장음표시 사용
111쪽
Accitas propere castris in praelia consul Raptabat turmas, primusque ruebat ii hostem Candenti sublimis equo trahit undique lectum Divitis Ausoniae iuvenem. Marsosque, Coramque, Laurentumque decus, aculatoremque Sabellum, Et Gradivicolam celso de colle Tudertem, indutosque simul gentilia lina Faliscos Quosque sub Herculeis taciturno flumine muris POmiter arva creant, Anienicolaeque Catilli, Quosque in prae gelidis duratos Hernica rivis Mittebant saxa, nebulosi rura Casini,
Ibant in Martem terrae dominantis alumni, Damnati superis, uec jam reditura juventus. Scipio, qua medius pugnae vorat agmina Orte X, Infert cornipedem, atque instininus strage suorum Inserias caesis mactat, Labarumque Padumque, Et Camum, multo vix susum vulnere Brennum, Gorgoneoque L rum torquentem lumina Vultu
Oeeidis tristi pugnans Lepontice fato
Nam dum fraena ferox objecto corpore prensaS, Atque aequas celsus residentis consulis ora Ipse pedes, tontem in mediam gravis incidit ensis, Et divisum humeris acuit caput. Abbatus ramen S, Qui luctatur equo, parmaque in cursibus obstat, Idiu quadrupedis fulva porrectus arena Elisa incussi amisit calcibus ora. Perfurit Ausonius turbata per aequora ductor, Ceu gelidus Boreas totum cum sustulit imo Icarium fundo victor mare navita vasto Jactatur sparsus, lacerata classe, profundo, Cunctaque canenti persunditur aequore Cyclas. Chryxus ut in tenui spes exiguumque salutis Jam videt esse suae, mortemque adflare propinquZm, Armat contemptu mentem necis horrida barba Sanguinea rutilat spuma, rictusque furentis Albet messus squalent a pulvere crines
Invadit Tarrum, vicino consule, pugnas Miscentem, saevisque virum circumtonat armis. Volvitur ille solo : nam pronum effundit in armos Fata extrema serens abies, rapiturque pavore Tractus equi, vininis connexa ad cingilla membris.
Longa cruor sparso liquit vestigia campo, Et tremulos cuspis udius in pulvere signat. Laudabat leti iuvenem, egregiosque parabat Ulcisci Consul manes, cum dira per auraSVox venit, MChryxiam ferri clamoribus audit
Hair notum vultu surgit violentior ira Cominus, atque oculos optato in corpore figit. Tum stimulans grato plausae cervicis honore Cornipedem alloquitur Vulgum , Martemque minorem Hactentis, leto dedimus sine nomine gentem Mox Gazgane, vocant Superi ad majora videsne Quantus eat Chryxus jam nunc tibi praemia pono Illum idonio sui genrem ardore tapeta, Barbaricum decus ulvis donabere starnis. Sic situs, magno Chryximi clamore ciebat
In pugnam, ac vacuo poscebat praelia campo.
Nec detre et an rem par ira accenderat hostem. Ut jussi cessere retro spatiumque dederunt Hinc atque hinc alae, ni edio stetit aequore pugna. Quantus Phlegraeis telluris alumnus in arvis Movit signa Mimas, caelum exterruit armis, Tantus emisero Chryxu sub pectore murmur TO'quet, 'orrisoni ululatibus erigit iras Ne Dione incensae, captaeque superfuit urbi,
Ut tibi, quas Brenni populus errem us in arma,
Contorquet nodis, 'obusto robore, diram Vel portas quassasse trabem sonat illa tremendum , Ac nimio iactu servasse improvida campi Distantis spatium , propiorem transvolat hostem. Cui consul: Ferre hoc umbris, proavoque me laetento, 'Quam procul occumbas Tarpeia a sede, tibique Haud licitum sacri Capitolia cernere montis. Tum nodo, cursuque levi simul adjuvat hastam Dignam mole viri nixus fugit illa per oras Multiplicis lini sub tectaque tegmina nervis,
Atque altum tota metitur cuspide pectus. Procumbit lata porreetus in arma ruina, Et percussa gemit tellus ingentibus armis. Haud aliter structo Tyrrhena ad litora saxo Pugnatura fretis, subter caecisque procellis Pila immane sonans impingitur ardua ponto. Immugit Nereus, divisaque carrula pulsu Illi sum accipiunt irata sub aequora montem. Dudiore amisi pedibus se credere Celtae: Una spes anima tantusque pependerat ardor. Ac veluti summo venator densa Picano
Cum lustra exagitat, spistisque cubilibus atram Immittit passim dumosa per invia pestem :Dum tacitas vires, flammam colligit ignis, Nigranti piceus sensim caligine vertex Volvituro pingui contorquet nubila fumo,
Mox subita in toto lucent incendia monte, Fit sonitus, sugere serae, fugere Olucres, Atque ima longae trepidant in valle juvencae. At Mago ut vertisse globos, primumque labore in , Qui solus genti est, cassum videt arma suorum Ae patrium in pugnas equitem vocat undique nudi Adsiliunt fraenis , in fraenatique inanipli. Nun Itali in tergum versis reseruntur habenis, Nunc rursus Tyrias retro pavor avehit alas,
Aut illi dextro lunatis flexibus Orbes, Aut illi laevo sinuant in cornua gyro ,
Texunt alterno glomerata Olumina cursu, Atque eadem refuga cedentes arte resolvunt.
Hac pontum vice ubi exercet discordia vento Fert Boreas, Eurusque refert, molemque profundi Nunc huc alterno, nunc illuc flamine gestant. Advolat aurat praefulgens murice ductor
Sidonius, ire aque metus, terrorque , surorque.
Isque ubi Callaici radiantem tegminis orbem Extulit,in magno percussit lumine campos, Spes virtusque cadunt, trepidaque a mente recedit Uertere terga pudor, nec leti cura decori, Sed fugere infixum est, terraeque optantur hiatus. Sic ubi Caucaseis tigris se protulit antris, Linquuntur campi, tutas petit omne latebras Turbatum insano vultu pecus illa pererrat Desertas victrix valles, jamque Ora re ludio Paulatim nuda rictu, ut praesentia mandat Corpora, immani stragem meditatur hiatu. Non illum Metabus, non illum celsior sens Evasere tamen, quamvis hic alite planta, Hic ope cornipedis totis erretur habenis. Nam Metabum ad manes demisi cuspide fulgens Fraxinus, sentem collapsum poplite flexo Ensis obit, laudenique pedain cum sanguine ademit. Jamque dedit leto Sthenium , aurumque domoque
Collinum gelida , vitreo irem Fucinus antro Nut si erat, dederatque lacum transmittere nando.
Fit socius leti conjecta Matticus hasta Vitii eri
112쪽
Vitiseri sacro generatus Vertici molati , IS Lyris nutritus aquis , qui lante quieto Dissimulat cursum, ac nulta mutabilis imbri Perstringit tacitas geminalia gurgite ripas. Exoritur rabies eae dum, ac vix tela furori Susiiciunt, teritur unctis umbonibus umbo, pesque pedem premit, is utantes callide crilla: Hostilem tremulo pulsant conamine frontem. Tergemini primam ante ciem fera praelia fratres
Miscebant, Quos Ledaeo Sidonia Barce Xanthippo felix uteri inter bella crearat:
Res Grajae, ductorque parens, ac nobile Amyclae Nomen, Winjectus Spartanis colla catenis Regulus , inflabant veteri raecordia ama: Marte probare genus, iactisque Lacona parentem
Ardebant, gelidosque dehinc invisere montes Taygeta , tandem belli innare subactis
Eurotam patrium, ritusque videre Lycurgi. Sed Spartam penetrare Deus, fratresque negabant Ausonii, totidem numero, quos miserat altis Egeriae genitos immitis Aricia lucis, Atatis mentisque pares at non dabat ultra Clotho dura lacus aramque videre Diana . Namque ut in adverso impacti turbine pugnae Eumachus, Clytias, laetus nomine patris Xanthippus, iunxere gradus ceu bella leones Inter te furibunda movent, murmure anhelo Squalentes campos, longa mapalia complent:
Omnis in occultas rupes atque avia pernix
Maurus saxa fugit, coniuxque Libyssa profuso Vagitum cohibens suspendit ab ubes natos. Illi dira fremunt, perfractaque in ore cruento Ossa sonant, pugnantque feris lub dentibus artus: Haud secus Egeriae pubes, hinc Virbius acer, Hinc Capys adsiiliunt, paribusque Albanus in armis. Subsidens paulum perfossa proruit alvo Albanum Clytias ast illi cuncta repente I in plerunt clypeum miserando viscera lapsu. Eumachus inde Capyn; sed tota mole tenebat
Ceu fixum membris tegmen , tamen improbus ensis Adnexam parna decidit vulnere laevam Inque suo pressa est non reddens tegmina nisu Infelix manus, atque haesit labentibus armis.
Ultima res labat uiis iam palma duobus Virbius huic trepidos simulanti ducere gressus Xanthippus gladio rigida cadit Eumachus hasta:
Et tandem aequatae geminato su nere pugnae, Inde alterna viris transegit pectora mucro, Inque vicem erepta posuerunt praelia ita
Felices leti pietas quos addidit umbris: Optabunt simile venientia secula fratres , Extremumque decus irae mori celebrabitur aevo: Si modo serre diem, miserosque videre nepotes Carmina nostra valent, nec famam invidit Apollo.
At consul toto palantes aequore turmas
Voce tenet, dum voce viget, Quo gnx resertis λQuis vos heu vobis pavor abii uti horrida primi Si sors visa loci, pugnaeque lacessere frontem , Post me state viri, pulla ornaidine tantum
Adspieite has dextras capi genuere parentes
Quos fugitis: quae spes victis Alpes ne se temus t
Ipstim turrigero portantem vertice muros Credite subnaissas Romam nunc tendere palmas. Natorum passim raptus, caedemque parentum ,
Vestalesque sucos exstingui sanguine cerno. Hoc arcete nefas postquam inte talia crebro
Claniore obtusae, crassoque a pulvere Luces, Hiii laeva fraenos , hinc dextra corripit arma, Et latum objectat pectus, strictumque minatur Nunc sibi, nunc trepidis, ni restent cona inus , ensem. Quas acies alto genitor dum spectat olympo, 'ontulis egregii movere pericula mentem Gradivum vocat, patrio sic ore profatur Mignanimi me, nate , Viri, ni bella capesssis Haud dubie extremus terret tabor eripe pugna: Ardentem, oblitumque sui dulcedine caedum Sille ducem Libyae . nam plus petit improbus uno Contuli exitio, tota quam strage cadentum. Praeterea cernis, tener e qui praelia dextrae Jam credit puer, atque annos transcendere actis Molitur, longumque putat pubescere bello. Te duce primitias pugnae , te magna magistro Audeat is primum hoc vincat servasse parentem. Idaeae rerum Sator at Mavor in praelia currus Odrysia tellure vocat, tum sui minis atri Spargentem flamma clypeun. galeamque deorum
Haud illi facilem, multoque labore Cyclopum
Sudatum thoraca capit , quassitque per auras Titanum bello satiatam languinis hastam, Atque implet curru campos exercitu un AIrarum, Eumenidesque simul, letique cruenti Innumerae facies, raenisque operata regendis
Quadriiugos atro stimulat Bellona flagello.
Fertur ab immenso tempestas horrida caelo Nigrantesque globos, turbid. nubila torquens Involvit terras : quatitur Saturnia sedes Ingressa tremefacta dei, ripatque relinquit Audito curru, bratique relabitur amnis. Ductorem Ausonium telis Garamantica pubes Cinxerat, Tyrio regi Ova dona parabat, Armorum spolium, rorantia consulis Ora. Stabat ortunae nota cedere certus, Macri Mole retorquebat crudescens caedibus hastas. Jamque suo, jamque hostili perfusa cruore Menal ra madent , cecideres iubae, gyroque per orbem Arctato, Garainas iaculis propioribus instat, Et librat saevx conjectum cuspide ferrum.
Hic puer ut patrio delix una corpore telum Conspexit, maduere genae, subito lue trementem
Corripuit pallor, gemitumque ad ridera rupit.
Bis conatus erat praecurrere .ita parentis
Converta in semet dextra bi transtulit iras In Poenos Mavors: sertur per tela, per hostes Intrepidus puer, Gradivum passibus aequat. Coiit inuo cessere globi, latus hie repente Apparet campo limes : metit agmina tectus Caelesti clypeo, de sternit super arma iacentum
Corpora, auctorem teli, multatque paternos Ante oculos antinas , optata piacula, mactat. Tunc rapta propere duris ex ossibus hasta Innixum cervice serens humeroque parentem Enaicat attonitae tanta ad spe ibicula turmae
Tela tenent, ceditque loco Libus asper, Womnis Late cedit Iber, pietatque insignis, o tas Belligeris secit nairaiada letalia campis.
Tum celso e cum Mavors, Carthaginis arces
Ex se itides, inqiiit. Turiosque ad loedera coges,
Nulla tam ei long tanta ex Orietur in aevo Lux tibi, care puer, macte , o lacte indole sacra, Vera Iovis proles, adhuc ra. Ora lus er sunt.
Sed nequeunt meliora dati Tum nubila Mavors Ttheraque, emenso tetras iam sole, capellit.
113쪽
Et sistas acies castris clausere tenebrae. Condebat noctem devexo Cynthia curru Fraternis adflata rotis, ob aequor Eoo Surgebant roseae media inter caerula flammat. At consul tristis campos, Poeni Me secundam Planitiem metuens, Trebiam collesque petebat. Jamque dies rapti cursu varioque labore, Et medio abruptus fluitabat in amne solutis Pon vinolis, qui Dardanium transvexerat agnaen, Eridani rapidas aderat cum Poenus ad undas. Dumque vada, molles aditus, per devia flexo Circuitu petit, stagni languentia quaerit, Interdum rapta vicinis saltibus alno Flumineam texit qua transvehat agmina classem ;Ecce derat, Trebiaeque simul vicina tenebat Trinacrio accitus per caerula longa Peloro Gracchorum proles consul gens in lyta magno Atque animota viro, multusque in imagine claris Praefulgebat avus titulis, bellique, domique. Nec Poeni positis trans amnem in gramine castrisDeerant. namque animos stimulabant prospera rerum, Increpitansque super ductor: Quis tertius urbi Jat superest consul AEnaenam altera restat in armis Sicania en omnes Latiae Daunique nepotum
Convenere manus feriant nunc cedera mecuniDuel ore Italum, ac leges iacta reposcant. At tu donata tela inter Martia luce Infelix animae, sic sic vivasque, tuoque Des iteruin hanc laudem nato, nec fine sub aevi oppetere in bello detur, cum sata vocabunt.
Pugnantem cecidisse meum est. Haec personat ardens.
Inde levi aculo, Massylumque impiger alis Castra sub ipsa datis irritat, Melicit hostem
Nec Latius vallo mile debere salutem Fas putat, aut clausas pulsari cuspide portas. Erumpunt, undiisque prior volat aggere aperto Degener haud Gracchus consulci quatit aura comantes Cassidis auricomae cristas, humeroque refulget Sanguinei patrium saguli decus agmina magno Respectans clamore vocat, quaque obvia densos Arctat turba globos, rumpens iter, aequore sertur. Ut torrens celsi praeceps e vertice Pindi Cum sonitu ruit in campos, magnoque fragore Avulsum montis volvit latus obvia passim Armenta, immanesque serae, silvaeque trahuntur, Spumea saxosis clamat convallibus unda.
Non mihi Maeoniae redeat si gloria linguae,
Centenasque pater de Phoebus rumpere voces, Tot caedes proserre queam, quot dextera magni
Consulis, aut contra Tyria furor edidit irae. Murranum ductor Libyae , ductorque Phalantum Ausonius gnaros belli, veteresque laborum,
Alter in alterius fuderunt Ominus ore. Monte procelloso Murranum miserat Anxur, Tritonis niveo te sacra, Phalante, profundo.
Ut primum insigni fulsit velamine consul
Quamquam Orbus partem visus , unoque Cupentus
Lumine sufficiens bellis, citat improbus hastam,
Et summae figit tremebundam margine parmae.
Cui consul, namque ira coquit, Pone improbe quidquid
Restat in ore sero, truncata ronte relucet. Sic ait intorquens dire 'o turbine robur, Et dirum tot transmittit cuspide lumen. Nec levior dextra generatus Amilcare saevit. Huic cadit infelix niveis Varenus in armis Mevana Varenus, arat cui divitis uber
Campi Fulginia, patulis Clitumnus in arvis
Candentes gelido pertiandi flumine etauros. Sed tristes Superi, atque ingrata maxima cura Uictima Tarpeio rustra nutrita Tonanti. Instat Iber levis, levior discurrere Maurus, Hine pila, hinc Libycae certant subtexere cornus
Densa nube polum, quantumque interjacet aequi Ad ripas campi, tantum vibrantia condunt Tela nec arctatis locus est in morte cadendi
Allius Argyripa, Daunique profectus ab arvis, Venator rudibus iaculis, Iapyge campum Persultabat equo, mediosque invectus in hostes,
Appula non vana torquebat spicula dextra Huic horret thorax Samnitis pellibus ursae, Et galea annosi vallatur dentibus apri.
Verum ubi turbantem , solo ceu lustra pererret In ne in Ore, aut agit et Gargano telga ferarum
Hinc Mago, hinc saevus pariter videre Maharbal, Ut subigente a in diversis rupibus ursi,
Invadunt trepidum gemina inter praelia taurum, Nec partem praedae patitur furor haud secus cecHinc atque hinc iaculo devolvitur Allius acto. I stridens per utrumque latus Maurusia taxus, Obvia tu in medio sonuerunt spicula corde Incertumque fuit letum, cui cederet hastae.
Et iam dispersis Romana per agmina signis Palantes agit ad ripas miserabile Poenus
Impellens trepidos, fluvioque immelgere certat. Tum Trebia infausto nova praelia gurgite sectis Inchoat, precibus Iuno dis suscitat undas. Haurit subsidens fugientum corpora tellus Infidaque soli frustrata voragine sorbet Nec niti lentoque datur convellere limo Mersa pedum penitus vestigia labe tenaci Haerent devincti gressus , resolutaque ripa Implicat, aut caeca prosternit fraude paludis. Jainque alius super atque alius per lubrica surgena,
Dum sibi quisque viam per inextricabile littus Praeripit, putri luctatur cespite, lapsi
occumbunt, seseque sua pressere ruina. Ille celer anui, jamjamque apprendere tuta Dum parat, celso connixus corpore prensat Gramina summa manu, liquidisque emergit ab undis, Contorta ripae pendens adfigitur hasta Hic hostem orbatus telo coinplectitur ulnis,
Lud tantemque vado permixta morte coercet.
Mille simul et facies Ligus occidit arvis: Sed projecta viri lymphis fluvialibus ora
Sanguineum hauserunt longis singultibu amnem Enabat tandem medio vix gurgite pulcher Hirpinus, sociumque manus clamore vocabat. Quum rapidis illatus aquis, vulnere nullo, Impulit asper equus, sellasque sub aequora mersit. Accumulat clades subito conspeeta per undas
Vis elephantorum turrito concita dorso. Namque vadis rapitur praeceps, ceu proruta cautes
Avulsi montis, Trebiamque insueta trementem Prat se pectore agit, spumantique incubat alveo. Explorant adversa viros, perque aspera duro Nititur ad laudem virtus interrita clivo Namque inhonoratam Fibrenus cernere mortem, Et iam te nudam impatiens, Spectabimur, inquit, Nec sortuna meum condes sub gurgite letum. Expetiar, sitne in terris, domitare quod ensis Non queat Ausonius, Tyrrhenave pernecet hasta.
Tum jacit adsurgens, dextroque in lumine sistit a Spicu-
114쪽
Spicula saeva serae, teluia que in itinere liquit. Stridore horrisono penetrantem cuspidis icti, in Pellua prosequitur , laceramque cruore profuso Attollit rontem, lapso dat terga magistro. Tuni vero invadunt acuti S, crebraque sagitta,
Ausi jam sperare necem, im naensosque per armos, E l iterum extensus, venit atra culpide vulnus
Stat multa in tergo in nigrariti linc ea dorso
Ac silvam ingentem concusso corpore vibrat, Donec conlanitis longo certamine telis Concidit, clausit Magna vada pressa ruina
Ecce per adversum quam quatri tardata morantur
Vulnere membra virum, subit implacabilis amnem Scipio, cinnumeris infestat caedibus hostem Corporibus, clypeisque simul, galeisque cadentum Contegitur Trebia, vi cernere linquitur und .is. Megaeus iaculo, Gesta prosternitur ense: Tum Pelopeus avis Cyrenes incola Thelgon Vinc torquet rapido correptum e gurgite pilurn, Et quantum longo serri tenuata rigore Proredit cuspis, per hiantia transigit ora: Pulsati ligno sonuere in vulnere dentes. Nec leto quaesita quies . turgentia membra Eridano Trebia, Eridanus dedit aequoris undis Tu quoque Lapse cadis tumulo post fata negat O. Quid domus Heloeridum, aut luci juvere dearum
Fulvos aurifera ervantes arbore ramos'
Intuinuit Trebia, stagnis se sustulit imis,
Jamque sero tot una propellit gurgite sontem
Atque irnes torquet vires, furit unda sonoris Vorticibus, sequiturque novu cum inurmure torrens.
Sensito accensa duetor violentior ira, RIaonas, o Trebia, meritas mi, perfide, poenas Exsolves, inquit lacerum per Gallica rivis Dispergam rura, atque amnis tibi nomina demani
Quoque aperis te sente premam, nec tangere ripas,
Illabique Pado dabitur . quaenam ista repente Sidonium in seli, rabies te reddidit amiarm
Talia jactantena, consurgens aggere aquarum Itilpulit, atque humeros curvato gurgite presssit.
Arduus ad ersa mole irrumpentibus undis Stat ductor clypeoque ruentem sustinet amnena. Iile non a tergo fluctus stridente procellat punieu irrorat unimas adspergine cristas. Ite vadis, stabilemque vetat defigere gressum Subdia fla tellure deus, percussaque longe Raucum saxa lonant, undaeque ad bella patentes Txcita pugna sit,is ripas perdidit innis. Tum madidos crines, in glauca fronde revininum Attollit cum voce caput T cena e superbas, Inluperis nona m Trebia delere minaristo regnis inimice meis, tot corpora porto Dextra usa tua, ypeis galeiique virorum
Ouos aetas, arctatus iter, cursumque reliqui. Cide, vides , stagna alta rubent, retroque seruntur.
Adde modum dextrae, campis inci imbe propinquis. IIaec Venere adjundia, tumulo spectabat ab alto Mulciber, obscura tectus caligine nubis. Ingravat, ad caelum sublatis Scipio palmis: Di patrii, quorum auspiciis stat Dardana Roma, T. ilin' me s. to tanta inter praelia nuper Servastis sortian. animam hanc exscindere dextra Indignum est visu in redde O me nate peries is, Redde hosti, liceat bellanti arcessere mortem, Quam patriae, ratrique probem tum percita dictis
ingenauit Venus, o rapida duta usu ia innum
Coniugis invi Eli vires agit undique ammam
Disperius ripis ignis, multosque per annos Nutritas fluvio populatur fervidus umbras. Uritur omne nemus , lucosque effusus in altos Immilsis crepitat victor Vulcanus habenis. Jamque ambust comas abies, iam pinus, Walni: Jam solo restans trunto, dimisit in altum
Populus, adsuetas ramis habitare, volucres Flamin vorax imo penitus de gargite tractos Absorbet latice ς, saevoque urgente vapore
Siccus in aerescit ripis cruor: horrida late Scinditur in rimas, hiatu rupta dehiscit Tellua, ac stagni altae sedere tavillae .
Miratur pater e ternos cessare tepente
Eridanus cursus, nympharumque inti in moestus Implevit chorus attolaitis ululatibus antra. Ter caput ambustum conantem attollere, iacta Lampade Vulcanus mersit sumantibus undis. Ter correpta dei crines nudavit arundo. Turi dem uin amis e vires, Qvoce precanti Orantique datum ripas servare priores. Ac tandem a Trebia evocavit Scipio sessas Munitum in collem, Graccho comitante, cohortes . At Poenus multo iuvium veneratus honore Gramineas undis stravit socialibus aras. Nescius heu quauto Superi major moverent, Et quos Ausoniae uictus, Thrasimene, parares, Boiorum nuper populos turbaverat armis
Flaminius, faciliique viro tum gloria belli,
Corde levem, atque astu inopem contundere gentem,
Sed labor haud idem Tyrio certasse tyranno. Hunc larvis urbi genitum ad fatalia da inna Ominibus , parat imperio Saturnia se ita
Dustorem, dignumque virum veniente ruina.
Inde ubi prima die juris, Livumque regenda Invasit patriae, sub nutu castra fuere, Ut pelagi rudis, pontum traclx re per arte IaNelcius, accepit miserae si jura carine, Ventorum tenet iple vice in cunctisque procellis Dat iactare ratem sertur vaga gurgite puppis Ipsius in scopulos dextra impellente magistri.
Ergo agitur raptis praeceps exercitus armis
Lydorum in populos, sede inque ab origine prisci
Sacratam Coriti, uiro Osque a sanguine avorum Maeonios Itali permixta stirpe colonos. Nec regem Afrorum noscendi ad coepta moratur Lata de super talata monitor deus omnia binni Condide r.int, at Iritque dabant Oblivia curis Quum uno in agili numen converta propinqui, Et in adi de frontis crine circumdata fronde Populea stimulat subitis praecordia curis, Ac rumpit ducis iud pernenda voce quietem. O lix a me, Latio lacri inabile nos nen Annibal, Aulonia si te fortuna creasset, Ad magia os venture deos quum sita tenemus, Pelle mora. brevis est ni agni Ortuna ivoris. Quantum vovisti , cum Dardana bella parenti Jurares, uel Aulonio tibi corpore tantu in Sanguinis, patria lati ibi caedibus umbras.
Nobis perlolves meritos securus honore; . Namque ego sum , celsis quem cinctum montibus ambit Tmolo missa manus, stagnis Thrasitiaenus opacis. His agitur monitis Etam num ita pubem Protinus aerii praeceps rapit a Rele montis Horrebat lici saxa inter lubrica, summo
Pini seruin caelo miscens is ut Appe iminus.
115쪽
Condiderat nix alta trabes, Qvertice celso Canus apex stricta surgebat ad altra pruina, Ire jubet prior exstingtii labique videtur Gloria, post Alpes si stetur montibus ullis. Scandunt praerupti ninabosa cacumina saxi, Nec su Ierasse jugum finit mulcetque labore in .
Plana natant : putrique gelu, liquentibus undis, Invida limosa restagnχnt arva palude. Iamque ducis nudus tanta inter inhospita vertex Saevitia quatituri caeli manante per Ora Perque genas oculo, facilis sprevisse medentes, Optatum bene credit emi quocumque periolo Bellandi tempus: non frontis parcit honori
Dum ne perdat iter, non cetera membra moratur
In pretium belli dare, si victoria poscat Satque putat lucis, Capitolia cernere vietor Qua queat, atque Italum seria qua cominu hostem Talia perpessi tandem inter saeva locorum
Optatos Venere lacus ubi deinde per arma Sumeret amissi numerosa piacula visus Ecce autem at rc aderant Carthagine missi. Caussa viae non parva viris, nec laeta ferebant.
Mos fuit in populis , quos condidit advena Dido,
Poscere caede deos venia in ac flagrantibus aris Infandum dictu parvos imponere natOS.
Urna reducebat miserandos annua casuS,
Sacra Thoantear ritusque imitata Dianae. Cui sato sortique deum de more petebat Annibalis prolem discors antiquitus Anno. Sed propior metus armati ductoris ab ira, Et magna ante oculos stabat Genitoris imago. Aspera ad haec, cedat a genas, lacerataque crine S, Atque urbem complet incesti clamoris Imilce Edoni ut I angaea super Trieteride mota
It iuga, inclusum suspirat pectore Bacchum. Ergo inter Tyrias, facibus ceu subdita , matres Clamat, do coniux, quocumque in cardine mundi Bella moves, huc signa resere violentior hic est, Hic hostis propior tu nunc ortasth Lub ipsis Urbis Dardaniae muris vibrantia tela Excipis intrepidus clypeo, saevamque coruscanu Lampada Tarpeiis infers incendia tectis
Interea tibi priua domus, atque unica prole RHeu gremio patriae Stygias raptatur ad araS. I nunc , Ausonios erro populare penates, Et vetitas molire vita i, pacta restigna Per cunctos urata deo ; sic prae inia reddit Caerthago,, tales jam nunc tibi vovit honores Quae porro haec pietas, delubra aspergere ab fHeu prima scelerum caussae mortalibus aegris , Naturam nescire deuna jusl ite precari Thure pio caedumque seros avertite ritus Mitem cognatum est homini deus 'actenus, Oro, Sit satis ante aras caesos vidisse juvencos, Aut si velle nefas Superos, fixumque, sedetque, Me, me, quae genui, vestris adsumite votis.
Cur spoliare juvat Libycas hac indole terrasqAn flendae magis .figates, mersa profundo Punica regna forent, olim si sorte cruenta Esset tanta naei virtus ne repta mariti Hie dubios vario divumque hominu inque timore Ad cautae illexere patres, ipsique relictum, Abnueret sortem , an Superum pareret honori. Tum vero trepidare metu vix compos Imilce, Magnanimi metuens immitia corda mariti.
His avide auditis ductor sic deinde prolatur ἰ
Quid tibi pro tanto non impar munere solvat Annibal aequatus Superis ρ qua prae inia digna
inveniam, Carthago parens noctemque diemque Arma seram, templisque tuis hinc plurima faxo Hostia ab Ausonio veniat generosa Quirino. At piae armorum belli servabitur haeres
Spes, O nate, meae, Tyriarum que unica rerum
Hesperia minita Ate, salus ; terraque fretoque Certare Eneadis, dum stabit vita, memento. Perge, Arent Alpes, nostroque incumbe labori. Vos quoque di pariti, quorum delubra piantur Caedibus, atque coli gaudent sermidine matrum
Huc laetos vultus, totasque advertite menteS.
Namque par sacra, meliores molior aras. Tu, NI ago, adversi conside in vertice non tis: Tu laevos propior colles accede, Choaspe Ad claustra fauces ducat per opaca Sichaeus. Ast ego te, Thrasii mene vago cum milite praeceps
Lustrabo, QSuperis quaeram libamina belli. Namque haud arva deus promissis spondet apertis, Quae spectata viri patriam reseratis in urbem.
CEperat Etruscos occulto milite colles Sidonius ductor, perque alta silentia noctis
Silvarum anfractus caecis insederat armis. At parte e Leva restagnans gurgite vasto Efligiem in pelagi lacus exundabat, inerti Et tale multo foedabat proxina limo, Quae vada Faunigene regnata antiquitus Auno, Nunc volvente die Thrasimeni nomina servant. Lydius huic genitor, Tmoli decus aequore longo leoniam quondam in Latias advexerat oras Tyrrhenus pubem, dederatque Vocabula terris Isque insueta tuba monstravit murmura primus
Gentibus, bellis ignava silentia rupit.
Nec modicus oti, at una ad majora fovebat. Verum ardens puero, callumque exuta pudorem,
Nam orna certare diis Thrasimene valereS Litore correptum stagnis demisit Agylle Flore capi iuvenum primae 'o lubrica mente in Nympha, nec Idalia lenta incaluisse sagitta. Solatae viridi penitus fovere sub antro
Naiades, amplexus undosaque regna tremente mi,
Hinc dotale lacus nomen , lateque hymenaeo Conscia lascivo Thrasimenus dicitur unda E iam curriculo nigram nox roscidae metam Stringebat, nec se thalamis Tithonia coniux Protulerat, stabatque irens in limine primo Quum minus abnuerit noctem desiisse viator, Quam coepisse diem consul carpebat iniquas Praegrediens agna ipsa Vias , Omnisque ruebat Mixtus eques, nec discretis levia arma maniplis, Insertique globo pedites , Wii uitile Marti Lixarui vulgus, praesago cuncta tumultu Implere .pugnam fugientum more petebant. Tum super ipse lacus densam caligine caeca Exhalans nebulam , late corruperat omnem Prospestum miseris, atque atra nostis amici ci Squalebat pressum pice inter nubila caelum. Nec Poenum liquere doli sedet ense reposto Abditus, nullis properantem occursabu arcet.
Ire datur, longeque patet, ceu pace quie in
116쪽
Incustoditum , mox irrela: eabile, littus. Namnue sub angustas arctato init siue et in fraudem ducebat iter, geminumque receptis Exitium, hinc rupes . hinc undae claustra premebant: At contra umbros servabant vertice naontis Hostilem ingressum , refugos habitura sub iis v. Haud , secus ac vitreas soleta piscator ad undas, Ore levem patulo texen de vi inine nassam Cauti iis interiora ligat, mediamque per alvum Sensim astigans, compressi cacumina nectit, A fraude arctati remeare foraminis arcet Introitu acilem , quem traxit ab aequore piscem.
Ocyus interea propelli signa jubebat
E ccussus coiisu fitorum turbine mentem Do ire flammiserum tollentes aequore currum
Solis equi sparsere diem, amque Orbe renato Diluerat nebulas Titan, sensimque sebat Caligo in terras nitido resoluta sereno Tunc ales, priscum populis de more Latinis Auspicium, quum bella parant , mentesque deorum Explorant super eventu, ceu praescia luctus Damnavit vesci, planctuque alimenta refugit. Nec rauco taurus cessavit flebile ad aras Immugire sono , pressanaque ad colla bipenne in
I lacerta cervice serens, altaria liquit. Signa etiam effusa certant dum vellere mole, Teter humo lacera nitentum erupit in Ora Exsultans cruor, caedis documenta futurae Ipsa parens miseris gremio dedit atra cruento: Ac super haec divum genitor, terrasque fretumque Concutiens tonitru , Cyclopum rapta caminis Fulmina Tyrrhenas Thrasinent torsit in undas 'Ictusque aetherea per stagna patentia flamma Fumavit lacus , atque arserunt uestibus igne . Heu vani monitus, frustraque morantia Parcas
Prodigia: hau satis Superi certasse minores. Atque hic egregius linguae, nomenque superbum Corvinus, Phoebea sedet cui casside fulva Ostentans ales proavita in lignia pugnae, Plenusis ipse deum, socium terrente pavore Inmaiscet precibus monita , atque his vocibus infit: Iliacas te per flammas, Tarpejaque saxa
Per patrios consul muros, ut pcria inque nostrae Eventu pugnae Matorum pignora, cedas,
Oramus, Superis, tempusque ad praelia dextrum opperiare dabunt iidem camposque diemque
Pugnandi tantum ne dedignare ecundos Exlpectare deos, quum fulserit hora, cruentam Que stragem Libyae portet tuta signa sequentur ulla ulla manu, vescique ita territus ales audebit, nullosque Vomet pia terra cruores.
An te praestantem bellis fugit, improba quantum Hoc possit fortuna loco sedet obvius hostis
Adversa ronte, ac circa nemorosa minantur
I iis dias juga, nec larva stagnantibus undis Enugium patet, tenui stant tra inite fauces. sit certares dolis bellum ducere cordi. Interea rapidis aderit Servilius armis, Cui par imperium, Qui res legionibus aeqlia . licitandum est astu levior laus indice dextrae. Talia Corvi: uis, primoresque addere passim Orantum verba, ac divisu quis hie timori Nunc Superos de Flaminio, nunc deinde precari
Flamini iam, ne caelicolis contendere et stet Acrius hoc accensa ducis surrexerat ira.
Auditoque furens socias non des ire vires,
siccine nos, inquit. Boioru in in bella ruenter
Spertastis, quum tauta lues, Uulgusque tremendam Ingrueret, rupesque iterum Tarpeia paveret Quas ego tunc animas, dextra quae corpora sudit rati tellure sata, Qui vulnere vitam Reddentes imo jacuere ingentia membra Per campos, magnilque premunt nunc ossibus arva.
Scilicet has sera ad laudes Servilius arma Adsungat, nisi divit vicisse triumpho
Ut ne aueam, decoris contentus parte quiescam.
Quippe monent Superi si inites ne fingite vobis, Clalsica qui tremitis, divos sat magnus in hostem Augur adest ensis, pulchrum quem milite dignum Aulpicium Latio, quod in armis dextera praestat. An Corvine, sedet, clausum se consul inerti
Ut teneat vallo Mycenus nunc occupet altos
Arreti muros, Coriti nunc diruat arcem λHinc Clusina petat, postremo ad moenia Romae Illaetus contendat iter deforme sub armis Vana superstitio, de lola in pectore virtus Bellantum viget umbra ruin me Octibus atris Agni in circumstant Trebiae qui gurgite, quique
Eridani vol. untur aquis, inhumata juventu .
Nec mora iam medio coetu, signuque sub ipsis
Postrema aptabat nulli exorabilis arma. Ere, atque aequorei tergo flavente iuvenci Cassis erat munita viro, cui vertice surgens
Triplex crista jubas effundit crine Suevo :Scylla super raEhi contorquens pondera remi Initabat, saevosque canum pandebat hiatus,
Nobilem argent spolitum, quod rege superbus
Boiorum caeso capiti illacerabile victor Aptarat, pugnasque decus optabat in omnes Loricam induitur : tortos huic exilis hamos Ferro qua in rudi, permixtoque asperat auro Tu in clypeum quatit, adspersum quem caedibus olim Celticus ornarat cruor, humentique sub antro Ceu cetum lupa permulcens puerilia membra, Inoentem Assaraci caelo nutribat alumnum. Hiit ensem lateri, dextraeque accommodat hastam. Stat sonipes , vexatque ferox humentia starna, Caucasiam instratus virgato corpore tigrim Iiade exceptus equo, qua dant angusta viarum, Nunc hos, nunc illos adit, atque hortatibus implet. Vestrum opus est, vestrumque decus, suffixa per urbem Poeni ferre ducis spe fanda parentibus ora. Unum hoc pro cunctis sat erit caput aspera quisque Hortamenta sibi reserat meus heu, meus atris Ticini frater ripis iacet, ac meus alta Metitur stagna Eridani sine lanere natus.
Haec sibi quisque: sed et vestrum, cui nulla doloris Pii vati rabies λ is vero ingentia sumat medio, odiant quae magnas pectus in iras, Persi actas Alpes, passamque insanda Saguntum ,
Quosli nefas vetiti transcendere nomen Iberi, Tangere jam Tibrim nam dum vos augur,m extis Quaesitae fibrae, vanusque moratur arulpex, Solii in iam superest Tarpeio imponere castra. Turbidus haec : vilisque arctis in in illibus atras Bel l .uore jubas aptante, Est , Orphi te munus, Est, ait, hoc certare tuum tiis opima volenti Dolia ovi portet se retro suspensa cratento Nani cur haec alia pariatur gloria dextra δHinc praevectus equo, postquam inter praelia , nota in Accepit vocem Procul hinc te Martius, inquit, Murrane, ostendit clamor, videoque furentem
117쪽
Iam Tyria te caede venit laus quanta sed oro
Haec angusta loci erro patefacta relaxa. Tum Soracte satum praestantem corporem armis
AEquanum noscens, patrio cui ritus in arvo, Quum pius arcitenens accensis gaudet acervis Exta ter innocuos late portare per ignes,
Si in Apollinea semper vestigia pruna
Inviolara teras, id torque vaporis, ad aras Dona serenato reseras solennia Phoebo: Concipe, ait, dignum factis, Equa ne , surorem, Vulneribusque tuis socio te caedi sis irae Non ego Marmaridum mediam penetrare phalangem Cinyphiaeque globos dubitarim irrumpere turmae. Nec am ultra monitus, verba morantia Martem Ferre valet, longo Eneadis quod flebitur aevo. Increpuere simul eralia classica signum. At tub terrificis fregit stridoribus auras. Heu dolor, heu lacrimae, nec tot post secula serae. Horresco, ut pendente malo , ceu ductor ad arma
Exciret Tyrius, latebrosis collibus Astur Et Libys, torta Balearis saevus habena,
Erumpunt multusque Maces, Garamasque, Nomasque: Tum quo non alius venalem in praelia dextram Ocyor attulerit, conductaque bella probarit, Cantaber is galeae contemto tegmine Vasco. Hinc pariter rupes, lacus hinc, hinc arma, simulque Consona vox urget, signum clamore vicissim Per colles Tyria circumfundente corona. Avertere dei vultus, latoque dederunt
Majori non sponte locum timet ipse tyranni Fortunam Libyci Mavors disjectaque crinem Illacrimat Vettiis , QDelum pervectus Apollo Tristem moerenti solatur pectine luctum. Sola Appennini residens in vertice duras Exspediat caedes inimico pectore Iuno. At velut erepto metuendi libera caelo Manibus ipsa suis praesumta piacula mittens,
Inserias mainat bellis accensa iuventus. Primae Piceatum, rupto ceu turbine, fusa Agmina, Annibalem ruere ut videre cohorte S, Invadulit ultro poenas pro morte futura, Turbato victore, petunt, Martemque reposcunt.
Funditur unanimo nisuin concordibus ausis Pilorum in Poenos nimbus, fixosque repulsi Submittunt clypeos curvati pondere teli. Acrius hoc rursum Libys, praesentia saevi Exstimulat ducis hortantes se quisque vicissim Incumbunt, pressoque impellunt pediore pectus. Ipsa facem quatiens, ac flavam sanguine multo
Sparsa comam, medias acies Bellona pererrat: Stridit Tartareae nigro sub pediore divae Letiferum naurmur, sera lique horrida cantu Buccina lymphatas agit in certamina mentes. His iras adversa ovent, crudusque ruente Fortuna stimulus, spem projecisse salutis. Hos dexter deus, laeto victoria vultu Arridens acuit, Martisque favore ruuntur. Abreptus pulchro caedum Lateranus more Dum sequitur dextram, in medios penetraverat hostes. Quem postquam florens aequali Lentulus aevo Conspexit, nimium pugnae, nimiumque cruoris Infestas inter non aequo Marte catervas Fata irritantem, nisu se concitat acri, Immitemque Bagam, qui jam vicina serebat Vulia era pugnantis tergo, velocior hasta
Occupat, socium ducis se Mibus addit.
Tune alacres arma adglomerant, geminaque coruses Fronte micant paribus sulgent capita ardua cristis. Actus in adversos casu iamque obvia ferre Arma quis auderet, nisi quem Deus ima colentum
Damnasset Stygiae nocti praefracta gerebat
Syrticus excelso decurrens robora monte, Et quatiens acer nodosi pondera rami, Flagrabat geminae nequidquam caedis amore.
Non hic iugales, inndaque litora nautis, O iuvene ς, motumque novis sine Marte procellis Fortunam bello pelagus dabit aequoris olim Victores, media sit qualis discite terra Bellator Libys, meliori cedite regno. Ae simul infesto Lateranum pondere truncae Arboris urgebat iungens convicia pugnae. Lentulus hic frendens ira Thrasimenus in altos Ascendet citius colles, quam sanguine roret Iste pio ramus subsidens ilia nisu Conantis suspensa odit tum servidus atro
Pulmone exundat per hiantia viscera sanguis. Nec minus accensis in murua su nera dextris Parte alia campi saevit seror altus Hiertes
Obri uncat Nerium, ullo ditissimus agri
occumbis, generose Olunx, nec clausa repostis Pondera thesauris , patrio nec regia quondam
Praesul gens eboreo possessa mapalia soli Profuerint quid rapta iuvant quid gentibus auri Numquam exstinifla sitici modo quem fortuna se vendo Congestis opibus, donisque refersit opimis,
Nudum tartarea Ortavit navit a cymba.
Iuxta bellator juvenilibus Appius ausis
Pandebat campum caede atque ubi plurima virtus, Nulliqi adspirare vigor, decus inde petebat. Obvius huic Atlas, a sanguine clarus Ibero Nequidquam extremae longinquus cultor arena' , Impetit os hasta, leviterque e corpore summo
Degusta cuspis generosum extrema cruorem.
Intonuere minae, violentaque lumina liminis Exarsere novis seri , diffulminat omnem Obstantum turmam, clausum sub casside vulnus
Martia commendat mananti sanguine membra. Tum vero adspiceres pavitantem di condere semet Nitentem sociis juvenem, ceu tigride cervae Hircana cum pressa tremit, vel territa pennas Colligit accipitrem cernens in nube columbae
Aut dumos subit, albenti si sensit in aethra
Librantem nisus aquilam lepus ore citato. Ense serit tum colla viri, dextramque micantem De inelit, ac mutat successu saevior hostem.
Stabat fulgentem portans in bella bipennem Cinyphius socerique miser Magonis inire
Optabat pugnam ante oculos, spe laudis Isalces, Sidonia tumidus sponsa, vanoque superbus Foedere promissae post Dardana praelia taedae. Huic immittit ovans violentas Appius iras Conantique grave in fronti librare securim.
Altior insurgens, galeam super exigit ictum. At Dagilis valido conAmine solvitur ensis Rhre in Cinyphio nec dispar sortis Isalces Umbonem incerto detorsit utilis ictu. Tum quod humo haud umquam valuisset tollere saxum .
Ni vires trux ira daret, contorquet anhelans
Appius, lapsu resupino in terga cadentem Mole premit scopuli, perfractisque ossibns urget.
Vidit coniuncto miscens certamina an poLabentem socer, lactis nae sub casside fusae
118쪽
Cum gemitu, rapidusque ruit: data foedera nuper Accendunt antinos, expectatique nepotes. Iamque aderat, clypeumque viri, atque immania membra Lustrabat vi tu, propiorque a fronte coruscELux galeae saevas paulum tardaverat iras. Haud lecus e specula praeceps delatus pacλSubssidens campo lubmissos contrahit artu S,
utum vicina trucis conspexit corii ua tauri,
Quamvis longa fames stimulet, leo nunc serus alta
Surgentes cervice toros, nunc torva sub hirta Lumina miratur fronte, ac iam signa moventem , Et sparsa pugnas meditantem speetat reua.
Hic prior intorquens telum sic Appius infit: Si qua tibi pietas, ictum ne delere foedus,
Et generum comitate socer . Per tegmina velox Tunc, aerisque moras, laevo stetit alia lacerto.
At contra non dicta Libys, te servidus hastam
Perlibr.u, magni donum memorabile ratris 'Ceso quam victor sub moenibus ille Sagunti Abstulerat Durio, ac spectata nobile pugnae
Germano deder it portare in praelia pignus Telum ingens, perque arma viri, perque ora, doloris Adiutum nisu, letalem protulit ictum E languesque viri conantis vellere serrum In vulnus cecidere manus: iacet aequore nomen Clarum Maeonio, atque Itala pars magna ruinae Appius intremuere lacus, corpusque refugit Contractis Thrasimenus aquis telum ore r.ent OExspirans premit, atque admorsa in i murmurat ata. Nec sati melior Mamercus, corpore toto Exsolvit poenas, nulli non auctus Olli. Na.mque per advertos, qua Lusitan ciebat Pugnas dira manus , raptum cum anguine Teli
Signi iseri, magna vexillum mole serebat, Et trepida infelix revocabat signa suorum . Sed furiata cohors, ausisque accensa superbis Q rodcumque ipsa manu gestabat missile , quidquid Praebebat tellus sparsis vix pervia teli, , Injecit pariter, pluresque in corpore nullo Invenere locum personis ossibus hastae. Advol 1 interea fraterni vulneris ira Turbatus Libyae ductor, vis que cruore ,
Num lateri cuspis, num toto pondere telum Sedisset, stat renique amens sociosque rogabat. Utque metum leti procul, leviora pavore Cognovit, proprio tectum gestamine praeceps Ex acie rapit, o uti a turbine pugnae Constituit altris medicas hinc Ocyus artes, Et senioris opem Synali vocat ingere Vulnus Herbarum hic succis seriumque e corpore cantu Exigere, & somnum tacto misisse chelydio Anteibat cunetos, nomenque erat inde per urbes, Perque Par et Oniae celebratum litora byrtis. Ipse olim antiquo primum Garana anticus Ammon Sciru pater dederat Synalo, Diortuique se larum, Teloruinque grave, eius sedare medendo Atq e is deinde suo ni oriens et .elestia dona Monstrarat nato, natusque ii redis Ou Ori Transmisit patriis arte; quem deinde sequutus
Haud levior iam a Sunalus, Garamantica Olers Monstrata augebat studi , multaque vetustum Amt nonis co: ni em numerabat imagine pallem. Tu in proavi: fereno leni rudicamina L extra, Oc iis intorti, de in . ore adstri eius alii ictus,
Ici ulci bat Viripha purgatum sanguine vulnus . At Mago exuvias lacuna caesique voluta ii
Hostis mente necem, raternas pectore curas
Pellebat dictis, casum laude levabat
Parce metu, germane meis medicam in uulla
Adversis inajora seres jacet Appius hasta Ad manes pullus nostra: si vita relinquat, Sat nobis actum eli, sequar hostem laetus ad umbras
Quae dum turbatos avertunt aequore campi Ductores, valloque tenent ex agmine incenum, Cedentem consul tumulo speculatus ab alto, Atque atrain belli castris e condere nubem, Turbidus extemplo trepidantes in ilite moesto Invadit cuneos , subitoque pavore relaxat
Jam raret cente acies. tum voce feroci
Poscit equum, ac mediae ruit in certamina vallis. Sic ubi torrentem crepitanti grandine nimbum illidit terris, molitu Jupiter altas Fulliuiae nunc Alpes, nunc inlaeta Ceraunia caelo, intremuere sun ut tellus, in pontus, aether,lptaque commoto quatiuntur tartara mundo. incidit attonitis inopino turbine Poenis
Haud secus improvisa lues, gelidusque sub ossa
Pervasit miseris conspectus Ontulis horror. It tedius, ferroque ruens densissima, at uni Pandit iter, clamor vario discrimine vocuta Fert belli rabiem ad Superos,in sidera pullat. Ceu pater Oceanus cum saevior aethere Calpen Herculeam erit, atque exesa in viscera montis Contolium pelagus latrantibus ingerit undis Daiat gemitum copuli, fractasque in rupibus undas Audit arte illas lati distermina terris; Audit non parvo divisus gurgite Lixus. Ante omne iaculo tacitas fallente per aura; Oecumbit Ogus, infaustum qui primus ad amnem Ticini, rapidam in Rutulos contorserat hastam ille sibi longam Clotho, turbamque nepotum Crediderat, vanis deceptus in alite signis :Sed non augurio Parcarum impellere metas
Concestum cuiquam ' ruit inter tela cruentis Suspiciens Oculis caelum, Superolque reposcit Tempora promis e medi jam morte senectae Nec Bas ago exultare datur, ne impune relictum,
Consulis ante oculos victum spoliasse Libonem. Laurigeri decus illud axis, vanaques juventa Florebat: sed Massylus succiderat ensis
Pubet cente caput mala, properoque virentes Delerat leto bellator barbarus annos liaminium implorasse talaret iam naOrte suprema
Haud si ustra fuit avulsa et nam protinus hostiore simul cervix iuvit punire seroci
Victorem exemplo, ni onstratum reddere letum. Quis deus, o Mulae, paribus tot unera verbis EUOlviat, tantiique umbris in carmine digna Quis lamenta erat certantes laude idendi Primaevos iuvenes, mortisque in lini ne crudae
Facta virum, fixi rab. ein sub pectore telis λSteriritur alternus vastis concursibus hostis, Nec poliare vacat, praedrque advertere mentem.
Urget inor caedum , clausis dum detinet hostem Frate iniim castris vulnus, funditque ruitque Nunc laculis, nunc tale modo inter millia consul Euli. ratum conspeeliis equo, naod Marte seroci Ante a tu las, signa pedes fluit impia rivis Sanguineis vallis, tu imilique is concava laxa Arinorum sis nitus at utque imitantum equorum.
Miscebat campum membrorum in praelia portans Cellius humano robur, vita irie λvcntes Mole
119쪽
uole gigante vertebat coiporis alas Othrys Marmarides lati super agmen utrumque Ingens tollebaiat humeri caput, hirtaque torvae Frontis aes aries, crinibus aemula barba Umbrabat rictus , squalore in hispida diro Et illosa seris horrebant pectora setis Adspirare viro , propioremque addere Martem
Haud ausum cuiquam . laxo ceu bellua campo, Incessebatur tutis ex agmine teli . Tandem vesanos palantum in terga ferentisium fremitu vultus, tacita per nubila penna Intravit torvum Gortynia lumen arundo, Avertitque virum fugientis ad agmina consul Intorquet tergo iaculum, quod tegmine nudas Irrumpit costas , hirtoque a pectore primum Mucronem ostentat rapidus convellere tentat,
Qua nasci serrum fulgenti cuspide cernit, Donec abundanter defuso sanguine late Procubuit moriens,, telum vulnere pressit: Spiritus exundans vicinum pulvere moto Perflavit campum, nubem dispersit in auras. Nec minor interea tumulis silvisque fremebat Diversus Mavors, variaque per ardua pugna Et saxa dum rorantes caede nitebant. Exitium lepidis, letique, stragis acerbae Caussa Sichaeus erat: H ranum ille eminus hasta Perculerat, quo non alius, quum bella silerent, Dulcius Oeagri os pulsabat pectine nervos Occubuit silva in magna, patriosque sub ipso Quaesivit montes leto, ac felicia Baccho Aquana, Zephyro Surrentum molle salubri. Addiderat misero comitem, pugnaeque ferocis Gaudebat tristi victor novitate Sichaeus. Palantes nam dum sequitur, pervaserat altam In silvam, prisca reclinis ab ictibus ulmi Terga tuebatur trunco, frustraque relictos
Tauranus comites suprema u. ce ciebat.
Transegit juvenem, ac perfossis incita membris Haesiit in opposito cuspis Sidonia ligno.Quid vobis quaenam ira deum, vel mente sinistra Quae sedit formido, viri, qui Marte relicto Ramorum quaesistis opem non aequus in arctis
Nimirum rebus suasor metus, arguit asper Exitus eventu pravi consulta timoris. Annosa excelsos tendebat ad aethfra ramos Asculus, umbrosum magnas super ardua si vas Nubibus insertans altis caput, instar aperto Si staret campo nemoris, lateque tenebat Froiadosi nigram tellurem roboris umbra. Par iuxta quercus longum ni olita per Uum Vertice canenti proferre sub astra cacumen Dissutas patulo laxabat stipite frondes, Umbrabatque conia summi fastigia montis.
Hii finae cohors, Triquetris quam miserat oris Rex, Arethusa, tuus, defendere nescia morte Dedecus, mentem nimio mutata pavore, Certatim sese tulit, adscendensque vicissim Pressit nutantes incerto pondere ram DS. Moxque alius super atque alius consistere tuto Dum certant pars excussi ratam fragmine putri Ramotum, senio male fida fefellerat arbor. Pars trepidi celso inter tela cacumine pendent. Turbatos una properans contumel peste
Corii pit orat in jamdudum in bella bipennem Deposito clypeo mutatus tela Sichaeus. Incumbunt iociae dextrae, magnoque stagore,
pulsa gemit erebris succumbens ictibus arbos. Fluctuat infelix concusso stipite turba, Ceu Zephyrus quatit antiquos ubi flamine lucos,
Fronde super tremuli vix tota cacuminis haerens Jactatur nido pariter nutante, volucris.
Procubuit tandem multa devicta securi Suffugium infelix miseris in inhospita quercus, Elisitque viros spatiosa magna ruina. Inde aliae cladum facies, contermin caedis Collucet rapidoque . involvitur aesculus igni. Jamque inter frondes arenti robore gliscens Verticibus saevis, torquet Uulcanus anhelos Cum servore globos flammarum, culmina tori et .
Nec tela interea cessant, semiusta gementum Atque amplexa cadunt ardentes corporae Amos. Haec inter miseranda virum certamina, Consul Ecce aderat volvens iram , exitiumque Sichaeo.
At iuvenis subito tantae discrimine pugnae
Oecupat eventum telo tentare priorem,
Citi medio leviter clypeo stetit aeris in ora Cuspis, oppositas vetita est transmittere crates. Sed non, Consul misso concredere telo
Fortunam Optatae caedi parat; at latus ense Haurit, nec crudae tardarunt tegminae parna E.
Labitur infelix, atque oppetit ore cruento Tellurem exspirans, tum diffundente per artus Frigore se Stygio, manantem in viscera mortem Accipit, longo componit lumina somno . Atque ea dum variis permixtiis tristia Mavors Casibus alterna , an castris Mago relictis Iam Libyae ductor properantia signa citato Raptabat cursu, eslata reponere avebant Tempora caede virum , ac multo pensare cruore. It globus intorquens nigranti turbine nubem Pulveris, surgit sublatis campus arenis: Quaque serens gressum flectit vestigia ductor Undanti circum tempestas acta procella UOlvitur, atque altos perit caligine montes. Occubuere semur Fontanus, Buta canorum Transfixi guttur, pressoque e vulnere cuspis Prospexit terga hunc tristes luxere Fregellae Multiplicem proavis, hunc mater Anagnia flevit. Haud dispar sortuna tibi, Laevine sed auso Non eadem neque enim Tyrio concurrere regi Tentas, sed lectus par ad certamen Hiremon Autololum moderator erat, quem poplite caeso Dum spolias, gravis immiti cum turbine costas Fraxinus irrumpit, coli apiaque membra sub linii Hoste super fuso subita cecidere ruina. Nee Sidicina cohors de fit. Viri disius armat Mille viros, nulli victus vel ponere castra, Uel finxisse ratem, duroque resolvere muros Ariete, Win turrim subito immittere pontes. Quem postquam Libyae ductor virtute seroci Exultare videro namque illi vulnere praeceps Terga dabat levibus diffisus Avaricus armis Acrius hoc pulchro Mi vorte accensus in iram, Et dignum sese ratus in certamine saevo Coirtinus ire viro reserenti e corpore telum ;Advolat, fodiens pectus , Laudande laboruin Quisquis es, haud alia decuit te occlinabere dextra. Ad manes leti per se decus L Itala gentis Ni tibi origo orer, vita donatu abireS. Hinc adum petit, Qveterem bellare Labicum, Cui Siculis quondam terris congressus Amilcar Clarum spectato dederat certamine nometI: Imme-
120쪽
I in memor annorum, seniumque oblitus, in arma Ille quidem cruda menterim viridissimus ire Ibat te vani frigentem in Marte enectam Prodebant ii tus stipula crepitabat in alii
Ionis iter; cassanaque dabat line O Ore flammam. Quem postquam accep. patri naonii rAnte superbus Arnai gero Poenum ductor, Ceriana in primae Hic lue nunc, inqiit, uignae te notus Amilcar Hac trahit ad .mes dextra tum librat ab aure In torquens iaculum, vertantem in vulnere tale Transigit extracta foedavit culpide languis Caniciem, longos finivit morte labores. Nec minus Herminium primis obtruncat in armis, Assuetum, Thrasimene, tuos praedantibus iam is Exhaurire lacus, patriaeque alimenta enectae Ducere suspenso cr stagna latentia lino
Interea exanimem celti luper arma bicha utra
Portabant Poeni, corpulque in castra ferebant Quos ubi conlpexit trili clamore ruentes Ductor, praesago perculsus pectora luctu, Quinam, inquit, dolor, o locii, quaeve ira deorum Eripuit nobis ' num te dulcedine laudis Flagrantem, nimio primi Mavortis amore , Rira, Sichaee, dies properat funere carpsit
Atque dato gemitu lacrin: allenter ferentum, Et dictus pariter caedis moerentibus auctor. Cerno, ait, adverso pulchrum sub pectore vulnus
Culpidis Iliacae dignus Carthagine, dignus Asdrubale ad manes ibis, nec te optima mater Dissi irrite in lugebit avis, Stygia ve tuo umbra
Degenerem cernens no iter vitabit Amilcar.
At mihi Flaminius an moesti caussa doloris Morte sua minuet uetus .cc Oinpa equetur Exsequias, seroque emtum volet impia cina a Non violasse mei corpus mucrone Sichaei
Sic memorans torquet sumantem ex re aporem, Iraque anhelatum proturbat pectore muriatur: Ut multo accensi servore exuberat undis
Clausus ubi exusto liquor indignatur ab en . Tum praeceps ruit in medium, caelumque fatigat Flaminium incessens nec dicio legnius ille Bella capessebat, propiorque in iurgere Mavors Cceperat, campo uni lus jam stabat uterque; Cum Tubitus per saxa fragor, motique repetite
Horrendum colles, sumnia cacumina totis Intremuere jugi : nutant in vertice silvae Pinifero, fractae lue ruunt luper agni in rupes. Immugit penitus convulsis ima cavernis Dissiliens tellus, nec parvos ruta pit hiatus Atque umbras late Stygia immensa vorago. Faucibus ostendit patulis, manetque profundi Antiquum expavere diem lacus ater in altos Sublatus montes, mede excussus avita Lavit Tyrrhenas ignota aspergine silvas Jamque eadem populos , a agnorum oue oppida regum Tempestas, dira lues stravitque tulitque. A super haec reflui pugnarunt montibus amnes, Et retro fluctus torsit mare, ronte relicto Apenninicolae fugere ad litora Fauni. Purnabat talare , heu belli vecordia, miles Jactatus titi ibante solo, tremebundaque tela Subducta tellure ruens Iorquebat in hostem. Donec ulla vagos cursus ad littora vertit Mentis inops, stagniique illata est Daunia pubes. Queis Consul terga increpitans, nam turbine molae
Ablatis terrae inc: derat. Quid deinde, quid oro
Restat lo profugis vos en ad moenia Romae
Ducitis Annibalem, vos in Tarpeia Tonantis Tecta saces serrumque datis sta miles, Macres
Disce ex me pugnas, vel si pugnare negatum, Dilce in Ori dabit exemplum non vile futuris Flani inius , ne terga Libys, ne Cantaber umquam
Consulis aspiciat solus, si tanta libido Est vobis , rabiesque sugae , tela omnia solus
Pectore consum O, moriens fugiente per auras H. c anima, vestras revocabo ad praelia dextras. Dumque ea commemorat, densosque obit obvius hostes, Advolat ora ferus mentemque Ducarius t acri Nomen erat gentile viro, fusitque catervis Boiorum quondam patriis, antiqua gerebar
Vulnera barbaric e mentis, noscensque superbi Victoris vultus , Tune, inquit, maximus ille Bo)orum terror libet hoc cognoscere telo, Corporis an tanti manet de vulnere sanguis. Nec vos paeniteat, populares, sortibus umbris Hoc adfare caput: Oltros hic curribus egit inlisiens lictos alta ad Capitolia patres. Ultrix hora vocat Pariter tunc undique fusis Obruitur telis , nimboque ruente per auras Contextus, nulli dextra laetare reliquit Flaminium cecidisse sua . nec pugna peremto Ulterior ductore fuit: iamque agmine denso Pii mores juvenum saeva ad discrimina Martis In sensi Superis , dextrisque, cernere Poenum
Victorem plus morte rati, super Ocytas Omnes Membra ducis, stratosque artus certamine magno, Telaque, corporaque, non iusto Marte cruentas inlecere in anus sic densi caedis acervo Ceu tumulo texere vir uri aut strage per undas,
Per silvas sparsa, perque altam sanguine vallem,
in medias fratre invectus comitante catervas C .hlorum juvenum Poenus, Quae vulnera cernis Qua in ortes inquit Ire init omnis dextera serrurn, Arinatusque iacet servans certamina nailes. Hos en hos obitus , nostrae spe flare cohortes,
Fronte minae durant, Glant in vultibus irae,
Et vereor ne, quae tanta creat indole tellus
Magnanimos cecunda viros, huic fata dicarint Imperium, atque ipsis devincat cladibus orbem. Sic fatus cessit nocti, finem aue dedere Caedibus, infusae subducto sole tenebrae.
IA in Tartessiaco quos solverat aequore Titan In nocte in illutus equos, iungebat Eois
Litoribus, primique novo Phaethonte retecti Seres lanige iis repetebant vellera lucis, Et foeda ante oculos strages, propiusque patebat In lani M. ivortis opus si naul arnia virique, Ac nixtus Onipes dextraeque in vulnere, caesi Haerentes hastis passim clypeique tubeque, Atque artus trunci caprium, fractusque iacebat
Osssibus in duris ensis, nec cernere deerat Frustra lenii ne cum quaerentia lumina caelum.
Tutia spii mans sanie laciis, fluitantia summos ternum tuli uti orbata cadavera ponto.
Nec taliaeta adversis fuerat rael, Itala virtus. Brutius cingenti miserand. cidis acervo Non E luui ostentans consesso corpore Martem. Extule-