장음표시 사용
71쪽
Ille loeus fratres habuit, locus ille parentes: Hic furor, hic rabies, hic sunt tua cri iri in Caesar. Hanc fuge mens partem belli, tenebrisque relinque,
Nullaque tantorum dicat, me vate, malorum,
Quam multum bellis liceat civilibus, aetas. Ah potius pereant lacrimae, pereantque querelae. Quidquid in hac acie gessisti Roma, tacebo. Hic Caesar, rabies populi, stimulusque furoris, Ne qua parte sui pereat scelus, agmina circum It vagus, atque ignes animis flagrantibus addit. Inspicit, gladios, qui toti sanguine manent,
Qui niteant primo tantum nucrone cruenti;
Quae presso tremat ense manus, quis languida tela, Quis contenta serat, quis praestet bella iubenti, Quem pugnare juvet, qui vultum cive peremto Mutet obit latis projectae cadavera campis. Vulnera multorum totum susura cruorem Oppossit premit ipse manu quacumque agatur Sanguineum veluti quatiens Bellona flagellum, Bistonas aut Mavors agitans, si verbere saevo Palladia stimulet turbatos aegide curru S, Nox ingens scelerum, caedes oriuntur, Winstar Immensae vocis gemitus, pondere lapsi Pectoris arma sonant, confractique ensii bus enses Ipse manir subicit gladios, ac tela ministrat, Adversosque jubet ferro confundere vultuS. Promovet ipse acies impellit terga suorum :Uerbere conversa cessantes excitat hastae. In plebem vetat ire manus, nauia stratque Senatura .
Scit cruor imperii qui sit, quae viscera legum Unde petat Romam , libertas ultima mundi Quo steterit serienda loco permista secundo Opdine nobilitas, venerandaque corpora erro Urgentur caeduat Lepidos, caeduntque Metellos, Corvinosque simul, Torquataque nomina legum ;Saepe duces, summosque hominum, te, Magne, remoto. Illic plebeja contectus casside Vultus, Ignotusque hosti, quod serrum Brute tenebast decus imperii, pes o suprema Senatus,
Extremum tanti generis per secula nomen, Ne rue per medios nimium temerarius hostes,
Nec tibi fatales admoveris ante Philippos, Thesi alia periture tua nil proficis istic
Caesaris intentus iugulo nondum attigit arce in Iuris, humanum culmen, quo cunila reguntur, Egressus, meruit fatis tam nobile letum Vivat, , ut Bruti procumbat Victima, regnet. Hic patriae perit omne decus jacet aggere magno Patritium campis commista plebe cadaver. Mors tamen eminuit clarorum in strage viroruni Pugnacis Domiti, quem clades fata per Omnes Ducebant nusquam Magni ortuna sine illo succubuit victus toties a Caesare, salva Libertate perit e tunc mille in vulnera laetus Labitur , ac venia gaudet caruisse secunda.
Viderat in crata versantem sanguine membra Caesar, cincrepitans Iam Magni deseris arma, Successis Domitie sine te jam bella geruntur. Dixerat ast illi su 'ecit pectora pulsans Spiritus in vocem, morientiaque Ora resolvit: Non te funesta scelerum mercede potitum, sed dubium fati Caesar, generoque minorem Aspiciens, Stygias Magno duce liber ad umbras Et securus eo : te saevo Marte subactum, Pompeioque graves pinnas, nobisque daturum, Cum mortar, sperare licet non plura locutum
4e Vita fugit, densaeque oculos presiere tenebrae. Impendisse pudet lacrimas in iis nere mundi Mortibus innumeris, ac singula sata sequente in Qua rere, letiferum per uim viscera vulnus Exierit; quis fusa solo vitalia calcet; ore quis adverso, demissis faucibus ense, Expulerit in oriens animam quis corruat ictu, Quis steterit, dum nembra cadunt qui pectora telis
Tras mittant, aut quos campis afflixerit hasta. Quis cruor emissus perruperit aera venis,
Iuque hostis cadat arma sui . quis pector fratris Caedat, , ut notum possit spoliare cadaver, Abscisi uni longe mittat caput Ora parenti SQuis laceret, nimiaque probet spectantibus ira Quem Iugulat, non esse patrem . mors nulla querela Digna tua est, nullosque hominum lugere vacamus. Non istas habuit pugnae Pharsalia partes, Quas aliae clades : illic per fata virorum
Per populos hic Roma perit: quod militis illic.
Mors hic gentis erat e languis ibi fluxit Achaeus. Ponticus, Assyrius cunctos haerere cruores
Romanus, campisque vetat consistere torrens.
Majus ab hac acie, quam quod sua secula ferrent, Uulnus habent populi e plus est quam vita, salusque hQuod perit: in totum mundi prosternimur aevum. Uincitur his gladiis omnis, quae serviet, aetaS. Proxima qui soboles, aut quid meruere nepotev In regnum nasci ' pavide num gessimus arma Teximus aut iugulos alieni cena timoris In nostra cervice sedet post praelia natis Si dominum Fortuna dabas, bella dedisses. Iam Magnus transiste Deos Romanaque fata Senserat infelix tota vix clade coaetus Fortunam damnare suam , stetit aggere campi Eminus, unde omnes sparsas per Thessala rura Aspiceret clades, quae bello obstante latebant'. Tot telis sua fata peti, tot corpora suis, Ac se tam multo pereuntem sanguine vidit. Nec siicut mos est miseris, trahere omnia secum Mersa juvat, gentesque suae miscere ruinae: Ut Latiae pol se vivat pars maxima turbae, Sustinuit dignos etiam nunc credere voti SCaelicolas, volvitque sui solatia casus: Parcite, ait, Super cuia ita prosternere gentes: Stante potest mundo, Romaque superstite, Magnu IEsse miser si plura juvant mea vulnera, conjux
Est mihi sunt nati dedimus tot pignora fili S. Civiline parum est bello, si meque, meosque Obruac exiguae clades suinus, orbe remoto λOmnia quid lacerat quid perdere cundia laboras λJam nihil est Fortuna meum. Sic fatur: arma, Siguaque, Masmilitas omnicia in parte catervas
Circuit, revocat matura in fata ruente , Seque negat tanti nec deerat robur in enses
Ire duci, juguloque pati te pectore letum
Sed timuit strato miles ne corpule Magni Non sugeret, supraque ducem procumberet orbis Caesaris aut oculis voluit subducere ira Ortem Nequidquam, infelix socero spectare volenti Praestandum est ubicumque caput sed tu quoque coniux Caussa ligae , vultusque tui: fatisque probatum
Te praesente mori tunc Magnum concitus ali fert A bello sonipes, non tergo tela paventem, Ingentesque animos extrema in fata serentem. Non gemitus, nou fetus erat, salvaqtre Verendus
72쪽
Rominis praesti ire malis non impare vultu Aspicia EmM h tam nec te videre superbum Prospera bellorum , nec stact im adversa videbunt: Quamque fuit laeto per tres infida triumphoς, Tam misero Fortuna minor iam pondere fati Deposito securus abis: nunc tempora laetas e spexis vacat spes numquam implenda recenit: Quid fueris nunc scire licet suge praelia dira, Ac testare Deos, nullum qui perstet in armis, Jam tibi Maene mori ceu flebilis Africa damius, Et ceu Munda nocens, Pharioque a gurgite clades, Si QThessalicae post te pars maxima pugnae Non jam Pompeii nomen populare per orbem,
Nec studium belli sed par, quod semper habemus, Libertas, Caesar erunt teque inde fugato
Ostendet moriens, sibi se pugnasse Seiratus Non ne juvat pulsum bellis cessisse , nec istud Prospectare nefas, spumantes ede catervas Respice turbatos incursu sanguinis amnes, Et soceri miserere tui quo pectore Romam
Intrabit factus campis se licior istis λQuidquid in ignotis solus regionibus exul, Quidquid sub Phario positus pariere tyranno
Arede eis, longo satorum crede rivori. Vincere et ejus erat prohibe lamenta sonare, Flere veta populos lacrimas, luctusque remitte. Tam mala Pompeii, quam prospera mundus adoret Aspice seeurus vultu non supplice reges: Alpice possessiis urbes, donataque regna,
AEgyptum, Libyamque, terras elige morti. Vidit prima tuae testis Larissa ruinae Nobile, nec victum fatis caput omnibus illa
Civibus nudit totas per moenia Uire S, Obvia ceu laeto praemittunt munera flentes:
Pandunt templa domos socio se cladibus Optant. Scilicet immenso superest ex nomine multum, Teque minor solo cunctas impellere gentes Rursus in arma potes, rursusque in fata redire. Sed quid opus victo populis, aut urbibus, inquit λVictori praestate fidem. Tu Caesar in alto Caedis adhuc cumulo patriae per viscera adis At tibi iam populos donat gener . vehit inde Pompeium sonipes gemitus, lacrimaeque aequuntur Plurimaque in saevos populi convicia divos. Nunc tibi vera fides quaesiti Magne favoris
Contigit, ac fructus. felix se nescit amari. Ca sar ut Hesperio vidit satis arva natare Sanguine, parcendum erro, manibusque suorum Jam ratus, ut viles animas , perituraque rustra Agmina permisit vitae . te castra iugatos Ne revocent, pellatque quies nocturna pavorem Protinus hostili statuit succedere vallo, Dum ortuna calet, dum conficit Omnia terror, Non veritus grave ne sessis ac Marte subactis Hoc seret imperium: non magno hortamine miles In praedam ducendus erat es Victoria nobis Plena viri, dixit superest pro sanguine merces, Quam monstrare meum est nec enim donare Vocabo Quod sibi quisque dabit . cunctis en plena metallis Castra patent: raptum et periis e gentibus aurum Hic iacet Eoasque renaunt tentoria a Pas. Tot regum Fortuna timui, Magnique coacta Expectat dominos: propera praecedere nailes Quos sequeris : qua cuinque tua Pharsalia fecit, A vialis rapiantur opes nec plura locutus Impulit amentes, aurique cupidi . e caecos
Ire super gladios, supraque cadavera patrum, Et caesos calcare duces que Ossa, quis agger Sustineat pretium belli scelerumque petentes λScire volunt, quanta sierint mercede nocentes Invenere quidem spoliato plurima mundo, Bellorum in sumtus congestae pondera massae: Sed non implerunt cupietrie omnia mentes
Quidquid odit Iber, quidquid Tagus expulit auri
Quodque legit dives summis Arimal pus arenis Ut talpiant, parvo scelu hoc venisse putabunt, Cum sibi Tarpejas victor desponderit arces: Cum spe Romanae promiserit omnia taedae Decipitur , quod castra rapit capit impia plebes
Celpite patrici somnos vacuumque cubile Regibus infandus niles premit inque parentum, Inque toris fratrum posuerunt membra nocentes: Quos agitat velana quies, somnique furentes Thessalicam miseri versant in pectore pugnam: Invigilat cunctis saevum scelus, armaque tota
Mente agitant, capuloque manus absente moventur. Ingemuisse putes campos, terramque nocentem
Inspirasse animas, in sediumque aera totum Manibus,m superam Stygia .rmidine noctem. Exigit a meritis triste victoria cenas, Sibilaqueis flammas insert sopor umbra peremti Ci Vis ades, sua quemque premit terroris imago. ille senum vultus, iuvenum videt ille figuras: Hunc agitant totis fraterna cadavera somnis Pectore in hoc pater est: omnes in Caesare manes. Haud alios nondum Scythica purgatus in ara Eum enidum vidit vultus Pelopeus Orestes: Nec magis attonitos animi sensere tumultus, Cum fureret, Pentheus, aut, cum desisset, Agave. Hunc omnes gladii, quos aut Pharsalia vidit, Aut ultrix visui a dies, stringente Senatu Ilia nocte premutit: hunc in sera monstra igellain. Et quantum poenae misero mens conicia donat,
Quod Styga, quod manes, infestaque Tartara somnis Pompejo vivente videt tamen omnia pata, Postquam clara dies Pharsalica damna retexit, Nulla loci ficies revocat seralibus arvis
Haerentes oculos cernit propulsa cruore
Flu mitia , excelsos cumulis aequalitia colles Corpora, sidentes in tabem pectat acervos, Et M. igni numerat populos epulisque paratur Ille locus, vultus ex ouo facietque jacentum Agnolcat juvat Ematis iam noda cernere terram,
Et lustrare oculis campos sub clade latentes Fortunam, Superosque suos in sanguine cernit. Ac ne laeta urens celer uiri spectacula perdat, Invidet igne ogi miseris, caeloque nocenti Ingerit Emathiam . non illum Poenus humator Consulis,m Libyca iaceensae lainpade Cannae Compellunt, hominum ritus ut servet in hostes
Se meminit nondum satiata caedibus ira, Cives esse suos . se timiis ron singula busta, Discretosque rogos uitum da gentibus ignem Non interpositis urantur Orpora flammis. Aut generi si poena juvat, nemus extrue Pindi: Erige congestas Oetaeo robore silvas,
Thessalicam videat Pompeius ab aquore flammam. Nil agis hac ira tabesne cadavera solvat, An togus, haud refert placido Natura receptat Cuncta sinu, itemque sui sibi corpora debent. HO Caesar, populos , si nul ac non usserit suis , Uret clim terris, uret cuia surgite ponti.
73쪽
Communis mundo superest rogus, ossibus astra
Misturus quocumque tuam Fortuna vocabit, Hae quoque eunt animae non altius ibis in auras,
Non meliore loco Stygia sub nocte jacebis.
Libera Fortunae mors est capit omnia testus Quae genuit caelo tegitur qui non habet urnam. Tu, cui dant poenas inhumat funere gentes,
Quid fugis hane cladem quid olentes deseris agros
Has trahe Caesar aquas : hoc, si potes, urere caelo.
Sed tibi tabentes populi Pharsalica rura Eripiunt, camposque tenent victore fugato Non solum Haemonii funesta ad pabula belli Bistonii venere lupi, tabemque cruentae Caedis odorati Pholoen liquere leones Tunc ursi latebras, obscoeni tecta domosque Deseruere canes,in quidquid nare sagaci
Aera non sanum, motumque cadavere sentit.
Jamque diu volucres civilia castra secutae Conveniunt vos, quae Nilo mutare soletis Threicias hiemes, ad mollem serius Austrum
Istis aves numquam se tanto vulture caelum Induit, aut plures presserunt aera pennae. Omne nemus misit volucres, Omnisque cruentR
Alite sanguineis stillavit roribus arbor. Saepe super vultus victoris in impia signa
Aut cruor, aut alto defluxit ab aethere tabes, Me in braque deiecit iam lassis unguibus ales. Sic quoque non Omnis populus pervenit ad Ossa , Inque seras discerptus abit non intima curam . Viscera, nec totas avide sorbere medullas e Degustant artus Latiae pars maxima turbae
Fastidita jacet, quam sol nimbique , diesque
Longior Emathiis resolutam miscuit arvis. Thessalica infelix quo tanto crimine tellus
Laesisti Superos, ut te tot mortibu unam,
Tot scelerum satis premerent λ quod susticit aevum, Immemor ut donet belli tibi damna vetustas 'Quae seges insecta surget non decolor herba
Quo non Romanos violabis vomere nianes tAnte novae venient acies, scelerique secundo Prastabis nondum siccos hoc sanguine campOS. Omnia majorum vertamus busta licebit, Et stantes tumulos, qui radice vetusta Effudere suas, vidiis compagibus, urnas Plus cinerum Haemonia sulcis telluris aratur, Pluraque ruricolis feriuntur dentibus ossa.
Nullus ab Emathio religasset litore funem
Navita, nec terram quisquam Ovis et arator,
Romani bustum populi: fugerentque coloni
UiDbrarum campos, gregibus dumeta carerent:
Nullusque auderet pecori permittere pastor Vellere surgentem de nostris ossibus herbam, Ac , velut impatiens hominum, vel solis iniqui Limite vel glacie, nuda atque ignota iaceres, Si non prima nefas belli, sed sola tulisses.
Superi , liceat terras disse nocentes.
Quid totum premitis, quid totum absolvitis orbem λHesperie lacses, flebilis unda 'achyni, Et Mutina , Leucas puros fecere Philippos.
JAm super Herculeas fauces, nemorosaque Tempe, Humolliae deserta petens dispendia silvae, Cornipedem exhaustinu cuisu, stimulisque negantem
Magnus agens, incerta fugae vestigia turbat, Implicitasque errore vias pavet ille fragorem
Motorum ventis nemorum comitumque suorura:
Qui post terga venit, trepidum, laterique timentem Exanimat quamvis summo de culmine lapsus Nondum vile sui pretium icit sanguinis esse , Seque memor fati tantae mercedis habere
Credit adhuc jugulum, quantum pro Caesaris ipse
Avulsa cervice daret deserta sequentem, Non patitur tutis fatum celare latebris Clara viri facies multi Pharsalica castra Cum peterent, nonduin fama prodente ruinas, Occursu stupuere ducis, vertigine rerum
Attoniti cladisque suae vix ipse fidelis
Auctor erat gravis est Magno, quicumque malorum Testis adest cunctis igitotus gentibus este Mallet, obscuro tutus transiue per orbem Nomine : sed longi poenas Fortuna favoris Exigit a misero, quae tanto Oudere fimae Res premit adversas, fatisque prioribus urget. Nunc festinatos nimium sibi sentit honores, Actaque lauri serae damnat Syllaena xuventae Nunc morycias classes, Pontica signa Deiectuna mentinis e piget sic longius aevum Destruit ingentes animos, Qvita superstes Imperio nisi summa dies cum fine bonorum Amuit, celeri praevertit tristia leto Dedecori est ortuna prior quisquamne secundis Tradere se satis audet, nisi morte parata Litora contigerat , per quae Peneius amnis Emathia jam clade rubens exibat in aequor. Inde ratis trepidum ventis in fluctibus impar, Flumineis vix tuta vadis evexit in altum: Cujus adhuc remis quatitur Corcyra, nusque Leucadii, Cilicum dominus, terraeque Liburnae, Exiguam victor pavidus correpsit in alnum. Conscia curarum secreta in litora Lesbi Flectere vel jubes, qua tum tellure latebas Moestior, in mediis quam si, Cornelia, campis Emathiae stares tristes praesagia curas Exagitant trepida quatitur sormidine somnus Thessaliam nox omnis habet tenebrisque remotis
Rupis in abruptae scopulos extremaque currens Litora, prospiciens fluctus, nutantia longe Semper primae vides venientis vela carinae,' Quaerere nec quidquam de sat conjugis audes. En ratis, ad vestros quae tendit carbasa portus, Quid erat ignoras. sed nunc tibi summa pavoris Nuntius armorunt tristis, rumorque sinister.
Victus adest conjux quid perdis tempora luctu pCum possis jam flere, times tunc puppe propinq-
Prosiluit, crimenque Deum crudele notavit, Deformem pallore ducem, vultusque prementem Canitie, atque atro squalentes pulvere vestes. Obvia nox miserae caelum, lucemque tenebris Abstulit, atque animam clausit dolor Omnia nervis
Membra relicta labant : riguerunt corda, diuque Spe mortis decepta 1cet. alia su ne ligato Litoribus, lustrat vacuas Oia peius arenas. Quem postquam propius iam ita videre fideles, Non ultra gemitu tacito ilicessere fata Permisere sibi, frustraque attollere terra Semianimem conantur heram quam pectore Magnus Ambit,' astrictos refovet complexibus artus. Coeperat in lumnium revocato sanguine corpus
Pompeii sentire ni amis, moestainque mariti
74쪽
Posse pati acie in prohibet succumbere sitis
Magnus Wimmodicos castigat voce dolores. Nobile cur robur Fortunae vulnere primo, Femina, tantorum titulis insignis avorum Frangis habes aditum 1nsurae in saecula famae. Laudis in hoc sex'i, non legum jura, nec arma, Unica materia est coniux miser erige mentem,
Et tua cum fatis pietas decertet, ipsum Qtio sum victus, ama nunc sum ii i gloria major A me quod asces, Qquod pia iirba Senatus Tantaque discessiit regum manus incipe Magnum Sola sequi . deformis, adhuc vivente marito Summus, augeri vetitus dolor ultim debet Esse fides, lugere virum tu nulla tulisti Bello damna meo vivi post praelia Magnus, Sed Fortuna perit: quod defles, illud amasti
Vocibus his correpta viri vix agra levavit Membra solo, tales gemiti rumpente querelas
O utinam in thalamo invisi Caelaris issem Infelix coniux, nulli laeta marito. Bis nocui rundo me pronuba duxit Erinnys, Crassorumque umbrae, devotaque manibus illis A Tyrios in castra tuli civilia casus: Praecipite 'ne dedi populos, cunctosque fugavi
caussa meliore Deos o maxime Cniux ,
O thalamis indigne meis, hoc juris habebat
In tantum Fortuna caput i cur impia nupsi, Si miserum actura sui λ nunc accipe poenas, Sed quas sponte luam quo sit tibi mollius aequor, Certa fides regum, totusque paratior ibis, Sparge mari comitem mallem felicibus armis Dependisse caput nunc clades denique lustra
Magne tuas ubi cum oue iaces civilibus armis Nostros ulta toros, actis huc atque exige αἰὶ2S,
Julia crudelis, placataque pellice caesa Magno parce tuo. Sic fata, iterumque resuta Coniugis in gremium , cunctoruin lumina solvit In lacrimas . duri flectuntur pectora Magni, Siccaque Thessaliae confundit lumina Lesbos. Tunc Mitylenae uni pleno jam littore vulg:ὶς Affatur Magnum: Si maxima gloria nobis Semper erit tanti pignus servare mariti, Tu troque devotos sacro tibi foedere muros Cranaus, sciosque lares dignare , vel una Nocte tua: ac Magne Ocuna, quem cuncta revisant
Secruta quem veniens hospes Romanus adoret. Tulla tibi subeunda magis sunt moenia victo. Omnia victoris posum sperare savorem: Hac jam crinien habent quid, quod iacet insula ponto, Casar eget ratibus proterv in pars magna coibit Certa loci noto reparandum est litore fatum. Accipe templorum cultus, aurumque eorum Rccipe si terris, si puppibus ista uventus δptior est, tota , quantuin valet, utere Lesbo, Accipe ne Casar rapiat, tu victus habeto Noe sollam crimen meritae bene detrahe terrae, Ne nostram videare fi lem felixque secutus, Et damnasse miter tali pietate virorum Laetus, in adversis, mundi nomine gaudens Esse dem, Nullum toto mihi, dixit , in orba Cratius esse solum, non parvo pignore vobis Ostendi tenuit nostros hac obside Lesbos Adfectus hic sacra domus, charique euates,
Hic mihi Roma suit: non ulla in litora puppi in Ante dedi fugiens, saevi cum Caesaris iram iam scitem aeritain, servata conjuse, LQb in ,
Non veritus tantam veniae committere vobis Materiam sed jam satis est secisse nocente ς:Fata mihi totum mea sunt agit alia per Orbem. Heu nimium felix aeterno rumine Lesbos, Sive doces populos Re esque admittere Magnum, Seu praestas mihi sola fidem nam quaerere certum est Fas quibus in terris, ubi sit scelus accipe numen,
Si quod adhuc mecum es, votorum extrema I eorum γDa similes Lesbo populos, qui Marte subactum
Non intrare suos insesso Caesare portus
Non exire vetent. Dixit, moestamque carin TImposuit comitem . cunctos mutare putareῖ
Tellurem, patriaeque sol uni sic litore toto Plangitur, infestae tenduntur in aethera dextrae; Pompeiumque minus , cujus ortu tra dolorem Moverat; at illam , quam toto tempore belli Ut civem videre suam, discedere cernens Ingemuit populus quam vix si αἱ ra maliti Victoris peteret, siccis dimittere matres Jam poterant oculis tanto devinxit amore
Hos pudor, hos probitas, castique modestia vultu i Quod submissa nimis, nulli gravis Olpita turbae, Stantis adhuc fui vixit quasi conjuge viato. Jana pelago medios Titan demissus ad igines,
Nec quibus abscondit, nec si quibus exerit orbem , Totus erat vigiles Pompoti in pediore curae Nunc socias adeunt Romani cederi urbes,
Et varias regum mentes, nunc invia mundi
Arva super nimios soles, Austrumque jacentis. Saepe labor maestus curarum, odi unaque fututi Projecit fessos incerti pecto iis aestu ς, Rectoremque ratis de cunctis consulit astris
Unde notet terras; qua sit mensura secandi
Equoris in caelori Syriam quo sidere servet: Aut quotus in plausti Libuam bene dirigat imis, Doetus ad haec fatur taciti servator Olympi:
Signifero quaecumque fluuin labeati caelo, Numquam ante polo, miseros fallentia nautaς Sidera non sequimur: sed qui non merii tur undis Axis inocciduus, gemina clarissimus Arcto Ille regu puppes hic cum mihi semper in altum Surget, nil ibit lummis minor Ursa ceruchis; Bosporon, Scythiae curvaentem litora pontum Spectamus quidquid descendet ab arbore summa Arctophyl. ix, propiorque mari Cynosura seretur,
In Syriae portus tendet ratis inde Canopos Excipit Australi caelo contenta Vagari. Stella timens Borean: ilhi quoque ei ge sinistra Trans Pharon in medio tanget .itis aequore Syrtim. Sed quo vela dari, quo nunc pede carbasa tendi
Nosti iubesse Dubio contra cui pediore M agnus, Hoc solum toto, respondit, in aequore serva, Ut sit ab Emathii semper tua longius Oris Puppis, Hesperiam pelago , caeloque relinquas.
Cetera da ventis . conritem, pignusque recepi Depositum itinc certus eram, quae litor vellem; Nuli portlim Fortuna Libit . Sic satur at ille Justo vela modo pendentia cornibus aequis Tot sit . . in .evus puppi in dedit, utque secaret, Quas Asiae cautes , quas Chio asperat, undas, Hos dedit in proram, tenet hos in puppe ludentes. Equora sente iunt motu ς, aliterque secante Iam pelagus rostro, nec idem spectante carina,
Mutavere so im m. non sic interator equoruiu, Dexteriore rot: laevuna cum circuit orbem,
Cogit inoffensa currus accc de re u et .
75쪽
Ostendit terras Titan, sidera texit. Sparsus ab Emathia fugit quicumque procella , Assequitur Magnum : primusque a litore Lesbi
Occurrit natus, procerum mox turba fidelis. Nam neque dejecto fatis, acieque fugato Abstulerat Magno reges Fortuna ministros: Terrarum dominos, sceptra Eoa tenentes
Exul habet comites jubet ire in devia mundi Deiotarum, qui sparsa ducis vestigia legit. Quando, ait, Emathiis amissius cladibus orbis Qua Romanus erat, superest, fidissime regum, Eoam tentare fidem, populosque bibentes Euphratem, adhuc securum a Caesare Tigrim
Nec pigeat Magno quaerentem fata, remotas Medorum penetrare domos, Scythiosque recessus, Et totum mutare diem, vocesque superbo Arsacidae perferre meas: Si foedera nobis Prisca manent, mihi per Latium jurata Tonantem, Per vestros astricta magos, implete pharetras, Armeniosque arcus Geticis intendite nervis Si vos o Parthi, peterem cum Caspia claustra, Et sequerer duros aeterni Martis Alanos, Passus Achaemeniis date decurrere campis, In tutam trepidos numquam Babylona coegi:
Arva super C ri , Chaldaeique ultina regni Qua rapidus Ganges , qua Nysaeus Hydaspes Accedunt pelago Phoebi surgentis ab igne,
Jam propior, quam Persis, eram tamen Omnia incens Sustinui nostris vos tantum deesse triumphis, Solusque e numero regun, telluris oce, Ex aequo me Parthus adit nec munere Magni
Stant semel Arsacidae quis enim post vulnera eladis Assyriae justas Latii compescuit iras λTot meritis obstridia meis, nunc Parthia ruptis Excedat claustris vetitam per secula ripam, Zeugrnaque Pellarum Pompeio vincite Parthi, Vinci Rona volet: regem parere jubenti Ardua non piguit, possitisque insignibus aulae Egreditur famuli raptos indutus amictus In dubiis tutum est inopem simulare tyranno.Quanto igitur mundi dominis securius aevum
Verus pauper agit dimisi in litore rege, Ipse per Icariae scopulos, Ephesumque relinquens, Et placidi Colophona maris, spuinantia parvae Radit saxa Sami spirat de litore Coo Aura fluens Gnidan inde fugit, claramque relinquit Sole Rhodon, magnosque sinus Telmessidos undae Compensat medio Ielago Pamphylia puppi
Occurrit tellus nec se Ominittere muris
Ausus adhuc ullis, te primum parva Laselis
Magnus adit nam te metui Vetat incola rarus,
Exhaustaeque domus populis majorque carinae Quam tua turba suit tendens hinc carbasa rursus Iam Taurum, Tauroque videt Dipsanta cadentem, Credere hoe Magnus, pacem cui praestitit undis
Et sibi consul tum Cilicum per litora tutus Parva puppe fugit sequitur pars magna Senattis Ad profugum collecta ducem parvisque Synedris,
Quo portu mittitque rates recipitque Selinus, In Procerum coetu Alidem moest ora resolvit
Vocibus his Magnus: Comites bellique sugaeque, Atque instat Patriae, quamvis in litore nudo,
In Cilicum terra, nullis circumdatus atavis Consultem, rebusque novis exordia qua ram, Ingente praestate animos non onmis in arvis
Emathiis cecidi, nec tu mea sita prenuintur,
si V ni queam relevare caput cladesque receptas Excutere . an Libycae Maiiuua potuere ruina:
Erigere in fasces, plenis reddere fastis
Me pulsum leviore manu Fortuna tenebit Mille mea Grajo volvuntur in aequore puppes, Mille doces sparsit potius Pliarsalia nostras , Qua in subvertit opes sed me vel sola tueri
Fama potest rerum, toro quas gessimus orbe, Et nomen quod mundus amat vos pendite regna
Viribus, atque de , Libyen, Parthosque, Pharonque,
Quaenam Romanis deceat succurrere rebu9. Ast ego curarum, proceres, Arcan mearum Expromam, mentisque meae quo pondera vergant.
Et a Niliaci nobis suspecta tyranni est
Ardua quippe fides robustos exigit annos. Hinc anceps dubii terret solertia Mauri: Namque memor generis Carthaginis impia prolas Imminet Hesperiae, multusque in pectore vano est Annibal, obliquo maculat qui sanguine regnum Et Numidas contingit avos iam supplice Varo Intumuit, viditque loco Romana secundo. Quare, agite, Eoum comites properemus in orbem, Dividit Euphrates ingenti gurgite mundum, Caspiaque immensos seducunt claustra recessus, Et poliis Assyrias alter noctesque diesque Vertit, Mabruptum est nostro Dare discolor unda, oceanusque suus regnandi sola voluptas Celtior in campis sonipes, sortior arcus;
Nec puer, aut senior letales tendere nervos
Segnis , is nulla mors est incerta sagitta. Primi Pellaeas arcu fregere sarissas, Bactraque Medorum sedem, murisque superbam Assyrias Babylona domos nec pila timentur Nostra nimis Parthis, audentque in bella venire se Experti Scythicas, Crasso pereunte, pharetraS. Spicula nec bl spargunt fidentia ferro;
Stridula sed multo a rurantor rela Ueneno. Viilnera parva nocent, fit umque in sanguine sum irro est,
O utinam non tanta mihi fiducia saeuis Esset in Arsacidis satis nimis aemula nostris
Fata movent Medos, multumque in gente Deorum est, Effundam populos alia tellure revulsos, Excitosque suis inmittam sedibus ortus,
Quod si nos Eoa fides , Barbara fallunt
Foederari vulgati supra commercia mundi Naufragium FoItuna erat non regna precabor,
Quae feci; sed magna seram solatia mortis Orbe iacens alio, nil haec ita membra cruente, Nil socerum secisse pie sed cundia revolvens Vitae fata meae, semper venerabilis illa Orbis parte sui quantus Maeotida suprae Quantus apud Tanaim toto conspectus in ortu Quas magis in terras nostrum elicibus actis Nomen sit, aut unde redit maiore triumpho Rotna fave coeptis e quid enim tibi laetyus umquam
Praestiterint Superi , quam, si civiliae Partha
Milit bella gera , tantan, consumere gentem, Et nostris miscere mali; cum Caesaris arma Concurrent Medis, aut me Fortuna necesse est Uindicet, aut Crassu na. Sic fatus, murmure sentie Consilium damnasse viros quos Lentulus ornnes
Virtutis stimulis,' nobilitate dolendi
Praecessit, dignasque tulit modo consule voces: Siccina Thessalicae mentem fregere ruinae λUna dies mundi a tranavit fata secundum
Emathiam is tanta datur jacet omne cruenti Vuliae
76쪽
Vulneris auxilium solos tibi, Magne, reliquit
Parthoruni Fortuna pedes quid transfuga mundi Terrarum totos tractus, caelumque perolus
Adversolque polos, alienaque sidera quaeris Chaldaeos culture socosis barbara sacra Parthorum famulus in quid causa obtenditur armis Libertatis amori miserum quid decipis Orbem , Si servire potes te, quem Romana regentem Horruit auditum , quem captos ducere reges vidit ab Hvrcanis, Indoque a litore, silvis, Deiectum fatis, humilem fiamamque Videbit, Extolletqtie animos Latium vel anus in Orbem, Se simul, ω Romani Pompeio supplice nientuS Nil animis, fatisque tuis e tabere dignum Exiget ignorans Latiae commercia linguae Ut lacri in is se, Magne, roges patimurne pudoris Hoc vulnus, ades ut Parthia .ndicet ante Hesperias, tiam Roma sua λ civilibus armis Elegit te nempe ducem quid vulnera nostra
In Scythicos spargis populos, cladesque latentes
Quid Parthos transire doces solatia tanti Perdit Roma mali, nullos admittere Reges, Sed civi servire suo juvat ire per orbem
Ducentem saevas Romana in moenia gentes,
Signaque ab Euphrate cum Crassiis capta tequentem Qui solus regum, fato celante favorem Desuit Emathiae, nunc tantas ille lacesset nuditi victoris opes, aut ungere fata Tecum , Magne, voles non haec fiducia genti et t. Onini in Arctois populus quicumque pruinis Nascitur, indomitus bellis, Martis uiator Quidquid ad Eoos tractus, mundique tepore in
Labitur, emollit gentes lena entia λ l . Illic laxas vestes, fluxa virorum Velamenta vides Parthus per Medica rura, Sarmaticos inter campos , est usaque plano
Tigridis arva solo, nulli superabilis hosti est
Libertate fugae sed non, ubi terra tunae bit, Aspera conscendet montis juga nec per pacas Bella geret tenebras incerto debilis arcu Nec franget nando violenti vorticis amnem, Nec tota in pugna perfusus sanguine membra
Exiget aestivum calido sub pulvere solem Noli aries illis, non ulla est machina belli Haud fossas implere valent Parthoque sequente
Muru erit, uodcumque potest obstare sagittae Pugna levis, Dellumque fugax, turira aeque vagantes, Et melior cessisse loco, quam pellere, miles Illita tela dolis, nec Martem cominus unaquam Aula pati virtus, sed longe tendere nervos, Et, quo serre velint, permittere vulnera venti S.
Ensis habet vires, gens quae cunaque virorum est Bella gerit gladiis . nam Medos praelia prima
Exarinant, vacuaeque jubent remeare pharettae.
Nulla manus illic fiducia tota veneni et Credis, Magne, viros, quos in discrimina belli
Cum ferro venisse parum est tentare pudenduin Auxiliuin tanti est , toto divisus ut Orbe A te ira in oriare tua tibi barbara tellus Incumbat te parva tegant in vilia busta, Invidiosa tamen, Crasso quaerente sepulcrum. tua sors levior, quoniam mors ultima poena est, I id metuenda viris . at non Cornelia letum infindo sub rege timet. iam barbara nobi ς Est ignot Venus, quae ritu caeca se .lruin
Polluit innumeris leges foedera tedae
Coniugibus, thalamique patent secreta nefandi
Inter inisse nurus epulis velana meroque Regia non ullos exceptos legibus horret Concubitus : O femineis complexibus unu in Non lassat nox tota marem iacuere sorores In regum thalaniis, sacrat Aque pignora matres.
Damnat apud gentes sceleris non ponte peracti P dipodionias infelix fabula Thebas i arthorum dominus quoties sit languine isto Naicitur Artacidesse cui fas implere parentem, Quid rear esse nefas proles tam clara Metelli Stabit barbarico coniux millesima lecto. Quamquam non ulli plus regia, Magne, vacabit Saevitia stimulata Venus, titulitque virorum. Nain quo plura juvent Parthum portenta, suisse Hanc ciet, Crassi ceu pridem debita fatis Astyriis, trahitur cladis captiva vetustae Haereat Eoae vulnus miserabile sortis; Non solum auxilium funesto a rege petisse, Sed gessisti prius bellum civile pudebit. Nam quod apud populos crimen sbcerique tuumque Maius erit, quam quod vobis miscentibus arma, Crassorum vindicta perit incurrere cuncti Debuerant in Bactra duces ne qua vacarent Arma, vel Arctoum Dacis Rhenique catervis Imperii nudare latus , dum perfida Susa In tumulos prolapsa ducum, Babylonque iacerent. Assyriae paci fine in , Fortuna, precamur: Et si Thessalia bellum civile peractum est, Ad Parthos , qui vicit, eat gens unica mundi est, De qua Caesareis possim gaudere triumphis. Non tibi, quam primum gelidum transibis Araxem, Umbra lenis incesti Scythicis confixa sagittis
Ingeret has voces Tu, quena post funera nostra Ultorem cinerum nuda speravimus umbrae,
Ad foedus , pacemque venis tum plurima cladis
Occurrent monimenta tibi: quae moenia trunci Lustrarunt cervice duces , ubi nomina tanta
Obruit Euphrates, nostra cadavera Tigris Detulit in terras, ac reddidit, ire per ista Si potes, in media lbcerum quoque, Magne, sedentem Γhessalia placare potes quin et picis Orbem Romanum si regna tiines projecta sub Austro, Infidumque Jubam, petimus Pharon , arvaque Lagi.
Syrtibus hinc Libycis tuta est gyptus at inde
Gurgite septeno rapidus mare summovet amnis: Terra luis contenta bonis , non indi a mercis Aut ovis in tot tanta est diicia Nilo. Sceptr. puer Ptolemaeus habet tibi debita , Magne, Tutela comi Missa tuae quis nominis umbram Horreat innocua est .aeta S ne jura, si lemque, Relpe elumque Deum veteri speraveris aulae Nil pudet assueto sceptris: mitissima sors est Regia Orum lub rege novo . Non plura locutus Impulit huc antinos qualitu: n pes ultima rerum
Liberiatis habeti ut illa est sententia Magni. Tunc Cilicum liquere solum, Cyproque cit. atas
Iminitere rates, nullas cui praetulit aras
Ulidae diva me utor Paphi. , si numina nasci Credi inus aut quemquam fas est coepisse deorum Hac ubi deleritis Polia peius litora, totos Eliae talus Cypri scopulos,m. ibus exit in Austriam,
Inde maris vasti trans illo vertitur aestu Nec tenuit Casinin nocturno lumine a ton,
Inhi iraque R .gypti pugnaci litota velo Vix tetigit, ita dividui ais maxiliis Nili
77쪽
In vada decurrit Pelusia septimus amnis.
Tempus erat, quo Libra pares examinat horas Non uno piti aequa die , odiique rependit Lux minor hibe inae verni solatia damni. Comperit ut regem Casio se naonte renere, Flectit iter nec Phoebus adhuc, nec carbasa languent. Jam rapido speculator eques per litora cursu Hospitis adventu pavidam compleverat aulam Consilii vix tempus erat tamen omnia monstra Pellaeae coiere domus ' quos inter Achoreus
Iam placidus senio, fractisque modestior annis , Hunc genuit custos Nili crescentis in arva Memphis vana sacrisci illo cultore Deorum Lustra sua Phoebes non unus vixerat Apis; Consilii vox prima fuit meritumque fidemque, Sacraque defuncti iactavit pignora patris. Sed melior suadere malis, & nosse tyrannos, Ausus Pompeium leto danmare Pothinus; Ius, fas multos faciunt Ptolemaee nocentes, Dat poenas laudata fides , cum sustinet, inquit, Quos Fortuna premit fatis accede, eisque, Et cole elices , miseros iugeri sidera terra Ut distant, flamma mari, sic utile recto. Sceptrorum vis tota perit, si pendere justa
Incipit evertitque arces respectus honesti. Libertas scelerum est, quae regna invisa tuetur, Sublatusque modus gladiis facere Omnia saeve Non impune licet, nisi dum facis exeat aula Qui volet esse pius virtus, summa potestas Non coeuat: semper metuet, quem saeva pudebunt. Non impune tuos Magnus contempserit annOS, Qui te nec victos arcere a litore nostro Posse putat neu te sceptris privaverit hospes, Pignora sunt propiora tibi. Nilonque, Pharonque, Si regnare piget, damnatae redde sorori. AEgyptum certe Latiis tueamur ab armis.
Quidquid non uerit Magni, dum bella geruntur,
Nec vidioris erit toto jam pulsus ab Orbe Postquam nulla manet rerum fiducia, quaerit Cum qua gente cadat: rapitur civilibus umbris Nec soceri tantum armi fugit; fugit ora Senatus, Cuius Thessalicas satura pars magna Volucres. Et metuit gentes, quas uno in sanguine istas Deseruit regesque timet, quorum Omnia mersit Thessaliaeque reus , nulla tellure receptus, Sollicitat nostrum , quem nondum perdidit, orbem
Justior in Magnum nobis, Ptolemaee, querelae Causa data est quid sepositam , semperque quietam Crimine bellorum macula Pharon, arvaque nostra
Victori suspecta facis cur sola cadenti
Haec placuit tellus , in quam Pharsalica sata Conser res, poenasque tuas jam crimen habemus Purgandum gladio , quod nobis sceptra Senatus Te suadente dedit, votis tua QVimus arma. Hoc serrum, quod sata jubent proserre, paravi Non tibi, sed victo seriam tua viscera, Magne: M lueram soceri rapimur, qu cuncta seruntur. Tene mihi dubitas an sit violare necesse, Cum liceat quae te nostri fiducia regni Huc agit infelix populum non cernis inermem, Arvaque vix refugo odientem mollia Nilo λMetiri sua regna decet, viresque fateri. Tu Ptolemaee potes Magni fulcire ruinam, Sub qua Roma jacet bustum , cineresque movere Thessalicos audes, bellumque in regna vocare λAnte aciem athiam nullis accessimus armis:
Pompeii nunc castra placent, quae deserit ibist Nunc victoris opes, cognita fata lacessis
Adversis non deesse decet, sed laeta secutos. Nulla fides umquam miseros elegit amicos. Assensere omnes sceleri laetatur honore
Rex puer insueto, quod iam sibi tanta ubere Per nutiunt famuli sceleri delectus Achillas, Pei fida qua tellus Casii excurrit arenis,
Et vada testantur jumitas agyptia Syrtes, Exiguam sociis monstri, gladiisque carinam Instruit. superi, Nilusne,, barbara Memphis, Et Pelusiaci tam mollis turba Canopi Hos animosi sic fata premunt civilia mundum lSic Romana iacent ullusne in cladibus istis Est locus Egypto Phariusque admittitur ensis Hanc certe servate fidem civilia bella:
Cognatas praestate manus, externaque monstra
Pellite , si meruit tam claro nomine Magnus Caesaris esse nefas tanti Ptolemaee ruinam Nominis haud metuis caeloque tonante profanas Inseruisse manus impure ac semivir audes Non domitor mundi, nec ter Capitolia curru
Invectus, regumque potens , vindexque Senatu S,
Vistorisque gener Phario satis esse tyranno Quod poterat, Romanus erat quid viscera nostra Scrutaris gladio nescisci puer improbe, nescis Quo tua sit fortuna loco : jam iure sine ullo Nili sceptra tenes cecidit civilibus armis Qui tibi regna dedit jam vento vela negarat Magnus, auxilio remorum infanda petebat
Litora. quem contra non longa vecta biremi, Appulerat scelerata manus Magnoque patere Fingens regna Phari, celsae de puppe carinae In parvam jubet ire ratem, litusque malignum Incusat, bimaremque vadis frangentibus aestum,
Qui vetet externas terris advertere classes.
Quod nisi fatorum leges , intentaque jussu
Ordinis aeterni miserae vicinia mortis Damnatum leto traherent ad litora Magnum; Non ulli comitum sceleris praesagia deerant.
Quippe fides si pura oret, si regia Magno
Sceptrorum auctori vera pietate pateret Venturum tota Pharium cum classe tyrannum.
Sed cedit fatis, classemque relinquere iussus Obsequitur, letumque iuvat praeserre timori. Ibat in hostilem praeceps Cornelia puppim, Hoc magis impatiens egresso deesse marito,
Quod metuit clades. Remane temeraria conjux, Et tu nate precor, longeque e litore casus
Expectate meos in in hac cervice tyranni Explorate fidem dixit: sed surda vetanti Tendebat geminas amens Cornelia palmas: Quo sine me crudelis abis ' iterumque relinquor Thessalicis summota malis numquam omine laeto Distrahimur mileri poteras non flectere puppim , Cum sugeres alio, latebrisque relinquere Lesbi, Omnibus a terris si nos arcere parabas λAn tantum in fluctus placeo comes ' Haec ubi frustra Effudit, prima pendet tamen anxia puppe
Attonitoque metu nec quoquam avertere Visus,
Nec Magnum speelare potest stetit oxia classis
Ad ducis eventum , metuens non arma, nefasque i
Sed ne submismis precibus Pompejus adoret
Sceptra sua donata manu transire parantem
Romanus Pharia miles de puppe salutat Septimius qui, pro superum pudor, arma satelles Regia
78쪽
Reaia g stabat posito defori Tia pilo Im Iani , violantus , atrox , ii ullaque ferarum Mitior a caedes quis non , Fortuna, putasset
Parcere te populis, quod bello haec dextra .icasset, Thes aliaque procul tam noxi tela bigasses Dii ponis gladios, ne quo non fiat in Orbe, Heu, facinus civile tibi victoribus ipsis Dedecus, is umquam Superum caritura pudore Fabula Romanus Regi sic paruit ensis, Pallaeusque puer gladio tibi colla recidit Magne tuo qua posteritas in secula mittet Septimium fama scelus hoc quo nomine dicent, Qui Bruti dixere nefas' jam venerat horae
Termi irus extremae, Phariamque ablatus in alnum
Perdiderat iam jura sui tum stringere ferrum
Regia monstra parant ut vidit cominu eriles, Involvit vultus atque indignatus apertum Fortunae praebere caput, tunc lumina pressit, Continuitque animam, ne quas effundere voces PO.sset, Maeternam fletu corrumpere famam.
At postquam mucrone latus unestus Achillas Perfodit, nudo gemitu consensit ad ictuna: Despexitque nefas, servatque immobile corpus;
Seque probat moriens atque v lii eis Ore volvit: Saecula Rommos numquam tacitura labores Attendunt, aevumque sequena speculatur ab omni Orbe ruem, is harianaqDe fidem nunc contule .uT T.
Fat. tibi longae fluxerunt prospera vitae. Igirorant populi, si non in morte probaris, An scietis adversa pati ne cede pudori, Aucto lenique dole fati quacumque feriris, Crede manum soceri spargant, lacerentque licebit,ri in tanaen, o Superi, felix nullique pote litis
Hoc auferre deo . mutantur piol per vita
Non sum morte miser, videt hanc Cornelia caedem, Pompe; usque meus . tanto patientius oro Claude dolor gemitus natus, conjuxque peremptum Si mi tantiar, amant. Talis custodia Magno Mentis erat jus hoc animi morientis habebat. At non tam patiens Cornelia cernere saevum Quam perferre nefas, miserandis aethera complet
Vocibus: O coniux, ego te scelerata peremi Letiferae tibi causa mora sui avia Lesbos, Et prior in Nili pervenit litora Caesar.
Nam cui jus illi sceleris sed quisquis in istud
superis immiis caput, vel Caesaris tr. e, Vel tibi Drospiciens , nescis crudelis, ubi ipsa Viscera inici Hagni e properm atque ingeris ictus,
Qua votum est vidio . cenas non morte minores
I/endat, Wa: ite meum videat caput haud ego culpa Libera belloium, quae matrum sola per undas, Et per castra comes, nullis abiteri ita fatis, Victum, uod reges etiam timuere, recepi. II O merui coniux in tuta puppe relinqui Pei fide parcebast te sata extrema petente. Vita digna sui moriar, nec munere regis Aut Dathi praecipitem nautae permittite saltum dAut laqtaeum collo, tortosque aptate rudentes Aut aliquis Magno dignus comes exigat ensem. lino in pejo praestare potest, quod aesaris armis Imputet o saevi, properantem in sata tenetis vivis adhuc coniux,, jam Cornelia non est Julis, Magne, sui prohibent accersere mortem: Servor victori. Sic ita interque suorum Lapsa naanus, rapitur, Irepida strigiente carina
At Magni cum terga sonent δε ei floret serro,
Permansisse decus sacra venerabile formae, Irat . inque eis aciem , nil ultima mortis Ex habitu vultuque viri mutasse fatentur, Qui lacerum videre caput . nam sevus in ipso Septimius sceleris maius scelus invenit astu: Ac retegit sacros, sciti velamin e vultus Semianimis Magni, spirantiaque occupat ora Collaque in obliquo ponit languentia transtro.
Tunc nervos, venasque secat, nodosaque Langit Ossa diu nondum artis erat caput ense rotare. At postquam trunc cervix abscissa reoessit,
Vindicat hoc Pharius dextra gestare satelles. Degener, atque operae miles Romane eeundae, Pompeii diro sacrum caput ente recidia,
Ut non ipse ferac o summi sita pudoris lImpius ut Magnu ni nosset puer , illa vetendae Regibus hirta coma, generos fronte decora
Caesaries comprensa manu est Pharioque veruto, Dum vivunt vultus, atque osci: a murmura pulsa It
Singultus animae, dum lumina nuda rigescunt, Suffixum caput est, quo numquani bella iube ut e Pax fuit hoc leges , campumque, Rostra moveba Hac facie Fortuna tibi Romana placebas. Ne satis infando fuit hoc id ille tyranno: Uult sceleri superesse fidem tunc arte nefanda Sub:nota est capiti tabes, raptoque cerebro Adliccata cutis, putrisque effluxit ab alto Humor, insula facies solidata veneno est. Ultima Lageae stirpis, perituraque pretes, Degener, incellae sceptris cessure sororis, Cum tibi sacrato Macedon servetur in antro,
Et regum cineres extructo monte quiescant, Cum Ptolemaeorum manes, seriemque pudendam
Pyr mi de claudant, indignaque Mausolea: Littora Pompe jum feriunt, truncusque vadosis sive illuc adlatur aquis adeo ne molesta Totum cura sui socero servare cadaver λHac ortuna fide Magni tam prospera fata Pertulit hac illum summo de culmine rerum
Morte petit : cladesque omnes exegit in uno Saev die , quibus immunes tot praestitit annos
Pompejusque suit, qui numquam misi videret
L:eta malis selix nullo turbante Deorum,
Et nullo parcente miser. semel impulit illum
Dilata Fortuna manu . pulsatur arenis,
Carpitur in scopulis, hausto per vulnera fluctu
Ludibri uni et .agi nulla manente figura, Una nota est Magno capitis actura revulsi Ante tamen Pharias victor tiam tangat arenὰς, Pompeio raptim tu naulum Fortuna paravit, Ne .iceat nullo, vel ne meliore sepulcro. latebris pavidus decurrit ad aequora Codrus.
Quaestor ab Idalio Cinyraeae litore Cypri
Infaustus agili uerat comes . ille per umbras Aulus ferre gladum, victum pietate timorem Coinpulit , ut mediis quaesitum corpus in undis Duceret ad terram, traheretque ad litora Magnum Lucis moesta parum per dentas Cynthia nubes Praebebat e canorae discolor aequore truncus Conspicitur. tenet ille ducem complexibus arctis Eripiente mari: nunci victus pondere tanto
Expectat fluc lus, pelagoque iuvante cadaver Impellit postquam sicco jam litore sedit, Incubuit Magno, lacrimasque ei ludit in omne Vulnus, ad Superos, Obscuraque si clera situr: dicta pretiosa perit cun aulato ture sep ilcra
79쪽
Pompeius, Fortuna, tuus: non pinguis ad astra
Ut ferat e membris Eoos sumus Odores, Ut Romana suum gestent pia colla parentem, Praeserat ut veteres seralis pompa triumphos Ut res irent cantu tristi sera , totus ut ignem Projectis moerens exercitus ambiat armis
Da vilem Magno plebeii funeris arcam, Quae lacerum corpus siccos effundat in ignes. Robora non desim misero, nec sordidus ustor. Sit satis, o superi, quod non Cornelia sus Crine iacet, subicique facem complexa mari tuta Imperat, extremo sed abest a munere busti Infelix coniux, nec adhuc a litore longe est. Sic fatus, parvos iuvenis procul aspicit ignes, Corpus vile suis, nullo custode cremantes. Inde rapit flammas, semustaque robora naembris
Subducens, Quaecumque es ait neglecta, nec ulli Cara tuo, sed Pompejo felicior umbra, Quod iam compositum violat manu. hospita bustum, Da veniam : si quid sensus post sata relictum est Cedis & ipsa rogo, paterisque haec damna sepulchri, Teque pudet, sparsis Pompeii manibus, uri. sic fatur: plenusque sinus ardente favilla
Pervolat ad truncum; qui fluctu pene relatus Litore pendebat summas dimovit arenas, Et cossedia procul lacerae fragmenta carinae Exigua trepidus posuit scrobe nobile corpus Robora nulla premunt, nulla strue membra recumbunt:
Admotus Magnum', non subditus, acalpit ignis. Ille sedens iuxta flammas, O maxime , dixit, Duictor, Hesperii maiestas nominis una
Si tibi iactatu pelagi, si funere nullo
Tristior iste rogus, manes animamque potentem
Officiis averte meis iniuria fati Hoc fas esse iubet; ne ponti bellua quidquam ,
Ne sera, ne volucres, ne saevi Caesaris ira Audeat . exiguam, quantum potes, accipe flammam Romana succense manu Fortuna recursus
Si det in Hesperiam, non hac in sede quiescent Tam sacri cineres sed te Cornelia, Magne
Accipiet, nostraque manu transfundet in urnam Interea parvo signemus litora saxo, Ut nota sit busti; si quis placare peremtum Forte volet, plenosis reddere mortis honores; Inveniat trunci cineres, norit arenas, Ad quas, Magne, tuum reserat caput. Haec ubi fatus, Excitat invalidas admoto semite flammas.
Carpitur lentum Magnus distillat in ignem, Tabe fovens bustum. sed iam percusserat astra
Aurorae promissa dies ille, ordine rupto Funeris, attonitus latebras in litore quaerit Quam metuis demens isto pro crimine poenam Quo te fama loquax omnes accepit in annos λCondita laudabit Magni socer impius ossa. modo securus veniae, fassusque sepulcrum Posce caput cogit pietas imponere finem Officio semusta rapit, resolutaque nondum ossa satis, nervis, inustis plena medullis
Equorea restinguit aqua, congestaque in unum Parva clausit humo tum ne levis aura retectos Auferret cineres , saxo compressit arenam ;Nautaque ne bustum religat sene moveret,
Inscripsit sacrum semiusto stipite nomen Hic situs est Magnus placet hoc , Fortuna, sepulcrum Dicere Pompeii quo condi maluit illum Quam terra caruisse soceri temeraria dextra
ΦιλCur obicis Magno tumulum, manesque agantes Includis situs est, qua terra extrema refuso Pendet in Oceano Romanum nomen, omiJe imperium Magno est tumuli modus Obrue saxa Crimine plena Deum si tota est Herculis Oete , Et juga tota vacant Bromio Nyseia quare
Unus in gypto Magno lapis omnia Lagi
Rura tenere potest , si nullo cespite nomen Haeserit erremus populi, cinerumque tuorum, Magne, metu nullas Nili calcemus arenaP.
Quod si tam sacro dignaris nomine saxum
Adde actus tantos, Ionimentaque maxim rerum.
Adde truces Lepidi motus, Alpinaque bella,
Armaque Sertori revocat Consule victa,
Et currus, quos egit eques : Omlnercia tuta
Gentibus,, pavidos Cilicas inaris . adde subactari, Barbariem, gentesque vagas, quidquid in Euro
Regnorum , Boreaque iacet dic semper ab armis Civilem repetisse togam D ter curribus actis Contentum patriae multos donasse triumphos. Quis capit haec tumulus surgit miserabile bustum Non ullis plenum titulis, non Ordine tanto
Fastorum solitumque legi super alta Deorum Culmina, extructos spoliis hostilibus arcus. Haud procul est ima Pompeii nomen arena, Deprestum tumulo, quod non legat advena rectus, Quod nisi monstratum Romanus transeat hospes. Noxia civili tellus Egyptia fato, Haud equidem immerito Cumanae carmine Vatis
Cautum, ne Nili Pelusia tangeret ora Hesperius miles, ripatque aestate tumentes Quid tibi saeva precer pro tanto crimine tellus δUertat aquas Nilus, quo nascitur Orbe retentus, Et steriles egeant hibernis imbribus agri, Totaque in Ethiopum putres solvaris arenas. Nos in templa tuam Romana accepimus Isin, Semideosque canes,, sistra jubentia luctus, Et quem tu plangens hominem testaris Osirim Tu nostros Egypte tenes in pulvere Manes Tu quoque cum saevo dederis iam templa tyranno; Nondula Pompeii cineres o Roma petisti: Exul adhuc jacet umbra ducis si saecula prima Victoris timuere minasci nunc excipe saltem Ossa tui Magni , si nondum subruta fluctu Invisa tellure sedent quis busta timebit Quis sacris dignam movisse verebitur urnam 'Imperet hoc nobis utinam scelus, Qvelit uti Nostro Roma sinu satis o nimiumque beatus, Si mihi contingat manes transferre revulsος Ausoniam, si tale ducis violare sepulcrum. Forsitan aut sulco sterili cum poscere finem Superis, aut Roma volet seralibus Austris,
Ignibus aut nimiis, aut terrae te et moventi
Consilio jussuque Deum transibis in urbe in , Magne, tuam summusque feret tua busta sacerdos. Nam quis ad exustam Cancro torrente Syenen
Ibit,is imbrifera siccas sub Pleiade Thebas Spectator Nili quis rubri stagna prosundi,
Aut Arabum portus mercis mutator Eoae, Magne, petet, quem non tumuli venerabile saxuin,'
Et cinii in summis forsan turbatus arenis Avertat manesque tuos placare iuvabit, Et Casio praeserre Iovi' nil ista nocebunt Famae busta tuae templis, auroque sepultus Uilior umbra fores nunc est pro numine summo, Hoc tumulo Fortuna jacens angustius aris
80쪽
Vie oris Libyco pulsatur ab aequore saxum. Tarpeiis qui tape Dei sua tura negarunt,
Inclui una fusco venerantur cespite fulmen .
Proderit hoc olim, quod non mansura sepulcri
Ardua marmoreo surrexit pondere roles.
Pulveris exigui sparget non longa vetustas Congeriem, bustumque cadet, mortisque peribunt
Argumenta uae veniet elicior aetas,
Qua sit nulla des laxum monstrantibus istud Atque eri figyptus populis fortasse nepotum Tam tendax Magni tumulo, quam Creta Tonantis.
AT non in Pharia manes iacuere savilla
Nec cinis exiguus tantam compescuit umbram Prosiluit busto, semustaque membra relinquens, Degeneremque rogum, sequitur convexa Tonantis. Qua niger ali riseris connectitur axibus aer ;Quodque patet terras inter lunaeque meatus, Semidei manes habitant, quos igne virtus Innocuos vita patientes in heris imi Fecit is aeternos animam collegit in orbes.
Non illuc auro positi, nec ture sepulti Pervelaiunt illic postquam se luna in vero Implevit, stellasque vagas miratur Wastra Fixa polis vidit quanta sub nocte jaceret Nostra dies, risitque sui ludibria trunci. Hinc super Emathiae campos, signa cruenti Caesaris, ac sparsas volitavit in aequore classes; Et scelerum vindex in sancto pectore Bruti Sedit, invicti posuit se mente Catonis. Ille, ubi pendebant casus, dubiumqu2 manebat, Quem mundi dominum facerent civilia bell. 1, Uderatin Magnum, quamvis comes isset in arma Ruspiciis raptus patriae, ductuque Senatus . At post Thessalicas clades iam eis ore toto
Ponape anus erat patriam tutore calentem
Excepit, populi trepidantia membra refovit. Ignavis manibus projectos reddidit enses.'Plec regnum cupiens pessit ivilia bella, Nec servire timens nil caussa fecit in armis Ipse sua totae cis Magni funera partes Libertatri Erant qua ne per litora uias Colligeret rapido vidiori Caesaris actu, Corcyrae secreta petit, ac trille carinis Abs illit Emathia tecum fas menta rum T. Quis ratibus antis fugit nil. crederet ire Agmina quis et agus victas arctule carinas λDorida tunc Maelean, operiana Taenaron in abris, inde Cythera Utites Boreaque urgente carina SCreta sugiles Dictaea legit, cadentibus undis,
Litora runt autum clas praecludere Ortus Impullis, ac saevas meritim huc tanta rapinas
Sparsit: hinc placidis alto delabitur auris
In litus Palinure num neque enim aequore tantum Alisonio monimenta tenes portus ire quietos
Testatur Libyae Phry rio placuis te magi tiro,
Titin procul ex alto tendentes vela carinae δε ncipites tenuere an inius, socios ne in alorum An eberent hoste; praeceps facit Omne time Iidum Victor, in nulla non creditur esse carina.
At ille puppes luctus, planctusque serebant, Et mala vel duri naturas motura Catonia.
Nam postquam frustra precibus Cornelia nautas
Plivignique fugam tenuit, ne sol te repullus Lito tibus phariis remearet in aequora truncus,
Ostenditque Ogum non iusti anima sepulcri: Ergo indigna sui , dixit . Fortuna, marito Accendisse rogum, gelidosque illis per artus
Incubuisse viro, lacerosque exurere crines,
Membraque dispersi pelago componere Magni Vulneribus cunctis largos infundere fletus fossibus, tepida vestes implere a villa λQuidquid ab extin icto licuisset tollere basio,
In templis sparsura Deum sine funeris ullo Ardet honore rogus: naanus hoc gupti forsan Obtulit officium grave manibus o bene nudi Crassorum cineres: Pompeio contigit ignis Invidia maiore Deum similis ne malorum Sors mihi semper erit numquam dare busta licebit Coniugibus numquam plenas plangemus ad urnasqQuid porro tumulis opus es, aut ulla requiris instrumenta dolor non toto pectore portas Impia Pompeium non imis haeret imago Visceribus quaerat cineres victura super sies. Nunc tamen hic longe qui siliget luce maligna, Ignis, adhuc aliquid, Phario de litore stirgens Ostendit mihi, Magne, tui . jam flamma re' edit, Pompeiumque serens vaneicit Solis ad ortus Fumus, & invisi tendunt naihi carbasa venti. Non mihi nunc tellus Pompeio qua triumphos Victa dedit, non alta terens Capitolia currus Gratior elapsus felix de pectore Magnus:
Hunc volu Tus, quem Nilus habet, erraque nocenti Non haerere queror crimen commendat arenas.
Linquere, si qua fides, Pelusia litora nolo
Tu et bellorum casus, si ara per orbem, Sexte, paterna movea namque .ec mandata reliquit Pompeius vobis in nostra condita cura: Me cum fatalis leto damnave it hora, Excipite, o nati, bellum civile, nec umquam, Duin terris aliquis nostra de stirpe manebit, aestari biis regnare vacet . vel sceptra, vel urbes Libertate sua validias impellite aina Notniri is has vobis partes, hec arma relinquo. Inri ni et lactes quil quis Pompeius in iidas Venerit, noster uillis cm gelatibus xi es Bella dabit: tantum indoiaritos, memoresque paterni Juris habete animos uni parere decebit, Si faciet partes pro libertate, Catoni. Exolvi tibi, Magne, fidem, inandata peregi. insidiae valuere tuae, deceptaque vixi, Ne niihi commissas auferrem perfida voces. Jam nunc te per itiane chaos, per Tartara, coniux, Si sunt ulla, sequar: quain longo tradita leto Incertum est: poenas animae vivacis ab ipsa
Ante feram potuit cernens tua vulnera, .agile,
Non fugere in mortem planctu contula peribit: Effluet in lacrimas 1 nunqualia veniemus ad enses,
Aut laqueos, aut praecipites per inania iactus. Turpe mori post te solo non posse dolore. Sic ubi sata, caput serali obducit amictu,
Decrevitque pati tenebras, puppisque cavernis Delituit saevumque arcne complexa dolorem Perfruitur lacrymis, c amat pro coniuge luctu in Illa in non uictus stridensque ruden ibus Eurus Movit, exurgens ad summa pericula clamor: Votaque sollicitis faciens contraria aut IS,