, crqu dam minus diligere dicitur: sicut quando magis bonum, minus bonum vult huic, m non illi: tunc sic amando secundum fidium amor iste 'ecialis nuncupatur: omnes ergo diligit Deus
creaturas; sid dicetis. Vnde inequalitas Dei amoris ad creaturas pendet e R1'ondeo, quod exparte creaturae,nam ut aer, ut a Sole deberet illuminari, non illuminatur propter interpositum corpus acum, ita homo obicem in seponendo minus dignus amari dicitur e nec illud obstat, quὸd Deus de siesit semper gratiam dare pamratus onus, nam de potentia ordinaria adhuc quid aliud exparterationalis creaturae requiritur ,scilicet dis ostio ad gratiam , uepr paratio, π hςc de sigmentis duobus. In t ertio, m ultimo P tuor continentur. primo de obredi ruisionis questiet. Argumenta
pro parte negati. secundo: notanda tertio solutiones araeumem
torum quarto.Quantum ad primum, qu itur, Utrum fruitionis obiectum, per sie, sit ultimus is,idest ut res absoluta. Proposito quoito, nunc secundo loco pro parte ne ali ratiocini,s quatuor Acarguendum. Nam D.Aug. 8 3. lusionum 9. 3O. ait: Bonis
52쪽
' LECTIONES LIB. PRIMI.lausibilibus is uendum, sid bona inuisibilia plura sint: gitur
non erit 1i ucro ii tant tim ultimo fine. Inseper finita natui a nitobalet sutiari i biecto, a rhetis capacitassic se habite igittir aliquo bonosiaito poterit satiari non itaq; ultimosine is sinito fruer dum. Deinde, illo fruendum esse videtur ,per quod sapossent haberi, at per pecuniam omnia haberepol v. us, ipsa ergo, G non alio si cles uindam. Demum illo tanquam vero sinui ut ndum, qAod i es appetunt ,sed bonor sic si habete igitur honore, ut sine fruexdum. Pro intellectu huius di si tiliatu non nulla hic notanda fiunt primo,
quot modusiumatur fratrio,duobus enim capi solet modis: Uno modo in communi: alio modo in speciali. Fruitio in communι illa dicitur, qRando voLntas siue potentia non determinatur ad acltimordinatum ex se, fecundum di bitas circunstantias, circunstatia verostultionis ordinata iste; videntur, I . . qJ irim sit e ciens , m nis, qd plenitudo perse honis obiecti insit ipsi, quod sit persedite quietatiuom, m quod tanquam primo, incommutabili bono sit ei absentiendum. Sine quibus fruitio in communi, minordinata dicetur. Prςterea, quia hic si siermo defui, quod est
amore alicui rei inherere Ppterse, iccirco duplicem dari inorem 1s icndum: sicilicet beneuolentiae, concupi sientia. Amor bene- μα miae dicitur ille, quo voluntas fertur in Deum cognitum obiectae, hic amor est unus actus voluntatis. Alter a ius amorem concupistentia rficit, qui dicitur astus, quo compiscimus Deu, vi bonam, quo voluntas fertur in Detim cognitum, . in Cognoscere ibam obie liue. Tertio notandum, quodsicuti duplex amor, ita nostrae fruitionis dupleA obiectum, prorimum, . r
53쪽
motum, me υltimum. Proximum obieritum vocaturmis vltimusquo, est rei assecutio. Ri motum vero diciturΝ is ultimus, quies res is secuta, sab quo siense Deus dicitur noster Mimus finis asivero primo modo sumatur, tunc dicendum erit, ql aliud a Deo possit esse nis visimus, Cr hςc de notandis Supersunt modo rationes βluendae, deinde erit finis. Quantum ad primam de bonis inuisibilibus dicipore minorem duobus posse conssiderari modis, nam in iuuinis bona inuisibilia dupliciter capipossent, uno modo essentialiter e alio modo perfectionabier. Si primo modo argumentumn gatur, at si sicundo modo,conceditur: ibi enim sunt plura bona pluralitate perfectionum, non tamen pluralitate sentiarum D. ergo Aug. debet intcstigi sib primo si Uu, non Absecundo. Ad alteram rationem in ordine sicundam,minor distinguenda venit, nam capac itas fruentis subiective quidem est finita , mpc ab intrinseco bono habet satiari finii o. At obieritiue infinita est, quia ordinatur ad obieritam infinitum, qs est Deus, m sta ab extrin-sico eget bono infinito , ut sitietur. Ad tertiam rationem, vi r stondeamus ad minorem dicemus: nos ora per pecuniam posse habere, duobus posse id concipi modis: uno modo loquendo de ven ibuue: alio modo de Juritualibus: primo modo argumentum conis ceditur, at secundo modo negatur. Ad vi ima rationem de bonore, quem omnes appetunt, potest dici, quod frui capitur dupliciter rordinare, π inordinale Argumentum currit, de frui communiter loqtiendo, s inordinate non defrui ordinate, Cyperse. Honor enim huius vitae prsntis non terminat, nec terminare pi test nos,
ut ultimas flais, licet quodam modost via ad ultimum finem. A
54쪽
Deo, ergo nullo, ut vere quietati uo, ac perfectivo obiccto fuemdum; Et hςesiis. DE MYSTERIO TRINITATIS, ET UNITATIS. Distinctio II. Lectio XIII. Hare est distinctio bulum libri primi in ordine secunda,
circa quam versaturi, quo modo a prima dependeat, primo docebimus, insuper ad diu Fonem accedemus. Inuenta igitur maseria, de qua in hoc volumine est agendum rMagister sent. aggreditur secundum ordinem promissum in pr sentipertractare de rebus fruibit bus, insuper de rebus utilibus in secundo loquetur: prςterea de rcias ordinantibus utibilia ad fruiabilia, demum in quarto de gnis. Nos in prsenti distinctione tria
perpcndemus: modum in primis inuestigandi unitatem in Trinit. nec non Trinit. in unitate. Secundo loco Trinit. unitatem testimonio veteris testamenti probabimus. Tertio,'vhimo noui te flamenti aut horitate elassem Trinit. unitas declaralitur. uanatum adprimum.Oesfatentur, pia, veraq; fide tenendum pernam Trinitatem in unitate ese. An uero hoc assismantam sit, in hune
modum doceo. Illudfide Nobil. Audit. Uirmandum uenit, quod Mesciri, nec inuestigari pol, msside, σ credendo, atqui ςterna Trinitas in siumma unitate sic se habet: igitur ςterna Trinitatem in summa unitate quemlibet catholicum pia me oportet olamare,
atq; tenere. Hoc idem authoritate D.Aug. capite Σ .de Trinitate confirmari
55쪽
cor firmari pote ubi habetur, quod Trinitas est υnus solus Deus, Pater, γ Fibus, . Spiritus sanctus, qua Trinitas umus, eisi de ut lantia, uel eo entiae dii itur, creditur, m intelligitur. De bac itaq; cumma, m excedentissima re cu modestia, . cum
timore agendum uenit, ncc non alienis is auribus, atq; deuotis
audiendu ibi quiritur unitas Trinu ais, Patris scilicet, Fili ,σSpiritus saneti. Nam nec periculosius ali tibi erratur,nee latorio pius quid dicitur, nec si uctuosius ad quid ιnuenitur. Ingrediamur igitur simul charitatis viam rcndentes ad eum, de quo dictum est, u rite fclcm eius simper. Hoc es Catholici tra latores, ut D. Aug. hb. primo de Trinitat e testatur, intendebant secundum siriapturas docere, quod Pater, G Filiis, m Spiritus sanctus et mussis siubstantiae, nec non insiparabili Hualitate unus sim Deus, ita ut unitas in e lentia cocedenda sit,ctar in persionis pluralitas. Pater ergo. Filios, o Spiritus sanctus siunt inus Deus naturaliter. non tamen Pater est Filius, nec Filius est Pater , neq; Spiritus sinctus pol doci Pater, vel Filius personaliter enim distinguntur, non tamen essentiabier.Sed dicetis: qui nam ordo sieruanduAcum de Trinit. Nitur ' Docet hic D. AN. hb. primo de Trinit. primos acrarum scripturarum aut borita: es prςmittendas, in vera lue usurrulos eat holicis rationibus, . congruissimibitidinibus ad fidei de en timem ore utendum, T hoc maXime, ut curIose inquirent ibus satisfaciamus. E xplanata iam huius distinctonis
prima parte: altera in ordine siecuda accedit, tibi per testimonium sanctorum ueteris testamenti initas, oer persionarum Trinit .suadetur ; Nam Exodi xx. legitur. Audi Uad dominus Deus tura
56쪽
Pnus est. Rursus. Ego sium Deus tuus, 3 eduxi te de terra Egypti. P, perea secundum Ambr. Deus es nomen natura, oe domi/zus pote ire: igitur unus. Insii per Deus charitas est, oec. Ergo Vnus. Deinde Acitur dominus Deus Sababot,ecce unitas essentis,unus est ergo Deus. Trinitas deinceps, siue personarum pluritas dete itur Genesis, capite primo , ubi hςc uerba legantur: Faciam sominem ad imaginem, cir si Ludinem nostram: ibi faciamus, tangitur pluralitas diuinarum persmarum, scilicet Patris, Fiiij, m Spiritu incti, m per imaginem, essentia Unisas.Solet quoq; hoc uerbum, faciamus hominem, GTc. quinq; alijs modis exponi: primo secundum glosam, qua dicit, quod imago penes naturalia intc nditur,similitudo uero penes gratuita.Secundum Aux. in sib. de anima, imago attenditur in cognitione ,similitudo uero in dii Aione, quae duo Damascenus Doctor egregius tetigisse uidetur, dixit enim, hominem fictum esse ad imaginem Dei quantum ad intellicitum, oe similitudinem, quantum ad liberum arbitrium. Tertiὸ secundum Hugonem, homo dicitur ad imaginem,quatenuε
in ipsa anima per sapientiam , ue secundum sapientiam sunt oia. Ad similitudinem proinde, quia una, oesimplex est animasMcundum ess miam. Quarto condam Casiodorum, imago penes
immortalitatem attenditur, nam anima rationalis es immortalis.
Similitudo deinde penes simplicitatem. Denique, anima dicitur ad imaginem Dei, quia ratio naturalis, ad similitudinem uero, s a stirituatis. V nus ergo Deus essentialiter, trinuspersionaliter, sicuti declararum fuit in secunda distinctionis parte. Post quam ortia in ordinesita equitur, ubi novi testamenti testimonia addu-C cuntur.
57쪽
euntur, o primo illud Mysis, in primo Genesis super illa uerla rIn principio creauit Deus cnum,m terram. Ibi per Deum intelligit Patrem, per principium Filium, de Spiritusancto, tertia persona in diuinis extant resimonia,nam Genesi legi tir: Spiritus dominiferebatur super aquas, oe Dauid dicit: Quo ibo a J ritu tuo ' Insiper apud Maiam dicitur: Spiritus domini super me. His additur Saluatoris nostri dictum, dum Apostolis prςcepit dicens. Ite bapti te oes gentes in nomine Patris, o Fiiij, m Spiritus
sensti. Vbi apertepersonarum Trinitatem edocuit,nec non essentiae unitatem dum dixit: In nomine, non in nominibus, ut in empositione huius loci scriptum reliquit Ambr. multo plura pro hoc meritate confirmanda essent adducenda ,sedpro prsenti hςcpam
Lectio XIIII. IN prsenti sermonepro maiori intellectu eorum, quae dicta sunt a Maristro sent. insuperiori, duo quoita excitabimus ;vnum de unitate; alterum de Trinite. Trimum in segmenta tria diuidetur, m ecundu similiter in tria: scilicet in argumenta, in notanda,o solutimes argumentoru. Circa primum, quςritur, Virum Deus si unus. Hic ut video, extant nonnulla rationes parte negativa, quarumprimasic formatur. Nulla quantitag uid
tur posse dici de Deo, at unum est quantitatis principium: igitur. de Deo non tot pr icari. Pr per ea, nasturivatio debet poni in
58쪽
Deo, cum dicat imperfectionem, at unum dicit multitudinispri uationem, non ergo Deus debet dici unus. Tertio arguitur Apost. Ihoritate ad Cor. Si quidem sunt Dij multi, non ergo Deus est unus. Insiuper magis tale, . minus tale videntur ici per relatione ad aliquid, id summe tescat in rebus est dare magis malum, σminus malum: igitur m summu malum: sed summe malum camsari nequit a summo bono: igitur duo Dij erunt, unus bonus, alter malus. De Uic arguitur. In creaturispersectionis est natura in pluribus suppositis reperiri,multo magis hoc idem in Auimis concedendum effici non igitur unus Deus, sied plures erunt. In oppositu sie habet illud Exodi xx. Audi Israel dominus Deus tuus unus est.Similiter illud Athanasi in S mbolo Deus Pater, Deus Filius, Deus Spiritus an ius, non tamen tres Dij ,sed unus essDus. Deinde secundum Ambr. Deus est nomen natura, dominus potentia: igitur unus Deus. Ibι quoq; dominus Deus
Sababot, tangitur unitas essentia, s liter dum dicitur, Ego sium qui sium. Est ergo unus Deus purgans nos lumine gratia, oeperficiens ingloria; de quo Author Arist. in siua diuina Philo bia
dixit: entia nolunt male distoni, unus ergo princeps. Pro determinae ione igitur huius di cultatis velim primo uos cosiderare, 'liotmodis sumatur unitas : mihi enim uidetur, ql duobus moius capi possit: uno modo limitate, alio modo illimitate, π transtendeter. Insiuper notetis, quod esse natura in multis persedi onis est, at plurificari imperfectionis dicitur esse, ut in solut ione Utimi Momet i dietis. His ita di 'osiris spersunt modo rationes in tertia parte nostri sermonis soluenda: d um ergo in prima dicebatur ratione,
59쪽
uod unum est quantitatis principium, oec. conced I ot argumetum de uno limitato, non de illimitato, σformali, de quo nos it ten imus loqui vel dicatis, qδ unum, ut est confiderationis Ma thematicae, mpendens a materia, bene dicitur principium quantitatis discreta, at unum, ut conuertitur cu esse Dei, nullo. ha, benspendentiam a materia fecundum esse,nequaquam deripoterit in proposito quantitatis principium. Erat secundum argumentum, qἰ unum dicat p) iuationem, qua noponitur in Deo: igitur Deus non unus. Ad hoc dici pol,quod unam dicere priuationem duobus potest copiderari modis: uno modo exparte nostra apprehensorinmodiue apprehendendi: alio modo ex parte rei e primo modo nata sequitur incommodum, ut hic; at si ex parte reisumeretur, tuns naret impersectionem, oe curreret argumentum. Ad illud Putili pro tertio argumento adductum dicitur, quod ibi loquebatur de T ijs nuncupative, non essentialiter.Ad quartum de magis tali, πminus tali, paucis restonaeo uerbis, dicendo, quod maior Ppositio
hiare locum solum in sed bbuspositivis, non priuatiuis, σ huius rei ratio obsignari potest, nam unumquodq; habet reduci in si mcapsam, a qua procedit, at electus positivi, causam habet positiva,m iv fluente, propterea positive in eam habent reduci. Ideo magis tale, π minus Iale si positive capiantur: tunc oportibit dare alta quid siumme tale: priuatilia uero, cum causam non habeant positia iram, oe influentem, sed magis deficientem: icciria in causam pc disitiuum deduci non habent. Ad ultimum argumentu de persech
ne natura in pluribus siuppositis, oec. habet concedi , quois esse in Iluribus signumst persectionis quantum at ad esse naturae, quo ad
60쪽
plurificari, nequaquam: hoc enim secundam imperfctionis est, nec non limitationis, at primum est signum illimisationis: quare
hoc admittendam, cys alterum contemnendum. Exphcato primoqusto, altera ubsequitur in tres d influmpartes; in quarum prima queritur, Utrum in diuinis tres sint concedenda personae. In altera notanda ponuntur. In tertia, m Tltima argument ommata diluuntur. Ex quo ergo vidimus, quo modo sit unus Deus essentialiter, nunc inquire iam est, Utrum Trinus, id si, Vsint ibι concedenda plures personae. Λ hi sane videtur posse dici, quod non, nam in diuinis tantum sunt duae persona, non ergo tres; assumptum si negetur in hunc modum probabitur: Piner enim imium , quod habet, π quodpotest, dat Filio, at qui dat totum, qδpotest, amplius dare non potest: igitur nec aliam producere personam, cum illud sit dare sunt ergo duae personae, no tres in unitate essentiae. Arguitur secundo ad probandum, quod ibi non sint tres personae in diuinis, sed potius quatuor. Filius emanat per generationem,m non perproclisnem, ideo quamuis non generet, *irando tamen producit, hac eadem ratione videturpose dici, qd Spiritus sanctus quamuis riserando non producat, post generare, vel quod
generet, cum xo generetur: quatuor ergo in diuinis erunt persona,
non tres, nec duae tantum. In oppositsi si habet Athanasius dicens. Alta est persona Patris, aeta Riij, aba Spiritus Lan ii. Rursus. Tressiunt, qui testimonium dant in cςlo, Pater, Verbum. σ Spiritus sanctus, m ij tres unum siunt: unus ergo Deus eFntialiter,m trinus prisonaliter. Pro determinatione huius qu6itoni elim notetis, in hacsecunduarte multiplicem dari trinitate ut in sacris