장음표시 사용
181쪽
orro Vbi affici utur priores vertebrae spinae, licet Angina aliqKraro euenire tamen interdum angina potest id si ςxtςby
m pueri magis si in adultis nimiruo biptas Vertebra ad iteriora luxatas quem adirnodum Hippocrate ait, secundo de Popularibus morbis. Caeterum per huiusmodi anginas guttur nullo proprio at Tectu laborat. Quum aute spinae partes, quo fuerint altiores, eo sint Spine partea praestantiores, sane quo affectio fuerit inferior primis allicres praedia ab vertebris, e inferet muli minorem noxam . iant xς. Ni
At nerui septi transuersi sub quartao quinta Vertqbra s uiri inroritatur. Ab eo aut sol, ni spiratio denis accedet in ue,sum solum tercostaliti musculo M actione, Vbi Vehemetiori opus perficere lena respiratione: quae si vehementissima requiratur, supre respiratio em mos etiam musculo concurrere oportet. Porrbibivnica duntaxat Uertebra, aut etiam duae, aut tres, sese consequentes inuice distrahunt ea parte lpina cauari ...
co tingit. Vbi uero inter distracta Vertebras, Vel Vi R aeeida . Vel plures,illaesae manserint,sic affectis gibbus accid re solet. At si in alterutram partem, Vel dextram , Vel sinistram, distrahatur Vertebra ibidem in obliquu spina torquebitur. Caetertim alia sequuntur sympto mata Vbi proprio assectu laborat spinalis medulla: talia Spina ipfio a Vbi Vna Vel plures Vertebrae afflicti luetantur. Nam laboret affecta quum proprio affectu spina ipsa affligitur , citra verte vi oc d/t.brarum aliquam luxationem, sit quidem in altera dunitaXat parte arnciatur, omnium inferiori corporis par tium, quae e regione nocumenti consistut tam sensus si motus laeditur. Si verbitram pars sit affecta, omnes particulae, tam in dextra lin sinistra regione , ei quae affecta est, subiectae similiter resolutatur. At luxata Vel ad gibbum, vel ad concauum Vertebra, fieri potest, Vt Angitiosae subatulla omnino partium iniseriorum , Vel in sentiendi, Nationes spine Mel mouendi functione aliquoi vitium percipiat Per sedi ΠQςςnti
particulas laedi est necesse. Paulatim Verb facta luxatio latini fiunt. Tomus. III. Lu
182쪽
ne, at 3 in orbe magis, nihil notatu dignu patiunt parte quae Omotae vertebrae subiiciunt. Sed in obliquum Luxatisies spiciuκatio, laediti in eas partes, ad quas nerui eX luxati Sη ς' ἀμ vertebris procedet es inuentu Vidi magis in ceruice: 1 thorace minu;: sed multo in indubis accidere solet. Siqdei ceruice Vertebrae iter se c6nexa,equat Virbem
foramini: rut unde ner procedit in thorace aut, supio magis,inferior minus: sed in lubrg, tot neruus, ex superna excidit Vertebra. . QuIre in eig transuersa Vertebrarum luxatio, Vna secum trahensin medullam,& neruum, illaesum seruat naturalem ortu ipsiuis In ceruice autem, ex loco medio inter duas Vertebras procedentes nerui per obliquas luxationes,in ea quidem parte, ad quam spina derlectitur, opprimuntur: iri
altera Vero, tenduntur. Rursus tensiones quidem , Vbi. - ingenSquo pinflanarnatio accesserit conuulssio comitatur Ad compressio es Vero, earum partium ad quas
oppresses neruus descendit, sequitur resolutio . Igitur
per eas quas nuper diximus Vertebrarum luXationes, reliquae faciei partes omnes, ners in sensu, nem in motu, noxam subeunt Sohe autem genete laediantur , Ut quae mouentur a lato musculo. . At vertebrae solent Lictat1o verte luxari, aut ob casum, aut ictum, aut tumorem pricteris mi Vnd naturam, neruosa corpora vertebris atq3 medullae coP0β sit δῆρος gnata extendentem. Vt autem imprίrsentiariῖ , aliquid de angina dicamus Hippocrates affectus omnes , qui cum spiratiorne dissicili guttur aut fauces infestat, Anginae g-ne cynachas, hoc est anginas appellat. A c sunt quidem anta quini ginae genera quinq3. Primum est, Vbi inflammatur fauces hoc est, internos oris locus, Vbi es gulaeo gutturis
parres extremae coeuc. Secundum est,Vbi nec fauces, nec reliquae oris partes nec ellam XCernariam partia
vlla inflammata videtur laboron tamen suffocariois periculum in gutture sentit. Tertitam Vbi eXtrinsec circa fauces inflammatio apparet. Quartum Vbi guttu
183쪽
ris parte S tam externae,q internae, similiter inflammatae Videtur. Quintum denim, quum ad anteriores partes colli luxantur Vertebrae. Id quod a ne contingit,ves solis musculis qui cum ipsis communicant, tumore praeter naturam affectis Vel nato ibi tuberculo: vel gula pariter Uitiata nonnunq musculis quom qui gulam gutturi iungunt, propriis 3 aliquando gutturis musculis, qui ipsunt aperiunt,oblaesis. Hi igitur affect sis omnes dissicilem respirationem eiu ciunt, minime tamen
in discrimen suffocationis adducunt. At aegri dissiculter deglutiunt,& dolent, tum praecipuU, quum eis
potu 3 per nares restitit. Nullo autem spiritalium instru mentorum, nec primari O, nec per consensum affecto, fieri minime potest, Ut spiratio laedatur . Quocirca ex
sola spirandi specie illico nonnihilo de affecta sede,&de ipsa dispositione coniicere licet. Quippe si Videatur
laborans, inter spirandum, totum mouere thoracem, Ut in parte quidem anteriore, ad iugulum: in Virom latere, ad ceruicem I parte posteriore ad scapulas si, motus ipsius ascendat: tres ex huiuscemodi spiratione dispositiones si1gnincantur. Vna est flammea in corde, Spulmone caliditas. Secunda in ali ero spiritalium instrumentorum angustia. Tertia, facultatis musculos mouentis debilitas. uti igitur huiusmodi spiratio emconspexeris si primis arteriae pulsationem perpedere Oporter. Haec enim quantus sit calor indieat. Deinde spirationem ipsam expende, an multa , an freqUes, an exu mando fiat. Postremo thorace in pectarea age, Caloris eopso quem si praeter caetera, ardente inueneris, iam omnes notae. copiosii caloris notas te habere ne dubita . Quibus ex abundantia accedit faciei, oculorum 3 rubor , capitis
ardor,ssitis Vehemes lingua arida, salebrosa 1 . Ubile 'g'φ' spiriro incendii signis modum seruantibus, thora dilata mentori quid tur Vehemente angustiam in spiritalibus instrumen indicetitis esse portessit. Solet autem inibecillitas accidere spi-
184쪽
Spius Inde ac nae,interdum cerebri vitio, utpote a quo Sc sentiendi. cidere imbςcd4 mouendi facultatem recipit interdum ipsa dunta
X ac pina prina ara affectu laborante, idci, ob peculiarem intemperiem Vel tot spin Vel diuersiis ipsi partibus aduenientem. Igitur ob ipsius imbecillitatem spinae, omnibus thoracis partibus solet aer in sotrari, vel nullo ardente calore aegrum ad id cogente . Siquidem Vbi animans quiescit, Viresq; validae iunt, liberam respirationem solum septum transitersum essicere solet. Vbi vero id ob imbecillitatem, spira di munus perficere nequit,inter costalium musculorum tunc concurrit auxilium. Qu*dsii praeterea maiori animal egeat spiratione, tunc superni musculi omnes, quorum maximi scapulas secum manifeste imouent, ad spirandi actione delyderantur. Caeterum tam elisi per spiritalium orga Naria pinnas no imbecillitate tot thorax moueatur, dilate turmdilatarii in narium pinnae, dilatatio tamen thoracis est minor, ci h in ardentibus febribus in quibus,si vires aleant, et tus thorax plurimum dilatari cosueuit minorq; etia,
a in angina,&Hypsnoea, & peripneumonia . Quippe hoc morbo affecti,4 maxima & frequetissima spiratione tuntur. At quemadmodum ob infirmitate omnium organorum respiratiois,sic obinius quot par 'ticulae imbecillitatem, omnes thoracis partes dilatari coguntur ψIn Vniuersum autem Vnica pereunte actione, solum musculum qui ipsam ei hcere solet, aut neruu ipsius, cise affectum putandum est. At ubi plures actiones vitiatae sunt in diuersis locis, accidit interdum omnes musculos, quibus perficiuntur, ab aliqua communi causa esse oblaesos. Fieri etiam potest, Vt neru' aliquis, qui musculis illis communis est, assiciatur. Verum si ex. Duronae ad quam particulam porrigantur stinguli nerui ab spina prodeuntes didiceris affectas sedes inci lime inuenies. Sic enim quum ex refrigeratione primarum vertebrarum spinae, a quibus quatuor nerui ad
185쪽
e aput ascendunt Viperi cranio sensum largiantur, cuiusdam olim cpput assiceretur, affecta sede explorata, illi' remediis adhibitis, eum subito persanauimuS.
AT vero sanguinem e Vetriculo gula ,Vomitione exspiritalibras partibus tussit ex faucibus 4 Sanguis qua gurgulione, streatu: e Xore simplici expuitione expelJδxx φιφῆ li,apud omnes medicos in conseiso est. Nos Verci sanguine ni qui a cerebro affatim descendebat ad fauces tussiendo educi cepenumero Vidimus. Quippe subito gutturi irruens tussim mouere potest. Quare diligenter oportet huiuscemodi affectus distinguere Carterucontingit plerun , Vt Vel erosa Vel exesa , vel rupta vena sanguis tussiendo. Fati in cofertinacli 1iciatur. At si spumosum aliquid simul eductum fuerit, essicacis ah uiri a simum est indicium ipsum educia pulm e. Hala se pillinone rete. cus,si bronchi pars quaepia, aut arteriae, aut Venae tuni ci indicia. ca aut etiarn pulmonis ipsius ca uncula reiiciat. Qui penihil horum accidit iis , qui ex thorace sanguinem tussiendo producunt. Iam vero nullus dolor infestat eoS, quibus a pulmone sanguis erumpit utpote qui P ζ' η'' duos neruos per lienile a sexta neruorum a cerebro ii, a puluio, ortorum coniugatione recipit, eXtrinsecu per mem ne sanguis era branam ipsum continentem dispersos qui intrinsecus pit. haudqua per Visceris profunditatem extenduntur. Verum thoraci multi ab interni multi etiam ab externis partibus adueniunt nerui, quibus facile dolores percipi possunt. Praeterea thorax quidem est musculosiis Mossulentus pulmo Verta& laxus,& tutus a contusione Proinde thoracis dolores intesiores sunt: pulta μ'mptu do
inonis remissiores. Quum igitur dolente parte quapia sole, sῖni Ethoracis sanguinem quis spuendo reiecerit, nec mul thoracis. tum nec rubrum sed nigri castem,grumosumq; huic thorax primaria affectione infestatur At sanguis arti- , et thorace,per pulmonem educitur zut in suppuratis,
186쪽
anguis. a affectibus pus, quod inter thoracem pulmonem doetiiuribit 'hist prςnenditur ad eudemq; modum , quod in pleuritide
cituri coloratum sputum emitti solet per pulmonem X cer Pulmoni: vi nitur. Porro ulcera quae sanguinis reiectioni solant su ex προς ιν peruenire in pulmone quidem aegre curationem ad-
φης ης mittunt. At in thorace disrupta Vasa, a quibus sanguis eXpuitur magnaeX parte conglutinantur. In uestiganSanguisugam dum Vero Mnuna ob adhaereicente sanguisugam vel posse esse in in ipso narium meatu Vel Pilla oris parte, qua ad narescRus fluoris forame tendit, sanguis aut emungat, aut screer. EX VESμ - triculo et cruor epota hirudine ,evomit. Qui cruor triest tenuis saniel l specie referens siue is ex Vetriculo, siue ex naribus, siue ex ore feratur P V. Vod non sit eadem res,VOX at sermo neminem ignorare existimo. UOX siquidem Vocalium instrumentorum est munus: loquela Vero, eorum quae sermoni sunt deputata inter quae lingua principagermonis orbium obtinet: cui non parum conferunto nasus,& agana bra,& dentes. Sic etiam Vocis instrumeta sunt guttur,
Vocis instra. 4 ipsum mouetes musculii ac nerui qui a cerebro ipsis mouendi vim deferunt . Igitur si vel claudentes , vel aperientes guttur musculi, immobiles reddantur, qui . sic assicitur obmutelcet. Vbi vero vel dissiculter mouectu I. ii tui Vςl palpitant, Vel tremunt, Vel aliter assiciuntur, vitiari possit pro affectionis ipsius modo , Vox ipsa laedetur. Quod si alius quispiam ex movetitibus gluttur musculis quoquo modo laedatur Vitiabitur quidem vox sed exiguum. Quippe sic affectus, necB obmutescet omnino nem ita paruam habebit Vocem Ut autem ex musculis guttur mouentibus pcipui habetur ii, qui ipsum diaperiunto claudunt ita ex vocalib' neruis ii quos
recurrentes Vocant: qui&ipsi, sextae coniugationis pars sunt neruorum, qui a cerebro oriuntur quemadmodumo alii qui quidem per ipsum dispersi, differue
ab illis,eo et a neruis sextae coniugationis,non in cer-
187쪽
alce,sed quum ad thoracis regionem peruenerint,se π ά
parantur. Per Vialnera igitur recurrente nerui refrige been 'inipe' rati, antisper Vocem impedient donec calfacti,natu diunti Talem temperiem recuperarint. Praeterea vitiari Voce
ae in acumen & maznitudinem haud obscure contin- ' ''
gir, ubi tauces etiam a ui S UlcUlIS contenti in conti nem n vitiuEneri non possunt. Item grauissime editur VOX, quum amembrana faucibus gutturiq, contintra, multa humi Oxvnde es, ditate rigatur. Quod etiam destillationes eadem ratio si latur rauca.
ne Vocem raucam essiciant, nemo non intelligit Vehemens quom exclamatio similiter Uocem offendit . . . . .
Caeterum quum gutturis musculi interni inflammantur,angina is assectus dicitur quae simul locem, MAngina men- spirationem laedit. Idem quom in uniuersum facere ix simul solent omnes praeter naturam tumores, siue in spirita 'p' - λ' libus iis exoriantur, siue extrinsecus ipsas Cprimat. Sic enim gula quoq; ubi inflammatione est affecti, Vt comprimat asperae arteriae tunicam, qua chartilaginuipsius extremitates,sigmoides dicrae,iunguntur, spirationi,& Voci, noxam afferre consueuit: quemadmo Voci qui assit, dum&vertebrarum ceruicis in anteriorem partem civ inccnam. luxatio. Igitur oes huiusmodi affectus voci accidunt, φη ' propriis ipsius instrumentis vitio aliquo laboratibus. Sunt autem affectus , alii quia peculiari sua materia priuδtur quae sane est, generaliter quidem loquendo e VQVi materia piratio: secudum speciem Verb, efflatio. Quae quidem Efflatio duo fit quum spiritus affatim foras effer rur, concurrenti modo fiatibus ad hanc actionem intercostalibus musculis. Proinde accidit, ut per Vehementia thoraci Vulnera, aliuomnino ipsius in altera parte resolutiones, in primis cldem semispirans ac mox animal semivocale euadat: idq, per accides. In apoplexia Verb, sopore morbo comitiali Vigilantisopore , comuni ratione earum actionum, quae ab imperio voluntatis proflaiscuntur, voce
laedi contingit. His itas quini actionibus conseqM:
188쪽
abitiones intes tia quadam inter se conuenientibus, expiratione, estq;
. c. ': tione citra strepituta strepenti efflatione voce, &lo
metiea hesy uela: si earum prima laedatur, reliquas omnes laedi ne rationeni cesse est. Ultima vero laesa, reliquae haudqvallaedunt. At cum secunda, tres oblaeduntur reliquae. Cum tertia ,duae Vltimae. Cum quarta, sola postrema Atqui ex Exspiratio. pirationem essiciunt Vniuersi thoracem contrahentescis musculi: efflationem quae vehemens expiratio est in oras tercostales maxime strepentem efflationem, i qui in Vol faucibus sunt: vocem vero ipsam, gutturis musculi ab Loquela soluunt. At lingua articulatim vocem distinguens loquendi usum largitur ad quam rem nonnihil coferre videntur dentes,labra,narium foramina, palatii, gur' gulio , mediocre, ipsius linguae vinculum. Quorum aliquod si fuerit Vitiatum, vitiari quom sermonem ipsum contingit. I. T autem ad causas dypspnoeae explorandas rursus hic sermo redeat, si videris aliquem respirantem aegre, ita Vt inter respirandum, thoracis omnes moueantur musculi pectus I, etiam Vna cum scapulis attollatur, certe ex tribus Vnum coniicere oportet: 'aut Virium imbecillitatem aut Viarum spiritus angustiam, aut vehementem in cordein pulmone calidita Difficilis respi tem. Quauis interdum duae, ac nonnunq licet raro ratio quas a tres quom ex iam dictis causis currere possunt. Atqui horaci mQv tribus quidem simulico euntibus proximam mortem ovibus uita timere Oportet. Vbi Verb duae fuerint difficile eaegruoriri possit, in seruare. Sed Vna duntaXat infestante, peculiari opus euestigatio. finitione, Ut sciatur seruabitur ne aeger, an ipsi malo succumbet. Igitur ubi Viresdutaxat fuerint infirmae, ad tria mouentium musculorum genera Venire,eOSῆς omnes admotionem excitare solent: Uno genere Vehela mater mouere nequeunte. Quippe si epiti tras
uersum solum veluti quum secundum naturam se hac ber,sussicienter mouere posset, Vtil nec intercostalia:
189쪽
bus, nec superioribus musculis 1 digeret. Quoniam Verbimbecillum est, omnes sensim commouet sed nec frequentem, nec admoduni raram actionem efficit. At plurimium aucto in spiritalibus instruimentis calore, omnibus qui de thoracis musculis agit animal sed Velox, frequens,& Vehemens, est eorum ac stio, si1 citra virium imbecillitatem ipse calor infestet. Virium auteimbecillitatem Vbi non accesserit flammea caliditas, nec Velox , nec frequens omnino comitatur mo uS: proinde nocita multum omnes thoracis parte potest
distendere. Praeterea Vbi ob plurimum calorem spiratio es dissicilis, spiritus quidam calidus feruidusq; e fiatur. Ubi ver ob solam imbecillitate, ulla facta per os efflatione spiritus per nares tantum emittitur. Qui d si per inspirationem cuiuspiam narium pinnae Narium pinne manifeste ae dilatatae videantur, id sane essicax robo '' ris prostrati est indicium. Ob piritalium Verbinisu fatidum obuinactorum angustiam, totus quide thorax . plurimU, prostratum inccleriter, ait frequenter dis editur . Caeterum qui sit dicant. laborant, rabs' Vlla efflatione expirant. Si Vert, simul conuenerint in spiritalibus instrumentiso calor,
angustia quod solet in perj pneumonia tunc sane
nec maxima, nec frequentiSsima, nec etiam celerrima
spiratio sussicere potest sed surgere tentant aegri or sic melius eis hora dilatari videatur. Similiter solent re ς 'R
ipirare cria quibus asperae pulmonis arteriae, plurima defluNione opplentur. At nem efflant, nec calidii emittunt spiritum. Purulentis etiam totus thora attolli Puruletis qua,tur: sed nec ab eis fit efflatio mel spirit emitritur ca lis fiat respira-
Iidus, nisi forte adurens febri accesserit. Veriam ii ii Q. celerrime suo catum tum ob plenitudinem ipsam qu ire Omnibus purulentis necessari imbecilliores '
reddantur. Contra autem per anhelante affectus, humillacentur.
moribus crassis xviscidis in ipso pulmone impactis, Rermanere possunt vires robus o constates. Adhaec
190쪽
Tubere tu in tuberculum coctu dissicile aliqua do fuerit in ipso or-PulmQne ortu, cum thorax maxime dilatabulat, sed non trahet ita rationem di, nullum spiritum , Ob d qi crebro spirare cogetur, citi. Verum absq; efflatione quae sane aucti caloris est propria.Magna porro interdum fit respiratio, ob magnitudinem dilatationis, quam thorax molitur iterdum verb, ob inspirati aeris multam ellentiam. Igitur quicunm sine aliqua spiritalium instrumentorum angustiam, per febres ardentes dissiculter spirant,iis inspira Aeris inspirati ii aeris quantitas,magnitudini dilatatiois thoracis pro quant .mqV portione respondet. Quibus ver, Vel tumor Vel an- dha 'ma hii gustiamne flammeo calore in spiritalibus est, his, thoisini dilatatio, racis quidem dilatatio fit maxima id verbquod innis horacis: spiratur,non solum dilarationem proportione non asin Ribu*ης sequitur,verum etiam minus, psecundum naturam
ii lini sis inspirari solet, attrahitur. Caeter tim inspiratio ea quae hiimis, quae ob Virium imbecillitatem fit omnibus agentibus mu- Spiritus ma sculis,dicenda est sublimis,no magna clam Verbmulgnu ' RIV , tus spiritus & eloneis interuallis attractust quema i
eis modum qui Hippocrate, delirium ae clarat. Spira
Spiratio exi, tio Nigua simulo rara, spiritalium instrumentorumgua simul, frigiditatem frequens vertano solum spiritalium, sed rara quid signi eorum etiam quae cum ipsis mouentur,Vt hepatis , lie Sol atio hh nis, Ventriculj, Q Atilae, laborem indicat. Est etiam alia quens quid in dyspn ae species, quum Veluti breui quadam quiete
dicet intercipitur opus thoracis: idq. modli in inspiratione, modb in expiratione, silue hoc accidat ob conuulsione musculorum thoracis siue ob caloris copiam, cogolatis aegriam continenter Vel inspirare, vel expirare Est Apnoea. alius spiratio is anscctus,apnoeae hoc est, priuatio spirationi ,Vocatus Qui tamen constare nequit. Nam vim it O posse detur e fcte impossit bile ut animal omni spirati ne e X-
one Midau in Pruid tum,in Vita eruata FOSiit. Quauis animalia Latentia ni ea quae in cauernis delj descere consueuerunt, mouere