장음표시 사용
301쪽
a so De mysterio Incarnationis,
ram, i Un apparet quomodo cum hae visone ma- Peat liber ad miselendum , di non miter dum.
Piobabile igitul est, dicto, liberos ipsus Chiisti,
qui a visone aliquo modo procedunt, non esse obiectum visonis, sed alitiatis iciemiae- sa, qua aliquo modo etiam potest dici scientia beata, quatenus ortum habet ex visione, Ac pertinet, o ad rix sectionem beatitudinis. C. Habcinus ergo ex dictis,Christum cognoscete 3 in sensu explicato pet scientiam beatam omnia sutura, explicando commonem sententiam iuxta lamitationes rosias, ut rei visonem ipsam sor- maliter non videat Cluilius durationem ipsius visonis lite sua, operationes liberas,quae ab ipsa
visone procidari; videi tamen causaliter,qUatenus ex ipsa visone oti tot habitualis notitia dedolatione visonis, de suo in actuti, scut P.vas que et inpra ent , IJ.s me. s.& alibi docet, Christum non cognoscere vllam creaturam per viso.
nem sol maliter,sed solum causaliter modo explicato. Habemus item per scientiam beatam cognoscete Christum multitudinem retum institiatam,qui gitationes hominum,& Angelorum suturae pet aeterritatem non sunt finitae. An vero Christus eognoscat infinita eatenotematich , vel syncatcgoiematice, est quaestio de nomine. Certum erim est,non cognoseere aliquam multitu.dinem ins nitam, quae sututa sit limul in aliquo instanti determinato, cognoscit tamen actu multitudinem infinitam fututam suerissub, & hane quidem simul cognoscit simultate non se tenenis te ex parte obit re cogniti , sed edi parte cognitionis a quod suffeit. vi dici possit Christum eo- .gnoscete infinitum syncategorematice.
SAnctu, Thomas in praesenti art. s. affirmat, quia Christus comprehendit si stantias edit
sientes, in harum aute potentia continentur aliae
testati, possibiles, cito Chtisius ex comprehensone batum eo gnosiit infinitas alias possibiles.
Citea hane docilinam S. Thomae , quam reputo omnino vitam,est dissicultas, quomodo ex comprehens e batum retum . quae existunt, cogno
eui Christus infinita possibiliai nam vel loquitutde infinitis specie dioe sc.& hoc cisse non potest,
quia in potentia ignis non continentur infinitie Recto, specie diutis, habet enim potentiam lumitatam ad certas species opc talionum ; vel loquii ut de ins nitit clo numero diue s . & hoe ei iam vidctur e Ceile, 'nia ad com tthesonem
cause non opoliri cognoscere sqillatim omnia hi di iidua auae ab ea possunt ploduci, quia virtus pioductiua, itiae est in causa, non respicit ea indiuidua in palliculari, sed solum rationem cominu nim calotis,u g. Se pit consequens qui cognostitvit intem Solis, non coenoscit in sole omnes e
sote, in in inlaeso possibiles,sed solum cognoscit
solem ro . producere omnem calorem. Ego in primis existimo . Christum compte. hendendo causa , i ix de secto existunt,non ideo
eognouisse infinita, substantias res sibiles specie
diuersas, quia huiusmodi cause ni in dirant ex secidinem , de habitudinem expressam ad tales ensi eius: & in causa non potest cognoscit ca vi praeso
cisa cognitionis eause, nisi id, ad quod eausa ex
se liabet explesium,& spe alem citdinem. Cum ergo cinctus , ad quos ignis, v. g.dicit oldinem. non pertineant ad infinitas species , non poterit Christus ex comprehensone ignis cognoscere infinitas species. Dices prim5, Christus videns ereaturas eat- si
stentes,comprehendit tota litet earum emitatem;
emitas autem creaturae per se ipsam est potentia obedientiali, in oldine ad infinitos eii eius specie diuersos : ergo Chtistus comprehendens etiam entitatem , cognoscit distincte oldinem. quem habet ad omnes illos effectus, & per con-
lequens cognoscit omnes illos. Respondeo facile , potestitam obedientialemaei tuam, quam habet aqua v.et non esse ordinem
ivit insecum,earteilum,& discoctum ad singulo effectus in partieulati,sed habitudinem quandam quam habet ad produeendum quidquid Deus velit ploduecte interuentu ipsus aquae. Itaque qui
in ptehendit entitalcm aquae .non idco ieit, an
possit concurrere ad creationem Angli vel gratiae, sed posse concutiete ad omne illud , quod dii sub potentiam Dei ,s Deus velit eleuare aquam ad illud Producendum, quidquid illud sit. Sed eonti, obiicies seeundo e Iniellectus An- relicus, v.f. quantum est de se, habet virtutem i i
natistulem sui ieientem in ratione potentiae ad CH a ,s
cognoscendas omnes creaturas naturales , quas
Deus produxerit: non enim est alligatus Angelus dii suam essentiam ad haee eteruenta, ct ad . ordinem huius uniuersi materialis, sed potuit bene existere in alia retum serie ex aliis elemen iis, vel corporibus; & tunc ea omnia nai ut it et 'eognoscerta ; ergo intellectus Angelicus ex se habet virtutem naturalem ad eliciendos plures, ta plures actus cognoscendi circa plures, de plures creaturas , quas Deus possct producere et ergo Chiistus eomprehendens intellectum Angeli
eum, & eius vit tutem naturalem, videt poten
tiam, quam habet ad omnes illos actus; qui cuidsunt speele diuetii, de ii niti, sicut sunt infinitae, de specie diuelsae creatotae naturales, quas Deus posset pio lucere; ergo ex cognitione eiusnodi actuum cognoseit Christus onines illas creatu.ras, quia non potest cognoscere persecte , de distincte, quas cognitiones potest Angelus elicere, nisi etiam ciat ei a quae obiecta essent tales cognitiones ; ergo in compte hensione solius Anseli cognoscit Chiistus infinitas substani iugi pecie diuersas. Respondeo negando secundam consequen- 3 isam ; nam licet intellectus Angelieus de te ha- st si
beat vitiorem in ratione potentiae ad omnes illos actus; non tamen cognoscentur ij omncs distincte ab eo, qui comprehendit Angelum e quia
ij actorum non eontinentur rn potentia Angeli adae. quate, sed in adaequare ; adaqua te vero in aggregato ex potentia Angeli, & speciebus eorum ob tectoriam et quando ergo aliqua causa reque est adaequata releectu alicuius esse eius,, ree de se
exigit determinare complementum alterius con
raucae ad talem effectum , non oportet, quod cognoscatur cinctus in compribens one illius erase,sed solum cognos ei tui effectus ad eum midum quo continet ut in illa ea uia et eum enim illa
causa. v. g. intellectus, de se solum exigat fiDelea ad aliqua obiecta,& de se silum habeat vii tutem ad
302쪽
ca actos circa oblecta, quotum habe et si toteles; qualitatibus non possunt seti infinitae combin consequens est , ut qua coanoscit intellecto in iiones specie diueisae; pia seris D s ima eatum etiam compte hensue olum cognoscat illum ot- iii tenso non constet ex latitudine et ad uali dioidinem. & ieiat, intellectum posse elicete actum sibili in infinitum t prout aliqui voluntj I licet circa omnia obici , quotum habitetit species, constet ex partibus senis et diuiduis , a huc ve
N exigere species ad aliqua obiecta cognossem- niendum esset ad comburationes adeo Parum
da. Alioquin si Angelus haberet ex se ordinem dissimiles, ut non posset suis te ad diuei tiratcindistinctum , 5: expieisum ad cognitionem talis speciscam in sotini, substantialibus ; nam intra obiecti, debet et eue alligata immediath pessibi- speciem humanam, v. g. dant ut de tacto tem p litas Angeli eum restibilitate tali, obiecti; ita ut tamenta aliquantulum dissi ilia in ditiei iis lio.s re pugilatet haec set mica, v. g. repugnatet Angra minibus, de tamen proptet magnam cinis tuditus pei socum intrinsecum immediatum, propter nem, quam habent, non sui sicloiit ad arguendam connexionem immediatam, de habitudinem An- diuersitatem spe et seam in formis , quae exigunt geli ad hoe obiectum in indiuiduo : quod qui- illa tempeiamenta. Cum ergo repugnet , quod dem sine sanda tento susti eienti non est asserenia idem temperamentum disponat ad solitias sceledum, sed dirandum , Angelum habete ex se ci- diuersas, de tempe tamenta specie diaetia possi-dinem ad cognoscenda ea oblectanai ut alia, quo. bilia ex his quatuor qualitatibus non siit in sini-rum species habuerit, quaecunque illa sint. ta, consequens est, nec seimas possibiles esse la- vigebis, ergo neque in Deo possiunt videli finitas si cete diuticas. esse ius possibiles ; quia Deus non est cauta Ad obiectionem ergo te spondeo, non sevi adaequat sed iliadaequina eorum . processum in infinitum in si celebus, quia omnes Rc spondeo negando sequelam . quia Deus ita commixtiones possibiles inter animalia specie
est causa inadaequata , ut iamen eontineat in te diuersa sunt si itae s se si proles,quae ex illa com- alteram concausam , & ideo continet totalitet mixtione nascit ut, iterum commisceretiit cum est um saltem remote ; quia potest ex se ponete prioribus, v. g. ii noliti positit iteium commisce tot uin, quod requitit ut ad eum effectum piodu- xi cum e ino , post aliquas genetationes redirent
cenduin ,de idelico qui videt Deum, idet ibi lania tum ad speciem equi , vel . ea ratum ab ea dis quam in primo sonte ei vim , quia videt ibi seirent, ut non esset simplicitet difierentia spe caulas omnes , ex quibus plocedere potest. Ima cisca vi haec enim debet esse notabilis , ut dixi in etiam in eleatis poliunt ei te aliquae causae inadu Philo ophia : ex quo fit, non poste multiplicati Wquatae , ex quatum comprehensone cogno . in infinitum disterentias specifieau iniet speetem scatur e flectus in pateticulati, v.g. habitus es ti- equi, & asni. v.g. quia cum tota illa dist tem atatis dieit ordinem ad suos actus . quia licet sese inter Leonem , e atinum si finita . ii ponantur concurso voluntatis non possit ore lati ; exitium qia amplures spicies inter vitamque , qua minus ipse habitus de se exigit talem potentiam voluit. de minus dissetant ab equo , tandem venietur adtatis, & per consequens talem concuti m ad tau aliquam diisetentiam tam exiguam , ut non stsem speciem actuum , de determinat librae volu notabilis, de pet consequens non sussciat ad d: tatem ad talem specie actuum, & idelico vita enia serentiam specificatis. Haec tamen sunt philoso titare habitus, cognoscit ut speetes actuum, quos platea : sussciat breuit et indicasse,ut lectotes ros
potest elicete . q.iod idem dici potest de specie sint de illis apud se cogitate.
impleila, de habitu aequi isto.& aliis eiusmodi. Habemus ergo ex dictis . Christum quatinus 32 Obii ei es tetito e Christus non silum enim te comprehendit causas existentes . non cognouissehendit i ligulas causas et eatas existentes, sed et is species infinitas substantiales a videndum nunc, earum eo lectionem, in huiusmodi autem raunia an viderit saltem infinita indiuidua substanti rum collectione continentiat insulti effectus posi rem p stibilium t Aliqui enim negant,vericit lavis biles speete diuetis: ergo eos omnes cognoscit nim videtur pars assimans cum S.I honia Thom, Christus in suis causis. Minor probatur, quia ex quia collectio, v. g. harum causatum continet commixtione harum causatum possunt pi uel ad irate in vitilite infinitos effectus possibiles, alis effectus specie diueis . v. s. ex commixtione non uiuersis specie , sed solum numero ; de licet canis, de lupi aliud tertium animal ; ex commi, ij non videantur distincth in singulis cautis partione tygii sis, de leonis , de e. de rursus haee alia tialibus, ut soria vidimus, quia non continent ut mire alia pollunt commiseeri Cim aliis,& gigne aequale in illis vi videli iamen polloni in eoilere ab a specie diuersa : ta hae aliis commixtioni. . ctione ea latum , quia in ea collectione adaequa- sbus possunt alia gignere, re ise in ii nitum: et an te continentur; sicut singulae praemissae seorsim haec causatum collectio continet in se institios non ostendunt veritatem conclusionis , sed ta e flectus possibile, spee se diuersos. men vitaque pia milia i mul eognita ostendit v Respondeo negando minotem, nam lichi sotia ritatem , conclusonis , quae in utraque piae miliatasse totum illud posset sine in conuenienti eonia simul, de non in singulis continebatur e tia i cotcegi, neque ex hoc sequitur . Christum collum snetulae causae ra tiales se sistin non ostendant secte omnes tes possibilis, sed solum aliquarum, liu possibilitatem iis ctus , collictio iamen earumcet infinitas , peti inentes tamen ad aliquam se- eain ostendit, quia in eiusmodi collectione con-riem et sed iam eii ies et, non videtur possibilis illa tinet ut tota possibilitas effectus.
dioetiitas specifica infinita ex vi hatum editi satu, Diras. ii non potest cilectus distincte cognosei
quia cum omnia mixta possibilia in hoc uniuetia in causa ista aequata: erro neque in collectione in 'so debeam constare ex tempti amenio ptimatum eausatum et exarum. Piobatur sequela,quia Ou- qualitatuna,& dii et te in tali, vel tali staclu losus ita creatae non erantinent se solis adaequare e fi temptra obnii; non videt uc posse multiplicati ctum,sed pati aliter ipsae enim non possunt illum hae diaetentia in infinitum, quia ex his quaturi producet iis edeoctente causa prima: ergo e ce-ca a. de de Incarnat. 2 b 1 ciui
303쪽
rs 1 De mysterio Incarnationis,
ctus non continetur adaequare in causis secundis, sed in aggregato ex causa ptima, de secunda : e go ad cognoscendum effectum ex cognitione causae, necesse est cognoscere aggregatum ex utraque ausi,& pet consequens ex sola connote-hensione eas latum feeundarum non cognoscentur cinctus in particulari, sicut ex comprehensione intellectos Angelici non cognostuntur in
specie actos possit, iles . quos eum variis speciebus implessis potetit et iecte, si illas species non potest se solo aequi tete , sed ab obiectis, vel a
Respondeo negando consequentiam a quia licet eausa secunda non contineat effectem ut vi
tus totalis moxin a, sed solum partialiter i habet
tamen in te ordinem determinatum ad talem concausam , cum qua producat seos effectus. Quare qui comprehendit causam secundam . vi det ismul in ea ordinem , quem habet ad Deum, ut ad causam i limam, de per consequens cogno-stit , quos eis ctos possit iloducere cum causa prima concurrente iuxta ipsius exigentiam ; sicut qui comptehenderet habitum elotitatis, videret ordinen , qtiem determinale habet ad voluntatem creatam , quam exigit ut subiereura , , ut concausam, de consequenter videt, quales actus possint tesultate ex habitu charitatis , de voluntate concurrente iuxta ipsus exigentiam. At utiliqui comprehenderet intellectum Angelicum, non videret in eo ordinem determinatum, quem
habeat ad tales. vel tales sprelis intentionales; sed solum videret ordinem , quem habet ad exi-gcndas aliquas species aliquoi iam obicctorum antelligibilium,non detetminale ad has,vel illas, di per consequens solum vidit intellectum ponse clicere aliquos ac ius intuli senili; non tamen quos,vel quales in specie, vel indiuiduo. Sed conita vigebis, saltem indiuiduationem
e T ctus non polle cognosci ex comprehensione causae se eundat; quia indiuiduario non prouenit, causa neunda ,sed a causa prima, quae ex infinitis indiuiduis possibilibus vult concurrere hie, Scnunc ad hune potius numero est)ctu.q am illo; ergo hoc individum non producitur tale numero , quia concurrit haee causa secunda s sed quia
consitiit Deos. Nam licet genti et ut equus,v. g. quia causa secunda est equus , non tamen gene
ratur hic equus, quia et trans est hie equos sed quia vult Deus ; ergo quantumuis comple hedaiatiat causa secunda . non cognoscetur ibi ordo ad tales ei scelus in indiuiduo , & per consequens ex comprehensione ipsius non possunt cognosci esse eius possibiles quoad suam indiuidualionem. Respondeo . indiuiduationes etiam effectuum cognosci dis irecte in complehensione cauta sicunda, quia licet eausa seeunda determine tui a
Deo ad productionem huius indiuidui magis, quam illius; ipsa tamen eausa seeranda respicit
detetminate causam primam; de ita qui comprehendit eas iam secundam,cornosest ordinem dc iciminatum , quem habet ad talent caueam res mam,3 consequenter cognostit, qui effectis sinti ossibile etiam in indiuiduo ex coniunctione linius,& illius causae: siqnide tota possibilitas huius eii eius conrint tui in aggregato , 3e virtute huius viliusque causae, fleet pol ea rendeat ex
libet late Deis, quod ptiacat hie potius eae sin indiuiduo, vim ille. Sicut qui cognoscit com-rtehensue habitum intensum charitatis, eo ipso
videt Oidinem,quem dieit ad voluntatem,de quod ex coniunctione utriusque sunt possibiles actuae haritatis intens ; nam licet in exet eliso ipse habitus soboldinei ut soluntati , ita ut voluntas libet e concurrat eum habitu ad hunc actu in intra sum , vel ad alium remissium: caeterum possibi. litas actus intensi sti scient et cornoscitur in comprehensione habitus intens habentic ot
dinem dctet ininatum ad voluntatem. Bene e
go stat , causam secundam subordinari causaeptimae in ordine ad ploducendum his potius in- dii iiduum, qu ni illud ; de tamen possit illi ait m
huius indiuidui appatere sufete lucr in i O. tapete-hensione holos coasae secundae dicentis ordinem determinatum ad talem eausana prima i. Neque obstat exemplum de intellectu Angelieo,quia intellectu, non dicit de se ordinem determinatum
ad is delem talis obiecti sed solum ad aliquas spe
cies impressas a quare qui solum comprehenderet intellectum, non cognoscet et in ipso deridini nate possibilitatem huius actus , vel ili us . at vero causa secunda dicit pet suam rati talem determi nate ordinem ad talem causam prii aram ; N ideo qui compte hendit hane causim secundam , n cessalia eognoscit cum quali concausa possit con
iungi, se consequenter quos cisectus rosii producere ex coniunctione eum tali rencauta : ita
cui de habitu charitatis dictum est. Fateor tamen , ex hoe discursu colligi satis
probabiliter quod ex comprehensone i lius causae seeundae, licet insitatur cognitio suoru in cinctuum etiam in indisi auo , non iamen inserat ut
cognitio eorum quid .sit Miua S: pei secta quia sui'rono cognitione res qui adita tuam,& pit sectam. non haberi Pisi vel petis eciem plos' iam, vel cognostendo e in m in sua cauta ; ad hoe autem quod cinctus cognoscatur quia dira sue cognini, non enim tofiseit cognitio impexsecta caiisae
ad cognitionem qui lautat uana effectus. Cum c go causa ad nata, in eo ius virtute com iacti ad vate effectus causae secondae , non sit se laeausa secunda , ut vidimus , cd: aegregatum t x
eausa pti rea de sic fida: consequens eis, va tis eius caulae serandae non possit quid itali ad c rnosei in causi, nis a cognos ente quidditari usi
vitamque causam: ergo qui solum comprehenderet eausem ceundam, non onmino cognose et
'uid ditatiue eius cis eius. Cognoster et quidem illos distincte, de quoad an cii scut Anetes is e
gnoscens meam visonem albi, coeteo ei. obiter obiectit,ad quod mea viso deierimnatur: iid i . men cognoster et Omnino qui ditati vh, quia non
haberet cognitionem quid litati iam, sia aliam
minorem rati e pri ae . in enlus virtute continetur talieni patitaliter ille esse vis. In quo vela dispiat cognitio qHidditatiua a non quiddit
tiua, non est huius loci. Hle obiter aduertendum cst .ptae Rictam doctrinam etiam habete , sotiioti locum in compte hendente habitus cloritatis, v. g. nam ex tali comprehensone non sequitur eo.
gnitio quidditativa voluntatis , ad qia dicit ordinem, dc pet consequens nec ad ii quos potest et ieere, sed alia minot. licet distincte traminata ad omnia indiuidita in patrientali. Caetet uinin Christo Domino non ideo die an um c si e gno te quidditatiue omnes eis Huc possibiles
earum causarum quae actu existunt; nam licet ex
304쪽
sola comprehensone causae secundae eos non cognoscet et quidditatiue : aliunde tamen, quatenus Clit istos cognoscebat quid ditatiue causam primam, & vit tutem eius, habebat solliciens ,edium ad cognoscendos quid strative hos effectus ex cognitione quidditativa totilis Ouita adaequata , licet non compteli lilia totius , sed solius causae secundae de quiddilatilia causae petimae. s iubemus ergo, Christulti comi ichcndendo Daesi m r- causas secundas existente, sedgi utile in ii iis innumero effectus substantiales, non tamen
infitilia, speetes. Dubitati potest de effectibus
a accidentalibus, an in aliqua caula et ema existen. ti,quam comprehendebat . cognouetit infinitos
effectos specie diuelsos i Et quidem si sit aliqoacausa cieata cum ordine delet minato , de distincto ad eiusmodi effectus,non apparet civi negari debeat Christo ea cognitio. An veto det ut talis virtus in aliqua casta cieata , magis spectat ad
Pli sicos Mihi ei edibile est, dari aliquam causam cum tali virtute, in qua possint cognosci infinitae species e flectitum pollibitio m. Nam intellectus Angeli se solo potest eognoscete substantiam Aia. geli, concutiente ipsis Angelo per modum obie est: iuisus idem intellectus cum hae cognitione directa potest reflexe cognos ete illam pri incognitionem,S: quidem haee secunda differt spe cic a prima. Nam sit tot habebat rici obiecto directo Angelum , posterior veto habet pro obiecto dilecto cognitioncm Angeli, quae differt specie ab Angelo. Sic potest tacete postea aliam te
tiam cognitionem ic exam , qua cognoi eat se
cundam, de haee tetria diffrit etiam specie a secunda , quia secunda habet pio obiecto cognitionem Angeli tetita veto habet pio obiecto cognitionem cognitionis Angelis quae duo erant diuersa specie, ut vidimus , de se deincepi poterit facere aliam , & aliam te exionem serias' cedentem, absque ullo tetmino, quae omnes dic sciunt specie inter se, cum habeant obiecta diuet si in speeiei hae autem omnes polliunt cognoscidistineth ab eo qui bene compte hendit Angelum, & eius virtutem. Nam in ipso continentur ut causa adaequata, ia sne aliqua specie superaddita Angelus potest cognosce te seipsum , & in-st eius hae cognitione potest elicere secundam cognitionem , de cum lixe potest tertiam , de se dei aceps. Ergo compte hendendo victutem Angeli, de eius ei editi; pollunt illa cognosci infiniti effectus aceidentales is eie diuers. An vel 5 Christus cognoscat omnes res pota si s bile, ex rei sectissima visione potentiae Dei, pedet ex alio ptincipio , an strossibilis talis eo ilio Oin niuin pol sibiliuio sine comprehcncone Dei; Aliqui enim volunt,id esse possibile,& eon-ssiquentet admittent eius cognitionem de secto in Christ Uij eommuniter negant,& addueunt pro sue sui inquis totum Tarraconae con ita Amaldum de villanoua qui dicebat, animam Christi se ite omnia, quaecumque scit Deus,vi r
stitui in dilectorio inqui totum et . . o. quam propositionem darenarunt Inquisitotes.Caeretum ad hane censuram auctores contrariae sententiae
respondent in primis . non esse 1 Ponti fee, vel Concilio aliquo e si mutam , imo saetam inconsulto Pontifice vi ibidem notator. Deinde dicunt, ibi non damnati eam pio stlonena nud Est instam .sed eum talione siniit, qua eam Ain Card. de Lugo ad Incamat.dus probabat; die at enim, animam Christi ea omnia cognoseere, quia alias non poterat cons- stete vitio iis statica, de quia cognitio non ' tinet ad iritui Ad ad suppostum,in quo vide
tui sapere et torem Monor ne litarum. Caeterum
totum hoc, ut piaedixi, peti inet ad matellam de visone Dei. Posset tamen ultimo dubitati, mi esto repugnet, Christum eognoscete omnia possibilia, eos noc I eat tamen de facto infinitas speetes diuersas te da ex tuin possibilium, ptaetri illas, quas cognostit in . eo inprehensione causarum nune exiit tum Potest enim cognoscete infinitas species , licet non cognoscat omnes possibiles. Catecum hoe etiam peti ines ad materia de visone. Nam quod ibi die uni scierit loquendo de possibili et ira omnes Beatos, hoe dicendum est de facto respectu , ' Christi. Hoe vinim certum videtur, non sequi ex eiusmodi cognitione compte hensonem Dei, cuni testate possent adhuc incognitae aliae insui iae speetes possibiles aliorum generum , absque ulla propoccione ad ei, quae cognoscuntur.
tanquam in me io, peruerit Christis cognoscere m eratim Tranitatis.
S E e T. t v. De has tu nete aris au et u huius scientiae. S r c T. V. De speciestis nec fia iis ad et fum sientiae in ius. SEC Tio Vl. De proprietaritas scientia fas.
v MS. Thom. in praesenti q. ii. qua- s. Thomimor breuit et inquirenda sunt. Pri- m uim in suetit haee seientia in Chii
sto. Secundum ad quae obiecta teimianetur. eicium de principiis huius cognitioni Quartum de proprietatibus huius seientiae.
An, O qualis fae ii hiraria infusis
in Chii o. Suppono , dupliciter diei aliquam scientiam a
in uiam , scilicet vel per se, vel per accidenti Per se in in dicitur, quae ex se postulat insuridi citia sym praeier, imo de sopia exigentiam iubiecti. Pet ae N-'eidem veto insula diei tui, quae alita poterat con- naturaliter esse tu hoe subiecto,sed tamen lite, de
nune datur praetereaturalitet seut visi is caeco trastitistiis licet in sua emitate sit natist is, non immen datur naturalit et Quaestio ergo praesens pimeipub versatur ei tea selemia rei se insucam et ori modo. Et quidem haee aeceptio adhuc ratius extendi potest ad seientisti, beatam . seu visouem
Dei, quae quidem dici potest insula,cum iit septa
omnem obiecti exigentiam. Caeteium in piae
305쪽
coanitione telum extra verbum, & et out cor
distinguitur a scientia beata. Denique haee scientia duplex esse potest , scilicet actitati , vel habitualis, de utraque diei potest inta a, quia licei habitu, soli infundantur a solo Deo ; actus vero fiant ei iam ab intellectu, adhue tamen ipsi actus leuntiat infiis, qualem sunt ab intellectu et Dato per victutem superiotem sibi omnino inde-bi iam . lieei non sine concursu immediam ipsius
H, ergo supposio, aliqui negant in Christota aliam silentiam insus am piaetet icientiam beat is vitiis tam ita Bonaia. Alinc Almain. Gabr.de alij apud sit 'e. Sirat et ad p. 13. I. a. quia per selentia in beatam T ,i' habet omnem notitiam rerum,quam per insis ime ab .i P habete potest: ut quid ergo inultipli eandae sunt
viaque a. tot scientiae in Christo ettea cadere obiecta. Ab hae sentetitia non multum distat I vas i. in pixi enii, di ,.s1. . t na ira licet concedat sim
plicitet seientiam per se in sim in Christo, eam
tamen dieit esse naturalem , ptout tetminatur ad
obiecta naturalia, de non d intre ab ea, iura' h berct antina stratata ei ira cadem obiecta; ouaterieci suetit cinii a Christo , non iamen videturere nino pri seipsam, id est, ex natura sua non petebat insundi sibiecto circa eius exigentiam: Idie, quam lenientiam quoad obiecta natu talia vide
tur etiam sequi Lorca in praesenti, de alis. ., - - Communior , de probabilior Theolonotum m n D, is sententia eonecdit in Christo selemiam petii et atabatiis. infusam distinctam a beata. Ita S. Thom dc alij, a, Thoin quo, testit, & se iii itur suarcet ubi supri,qui bene suetur. Ops distam sententiam nullam prorsus mereri censurae notam. Nam si cet omnes debeant admittere in Christotiliquam scientiam,etiam
in insantia, quod tamen sine suerit diuersa a beata, vel quod suetit etiam insuti pet se , de
non per accidens . non uidetur colligi essicacitet
ex Scriptilia , vel Patribus ; nam quicquid apud ipsos habet ut de seleotia Chlisti , qua omnia ii
iactat, ilia cogitationes, ee secreta eoidium cal-
stibat, qua praediecbat custa, de alia similia, sa-elle de seientia beata possimi intelligi.
Ratione velo probati solet communiter hae ditia Chlistus ii in solum fuit comprehensos , sed viaior . etsi, non solum habuit ictenuriam bcatam, 'nae t si rem prehcnioris, sed etiam
aliam,qiit esset propria viatoris de per quam pos- .set mereri. Haee rario impugnati solet,quia scientia viatoris ea esse potest , quae sufficit ad eliciendum actus liberos, quibus possit mereri scietitia autem beata susscit ad hoc iram lie et determinet onmino ad actum dilectionis Dei,non tamen xl
terminat ad amolim iuiuscumque obiecti ieeun.
da si quod in Deo videtur; ergo poterit Christus cx illa vis e riodite in aliquos actus libeios
circa pluta obiecta seeundatia: nee in conuenienserit , non posse Chlistum amate tutum libete, quia multi de savio regant Christo amorem liberum Dei, itiam posita scientia infusa. Et licet concedatut aliquis amor libet , quo Christus ex . charitate volebat Deo bona extrinseca ; hic ia-men actus potest bene pio dete ex seientia beata, sciit Deus ex visione elata sui volt sibi sita huli ua bona extrinseca.s sicundo ergo, de a priori possumus probate mi. -s- hane sententiam, quia Christos,licet quod atti- s. a. Det ad corpus, de eius passiones esset viator; sed
tamen quoad animam erat vete comprehensor, atque adeo eius animae debebatur cognatio, qua-lcm habent an in ae beatae , sue a corrote separatae, sue coniunctae: certum mem est, hiatu linodi animas separatas habete cognitionem retum in
seipss, cognoscunt enim obiectram instar Ange lotum rci species inoprias de quid litati uas. quod
genus cognitionis non perdent ex unione ad cot-
pus post diem iudicii vi ergo multo minus defuitliae anilio Chi isto Domino, dum etat in hae vita , o di in debetes sileti post suam invitem accepisse Christum in sua antia aliquam scien tiam, quam in vita non habuerat, quod videi ut ab idiim ; ergo habuit ab initio aliquod gentia cognitionis imitte Angelis , de ani re abus separa ti, distinctum , cognitione beata, , a seientia aequi sta rei sinis. Haee est latio s. Thoinae iii s Thori.
praesenti art. r. n empore, O adit. i. ad a. ubi hane sentiam colligit omnino ex statu comprehensitis,quem Christus habebat de secundum quem
Gima non erat obligata corpori, nee ab eo de
pendens in suis orexationibus, sed imulis anim bus separatis, ta ex hac propoitione colligit qualitates, ct conditiones huius ieientiae, ius sita id aetatem se te erit ex dictis inuestigate. Cincioin haec latio soluit, inobat, in Christoseientiam aliquam superiotem de diu et sana ab a
quisia de experimentati,non lair era probat illamelle si pernaturalem entitatiue ; adhuc enim dubitari potest de hae ieientia,an si foret naturalis
in sua substantia, an veto natui alis, de solum suis rematuralis quoad irodum i Nam ut vidimus, P. v qui et licet concedat, esse supernaturalem in substantia, quatenus terminat ut ad obiecta supernatui alia, negat tamen . est e supernaturalem, nisi quoad modum , quatenus terminatur ad o lecta naturalia . quae alias possent naturae vitibus
cognosei ab Angelo vel anima separata quia non potest explicari in quo differat ea cognitio. superiraturalis circa obiectum naturale, ab alia e initione naturali, quam anima separata I sietabere per speciem propriam , 5e quid italiuam eiusdem obiecti. Communior sente uia asstinat . esse silpere 'totalem serandum substantum , prout termina- sortem ttit ad omnia obiecta. ita suatea in praeserui a th. mi a. de omissili aliis rationibus minus ei E-cacibus probari potest, quia in i semis restibilis
est eoatillio supernaturalis ei rea obiectum naturale , ut suppono ex veriori sententia quam plo, babimus in t a Diti X ut bus , oe habit si ,
de quam probaui etiam in matella de gratia; ubi dixi, actum naturalem , de supernaturalem postetendere eitca idem obiectum , de disset te pet ot-dinem ad diuersum principium , ex quo oritur diuella ratio sol malis fus etia. Quo ius posito, consequens videtur,quod delut de facto in Chii-to cognitio supernaturalis circa obiecta- quae cognos bat; quod probati potest applicando tationem supra sectam, qua probauimus necessitatem huius scientiae inempe ex statu, quem Christus habebat smilem animabos separatis : quo . supposto, colligit ut hoe ex natura gratiae habi. malis, quae constituit subiectu in in statu supernitutali, eleostque illud ad superiorem ording retmodum radicis,atque ideo est principium operationum , qua congruunt obiecto ieci dum illum statum s ccuti cito eleuetur ad statum sepe
306쪽
raturalem , debet habete operationes cogno- seendi, & amandi proportioliat ac eum illo itatis.
Huiusmodi autem ope ationes , licet in supern turalitate debeant ptopotiionati cum ipsa gratia, caeterum in modo attingendi sua obiecta , de-Jent proportionari cum imodo naturali quem habet subiectum in suis operiationibus. Hinc enim est, hominem etiam iustum , de innatum habitibus in sis non pereis te obiecta , niti materialit et , & eum dependentia a phantasmatibus.& ad similitudinem rerum materialium, Mia nimirum anima rei alligationem ad corpus h bet plo eo statu illo modo in cognostendi , intra su E eleuatur a gratia ad eliciendos actus superraturales. sed eum cadem impei sectione, ae mate riali ratione. Angelus vexo , vel anima separata, etias no habetet beatitudine, habet diuersu in dum cognoscendi propitionarum suae naturae, cognoseit enim substantias i palatas in te ipsis, di quidditates rerum per species proprias quare per gratia eleuatrant ad actus supernaturales eum eade pio mitione i 5e ideo Angelus in via ante. quam licaretur . habuit actus iupernatu les sonia ne petiereotes in modo ait ingendi obiecta, suam homo iustii, etiam in via , quia nimirum gratia
eleliat utrumque adi petationes supernatura
les proportionatas vitique se eundum suum ii dum cognostandi. igitur in Christo Domitio, cuius anima, vi supi, diximus ii erat unita eotia rori, habebat conditiones animae separata quoad independentiam a corpore in suis operationibus, debuit gratia elevate eum ad operationes superaraturales,cum ea em independentia; nam ille erat modos cognoscendi proportionatus cum illo subiecto seeundum illum statum et ergo debuit poni in Clit isto aliqua petentia stipematiualis
Proportionata cum modo cognos nai, quem h
Dent Angeli,vel animae separatae,& haee est iei . tia per se infusa , de qua disputamus. Neque ad hoc satis erat seselia beata ; tum quia actus iupe
naturalec debent esset 'oportionati e uin naturalibus , ut dixi, de actuc uisonis beatae non habet hane proportionem cum modo naturali ope randi, sed excedit omnes leges, ta modum connaturalem , de accedit quantum potest ad modumpti sectissimum , quo Deus seipsum intuetur . dereliqua omnia in se ipso . de ideo quoad illum
actum non diaetunt Angelus, & homo quia non datur cum pro itione ad ipsorum peculiarem modum cognoscendi: ium etiam, quia debemus ronere in Christo . di in beatis actus voluntatis ius et iraturales rivortionatos , qtiantum est ex se ad impellandum praemium aliquod supernaturale sibi, vel aliis 3; ad hoc enim praemium non habent proportionatos actua naturales , ut suppono ex materia de gratia.ac pet conssequens debemus in iis ponere aliquam cognitionem super naturalem proportionata. unde prodeant illi effectus, haec autem non potest eiae tota viso beata. eum possint etiam bene, & supernat ut aliter ope xari circa alia obiecta, quae aliunde occurrunt, recognos euntur vi debet ergo poni alia scientia sua pernaturalis praeter visonem beatam. Obii ei potest S. Thomas in praesenti, art. .ras . ubi indicat, hane scientiam fuisse eonnatina- leni animae humanae, de ex hoe capite sitisse inferiorem scientia Angelica. erso sentit non filiis sui ei naturalem seeunduin i bstantiam. Respondetur de mente s. Thomae satis Onstare. ipse enim non vult, hanc scientiam esse ni se Ut ut
turalem, sed elle di oportionatam cum modo con- naturali cognoicendi, quem iobet anima: nam stetit cognitio fidei non est naturalis , ae latren est propi,itionata cum modo connaturali cogit
se di,quem habet anima alligata corpoli , redependens , sentibus, & ex hoc rapite est in se
rior , qu in cognitio animae struatae , vel etiam
qu in cognitio fidei, quam habuit Angelus in
via: se etiam cognitio supernarii talis animae se palatae ite et sit supernaturalis, est tamen proportionata cum modo cognoscindi connatorali eladem animae , de ex hoe capite cst inferior, quam
cognitio Anseli , qui eonnaturaliter cognosciti et species uniuersaliores, Ee persectiores, de inhoe sensu potest appellari eonnatus alis animae.
sicut actus fidei, de piopter eandem rationem dicuntur ab eodem S. Thom. non esse supernatu
tales secundum substantiam , sed solutia seeun
dum hodiam r. r.e .s i. art. r. ad 3. quod in e
dem sensu aecipiendum est. Hae latione est obatur, de explicatur necessitat sponendi in Christo :quam sciciniam in unam,
de iurematuralem: cinctum eodem argumento,
vi velum ni eat probati videtur eam scientiam debere limitati, si non ad sela obiecta sis ei naturalia,ut volebat P. vas iacet, saltem ad aliqua edi v spati.ta obiecta. ire e vagari debite per omnia illa, ad quae scientia naturalis animae separatae potest e tendi. Si enim insistendum est in exemplo nostiae animae corpori coniunctae , certum videtur, eam ouantumus habeat gratiam habitualem, non cleuari ad actua stipei naturales intelligendi, aut amandi circa omnia oblecta circa quae vel a ri potest pet actus naturales; neque eo im habet gicam, aut Astrologiam supernaturalem, sed
soluin actus Edei, vel eos qtii aliquo modo isdeis ibidinintur , vel ipsam proxime antecedunt, quales sunt actus Theologiae, vel ptudentiae in si Lae, ut diximus ut si is ira Gratia, ubi id exi tostilo probandum erit. Non ergo postulat gra-isa habitualis,quod homo, vel Angelus , aut antis ira separata eleuentur ad operandum supernatu
taliter in omni genere operarionum , in quo ponsuit operati rei actus naturales; sed ea summum postulabit, quod eleuemur ad aliquod genua
operationum i iiDrnaturalium , iuxta prodictio nem, de modum operandi coniraturalem singulta
in sua natuta,& in suo statu naturali. Hine autem otiioi diis cultas praesciis assignan- rodi in Christo,aut in aliis beatis illud renus operationum quae eliciantur ab habitu inioso suprenato tali: In nobis enim facilius id sit dicendosea esse, quae aliquo modo Tettinent ad fidem; in be
tis autem rion datur fides , i quidem omnis alia notitia , quam etiam extra visionem beatam habent de Deo,& aliti obiectis,est elatasse euidens:
dicere autem , quod omnis notitia, re scientia, quam habent de te si etiam naturalibus, si su-rematuralis , videt ut nimium resti instre usi tu tem natui alcm intellectus in rattia : cum nihil , . inquam maturali virtute cognoscerent, sed omnias et selemiam, de actus supti naturales, cotici ergo aliquam mensura, de terminos praeligere scidiatiae supetnatu iali , ita ut saturalis scientia non stotiosa, sed habeat et lain suas operationes. 'in hoc puncto procedendum nobis est solum
307쪽
rq 6 De mysterio Incarnationis
per conit titias ex iii , quae contingunt animae rationali hominis iusti in hae vita; hine enim inuestiganda est via , Q qua gigit elevate subicctium ad opetationes aliquas, supernaturales. Et quidem si cum hae propo tione loquendum Lobis si de Angelo, vel anima separata in statu beatitudinis, credibile est. eorum etiam intellectum et ait ad aliquod genus actuum sipernat ut alium similium illis , quositates taliter tollunt e litate. Hos autem a ius T et gemui possumus ad ilia gentia redueere. Primum erit , -- ' eorum actuum, quibus coenoscunt res summaturales, nempe gratiam, visiones aliorum beatorum , aut dotis clupei naturales; praesentiam eo
potis Christi in Euebat istia. unionem hypostaticam,de alia eiusnodi; is enim a ius ex uno capite erant supcinaturales proptet supernaturali tatem obiectorum , quae ter ipsos videntiit a de ex alio capite elunt similes in modo tendendi
illis actibus, quibus Angelus ,& an a separata
cognoscunt elate alia obiecta naturalia. Secundum senus erit totum actuum , quibus cogno-seunt obiicia etiam naturalia .sea melius, ac per- us , quam per suam naturalem facultatem
possent,v. g. ii Angelos in se iis , qui per vires sui
intellectus potet at eognoscere Angelum septemum minus perfecte,eleuatiit ad comprehendendum illum pet sectissime, vel si anima rationalis, quae diei strat vites non posset compit hendete Angelum,eleuetur a s psimi comprehendendum; hi enim actus cum non plocedant 1 solis vitibus naturae , eredibile est,quod praeedam ab habitu scientiae insita Ap et naturalis. Tertium denique genus actuum esse potest illorum , quibus ex di. Dina reuelatione aliquid cognoscunt e nam sicut
in hae vita sunt supertiatotales ii ad os . quibus rei sidcim , de magisterium Dei aliquid di imis .
se etiam in patii a taedibile est, esse etiam supe . naturalem illam seriem actuum , quibus ex reue latione , de maritatio Dei aliquid cognoscit ut: non quod ibi ut fides, aut reuelationes obseutae aliquorum obiectorum sed elatae, &quae facianteiudentiam rei tevelatae in attestante vi sed tamen
ita vi res reuelata cognoscativi propter diuinam reuelationem , tanquam propiti med sum ext in .se eum. Hi ergo omnes actos possinit esse ex ha.. bitu iustico Lictiliae supernaturalis ; alii autem, quibus saevitiate, & virtute pio iij intellectus cognoscunt in alia obiicta , possunt esse natura ies, ut se vitaque, gratia scilicet, & natura, habeat sua, partes , di si as opelationes., , De actibia, volontarii consequenter dicendum vi tam vi ctur, aliquos esse naturales, illos scilicet, quita oriuntur ex inera cognitione naturali, aut quit . non tendunt in bonum sub ratione honesti, qu les sint a scelus simpliees amotis, ves odij, gai
dri, aut latitariae ei rea bonum conueriens , dee. Loquendo utili de elictionibus, aut voluntaribus absoluiis , quibus eligetiit absolute aliquod obiectum , eredibile est , sempet este supet naturales,quia Christus . di alii beati sempet in estis rubdi electionibus habent purissimam intentionem placendi Deo . & quaerendi eius maiorem gloriam . quate habent pro motivo saltem par tia si bonitatem Dei, quod est obiectum sot male charitatis, de nascitur saltem partialitet illa v
luntas ex visione elata Dei, vel saltem ex notitia
supeinat ut iret eiusdem Dei, quam habent petiatia habitualis exi seientiam insulam supernaturalem , per quam
nactius cognoscunt Deum , quam per notitiam naturalem. Imo quatenus etiam illi areis mei sant ut est ea motitia honesta aliatum ulnatura , procedent etiam ex notitia supernaturali infusa e
tum honestatu in; nam licet caepe illa hontitas co- .gnoscatur lumine natura , de per vites naturater; messu, tamen , de rei sectius eant cognoscunt per notitiam si perimi ut em , quam habent, de qua ycnetrant magis honestatem illius motivi: credit, te e imo est, em lino. ii actus , de electiones abs lutas temper esse superiaditurales. Dices, go virtutes natotales in Christo, de in tbeatis erum semper otiosae , cum nunquam santactus honesti naturales , sed se per sui maturales. 1 vidi. HRespondeo negando sequel ina e nam illi areis supernatu tales partialitet saltem oriebantui 1 cognitione naturali talis honestatis, de licet pat-tialitet etiam otiant ui a notitia infusa eiusdem, vel altet ius motiui , non ideo otiosae et iust v t tutes natui ales , quae simoi cum insucs gener bant illum amo est, vel ait etiam bonum. Sicut etiam licet omnes voluntates Christi haberent saltem peto motivo partiali raptiam Dei, re Petconsequens et itinetent ad chalitatem a non ideo aliae orates infusae erant otiosae in Christo; nam illa etiam saltem paritaliter eoncutiebant ad eos
dein actus, quatenus attingeba tui per illos in tiua aliarum virtutum ; qu1do enim volebat sui uin te misciis , volebat ex motiuo charitatis erga Deum . de ex mortuo miselicidia erga proximum ; atque ideo misei icolaia infusa non erat otiosa. Sic etiam nec miselleordia naturalis eratoriosa, quia volebat illud obiecto propter honestatem mi feriret diae cognitam notitia naturalia cognitam etia melius notitia supernaturali et vitaque ergo notitia con trebat, de mouebat; cum
autem in mea lenientia habitus aequisti non cut aliud piater speetes bene ordinatas de dispostas,
fatendum est .vittutem aequis tam , seu naturalem misericordiae eonoittere quoties naturalis notitia honestalis miselirat diae mouit saltem par xi litet ad ea etiam subueniendi proximo. I iEx dictis otitur secundum dubium eitea hane-α-
scientiam, ni a s data siti CL sto selemia sis miratia talis rerum in se ipsi , eo quod eius .inima secundum statum piae sentem habebat ira odii conia naturale ira cognoscendi res in se ipsi ; et D smilii et debuit ineste Chi isto alia scientia superna.
turalis pios Nionata cum alio si odo cognoscendi eonnatui ali.quem simul habebat, iciliret eum dependentia , sensibus, de phantas a. sicut nos cognoscimus, de pete sequens debimus ponere in Chi isto ultra visionem beatam, alias duat series cognitionum supernatui tum, alteram indepentem, de alteram de indentem a phantasa. . De hoe dubio nihil dicunt auctores , ide ideo murum. quidquid dixetis,eo et si e tra illos. Debet tamen i Areti. unusquisq; pio dete in hoe consequenter ad sua Pt incipia Quate mihi verisimile appatet, Cliti stuli abutiae duat series cognitionii superitaturalium,seut habuit duas series cognitionum naturalium:
imo rid solo de Christo,sed de aliis etia heminibus beati, id e die edum videtur; habet enim omnes post tesurrectionem duat series cognitionum naturalium , altera de pedente a sensibus per ip ei es iactas ab intellectu agente; alteram independente a sensibus per species acceptis 1 Deo, qti sem
308쪽
lem habent mimae separatae ante resurrectionem; non enim producunt per unionem cum corpore hune inodum persectiorem cognoscendi , sed retinent illum,&rcacquirunt alium modum cognitionis pet senius. Quo supposto, ver simile sit,
habete etiam duas series operationum supernaturalium correspondentes duabus naturalibus; alteram sei licet, quam habent animae leparatae proportionatam com suo modo connatulas ope randiin alteram,quam habemus in corpore proponionatam eum hoe modo opeiadi minus perfecto.Nam sciit in ordine naturae non superruit alteia ex illis cognitionibus circa ide obiectum, sed vitaque stat simul, ut anima retineat statum
animae separatae , quoad perfectione illius status,
ct aliunde habeat operationes communes cum cci Pote,ptopter coniunctionem eum illo: se etiain ordine gratiae non stipei fluit altria ex his eo Disionibus ; gratia enim,ut diximus, eleuat sui lectimi ad operationes supeliraturales propor, Donatas cum modo e naturali operanda, quemlubet. Cum ergo illud subiectum habeat pio tuedoplicem in otia connatui alem optiandi, si alia debet eleuale illud in viroque modo; non citi inest maior latio, tua re eleuet in uno inagis , qu min alto,eiam vietatue sit naturalis; ergo ut Chi isto de bucrunt cile odiationes supei natui ales viri uicque genitas pi oportionatae ad vir iamque siticin
pirationum natui tum , quas habebat.
Aduertendum tamen est in hoe dicendi modo, l .ie se item secundam cognitionum supernatural nim , quas diximus habete Christum sumiles nostiis . non esse appellandam semper scientiam insulam, quia licet in sua substatuta suci it supernaturalis, fit tan en per species iraturales perse equi stas.& dependent et a cognitione iens iura, ct phani. sae ; scientia tare in infusa sonat scientiain habitato rei species in solas, v ct inde per delitet a sentibus. Quate licit iii nobis dent ut
multae cognitiones quee manualcs , ' sae praere- qilitum ut ad actus metitolio, supernaturales, nemo tamen dixit in nobis dati seleni iam in usam ad hoe, ut possimus habere actus metit otios ; loquendo taram de habitibus, ex quibus illae cognitiones oriuntur , inelius pollent dici habitus insuli ,iquia illi non acquiruntur per sensus , sed infunduntur a solo Deo. sed contra hoe genus actuum sis maturalium
redit stuli in eadem diis eo lias, qui sellicet sint illi
actus supei natui es, qui sunt a beatis eum dependemia 1 p malia , neque enim assit mandum
est id de omnibus , sevi neque hi nobis sunt super naturales enines actus intellectus , qui finiit
dependent et , phantasmatibus Ad solum illi qui
coneernunt fidem vi supra dixi,os: in bearis autem,& in Christo, in quibus non est filas,ol itet statuete alia regulam pro actibus naturali inus, de septinaturalibus. Caetcrum ex iis, quae diximus circa actus inderendentes a plomasia potest desumi similis tegula eo pios otiione ad hoc genus actuum, ita ut in hoe etiam sciat re sint supernaturales in ptimis illi actus. qui fiunt dependentera sensibus circa obiecta supernaturalia, qualis est cogniti intellectualis de pta et sa cor tis Chri- si in i ucharistia, vel de aliis obiectis iiivilibus
supernaturalibus: cognitio, inquam in ellectualis gentia per speetes , & cognitionem sensuum; nam supernatui alitas obiccti non minus piobat supet naturalitate in in hae cognitione intellectuali, quam in illa altera, quae fit inde pendentet, sentibus . eum viraque aeque superet virtutem naturalem nostii iniellcctus. Pollunt etiam existimari sotie sunt naturales illae cognitiones de pendentes ii phanta ita , quae sunt melius ac perfectius,quam per solas vires naturae ficti potuis. sciat s potest enim Deus insunde te meliorem, de rei sectiore in notitiam homini de honestate virtutis,aut de alio obiecto , quaeri, posset stri piceors in rerum naturalest; & tamen quod illa e gnitio esset eum dependentia a piram alia,& concipet et obicctum per imagines corporeas. Deniaque possunt etiam in hoc genete seientia existiniati foret natiualis illae cognitiones dependentes a phant. sa , quae fundantur in aliqua leue latione Dei,vel eoncernunt illam; nam sciat in haemita sunt supernatui ales cognitiones fidei quae sun latitur in dioina reuelatione , de setit in illo alio gcnere cognitionum independentiu , phantasa diximus, sine sopcrnaturales eas , qnae Lin dantur in aliqua leuelatione clara Diis se etiamide in credi potest in hoc petiit te cognitioniam, iri quo etiam gentie poterunt soriaste reperiti aliquae reuelaiioncs , non 'o idem obstina , de per consequcias non tales , quae genercni fidem , sed clarae licet eunt de iidentia a phantasia.Nam licet non possit ita ne ite continget te ciside iura re- Delationis diuinae cognitae hoc genere seiciatiae;
sicut quando reuelatio cogi secretur inde endent et a phantasia,non apparet tamen impollibi iste,quod detur talis reuelatio, quam a is experiatur eos denici esse diuinam , vel pio piet e fiectus .vel propter aliquid aliud propcaoni vocis diuinae , quod in se expetitur, qualem scri asse ha-boetent aliquando Prophetae:& tunc dies posset, in beatis repetiti etiam posse eiusmodi reuelationes , in quibus sin sciatur cognitiones supel- Laturales dependentes a rhamalia. De actibus voluntatis correspondentibus huiescientiae, eodem modo dici potest .eos omnes este supernaturalis , qui ab ea scicinia supernaturali procedunt quando ver non otiunt ut ab illa criStia sint naturali , sed a sola cognitione naturali
illotum obiectorum , iune actus voluntatis erunt meth naturales. Cxteium scut de alio genere actuum diximus supra,voluntates, de elictiones
absolutas senis et in Christo, de in Beatis esse supernasuialis ; se de hoc genere actuum diecndum videtur , propter easdem taliones ; semper
enim dependent ab aliquo motivo saltem parii lj,cognito per aliquam Potitiam surcinainialem. Hi ne inscio ptima cum cadem probabilitate,
ponendas videri in Christo dua, se es virtutum etiam supcin tutatio in ex pati e Noluntatis, sicut Ponitet duplex series operationum ex patiei mellectus; nam sicut diuellos modus attingendi ide obiectum stipieti ad diuet statem cognitionu, ita ut iit diuersa specie cognitio humana , quae attingit v g. Angctu inde pendeniet a sensibus,&in se ipso quiddilatiue , ad ea qua a tingitur pecspecies rerum materialium, & dependenter a sensibus; se etiam videt ut fossiceie ad diuersiatem actuum voluntatis, ita ut ad primam cogniti nem sequati ix amor Angeli is eie diuersus ab eo, sui requitii ut ad secundam cognitionem et ea dem enim diuersias obiectiva repetitur in o lecto voluntatis, ta obiecto intellectus: neque
309쪽
aq8 De mysterio Incarnationis,
voluntas habet allud obiecti im , diut alio modo, qu uti intellectus: quate ii cognitio repraesemato, sectu commune . de praeci solo ab inferioribus, voluntas etia terminatur ad obiectum commune, di praecisum s is cognitio repraesentat obicctum consulum , seu instat rei maletialis,voluntas etiaserrat eum eadem consutione , vel ad obiecti. minstar rei materialis e neque enim voluntas poscit sibi aliud obiectum , vel alio modo,nis quomodo inutivi ab intellectu ploponi ; ergo omnis varietas obiectiva, quae suffieit ad valladas cognitio. ris , sustici et ad variandos amores, de pet conseruens amor conseqirinus ad cognitionem quiditati iam,videtiit esse amor quid sitations . ut ita dicam, & persecticit; ainor vela consequutus ad cognitionem abiit activam , vel consiliam,videtur ei iam esse amor abstractivus , vel confusis cum eadem proportione. Cum ergo Chiistus ha beat illas duas series eognitionum, habebit etiam alia, duas seties amotum illis correspondentes.seio, aliquos aliter sentire , vel supponere,
dum censent . eundem numero actum amoris
Dei, quem iustus es icit in via ex fide , posse perseuerare in Dirsa ex visone clata Dei: caetet uin id mihi di meae est. Nam,ut praedixi, diuet stat, 'Hae reperitur in obiecto fidei, & visonis Maii-ncae, eadem repetitur in obiecto amoris nostii,&amotis beati fiet, eum non possit aliter , vel elarius, aut immed alios sciri voluntas in obie.ctum, nisi ut p:oponitur per intellectum et quare stat illa varietas obiectiva vatiat cognitiones, se debet amores ipsos variare. Diced Postlim ego cognoscere obieetiim per
cognitionem intentam , 5e tamen elicere ani rem remissium , vel e eonira: ergo non debet re- Iurisi in amore omnis modus , quo cognitio attingit obicctum. Rc spondeo , duplseem modum tendendi ad obiectulo posse congaerari in cognitione e alterutenentem terraecise ex parte cognitionis , qualis est intentio, vel remissio,& hune non oportet reperiri aequaliter in amote . alterum tinentem se aliquo modo ex parie obiecti,ut confuso, cla. Iitas , immediatio . de e. hone necesse est relandi etiam in amorem. Diue istac veto huius duplicis
modi appa et in visone beata, quae quidem ex eo quod sit intcnsor , non videt plus de obiecto priniario , aut seeundatio, ut suppono ex materia de visone : s veto si magis distincta . apparet obicctum aliter ex parte obiecti . ita ut possit beatos ted cre rationem de pluribus Dei persectionibus obiectius, , de de pluribus obiectis sedeundariis , de e se in ei et correspondet etiam voloniati Deus distinctio: . de plures persecti nes diuinae amatae eum eadem distinctione. Quia ergo cognitio Dei in uia . de in ruria habem di-
Dei sim modum , non solum tenentem se ex parte solius aetii, , sed etiam acerentem varietatem obiectivam , hine est , amotem etiam utriusque statua debete habere eandem diuelsitatem , ut probauimus. An vera ex diuerstate horum actuum at-
gnatur illam diuristas habitu om , de per consequens si ponenda diuersa numero charitas in patria a charitate viae, non est huius loci ex professu examinate. sane eet principiis postis vetias militer a suitur disti ct iri habituum et nam sevi viticiscas haee in eognitionibus alguit diuersos habitus supernaturales , quorum, unus terminei ut ad obiecta in seipsis, alius veto ad obiecta pet species alienas , de dependenter a
sensibus ita in voluntate videret se unda ea dem proportio , cum habeant etiam respectu illius eandem varietatem obiecta , quam circa cognitiores. Ex quo etiam fit. Clitisiuio tributile duplicem seriem , non solum actuum , sed etiam habituum supernatui alium. Neque est aliquod in conueniens pontie in beatis alium nimiero habitum charitatis ad diligendum Deum, scutponitur nouus habitus ad cognolendum. Quando velo dicitur ab Apostolo, quod char ia, nisu-qM M ra eguit, non est nece ite intelligi de hoe habitu Lumeto et alitatis, quem habemus in via, sed de charitate in genete, haee enim semper manet in via,P in patria, ut bene obseruauit P. Co
ire o & hic numero habitus , quem habem in via , manete etiam potesti in patria ad diligendum Deum . non plout visum elath, sed pio ii
repraesentatur per alias cognitionis super urale, saetas eum dependentia a ' sensibus, qua
les diximus suisse etiam de facto in Chiis io Di
Dubitati potest, an seut illi habitus distin- , ,
guunt ut, se etiam distinguantur semper eorum tui M. actus, ita vi ex visone Dei elata nunquam otiatur areis amoris pendetis ab habitu Horitatis,v. g. quo amamus Deum conec pium pet i inagines corporeas, neque e contra ex cognitione Dci priimae nes eois oreas oriatur utiquam amor Dei
pendens ab habitu charitatis, quo diligitur Dei relath viso . Ratio dubitandi potest sumi ex adeo diu ei so modo tendendi in obiectum , & ex diuersis plinei piis,tam ex parte habitus. quini ex
part counitionis. 1 quibus oriuntur illi amote . Adhuc tamen non video repugnantiam in eo, quod unico actu amotis respondeat voluntas utrique cognitioni, atque adeo quod uterque habitus influat simul iii illum actum, singuli ran quam cauta patiales illius : imo vidit ut corna tutatior hie modo, velandi, quam si sinet ulis cognitionibus correspondeant diuers actus amoris ; se enim expetimor , quod propostis nobis multis rationibus, 5e titulis ad amandum aliquod obiectum . prorumpi, ux tandem in unicumactum amotis proptet illa omnia motiva. Item beati qui vident et ea iuram aliquam indirecth ii,
verbo, de vident illam etiam ditem in se ipsi,
pollunt amate unico actu amotis. illam cteaturam propter eius bonitatem viroque modo cognitam illa duplici cognitione.Cui ergo non pinteiit idem beatus unico amore tendere ira Deum propter eius bonitatem cogntiam utroque modo . tune autem Deus obiiciet ut voluntati viro . .
sue etiam modo, scilieri in te ipso immediate, de ad similitudinem rei rat oleae vel creatae ; quare vetetque habitus concutiet ad illum actum,atque ideo lieei hae duplices virtutes in beatis distinguant ut re iter quoad habitus, de quoad achis, tamen saepe non uti inguntur realitri , sed sol hinnomine, oeundum diuelso sotmalitatet eius dem aerias.
Infitio secundo , quomodo dificiat bis ieientia insun Christi a seientia infusa , quam habuit primus patens s illa enim licet fuerit in- fusa a Deo, non tamen fuit simili. seientiae
310쪽
Anselmunx, vel animae separatae in modo tenu
nili ed obii cta, sed similis scientiae humana, de dependens in sua operatione a phanta..ta . ue dioportionata cum modo eognostendi, quem habet anima , dum est in corpore et quod non habuit scientia per se infusa , quam habuit Cluithos. An veto selertia Adae differat etiam aliquo modo a seientia aequisita . quam nos desino exercitio , de studio comparamus 3 dice. mus dissi et . quem
rana iis p . Ion est fetaeo de selemia illa supereaturali n habete Christiam dependen
Ata ' i cm i sciasibus; haec enim regillanda fete et iti tricientiam aequisitam, de qua b. sotienti: sed solum loquimur de seientia infusa independenti a sentibus; euius obiectum partim coincidit eum obiecto hicntiae etiam naturalis independentis a sens buc, de phantas a. quain Chri, uiri habebat ad modiim animae straratae, quod tamen metuis cognoseittit per seientiam illam iure maturalem 3, partim veto illud excedit, qu tenus triminatur ad aliqua enita supernatui alia in se ipiis, ad 'uae non poteriat terminari scientia naturalis, de ad aliqua reuelata per reuelationem claram , qua nullo modo cognostebantur petscientiam nato talem. milium pri- Hoe i is posito, dubitat ut primo, an per hane, o Q. scientiam cognoscat Christus res naiuiales eiu Suaiei. stentes 3 Negant Scotus, de alij apud Suatea ira. asses. i. inita lichi concedant Christo nititiam horum obiectorum, non tamen per silentiam per se infusam , sed ret in sana per ae . vasquedi. lans, de similem acquis tae. Annumerati etiam rotest P. Vas quest in praesenti, quia lic)t ponati eientiam in sum Christi iriminari ad omnes res naturales existentes ; dicit tamen, illam esse erit irative naturalem. ec similem scientiae , quam habet anima sepalata , quia obiecta tum pute
1 t Communis sententia satetur, haec omnia peras. e., is tinete ad obiecta scientiae per se in fissae , quam habuit Clitistus . ita Sualet os; si , a, de alij
communiter. Probatur ex opposito tandamento; quia non repugnat, scientiam supernaturalem terminati ad obiecta naturalia , sicut ieientia diuina terini natur ad obiecta eteata etiam in seipsis, ut suppono ex materia de scientia Dei, de de L. o elicimus actos supranaturales virtutum exitio tuo, quod ex te possit terminate actum naturalem , ut ita tran. de Gratia late probaui ret.. . goopolluit sesentiam in sani Christi tramitiali ad obiecta etiam naturalia; de cuin aliunde sint in Chi isto thesauri omnes sapientiae, de scientiae - Dei , non est negandum habuisse salieni noti
c Diees, in aliis iusti, dat ut cognitio supernatu-Em A. talix orta etiam ex exigentia glatiae habitualis ot positit elicere actus voluntatis supernaturales, de metitorios; de tamen haec cognitro supernatu- talis non eatenditur ad omnia obiecta, quae cinxn eunt per actus naturales et non enim cogno-
imus pet a bis su etnaturales obiectum Ma thematiem vel Astrologiae; sed obiecta honesta, quae post niteminare actus meritor os; ergo ne. . que in Christo debuit scientia supereaturalia terminati ad obiecta omnia naturalia, quae ali si scienter cognos ebat per scientiam emitari-ue naturalem inderendentem a sciis bus , quia eandem pio trionem debuit habete in Chi isto silentia insulsi ad scientiam naturalem independentem a corpore, quam habet in nobis cognitio supernaturalis eum scientia naturali quam habemus dependentem , corpore. Rc sponderi posset negando consequentiatiis V. qui, sicut in Christo latione unionis ad verabum scientia naturalis extendit ut ad plura o lina , qu m posset alias naturae vitibus cogno stete . si e etiam silentia suptinaturalis ratione eiusdem unionis debuit extendi ad plura obiracta, quam ali,s ex praecisa exigentia gratiae deberet cognoscere: nos autem praeeis3 habemus id, quod ex exigentia, vel congruitate ipsius gratiae. vel eum ploroitione ad hane mensuram dan
Diees iterum , obiectum supernaturale non in .. .. potest quidditatiue cognosci per icientiam naturalem ; ergo neque E contra obiectum natutaleret silentiam supernaturalem. Negatur consequentia,de ratio discriminis est, R i M. quod in serendo nulla sit repugnantia, pi imum autem repugnat, quia illa cognitio supponere debet et per se aliquid sime reaturale; de per consequens tria debet esse sus et naturalis, ut probabo ect. s. pro nunc in statur argumentum inob. tecto materiali, quod potest quid ditatiue cogit sei pet eoinitionem immaterialem , de non potest h sinita obiectum immateriale pet cogniti
Adue tamen contra hanc communem sin- x tentiam urget serupulus , uena fessone prae, &- dent; proposuimus , quia hae ratione videtur mira
tolli , Chi isto omnis scientia , aut cognitio na- tutatis: quod idem argumentum seti potest de Angelis beatis, de Mimabus etiam separatis beatis. Nam si Angelus Gabriel, v. g. per scientiam infusam supernaturalem cognoscit essen
ut eas naturali lumine posset cognoscete , si tum ille si dissetentia in eo, quod emitas cognitionis si sit petraturalis , videtur iam omninos rei qua illa alia silentia naturalis de iisdem obiecti . Ima videt ut esse contra ipsam edis e. rientiam, quando enim nos habemus actum sui et naturalem siles, vel temperantiae insista, non expetimui, nos habete tune duplicem actum, quo credamus , vel velimus illud oblectum, unum naturalem , alterum supereaturalem , sed vitieum , de cinylicem et de tamen obiectum ipsum, quantum est ex si, tale est, vi potuisset tetminate actum naturalem, ut probaui late tr Dia de malia. Ereo non sussieit possibilita, actus naturalis circa tale obiectum, ad hoc ut d tur sinu leum actu supernaturali ei rea idem obiectum. A posteriori etiam arguitur, non dari in nobis illum duplicem dictum timus, quia is datetur , uterque esset meritorius de eondigno , cum uterque esset honestus ; alter quidem esset me. ritorius praemis soponaturalis; altet vela esset etiam meritorius de condigno praemii naturalis, cum esset in homine iusto tectitudine natu tali, quae sussicit ad illud genus metiti et quate ultra praemium