장음표시 사용
91쪽
Terra poteus, primos sentit percussa tuna ultus, Et scopuli, placuit fluvii quos dicere en S, Quod manifesta novi primum dant signa tumoris Hinc montes Natura vagis circumdedit undis, Qui Libyae te, Nile, negant quos inter ut alia In convalle iacens stat molibus unda receptis Prima tibi campos permittit, apertaque emphis Rura, modumque vetat crescendi ponere ripas. Sic velut in tuta securi pace trahebant Noctis iter mediae sed non vesana Pothini Mens imbuta semel ram sacra caede Vacabat A scelerum motu. Magno nihil ille perempto Iam putat esse nefas habitant sub pectore nianes, Ultricesque de dant in nova monstra urorem Dignatur viles isto quoque sanguine dextras, Quo Fortuna parat vidios perfundere Patres; Poenaque civilis belli, vindicta Senatus Pene data est famulo procul hoc avertite sata Crimen, ut haec Bruto cervix absente secetur. In scelus it Pharium Romani cena tyranni, Exemplumque perit struit audax irrita fatis, Nec parat Occultae caedem committere fraudi:
Invictumque ducem detecto Marte lacessit. Tantum animi delicta dabant, ut colla ferire Caesaris,is socerum ungi tibi, Magne, uberet: Atque haec dicta monet famulos perferre fideles Ad Po in pejanae socium sibi caedis Achillam
Quem puer imbellis cunctis praefecerat arnais, Et dederat serrum, nullo sibi jure retento, In cunctos, in seque imui. Tu mollibus, inquit, Nunc incumbe toris, pingues exige somnos: Invasit Cleopatra donaum nec prodita tantum est, Sed donata Pharos cessas accurrere solus Ad dominae thalamos nubet soror impia fratri: Nam Latio iam nupta duci est interque maritos Discurrens Egypton habet, Romamque meretur. Expugnare senem potuit Cleopatra venenis. Crede miser puero quem nox si junxerit una, Et semel amplexus incesto pectore passus Hauserit obscoenum titulo pietatis amorem, Meque , tuumque caput, per singula forsitan illi Oscula donabit crucibus, flammisque luemus, Si fuerit sermosa soror nil undique restat Auxilii; rex hinc coniux, hinc Caesar adulter Et sumus, ut fatear, iam saeva judice sontes. Quem non e nobis credet Cleopatra nocentem, quo casta suis per te, quod secimus una, Perdidimusque nefas, perque ictum anguine Magni Foedus, ades subito bellum molire tumultu
Irrue nocturnas rumpamus funere taedas Crudelemque toris dominam mactemus in ipsis Cum quocumque viro nec nos deterreat ausis
Hesperii Fortuna ducis, quae sustulit illum Imposuitque orbi, communis gloria nobis: Nos quoque sublimes Magnus facit aspice litus Spem nostri sceleris pollutos consule fluctus
Quid liceat nobis tumulumque e pulvere parvo Aspice Pompeii noli omnia membra tegentem Quem metuis, pars huius erat : non sanguine clari; Quid reseres nec opes populorum, ac regna movemuS.
Ad scelus ingentis fati sumus, attrahit illos
In nostras Fortuna manus . en altera Venit
Victima nobilior placemus caede secunda Hesperias gentes jugulus mihi Caesaris haustus Hoc praestare potest, Pompeii caede nocentes Ut populus Romanus amet quid nomina tanta
Ηorremus, viresque ducis, quibus ille rellictis Miles erit nox haec perageri civilia et Li, Inseriasque dabit populis, mittet ad umbras,
Quod debetur adhuc mundo, caput ite feroces Caesaris in iugulum . praestet Lagea iuventus Hoc regi, Romana sol tu parce morari: Plenum epulis, madidumque mero, Venerique paratum Inveniesa aude e Super tot vota Catonum Brutorumque tibi tribuent. Non lentus Achilla Suadenti parere nefas, haud clara movendis, Ut mos, signa dedit castris, nec prodidit arina Ullius clangore tubae temere Omnia saevi Instruinenta rapit belli pars maxima turbae Plebis erat Latiae sed tanta oblivio mentes Cepit in externos corrupto milite mores Ut duce sub famulo, iussuque satellitis irent. Quos erat indignum Phario parere tyranno Nulla fides, pietasque viris, qui castra sequuntur, Venalesque manus ibi fas, ubi maxima merces: IEre merent parvo jugulumque in Caesaris ire
Non sibi dant pro fas ' ubi non civilia bella Invenit imperii fatum miserabile nostri Thessaliae subducta acies in litore Nili More furit patrio quid plus te, Magne, recepto Ausa Oret Lagea domus dat scilicet omnis Dextera, quod debet Superis nullique vacare Fas est Romano Latium sic scindere corpus Dis placitum : non in generi, socerique favorem Discedunt populi civilia bella satelles Movit, Win partem Romanam venit Achillas. Et nisi sata manus a sanguine Caesaris arcent,
Hae vincent parteS. aderat maturus uterque
Et districta epulis ad cunctas aula patebat Insidias : poteratque cruor per regia landi Pocula Caesareus, mensaeque incumbere cervix Sed metuunt belli trepidos in nocte tumultus, Ne caedes consula manu , permissaque fatis Te, Ptolemaee, trahat tanta est fiducia ferri. Non rapuere nefas summi comtemta facultas Est operis visum famulis reparabile damnum, , Illam mactandi dimittere Caesaris horam. Servatur poenas in aperta luce daturus Donata est nox una duci, vixitque Pothini Munere Phoebeos Caesar dilatus in ortus. Lucifer a Casia prospexit rupe, diemque Misit in f gyptum primo quoque sole calentem Cum procul a muris acies non sparsa maniplis, Nec vaga conspicitur, sed iustos qualis ad hostes Resta fronte venit. passuri cominus arma, Laturique ruunt a Caesar moenibus urbis Diffisus, foribus ausae se protegit aulae,
Degenere passus latebras nec tota vacabat Regia compresso e minima collegerat arma Parte domus tangunt animos iraeque metusque :Et timet incursus, indignaturque timere.
Sic remit in parvis sera nobilis abdita claustris Et frangit rabidos prae mors carcere denteS. Non secus in Siculis fureret tua flamma cavernis, Ostrueret summam si quis tibi, Mulciber, in ina.
Audax Thessalici qui nuper rupe sub Tmi,
Hesperi L cunctos proceres, aciemque Senatu S, Pompeiumque ducem, caussa sperare vetante,
Non timuit, fatumque sibi promisit iniquum,
Expavit servile nefas, intraque penates Obruitur telis, quem non violasset Alanus,
Non Scytha, ne fi Lo qui ludit in hospite Maurus. Hic r
92쪽
Hic, cui Romani spatium noti lassicit orbis, Parvaque regio putat Tyriis cum Gadibus Indo; ,
Ceu puer imbellis , ceu captis semina muris, Quaerit tuta domu, spem vitae in lumine clauso Ponit. incerto lustrat vagus atria cur tu Non sine rege tamen quem ducti in omnia secum, Sumpturus poenas, grata piacula morti; ML suusque tuum, si non sint teta, nec ignes, In ainulos Ptolemaee caput . sic barbara Colchis Creditur ultorem metuens regnique, fugaeque Ense suo, fratrisque ita ut cervice parata Expectasse patrem . cogunt tamen ultima rerum Spe in pacis tentare ducem missus lue satelles Regitis, ut saevos absentis voce tyranni Corriperet simul Oς, quo bellum auctore moverent. Sed neque ius naundi valuit, neque foedera sancta Gentibus : orator regis, pacisque sequester, 'stimat in uinero sceler uin ponenda tuorum Tot monstris gypte nocens non ne Tala tellus,
Vastaque regna libae, non Pontus, impia signa Pharnacis,is gelido circu influus orbis Hibero
Tantum ausus scelerum non Syrtis barbara, quantum Delicia secere tu.e premit undique bellum Inque domum jam tela cadunt, quassantque penates. Non aries uno moturus limina pullu Fia inurusque domum non ulla et machina belli Nec immis mandatur opus sed caeca juventus Consilii, vastos trabit divisa penates, Et nusquain totis incursat viribus agmen.
Fata vetant, muri lite vicem sertuna tuetur.
Nec non ratibus tentatur regia, qua se Protulit in medios audaci margine rauciis I uxuriosa domus . sed adest de se iasor ubique Caesar, hos aditus gl .idiis, hos ignibus arcet: Obsessusque gerit tanta est constantia mentis Expugnantis opus piceo iubet unguine tinctas Lampadas immitti junis is in bella carinis. Nec piger ignis erat per stuppea vincula, perque
Manantes cera tabulas is tempore eodem Transtraque nautarum summique arsere ceruchi Jam prope semusta merguntur in aequore classes,
Iamque hostes, tela natant nec puppibus ignis Incubuit solis: sed quae vicina fuere Tecta mari, longis rapuere vaporibus ignem Et cladem fovere Noti , percussitque flamma Turbine, non alio motu per tem cucurrit,
Quam solet aetherio lampas decurrere sulco,
Materiaque carens, atqtie ardens aere solo.
In lues clausa paulun revocavit ab aula
Urbis in auxilium populos . nec tempora adis Perdidit in o in nos, te caeca nocte carinis Insiliit Caesar, semper eliciter usus Praecipiti cursu bellorum, in tempore rapto. Tunc claustrum pelagi cepit Pharon insula quondam In medio stetit illa mari, sub tempore vatis
Proteos: at nunc est 'ellaei proxima muris .
Illi duci geminos bellorum praestitit usus Abstulit excursus, fauces aequoris 3 sit; Caesari auxiliis aditu libera ponti
Ostia perinisiit. nec poenas inde Pothini Distulit ulterius me non qua debuit ira, Non cruce , non flammis, rabido non dente ferarum rHeu facinus, ei vix gladio male caesa pependit: Magni morte perit nec non subrepta paratis A famulo Ganymede dolis pervenit ad hostes Caesaris Arsinoe qua caltra carentia rege Ut proles Lagaea tenet, famulumque Tyranni Terribilem iusto transegit Achillea ferro Altera, Magne, tuis iam victima mittitur umbris . Nec satis hoc Fortuna putat procul absit, ut ista Vindictae sit summa tu e non ipse turannus Sufficit in poenas, non omnis regia Lagi. Duin patrii veniant in viscera Caesaris enses Magnus inultus erit . sed non auctore serotis Sublato cecidit rabies nam rursus in arma Auspiciis Ganymedis eunt ac multa secundo Praelia Marte gerunt. potuit discrimine summo Caesaris una dies in famam, secula mitti . Molis in exigv. spatio stipantibus armis,
Dium parat in vacua Martem transferre carinas
Dux Latius , tota subiti sermidine belli
Cingitur hinc dense praetexunt litora classes , Hinc tergo ita luitant pedites ta via nulla salutis: Non fuga, non virtus, vix spe quoque mortis honestae. Non acie fusa, nec magnae stragi acervo Vincendu tunc Caesar erat, sed sanguine nullo Captu sol te loci pendet, dubiusne timeret, Optaretne mori respexit in agmine dentis
Staevam perpetuae melitum iam nomina famae
Ad campos Epidamne tuos ubi soliis apertis Obsedit muris calcantem mania Magnum.
93쪽
Rdior arma, quibus caelo se gloria tollit fineadum, patiturque ferox Uno tria jura Carthago. da Musa decus memorare laborum Antiquae Hesperiae, quantosque ad bella crearit Et quot Roma viros, sacri cum perfida pacti
Gens ad maea super regno certamina movit: Quaesitumque diu qua tandem poneret arce Terrarum fortuna caput te Marte sinistro Iuratumque Iovi scedus, conventaque patrum
Sidonii fregere duces atque impius ensis Ter placidam suasit temerando rumpere pacem . Sed medio finem bello, excidiumque vicissim Molita gentes propiusque fuere periclo
Queis superare datum reseravit Dardanus arces Duelor Agenoreas . obsessa palatia vallo Poenorum , ac inuris defendit Roma salutem. Tantarum caussas irarum, Odiumque perenni Servatum studio, manὸata nepotibus arma, Fas aperire mihi, superasque recludere mentes. Jamque adeo magni repetam primordia motus. Pygmaleonaeis quondam per caerula terris Pollutum sugiens fraterno crimine regnum Fatali Dido Libyes appellitur Orae: Tum pretio mercata solum, nova moenia ponit Cingere qua secto permissum litora tauro Hie uno ante Argos sic credidit alta vetustas Ante Agamemnoniam gratissima tecta Mycenen Optavit profugis aeternam condere sedem. Verum ubi ni agnanimis Romam caput urbibus alte Exserere ac missas etiam trans aequora classes Totum signa videt victricia ferre per orbem Jam propius metuens, bellandi corda furore Phoenicum exstimulat sed enim cona mine primae Contuso pugnae, fractisque in gurgite coeptis Sicanio Libucis , iterum instaurata capessens Arna remolitur dux agmina lassicit unus Turbanti terras, pontumque movere paranti
Iamque deae cunetas sibi belliger induit iras
Annibal hunc audet solum componere fatis Sanguineo tum laeta viro, atque in regna Latini Turbine mox saevo venientum haud inscia cladum Intulerit Latio, spreta me, Troius, inquit, Exsul Dardaniam, bis numina capta penates, Sceptraqtie sun dari victor Lavinia Teucris, Dum Romana tuae Ticine, ad Vera ripae Non capiant similisque naihi per Celtica rura Sanguine Pergameo Trebia stipantibus armis Corporibusque virum retro fluat, ac sua largo Stagna reformidet Trasimenus turbida tabo; Dum Cannas tumulum Hesperiae, campumque cruore Ausonio mersum sublimis lapyga cernam Teque ad dubium coeuntibiis, Aufide, ripis Per clypeos, galeasque Virum , caesosque per artus Vix iter Adriaci rumpentem ad litora ponti. Haec ait a juvenem adta ad Mavortia flammat, Ingenio motus avidus, fideique sinister Is fuit, exsuperans astu, sed devius aequi. Arnaato nullus divum pudor: improba virtus, Et pacis despectus honos penitusque medullis Sanguinis humani agrat sitis: in super aevi
Flore virens avet Egates abolere, parentum Dedecus ac Siculo demergere cedera ponto. Dat mentem uno ac laudum spe corda fatigat. Jamque aut nocturno penetrat Capitolia nisu, Aut rapidis fertur per summas passibus Alpes. Saepe etiam famuli turbato ad limina somno Expavere trucem per vasta silentia vocem Ac largo sudore virum invenere suturas Miscentem pugnas, inania bella gerentem . Hanc rabiena in fines Italum , Saturniaque arva Addiderat quondam puero patrius furor ortus Sarrana prisci arcae de gente , Vetustos telo numerabat avos iamque orba marito
Cum sugeret Dido famulam Tyron , impia diri
Belides juvenis vitaverat arma tyranni, Et se participem casus sociarat in Omnes.
Nobilis hoc ortu, dextra spectatus Amilcar, Ut fari, primamque datum distinguere lingua Hannibali vocem , soler nutrire furores, Romanum sevit puerili in pectore bellum. Urbe fuit media sacrum genitricis Elisae Manibus,, patria Tyriis formidine cultum, Quod taxi circum, piceae squalentibus umbris Abdiderant, caelique arcebant lumine, templum Hoc sese put perhibento curis mortalibus olim
Exuerat regina loco stant marmore cestae
Effigies, Belusque parens , Omnisque nepotum A Belo series: stat gloria gentis Agenor, Et qui longa dedit terris cognomina Phoenix e Ipsa sedet tandem aeternum conjuncta Sichaeo: Ante pedes ensis Phrygius acet: Ordine centum Stant arae caelique deis, Ereboque potenti. Hic crine es uso, atque Ennae a numina divae, Atque Acheronta vocat Stygia cum Veste sacerdos . Immugit tellus , rumpitque horrenda per umbras Sibila, inaccensi flagrant altaribus ignes.
Tum magico volitant cantu per inanii manes
Exciti, vultusque in marmore sudat Elisae. Hannibal haec patrio jussu ad penetralia sertur, Ingressi-
94쪽
Ingressique habitus atque ora explorat Amilcar. Non ille evantis Massylae palluit irra, y on diros tena pli ritus, adspersaque tabo Limina, audito surgentes carmine flammas. O .i permulcens genitor caput, oscula libat, Attollitque in imos hortando, talibus implet: Gens recidiva Phrygum Cadmeae tirpis alumnos Foederibus non aequa premit si sata negarint Dedecus id patriae nostra depellere dextra,
Haec tua sit laus, nate, velis age concipe bella Latura exitium Laurentibus horreat ortus Iam pubes Tyrrhena tuos , partusque recusent Te surgente, puer, Latiae producere matres.
His acuit stimulis, subicitque haud monia dictar
Romanos terra, atque undis, ubi competet etas,
Ee: ro, ignique sequar. Rhoeteaque tata re, ulva in Icon superi naihi, non Marten cohibentia pacta,
Non celsa abstulerint Alpes, Tai pej1que saxa,
Han. mentem . ur nostri per numina Martis, Per manes, regina, tuos. Tum nigra risorini Hostia mactatur divae, raptimque recludit Spirantes artus pulceus responsa sacerdos, Ac fugientem animam properatis consulit extis. Ast ubi quaesitas artis de more vetusto Intravit mentes superum, sit deinde prosetur Ir olos rite consterni milite campos, Idaeoque lacus flagrante sanguine cerno Quanta procul moles copulis ad idera tendit, Cujus in aerio pendent tua vertice castra lJamque iugis agmen rapitur , trepidantia sumant Moenia, me sperio tellus porreeta sub axe
Sidoniis lucet flammis fluit ecce cruentus Eridanus jacet ore truci super Rrnaa, virosque,
Tertia qui tulerit sublimis opima Tonanti. Heu quaenam subitis horrescit turbida nimbis Tempestas, ruptoque polo micat igneus aetheri Magna parant superi, tonat alti regia caeli,
Bellantemque Jovem cerno venientia fata Scire ulti a vetuit uno fibraeque repente Conticuere latent casus, longique labores.
Sic clausum linquens arcano pectore bellum Atque hominum iunem Gades , Calpemque sequutus, Dum seri Herculeis Garamantica sigio columnis, Occumbit saevo Tyrius certamine ductor. Interea re rura Asdrubali traduntur habenae:
Occidui qui solis opes, Qvulgus berum ,
Baeticolasque viros spatiis agitasat iniquis Tristia corda ducis, simul in medicabilis ira, Et rudius regni feritas erat asper amore Sanguinis, di metui demens credebat Oiὶ Orem Nec nota docilis poena satiare furores. Ore excellentem, spectatum Mitibus a tisis
δε ntiqua de stirpe Tagum. superumques homiliumque
IiV. memor, erecto sum cuia robore in cellis C ste tu .ibat ovans populis sine lanere regem
Auris et Ialgus adscito cognomine sontis,l'erque antra de ripas nymphis ululatus Iberis. ronium non ille vadum, non Lydia mali tStagna sibi, nec , qui riguo persunditur auro, 'anapum, atque illatis Hermi flavescit arenis.
iiii ius inirena an ii postremus Onete Martem. . dii in rapidum illisis ageret si ibi imis hibenis l. iri pedem , non ense virum, non emitrii, hasta Sis' ere erat volitabat ovans, aciesque per ambas Iam Tagiis aura: is agnoscebatur ita armis.
uum pusti quam diro iis pensit in robore vidit
De limem leti, famulus clam corripit ensem Dilectum domino, pernixque irrumpit in aulam,
Atque i inmite serit geminato vultiere pectus. At Poeni succensi ira turbataque luctu,
Et saevis gens Laeta, ruunt, tormentaque portant.
Non ignes, candensque chalybs, non verbera passim Ictibus innumeris lacerum scindentia corpus, Carnificesve manus, penitusve infusa medullisi eiiis, Win medio lucentes vulnere flammae Cessavere: serum visu, dictuque o per artem
Saevitiae, extenti, quantum tormenta jubebant, Creverunt artus atque Omni sanguine rupto
Oisa lique ictis sum arunt servida menabris. Mens intacta manet, superat, ridetque dolore 2
Spectanti similis, sessosque labore ministros
Increpitat, dominique crucem ainore reposcit. Haec inter spretae miseranda piacula pinnae, Erepto trepidus ductore exercitus, una Annibalena voce , atque alacri certainine poscit.
Hinc studia accendit patriae virtutis imago,
Hinc fama in populos iurati didit belli,
Hinc virides ausis anni, servorque decorus,
Atque armata dolis mens, Quis insita fandi. Primi ductorem Libyci clχmore salutant, Mox, Pyrenes populi, bellator Iberus.
Continuoque sero oritur fiducia menti Cessisse imperi tantum terraeque, marisque.
Toliis videns austrisis lampade Phoebi Esti sero Libye torquetur subdita Cancro
Aut ingens Asiae latus, aut pars tertia terris Terminus huic roseos amnis Lageus ad ortus Septeno impellens tumefactum gurgite pontum.
At qua diversas clementior adspicit Arctos Herculeo dirimente freto, diducta propinquis
Europes videt arva jugis ultra obsidet aequor, Nec patitur nomen proferri longius Atlas, Atlas subducto tracturus vertice caelum. Sidera nubiferum fulcit caput, aetheriasque Erigit aeternum compages ardua cervix Canet barba gelu, frontemque inamanibu umbris Pinea silva re init, vastant cava tempora Aenti, Nimbosoque ruunt spumantia flumi in rictu . Tum gemina laterum auces malia alta fatigant: Atque ubi sessus equos Titati immersit anhelos, Flammiserunt condunt amanti gurgite curium. Sed qua se campis qua Lirtibus Africa tendit, Serpentum largo coquitur foecunda veneno. Felix qua pila gues ritis plaga emperat agros, Nec Cerere Ennaea, Phario nec victa colono Hic pals in exsultant viii id e , gens inscia raeni: Queis inter geminas per ludum mobilis aures ait adrupediena flectit ilon cedens virga lupatis Altrix bellorum, bellatorumque vi lorum Tellus, nec lens nudo sine fraudibus ensi. Altera complebati Hispanae castra cohortes, Auxilia Europae , genitoris parta tropaeis.
Martius hinc sonipes cainpos hinnitibus inplet,
Hinc iug cornipedes erecti bellica raptant: Non laus eat campo serventior axis. Prodiga gens animae,' properare facillima mortem. Namque ubi transcendit orentes viribus annos,ina patiens aevi spernit novisse senectam Et fati rodiis in dextra est . hic oti ne metalliana: Electri ge: i. in pallent de se mi ire venae Atque it ros chalybis scutus humus horaicia : irrit. Sed sceler uin causas operit deus. Astur avarus
95쪽
viseeribus lacerae telluris mergitur imis, Et redit infelix effosso concolor auro. Hinc certant, Pactole , tibi Duriusque Tagusque, Quique super Gravios lucentes volvit arenas Infernae populis reserens oblivia Lethes . Nec Cereri terra indocilis, nec lithospita Baccho, Nullaque Palladia sese magis arbore tollit.
Hae postquam Tyrio gentes cessere tyranno, Utque dati rerum fraeni nunc arte paterna Conciliare viros armis, consulta Senatus
Vertere nunc donise , primus sumpsisse laborem, Primus iter carpsisse pedes, partemque subire Si valli festinet opus, nec cetera segnis Quaecunque ad laudem stimulant, somnumque negabat Naturae, noctemque vigil ducebat in armis: Interdum projectus humi, turbaeque Libyssae Insignis sagulo duris certare maniplis: Celsus in magno praecedens agmine ductor
Imperium perserre suum e tum Vertice nudo
Excipere insanos imbres, caelique ruinas. Spectarunt Poeni, tremuitque exercitus Astur, Torquentem cum tela Iovem, permixtaque nimbis Fulmina, & excutas ventorum ex flatibus ignes Turbato transiret equo nec pulvere sessum Agminis ardenti labefecit Sirius astro. Flammiseris tellus radiis cum exusta dehiscit, Candentique globo medius coquit aethera servor, Femineum putat inventa jacuisse sub umbra :Exercetque sitim, spectato sonte recedit. Idem correptis sternacem ad praelia starnis Frangere equum, famam letalis amare lacerti . Ignotique amnis tranare sonantia saxa, Atque e diversa socios arcessere ripa. Idem expugnati primus stetit aggere muri: Et quoties campo rapidus sera praeli miscet, Qua sparsit serrum , latus rubet aequore limes. Ergo instat fatis, rumpere foedera certus, Qua datur, interea Romam comprendere bello Gaudet, extremis pulsat Capitolia terris. Prima Saguntinas turbarunt classica portas, Bellaque sumpta viro belli majoris amore. Haud procul Hercule tollunt se litore muri Clementer crescente iugo , queis nobile nomen Conditus excelso sacravit colle Acynthus. Hic comes Alcidae remeabat in agmine Thebas
Geryone extincto, caeloque ea fata serebat. Tres animas namque id monstrum, tres corpore dextras
Armarat, ternaque caput cervice gerebat.
Haud alium vidit tellus, cui ponere neni Non posset mors una viro, duraeque sorores Tertia bis rupto torquerent stamina filo. Hic spolia ostentabat ovans, captivaque victor Armenta ad sontes medio servore vocabat, Cum tumidas fauces accensis sole venenis Calcatus rupit letali vulnere serpens, Inachiumque virum terris prostravit Iberis. Mox profugi ducente Notho advertere coloni, Insula quos genuit Grajo circumflua ponto Atque auxit quondam Laertia regna Lacynthus. Firmavit tenues ortus mox Daunia pubes Sedis inops, misit largo quam dives alumno,
Magnanimis regnata viris, nunc Ardea nomen.
Libertas populis pacto servata, decusque Majorum, Poenis postquam imperitare negatum, Admovet abrupto agrantia cedere ductor
Sidonius castra, Hatos quatit agmine campos.
Ipse aput quassans circum lustravit anhelo
Muros saevus equo, mensusque paventia tecta
Pandere iamdudum portas is cedere vallo Imperat, longe clausis sua foedera, longe Ausoniam fore, nec veniar spem Marte subactis e Scita patrum, leges, jura, fidemque , deosque
In dextra nunc esse sua : Verba ocyus acer
Intorto sancit aculo, figitque per arma Stantem pro muro, nutantem membra Caicunt , Concidit exstino medius per viscera telo :Effusisque simul praerupto ex aggere membris Victori moriens tepefactam rettulit hastam . At multo ducis exemplum clamore sequuti
Involvunt atra telorum moenia nube.
Clara nec in numero virtus latet. obvia quisque Ora duci portant, ceu solus hella capessat. Hic rebiam fundit Baleari verbere glandem, Terque levi ducta circum caput altus habena Permissum ventis abscondit in aere telum.
Hi valido librat stridentia saxa lacerto Huic impulsa levi torquetur lancea nudo. Ante omnes ductor patriis insignis in armis Nunc picea acta sumantem lampada flamma, Nunc lude, nunc iaculo, nunc saxis impiger instat. Aut hydro imbutas bis noxia rela sagittas
Contendit nervo , atque insultat fraude pharetrae: Dacus ut armiseris Geticae telluris in oris Spicula quae patrio gaudens acuisse veneno
Fundit apud ripas inopina binominis Istri.
Cura subit collem turrita cingere fronte, Castelloque urbem circumvallare requenti. Heu prilcis numen populis, ac nomine solo In terris jam nota fides stat dura iuventus, Ereptamque fugam, & claudi videt aggere muros. Sed dignam Ausonia mortem putat esse Sagunto, Servata cecidisse fide jamque acrius omnes Intendunt vires adductis stridula nervis Phocais effundit vastos ballista molares
Atque eadem ingentis mutat pondere teli Ferratam excutiens ornum media agmina rumpit. Alternus resonat clangor certamine tanto Conseruere acies, veluti circumdata vallo
Roma foret clamatque super tot millia Gentes Inter tela satae, jam capto stamus in hoste. Anne pudet coepti pudet ominis en bonae virtus, Primitiaeque ducis. tali ne implere paramus Italiam fama tales praemittere pugnas Accensae exsultant mentes, haustusque medullis Annibal exagitat, stimulatque sequentia bella
invadunt manibus vallum, caesasque relinquunt Dejecti muris dextras subit arduus agger, Imponitque globos pugnantum desuper urbi. Armavit clausos, ac portis arcuit hostem Librari multa consueta phalarica dextra. Horrendum visu, robur, celsisque nivosae Pyrenes trabs tecta iugis, cui plurima cuspis Vix muris toleranda lues, sed cetera pingui Uncta pice, atque atro circumlita sulfure fumant. Fulminis haec ritu lummis e moenibus arcis Incita sulcatum tremula secat aera flamma. Qualis sanguineo praestringit lumina crine Ad terram caelo decurrens ignea lampas Haec ictu rapido pugnantum saepe per auras, Attonito ductore, tulit fumantia membra. Haec vastae lateri turris cum turbine fixa, Din penitus pluteis Vulcauum exercet adess,
96쪽
Arna virosque simul pressit agrante ruina. Tandem condensis acta testudinis armis Subducto Poeni vallo, caecaque latebra, Pandunt prolapsam ut solsis minia ibus urbem. Terribilem in sonitum procvnibens aggere victo Herculeus labor, atque immania laxa revolvens, Magi tum ingentem .elo dedit : Alpibus altis Aeriae rupe scopulorum mole revulsa Hari aliter scindunt resonanti fragmine montem
Suro ebat cumulo certantum prorutu agger,
Obstabatque iacens vallum , ne protinus initi ni Hinc atque hinc acies media pugnare ruina. Emicat ante omnes primaevo flore juventae
Insignis Rutulo Murrus de sanguinea at dena
Matre Saguntina Graius, geminoque parente Dulichio citatis milcebat prole nepote S. Hic magno socio Ualdum clamore vocantem', Qua corpus loricam inter galeamque patulcit, Conrati motus speculatus cuspide sistit, Prostratumque premens telo, voce insuper urget: Fallax Poene iaces t certe Capitolia primus Scandebas victor quae tanta licentia voti liquit Stygio se bella Jovi. Tum servidus hastam Adversi torquens defigit in inguine Iberi,
Oraqtae dum calcat iam lingultantia et , Hac iter est, inquit, vobis ad moenia Romae.
metuenda manus, si quo properatis eundum.
Mox instaurantis pugnam circumsilit arma, Et rapi nudum clypeo latus haurit Iberi. Dives agri, dives pecoris, famaeque negatus, Tella seris arces iaculoque agitabat Iberus Felix heu nernorum, vitae laudandus opacae , Si sua per patrios tenuisset spicula saltus Hunc miseratus adest infesto vulnere admus. Cui sevum arridens , Narrabis Amilcaris umbris Hanc, inquit, dextram, quae jam post vulnera vulgi Annibalem vobis comitem dabit serit alte Insurgens gladio cristatae casmidis aera Perque plum tegmen crepitantia dissipat ossa Tum frontem Chreme intonsam vibrante capillo Septus, horrentes et fingens crine galeris :Tum Malalus, crudique virens ad bella enecta
Cartalo, non pavidus cetas mulcere leaenas, Flumineaque urna caelatus Bragada parmam,
Et vastae Nasamo a Syrtis populator Hiempsal,
Audax in fluctu laceras raptare carinaS, Una omnes dextraque cadunt, iraque perempti. Nec non serpentes diro exarmare veneno
Doctus Atyr, tactuque graves sopire chelydros , Ac dubiam admoto obolem explorare cerasta. Tu quoque sati dicis Garamanticus accola lucis Insignis flexo galeam per tempora cornu, Heu frustra reditum sortes tibi saepe octu utas, Mentitumque Jovem increpitans occvnibis Hiarba
Tt jam corporibus cumulatus creverat agger, Persius aeque atra sumabat caede ruinae.
Tum ductorem avido cla in ore in praelia poscit. Fulmineus ceu Spartanis latrantibus actus, Cum silvam occursu venantum perdidit, hirto Horrescit saevus dorso, postrema capessit
Piaelia, candentem mandens aper Ore critorem Jamque gemens geminum contra venabula torquet.
At parte ex alia, qua se insperata iii ventus Extulerat portis, ceu spicula nulla, manusque Vim ferre, exitiumve oueant, permixtus utrisque
Annibal agiminibus passi in surit, quatit ensem,
Cantato nuper senior quem secerat igni Litore ab Hesperidum missus qui carmine pollens Fidebat magica serrum crudelcere lingua Quantus illoniis late Gradivus in oris
Belligero rapitur curru, telumque coruscans
Titanum quo pulsa cohors flagrantia bella Cornipedum adflatu tonat, stridoribus axis. Janique Hos cum rutilumque Pholum, ingentemque Metiscum
Jam Lygdum, Diriumque simul flavumque Galesum ,
Et geminos Chronum atque Gyam demiterat umbris . Daunum etiam, grata quo non spectatior alter Voce movere ora, atque Orando fingere mentes , Nec legum custos solertior, aspera telis Di est admiscentem: Quonam te, Poene, paternae Huc adigunt iuriae non haec Sidonia tecta Feminea fiblicata manu, pretiove parata, Exsulibusve datum dimensis littus arenis. Fundamenta deum, Romanaque cedera cernis. Ast illii ira toto iactra tem talia campo Ingenti raptum nisu, medioque virorum
Avulsum inter tela globo, post terga revirictum Annibal ad cenam lentae mandaverat irae, Increpitansque tuos inferri signa jubebat Perque ipsos caedis cumulos, stragemque iacentum Monstrabat uribundus iter, cuneiosque ciebat Nomine,, in praedas stantem dabat improbus urbem. Sed postquam a trepidis allatum, servere partem Diversam Marte infausto, Murroque secundos
Hunc superos tribuisse die in , ruit Ocyu amens Lymphato cursu, atque ingentes deserit actus: Letiferumque inicant sui gentes vertice cristae. Crine ut iam misero terret sera regnae cometecSanguineum spargens ignem , vomit atra rubenteς Fax caelo radios, saeva luce coruscum Scintillat sidus, territque extrema minatur.
Praecipiti dant tela viam, dant signa, virique , Atque ambae trepidant acies e jacit igneus astae Dirum lumen apex, ac late fulgurat umbo. Qualis ubi aegaeo surgente ad sidera ponto Per longum vasto Cori cum murmure ludius Suspensum in terras portat mare, frigida nautis Corda tremunt sonat ille procul flatuque tui nescens Curvatis pavidas transmittit Cycladas undis:
Non cuneta e muris unum incessentia tela, Fumantesque ante ora saces, non saxa per artem Tormentis excussa tenerit ut tegmina primum
Fulgentis galeae conspexit, Carma cruento Inter solem auro rutilantia , turbidus infit rEn, qui res Libycas, inceptaque tanta retardet Romani Murrus belli mora , foedera saxo Jam noscas quid vana queant, vester Iberus. Fer tecum castamque fidem servataque iura .
Deceptos mihi linque deos. Cui talia Murrus:
Exoptatus ades mens olim praelia poscit,
Speque tui flagrat capitis se debit frauduni Praemia, Italiam tellure inquire sub ima
Longum in Dardanios fines iter, atque nivalem Purenen, Alpesque, tibi mea dextera donat Haec inter cernens jubeuntem cominus hostem, Praeruptumque loci, dum sibi corripit ingens Aggere convulso saxum, nitentis in ora Devolvit, pronoque silex ruit incitus ictu. Subsedit duro concussus fragmine muri. Tum pudor accendit me iuem, nec conscia saltit
97쪽
Scandit in adversum per saxa minantia nixu . Sed postquam propius vicino lumine sulsit, Et tota se mole tulit, velut incita clausum Agmina Poenorum cingant, cuncta xventem Castra premant, lato Murrus caligat in hoste. Mille simul dextrae, densusque micare videtur Ensis, Winnumerae nutare in casside cristae. Conclamant utrimque acies, ceu tota Saguntos Igne micet trahit instanti languentia leto Membra pavens Murrus, supremaque vota capessit. Conditor Alcide, cujus vestigia sacra Incolimus, terrae minitantem averte procellam, Si tua non egni defenso moenix dextra. Dumque orat, caeloque attollit lumina supplex, Cerne, ait, an nostris longe Tirynthius ausis Iustius adsuerit ni displicet aemula virtus, Haud me dissimilem, Alcide , primoribus annis Agnosces invicte tuis se numen amicum. Et Trojae quondam primis memorate ruinis, Dexter ades Phrygiae delenti stirpis alumnos. Sic Poenus, pressumque ira simul exigit ensem Qua capuli statuere morae teloque relato Horrida labenti persunditur arma uore Ilicet ingenti casu turbata juventus Procurrit nota arma viri, corpusque superbo Vietori spoliare negant coit aucta vicissim Hortando manus, glomerata mole feruntur. Hinc saxis galea hinc clypeus sonat aereus hastis, Incessunt sudibus, librataque pondera plumbi Certatim jaciunt decisae in vertice cristae, Direptumque decus nutantum in caede jubarum Jamque agitur largus per membra fluentia sudor, Et stant loricae squamis horrentia tela: Nec requies, tegmenve datur mutare sub inu Genua labant , fessique humeri gestamina laxant. Tum creber , penitusque trahens suspiria, sicco Fumat ab ore vapor, nisuque elisus anhelo Auditur gemitus, fractumque in casside murmur. Mente adversa domat, gaudetque nitescere duris Virtutem, decoris pretio discrimina sensat. Hic subitus scita densa inter nubila caelo Erupit quatiens terram fragor super ipsas Bis pater intonuit geminato fulmine pugnas.
Inde inter nubes ventorum turbine caeco
Ultrix injusti vibravit lancea belli, Ac se more adverso librata cuspide sedit. Tarpeiae rupes, superisque habitabile saxum,
Et vos virginea lucentes semper in ara Laomedonteae Trojana altaria flammae, Heu quantum vobis fallacis imagine teli Promisere Dei propius si pressa serenti I asta foret, clausae starent mortalibus Alpes. Nec Trasimene, tuis nunc Allia cederet undis. Sed Iuno adspectans Pyrenes vertice celsae Nava rudimenta, primos in Marte calores, Ut videt impressum conjecta cuspide vulnus, Advolat obscura circumdata nube per aura ζEt validam duris evellit ab ossibus hastam. Ille tegit clypeo fusum per mel abra cruorem, Tardaque paulatim, dubio vestigia nisu
Alternata trahens , aversus ab aggere cedit. Nox randem optatis terras pontumque tenebris Condidit. pugnas erepta hac diremit. At durae invigilant mentes, a Olemque reponunt Noctis opus clausos acuunt extrema pericli, Et fractis rebus violentior ultima Virtus.
Hinc pueri, invalidique senes hinc semina ferre
Certat opem in dubiis miserando vana labori,
Saxaque mananti subvectat vulnere miles. Jam patribus, clarisque senum sua munia curae et Concurrunt, eictosque viros hortantur Orant, De sessi subeant rebus, aevocentque salutem , Et Latia extremis implorent casibus arma.
Ite citi, remis velisque impellite puppim, Saucia dum castris clausa est ferae tempore Martis Utendum est rapto, grassandum ad clara periclis. Ite citi, desset fidem, muros ne ruente S, Antiquaque domo meliora accersite fata Mandati summa est dum stat, remeate, Saguntosa Ast illi celerant qua proxima litora gressum , Et fugiunt tumido per spumea caerula velo. Pellebat somnos Tithoni roscida coniux, Ac rutilus primis sonipes hinnitibus altos
Asilarat montes, roseasque movebat habenas. Jam celsa e muris extructa mole iuventus Clausam nocturnis ostentat turribus urbem
Rerum omnes pendent actus milite moesto Laxata obsidio, ac pugnandi substitit ardor, Inque ducem versae tanto in discrimine curae. Interea Rutulis longinqua per aequora vectis Herculei ponto cepere existere colles, Et nebulos jugis attollere saxa Monoeci. Thracius hos Boreas scopulos immitia regna Solus habet, semperque rigens nunc litora pulsat,
Nunc ipsas alis frangit stridentibus Alpes: Atque ubi se terris glaciali landit ab Arcto,
Haud ulli contra fiducia surgere Vento. Vorticibus torquet rapidis mare, radiaque anhelant quora, injecto conduntur gurgite montes Jamque volans Rhenum Rhodanumque in nubila tollit. Hunc postquam Boreae dirum evasere furorem, Alternos moesti casus bellique marisque, Et dubium rerum eventum sermone volutant. patria, o fidei domus inclyta quo tua nunc sunt Fata loco ' sacrae ne manent in collibus arce. An cinis, heu Superi, tanto de nomine restat Ferte leves auras, flatusque ciet secundos, Si nondum insultat templorum Poenicus ignis Culminibus, Latiaeque valent uecurrere classes. Talibus illacrimant nollemque diemque querelis, Donec Laurentes puppis defertur ad Oras 'Qua pater acceptis Anienis ditior undis In pontum flavo descendit gurgite Tibris Hinc consanguineae subeunt jam moenia Romae. Concilium vocat augustum, castaque beatos Paupertate patres, ac nomina parta triumphis Coii sui: aequantem superos Virtute senatum Facta animosa viros, recti sacra cupido Attollunt, hirtaeque comae, neglectaque mensa, Dexteraque a curvis caput non segnis aratris et Exiguo faciles, opum non indiga corda, Ad parvos curru remeabant saepe penates. In foribus sacris, primoque in limine templi Captivi currus, belli decus, armaque rapta Pugnantum ducibus, saevaeque in Marte secures , Perfossi clypei , servantia tela cruorem, Claustraque portarum pendant; hic Punica bella , gares cerna ς, usaque per aeqtiora classe Exactam ponto Libyen testantia rostra Hic galeae Senonum , pensitiqii improbus auri Arbiter ensis inest mallisque ex arce fugatis Arma revertentis pompa gestata Camilli
Hic spolia Eacidae, hic Epirotica signari
98쪽
Et Ligurii horretites coni, parmaeque relatae Hilpana de gente rudes, Alpinaque gaesa.
Sed postquam ades patefecit δε horrida bella
Orantum squalor, praesensque adstare Sagunti Ante oculos visa et extrema precantis imago; Tum lenior moesto Sicoris sic incipit ore. Sacrata gens ara fide, quam rite fatentur Marte satam populi erro parere coacti: Ne crede emensos levia ob discrimina pontum. Vidimus obsessam patriam, murosque trementes: Et, quem insana reta, aut coetu genuere ferarum , Vidimus Annibalem proe ut his a moenibus oro Arcete, o Superi, nostroque in Marte tenete Fati serae iuvenem dextrae qua mole sonantes Conjicit ille trabes λ, quantus crescit in armis Trans iuga Pyrenes medium indignatus Iberum Excivit Calpen, Wmerib Syrtis arenis Molitur populos, majoraque Levia quaerit. Spumeus hic aedio qui fugit ab aequore fluctus, Si prohibere piget, vestras stringet in urbes. An tanti pretium motus, ruptique per enses Foederis, hoc juveni iurata in bella ruenti Creditis, ut statuat superata iura Sagunto' Ocyus ite vitio nascentem exstinguite flammam die serae redeant post xucta pericula curae. Quamquam O, si nullus terror, non Obruta jam nunc Semina sumarent bellici vestrae ne Sagunto Spernendum consanguineam protendere dextram λOmnis Iber rapidis, omnis sera Gallia turmis Omnis ab aestifero sitiens Libys imminet axe. Vos per culta diu Rutulae primordia gentis, Laurentemque larem, genitricis pignora Troiae Conservate pios, qui permutare coacti Acrisoneis Tirynthia culmina muris. Vos etiam anile Siculi contra arma tyranni Juvisse egregium : vos Campana tueri Moenia depulso Samnitum robore, dignum Sigeis duxistis avis vetus incola Dauni Testor vos sontes, stagna arcana Numici. Cum selix nimium dimitteret Ardea pubem Sacra domumque serens,, avi penetralia Turni, Ultra Pyrenem Laurentia numina vexit. Cur, in decisa atque avulsa e corpore membra, Despiciat, vesterque luat cur scidera sanguis λTandem ut finita voces miserabile visu
Assigunt proni qualentia corpora terrae. Inde agitant conlulta patres curasque satigant. Lentulus ut cernens accensae tedia agunti, Poscendum cenae iuvenem, celeriqtre negantis
Exuri bello Carthaginis arva jubebat. Ast Fabius aut speculator mente futuri Ne laetus dubiis, parcusque lacessere Martem,
Et melior clauso bellum producere erro, Prima super tantis rebus pentanda : ducit ne Cceperit arma furor, patres an signa moveri Censuerint mittique viros qui exacta reportent. Providus haec ritu vatis, undebat ab alto Pectore praemeditans Fabius surg uitia hella. Ut saepe e celsa grandaevus puppe magister Prospiciens signis ventiam im in carbasa Cornm, Summo iamdudum substringit lintea naalo. Sed lacrimae, atque ira , ixtus dolor inpulit omnes Praecipitare latens satum lecti clue se n. tu, Qui lictorum adeant si perstet surdius in armis Pactorum, vertant inde ad Carthaginis arces:
Nec dium oblitis indicere bella rurentur.
C Eruleis proveicta vadis iam Dardana puppis
Tristia magnanimi portabat iussa senatus, Ptimoresque patrum. Fabius , Tirynthia proles, Ter centum memorabat avos, quos turbine Martis Abstulit una dies, cum sors non aequa labori, Patritio Cremerae maculavit sanguine ripas. Huic comes aequato Octavit munere curas Publicola, ingentis Volesi Spartana propago. Is cultam reserens insigni nomine plebem, Ausonios atavo ducebat consule fastus. Hos ut depositis portu in contingere velis Allatum Annibali, consultaque ferre Senatus, Jam medio seram bello poscentia pacem, Ductoriique naul conceptas scedere poenas, Ocytis armatas pastina per litora turmas Ostentare jubet minitantia signa, recensque Perfusos clypeos, tela rubentia caede. Haud dictis nunc esse locum, strepere omnia clamat Tyrrhenae clangore rubae, gemituque cadentum. Dum detur, relegant pontum, neu se addere clausis Festinent notum quid caede calentibus armis, Quantum ira liceat, notusve quid audeat ensis Sic ducis adfatu per inhospita litora pulsi, Converso Tyrios petierunt remige patres. Hic alto Poenus fundentem vela carinam Insequitur, verbis acuens trepidantia castra Nostrum ferre caput parat illa per aequora puppis: Heu .ec mentes, tumefactaque corda secundis lArmatum Annibalem poenae petit impia tellus. Ne depol ce, adero dabitur tibi copia nostri Ante expectatu in portisque socisque timebis, Quae nunc externos defendis , Oina, penates. Tarpeios iterum scopulos , praeruptaque saxa Scandatis licet, celsam migretis in arcem, Nusso iam capti vitam pensabitis auro. Ineensi dictis animi is furor additus armis Conditur extemplo telorum nubibus aether, Et densa resonant saxorum grandine turres . Ardor agit, provecta queat dum einere murm, Inque oculis Irofuga Martem exercere carinae . Ipse autem incentas promissa piacula turmas Flagitat insignis nudato vulnere ductor Ac repetens questus suribundo personat orer Poscimur, o socii, Fabiusque e puppe catenas Ostentat, dominiqii vocat nos ira Senatus.
Si taedet coepti, culpandave OVimus arma, Ausoniam ponto propere revocate carinam.
Nil moror en vincta lacerandum tradite dextra, Nani cur Eoi deductus origine Beli Tot Libyae populis, tot circumfusus Iberis Servitium perserre negem λ Rhoeteius imnao Imperet aeternum, populis, seolisque propaget
Signa seroc nos iusta virum nutus Gue tremamus. Et tundunt gemitus, atqire omina tristia vertunt Iia lipem lineadum, ac stimulant clamoribus iras.
Dil cincto inter Libycos, populosque bilingues
Marmarici aiida iii bella Oenotria signis Uenerat Hasbite proles Garamalitis HiarbY.Ammoti hic genitus, Phorcu nidos antra Mediise Cinyphiumque Macen, iniqtio e lole calentes Bittiadas, .ue imperio sceptiisque regebat Cir pati ius alibinon, aeteritiinaqtie arida Parce, Cui ne in ora Autololum, atque infida litora Syrtis
99쪽
Atque is undarat thalamo Tritonide nymphae
Unde genus, proavumque Iovem regina serebat Et sua fatidico repetebat nomina luco. Haec ignara viri, vacuoque adsueta cubili, Venatu silvis primos defenderat annos: Non calathis mollita manus , opera ave fuso,
Dictynnam,in saltus, anhelum ina pellere planta Cornipedem, ac stravisse seras immitis amabat. Quales Threicia Rhodopen, Pangaeaque lustrant Saxosis nemora alta jugis, cursuque fatigant Hebraim, innupta manus, spreti Ciconesque Getaeque, Et Rhesi domus, clunatis Bistones armis. Ergo habitu insignis patrio, religata fluentem Hesperidum crinem dono, dextrumque feroci Nuda latus Marti, ac sulgenti tegmine laevum Thermodontiaca munita in praelia pelta, Fumantem rapidis quatiebat cursibus axem. Pars comitum biiugo curru, pars cetera dorso Fertur equi, nec non Veneris jam cedera passae Reginam cingunt sed virgine densior ala est Ipsa autem gregibus per longa mapalia lectos Ante aciem ostentabat equos tumuloque propinquo Dum sequitur gyris campum, vibrata per auraa Spicula contorquens summa ponebat in arce. Hanc hasta toties intrantem moenia, Mopsus Non tulit, celsis senior Gortynia muris Tela sonant sugat nervo, liquidasque per auras Dirigit aligero letalia vulnera ferro. Cres erat, aerisonis Curetum advectus ab antris, Dictaeos agitare puer levioribus annis Pennata saltu adsuetus arundine Mopsus. Ille vagam caelo divisa saepe Volucrem , Ille procul campo linquentem retia cervum Vulnere sistebat, rueretque inopina sub ictu Ante sera incauto, quam sibila poneret arcus, Nec se tum pharetra areavit justus ulla, Eois quamquam certe Gortyna sagittis
Verum ut opum levior, venatu extendere vitam Abnuit, atque arctae res exegere per aequor:
Conjuge cum Meroe natisque , in glorius hospes Intrarat miseram lato ducente Saguntum Coryti fratrum ex humeris, calamique paterni Pendebant, volucerque chalybs, Minoia tela. Hic medius juvenum, Massylae gentis in agmen Crebra Cudonaeo sundebat spicula cornu. Iam Gravium, audacemque Tyrum, pariterque ruentes Gistonem, laevemque agam , indignumque sagittae Impubem malas tam certae occurrere Lixum Fuderat, plena tractabat bella pharetra. Tum vultum intendens, telumque in virginis ora,
Desertum non grata Ovem per vota vocabat.
Namque ut fatiferos converti prospicit arcus,
opposito procul insidiis Nasamonia Sarpe
Corpore, praeripuit letum , calamumque volantem, Dum clamat, patulo excipiens aransmisit hiatu, Et primae serrum a tergo videre sorores. Ad comiti casum frendens labentia virgo Membra levat, parvaque oculos iam luce natantes Irrorat lacrimis, totisque adnixa doloris Viribus, intorquet letallam in moenia cornum. Illa volan humerum rapido transverberat ictu Conanti Dorylae, junctis jam cornibus arcus Et ducti spatium nervi comolente sagitta, Excutere in ventos resoluto pollice serrum Tum ibitum in vulnus praeceps devolvitur altis
Aggeribus muri juxtaque cadentia membra
Effusi versa calami sulsere pharetra Exclamat paribus frater vicinus in armis Icarus, ulciscique parat lacrimabile satum rAtque illum raptim promentena in praelia telum Annibal excussi praevertit turbine saxi. Labuntur gelido torpentia rigore membra, Deficiensque manus pharetrae sua tela remisit. At pater e gemino natorum lanere Mopsus
Correptos arcus ter moesta movit ab ira:
Ter cecidit dextra notas dolor abstulit artes. Planitet heu sero dulces liquisse penates,
Arreptoque avide, quo concidis Icare, saxo, Postquam arvum senior percussaque pectora frustra Sentit, , ut tantos compescat morte dolores, Nil opis in dextra vastae se culmine turris Praecipitem iacit, delapsus pondere prono Membra super nati moribundos explicat artus. Dum cadit externo Gortynius advena bello, Iam nova molitus stimulato milite Teron, Alcidae templi custos , araeque sacerdos Non exspectatum Tyriis studerat agmen , Et sera miscebat reserata praelia porta. Atque illi non hasta manu, non vertice cassis, Sed fisus latis humeris, mole iuventae, Agmina vastabat clava e nihil indigus ensis Exuviae apiti impositae, tegmemque leonis, Terribilem attollunt excelso vertice rictum. Centum angues idem caelatum insigne gerebat
In clypeo, sectis geminam serpentibus hydiam. Ille Iubam, apsumque patrem , clarumque Micipsam
Nomine avi Maurumque Sacen, a noenibus ad os, Palantesque fuga, praeceps ad litora cursu Egerat, atque una spumabant aequora dextra. Nec contentus di leto , letoque Cothonis Marmaridae, nec caede Rothi, nec caede Iugurthar; Hasbites currum, & radiantis tegmina laevae Poscebat votis , gemmataque lumina peltae, Atque in belligera versabat virgine mentem. Quem ruere ut telo vidit regina cruento, Obliquos detorquet equos, laevumque per orbem Fallaci gyro campum secat, ac Velut ales
Averso rapitur sinuata per aequora curru. Dumque ea se ex oculis aufert, atque Ocyus euro Incita pulveream campo trahit ungula nubem , Adversum late stridens rota proterit agmen,
Ingeritin crebras virgo trepidantibus hastas. Hie cecidere Lycus, Thamyrisque, nobile nomen Eurydamas, clari deductum stirpe parentis, Qui thalamos ausus quondam sperare superbos, Heu demens Ithacique torum sed enim arte pudica
Fallacis toties revoluto stamine telae Deceptus, mersum pelago ad arat lyssem. Ast Ithacus vero ficta pro morte loquacem Affecit leto tedaeque ad senera versae. Gens extrema viri campis deletur Iberis, Eurydamas Nomados dextra super instrepit acer,
Et ervat cursum perfractis ossibus axis. Jamque aderat remeans virgo inter proelia, postquam Distringi erona videt, saevamque bipennem Perlibrans media fronti, spolium inde superbum, Herculeasque tibi exuvias Dictynna vovebat. Nec segnis ero tantae spe laudis in ipsos Adversus consurgit equos, villosaque sui vi Ingerit obiectans trepidantibus ora leonis.
Attoniti terrore novo, i ictuque minaci
Quadrupedes, jactant resupino pondere currum Tum
100쪽
Tum saltu Hasbiten conantem linquere pii gnas
Occupat, incussa gemina inter tempora clava Ferventesque rotas, turbataque fraena pavore
Disiecto sparsit collisa per ossa cerebro
At rapti properans caedem sentare bipenni, Amputat e curru revolutae virginis ora.
Nec dum ira positae . celsa nam figitur hasta Spectandum caput id gestent ante agmina Poenum
Impetat, propere currus ad centa Vertant.
H.ic acus fati, divumque abeunte fauore Vicino ero edebat praelia leto. Namque aderat toto ore serens irasque minasque Annibal, caesam Hasbiten fixique tropaeum Infandum capitis, furiata niente dolebat. At simul a rati radiavit luminis umbo, Et concust, procul membris velocibus arma
Leti larum intonuere, fugam percussa repente Ad muros trepido convertunt agmina cur tu
Sicut agit levibus per sera crepuscula pennis E astu volucres ad nota cubilia Vesper. Aut ubi Cecropius formidine nubis aquosae Spalsa super flores examiη tollit Hymettos, Ad dulces ceras, odori corticis antra Mellis apes gravidae properant, densoque Olatu
Raucum connexae glomerant ad lina in murmur. Pracipitat retus attonitos , calcique seruntur Heu blandum caeli lumen, tantone cavetur
Mors reditura metes nascentique addita sata λConsilium damnant, portis, atque aggere tuto Erupisse gemunt retinet vix agmina erons Interdunaque manu, interdum clamore minisque, State viri meus ille hostis: mihi gloria magna', State, Venit lugnae. muro, rediitque Sagunti Hac abigam Poenos dextra spectacula tantum Este viri, vel si cunctos metus acar in urbe na
Heu deformes rapit, soli mihi claudite portas.
At Poenus rapido praeceps ad moenia cursu, Dum pavitant trepidi rerum , sessique salutis Tendebat stat, primam urbem murosque patentes, Post posita cadem dilata, invadere, pugna. Id postquam Herculeae custos videt impiger arae, Emic.it, velox formidine praevenit hostem Cliscit Elisa violentior ira tyranno, Tu bive interea nobis , bone ianitor urbis, Supplicium, ut pandas, inquit , tua moenia leto
Nec plura estari sinit ira rotatque Orulcum Mucronem : sed contortum prior impete vasto Daunius huic robur uvenis jacit e arma fragore Ie a gravi raucum gemuere, alteque resultant Are illisa cavo nodosae pondera claVae. At viduus teli , frustiato proditus ictu, Pernici velox cursu rapit incita membra, Et celeri fugiens perlustrat moenia planta. Instat atrox terga increpitans sigienti vidior.
Conclamant matres, celsoque e culmine muri Lamentis vox mixta lonat: nunc nomine Ioto Appellant , seras fesso nunc pandere portasPosse volunt. quatit hortantum praecordia terror,
Ne simul accipiant ingentem moenibus hostem. Incutit umbonem sesso, adsultatque ruenti Poenus, obtellans spect/ntem e moenibus urbem L, miseram Ma biten leto solare propinquo Haec dicens, iugulo optantis dimittere vita in
Insectum condit mucro item , ac rupta .etus
Quin rupedes spolia abreptos a moenibus ipsa, Queis aditu in Ur arenidantuin sepserat agmen,
Victor agit, curruque volat per ovantia castra. At Nomadum iuribunda cohors miserabile humandi Deproperat munus, tumulique ad)ungit honorem, Et rapto cineres ter circum corpore lustrat. Hi ne letale viri robur, tegmenque tremendum in laminas iaciunt ambustoque ore, geniique, Desor me alitibus liquere cadaver Iberis. Poeno lum interea, que is rerum summa potestas,
Coiit ultant bello luper, quae dicta erantur
Auloniae populis, Oratorumque minaci
Adventu trepidant monet hinc foedusques fidesque Et testes Superi, jurataque pacta parentum: Hinc popularis amor captantis magna iuventa , Et perare iuvat belli meliora: sed olim Uuetorem infestans odiis gentilibus Anno, Sic adeo inerepitat studia, incautumque favorem: Cuncta quidem, patres, teque enim cohibere minantum Ira te valuere premunt formidine vocem Haud tamen abiti terim , mortem licet arma propinquent, Tei labor superos, caelo vota relinquam, Quae postrema salus rerum patriaeque reposcit. Nec nunc obsessa demum in una ante Sagunto Haec serus vates Anno canit : anxia rupi Pectora , ne castris innutriretur in armis Exitiale caput monui, dum vita, monebo,
ingenitum Oscens virus, at usque paterno. .
Ut qui stelligero speculatur sidera caelo, Venturam pelagi rabiem , aurique futura Praedicit miseris haud vanus flamina nautis. Consedit solio, rerumque invasit habenas. Ergo annis foedus fasque omne abrumpitur armis Oppida quassatitur, longeque in moenia nostrare neoidum arrecta mentes , disiectaque pax est. Exagitant manes juvenem , iuriaeque paternae , Ac unest sacra eis conversi cedere rupto
in caput infidum superi, Massylaque vates
Adnuit ille novi caecus caligine regni Externas arces quatit ut Tirynthia tecta: Sic propria luat hac poena , nec misceat urbis Fata luis nunc huc. hoc, inquam, tempore murmoppugnat Carthago tuos, teque obsidet armis. Lavimus Et naeas animoso sanguine valles, Et vix conducto produximus arma Lacone. Nos ratibus laceris Scyllaea replevimus antra, Clallibus cie suo spectavimus aequore raptis Contorta e lando revomeiate in transtra Charybdim. Rel pice proh demens, pro h pedius inane deorum , .hgates , Libyaeque procul fluitantia membra. Quo ruis patri .e exitio tibi nomina quaeris Scilii et imi neniae, visis juvenilibus armis Subsident Alpes, subsidet mole nivali Alpibus aequatum attollens caput Appenninus. Sed campos sic, vane, dari num gentibus istis NI Ortale ani in aut ferro flammaque itiscunt tHaud tibi Neritia cernes cum pi Ole laborem.
Pubelei castris miles, auaque teruntur Nonduin signat. flava lanugine malae. Nec requies aevi nota, ex languesque merendo Staiit prima inter signa senes, letumque lacessunt. I ple ego Romanas, per solso corpore, turi lasTuta intorquentes correpta e vulnere vidi,
Vidi animos, mortet que virum . decoritque furorem . Si bello abiistis, nee te victoribus Otier, , Quantum , heii Carthago , donat tibi s anguinis Anno 'c est 1 ad h. namque impatiens , asperque coquebat Iamdudum inanities iras, aedianique loquentis