R.P. Joannis de Lugo Hispalensis, ... Disputationes scholasticae de mysterio Incarnationis dominicae. Cum duplici indice, uno disputationum & sectionum, altero rerum & verborum notabilium

발행: 1679년

분량: 561페이지

출처: archive.org

분류: 그리스도교

311쪽

goo De my sterio Incarnationis,

. Praemium visonis Dei, quod responderet eleemosynae , dcbetur etiam homini iusto de condi-nno aliud praetreium natuiale pio eadem eleemo-i na, quod vi aciut ere conata ivente in omnium

Thcolopolum. Denique ex se apparet absit dum dicere,q od simul idem intellectus assit met eodemodo idem ob celo rei duplicem actum, dic edo, bis,h tro at onali, ,homo /st Ottanulis, absque ulla diuti si ait in modo astaeandi, vel in ipso obiecto, sed solom rei intra tepetitionem astit-Wationis. Ceile is hoe ita esset, Lon possemus id non expetiti ; nam sicut expetimur intentionem bis, quae solum est multiplex gradus, seu multi actus rati tales tendentes ad idem obieetiim et se

experire nitit illam duplicationem aetas ei tea. idem obiecti ,s tortet eandem rationem.

Ratio vero repositantiae ei priori videtot sun- dari in ipsa incapacitate subiecti , quod non potest smul h bere duos actus adeo similes in modo tendendi ad obsectum e sciat nee potest

habere simul duas ubi eationes, aut duas albedi res &c. Nee iuuat , quod unus illorum actinim si naturalis, de altet supernaturalis ; quia eadem tepugnantia videtur manete in tet duas ubica tiones, quarum una si natistalis . de altria su pernaturalis . quae erat inter duas tibicationes na.

torales; quate s meum coitus habeat hie ubira tionem aliquam supereaturalem , non poterit si mol esse Neapoli per aliam ubi cationem natu.ralem sine notio miraeulo. similiter ergo, s sim tellectus, aut voluntas tendat in aliquod obie ctiam per unum actum supernaturalem , non potest cuius tendete in idem omnino obiectum, de eodem modo ret alium adiim naturalem s- ne notio miraculo ; quia gratia eleuat quidem

subie im ad actui sus ei naturales , sed elevat illud iuxta ipsos naturam, de iuxta medum cpeianal,quem habet,seisieet Angelum ad actin Angelicos , hominem ad humanos , dee. Cum ergo modus opitan, Anaeli, vel homini si non tendere simul in idem odiectum per duos actus

. totales , quantumcunque cleuetur per gratiain ad ordinem supereaturalem , retinet hune mo

dum ope tandi , nee sit tui ad idem obiectum simul per duos actos totales similes in modo tendendi. Oportet et eo assignare aliquam differen tiam inter illam sei retiam infusam , de iniet scientiam natui alem, vel ex parte obiee .vel in motivo, vel in modo attingendi illud obiectum aut dicendum etit, scientiam infusam non de buiis e terminati ad omnia obiecta naturalia, quae ali 1s attingebantui per seientiam naturalem in dipendentem 1 phamasa. ,-- , Pest unus ergo tetinete adhue, de defendetea his sententiam illam communem, dicendo iudita do.

fa eum Atinam ita itam si Apione prates iis, scientiam infusam Chiisti diiset te a naturali ex parte obieeti. 5e ex modo atrio gendi obiectum. Ex par te obiecti, quia ad plota se extendebat, quam

scientia naturalis. Ex modo autem attingendi

obiectum , quia illa eadem obiecta, quae Chri-

pus cognoscebat per scientiam Daretalem , melius, e vitiis , de distinctilis cognoscebat per sesentiam infidam. Nam is per seientiam natur iem cognoseebat natutam Angeli Cabrieli g, non tamen illam comprehendebat , sed eoenoscebat , quantum anima separata persecta interat naturali virtute cognoscete : at vel . pet leni iam insulam cognostabat eandem ratu- iam Gabi telis Disce iginie 5e distinctissime eai que omnino compti: hendebar ; quate hae duae cognitiones de natura Gabrielis non clam holi ope

Deae, sed ita heterogeneae, & di iles in m do attingendi, de explicandi illud obiectum .ut nullae et tepuenantia in coex steritia militasque in cidem intellectis. Inia inter ipsas connitiones natutales inum itinus habeti aliquando displicem cognitioncm simul de eodem obiecto in eodem

intellectu, vitamque naturalem. Nam anima se palata cognoscit intellectualiter pei cognitionem

ita Liritiuanialbedinem v .g. praeientem, Ac eadem

anima, si in testat tectione uniuersali uniat ut ite tum cot poti, intelligit etiam per species acceptas a visone eois rea eandem aloedinem piaesente, setit nos eam intellignariis, quando oculis eam viderem Cum autem illa anima non iv amiis ira per unionem cum corpore modum intelligo dipti sectiorem, quem pilus habebat in si mi ieri

rationis, ut supra dix mos, consequens est,quod tune anima habebit simul duplicem intellectio nem de albedine piae senti, aliciam ininus p i- feeia in pet species acceptas a visu corporeo, at

telam mulio I crseeliorem , qualem si et anima seratata , qua clatius , & subtilius penetret, ae distinguat praedicata quia ditativa albedinis:

vitamque tamen circa idem obiectum, de vitam-

ue tit minandam immediath ad 1lbedinem iri

e ipsa. Non ergo repugnant in eodem intelleret duae cognitiones it ea idem obie in s mul, quarum una sit exeellentior, de clatior altera in modo attingendi obicetiam, ac per consequent minus repugnabunt illae duae cogniti nes, quando una erit naturalis, re alia supernaturalis, sed mulio clarior, & persectior in modo penetrandi i raedicata quid itatiua illi ix obiecti. Conueniebat ergo haee ieientia infusa eum seientia naturali in multis obiectis, sed taeedebat in multis aliis, quae per scientiam natura leni non cognoscebantur, de in modo reptae.sentandi illa eadem, quae naturalis ieientia re

rix tabat. Hine infero, per hane selentiam. cognostere a 3o

Christum evitationes omnes , de secteta eor. nam

dium, quia licet haec naturaliter non possint cognosci,quando occultat ut ab homine, vel Angelo suum sectetum ; eotuerunt tamen cognosci supernaturaliter per lumen superius. Ima loquendo de possibili,potuerunt etiam eost nosci pet scientiam entitatioh Daretalem, re solum super metutalem quoad modum ; per hoc totum, qood

Deus concutiet et cum intellectu ad cogi ieendum serietiim alterius, sent concurrit quando alter vult manifestate suum feet etiam : fieret enim idem ectus cognitionis , licet deseiente

aliqua conditione naturaliter requisivi icilieris 'manifestatione alterius, cuius est serie in Quam conditionem pollet bene supplere Deus etiami ne malini concursu. vel auxilio, sicut contin nit in aliis eondisionibus naturalibus, sed iam eride secto non opituit eiusmodi obiecta eoenosti per seientiam entitatiue naturalem, eum connotacet ut pec supernaturalem, & aliunde illotum anitio non esset debita natui ali vitiuii potentiae intellectiliae. secund5 dubitat ut de talibus nato talibo, si praere litis, vel f ituris, etiam comingentibus, an ,

312쪽

Disputatio X X.

eontineatui sub obiecto huius scientiae, eadem enim est dissieultas de vitiique, quia non magis repugnat cognosti futura, quam praeterita, qu

rum ego non memini, lice habui antea notitiam. De utrisque ergo assirmat communis sententia; quia haec omnia eo oscuntur 1 Deo,etiam quando non existunt f ergo non repugnat cognosci

etiam a Christo per speciale auxilium Dei. os .ao. Dices, haec sutura eognosci , Deo in praesentia aeternitatis , per quam ab aeterno coexistunt

Deo; at veto respectu Christi nullam habent

existentiam. stetitur. Sed haee obiectio supponit principium minus verum sit materia de scientia Dei , ex qua sedipono . haec sutura non habete ab aeterno vllam coexistentiam eum Deo , ratione cuius cognosci possint sed eognosti vi futura in sua determinata duratione. 3 1 Dices iter uni, eognosci I Deo propter infinitiam lumen diuinum , quod quia inlinitum est, complectit ut omnem vetitatem praesentem , praeis teritam, vel suturam ; ergo ubi Lon suerit lumen infinitum , non dabitui corona cognitio. rue/u r. Respondeo , sateor infinitum lumen diuinum esse rationem cognostendi futura, quia ipsa futura non pollunt nune realiter detriminare intellectum diuinum , cum non existant, nee potest dati aliqua species , quae acterminet Deum ad illam cognitionem. Caetcium Chri mirum sine infinito lumine potuit ea cognoscete duplicit et , de omitto cognitionem beat in , qua ea videt in vetbo,sue in deeleto , sisti in selenita diuina , s ibi videri possunt; loquendo vero destientia infusa. dupliciter possunt cognosti. Prima in aliquo medio , se ilicet in reuelatione Dei. Nam intuenc ipsam reuelationem , videt in ea necessariam eonnexionem , quam habet eum

vetitate obiecti soluti, neque ideo habebat Chii mi, assensum fidei ei rea tes suturas; quia ille assensus est euidens cum si cognitio euidens reuelationis habentis initin eam . de necessita

riam eonnexionem eum obiecto ; assensis ve ro fidei debet esse obseutus circa reuelationem,

ut dixi in materia de fide. Seeundo possint eo gnosei in seipsis sne alio medio ; quia potest de te inari intellectus Christi per speciein imme . diatam illius obiecti infusam , D o. Nam sevi existente illo obiecto potest dati species illius taetiam antequam existat, potist a Deo produci species repraesentam elut eristentiam pro sua curatione , quae species determinat intellectum Christi ad cognitionem satiati. An veto cognitio illa diearet intuit tua , vel non 3 est quaestio de nomine , & magis plaeet quod appelletur ii tuiti ita , quia lichi non terminetur ad obiectum nunc praesens , terminatur ad obiectum praesens cras , riout existens in tali duratione; de scut regnitio diuitia de Anti-Cht isto none est intuitiua, lieli noti si de obiecto nune existenti, ita dici potest de signitione Christi estra obiectum futurum.

33 Peres , an cognitio haee de obiecto sutum in D. viis eira seipso debeat esse supernare talis , an possit esse ea e V-- naturalis seeundum substantiami Respondeo, de facto Christum lixe omnia D, d. h. . cognoscere per scientiam summatutalem insu iam , ut praedixi; non tamen inuenio reputnan tiam in hoc, quod possit coanitio naturalis se Cata. ae Leto de Incamuit

eundum substantiam , de supernaturalis soli in quoad modum terminari ad obiectum fututum; potuit enim Deus ploducere hodie in intellectu angeli eandem speciem, quae eras repraesentat obiectum praesens,& concutiete ad eandem e gnitionem , qua posset eras illud obiectum e gnosci ; de quidem lixe eognitio hodie existens repraesentatet obiectum non existens hodie , sed cras,quia repraesentaret idem , ae si producet ei ut cras, nempe existentiam obiecti pro tali tempore determinato. Dices,ergo neque ex natura rei repugnat produci illam speeiem , de cognitionem obiecti futuri hodie . eur enim repugnat, aliquem Angelum possibilere exigere e natura sua qiiod Deus infundat illi species suturotum. antequam sint, de quod vivitat illis; seut modo de facto exigit

species rerum existentium 3 P. Vasqner i. Drt. ait u . ros. Num. s. sate- Prota uia . tur,tatione naturali aegie posse probati hane re- vas uti pugnantiam, colligi tamen ex Scriptura tribuen

te soli Deo hane praescientia fututorum , ut propriam ipsius. Caeterum adhue potest reddi aliqua latio 1 priori . quia scilicet , naturaliter loquendo , spe etes impressa cipponit obiectum , cuius est species: est enim semen,& vicaria obiecti, repraestat quod praestare debitet obiectum : obiractum autem non mouit ad sui cognitioncm antequam existate ergo nee potest relinquete sui jeciem . nec connaturaliter potest dari species illius,qua naturaliter loquendo . omnis cognitio creata debet plocedere ex potentia . 8e obiecto,

quantum seti potest; quare vel debet generari abioso obiecto immediate , vel , specie , quae mediath , vel immediate orta si ab obiecto; vel shoe fieri non possit piopici improportione in obiecti, dcbet saltera obiectum concurrere ut con ditio determinans causam primam ad pioducti nem species, vel ad praestandum concursum ad ipsius cognitionem et ex quo videtur probabile. Angelum in 'ima et eatione non solis non e gnoscet e sutura contingentia, sed neque accipere species eorum, sed postea prout ponuntiit , parie rei, eas successub accipere ; vel saltem ne cesse erit sateti, si eas limul aeeipit. non debetieis eoneut cum ad cognitionem sui uti conis n- gentis,donce ponatur obiectum a parae rei; quia erignitio rei in seipsa naturaliter exigit existentiam obiccti.

D xi ; ta si si, quia bene potest Angelu cognoscere natu talltct rem possibilem antequam existat quia illa cognitio non terminatur ad rem

possibilem iri seiria, sed in sua causa,cuius specitin habet Angelus , quia licet nondum existatellectus,existit tamen causa, de in ea extitit ordorcalis ad cis cium,qui ordo non potest eo gnosti, quin simul cognoscatur cilectus ut possibilis Cae- tecum ii e Cctus si contingen , non potest in sua causa cognosci ut determinare suturus; ideo om- inis cognitio sutori eontingentis debet cile si pereat uialis secundum sobstantiam . vel saltem quoad modum,ut dictum est, sed de hoe in materia ae At, sis , ubi id latius explicui. Hine in io, potuisse etiam Christum Domi- l . . num pit cientiam in tam cognoscere contingentia conditionath sutura; suppono enim haee

celth cognos Deo, neque in illis est maloidissitalia, in praesenti,qu,m in solutis absolutis, Ce ali

313쪽

g o 1 De my sterio Incarnat ionis

an vero cognouerit Clit istus de tacto omnia, quae Deus cognoscit pet scientiam mediana ; an

solum aliqua , respondendum est sicut de possibilibus. Tettid ergo dubitat ut, an res naturales possibiles sint obiecta seientiat infusae.

Constat ex supradictis pars affirmati . Restat tamen glauis dissicultas ut omnes, vel solum ali 'iiae 3 quam tamen non est animus in piaesenti definire, nis conditionale ; si enim counitio omnium possibilium non repugnat. saltem extra verbum, ptout multi, & docii Theologi volunt, non videtur deneganda Christo Domino. An vero repugnet , pertinet ad materiam de visone, ubi ea quaestio , nobis latuus explicata est. Quiti 5 dubitat ut de entibus supernatista li-bus,an pertineant ad hane sesentiam 3 Et quidem communis. Se vera sententia distinguit:aut enim loquimur de entibus creatis . dc de his asstinat,

cognosei a Clit isto quid ditatiue, de in seipsis petieientiam insulam, vel loquimur de Deo s tamen Dens diem sus ea ens supernaturale ) 3e neupat . cognosci a Christo quid ditati ab pet hanescentiani, concedit tamen cognosei accidentali ter, ' ate, as cogia oscendo creaturam,cognose tor linc in ad Deum. de pet consequens Deumelle auctorem illius.

Plivia pars de obiectis creatis probatur , quia non repugnat; secunda velo pars de Deo probatur , quia non potest esse eognitio quid sitativa Dei nisi si intu uiua: haee enim supta quidditatiuam solum addit terminati ad rem existentem, prout existentem rc n autem conceptus quid di talious Dei si existere semper, de necessar A ; repugnat Deum cognosci qOidditati Pe, de non cognosci vi existentem, ac per consequens repugnat , Deum cognosci quid ita line,3e non intui liue, quare cum Chiistus per scientiam insulam non intueatur Deum, dicendum est, nec cognostere eum quid litarive . In quo non potest esse quaestio,nisi de nomine.

Petes, in quo diiserat cognitio quid ditatiua ,

cognitione non quidditatiua ; nam etiam cognitio Dei in creatura terminat ut ad quid litatem Dei. 3e ad eius existentiam , & tamen non est iii lditatina . Respondeo bleuiter, eognitionem quidditatiuam terminati ad rem in se ipsa sol maliter , vel eminenter, cognitionem vera non quid litatiuam terminati ad rem in alio , vel instat alterius. Sie

concipimus Deum in hae vita instat lueis, instat regis,&e. dixi tamen Ins f. s. alii, et eminenter, quia cognitio creat utatum in Deo dieitutetiam communiret quidditativa et nam licet cmgnoscant ut in alio, illud tamen, in quo cognos. litur,continet illas totaliter,de eminenter, quare perinde est ae s cognosterentiat in seipsis,cum pei sectius sint in Deo . quim in seipss. Caeteram quando Deus cogoo itur in citatura, vel in aliquo alio respectit, non cognoseitur quiddit artub, sed aeei lenta litet, vel extrinsece. Hi ne instio ptimo, poss e visonem beatam alleuius beati videri intuitiue ab aliquo , sine eo quod Deus cognoscatur in ipso quid litati vh in visone visa , se id solum accidentaliter ; quia Deus non continetur in ea visone, sed soliti, se habet, ut terminans respectum illius visonis; stetit etiam terminat ordinem,quein oratio, vel eleatuta dicit ad erratotem. Aliqui volunt, visionem beatam non posse via deti quin eo ipso videatur quidditatiue Deus, quia viso terminat ut ad Deum quid ditatiue , de pet consequens non potest in ipsa videli D u. nisi eo modo, quo per illam repraesentatur. hoe est . quiddilative. Caeterum hoc argumentum non conuincit ; quia arguit ex repraesentatione formali, quam habet vitio , ad repraesentationem instrumentalem, seu obiectivam et sicut si dieetes, visio beata tepi eviat Deum immediate ; ergo qui videt visonem , videt Deum immediatb , si

eut repraesentatur per visionem , non valet consequentia , quia lieet per visonem videat Deum immediate,qui habet visoitim s non tamen qui videt visonem . hie enim cognoscit Deum mediante obicetiue ipsa visone visa. Sie etiam lioeet viso si cognitio Dei quid litatiua ei; in quo solidi aliter inest , non tamen ei , qui utitur visine, ut m dici ad cognosccndum Deum . nam implicat contradictionem , videri Deum quiddita.tiue, de non in se . scd in alio medio , in quo non continetur ipse Deus. Consi matut , quia Angelus videt intuit luesentationem , quam olla bis hominis hibet ei ea odorem, de in ea cognoscit Angelus odote ;non tamen odoratur Angelus , liebi'e noscato orem in sensatione , 'item non ii s odorando illum percipite ergo licet videns visonem beatam cognoscat Deum in visone quid sit alii Dei,non oportet eo ipso cognos te Deum quid-ditative. Petetit ergo Christus v dete visionem altei ius beati per ieientiam insutam , de in ipsa visione cognoscere Deum , non tamen quiddi

Dieri, ne fiat quaestio de nomine, videbitat Deus aeqtie Persecte.& clare ab eo, qui videt via i 'tionem .ae si videret Deum immediath; nam ponamus eomprehendi a me visonem beatam

Christi: ergo distin illa se pete pio quid illa visio enuneiat de Deo; ergo cognosco quid it uiuὴ Deum cognitione distincta , de elata; quid ultra diuideto ad beatitudinem. Respondeo . adhuc non beate illa cognitione repexa : differet enim eognitione directa Dei,seut viso differt ab auditu ; videns enim vis nem non video Deum , sed quas audio qliae nararat mihi viso illa , se percipere de Deo a quare ad si te maneret, ima cresceret desiderium videndi ea ipsa, quae solum mediat 3 , de quali per auditum pereepi: Deus autem non beat, nisi visu in seipso sue aliquo medio. Sed de hoe dicemus laetius in materia de visone . nain sententiam recentiorum ex prosedo impugnari t.

Dices iterum , Paulus postquam iuxta probabilem opinionem vidit Deum . recordabatut eo. 'rum,quae vidit : ergo habebat cognitionem quid ditatium Dei; memoria enim fit pet speeie, teli thyeia, ab obiecis visis , quare post visum eolotem, manet in me speetes quid ditativa coloris: de tamen Paulus postea non videbat intuitiue Deum; ergo stat bene cognitio quidditativa Dei, quae non fit intilii tua. Respondeo in paulo non suisse relictam spe elem quid litatinam Dei; tum quia sne notio saltem miraeulo non posset dari talis speetex, quia obiecti praesentis , de proportionati, qualis est

314쪽

Disputatio X X. Seet. li I. gog

est Deus , non potest dari species quidditativa,

saltem eonnatui alitet, vi suppono ex libris de anima, de ex materia de visione . tum etiam praecipue , quia non datur species quida rativa obiecti, nisi in potentia cognostativa illius: eum ergo intellectiis nudo si inpius. & sine lumine glinae non si potentia proportionata ad cognoscendum quidditatiue Deo m , non debuit ex praecedenii viii , ne gentiati si ei es ad cognitionem Dei quiddita: inani. Recordabat itergo Paulus per speciem ipsus visionis , non qii ia cognosceret etiam omnino rei secte ipsam visionem . sed cognitione aliqua conlusa, de dependent et a phantasa; scut e noscimus nune nosti os areis etiam . supcinatu tales , quos habuimus heti, non perfecte , sed con se , non discernendo an taetitit naturales, vel stipe

naturales, de dependenter , phantasa et ali quin s Paulua stabuisset speetem visonas piaeteritae , qua pollet uti sine dependentia ei phan talia. potui ist viique ore lari semper etiam

dormiens, de metrii ex illa cognitione: quod priuilegium nereo ilibuit Paulo, nee videt ut verisimile.

o ima eonsequentet vi elut dicendum, quods anima posta iam separata cxistit, de in statu

separationis operata est iuxta conditionem illius st. tus per si eics , de operationes independentes a phantasia, de non concipiendo obiecta instat tecum materialium a s haec , inquam, anima postea tollet ad eorpus passibile, de ad hane vitam , p ut plures animae redierunt post sepalationem , tune ille homo, loquendo ex natista re i , §utis miraeulis , non retineret illas species elatas rerum immaterialium , dc in depen sentes a phantasa , quas accepissec eius anima in statu separationis , quia postea non in ii et illis uti , cum non posset iam ea obi cta cognos te, niti dependenter a phantasa. Vnde expetientia docet, eos omnea, qui post mortem ad hane vitam redierunt, ut iterum in statu mortalitatis deterent, solitos narrare , quae in altera vita videtoni , semper per species rerum state tialium , vidisse sellarat te flores,etemmas , aut lim,iuuinis pluchcrrimos, ignem , dracones , serpentes , de alia eiusmodi, prouidente

nimirunt Deo, ut ea omnia Perciperent per i

ies species . quibus postea possetit uti in hae vita iram ti vidit ut res prout erant in se, Anacloas prout erant in te, Angelos si licet, daaron s,aninnas, dee. non irassem illius eciebus uti ad concipitia dum , vel ad loquentium polita in hoc iniundo.

i. 'Λ, . inistros , potui e Christum pre seire

tiam insulam cognos te mussitium Trinitatis, uia in primis per cani sciciti iam cognouit enienter. Ous fiati super naturalis, quoc fideles eliciunt eicea hoc mi sterium , de per consequinae uidenter cognoscibat , eos isse insallibiles, at vique ideo ' od ipsi tum obiectum ita se habe- et,&idem etiam eoni equentet dicendum est de visone ipsa beata, sue Christi, siue alterius bra. ti, stram cognos bat chii os per hiemiam in suo, & in ca cognostabat euiden et veritatem .i illius re .steiij.

Mute como uni doctrinae opponit se P. vas ura in praesenti. I . i. n. a. tr i. r. di L is s. dieras , non potui ite si cra Clit istum euidentiam Ttinitatis per hic ni iam insulam. a. .e Lugo de Incarnat. Primo , quia quaecumque ereaturi etaei me dium extranteeum , de pet conveqoen, noli gereraret euidentiam. vetum his Lindam emunire iret in materia a fide, ubi piobaui, ex cognitione euidenti leuelationis generati euidentiatriobiccti reuelati.

scemado arguit v iquor, quit a Christo,

haberet eam cognitionem Tis nitatis , vel e gnosceret illam immediate , vel mediat, ; non immediate , alioquin essit cognitio oui da etativa I rinitatis , 3: per consequens intitit tua: nolii: em mediath, quia is esset per a i oa m immergo rei dissentium t discursis autem non fiat eum visione elata Dri ; qui enim videt . non Diouetur medio alivo ad assensum obieeti vis, ealboquin posset esse in Chiillo fidis cum vis ne. verum hoc er mentum videtur minus e G. cax a quia in ptim is probaret contra ipsum vataque E , Christum nee Dei ieientiam acquis tam naturalem habuisse vi in Dei notitiam ; nam illa etiam debetet esse mediata, ergo deberet emes ct discursum i eum uiligne autem Dei tam te Pugnauit distiuisus naturalis, quam supernatur iis . seut tam repugnat s es naturalis, qu)m insula : ergo setit Christus potuit hubete scientiam naturalem de B o per creaturas , sic potuit habete scientiam sopei naturalem de Trinitate

per alias creaturas cognitas. Deinde absolute respondeo, non os oriete, quod sit scientia illa dis eui sua : nam Atig - - - - lus dine ullo dis iret eo gnoscit Deum non' iidem ex creatuta , sed in erratura ,' iae dieit ordinem ad Deum et discurrete enim non est cognos ete unum in alio, sed ex alio, .ssenti ei do isti licet viii inopter aliud, tanquam propter motivum ibi male s Cenoscere a atem ordinem creaturae ad Deum , it a Deum esse terminum

illi os oldinia, iton est assentiri viri proptet aliud. sed inditiis biliter assentiti, quod creatura retiaci a Deo , licet creatura cognoscat ut dite 3, de Deos inditecte ; quae cognitio non repugnat cum visone Dei. Similitet ergo potuit Chiistus conroicere Trinitatem in area fidei , vel visone adleuius blati , tanquam in obiecto habente ordinem ad Trinitatem; de hoe sne ullo dis isti. imo velo non potuit

cognoscete ordinem illorum actuum ad Tri nitatem, quin indirecte copia ,seeret Trinita tem, ut iei minum eiusdem ordinis 3 An vero potuerit et aio Chiistus habere eo itionem dic. cui suam cicea obiecta, quae videbat, dicam dicrutatione i quenti.

si in inione ipsa b Uari au tauquam

in me L . potuerat Chri eas cognoscere ma nam

et ivitatis.

staticam, an cilci midium sume iciis. vi r Fritia ex eius cognitione intimilia . uti ei am compi

heresim possct Christus cognoicere et iidenter Trinitatem personatim, Coneedunt plures, qoia i in aliae creaturae m. c. cognitae non ostendant Trinitatem, quia non Ce a pendent is

315쪽

go De mysterio Incarnationis,

pendent a Deo , ut it no , sed ut uno et at x et ovino hypostatica i criminatur immediate ad personant; ergo si pii secte eo nos eatur . ostii dit personalitatem , scut aliae cicat uiae ostendunt

essentiam.

iii iret. Netai sualidi in praesenti '. et . N. . t. quia licei vitio illa ierminetur ad personalitatem illis;

non tamen oro ut ,videntem visionem cognos.

cre etiam distincte personalitaten, illam eii di si iij. 3d hune esse secundam personam Trinitatis: sitis erit cognoscere , quod unio terii inat ut ad rei sodalitatem diuitiam. d explicari potest,

quia qui comprchendit creaturam. Viae dicit ordinem ad deitatem ; non iam in cognoi it an dei

ias illa si siti eunda ., postulam sol ites substati

ita, s sed solom eo oscit ese primam eas lam,S: sac isum ereaturae, quia hane solam pei sectionem Dei explicat ille oldo creaturae ad Deum a ergo similii et poterit compte hendi vino quin cognoscatiar an petionalitas , cui unit ut, sit relativa ad patrem, i exigat alias prisonalitates. Confimatur, quia ex eo, se cognitio. ilia cognos o animal in conlinliniae praesentat illud praecisum, di intentias autem non repraesentat, nisi ad sumimum consuce, hine est .coenitionem illam, lieet comori hendatur ab Ange o, non ostendete illi diis teritian animalis , licet animal ex te petat

iiiii et o lias personas , non tamen Cportet, Perlotiam fili j eontistam ut terminum unionis , ostendere etiam alias rei sonat qPas exigit. 3 Huie sente ei ae facile ait iniret, is serino essetania ita cognitione intuiti iri unionis l. posta-- tica; non enim videtur repugnare, quod unio vi. de tur intuitiue, abi que eo, quod penet tetur ita distincte eius terminus, ut qui videt unionem,

seicit terminari eam ad personam diuinam, quae iit secunda inter tres personas, quae sunt in Deostiam viso intuitiua recipit maris, de minus, de rotest elle magis, de minus distincta, ut ostendi an tractatu A et Vone me, ubi explicui , posse etiam de potentia absoluta videli iniustiue sis ore imperfecta vitam peis alitatem diuinam absque eo , quod cognoscatur Ti initas persona rum. Si vero iet mo si de visone competensiva unionis, tune videt ut neeesse, quod vi eam di

silinae con prehendit. cognoscat etiam euidenter quoia an est, Ti initatem rei sonarum , quia vitio illa costilia non solum ostendit pcti nam silii . sed etiare eam ut distinctim ab aliis peti mnis . ex gri ostendit elle alias. Atitecedens proba tur , quia ponamia . tres pet sonas diuinam assu uti re tres humanitate , itine qui comprehende rei has ire uniones . eas vid ciet disserte intri seriusquam si omnes essent ad eandem personam; alii quin non comprehendet et illas , quia reuellii Q, in t a patie iei plusquam s essent ad unam persi natis; ergo qui comprehendit totam ratum iis ditatem , cognoscit totam carum disseren- . tiam ; et go eo noscit differentiam retionatum inter se . ergo in Psa unione cognoscitur Trini ta, personanim. 3 D eis, idem argumentum fieri polle in eom. pie hensione cuiusque creaturae; nam etiam hae creat ta taliter dicit ordinem ad hons Deum, . vi it per impossibile Deus non esset hie , sed alius. Deas, haec etiam et eatina non habet et i ne old nem et Deus autem non esset hic Deus, s non exigeret personas ; de tamen qui comprehendet et creaturam dependentem ab hoe Deo tittio . & aliam dependentem ab alio Deo non itino , videret hac citaturas differte , plui quam ii vitaque pinaci et ab eodem Deo : & ad liue non cognoscet et Trinitatem unius Dei, x et simplicitatem altilius : ergo similiter possient compte hendi illae it et v niones trium persen rum, quin cognosceretur ordo, vel relatio interipias personas. R i s pondet ut, esse magnum a se meo iniet desti hin unioneis si postari cain N alias creatulas; caeterae enim, res lariter loquendo, solum dicunt ot-dinem intrinsecum au praedicata absoluta Dei, imo neque ad ea omnino explieite , sed sub ta tione potentis condere creaturas : unde qui cognostaret ei am distino id me te comprehen il-De creaturam.& ordinem intrinseeum, quem ha ber ad Deum , non cognoscet et de Deo aliud,

nisi qesed possit sacere cicatulas, qnia totus ulla oleo nihil aliua eas licat de Deo ; seut et

habeo ae tam intellectus confusum, quo dico, Deum posse sacrae creaturas ; ille qui eo nos tet,& comprehcndcret istum ineum actum, non istitet aliud de Deo ex vi huius mei actus, nisi Deum posse sarire ineaturas ; hoe enim solium explicat meus actias. At vera vitio h po- stati ea, ut probaui, habet in se oldinem ivit in secum ad Trinitatem personariam, nam in se habet id, per quod distingueretur ab unione alia terminata dia pet sonam Patris; hoe autem non

potest esse, nisi ordo ad personain filii , ut si ij i setit reisona iiiij non differt a stima pers otia, nis quia est talis, scilicet iiiij; i e usio his

noli disseti et ab illa alia unione, nisi quia tetmi mna ut ad personam si ij, vi talis est, ac per consequens non potest comprehendi, nisi cognosca-tiat ut dicens ordinem ad secundam pei sonati , ut talis est. Uine aucem fit, si in Deo non essent aliae duae ias resonae Patiis de spiritus cancti , hinc uni

nem ad secundam personam non iore hane, quae tiam. nune est; quare qui comprehendit hanc ut hane, debet cognoscere hanc ut habentem Vidinem ad serandam personare initi tres, quae nunc sunt Aliae autem ereaturae non ita se habent : nam aco v g. ita dicit ordinem ad Deum, tanquam adtactolem suom , mi si rei impossibile Deus none et ii inus, adhue .leo retineret eundem ordine ui ad Deum, de esset idem leo ivit inscee , qui nune est, quia adhuc diceret ordinem ail Deum. tanquam ad sectorem suum; & in hoe sensu diaciant communitet Theologi, creaturas non procedere a Deo ut trino, sed ut uno, nempe ita cile in sua entitate absolutas a Trinitate perionatum,

vi s rei impossibile in Deo non esset nitas, adhue intelligeretiit totum esse ituriose eum in

creatura, quod nune liabet.

Dieri, actio indiuiduatur in ordine ad tale si tineis tum a quo oritur; ergo haec actio,qua haec r se, is creat ita fit a Deo , habet ordinem ivit riseeum ad hone Deum, , quo oti tot ; ergo s non serit ab hoe Deo . sed ab alio, non esset haec eadem actio. sed alia. Si autem Deus non esset trinus, . non esset hie Deus, qui nunc est, sed abis; nam hie Deoi per suain cipem aut habet foecundita.tem radiculem ad tres substantias tela tuas; ogo

tunc non c ilet eadem actim, sed alia.

316쪽

Respondetur , concella prima consequentia, triuii tando seeundam i Fatemur itaque , Omnem,sionem dieere ordinem intrinsevin ad suum principium , ut tale individuum eli, atque adeo actionem, quae fit 1 Deo, habete respectinia in-ttini uin ad hune Deum, ut hune. Catteium ad

his iussicit, 'quod habeat vidinem ivit insecum ad aliquod ptaedicatum explicitu, huius Dei, per quod hie Deus differat numero ab omnibus,

quae non sunt hie Deos : nam disterentia indiui

dualis limpliciter. 3e abibluth est illa, quae diiiidithoe ens a quolibet alio , seu quae facit hoe ensdiisetre, de distingui a quolibet alio. Certum est

autem, quod hie Deos non solum per Trinita tem pci sonatum . seu per sereunditatem radicalem ad illas , differt numeri, ab omni alio eme; sed etiam per virtutem creandi leonem , verbi gratia ,de pet alias periectiones absolutas; nullum enim aliud est ens possibile, a quo no dis.

erat Deus per virtutem eteandi leonem: ergo tilia e actio dieit te spectum intrinsecum ad Deum, ut ad potetitem creare leonem , vel tanquam ad causam primam leonis, vetum est, quod dicit or dinem intrinseeum ad disseieni iam indiuidualem huius Dei, atque adea ad huae Deum , ut hune Deum a nec erit necesse, quod dicat ordinem ad hune Deum ut itinum . vel ut habentem natu iam so eundam ad tinti; tam enim respicitur eius differentia indiuidualis , quando respieituri eius virtus creativa, quium quando respicitur eius Trinitas. vi dictum est.

s. - . Hinc colligi debet iam solviso ad id, uod alia D. - ducebatut de easti illo impossibili, si ellent duo

Dij.alter itinus alter non trinus in personis, tune ' si , et Ciuia pendens a Deo tiino, habet et in se ordinem inti inseram ad illum Deum vi talem, & qui comprehenderet illam, eorumnos tet illam diiserte ab alia etatuta pendenti a Deo non tetino , quia nimirum diceret ordinem ad talem Deum.

Respondemus enim, posita illa hypothes impossibili, et eaturam habito tam ordinem intrin Iecum ad Deum trinum , a quo penderet, ut i lem, ae per consequens ad illum , vi distinctum ab alieto Deo non itinos atque adeo qui comprehendet et illam et tutam, cognosceret illamnabete oldinem intrinsecum ad Deum ti inum, ut trinum s quia aliter non comprehendet et illam ut distinctam ab alia creatura pendente a

Deo non trino. Nune tamen ereatuta non habet

de facio ordinem intrinsecum ad hune Deum vir inum, sed ut eleatorem. Ratio velo discriminis est, 'iuba in illo casu Deus i te non dii vitet ab assio Deo, nis pec Trinitatem reci ouarum; ergo creatura non posset dicere Oidinem ad illum, ut talem numero, nisi dicet et ordinem explieith ad illum ut irinum. Nune autem Deus de facto distinguitui indiuiditat ter sollici et ab omnibus entibus pet virtutem citandi; ergo creatura dicens Oidinem ad Deum ut ad Creatorem, dieit ordinem ad illum . vi ad hune numero Deum;

nam haecce itas, seu disseientia indiuidualis simplicitet est illa, quae saeit. hune Deum da intre ab omni alio, liehi non faciat illum differte ab alio

Deo chimatico, si esset; t ne enim vitius creandi. quae nune est simplicitet differenita indiuia dualis Dei, non esset diis tentia indiuidualis sucsciens, eum per illam non diffricet ab illo alio Deo. Nunc ergo susscit, s creatura respiciat Caia. de Leto d. Incarnat.

hune Deum stib ratione Tolum Cicili in se hexeso non sui liceret.

Ratio a pliciti est, quia actio ideo respieii deletini nath,& ellentialitet illi d agens, 3 quo pio

cedit ut tale, quia per actionem hirmatitet, ire quam per viriti in sotmair. hoc agens denomina tur realiter agens, de hic cis clus denora natu Pendens a tali eausa et ad hoe aute iecit uir ad Daee actio per suam entitatem intritis euehit olligetur essentialitet ad tale agens, ut tale est, aut iis italion alligaret ut sosEt haec actio piccedere

ab alio principio ; atque adeo non soHeeteilavi

tas huilas actionis, uti Seius denominaret it ille pendens ab his numero Egente ; nam potui sente ite hic effectus , & haee actio, abs ne co . quod si te effectus penderet E seli agente ; debet et ergo addi aliquid aliud, rei quod diceretur Hune tu

de re ab hoe agenie dcter inato. vi vitetur ita que hoc in conueniens ponitur actio cum tali cri titate niti insera, quae citentialiter alligetur auhoe agras , ut tale est. Caetctum tota Laee ratio non probat,creationem leonis,ueibi gratia, debe te tune dicere Oidinem initiusteum , de essentia. lcm ad Deum,ut trinum s nam posito solum ordiane essentiali ad Deum vi Creatorem , vitatur to tum illud in conueniens , quia eo ipso haee actio est talis , ut repugnet essentialiter pet illam non denominati hune Deum creantem, S creatutam rendentem ab hoe Deo s nam tepugnat essentialiter esse aliquem Deum et carotem , qui non sit hie Deus; ergo si haee actio et lentialiter denomi

nat eleaturam dependentem a Deo Creatote, denominat et lentialiter illam dependentem ab hoe Deo, licti non ici pietat illum ut dii num, sed so lum ut Creatotem. Et quamuis in casu illo ima possibili haee actio non denominat et fossicienterie sola citatutam pendentem ab hoc Deo; nune tamen suis etentet denominat, quia ad tribuen dam denominationem susticit, quod i mplicii et non possit esse haee sotitia, quin icquatur illa denominatio , quamuis sob conditione aliqua ima

possibili pollet esse haec sitima, absque eo, quod

daret tune istam denominationem.

Hine etiam obitet intestiges, quid sibi velint

Theologi, quando dicunt, ex ablatione alicuius sequi pet locum inirinsecum ablatiorem alte rius, vel sequi solum per locum extrinsecum , v. g. ex eo quod non egent solitiae possibiles. s. iii tot pet loeum intrinsecum , quod materia norist possibilis,quia nimicum materia dicit ordinem intrinseeum ad formas possibilis ; ablatis ergo

sititiis, tollitiit aliquid inirinsectim in materiai de per consequens tollitur essentia materiae. Si eetiam in sententia ponente habitudinem initin secam in omnipotentia Dei ad et eatutas possibi tes in particulati, sequitur per linum inti in secum, quod si leo, v. g. ireplicatet contradictionem, re pugnatet etia hic Deus, quia deta et aliquod prae dicatum inirins eum constituituum huiua Dei. stilitat habitudo dciei itiata ad leonim possi bilem. Alia veto solum sequunt ut rei locum ex trinsecum , v. g. ii set mi ea re pragnaret, Angelus etiam argui ut impossibilis , quia repugnarite imica, dec si et a Deo emitas inirinseca , quam

habet, deficiente habitudine intrinsera , quam habet ad sol miram possibi lein i des eiente autem Deo, Angelus non esset possibilis; ergo repugnante sol mica, repugnaret etiam Angelus, nun

317쪽

sus a speciebus, piae sertim in Angelis , di anima

separata , quos imitatui Clitistiis in via huius scientiae , ut supra vidimus. Caeletum respectu actuum supernatui altu, quales diximus este actus scientiae pet se insus, . vetior est sententia communis, quam docet Suale et in praesenti . de sere omnes recentiores , adstruens necinitatem habitus insoli , quo compleatur intellectus in rationepotentiae sustieientis ex parte potentiae suffcientis, de ex parte potentiae ad actus su inaturales. Quia tamen haee eadem quaestio late disputatur in materia d. o Dee Dei, ubi contra eundem

Vasquem piobai ut necessitas luminis gloriae diu stincti a specie xd videndum Deum s ideo hic satis erit breuiter duplicem rationem indicate, alteram a posterioti, alteram a priori. s A posterioli probatut ex actu visionis beatae, ad quam non solum requii itur concuti iis obiecti, sed habitus luminis gloriae, quod lumen ab omnibus Theologis conceditur; de licet Vasquet velit , illud lumen esse speeiem , sed immerito, quia speciei non datur , ubi obiectum est pixiens,& potens se ipso concurrete et Deus autem praesentissimul est beatici ergo de facto non con currit media specie, quidquid sit. an sit possibili talis species. Item actus hdei diuinae.quia super naturalis est , non solum indiget conestio speciei, sed etiam habitus fidei , qui non concurrit Ioeo obiecti . sed habet se ex parte potentiae comis plentis illam in ratione potentiae ; erso pariter actus seientiae insucae, quia supernaturalis est, indiget vitoque principio.A priori probatur, quia intellectus de se. l laetsi proportionatus ad intellectionem naturalem, non tamen ad intellectionem supetnaturalem in ratione potentiae intellectivae ; ergo praeter mimeursum species requititur aliud principium , quo intellectus compleatur in ratione potentiae, sicut ad actum naturalem praetet concursum speciei,sipponi tot intellectus proportionatus , & completus in latione potentiae. Haec est ratio potissiam , quam sussietat tetigisse , cum pertineat ad alium locum, ut praedixi.ss Alij tamen Theologi recentiores pati me sem

erum re- tiunt eum vasqueet . paltim dissentium. Fatentur enim , requiti habitum complentem intellictum in ratione potentiae , de dantem aliquid ultra concursum pixessum speciei; negant tamen , hune habitum distingui realiter a speciebus,sed dicunt eandem qualitatem realiter simia plicem , de vitiualii et dupliceni subire utium que munus , sellieet speciei, & habitus a & per consequens non dati habitum diuellam , speeiebus insus, , vel ut melius dicam i non dati speetes distinctas ab habitu ; quia non oportet multiplieate qualitates sne necessitate , cum hae duo munera ab eadem qualitate possint praestari. si disiuis avi. Minus displicet haee sententia qu3m praece.is . dens , non tamen omnino placet ; quia illud, per quod intellectus eoinpletiit in ratione rotentiae , videret distinguendum 1 speeie habente se ex parte obiecti vi potentia enim suppo-Mitur in ratione potentiae , ut possit moueri ab obiecto ; alioquin posset dari ali uis intellectus naturalis , qui non indigetet speesebus distinctis. sed pet suam entitatem haberet ultumque mu- Mus .ieitieet potentia , de species aliolum obie-

eiotum . quod videtur durum, eontra comis munem sensum Theologorum et ergo si per l, bitum insusum constituitur intelle os in ratione potentiae ad actus sue naturalis , licui pricam entitateivia nativiales . non potest habitus ipse, qui scire alitet constituit potentiam . petere etiam munus speciei ad eosdem actus. Et quidem lices illa qualitas esset possibilis , ima lieEt esset possibilis aliquis intellectus naturalis r

1ens utrumque mimus in ordine natui di ; non ta

men videtur de facto ponenda in Christo talis qualitas , quia species , de habitus insas Christi,

quantum heti potuit, deboerunt proportionaricum modo connaturali operandi ipsius Cht. iiij se enim videmus . alios habitus insulsis, qPos habemus in via . semate semper modum D tandi . . ruem habet homo in iliis Oretationibus ii turalibus , imo et citate ad actus habentes dependentiam a phantasia, Dropter eandem rationem; de in Angelo etiam seruat ut modus operandi angelicus. Cuiti ergo intellectus humanus sei per operetur per species condistinctas a potentia, & supponentes potentiam in ratione potentiae; ira etiam debuit in ordine supernaturali operaii per speetes, quae supponerent potentiam in

eo ordine completam.

Secunda ergo dissiculias est, an hie habitus stunus, vel multaplex.Mens s. Thomae in hoe non est omnino ex- I. - . plorata , de ideo ex eius diseipulis alis volunt. s. Thum. esse unicum habitum , alij vero esse plures, ut videte est apud Sualem i. 1g. ectis. qui etiam seiriit, esse unicum, licet extendat ut ad plura obiecta materialia . iseut etiam unietis fidei habitus extendi potest ad omnia reuelabilia 3 Quae tamen ratio indiget grano salis a nam ut vi ludius in supeliotibiis, obiecta huius scientiae non sunt obiecta materialia, sevi mysteria reuelata te sinati s deis hae e enim solum et eduntur pro piet reuelationem, de vetitatem primam , quae

est obiectum sol male saei; ereaturae veta non coenos mut sereret propter aliud , sed in se ipsis per seientiam insolam , nisi hi stan diean. . tur obiecta maletalia in eo sensu , in quo diei, tur obiectum formale intellectus esse intelligibile,seu vetum ut se ; illiqua autem vela in D tieulati habete se materialiter ad intellectum. non quod non sint obiectum sot male huius, de illius actus, quo cognoseontui, sed quod potentia intellectiva non habet soti in ordinem intrinseeum ad hoc obiectum in Utticulari, ut dixi latio. sn libitis de Amma; ite etiam cum proportione dici potest de lumine seientiae in uiae , respectu huius , de illius obiecti in parti culari. Quate non habet in hoc paritatem cum habitu fidei: nam omnes fidei actus tendunt sub uno oblecto sol mali. 3uod non habent actus cientiae infusae , sed linguli habent obiectum sit male omnino diuersum. Caeterum ex alio capite probari posset, his ne sphabitum esse sinplictio a quia non debet imitari habitus naturales . sed potentias , clara detur ad simpliciter posse , de constitisat potentiam in

ratione p tentiae: eum ergo potentia intelle ctiva eadem sitis lex sit ad omnes actus nar tales cui non dubitor uniani lumen supra natur

let ex parte potetitiae ad omnes actus scientiae insusc

318쪽

go 8 De mysterio Incarnationis,

Die es , s haec ratio aliquid ridibat, probat

etiam , eundem esse habitum ad actus superna-iutales intellectus, & voluntatis a quia in ordine naturae satic 'obabile est , eandem entitatem animae eae intellectum , de voluntatem , de vi tutem ad ultosque actus.

Sed eontra. Imo ex hoe ipso arguitur distin ctio illotum habituum et nam licet eadem animalitie potentiis distinctis iit intellectus , de volun rati eaetetam si semel concedas, animam habete potentias distinctas, nemo dixit ei intellectum,de

voluntatem esse unani potentiam, sed diras, plo-pter maximam diuellitatem litorum actuum. Si militet ergo, i ieet sorsitan non repugnaret aliquis habitus infusus, qui idem posset deibruite pro virisque actibus intelligendi, de amandi vi de acto ix item eongruentius est, dari habitus diis stin x ; quia eum glaria habitualis , quae se haubet per modum radicis , & essentia, in oldine supernatu tali indigeat habitibus , se distincti . per quos Dpcietur, propter separabilitatem a tain habet ab illis, necesse est . eotiam distinuctionem inter se inuestigate ex diuersitate ope rationum , quae susticcret ad distinguendas p tentias inter se : qua diaticias reperatur in actibili intelligendi, de amandi. Urgebis:, ergo ide facto non dantur in nobis nisi duo habitos supei naturales , alter ad actum intelligendi, aliet ad amandum. Consequens est absurduin i nam in intellectu dantur ad minus fides de prudentia insui a ; in voluntate vero chaiaritas , spes , de alis plures : ergo ratio haee nihil

probat.

Raespondeti potest negando sequelam , quia

ut iterum dixi in materia de fide, in nobis vo luit Deus esse separabiles habitus intei ie , scilieti spem a see, de Horitatem ab vitaque s ideo dedit habitus distinctos ea mensura, de propo tione distinctionis , quae sussi ret ad separabilitatem iniet piaedictos habitus. In Christo autem, de aliis Beatis , in quibus habitus non separretur , non est necesse ponere distinctionem inteli habitus scientiae insita, cum aliunde sit

maior congruentia ad unitatem , de consequen.

ter admittet et aliquis, in patria non dari nisduos habitus in filios , alterum in ii uellem , &alterum in voluntate ; nam se ut P. Sua rex it; intuit, habitum scientiae insita non distingui ei lumine gloriae , sacibus diceret non dissei te ab habitu prudentiae insuta, de sevi posuit uni eum habitum cognosceradum Deum, de alia obiecta in se ioss; ita consequentet poneret unum habitum ad amandum Deum , de alia obiecta honesta.Piobabilius tamen videtur, hune habitu scientiae in se non esse unicum de simplice : pro quas ientia videtur state S. Thom. art. s. ubi non solum loquitur de speciebus, sed de habitu Pio batur vero ex proxime dictis , quia in nobis non datur vii iras , sed multiplex habitus insusus adactus intellectus , de multiplex etiam ad actus voluntatis ; ergo neque in beatis et ergo neque habitu a seientiae infusa est unicus, sed multiplex. Probatur utraque consequentia, quia non repugnat, produci gratiam ha dilualem, quae ex se exigat plures habitus intellectuales , de plures in voluntate ; ergo eum de facto voloetit Deus huiusmodi habitus esse multos, proptet lepat

bilitatem, eredibile est , inoductam tasse de L.

cto gratiam , quae haberet talem exigentiam: sed hae . eadem gratia manet in patria e nam haec

gratia est semen gloriae, de postulat habitum luminis gloriae . seut alis habitus i l alio iiiii, haee

gratia . quae est in via , non esset participatio diuinae natutae. Ergo semper exigit habitus distinctos inter se s etgo non unicum pro omnibus octibus intelligendi. Dices, nostiam gratiam habitualem evicere ex natura sua habitus distincto, in via, ubi liant separabiles, non mo in patria, ubi non sunt seis parabiles. Sed eonit , quia nostra gratia non editast nune habitus distinctos inter se', ut possint separari, non enim est iuxta naturam gratiae habitualis, quod habitus insus separentur a gratia , sed polita ut eomitentur perpetuo ipsam , sicut nasti nes comitantur ellentiam , de oriunt ut ab ipsa; et go si gialia in via exigit multitudinem habia tuum, etiam exiget eos in patria sempit enim manet eadem ratio ex parte ipsus gratiae licet ex libera voluntate Dei in via separetur unus habitus ab alio, ptoptet aliquas congruentias, te qui bus dicendum erit suo Joeo. Diees itetum , ploductam fuisse de facto talem gratiam , quae exigeret pluralitatem habi- tuum, non omnium , sed eodixin , quos expediebat separati; habitus autem silentiae in ita nun quam expedit separati, ideo producta suit talia gratia , quae non exigeret. distinctionem iniet

istos.

Sed eontia , quia lices de facto non separentur, nisi spes a fide, de chati ias ab utraque s adhue tamen de facto concedimus in nobis distiniacto, habitus infusos temperantiae . iustitiae , pra dentiae, miser inordiae, eee. quia nimi tum distinctio iniet spem .de charitatatem .g.arguit distinctionem aliorum , qui liabent eandem diuersitatem in obiectis: ergo similiter licet non seraten. t ut inuicem habitus scientiae infusae , arguitur tamen eorum distinctio ex diuerstate obiecto rum, eum lixe eadem si inter habitus , quos aliunde stimus esse distinctos. Quanta autem debeat esse diuet stas obiector uiti ad arguendum de secto distinctionem inter nostros habi tus insulses, dixi in materia A fae, ubi ostendi. non esse aliam mensuram, nisi eam,quae desumi-iut ex habitibus fidei, spei, de charitatis , quos scimus distinguis ubi enim similis distinctio ap-

patet in obiectis, ponenda etiam et ii distinctio habituum. Haee autem distinctio ripetitur de facto in tet habitus scientiae infusae, nam sevilionestas temperantiae . & iustitiae arguit distinctionem habituum in sotuin voluntatis, quia amatur utraque lionestas sentialitet proptet seipsam ; ita natura hominis, Se natuta lapidis .vel plantae suffetet ad distinctionem habituum tim forum intellectus, squidem utraque cognosiliatur latina litet in seipsa, de multo magis sui ieiet diuet stas obiectorum ad distinguendum habitum in sim ieientiae Deculatiuae ei tea Asttot giam, v. g. ab habitu practico eirca operabilia, vel eitca moralia, dcc

Hine in feto fottioti,diiserte habitum silentiae infusae ab habitu luminis gloriae, si, dubiis ter Suarea tibi fora , de cum eo alii recentiores; quia scut non est idem habitus insutus, quo diliacimus

319쪽

Disput . XX. Sec . .

pimus Deum propter se , de quo diligimus et iam

alicum riopiat Deum i ita neque tali idein habitus . quo videtur Deus in se, & quo videtur creatota in scibis. Fundamenta autem P.Suarcet

cognos endum ipsum lumen ; ergo ad eosno- iecundam oratiam,de alia entia supernatu talia Tiluit r. Respondeo lumen sisseete ad videndum is . sum limen in Deo, non ad videndum lumen in

seipso sicut et miras non soli cit Undam chalitatem plodit se, sed silum propter Deum. olita s- seeunda obiicit , lumen intellectus angelici non solum cognoscere esset uiam Angeli , quae est obiectum sibi maxime piosortionatum , sed etiam passionis , de operationes Angeli , de quidem in se ipsis ; ergo licet lumen gloriae habeat Deoim , ut obiectum tibi maxime proportionatum , poterit descendere ad cognoscenda alia in

se ipsis.

t. A M. Respondetur negando consequentiam , quia lumen Angelicum est principium vniuersale, de unicum ad omnes cognitiones Angeli; lumen veta glotuae est principium particulare , de limitatum ad tale obiectum a liaee autem limitatio habituum infusorum probat ut ex eorum separabilitate, ut si limus.

Q vppono , requiri aliquas speciis , quia intel- . lectio humana , imo de Angelica fit ab obiecto so,ul. N poteritia suppono it cra ex sectione praecedenti, ha, si rei ea distingui ab ipsis habitu infuso. De ii, et go speciebus duo potissimam

pollunt dubitari. Piimiam , an si una, vel plures pro pluralitate obiectorum i Secundum, an lintentitati se supernat ut alc s. Quod attinet ad primuin, vatiae sint sint i-tiae. Quidam doeent , esse unicam speciem om nium obiectorum. Ita Marsi ius apud Suate divi p. 1'. fra. i. quem sequuntur pili res recentio res ; quia non repugnat talis species, di aliunde decet perscctionem Chiisti . vi eius sei ivsa supcret omnino Angelorum scientiam , qui tamen per unam speciem terrasentant plura obiecta. Alij diei t. iiii e plures species, re quidem mi nus uniuersales, an in Angelicas, pro quibus stat s. Thon'. in pta senii, a t. c. Alii etiam ronunt plurce . sed uniuei saliores, quam Angelicas. Ita sua: et ibi chra. Mihi hi dei ut distinguen lim . nam vel suppo nimias, hane se evitam extendi ex Parte obiecti ad omnia possibilia. vel silum ad aliqtia deter. ininata. Si diem hoe secundum, consequentius videtiit ad piineia communiter recelea , quoas cie, sueti ni elui ea , de quid cra minus uni nersales , quam crit species Angelicae, quae est ientcnti S. Thomae. quia licet haee scientia si entitatiue si et matotalis, debuit tamen priapori orati s ut saepe diximus) eum modo operandi humano . quantum ficti potuit; e se ut intellectio res supernaturales ; quas hos habet mus , propor

itonant ut in omnibus eum nostro modo Laiurali inrelligendi,ita scientia insoca Chrasti debuit Pt oition ti eum modo intelligendis imae

separatae,ut supta dixi; quare eum animas Di ita exigat plures renim species quid it alii f., minus uniuersales , quam Angelicasi; ita videtinirasauciandae plutet ad ieieni iam infusam Chi illi. Diceu, he hi Christus non cognosceret omnia ostia APOuabilia, cognotest tan en omnia situra i haee autem esim sint infinita , non possunt cogno circi plures species, quia species etiam ei lent in fi Ditis a ergo debent cognosci per unicam, de uni uti taliotem. quam AP licas.

Respondet i s mst duplicitet. Prima Christum non eoenovisse hae sutura in se ipsis im- o . . . mediate pet seleluiam in san : sed in teuelat ine Dei e uidelitei cognita. vel in alio medio cui-dcnti.& tone Hitor . si ne unicam spe em omnium. sed haee et ut de uni eo obicem immedia-io, te ieet de reuelatione Dei: qtiae reuelatio, eum citet uniea, non debebat cognosci per plute, specie .

. secunda responderi potest . licet i h sto s i.

ret lixe sutura exii, reuelationem , potuisse habete Plures, re finitas eortim speeio, quia nimi tum speei et petri, v. g. poterat descruire ad cognoscendac eius omnes operationes a scut communiti r dicitur . Angelum petet v nam speciem cognoscete easiam & eius operationem iii particulati quando exitione; distaret tamen Chri stus ab Angelo in eo , quod Angelo non piae stat Deus concursum ad cognoscindam operati nem causae antequam exirert operatio, licet iam habeat speetem iussieientem ; Christo utio daret Deus hune eoncursum, ei iam ante existentiam vetationis, sed per hoe non esset illa spe etes su pernuuialis magis , quam Angelicas cum vera omnes causae operaturae per aeui nitatem lini fiunitae, lichi operationes stit hiauiae infinitae , so- . triunt sussiecte pineles fiuitae ad omnes ope: aiionis cognoscendas .

Dixi, hoe ita se habete iuxta principia communitet icteria : mihi enim verisimitus est, etiam in Angelis non sui nee te spretem causae ad videndam operationem liberam , quan o existit, vel quando manifestatur; sed dari de nouo aliam o speeiem , & ideo Angelum quotidie ciescere in . ieientia de notitia non solum actuas . sed etiam habitis ali , quia etescit in i uinero speeicium ; de consequent et ditandum erit ab statu te, Chlistum non cogni,scete oti,ilia soluta rest plures species, sed per viis tam , seut diecinus postea de rebus resibilibus. Si ereo i opponamua, Christum cognostet e c res omnes postiuiles, serendum Nidetur . species non esse plutes, sed uni eam , propici argumenium sectum; quia is essent plestes, debetent esse actu iti finitae species in Christo . nisi ponac dili quam , quae cadetra teraninetur ad infinita rosi bilia i si autem ponitur una species ad infinita,

coniequerarius Franctor eadmi ad omnia ,s aliunde non repugnet cognitio omnium e vi quid enim dici. speciis as obiecta ro. 3e unam simpli

cem ad teliqua omnia possibilia 3 Fuilios et it ponete unam rea omnia possibilia quia licet con militatis modus hunc alia intelligendi exigat pluialitatem speeirimn: eae: im non potuit in hoc propora Mati te retia iiisisse cum modo connaries ab , quia non rodiimini pluris eati species respectu omnium possibilium, vili ponti eni ut actu institiae species ; od ior no repli-

320쪽

is De mysterio Incarnationis,

et . ., gnate. Vnde institvr, idem dicendum esse, is c suo scat insuit, possibilia , etiams non cognoscat onmia: nam de illis etiam infinitis plocedit eadem dissiculias . vi non possitu cognosti petin funia pecies, sed per unam , quae iciminetur ad ii sinit a. Dices .ergo eodem algumento debemus dice. re , babitum in sum illius scientiae , sitiite viai.

cum . re simplicem , hon plutes, contra id, quod diximus in iis e praeviatnis; nam idem areum tum ficti potest de habitu quia vel idem habitus . extendit ut ad infinitas et acutas, vel non. Si dicas iste undam ; ergo debent poni infiniti habitus actu distincti ad cognoseendas insitatas creaturas. Si dicia primo ii, ergo conseqnenter ponendus erit unus , de idem habitos ad omnes creaturas, scut ponit ut unica species, alioquin sequi tutidem in conueniens, quod scilicet habitus uniis extendit ut ad infinitas creaturas, pro aliis vetacentum erraturis, quae supersunt, ponentur centum habitus distincti. Verri M. Respon e limando sequelam. Nam habitus insus non gineiant ut ab obiectas , sed habent se ad modum potentiae e cie licet ponamus in Christo oluiec habitus insui os , non est tamen nectite . quod milit pileentur iuxta multitudinem obiectetum, sed potiunt ex una parte retinere distinctionem ex diuerstate obiectorum ; de ex alia parte rotist quilibet habitus extendi ad in- sinita obiecta, ita ut unus habitus detur ad cog noscenda omnia animalia , alius ad omnes plantas lius ad omnia eois ora coelestia, alius ad omnes Angelos , & sede aliis et quamuis autem . singuli habitus extendant ut ad infinitat speetes Angelotum, v. q. vel animalium, aut planiarum, . non tamen erunt infiniti habitus , quia non sunt infiniti ordines telum , qua, Christus cognoscit, sed omnia possunt ted uel ad infinita capita. Ethoe modo ieritatur inagis natista holum habi- tuum , qui quatenus imitantur potentias, petunt,

ut diximus , extendi ad plura obiecta, licet non cum illa uniuersalitate , quam habent potentiae, sed eum maloti limitatione, eo qliba de facto oportuit, quod habitus egent separabiles, illem diuinitiis, de ideo opotiebat, quod caent plures,

ut viditatis.

ccl in quo apparit disci limen inter habitus insuri , & speetcs: nam i pecus, si iuxta soram natu inta iis ivi iam producendae sunt, debent produci depensisso, . in deni et ab obiectis iam existentibus , εe pet con- - sequens non potest eadem species extendi ad ii suita obiecta . quia non potest praesupponite ea omnia actu existentia. Si ergo temet dispensator in hoe, quod eadem species repraesentet infinita . antequam existant, non est cui non ponatur eadem species ad omnia obiecta illius scientiae, tota enim repugnantia oriebat ut ex eo, quod esset speetes ad os ma, quae nondum sunt; quae tamen repugnantia iam est superata , siue ponantur plures species, set una ad illa omnia obie- .a. In habitibus vela repugnantia oritur ex alto capite .scilicet ex eo, quod ei alia nostra habitua.

iis postulet,ut vidi inna , haustus infusos, distiniami,& serat abiles iniet se, saltem diuinitiis et licet non rei sit vitati, quod idem habitus extendatur ad pista obiecta , de quidem ad in talia, ne Donam it institii habitus : rotuit tamen . de deuit adhue set uati se palabilitas , ta rei consequens pluralitas habituum , quae est magis conis

sorinis exigentiae huius statia habitualis: ideo congruentius ponuntiar plures habitus, licet ponator vilica speeic ad illa omni obiecta. Dicet tali alle ali Ois eonnaioralius cile , quod quando hal itus ituos sunt separabilis , & plures, species etiam sint plures, de separabiles et quia alioquin ablato uno habitu illorum, debei et destrui tota species ; non enim posset connaruralia ter te mancte ad obiecta illitis habitus , qui ablatus es; nam foeeics intellccti lis non patiar con- naturalitet, ubi non cst potentia intellectitia ilia litis obiectu Cum ergo ablato habitu infuso non maneat potentia intellectilia , oe cognoseitiua illius obiecti per intellectionem si pernaturaialem non deberet manere species ad illam intelle. lectionem producendam. Hoe iam in parum obest, quia ad hoc, ut illa heu uitiae. species possit connaturaliter poni , non attendi

tur , quid possit giuinitus seri de illis habit bii insulis , de an de potentia absoluta possint separati ; sed si a ii, quod de sacto dentur in sutelia

lectis , de quod iam connaturaliter non possint auferri. nee separati; hoe enim debito connatura ii posto , potest connaturaliter ploduci illa spe 'cies uniea ad ea omnia obiicta , ad cuius prodiictionem si finit , qnoa connat ut aliter non possit desecte ab hoe intellectu potentia elicitiua illius intellectionis supernaturalis citca talia obiecta. Hi ne insem cum multis recentioribus, pituisse Chi istum habere unicam simplicem op rationem terminatam ad obiecta omnia ieiei tiae insuta, quia non nragis repugnat hae vinitas in specie expressa, quam in min. Qi: & aliunde debuit de iis omnibus obiectis habere aliquando actualem notitiam , ut posset ea omnia inter se comparate; scit enim Christus quom do se habeat hoe obiectum respectu aliorum in pei sectione , quantitate , dcc ergo cognouit aliquando alia omnia , alioquin non posset serre iudicium comparatiuum s non potest antem cognoscere illa omnia , nisi per unam cogniti nem terminetur ad infinita . non sue cessio e. quia nunquam petranstet infinita . sid nee sumulpet plures eo initionis, nisi aliqua terminet ut ad insitita , ut supi, probatum est; ergo

habuit unam cognitionem omnium eorum o lectorum.

Diees, si habuit unieam speciem, ergo semper debuit operati circa omnia obiecta sonu linori enim potest excitati illa specics, quin excitetiit

ad omnia . eum aeque omnia repraesentet s ergo

ponendae sunt plures species , ut possit una exeuiati sine alia. Respondeo , excitatam si isse illam spe etem P in primis , Deo ad omnia obiecta repraesentaniada ; postea a voluntate Christi circa hoe obiractum particulare , de postra ex cognitione unius exeitatur eadem ad cognoscendum aliud,quia ii eet si una speetes realiter simplex, est vitti liter

multiplex.

Restat nune secunda dissicultas,din sint natura- m M les, vel si pernaturales species huius silentiis Consentiunt omnes, quod de obiecti, supernatu talibus requiratur species aliquo modotii pereaturalis. Nam lices possit esse specie, si pennaturalis de obiecto natus ali, non tamen Acontra

SEARCH

MENU NAVIGATION