장음표시 사용
111쪽
eest tune suebant, cum ab Apostolis primum sine his erroribus emanarunt; non ergo purissimi nunc plancque incorrupti senti Quare nihil aliud iure repraehendit hoc loco Danaeus, nisi mendacium suum. Nam quod Bellarminus scripsit, repraehensione Vacat,
quod de suo Danaeus addidit impium est. 3. Ad caput 9. Primb, Bellarmini argumentum maligne ae
perperam refert. QMedam, ra in vulgata Bibliorum versione, quae cum Hieronymi versione conssentiunt, continentur; ergo rota ea ersio Hieronymo correcta,mprobatae F. At Bellarmini argumentum hoc
est Multa loca, quae Beatus Hieronymus repraemendi is antiqua versione, nos in nostra inuenimus ita correcta, ut ipse attirmat esse corrigenda, idque longa multorum locorum inductione planum facit;tum subdit Constat autem a Hieronymo iussu Pontilicis D masi, nouum Testamentum fuisse correctum, eamque correctionem doctis eius temporis placuisse; neque verisimile est, eam ver sonem ita correctam,postea reiectam fuisse:Igitur quam nos habemus, ea censenda est quam correxit Hieronymus Deinde mentitur,qubdait,docere Bellarminum, multa esse, in vulgata editione perperam,& male conuersa Bellarminus docet quidem s.quatuor de causis,erromedi negligentia librariorum, quaedam in nostra versione esse aliter, quam Beatus Hieronymus vertenda iudicauerit, sed istud, quod Danaeus somniat, nusquam dicit. Decimi capitis argumenta,quibus Bellarminus,&erudite&perspicue probat autenticam esse, atque haberi debere vulgatam editionem Latinam, omnia perperam atq; infideliter refert Danaeus Primum, ait duci,
ab auctoritate ConcilisTridentini.Esset magna ea auctoritas, si a
Christianis ageretur, sed quia cum Haereticis res est, non ita argumentatur Bellarminus; sed affert eam rationem, propter quam decretum illud condidit Synodus ridentina nimirum consensum Ecclesim qua ea versione via est supra mille annos, ex eaque probauit,&explicauit do mata, ac fideles docuit Euangelium Secundum argumentum hoc ait esse Augustinus, Bernardus, Isidorus, Haymo,Mccardus, versionem hanc probarunt ergo est proba, &ubique retinenda. At ille ita argumentatu :Si nostra haec versio est Hieronymi, habet testimonium Augustini, Gregoris, Isidori,Rabant,qui ex communi omnium consensu docent, eam versionem esse fidelem. Habet praeterea testimonium Grecorum,qui ex trans
latione Hieronymi, in linguam suam quaedam volumina conuer- terunt
112쪽
terunt si est illa vetus, quam Italam sanctus Augustinus vocat habet eius testimonium, qui eam omnibus praeferendam ait, quod
utique vir tantus non diceret temere, atque inconsiderate Denique viralibet sit, habet ingens testimonium Anselmi Berna di,Haymonis, Hugonis, Ricardi,&caeterorum, qui sacras literas, aut interpretati sunt, aut populum docuerunt, qui ea versone usi sunt,& iuxta eam Scripturas interpretati, quod non secissent, nisi magnae existimationis, ea versio, apud om nos homines, quasi maxime fidelis fuisset. Tertiam rationem Bellarmini hanc facit, Graeci, Hebrari, habuerunt lingua sua, authenticam scripturarum
editionem, at lingua Latina non est ignobilior Ergo lingua quoque Latina authentica Scripturarum editio esse debuit. Eam ratio, ne ita a Danaeo intelligi patet ex eius confutatione. Nee enim, inquit, Hebraei,s Graeci eam Scripturam habuerunt propter dignitatem Gguae. At Bellarminus argumentatur ex dignitate Ecclesiae Latinae, quam par fuit apud se habere certa, ac minime dubia Scripturarum oracula, a qua clipturarum interprctationem reliquae Eces csiae petere,utpote a Petri sede,debueriit. Quartam rationem hanc esse
ait,Pauci post Apostolos sciuerunt Hebraice &Grsce, etiam in ipsis
Conciliis generalibus ergo oportuit editionem vulgatam Latinam esse authenticam. At Bellarminus, primo quidem,nunquam dixie paucos, post Apostolos,aut nullos esse, qui Hebraice aut Grareeio. rint sed solum in Conciliis generalibus Ecclesiae paucos esse, qui eas linguas teneant. Deinde vero argumentum ducit a prouidentra Diuina,ad quam spectauit facere ut Concilia generalia, quae ad interpretationem Scripturarum, declarationem articulorum fidei, maxime conueniunt; haberent authenticam Scripturarum versionem, ex qua dubia fidei declararent Danaeus verbiotum hoc
de diuina prouidentia,quod est in hoc argumento praecipuum, plane subticuit. Qii intam vero rationem.quamuis pollicitus sit ad singulas se responsurum, silentio penitus inuoluit, quia non habebat,
qua ratione eam ita corrumperet, Vt negotium non tacesseret. Ea
autem ducitur ex eo, quod ea diuersas versones cudendi licentia Haereticos eo adduxit, ut nihil fere certi ex eorum editionibus haberi possit, coegeritque Lutherum Conciliorum euersorem fateri, si diutius mundus stcterit, fore, ut necessarium sit ad auctoritatem Conciliorum recurrere, propter diuersas Scripturae interpre-tauones, quae uoc sunt ad conseruandam unitatem fidei. Illud
113쪽
uero, quam impudens, quamque insigne mendacium, quo responsionem suam ad tertium Bellarmini argumentum , his vcr- bis claudit Ex quo apparet, hune insigniter impudentem esse, mentiri ue, eum colum io . ut C diuinos libros ab Auctoribussuis initio Latina etiam lingvafuisse scriptos, tris Hebrae s Graeca affirmat. At Bellarininus nunquam hoc , nisi de Marci Euangelio docuit. quem dixit, quidem ex aliorum sententia Latine primiim,deinde Graece Euangelium suum scripssse. Nam capite octavo, quo de Latinis editionibus agit, nihil eiusmodi docet; capite, .vulgatam editionem Latinam, magna ex parte Hieronymo tribuit. capite 7.ctim agit de Graeca editione Testamenti noui ait constar Testamentum nouum fuisse a suis auctoribus Graece conscriptum, si Euangelium Matthaei excipias, quod Hebraice scriptum est, Euangelium Marci,quosdam dicere, Latine primum ab eo Romae,mox Aquileiae,Graece conscriptum De epistola ad Hebraeos, non constare Graece, ne,an Hebrai ce scripta st,constare tamen,aut Graece ab eo scriptam,aut a viro aliquo Apostolico in Gricum conuersam Libros veteris Testamenti Hebraico primum sermone co- improbo,atq; omnem calumniandi occasionem auidissime captanti, oportuna calumniae ea visa sunt, quae cap. Is si a catholica, scribit Bellarminusa Libros diuinos ab auctoribus sivis initio Hebraea, Graeca, Latina lingua scriptos fulse. Quibus verbis, clim signifieare Bellarminus voluerit, non quidem singulos libros omnibus his linguis, sed aliquos Hebraea, aliquos Graeca, nonnullos Latina
lingua conscriptos esse ab auctoribus suis, atque ita cas omnes linguas,canonica scriptione Spiritum sanctum dignatum fuisse. Danaeus. pro animi sui candore, ut virum optimum in suspicionem fraudis vocaret, in deteriorem partem interpretari maluit sed,ut est parum sibi constans mendacitas, ea ipsa Bellarmini verba,cum
ad eum locu scribit, Danaeus ipse ita intelligit,ut nos dixi in intelligi oportere: ac modum loquedi Bellarminiano huic plane geminuusurpat. Illud modo reprenendit, qudd ullum canonicum librum Latina lingua conscriptum Bellarminus esse dixerit Hebraea,inquit, - Graeca,scriptosfuisse novetus Hebraice,nouu Graece editue ii reum est, Latina ero lingua alpum, quemadmodum i eposte ei ummendacij
114쪽
arguens, noscit, πfatetur. Intellexit ergo Danaeus, ut vides, Idem
signifieari verbis illis Bellarmini, sacri libri Hebraea, Graeca,&Latina editi sunt, quod suis ipse significari voluit, cum dixit, veru ruesse scriptos suisse Hebraea, vel Graeca, hoc est, nonnullos Graeca. nonnullos Hebraea. Porro persimilem esse eam loquendi rationem, quam Danaeus adhibet, eius, quam Bellarminus usurpauit. ex eo facile apparet quod quemadmodum si de omnibus libris collectim,ac simul sumptis dicas, eos Graecc,& Hebraice scriptos tutiast,falsum est;quia idem plane signiscat, ac si diceres, nullum esse ex iis libris, qui non omnibus his linguis editus sit ita si de omnibus collectim sumptis dica eos Graece,vel Hebraice editos esse, falsum est,quia ea est eius orationis vis, vel Graeca omnes, vel omnes Hebraica primit lingua editos esse. Quod si distributim accipias, quemadmodum verum est, sacros libros esse Graeca vel Hebraea lin- illa editos,quia iis verbis hoc tantum significatur, hos Graece, illos
Iebraice editos. Ita etiam verum est Graece,&Latine conscriptos
fuisse,quia nihil aliud ea verba significant, nil utramque linguam
habere scriptorem aliquem canonicum Denique quemadmodum
idem significat, si dicas homines esse albos&nigros ac si dicas vel albos esse,vel nigros,hoc est utriusque coloris homines reperiri, li-eet non iidem albid nigri sint ita eadem est Danaicae huius,&Scl- Iarminianae illius propositionis vis Illud porro putidum est,quod
de Marci Euangelio obiicit. Nam Bellarminus eam rem non ita dixit, quasi nihil haberet dubitationis, sed quia iam supra monuerat, non dee qui affirmarcnt, Marci Euangelium ab eo Romae primum Latine conscriptum, neminem existimauit futurum tam tardum, qui non intelligeret, id ab se, ut probabile doctorum hominum testimoniis dici,non tanquam certum,atque exploratum assi
mari. Caeterum ea de re suo loco mox viderimus.
q. Capitibus II.12. Is . I . Bellarminus ab Hareetitorum calumniis vindicat, tum noui, tum veteris Testamenti vulgatam editio
nem,ostenditque,aut aduersarios non bene vertere, aut eorum Ver
siones, in idem cum nostra versione cadere. Contra quae capita mendaciis Danaeus neque paucioribus pugnat, neque minoribus.. Ait prim5,docere Bellarminum, vulgatam editionem,&Hebraici HS Graecis eodicibus veriorcm, certiorem, puriorem esse, postquam a Tridentina Synodo comprobata fuit. At Bellarminus,cap. 11is,respondeo,negari non posse, dpcet, fontes ipsos, ut iam ante probauit,
115쪽
probauit,multis in locis turbidos fluere, hoc est, Ruisse corruptos, additque haec verba Certe vix dubitari poten, quinsicut Latina Eccle sita constantiorfuit in fide retinenda, quam Graeca, ita etiam igilantior fuerit in suis Codicibus i corruptione defendendis. Neque quicquam praeterea,quod ad rem hanc pertineat his capitibus docet Iis igitur verbis dupliciter mentitur Danaeus primo, quia dicit, docere Besalarminum,uulgatam editionem veriorem, certioremque esse,qtiam
Graecos & Hebraeos codices clim solum dicat Vigilantius in Eccles Latina quam in Graeca custoditos fuisse,ne vitiarentur. Deinde, quia eam veritatem, ait, a Bellarmino tribui vulgata editioni poli Concilium Tridentinum, cuius eo loco ne meminit quidem. Se- eundo in suo illo mendacio strenue perlillit, ita enim agit contra Bellarminum ut qui legit, existimet cam veritatem ac puritatem versionis tribui a Bellarmino, vulgatae editioni, post dictum Concilij ridentini,quas edietum Concili causa fuerit,cur verssio vulgata vera,atque incorrupta sit. Nec enim, inqest,idcirco si spurae 3,σincorrupta, quia Tridentinas nodussiccensiuit c. Qui locus duplex mendacium continet; alterum,id,quod supra iam monuimus: neoque enim hoc loco ulla ratione meminit Bellarminus Concili Tridentini Alterum , quod ita contra decretum hoc disputat, ac si Catholici diceremus, causam cur ea versio vera sit, se decretum Synodi Trideminae, cum dicamus, Concilium non tribuisse versioni veritatem , sed declarasse eam versionem veram esse V cum iudex declarat hunc esse Dominum huius proe- dij, non constituit eum Dominum , sed id, quod iam erat pronunciat. Mentitur tertio, dum ait, appellari a Bellarmino Hebraicos Graecos, Prophetarum inpostolorum codices, turbidos de turbatos fontes. At Bellarminus ita scribit Re pondes negari non posse , quin sim fontes Scripturarum anteponenda rivulis ersionum, quando constat fontes non esse turbatosci nunc autem fontes multis in locis turbidos fuere, iam ante ostendimus. Ostendit autem supra, ves negligentia, aut incuria librariorum , vel Ha reticorum , aut Heb orum vitio , menda aliqua, in Graecos ipsos, Hebraicos sontes irrepsisse. At hoc non est Apostolorum Prophetarum codices, sed Haereticorum audaciam,& librariorum negligentiam damnare Mentitur quarto , cum ait, Bellarminum docere, iecessario tuto ad Graecos , H
braicos sontes recurrendum esse , atque ita pugnare secum i
116쪽
psum. Nam primo de suo addidit verba illa,&necessario . 24 2
tb, quae Best arminus nusquaru habet. Cinde non ita absolute do cet Bellar minus, recurrendum elle, ut prouocare liceat a Latina. ad Graecam, aut Hebraicam editionem. Quod si diceret, secum
ipse pugnaret; qua enim ratione authentica est Latina, si licet ab ea,ad aliam semper, ac pro arbitrio prouocare Sed ita scribit capite II. Ad aliud, de emendatione Latinorum eodι cum, ad Hebraeos, σGraecos , restondeo , quatuor temporibus licere nobis recurrere ad fontes Hebraeos, e Graecos Histι Patres monent; primo quando in nostris codicibus, idetur esse; mox librariorum, & subiicit exempla quaedam. Secundo, quando Latini eodices variant, ut non positi certostatui, quae sit era ulgata lectio , possum ad fontes recurrere,in δε- de iuuari, ad veram lectionem inueniendam Tertio, quando verba, aue sententia in Latino e Lanceps possumus recurrere ad fontes, si forte non sit
ambiguitas. Quarto vitimo, licet recurrere adfontes,ad energiam,
proprietatem verborum intelligendam. Sic illud Exodi AEdificauit illis domos,intelligimis ex Hebraica phrasi significare foecunditatem, sifiliorum copiam. At praeter haec tempora, familiare Haereticis est, ut cum vulgatae editionis apertis atque clariis mis testimoniis conuincuntur, ad Graecae aut Hebraicae vocis ambiguam significationem recurrant; ex eaque aut respondere aut probare haeresin suam nia tantur. Sic illud ad Hebraeos s. v.7.kexauditus est pro sua reuerentia Caluini haeresim admittere non poterat, at voces Graecas ἁπ3τη ενδαῖε σs, quia trahi facilius ad suam haeresim posse existimauit, prouocauit a Latinis ad Graecos codices, id nos fieri pos se negamus, cum de confirmandis dogmatis, atque articulis fidei agitur; ubi enim anceps, est Graeca vel Hebraica lectio Λ Latina versio ambiguitatem non admittit, eam germanam esse loci eius sententiam confirmamus, quam tot iam culis, assensu suo, tota E clesiaco firmauit Mentitur quinto, cum ait, id esse propositum Bel tarmino, ut ostendat,totius certitudinis sacrae scripturae, auctoritatis vim, ex sola Romanae Ecclesiae definitione pendere Nam neq; quisquam alius Catholicorum, neque Bellarminus hoc unquam mniauit. Scripturarum sacrarum auctoritatem ac cortitudinem ex eo pendere dicimus, quod Deo inspirante ac dictante conscriptae sunt; qui, cum sit prima,&summa veritas,nec falli, nec mentiri potest. Cretcium iudicare de vero sensu atque intelligentia Scrupturarum, ad Ecclesiam pertinere Scripturis iisdem auctoribus,
117쪽
atque postolica traditione didicimtis. Quia eodern spiritu explicari debent, quo conditae sunt eum autem Spiritum Deus promisit Ecclesiae suae, non homini cuiquam priuato Mentitur sexto. cum praeuaricari Bellarminum, atque ad Caluini Maereticorum
castra transire gloriatur,cum dicat cap. q. eum obiectiones omnes Haereticorum, de mala versione vulgata noui Testamenti, sic eκ-cipere, ut veras esse falcatur Modo inolliit, in verbisperperanasiva edistione retentu, ex nostra mente explicandis laborat G palmam , ictoriamque nobis concedat Mentitur, inquam, cum haec dicit Danaeus,
quia ostendit Bellarminus, nostram versionem re vera idem habere, quod Haeretici volunt, licet non iisdem verbis explicet, quibus Haeretici malunt vertere, ut aliquid dicere videantur. Hoc autem non est ad eorum castra transire, nisi depopulandi gratia; certe enim stulte versionem nostram cprehendunt,si eandem sententiam continet, licet verbis non plane iisdem explicet, rem enim attendi
oportere,in rebus tam seriis, non, crba nemo negauerit Mentitur septim b, cum ait, docere Bellarminum col Ios.lit. D. dogmata Ec-cksiae alligari ad verbum scriptum, non toleranda alia, oique eo nomine a Papistis minatur. Non ita insanit Bellarminus, ut ista dicat. Haereticorum sunt istae ineptiae, qui, ut debacchari sibi in gregem Christi libere liceat, traditiones Apostolicas abiiciunt, ac iudicium
Ecclesiae rcfugiunt. Fatemur quidem omnes, verbum scriptum Dei in fallibilem, critatem,ac mininic dubiam continere: sed prster ver bum scriptum, traditum etiam oretentas&conseruatum in Ecclesia
Patarum&fidelium successione recipimus, eosque execramur, qui traditiones Apostolicas reiiciunt. Ista porro colu in Ios ubi sit, ipse viderit, qui ita mendaei sua tegere voluit. Lugdunensis quidem
certe anni 1 eoo.editio, quam nam nunc usque reperi, in qua columnam numerus sit adnotatus col. Ios.lit. D. nihil habet, quod huc referri possit. Mentitur Octaud, cum ait,velle B cllarminum ex verbo Dei. pcius esse malu agenti consentire, quam male agere Bellarminus enim plancc Otrarium docet,cum respondet obiectioni . quae ex cap. I. ad Romanos ducitur. Resiondeo, inquit, nostram lectionem omnino esse meliorem; namsecundum Graecamsiensus est, peius esse consentiremarea enti,quam mali agere fecundum Latinam sensus ea contrarius, petu esse male agere, quam ostentire male agentibus; at certe absolutipeius
eci male ere, quam consentire male agenti Mentitur nono, cum ait,
118쪽
Nam distinguit Intelle istum practicum a speculatiuo Item, ut omines boni Philosophi, cum agit de quarto loco, quem male in vulgata editione legi contendit Κemnitius, in responsione ad tertium eius argumentum Caeterum praxim, cum intelligentia non con fundit. Quod dicitur, inquit, in Latino, cum cognouissent iustitiam Dei,
non pugnat cum eo,quod sequitur, non intellexerunt, nam eum dicit, Cum εο nouissent, loquitur de theorica cognitione. Cum dieit, Non intellexerunt,
loquitur depractica Itaquesensius eis, cum unouissent reritatem, tamen eropter affectu/prauos excaecati, non potuerunt sterio sibi pεrsuadere sieesse agendum Mentitur Io.cum ait,tolli a Bellarmino meritum operum,cumque id ex eo colligit, quod docere ait Bellarminum,mereri coram Deo esse duntaxat rem Deo gratam agere. Solum enim ait Bellar minus,id quod legitur Hebrato. 3.talibus hostiis promeretur Deus mon ita a nobis intelligi, quasi dicat Apostolus,iis hostiis nobis meritum eomparari, sed ab interprete nostro positum es. pro delectari,ut sensus sit, talibus hostiis delectatur Deus, vel res grata fit Deo. Latine, inquit, benedici recte mereri de aliquo eum quifacit remissigratam, nemo en,qui nesciat. Sic ergo dixit noster interpres; his hostiis promeretur Deus id est, his bobilis res grata sit Deo, π bene meretur de Deo,qui illas offert,accepit enim interpres mereri in pasilua significatione.
q. Ad caput is quo de vulgaribus editionibus disputat Bellarminus, pari mendacitate, atque impudentia Danaeus omnia miscet. Mentitur prim danterdicere Bellarminum lectione sacrae Scripturae, atque ab ea pios arcere, eique fidem prius abrogasse. Nam neque quicquam dixit, quo fides sacrorum librorum labefactari posthsano homini videretur; neque vero negat legi a fidelibus, piis viris debere Scripturas Catholica, inquis, Christi Ecclesia, non quidem prohibet omnino vulgares translationes , t vmnitius impudenter mentitur, nam in indice librorum prohibitorum alio IV edito RE . i-demm concedi lectionem eiu oditibrorum, iis,qui utiliter, Cr cumsuctis uti ea possunt, id e 3,iis,quifacultatem ab ordinario obtinuerint. Prohibetur tamen, nepasiim omnibus ne di crimine concedatur ei modi lectio, ne in publico σcommuni su Ecclesiae stripturae legantur, ,es canantur u uribis linguis, i in Concilio identino Sest 22.cap. 8.c can. 9. sta
tuitur. Quare, cum sacrorum librorum, lum,ac lect ionem omnibus iis, qui Latine, Graecu, aut Hebraice norunt, sine discrimine co-cc damus. Praeterea verbiis, quorum mores probati &intelligentia
non plane rudis,pollicetur fore,ut quamuis idiotae sint, tamen utili
119쪽
tatem remedione percipiant,vulstri etiam diomate legere per
mittat Ecclesia.cumque ea doceat aisertis verbis Bellarminus, ne
minem profect d Danaeus pium existimat, nisi illiteratum, rudem ac deprauatis moribus,ve erte infirmum in fide, nam iis solis te gendi vulgaricidiomate sacras literas facultas denegari solet ex re gula liquarii. Mentitur secundo, dum ait contendere Bellarminum sacram scripturam peregrina,vi exotica lingua lectam, apud Hebraeos olim fui e & Apostolorum tempore,in publico fidelium coetu .Nam negat,postEsdrae tempora,fuisse vulgarem Hebraicam linguam,qua tamen in publico coetu scripturae legebantur. At peregrinam eam,& exoticam,quis dixerit filiis Israel fuisse' Similiter graece scripsisse Apostolum ad Romanos,graece Ioan nis, ac Lucae Euangelium,graece Apocalypsim,&reliquos Apostolicos libros scriptos tuisse; quos tamen, apud omnium gentium Ecclesias legi solitos, ne aduersarii quidem negant. At graeca lingua, iteratis illa
quidem, neq; vulgaris erat,non tamen peregrina,&exotica Mentitur tertio cum ait,amendacio ordiri Bellarminum sententiae suae
confirmationem: quod dicat tribus his linguis Hebraica,Graeca,&Latina,scripturam scriptam esse. Quia,&η verum est, Graeca, vel Hebraica lingua scriptam esse,non tamen Latina. Mendacium hoc Danaei duplex est, nam cum supra iam dixerit Bellarminus, nota ignobiles scriptores,existimasse a MarcoEuangelium Romae latina lingua scriptura fuisse, non mentitur, si id asserit, quod a grauibus auctoribus didicit, qua de re,supra non nihil iam diximus. Deinde,
quod ait ab hoc argumento sententiae suae confirmationem Bellarminum petere, mendacium est: solum enim alteri rationes quasdaaptas,&congruas,cur his potiusimum linguis,legi in coetu fideliunx sacras literas,ac Deo laudes decantari statuerit Ecclesia Nimirum,
quod hae tres lingus,antiquitate, amplitudine,&grauitate caeteris praestent; quod eas crucis uiae titulo Dominus cohonestauit quod eas potitimum elegit; quibus sacrae litterae scriberentur. At verbVulgari diomate sacros libros in coetu fidelium legi, Meo laudes cantari non oportere,quae es Catholicae Ecclesita sententia probare aggreditur,f. principio igitur Mentitur quarto cum ait Bellar-rninum,qui dixerat latina etiam lingua sacros libros scriptos fuisse, rem non ita se habere,seipsum postea mendacii arguentem, agnoscere,ac fateri. At Bellarminus. g. probatur secundo de Apostolis ita loquitur. Non scripserunt Euangelia,inquit,aut Epistolas lin-
120쪽
guis carum gentium, quibus praedicabant, sed tantum Hebraiee. aut Graece, it quidam volunt latine; sunt enim qui existimene Euangelium Marci,ut etiam supra monuimus,latine scriptum Romae ab ipso Marco; postea ab eodem in graecam linguam translatum,de quo vide Damasium in vita B. Petri,& caet. Ita Bellum i nus no se, sed Daninim arguit impudentissimi mendacii, qui,quod
verbo supra assirmarat,testibus etiam confirmata Mentitur quinto cum argumenta Bellarmini refert, unum enim eius argumentum, in tria dissecat,neque fideliter refert,ut diximus,cum de eius fraudibus ageremus cap. a Mentitur sexto cum profert secundum Bella mini argumentum,quod ipse quartum nun terat.Quartum argumen tum, chali, C. Apostoli tantumgraece scii erunt uola sacra Icriptura Hebraice dumtaxat, graece edita est atqui istipe Miuersum terrarum orbem, προρulis omnibus,qui sebraice, e Graece nesciebant, raedicarunt:ergo ignota illispopulis lingua sacram scripturam annunciarunt, tractarunt,concionatuunt. Locum hunc integrum,de industria retuli,quia multa mendacia continet. Primo enim detruncat Bellarmini verba; qui dixit Apostolos Hebraicc, vel Graece, xv quidam volunt latine scripsisse quod ideo facit, ut ea contradictio, quam supra commentus fuerat, appinxerat Bellarmino aliqua ratione .lppareret. Dein desargumentum ipsum inuertit,in perdit: non, enim hic quaerimus, qua lingua Apostoli concionati sint, aut an-rrunciarint Euangelium, cum ad populum verba facerent Scimuxcos,vernacula,& usitata populis lingua concionatos; sed ill idque
rimus,scripserint ne alia lingua Euangelium, Epistolas suas: nam. si alia linguan5 scripserunt,ilis prosecto linguis legebantur in Gaialia, Hispania, AEgypto, aliis regionibus, apud quas iam Ecclesias
praedicatione sua Apostoli iandaueranti Neque enim versiones ita alias lingua Apostolorum tempore factas fuisse nouimus neque verb sacrarum iterarum usu caruisse eas Ecclesias eo tempore, v risimile est. Denique si sua lingua uti singulas Ecclesias sacris litcris oluerunt; cur non,aut eorum linguis scripserunt aut iam scriptos Diuinos libros ipsi transtulerunt, ut autenticam scriptum vertionem haberentinoque dubitare possent de interpretis fides Tertio eum Bellarminus ita scripserit. Non scripserunt Euangelia, aut Epistolas linguis earu penitu,quib.ptaedicabant, sed tantu Hebraice, aut Graecem ut quiua volunt latine; cur Danarias ita reddidit; ρω-
nolui ita grace stri erum, tota acram tura Hebrata dumtaxat,in