장음표시 사용
321쪽
conita. Ratio discliminis est, quod supernat talitas speciei potest prouem re eae alio capite, quini ex obiecto , scilicet ex cognitione sepe naturali , ad quam ordinatui ex ptatia habituali , cum qua connectitur , 5ce . ideo non potest elisi i etes super totalis de obiecto na- curali, non tamen e contra potest esse species qui reuatiua de obiecto supernaturali , nisi ali- suo modo supernaturalis , quia, ut supta dixi, species quid ditatiua , & mediata ex natura rei supponit obiectum a ergo species connaturalis
gratiae , v. g. supponeret ex natura rei gratiam:
ergo non potest esse species quidditativa gratiae omnino naturalis, nam vel supponit gratiam, de ecce supernaturalitas; omnis enim entitas quae supponit per se ex conceptu suo albuid supernaturale , eo ipso est aliquo modo tu pereatu talis ; non enim potuit existere illa emitas ex solis viribus natutae et vel illa species non supponit ex se gratiam , ct ecce alia supernaturalitas, quia omnis species quiddativa natu alitet loquendo supponit ex te suum obiectiora ; ergo species quid dilatiua , quae illud non supponit , non est naturalis,led supernaturali . Dixi emus taliae, quia speciis genita per discursum,& per
alienam cognitionem , cum non tam generetur
a suo obiccto , quam ab aliis , rei quae venimus in eius cognitionem non supponit sutim obi ctum. sed alia, t quae generatur et at veta species quiddita tua vel ptoque itur ab obiecto, vel 1 Deo , posita existentia obiecti, ut dixi sectione
seranda.cb Dices, nos ipsi expetimur in nobis nostiostis mi viri. actus quos habemus . non solum quando eliei. mus Daturales, sed de supernaturales ; nam lichinon experiamur illos esse supernaturales, experimur tamen habere nos amorem , vel assensum,de tamen non habemus speetes in ius ad illos actus cognoscendos, vel ut reco demut eorum postquam transierunt; et go generatur in nobis allia
qua species naturalis de ipsis actibus supereatii ratibus . ergo non repugnat speetes naturalis de obiccto supernaturali. Eoiau. . Respondeo, ex actibus supernaturalibus, quos habemus. generati in nobis species eorum . quae Acrii. uni sapernatu tales, saltem praesuppositiuae Pio ,-m t. quo aduerio id , quod alibi latius explieandum per se est, cum agetur x prosello de conceptu entis supernaturalis, ieitieet ens supernaturale esse duplex. aliud enim est, quod est sepernaturale sorma litet . de ratione sui, hoc est omnino superans Potentiam subiecti, atque ad ea illi indebitum, qualis est gratia, viso beata,&e. Aliud est supet.nuiuiale solum praeso prostitie . hoc est . supponens aliud superans vires , & deb. tum natura; ex supeositione t1men illius iam ipsi naturae de betur noe secundum. Exemplum est in resut tectione mortui , quae superat vites naturae, illa tamen posta , deberet nobis species , de cognitio ilius obiecti: quate eognitio, qua iudico iulum hominem esse testisetiatum , est seperiraturalis praesuppolitiue,id est, supponens aliquid in debitum naturae: ex illa tamen suppositione est debita nostrae naturae illa cognitio , nee enim fit pet potentiam obedientialem eleuatam nostii intellectus, sed pet naturalem , ut constat. His itaque breuit et praelibatis,quae alibi latiuu explicanda sunt, nune solum dicimus, speciem quid-
ditatiuam eui ustuitque obiecti supernaturalis debete esse aliquo modo supernaturalem. Narnaliqoando erit iupernaturalis priori modo, ut quando cognosci tui via o h postatica , gratia habitualitet.& his ii milia. liquando veto erit ilia pernaturalis posteriori modo , ut quando aliquis
cxpetit ut in se cognitione consilia suos actos supernaturales , vel retardatur eorum , licet non
percipiat distincth eotum supernaturalitatem; illa enim species, de cognitio rcflexa est sipet naturalis solum praesuppositue , quia supponit actum sui et naturalem & indebitum , ex cuius tamen suppositione illa seeunda cognitio , de species est debita ips naturae ; nam sicut debetur mihi cognitio hominis resticitati, si veteresuseitatur e tia debetur meae naturae cognitio, de speeieu aliqua saltem confusa eorum actuum quos in se habet, proptet grauissima in conuenientia , quae natui a inteluctualis incutretet etiam in sua gubernatione naturali, si ignoraret actus intellectus .& voluntatis , quos ipse habet. Nune et go praescindinius ab utroqui genere su- etnaturalitatis, & solum de imus in genere .d ere esse aliquo modo sipereaturalem speciem qui saltaticiam obiecti superinaristatis. Quae vera snt entia supernaturalia , quorum ira ira, aut cognitio sit supernaturalis sol nolitet . qnx
autem lint quor im species , & eognitio si mispernaturalis solum praesuppositive , & debita ipsi naturae , explicandum est lath in praedicto loco. Diximus ergo speciem gratiae habitualis, S aliorum similiuin esse superesaturalem priori modo in Cluilio . species velo a im supernaturatrum . qcos habebat, potulisse esse supera naturales posterioli modo, saltem si sui fletu me cies consulae illotum aruit m ; nam de secto species istae foetunt distincti Cinae . atque ideo diei potest . has speetes supetna uiales Disse et ampriori modo, quia tales species distina , B: ci rae aditum supernarii talium non debebantur naturae humanae, etiam ex suppositione actuum supernaturalium ; quare hae species nullo modo elant iuxta debitum naturae , sed supra ipsus drabitum, & pct eonsequens omni modo supere
turales. Urgebis tamen, o ilia daemon recordatur.
se habuisse glatiam habituatim , di per spraciem relictam a glatia et ergo potuit manere aliqua species nat ut is de gratia superia
Responderi potest , Daemonem scire , se suisse .
gratum , non per speciem relictam ex gratia,sed per fidem n ituralem, quam habet genitam ex euidem a motali, & tcstinionio moraliter certo , quo Deus permittit. lipsi Daemoni manis stari gratiam , quam perdidit, ad maiori in sui consulionem : qua etia ti ratione sciunt dati nati alia dona supernaturalia, quae habuerunt , non cx pioprias speetes, sed pet aliena de natur es a Nis velis manete in damnatis speetes si-
pernaturales horum obiectotum, non ex bene-fieio gratiae , sed ex 'a ectu maioris vindicta, setit manet in aliquibus charactet sapernati ralis de notitia illius , de quo iamen .libi nobis dicendum est.
Disse ultas ergo solum restat et rea obiecta na- rturalia scientiae in solae , an de his delut si celes
322쪽
gi et De mysterio Incarnationis,
Negat vasqueet t. p. d si 1 odi. de in praesentis r. n. s. Nam lichi pona Ilionat species infusas ad obiecta naturalia , dicit tamen has esse entitati ueliat ales, de similes speeiebus Angelicis ; quem
sequunt ut aliqui recentiores. P.Suarea e contra AOM. 1 s.fecti. i. a mari cmnes species sol ite entitatiue supertaturales; quia etiam ad cognitioncm naturalium eleuatur Chlistus pet habitum supernatui alem ; ergo debuerunt dati etiam species proportionatae cum
tali habitu. Sed contra hoe est , habitum fides esse supel-
naturalem , & tamen non uti speciebus superna turali bos. Rci pondet Suater , habitum fidei non cognoscete obiecta credita , prout sunt in se , sicut cognoscuntur pti selemiam infusim Sed conit, , quia obiectum naturale, etiam prout est in se , non est sit periraturale e ergo licet cognoscatur prout est in se , non requiritur spe etes se eernaturalis s nam haec vel requiritui r hione obiecti . vel ratione habitus a non ratione obiecti, cum sit me te naturale . non ratione habitos in ii, quia fides etiam est habitus infusos, & utitui speciebus naturalibus; ergo ex nulloeapite requiritur species supereatutatis de obiecto naturali. Ratio autem a prioti vidi tui esse, quod species habet se ex parte obiecti gerens omnino vi cem illius in ordine ad moliendam potentiam cognoscitiuam ; quate sicut obiectum naturale
potest cognosci pet habitum septinaturalem , ita
species naturalis poterit eleuari, ut moueat potentiam estuat alia pet habitum supernaturalem; sipet naturalitas enim speciei non prouenit ex
stipernatui alitate potentiae , sed obiecti ; quod aposterioli colligimus ex habitu fidei utente spe ciebus naturalibus e possint ergo esse in Chi isto speeie, insuta de obiectis naturalibus , non tamen entitatiue se pernaturales s sed quales habet anima separata, & quas habet ipse Christo ad scientiam naturalem, quam habuit independentem a phantas a. Coetum adhue de ficto dicendum videtur, etiam citra obiecta natui alia habuisse speciem supernaturalem , ptaeseitim s habuit seientiam omnium possibilium naturalium ; quia licet de singulis possent esse species naturales, non tamen de omnibus, quia essent infinitae species , ut supta visum est; sed nee potuit esse unica speetes natutalia de iis omnibus i quia si esset naturalis,
aliquando debet elut in ordine naturae et repugnat autem dati talem speciem ex debito naturae quia species quid latiua,ut iam iterum diximus , non datur connaturalitet, nisi eius obiectum fallem directis in piaesupponatur i repugnat autem supponi existentes omnes res possibiles naturale sergo repugnat, produci connaturaliter speciem cadum omnium et ergo talis species non erat con- naturaliter possibilis; ergo debet esse suprana. tutatis. Quod etiam argumentum cum proportione applicari potest ad speciem omnium rerum naturalium possibilium in hoc rerum indine,
quas Christus dilecte cognoscebat rei hanes enitam in seipsu,& non sollam in sui causs.
prout cognosci possoni per seientiam naturalem: idem etiam argumentum applieari potest ad sp ciem omnium sututorum naturalium, quae Chtiis
stus cognoscit per hane scientiam ; tam miriliaee etiam sint infinita, non possunt praesupponi
in aliquo eata , ut e naturaliter generetur, vel civitandatur species eorum omnium; ergo non potest dari species eorum omnium connaturaliter
producibilis , se debet esse supereaturalis ; non enim possunt esse plures , quia essent ingestae,utriobatum est. Hine in sero, silentiam insusam Chiisti extra. Ddi ad pluia obiecta, quam scientiam natui alem, V :- γυ- etiam eam , quam habebat independ cntem aphantasia ; tum quia scientia per se in suo te iminat ut ad obiecta supernatui alia in seipsis, ad quaeron tramina ur scientia naturalis et tum etiam,
'uia seientia per se insula terminatur ad muli b lura obiecta naturalia , quelm scientia naturalis;
aec enim non terminatur ad possibilia natui alia extra hunc rerum ordinem , scientia vero pet se insula tetminatur ad naturalia pluta possibilia
extra hune telom ordinem. Item scientia naturalis non tetminatui actu ad omnia soluta naturalia , sed successiue , prout soceretve existunt, quia eorum omnium non potest dati naturalis species, ut vidimus; scientia veto infusa ad haee
Insito secundo solutionem alietius quaestio- nis, quam mouet S. Thomas arist. an haec flation silentia Chiisti exeedat scientiam Angelorum; tacui respondet, excedete illam ex parte causae e L scientis, & ex patie multitudinis obiectotum, non tamen secundum quod habet ex parte subiecti. Rei sicilis est ex supradictis, habuit enim se haee seientia eum cientia Anetelica, cui exiscedens , de excessa , cam enim dixerimus , hane scientiam in modo repraesentandi obiecta esse proportionatam cum scientia natui ali , quam habet anima separata : haee autem scientia in modo tendendi sit insitivi quam Angelica, coi sequens est , seientiam insulam Chiisti, quia humana erat, habere aliquam minorem persecti nem in modo reptaesentaudi obiecta, quam An gelicam et exterum ex aliis capitibus superabat scientiam Angelicam, scilicet in extentione ad plura obiecta naturalia , & sapei naturalia et item in maiori celtitudine pioveniente ex principio nobilioli , quale hetat habitus insistas: uem in maiori intensione proueniente ex intensissimo habitu, qui elevabat intellectum ad actum inten-sssimum ,&ecteonsequens elatissimum et quale omnibus diis alis, dicendum est . hane scientiam excedere simplicitet Angelieam; quia multa plus ponderat id,in quo excedit, qu m id , in quo exceditur.
Exemplo res deelatatuit nam dilectio De . quam Eeata virgo habuit in via , s comparei ut cum dilectione Dei, quam Angelus etiam ha buit in via , excedit, & exceditur ; dilectio enim Angeli otiebatut ex cognitione Angeli ea , quae basebai rei sectiorem modum repraesemandi Deum , scilicet omnino immaterialiter . hoe est, independenter ab obiecto corporeo: dilectio vero virginis otiebat ut ex cognitione Dei te- praesentati per species rei eorporeae. & per comi equens dilectio Angeliea is rebatut in Deum immaterialius, dilectio velo Virginis ferebatut materias iret in Deum, & eum dependentia discnsbus, & ex hoe capite excedebat ut ab A
gelo et caterum excedebat Angelicam in inten- sona
323쪽
sione mult5 maiori, & affectu ; quare simplicitet alter virtualis, quando unico simplici actu aliena
dieii ut melior,& maior dilectio viistinis quain Anselica et ite etiam in praesenti cum proportione dicendum videtur.
De prop=iet Asilvis scientiae in iis . Quatuor potissimum possunt dubitati. Pti
vinum, an Chiistus in usu huius scientiae de penu et a phantas a 3 seeundum, an dis rietilla ellium , an indigeat apprchensionibus a Quat
tum an omnes eius cognitiones fuerint cellae, Neuidentes 3 Suppono autem , situm esse sermonem de istientia infusa , qua cognoscebat res in se ipssis , sicut ne it anima separata . non de illa, quam diximus habui illa proportionatam cum cognitione an in ae coni onctae ad corpus ; de hae enim dieemus a Ione sequent . Quod attinet ad primum . S. Thomas adit. r.
docet , rhi utile Chiistoni uti hae seuntia sne comicilione ad phania in ala ; sed tamen Ar . a. in stae, indicat politii se ei iam uti ea cum coniret sione ad rha tua sim ua. hae sciit ita d melli videt ut P. Surredi & P. Nahocet in pras ei; . ramertia . quia timeri huius seientiae non dependebant a sinit bux: cidio noti erat in Chiasti potestate uti et x dependent et a centibilibu . Possit quidem Clitias . 'Parido utebaret scientia infusa , applieare phamasam ad cognoscendimidem obiecti m. vel aliud simile, si habcbat speciem et exterum hoe non est propith coenoscereret scient am in sam cum conuersione ad phantasmata i quia hete renuet sci denotat de-ycndentiam aliq am intellectita a phantosa in suis operationibus . quatenus non potest ope. rari se e vita et antas ae vel antecedenti . vel subsequi mi, vel concomitanti. ut explicui in libraue r 5e idie, laeso organo phantasiae pervertitur visis ratio Pis: hane autem dependentiam non habebat se tertia in sa et ergo non operabatur cum eonversione ad phantasiam et ali quin etiam in visone beata posset beatus operari eum conuellione ad rhintasmata. quia ponset concomitani et arpi are rhamasam ad e gnosecndum aliquid simile Deci, setit in via ; nemo autem dicet, visionem blatam t sic cum conuersone ad i hanias rata : ergo nee scientiam insuam. Fortasse s. Thom. -lso . . loquit ut de scientia insula Chiilii in tota sua latitudine . quate nos co i richen it scientiam omni in s pctnaturalem . 'Dam habuit; de de hae vertim est d, pendero a rhaitas i qesoad aliquam partere e diximus enim supta. iii Clit isto esse seientiam ali- 'Dam sopirnaturalem propotti ranatam cum re
do optrandi , quem anima habet . quando esteor poli alligata a & 'Poad vii, holo, scientiae non est diabium,qi in rem et et , rhanias a ; quoad aliam velo. quam habebat proport)on tam cum statu antinae spa arae . non dependebat . &idea illa viebat ut doimiens , di ii satis, se ut dessentia blata
seeunda dissicultarum ist, an si haee seientia dis
timui viti itie obiecto , vin tamen ptoptet aliud alter est sol malis , qui piopi:e diei tui dis uisus, quando edi una cognitione distultimus ad aliam cognitionem , at entiendo propter obiectum prioris. Suppono item . potuisse Christi an petnane scientiam cognoceeie aliqua obiecta mediate . scilieet in aliis i Deiam enim non cog o-
seebai in se ipso, sed pet eleaturas , & in creatu ris ; hie autem non est dis eortas , quia discursus est eognitio unius non in alio . sed ex alio , hoc est , propiet aliud , tanquam pioptet motivum alae tiendi ; haee autem cognitio Dei non cst ex alto,sed in alio i cognitio itaque di ut sua dicit, Desi est , quia beatu a es a D o ; hae e a uicin Chiisti eognitio dieit. ura habet orci Hem ad Deum e vides discrimen utriosque et illa prior est cognitio Dei mediata . hoe est. propter me di imex quo di haec vet, posterior non est mediata inhoe sensi, sed talium qoatenus habet medium1n quor ver 3 tamen est cognitio primi principis omnino adae aliate. Et in hoc sensi diximus sipta , Chii in potuisse cognose et e sutura pctseientiam insulam in teuelatione Dei , selliaeet
tanquam in medio ;- - dicendo, revelatio hac habet edesnexio Mem iis ars sit m eum tali si mra, non vero tanquam in medio ex atio, dicendo. te tura sti- ,- si Deest reuelati nune eteo dubitatur , an Christus pet seientiam in iam non solum eognoscit vitiam in at . sed etiam unum ex alio per verum dis clom as. Thomas sa re. Hi - .i .aGtinat Clitipium potuisse pet hane scientiam ditaria itere'. 'Dod viderat riobari ex illo Matthisi . ubi Chii stus,eo quod alieni soluerent tributa : intulit,ergo filii libeti sint. Velum hoc non probat quia illud etiam potetat ipse Deo, dicere sine dii et t.
sis interno . sed ad conuincendum Pettum pet si si usum externum. P. si ter aestiuat oes f. I. a. de P. Vasque et a J . s t. e. q. negant . quia Careet, hae setcntia vel sopirat Angelieam . vel aequi paratur cum illa in modo cognoscendi: ergo setit Angeli non possum discurrere, quia omnia re. Mettant uni eo intuitu et ita nec Christus pit scientiam insis m. Dices . hane ieientiam non aeq ui parati cum
Angebea in reodo cognoscendi . sed cum scien . tia animae terataiae,ut Gob diximus ; haec autem inscrtot cst . quaeri Angelica. sed conti . . qu a liehi anima scp rara , quae insta Angelum cst , non possit cubitantia si periores petiecte penetrete . ut docet S. Thom.
i. m. 's. m. i. t. nnia trimen ex hoe inserti t. quod dii eorrat . seut Angelos insitioi non percitat pei secte superiorem . non tamen discurrit. ivli S. Thomas 3 eontra G nt i , r. s in primo argumento videt ut nerare discollum animet
separatae .seut Angelis. Pendet ergo haee d ilia
cultas quoad hoe ab at a quaestione . an se illectan ira separata pessit per speetes inditat a Deod currete. Qui enim negant hoc ani irae i,pat tae . debent ei iam Christo ne etate in scientia in . fusi. alii vera hoc animae leparatae concedoni,
ima & Angelis quoad obiecta aliqua sibi isti
ta . argnunt enim ex ereat ut is, qna cognoselint,
eiu sua a suppono discursiam esse, quando assen. esse possibiles alia a plures . quacum no habent timur uni propter aliud, tanquam propter nim speeiram , nee vident eas in alio obiecto , cumtiuum asseruiendi: est autem discursus duplex, quo habeant connexionem : ii ergo consequentet Caia. de rara de Incarniat. D d dicent.
324쪽
icent , scientiam insulam Chiisti ea se suisse
etiam discursum quoad aliqua obiecta. Caetcrura ex alio carite argui lotest ex hostiis diticipiis, quae potuimus in materia A fides, - obeliit. Chi istum non inmisse dis i* qa t si admire is ipsum eo ioscerem inbi in aeliqua, qua intellectinassentitur truli obiecto,si. het eoenitioncm quid ditatiuam , quia iniuitio cui potest esse amor inefficax supet naturali, exbei secta obiecti in se ipso non videlut stare pocia et Ccax quia esto. quod non possit esse regnitio supernaturalis salia; sotiasse tamen aliquis dicet non repurnate cognitionem probabilem se pernaturalem , non quidem probabilitat proueniente ex periculo talistatis , sed ex sotmidine 'di so
se eum cognitione discut sua . & mediaia , ut ibi dixi . sest enim viso persecta Dei non stat eum sae, quia disii cinium extrinsecum non mouet ad assentiendum obiecto rei secth viso, ita nee ullum aliud medium videtor mouete poste ad visent tendum propter ipsum obiecto aliunde visos et secte in seipso i ergo si Chlistus prefectissime intuebatut futura omnia , si regno ic bat item quidditatioὲ in se ipsis, & comprehcnsue omnia possibilia . non poterat inuestigate eorum notitiam per aliquod medium , quia in tellectus non quaerit notitiam obiecti per medium , quando adest persecta ipsus comprehenso, se ut voluntas non potest eligere medium ad finem . quem persecte possidet. Haee ratio sane si plobat de selemia infusa, probat etiam de acquisita , ima magis, quam de insosa . uod pet eam Christus dileutrat, quia de omnibus se si obtectis scientiae aequis tae habebat intuitionem , vel cognitionem quidditatiuam pei sectissimam per scientiam blatam . vel insutam. Quod veto attinet ad scientiam inso sam, pollet aliquis negare extendi ad omnia Pons bilia in si ipsis, de ita defendete, potuisse discut tere queas alia, quae non cognoscebat quiddit iliae. Si veto admittatur extendi ad omnia possi bilia , manet dissentias communis virique scien tiae , aequistae , de insuta. an discurram , & ideo melius examinabitur disputatione sequenti. Si enim dixerimus , Christum per silentiam aequi fiam non dileuitereptouete , , sottiori negabii ut de silentia in o. Tettia dissicultas etat , an Christus ad vium huius scientiae indigeat appiehensionibus. Etho etiam est quaestio communis animae sep ratae ; s enim haee , vel etiam Angelus indigent applehensone prauia ad iudicium , idem dicen dum erit de Chlisto per scientiam insitim , vel b eontra. Mihi vel inmile est , ad cognitiones, quas Angeli habent per species proptias intultitiam . vel quid litativas, non supponete appre-ht tisones: sciat nee beatus ad visionem Dei. licet haec etiam sit iudieatiua cognitio. Posse t men dubitati . an raso quo ad usum seientiae insuta ea iretentur praeuiae apprehensonci, serent ab habitu infuso, an iussi et tenet naturales 3 Ex dictis auium v detur sequi, e se supereatur, lex ; cum enim species suerint supcrnaturales. a solito, i dierediim videtur idem de apprehensionibus . praesertim quod spretes supernaturalis non poterat producere apprehensonem natura lem in sententia, quam docui in philosophia, quod eo itio dependet se ipsa tarmalitet a suispi ineipiis, non per actionem distinctam a tune enim apprehensone illa se ipsa dicit oldinem ad hane speeiem supernaturalem , a qua pendet , de per eonsequens se ipse est supernaturalis. vltime, dubitatur. an omnes actus huius sesentiae frit ceris 3 Assit mant aliqui . quia sunt superi tutales. Sed haec ratio non videlut e G- infit nutate voluntatis, & sicut Salas eum aliis
cit , virtutem prudentiae non possie habete iniim filium . bene tamen actum probabilem. Ratio ergo effeax desinienda est ex impei fictione cognitionis probabilis , quae videtur non decete Christiam 1 3e quidem ex hoe capite non minusi epogoat Christo cognitio naturalis , quam supernatiualis non certa, ideo examinabitur melius disputatione sequentis s enim non siit in Christo cognitio naturalis incerta . nullo minus . supernat ut alis. Mitio alias quaestio ies , scilicet an haec silentia componat, di diuidat alias simules ; hae enim definiendae sunt iuxta naturam animae separatae Nilae s habeat talem modum e gnoseendi ,eundem debet habere scientia in suo Christi, iuxta supradicta.
SEC Tio I. n. θ ex qua tempore haluerit Chri ius scientiam acquisitam pSrer. I I. De obiecto plenita acquisse' Sic Tio i l l. aeua is fuerit scientia ae-
Porii Mus nunc scientiam a qui tam,non quia Christo, de ta cto eam acquiliuit thoe enim postea veniet in quaestionem 3 sed quia talis erat,ut per se loquendo pollet aequiri sine totasione: de de hoe tria possiunt dubitati, an scilicet, de ex vo tempore suetit in Cliti sto a item , de quibus obiectis 3 Denique qualis suetit haee scientia.
i. O , es ex quo tempore habuerit Christis scientiam acquisitam p
aetet scientiam infusam , de beatam, de qui- ibus agimus , habuisse Christum scientiain
similem nostrae , concors est Theologorum sentcntia cum S. Thom. supi, Mi . an. A. desu s Thommittat ex Paul. ad Hebraeos s. didicli eae his Dara stis es, A edientiam. Hoc est, pet ea petientiam non modo cognouit obedientiae vim,iuxta communem interpretationem illius loci. Item ex Isaiae S. D leatiam fiat pκer vocare patre sum t em fum , auferetur fortitassi Damasi,&e. iuncta etiam explicatione Ambios. lib. d. Iesearnat. Dem. Sis . c. . de ex illo Luc. r. n. Dii par farientia, ct aetate, es gratia,quod de augmento reali scientiae , scut de aetatis , intelligunt plutes PP. apud Maldon. ni um. o. Et licet illa Maiavetha habeant aliam interpretationem , semper
325쪽
tamen stat testimonium ratum Patrum firmum, qui omnes sentiunt, dati in Chi isto selemiam capacem augmenti , 5e simileni nostiae. Vide etiam plures PP. apud vasqueet in piae senti, a
rant. s s. cap. 1. Ratione item eonstat, quia haee scientia non repugnat unioni h postaticae . realiunde est persectio naturae humanae, item consequitur ne eelsario ad aetiis sensuum exietio rum,quos Chtistus habebat i quia visio externa obiecti itati itiit speetem ad sensum internum.& hine duellut notitia ad intellectum , qui ex phantaliae operatione excitatur ad cognoscenduin idem obiectum : eroo seut Christus debuit per visum corporeum videre obiectum praesens,
sepet intellectum illud debuit humano modo intelligere. Diees . subsistentia creata est pei sect natu rae r de tamen posita subsistentia diuina . impediatur elevia , quia iam esset supeissua : ergo lichiseientia aequi ista iit pei sectio naturae humanae idebuit tamen impediti, petita seientia insusa, quia iam esset sis ei qua , cum totum illud obi ei uni melius. de persectius intelligator per sese i)tiam infusam. Respondeo , s bs stentiam et eatam impediti
per unionem hu staticam . non ideo praeci se,
quia esset sopeidua , sed quia subsistentia verbi
repugnat contiarie, & in sententia nostra contradictorie eum subsistentia creata; quia nimirum
humanitas habet , vel bo subsistere in vel bo, hoe est , non subsiste te in se . sed extra se , de in alio a sistere autem in se, de is stete in alio opponuntur. At vera seientia in suo non dat essectum formalem contrarium ieientiae aequis tae. nee su peril Di haee , quia dat notitiam eiusdem obiecti diuerso modo, Leitieet per species sensuum , de
Hoc ergo si apposto,dubium est, an haee scientia data suetit Chi isto ab initio suae sotinationis, an postea temporis declitta suerit acquisi a. I Suare et in praesciati, ii l. so. .es. t. ct a. docet , fuisse a ptimo instanti suae conceptionis in usus in per accidens, quia quidqu:d Cliti sto debebat ut in statu beati seo . habuit ab initio, ut sepe diximus, excepta impassibilitate . quae in pedic bat opus redemptionis: huiusmodi autem scientia debebat ut animae beatae, quia anima beata potest intelligete independentet a se is bus per species inditac a Deo, sicut anima separata : ergo has i pecies ordinis naturae , de hune modum cognoscendi habuit Christus a primo instanti. Haec ratio mani secte ostendit, patiem Suater loqui de Via seientia, de qua non est nobis si mo in praesenti . scilieet de scientia propria ani- irae separat x , de qua iam supra diximus. dati in Christo naturalem . de supernatiiralem 1 primo instanti suae conceptionis . & pet illam potuisse operati in somno . de in infantia . 3e cogno te substantias in se is iis . N pet speetes quid ditati uas, de proprias. None autem quaestio est des enita simili nostrae per species alienas . quae non repraesentet substantias spirituales . nisi admodum rei materialis, de qua P. Suare et non videt ut satis expi iniere tuam mentem , quia consandit passim scientiam aequisitam eum scientia
Alij creto ploxes , quos resert & sequit ut vancinae de Luo de Incarnas. queet in praesenti, cap. 1. negant, hane silentiam fuisse induam per accidens Christo , quia huiusmodi cognitio talis est , ut dependeat ab operatione phantasiae , ita ut quo organum phamasiae melius disponitur , eo sit cognitio intellectu lis rei sectioi, de laeso organo tutbetur etiam rationis usus, de impedito organo per somnum, impediatui etiam intellectus i et go Clitistus in infantia , vel in somnis habuit ei iam huiusti di impedimentum. verum haec ratio probat ad Limnium. non fuisse inditam Christo eain selen. tiam donee habuerit organum phantasiae benddispositum ; cur tamen non potuit iniundi tota simus in aetate vitili, vel adoloseentia, ite ut Adae, vel salo,oni
Alij die utit,habuisse Christum , ptimo instanti species , de habitus huius se lenitae , non
tamen usunt, donec vel obiecta occurretem, vel organa temperatentur. Sed hoe non vide tur satis consequenter dicis nam scut cognitio
actualis intelle bis pendet , cognitione phanti, si ae : ita species intellectus a specie phantasiae , de
species phantas ae a teres eramento organi e ergo sicut negant intellectionem actualem , debent iactate species , de alia omnia ante organum di inpositum. Item ii nec est, i a etat praesentia obiecti ad cognitionem,ut quid piaeexistebat species nam obiectum praesens possct illam producete
Meam iptiui sententiam in te hae . quae non est magni momenti, per sequentes conclusones s,h. , , driplico, Di eo primo,Christus non habuit aliquo tem- p M., apore identiam similem nostiae independenter Iram m. a phantasia , de per consequens nee eam habuit petiiciam in infantia , de quando organum non et ii sufficienter dispostum. Haec est P. vasqueet vis ei.& aliorum, quos affert, de probatur , quia Ch i. stus non habuit regulariter ullam operationem humanam, ni is dependenter ab organis,& diis msitionibus connaturatibus , sicut alis homines: neque enim ambulabat, donec habuit in cruci bus organa . & neruos bene dispositos ; nee loquebatur in infamia , nee comedebat antequam haberet dentes, &e ergo nee habuit operationem humanam phantasiae ante organum bene dispositum et ergo nee operationem humanam intelligendi, quia haec iam pendcta phantalia , qtiam phantasma ab organo disposto. Dixi, operationem humariam intest rena; . ut excludam silentiam beatam , & in sani, & con- naturalem animae separatae , haec enim non erant operationes hominis , ut hominis, sed operationcs animae solius independentes omnino a ma
Diees . Christus habuit ratione beatitudi- .nis , quidquid Beati habebunt post resurre- x i. e. . citonem , excepta impassibilitate , vi saepe diximus i sed beatus ut ii ut independenter , phantasia, speciebus aequisitis in via r ergo Chtistus potetat etiam independenter , phanias a sit speeiebus seientiae acquisiae. Minotriobatur, quia anima beati, licet in resurrectio. ne uniatur corpori, non tamen pendebit , eorpore magis, quam antea, sed ante unionem poterat uti speeiebus acquisitis in corpote . vi concedunt communitet Theologi apud Salas s. .ci. Iomo, in a. r. ira Tatti a. si mat c. fees. 8.
326쪽
gi 6 De mysterio Incarnationis,
eigo de post unionem potetit smilitet.
'rari si . Rei pondeo , conce Ca maiori, & minori, negan o consequentiam, quia haec dependentia i tallectus , coipore , & eius organis pertinet ad passibilitatem , quam Christus retinuit. Nam sis eui anima beata potest propria virtute eleuatecolpus suum per aerem, & t men anima Christino i mouebat corpus raetularitet, nisi dependenter ab ot panis,& dis sitionibus; ita lieet anima beata possit independent et a phantasia vli speciebus aequistis. anima Christi non utebatur se iis speciebus. sed eum satigarione capitis , Ae la. bore, sicut nos ; hoc enim pertinebat ad passibilitatem allumptam pro nobis.
Dico secundo . vetismile est , Cht istum in
adulta aetate aceepisse pet accidens insusas , Deo species terum similes nostris. In hoc con uenio cum P. Suare E . de multis aliis reeentioribus, quibus durum videtur , Cht istum solum hisbutile silentiam aequi sitam terum occurrenistium. Moveor autem , quia omnis persectio aliorum hominum concedenda videtur abundantiae Ch isto. Habuit autem hane persectionem Adam , habuit Salomon , habuerunt plutes Prophetae , quibus res futurae,ec absentes monstra Dantur eum propria fgura, de conditionibus, sicui si essent praesitates : ergo credibile est.Chtistum habuisse etiam eiusmodi species a Deo inditas : alioquin de paucis obiectis, de de hi, nonnis longo amitistam tempore habitet Christus huiusmodi taentiam , ut late probat Suareet inpra Inti. Dices , huiusmoal species magis pertinet ad scientiam rei se insusum , qu m ad aequisitam; essent enim independentes ei sensibus. Sed conua , quia praeter species scientiae in sese potuerunt esse lae similes nostris et pro quoadu et te. ex praesentia obiecti cogniti rei sensus externos senerati in phantas a . de in intel lectu species eiusdem obiecti, qualiter ret sensum percipitur . v. g. albedinis . vel caloris, de haee species interiot potuit a Deo produci . licet obiectum non perciperei ut sensu exterano e se enim alioqui in ecstas imaginantur figuras , de colores . ne si eos viderent: imh de animae separata aliquorum . qui post mortem reis dimini ad vi iam , per huiusmodi species cogno- istunt in statu separationis res inferiores , vel coelestes a postea enim dicebant , se vidisse set-rentes , flumina . potes . lapides pretiosos . &e. vi sopi, diximos ; quia nimirum ea omnia e gnoscebant per species smiles nostris, de eum
ordine ad sensus externos i non enim cogno-
Leebat substantias in se ipsc , vel spiritus, sed figuram , colorem, &e. de hae e omnia quas petsensus apprehensa ; quate illae speetes non sint speetes Angelicae , vel animae separarae et Angeialus enim non cognoscit calorem , seut nos, cum ordine ad tactiim . quo eius vim erepetimur, nee
capotem eum ordine ad gustum quo eum gustannis , sed cognoscit haec aliter . & indemia dent et a sens bos. Centeo ergo . speetes insusas Adae . At salomoni , de regulat iter omnibus Ptophetis, non suisse similes Angelieis, uel spe ciebus animae senaratae , sed similes nostris , de eum oldine ad sensum . licet per Meldens inditau sne sensibus , alioquin potuisset Salomon in somno, erati, re micili te, sicut in vigilia, quod nemo e radit. vi videte est apud nostrum
Pinedam de rabiis Salomons, lib. s. cap. io. ubi
etiam concedit, suisse species naturales , de d pendentes . phantusa , de huiusnodi etiam sp cies potuit ac ei pete Christus de obieres, quae ad
eius sensus non venirent. Dices, silentia nostra tandatut in expetientia sensuum et scientia Salomonis , vel Adae non sundabatur in experientia , cum non esset per sensus r ergo non potetat esse silentia sutilis
Respondeo, fuisse similem quoad modum apprehendendi dependentet , phantata per species alienas , de cum ordine ad sensus ; non tamen quoad rationem latinalem assentiendi saltem in omnibus. Censeo enim , sapientiam Saulomonis partim suisse saei litatem quandam ad prudent et iudicandum de rebus occurrentibus, de ad discutiendum circa obiecta proposita, quod oriebatut tum ex organis optimh dispostis , tum edi optima aptatione , de dispostione specie rima , tum potissimum ex Deo optime excitante species in omnibus occasoniblis; nam se ut donum Dei est . quando occurrit negotium dubium, excitare mihi speciem remedii opportuni , ita erat donum Dei excitate siequenter spe
cies Salomonis de mediis aptis, de illationibus ex praemissis , & de aliis huiusmodi, de quoad
haee silentia Salomonis erat similis nostrae, excedebat iamen quoad extensonem , de flevertiam ex deuitati assistentia Dei. Praeterea dedit Deus Salomoni speetes nonat internas aliorum
obiectorum, quae nunquam suerat expertus, ve
hi statia heibatum , animalium, dee. Quas saltem species debemus concedete in Adamo, sed
eum oldine ad sensum , modo explicato , de per has speetes eontemplabatur interius res natu rates , de earum operationes a non tamen as,itiebatur ex nostro molino, scilicet ex experien tia, sallelelut enim , cum veth non experiretur, nee semitret ea , quae interius tibi videbatut sen. lite ; sed prudentet iudicabat, eas est e rerum natulas . ductus Mictolitate diuiua . cuius magisterium experiebatut per illas visones iniet
nas ; sicut etiam Propheta videns per visonem imaginariam ignem futurum , vel quid simile quas praesens,non iudicabat de veritate obiecti,
propter motivum experientiae , sed propter auctoritatem Dei . cuius testimonium existima bat esse illam visionem imaginariam. Sie ergo de sapientia Adae , vel Salomonis erediderim, qui ideo set stan se voeat Dei discipulum , S psent. r. dum dicit, In manti . lilia nos , es omn/sf--. - ira I. scilicet in magisterio, prouidentia,& diseiplina Dei omnes sermones nostri. vi explieat Pineda tibi spe., e. ii .es ta quia nimirum scut Magistet excitat, & componit speese distipulini di utriat circa ea ipsi,quae videt; sta Deut excitabat, de dirigebat apth species Salomonis. Item scut Magistet pluta d et disei puluidi , quae quidem discipulus credit auctoritate Magistri ( addiscentem enim oportet credere ita Deus plura docuit Salomonem, quae Salomon prudentet iudicabat ex motivo magisterii diuini. Hi ne insito ptimo , identiam hane per aceto deti, infusam Christo Domino partim conu nite eum scieritia Salomouis de Ada, de partim
327쪽
tim dissetie. Conuenit quidem , quia vitaque suit eum ordine ad sensurum, ae per species alaenas, di dependens a phantasia, ut diximus, nec op- s. Thola. Postium tenet S. Tho m. in praesenti, .is. ari. i. ad a. dum dixit, Christum pet hane seientiam
comprehendere coelos i non enim vult termina
ti ad substantiam editi in seipsa, q,iod requiritur ad veram comprehensionem a sed loquii ut de comptehensione impropria , qualis potest haberi per species alienas ; ideo non dixit comprehendere simplieiter , sed comprehendere per modum praedictum, scilicet quantum fieti potest
per cogitationem humanam Digeit veth scientia Clitisti ei Neielia Salom. vel Adae,quia licet Clitistiis quoad ea obiecta, quae ex connexione termi- notum constabant. habuerit idem moti utim ac sentiendi quod Salomon,v.g.huie principio , Di- tum est ma ut sis oarto, quoa det est , hel non est, ct aliis huiusmodi; eitea ea tamen, quibus salomon asininiciatur propter testimoni uin Dei docentis . non potuit Christus habere hoc motivum, cum non potueri habere actum fidei . propiet intrinsecam eius impersectionem. Qualiter vera ieientia aequista Christi terminata fuerit ad huiusmo si obiecta dicentiisl es. s. Diis. t etiam, quod Salomon ex uno principio in silebat plu rimas conclusiones , excitante Deo speciis.& di rigente mentem ad apte discutiendum ; Chiistus veth licet ex eadem Dei dilectione, & excitatio
ne specierum cognosceret euidenter illationes earum conclusionum .& apprehenderet eas om nes , de iudicaret de earum consequiitione , sor stan non algentiebatut in actu exercito conclusonibus propter praemissas . ut dieemus etiam fecti/-e tertia.
io Insito neutido , intra ieriem huius ieientiae
Iliadiost a. h. buae per species alienas . & dependent tr a. 3 phantasa , habuisse Christum actus etiam supernaturales entitatiue , sciat intra stilem scimutiae independentis a phantasa et nam sicut in ea serie habuit ordinem supernaturalem , quia ille oldo iuxta exigentiam gratiae erat Proportio
natus cum modo coniraturali cognoscendi ani
mae se palatae , qui erat debitos Chiisso, ut diximus ili tilatione 'ad edenti. Actio e prima et se etiam debuit habere cornitiones super tutales
proportionatas cum modo humano cognoscendi. quem habebat dependent et a sentibus, ut diximus late dicta Gn. i. ubi etiam monui, hane non debete appellari in nobis selemiam in si sala simplieitet ; nam inest si supernaturalis,ae. quiritur tamen eius species labole , & exercita.
, Dico tertia , non siserunt inditae siti ut huius Pisis his, a modi species Christo Domino, sed sue et Sue. t. viri. se ii socessite organa phantasae melius dispo. nebantur ad eas recipiendas. Hoc videtur non ius nate cum S. Thoma . qui art. i. ad i. est a. olum contendit, Christum successive piose eiile in hae scientia usque ad te in pus periectae aetatis , in quo scivit omnia. Ratio autem est . quia organa corporea paulatim , de suees.suh disponuntur pilus ad usum rationis citra obiecta magis sensibilia; deinde ei rea minus snsibilia . ut quotidiana experientia docet in puetis , & adolescentibus et ergo credibile est. seeetes holum obiectorum non suisse indita,chiisto, nil ex ordine, quo organum dispos Cia. d. LV. d. Incarnat.
tum erat s ita ut in qualibet aetate haberet Chii
stus scientiam rerum omnium , quae in ea aetate est e poterat. Hoe eni in pacto saluat ut ex uno
capite , Chiistoni vete proneisse in hae silentia.& aliunde non fuisse unquam in ea dispositione, secundum quam posset aliquid ab hominibus.
vel etiam Angelis addiseere . cum semper haberet seientiam pro eo tempore sibi conuenien tem . & possibilem. Obi ieies pii mo . tam pendet , connaturaliter loquendo . speetes phantasiae a sensatione exte na, ut genetetui, quam a temperamento organii et 'de facto autem species internae suetunt inditae Chlisto sine sensatione extetna , ut concessimus; cur et go negamus. fuisse inditas, nis in olgano
Respondeo neg indo maiorem et non enim tam
pendet speetes pliaritaliae a sensatione , qudim a temperamento; nam ab illa pendet solum in priamo fieri , ab hoe vera in seriae in perpetuo usu. Nee nouum est, Deum supplere causandi necessa. tiam ad generationem . non tamen dispostionei requis tas. si e dedit Chi isto scientiam pei sectam linguatum sne Doctote alio , vel experientias non tamen habuit Christus usum linguae , quando ot ganum non erat ex datum , ut in somno.
Item suppleuit Deus influxum viti in Chiisti generatione; non tamen voluit fieri ais in matelia
olganitata,& persecte d: sposta, se etiam in praeis senti suppleuit in il lxum de praesentiam obiecti in prodoctione specieium . quod habet se instar
viii respectu potentiae , non tamen voluit generari spee ei, nis in organo bene disposio. Ex quo exemplo sinii tui ratio congruentiae, quia ni mirum non decebat, Christum generati ex congressu viti, decebat tamen seruari leges naturae in organi ratione,de dispositione materiae et se etiam
non decebat, Chi istum instrui speeiebus ab ho mine,vel ab Angelo,decebat tamen seruari letes natutae in usu speeterum quoad organitationem,ta dispositionem requis tam .se ne Christus haberet insani iam , de pueritiam sinultaneam speeie tenus, si ante pet sectam xt uem habuita et peis ctum usum huius scientiae, seu i iii aetate virili. i iobiicies seeundo. et go intellectus agens fuit o .s otiosi, in Christo. ipsus enim munus est abstra. - ohere speetes 1 phantasmatibus, quas tamen Chiistus habuit , Deo inditas. Respondeo , non fuisse otiosum . quia in pti- imis Deus solum indidit immediate species plon. Aiacae , ex quibus intellectus agens abstraxit suas
Secies, seu i in nobis. Praeterea quotidie ex seimsuum obiectis absttaxit nouas species expetimcntales, ut postea dicam. Petesan aeeepetit Christus in aetate prasecta . . species ictum omnium . quai postea decuis ' itemporis cognouit per hanc scientiam. Respondco negatilia , quia cum ea obiecta. sola tu . quae per aeternitatella cognoscunt ut, sint infinita, species debetem etsi infinitae ; non enim potuit esse una speetes omnium, quia ea species non es.set similis nostiis , quales debent esse species h ius scientiae prout septa notauimus et insinitae auiatem non possunt simul esse e credibile ergo est, eiusmodi species insundi eo iatdine quo res ipsae incipiunt existere. Dico quarib, Chlistus per quotidianam retum caperientiam ploficiebat etiam tralitet in scien-
328쪽
gi 8 De mysterio Incarnationis,
ita acquista, accipiendo nouas species obieci 'ri' m, quae sensibus expetiebatur. Haec est com-nuntas x on solum Theologorum , sed patium etiam , quos plutes asscit Maldonatus stiret illavciba Luc. r. n. ciebis Miret is es n. O. tiam lichi ex iis vel bis esticaciter non pio.bat ei ut reale augmentu in scientia, Patres tamens taedictive ih sopponunt reale argumentum, cuinde eo praedicta vel ba intelligant. vide etiam Pa ires plures apud Va . die'. s. . r. quia ad minus de scientia expetitveniali sunt intclligendi; in quo etiam sensu dicitor Chlistus didieisse ob dientiam eae ;D ta sis est, de alia eiusnodi. Ratione item probatur , quia sensus externi Chiisti reteipit bant obiecta proposita , ut constat Passim ex Euangelio et ergo transmittebant speetes ed sensim in tertium , & hine ad intellectum ministerio phantasmatum , ex quibus otiebatui seientia experimentalis . Petes, in quo differt haec silentia experimentalis calotis, v. g. in Christo. , scientia rei aeei-d cns insula, quam diximus conclusione secunda habere de calore. Respondio , differte in eo quod haec latentia
experimenialis iei minat ut non solum ad ea lo. rem , sed etiam ad sensationem caloris, quam Christus habuit , itaque cognoscit calorem vi re
Dices etiam, scientia per accidens insula percipit calorem eum ordine ad sensationem, ut supra diximus ; est enim seientia caloris diuersi , scientia, quam habet Angiliis , quia est scientia
caloris ut immutantis laetum , & eum ordine adsensum,qui in immutat e ergo non disseti 1 scien tia edio rimentali. Respondeo negando conscquentiam , quia scientia per aeeidens in si non terminatur adsensailon in Christi intuitiue , sed absitacti oe: sciri etiam in absentia retum formamus speetes earum ab sttabcndo ab existentia at ut rei scientia experimentalis terminatur intuit rith ad sensitio nem Christi praesentem . & postea recorsabatur Christus se habete sensationem talis obiecti, &idco appellat ut expetimentalis
Ex dictis insito ptima , qvid dicendum si de habitu seientiae aequi sim Cum enim in libris
de anima dixerim'. habitus acquisitos intelle- non esse nis speeterum Moe eooldinatas ob icctor alia , consequens est , ut quod de speciebus diximus . de habituali hentia dictum iditelliga tor; videt ut esse aptata mens s. Thomae suptaq.s.art. .es e. ii tabi . ubi habitum . & speeie, pro eodem omnino ussipat. Sicut ergo habuit Christo, sp est, similes nostiis per accidens insulas.& alias etiam experientia aequisivi; ita di-ecndum est . habui Ce habitus similes nostiis pet
qdi istos. in se to se uin D, quid dieendum sit de habiti
bus uoluntati a Cum enim dixerim etiam in praedicto loeo Philosophiae, probabile esse , sui lii
tem illam . qnam experim it ad actus volunta tis , non distingui , speciebus . & experientia, quae habito,ibi et manet in intellectii ; conse- qtiens etiam est . quod eodem mogo loquendum
si de babilibo, volontati Chiisti. sicut diximus de intellecti talibu . Habuit ergo Christus insu. sis rei accidetis virtutes motales ii miles nostiis,
stat habuit in osa, pet Meidetis speetes smiles nostris , sed tamen in gradu excellenticiis habuit denique dio am s elluatem expi rientia aequis tam , sevi habuit nouas L ecies expeti mentales, & hoe etiam sensu diei mi est didie ille obedientiam, & alias vit tutes , iuxta illud Paidi ad Hebraeos s. tentatam per omnia pro sim utat udine ab I ae: ecato , ut i me hora se est. Nee oportet ponere huiusmodi habitias virtutum aequisitatum infusos , prino insisti s cum toto illo tempore usque ad usum rationis naturalem essem otioli, sed satis erit, ponere eos petr accidens infusos a principio usus rationis, qui, in
siecessive . seut diximus de si ieiebus, a quibus hi habitus personalii et non distunt , di posita
expetientia ipso nouo modo auctos per aduentum specierum experimentalium. uideatur sa salas.
qui dieit, non loqui consequenter , qui negantes habitus seientiae Det aecidens in solos , ptimo instanti, ponunt has virtutes tune pet accidens iugosas. P. Suater se', a tui. is. astae , existimat igChristum exercitio actuum non auxisse habi- D s. tum ullum virtutis moralis ; quia a prine pio habuit eas omnes in gladii heroico . supta quem non poterant actus quidquam addete; A quia alioquin suisset sae ilior . & promptior ad unam virtutem , quam ad aliam. Caeteium ne repetamus quaestiones philosophicas , demus habitus illo, diuelsos , speciebus, quos Dirit P. Si a cet, non potuisse augeri per actus. Caeterum inteipse , nee alius negare potist . quin ex pii actibus relictae suetint nouae species experinuma fle, quibus Christus cognoscebat quod exercui metie in actibus miserieordiae . v.q. & delectationem maximam in eo exitellio fidis et expertus et qoae
quidem experientia erat notium motivum inclunans ad misericordiae actos, & non ad temperan tiam , v. g.ergo potuit ex restio habere maioterasaei litatem in aliquo gentre. Hane igitur appello ego habitum et licet ergo Christus ab initio
usus rationis acceperit saeilitatem per accidens in sim ad omnes virtutes, modo explicato, potuit tamen per experient am ipsam habete nonam ne illiatem ad eatum obiecta . quae in mea sententia peti inci etiam ad habitus acquisitos.
.Le qiuae e ea supradictis bretiitet defini ri porcst . sippoitando Christum per hane i
seientiam non solum cognouisse vilinet salia. sed i etiam ies singulares,& indiuiditas,quia hae etiam n , eaduni sub oniecto nostri intellectus , ut suppo.no ex philosophia . I hoc supposto. Dico primo . Christum cognouisse per hanestientiam obiecta sensuum externotum et item scibilantias ipsas per species alienas . atq ue etiam substantias spirituales per speetes rerum materialium , scut cognoscuntur 1 nobis. quibus Christu. in hie scientia assimilatus est. Aliarii dubitant de Angelis , an cogniti . relisu et inta Christo per hane Mentiam; il ianimitum lumen naturale non in test e stime istentiam , nis probabilitet osse de e . Chis 'U'
stus autem non habuit assensus plobabiles. Caete
329쪽
caei in hoc non probat, ron potuisse cognosci saltem per apprehensionein limplicem: deinde so sitan potest lumine naturali demomniari possibilitas, seu non repugnantia Angelatum . lichi non possit demonstrati existentia. Denique potuit audite I Deo , esse Angelos , non quidem per solam scientiam insu sam independentem 1 phantasa, sed per cognitionem similem nostiae quoad dependen. tiam , speeiebus retum materialium, dei tatasse naturalem s ex quo non sequitur , Cliti-stum hibuisse actum fidei, ut postea dieam. Confitiuatique potest . quia de facio diei tui
Angelus apparuisse Christo confortans eum. Luc. tr. apparete autem est videri Angelum aliquo genere cognitionis , quo antea non vi de batur a non fuit autem vi ius de nouo petscientiam beatam . vel insulam propriam animae separatae, pet hane enim semper cognoccebatur, nec die tui unus Angelus alteri An gelo apparere et ergo quia cognitus fuit perseientiam humanam habitam per species alie
ii Dira neund5 . eognouitreetiam Christus A se ira per hane ieientiam secreta cordis , de cogita-
tiones occultas. Hae est contra aliquos recentiores, qui erasent , haec non potuisse eo
gnosci nisi pet silentiam per se insulam. Sed probatur ex dictis , quia scientia haerendistin quitiit a per se institi, eo quod haee sit peti pecies alienas , de imitetur nostrum modum cognoscendi , ut saeph diximus a potuit autem Christus pet munitionem similem nostrae cognoscete secteta coidio m , inani stante Deo; sicut potest Deus ea mihi manifestate per re uelationem, sine eo quod det mihi is telem quidditatiuam trium spitiinalium et ergo. Quo modo autem cum his stet , Christisin non ha buisse fidem, dieemus postea. Fateor igitur, Chlistum non cognoui e cordium secreta petscientiam aequisitain per sensus a caeleium potuit ea cognoscere pet seientiam similem no strae in modo cognoscendi per species alienas, de dependenter a phantasia. si autem velis, eam cognitionem vorate pet se infusam . quia non
potest aequiti per sensus, iam erit quaesti de
Dico tertia , velis mile 'est , pet hane feten. tiam cognosci omnia existentia . saltem quando actu existunt; singula tamen ad modum quo possunt, scilicit sensibilia per species proprias, reliqua vero per species alienus. Probatur ex septa dicti , quia diximus,pet hane scientiam plura ieite Clit istum vitta ea . quae eius sensibus obitetebantur e ergo credibile est seire omnia, quae existunt, quia haec cognitio maxim h pet-tinet ad pei fietendam potentiam intellectivam, de videtur congruere, ut haee Christi seientia adaequet seientiam omnium hominum . & peteonsequens sciat quidquid illi omnes aliquando
Hine ulterius dieci quarto , verisimile etiam est . Chi istum per hane silentiam cognoscere plura alia ex possibilibus per species sumptas
ex rebus nune existentibus i nam instar earum
possunt ipli a Deo manifestari. Probatur . quia salomon habuit silentiam rerum naturalium. v. g. omnium plantarum, quae sunt de factos ergo eredibile est , Chi istum etiam in his gene re scientiae dependentis a phin talia , qualis erat scientia Salomonis , habuisse notitiam aliorumentium possibilium, quia vere in omni genete iapientiae siti plusquam Salomon hic. Sed ex dictis oritur triplex dissiculi M. et i Prima, s Chiistus hae seientia cognoste- D F. bat secreta eordium , res oeeulias, Angelotum =m existentiam , tres denique possibiles , quae omnia non peteipiebat sentibus , quomciso haee silebat; an in seipsson in alio. Non in seipsis, quia non habebat speeiem propriam eotom et cognoscebat enim ea per speci cs alienas , scut nos: ergo cognoscebat in alio: in quo eigo I ncm enim vide tot posse assignari obiectuin proportionatum huic scientiae , in quo haec eognosci possnt. Respondeo , potuit haec cognoscere saltim in reuelatione Dei sectas bi , ncm pet ieientiain in ' iam , sed per cognitionem humanam , seu de penditatem a phantasia , cuiusmodi sunt saepe
Diees e ergo iam Christus haec omnia cognosce ct pet fidem. Nego sequelam,quia Christus poterat cogno- rat viduis.scere reuel uionem, non tamen assentiri obuctore ac lato . in quo stat sit malit et acturum fidei , sed solum scire ea obiecta leuelati sibi. seut si sera ne si . enti diecmus. Christum pluribus obicct a non praestitisse aiis ii sim per ieientiam aequi si tana , sed solum iudieasse de illatione , de ptincipiis cognitis. Sed vigebis , neque sciebat Christus per hane
scientiam euideniet, eam esse reuelationem Dei, Instan .
quia non cognoscebat reuelationem in se ipsi quid dilatiue,& Persisse. Respondeo, saltem sciebat euidenter. dari remtiua , quae pludenter cogetent ad ere dcndum esse reuelationem Des, itaque ad minos iudieabat Chiistus . essearotina evidentis credibilitatis de tali obiecto, v. q. de tali eogitatione occulta Petri , & hoe est seire aliquo modo 'et hanc scientiam , dari talem cogitationem in Petto e stat haeretieus dicitur seiteres fidei , lichi eas non
Seeunda diis cultas, an hi iusmodi reuelatio--nes fuerint nat urales , vel iure inaturales. i i Respondeo breuitet, etiam ii melint supereaturales, pertinet ad hoe genus scientiae , quia fiebant pit speetes similes nostris, de dependentes a phantasa. Addo tamen , potuisse esse naturalesentitatine , quia etiam in ordine natura videtur, posse Deum ut auctorein naturae loqui cumereatuta rationali, de manifestate illi aliqua oeculta . vel absentia, s ne ploductione alieuius actus supernaturalis entitatiu3. Tertia di multas, an Chiistus pet hane scien . Mtiam regnosecret iam antea ea obiecta , quae sensbus percipiebat, v. g. per visum, vel au ''
Respondeo, non esse necesse . quod haec Ehod M.Lientia semper: praeueniret sensuum operationes . potuit enim de scidio aliqua obiecta Chri stus pet sensus experiri , quae prius per hane silentiam non nosset; nee in hoc apparet aliqua
330쪽
g ro De mysterio Incarnationis,
audiebat ab aliis hominibus , verius videtur, prius suisse e nita pet hane scientiam ; nam licet non idco forsitan diceretur Christus diseete ab homini bovi, quae audiebat, si ea iam non eo-gnoscetet per hane scientiam ; distere enim, proprie loquendo . suppouit ignorantiam talis obiecti . id est . nescire prorsus illud alia via, visitet ut vasque et AI . s s. n m. i . Christus au tem ea omnia sciebat per scientiam beatam . de infusam ; caterum adhue habebat aliquam speciem magister ij si ea ipsa Christus non seiret iam per silentiam illius genetis : dicendum ergo ubdetur,Cht istum licet denuo cognosceret loquii. tionem hominum . quam audiebat; non tamen
rem dictam ut in hoe etiam sensu velum st quod
dicit ut Ioan. a. opus A non erat, ut quis testis
nium p. de ei homine, ipse enim fiebat quod esset iis horesue, set licet pet scientiam etiam , de qua loquimur , alioquin opus esset ei testimo ratum de homine , ut cognosceret illam per hane
Contia hoc est vulgatis disseultas ex illo
Atie. 11. ubi dicitur, Angelum de coelo apparuisse Chi isto consistantem eum a videtur enim haee consoriatio fieri non potuisse , nis proponendo ei obiecta , de moliua quae lenitent dolorem , & affertent solatium: ergo ex loquuti ne Angeli didieit ea obiecta , alioquin s Chtistus ea antea sciebat, videtur esse aliqua incon-sdetantia , & inaduet tentia . quod ipse ad ea tune non attenderet, donee ab Angelo admonitus fuit. P. vasqueet dissutat. s . ea a. enixe contendit , Angelum nesiae Chi istum ullo modo instruxisse, nee et vllam eonsolationem exhibuisse , sed eonfortasse in alio sensu , quatenus con- sottalle idem est . quod laudare , seu eius sollitudinem , de robur mirari r qtiam fgnificati nem ex siti plura de Patribus deducere co
Ego re agis assentior communi interpret rioni , quam video esse sensum mirantum fidelium, exi mantium . Angelum mi illim fuisse ad solatium Clitisti . alioquin nescio quem finem haberet eius missio . & apparitio in illa summa rerum perturbatione , de animi press ira: vi s hominem naufragium , de cum undis malis luctantem laudares de ingenio , de animi dotibus , impol tu num sane munus obtulisses. Censeo ergo, Angelum ad solatium Christi venisse . non ad instructionem ; eoiuit enim exhibete solatium multiplicitet sine instriactio ne. Primo pel ptaeseiuiam . de eo, passionem, eo modo . quo potest esIe in beatis e solatium enim est misitis videte compassionem alterius; solatium etiam est . non esse undique solum ; Chlistus enim in medio noctis flentio discipulo, saltem volebat sibi adesse socios , ipsi ver A dormittunt, adfuit Angelus pro discipulis. Deinde solatium exhibuit, gratias agendo Chri sto pro passione . quam agglediebatur a gaudemus enim videndo gratitudinem alterius pro iis quae patimur ; item laudando, de praedicando eius militudinem , ut volt bat P. vasque et , potuit exhibete solatium a latificat enim laus nistra in ore altero; de hoe ipsum etat solatium, quod non solum est asserte motiva ad selen dum dolorem . sed proponere obiecta gaudis; gaudium enim de uno obiecto lenit dolorem de aliis i haee autem obiccta non proponebantur Chi isto ab Angelo instruente . sed ab Angelo laudante , gratias agente, praesentiam exhiben-ie,ut Christus videns Angeli praesentiam, laudes, glatitudinem , de iis omnibus laetaretur. Deni que aspectus pulcherrimus Angeli. spseudor, gloria . maiestas magnopere potuit recreare sen- Ius,& appetitum internum Chiisti,qui undique obiectis teli ibilibus angebatur. Habuit ergo
Angelum consortantem, di consolantem , ut Patres communiter docent. non tamen instruenistem, et docentem.
SECTIO ILIqualis seris scientia atquisita ch ipi 'DE seientia Chlisti aequi sta pluta possint
dubitari. Potissima hye sint . an eius eo-gnitio suetit,vel potuerit esse salsa 3 an fuerit pro habilis 3 an obseura i an discursua i de quibus in hae sectione breuiter ducemus. Et quod attinet ad primum , conueniunt
Theologi, quod christus non habuerii de s a. mcto errorem , neque etiam ignorantiam ullam,
non solum eam , quae vocatur piauae disposti nis , sed etiam quae vocatur ptiuationas , idest catentiam silentiae debitae secundum statum , de conditionem piae sentem et ita s. Thom. iust, s Thom suas. s. art. 3. de cum eo Theologi omnes. vi dea tui Suaret supra aia. 1 . rein s. de Vasquc et infra iura. ci. eap .'. ubi inuenies Seripturae , de Patium testimonia pro hae vetitate. Ratione etiam constat ptimo, quia huiusmodi impers ctiones non inueniuntur in beatis, ergo neque in Christo. Item quia per scientiam blatam de infusam supernaturalem poterat impedire errorem, de eius peticulum , ii aliquando immineret ex sensibus, vel ex alio capite. Denique, quia si semel Christus decipe tetur, nutaret eius auctoritas, de docti ina. Quod si Patres aliquando videntur tribuete Christo ignorantiam . vel dabitationem , loquuntur minus proprie de ignorantia , quantum est ex parte naturae humana, nisi , Deo accepisset thesauros scientiae; vel de ignoravita in suis membris , ut dixit Augustinus, vel se gessiste instat ignorantis, vel dubitantis. Vide Patrum loea apud praedictos auo res. Non constat, quod per sensus perceperit aliquando ebiectum in persecte. v. g. cum pervitum apparebat obiectum minus, quia erat lon-pe distans: nam ille non est error, sed imper se ctus modus pereipiendi, qui consequitur sensus
Dissicultas est, an de potentia absoluta potum acrit habete et tot em iudieii humanitas Uumpta , D -- veil . Negant omnes de errore culpabili. De incul- N. . tali rabili veth etiam spreulariue negat P. Suaret Misi,metis; Gu a, Aesa ses. s. de probat auctoritate Ania Matet silmi Id. r. eis Detis hom/, . I s. tibi negate videtur etiam de possibili errorem, vel salsitatem in
Opposita sententia communis est, de verior, -- quam post alios tuetur vasqueet tibi fina ,&nostri recentiores , non solum loquentes de ha vatque .