장음표시 사용
181쪽
Deus, Exod23.persona autem ipsaSpiritus sanctipraecistin is ruenit aut docendit . ti neque perso Blij,eum in rubosse inflamma mambesarer. Quod dicimus deSpiritusancto confirmatur ex Paulo, Cor. I 2. . . iatur spirιtus, idestiaciaratio Spiritur,o donum Eph. q. . . nec longa. talia recitatione res eget. QuibuS verbis, primo aperte negat iplam
Spiritus sancti persona mitti, atque dari cum Spiritus sanctus in scri pthris dari, vel mitti fidelibus dicitur.Deinde ita loquitur, quasi mitti, vel venire Spiritus sancti personam, sit c celo helicto ad ima
descendere, vel nouum locu acquirere, in quo prius non esset, quorum neutrum caret errore. Cum enim de hoc aduentu, ac missione Spiritus sancti loquens Dominus inscripturis, tam aperte ipsam Spiritus sancti personam ventura-sse pronunci et profecto sine errore, atque impudentia singulari negari non pol cst. Accipiamus primo eum ipsum locum, quem urgeri a Bellarmin Danaeus commemorat. cap. II. Ioanni v. 26. Cum autem inquit venerit Parais
clitus, quem gomittam vobis in Patre, Spiritus critatis, quia Pati procedit, ille testimonium pethibebit dum c. Quibusvcrbis dc sciabere larius potuit ipsam Spiritus sancti personam, sicam mitti,4
venire signi licue Dominus vosuissct certc verba illae, qui a Patre procedit, internam eius processionem, atquc. cmanationem signiticant, neque dona sancti Spiricus a Patre ea rationi procedunt, aut
procedere possunt. At illum, qui procedit, missurum se a Patre Dominus dicit, regis ipsam eius personam mitti, ac venire significati Deinde ea,quibusBellar minus id iubat, quaque Danaeus more suo duissimulat, qua id manifeste cocludunt rivmanor. . inquit Bellarm. dieitur: Caritas Deidasfusa est in cordibus nostris per Spiratum .qui Liux .st nobi, Ubi vidas apertie distinguispiritum S. G dona mus, tr trumque
dari. Item i. r. 6. Membra Re ira templumsium Spiritus L qui habitat m obis. Erinfra, Portate Deum in corpore estro at certe dona Spiritis Anonflint Deus,neq; illis debetur templum. Et I. Dan. .Qui manet in cariis rate in Deo manet, Deu in eo,ergo non sola caritas in nobis manet, qua non est Deus Ied manet vere ipse Deus. Deniq; quae dicuntur Ioan i6. Si non abierola acletus no veniet ad vos; si abiero, mittam mi ad arus. Et Dan. 14. Aliu Paraclitum dabit obismonisi absiurdisiime exponuntur de donis, dona enim nee veniat,nee mittutur, necpossunt conferricu christo, es nusParacletustumatio. Hpic Bellar minus. Qitibus halc Danaei haeresis,
i manifeste conuincitur, ut dedita opera Hezeticus esse voluisse,novi ope alia uilci 4ahariam lapsu videatur. Ee serie soluere
182쪽
debuit, si propositum no concludere existimabat, aut ostendere Imse,unde eolligat ipsam Spiritus uincti personam non dari, aut mitti,
non ita dictatorie haeresim nobis suam obtrudere. Iam vero quod Spirium sanctum mutare locum negat, cum venit,&mittitur, vere negat; neque enim qui centum, & terram maiestate e praesentia sua implet, quicquam relinquit in rebus creatis inane,quo venire postea possit, aut uspiam abesse potest, ut si tu terras venerit, coelum necessario desera; Quod vero videtur docere,Spiritum sanctu, nisi coelo relicto, de nouo in locum descendere non posse, in quo prius non esset ili aereticum est. Na fide Catholica credimus, filium Dei descendiise de coelo, veni e in terras, missum a Patre Id scrip turae passim docent, id in Ni eno symbolo Caluiniani etiam canunt; at eum , quis unquam sobrius dixerit, ita de coelo descendisse, ut ibi esse secundum diuinitatem desierit ita missumineterras, ut in ijs non esset. antequam mitteretur; quemadmodum erisgo eoelo non relicto potuit descendere Filius , atque ad terras venire, in quibus iam erat; ita potest Spiritus sanctus, Mescendere, lenire ita ut, & in coelo maneat. in terris sit, antequam venerit. Ceterum ut videas,quam inepte mussionem, atque aduentum Spiritus sancti Danaeus explicarit, cum dixit praesentiam Spi- .ritus sancti illustriorem per ea dona, ac sumbola apparer per quaelunc extraordinarie agit, sequeprofert satis illud argumento esse potest, quod ea dona non magis Spiritus sanctus in nobis, quam Pater, Filius operatur. Neque vero donorum eorum effectus. si quiij sunt, a Spiritu siancto magis, quam a Patre,&Filio
efficiuntur, omnia enim opera ad extra , communia sunt totius Trinitatis; quare non magis se Spiritus sancti vis, aut praesentia, quam caeterarum personarum prodit, ex eo, quod a dona, atque perea dona Deus aliquid operatur in nobis unde non magis mitti Spiritus sinctus dicetur, quam Filius. Aliquid igitur aliud necesse est esse mitti Spiritum sanctum, quam dona in nobis producere, atque ita illustriorem reddere praesentiam suam. Praesei timquod venire, Patrem, Filium, eu Spiritum sanctum legimus in scripturis, etiam sine ullo signo lensibili si quis diligit me, inquit Dominus sermonem meum seruabit, ad eum veniemus,&mansionem apud eum faciemus.Ioannis. q. v. 23 I. Io. . qui manet in caritate, in Deo manet, Meus in eo. Romanorum s. Caritas Dei diffusa est in cordibus nostris per Spiritum sanctum s
183쪽
Lib. II. Cap. II. Insanaum qui datus est nobis. Vbi tam de singulis personis, quam
de ipso Deo, quod est nomen essentiae dici videmus, venire manere, esse .in nobis, per caritatem; at profecto caritas, neque sensibile signum est , neque cum sensibili ullo signo necessario coniuneta; monergo hoc est venire Diuinam aliquam personam, aut Deum ipsum ad nos effectis suis praesentiam suam illustriorem
reddere ae per symbola quae tunc extraordinarie agit,sese proferre. Iam quae ex Apostolo citat, ea neque ad rem faciunt, falsarius
est Danaeus. Nam I COR . V. 7. ital gimus, unicuique datur manifestatio Spiritus ad utilitatem , alij quidem perSpiritum datur serismo sapientiae, c. quare primo Danaicum illud glossema est, non Apostolitum dictum daturSpiritu hoc est declaratio Spiritus;deinde eo loco Apostolus loquitur dedonis,&de diuisionibus gratiarum,quae sunt in Ecclesia per Spiritum sanctum quibus diue sis donis ostendit Spiritus anctus adesse ac gubernare sese Ecclesiam suam Ex quibus quid ad rem suam colligat Dana: us non video, imo potius sidonis his manifestat Spiritus sanctus sese, pro- fecto adest in ea ratione prius non aderat, in animis hominum, qua postea adest, & qua adesse se ostendit, nam dum mouet instru-anent illa, quae accipit ad ostensionem sui, impleri ea asci atque
ut templa sua habitari ostendit. At implendo mentes hominum, de
tanquam templa sua inhabitando, prius prosecto non aderat. Porrd quod ex. q. ad Eph. V. T. citat, ad rem plane non facit, se enim scribit Apostolus. Unicuique nostrum data est gratia secundum mensuram donationis Christi. Ex quo loco non magis potest colligere, quando spiritus sanctus dari dicitur, de donorum
tantum largitione, sermonem esse; quam Luterum abiecta cuculla.
ad sacrilegas nuptias ex Monasterio non fugisse qualis enim ista
argumentatio est, aut quae consequutionis huius necessitas, datur unicuique gratia secundum mentii ram donationis Christi, ergo quando inscripturis sacris sit mentio missionis,&aduentus Spiritus sancti non intelligitur de personae ipsus aduentu, sed de donis, ac symbolis, quibus praesentiam suam Spiritus sanctus illustriorem facit sed Danaeo non tam est curae, ut ad rem, quam ut aliquid omnino dicat. 3. sed iam ad inearnationem transeamus: vix enim ullum, paulo grauius Christiana fidei mysterium, attigit, quod non haereseos alicuius admixtione commacularit Libro igitur tertio ad caput a sextuma
184쪽
sextum,4 septimum, de Nestorio loqvcns, hoc argumentationis eius vitium esse docet, quod quae de una Chri sinatura, inquit, perse,
σproprie enunciantur. Quad alteram Christi naturam quoqueproprie, nonsolum per κοινωνίαν ι διωμιατων aut συνεκδοχηρ refert quibus verbis Litis luculeter asserit, quado ratione communicationis idi matu, quae unius naturae sunt propria, ea nunciantur de altera,
per synecdochem, non proprie enunciari. Ita Caluiniani sua illa ad tropos , atque improprias loquutiones omnia reuocandi licentia dum ninil nisi tropice atque improprie credunt, facti sunt , non nisi tropice , atque improprie Christiani. Nam , ut id, quod instat agamus , quando vult Danaeus , quae sunt, nius naturae propria, ea non nisi improprie ac per synecdochen de
altera enunciari posse; de abstractis e. an de concretis naturis in
telligitur si de abstractis , ut abstractae naturae sunt, uti dicas Diuinitas mortua est , humanitas est omnipotens, aut limitia alia, id profecto non olum non proprie, sed nulla plane ratione d1ci potest; nisi ab eo quid Eutychianus velit videri.Quid enim potest habere Diuinitas, cuius causa mors humanitatis nunciari de ipsa possit' aut quis omnino , vel canonicus, vel antiquus scripto , vel paulo grauior Christianus , ita unquam loquutus est certe si quis videre aures, aut audire nares diceret, non improprie loqui sed urere diceretur nam quanquam ea eius iam corporis membra sint, nullus tamen unquam usus sermonis obtinuit, ut actus unius ad alterum transferatur quare etiamsi duae Christi naturae, partes eiusdem Christi esse concederentur cita enim Danaeus plerumque loquitur non ideo, quae sunt unius naturae propria ad alteram abstractam transferre, deque
eaenunciare possemus. Sin autem naturam abstractam, proconcreto naturae malit intelligi; ut cum dicimus Diuinitatem mortua,
intelligam us Christum, in quo estDiuinitas, mortuu,ad eum plane modum , quo urbanae loquutionis ambitio Maiestatem Regis usurpat progege,dominationem pro Domino,ac sexcenta similiartum vero synecdochen in ijs verbis haercre non abnuerim. eamque loquutionem impropriam esse sed tropus non in eo positus est, quod quae naturae humanae sunt propria, per comunicationem idiomatum de Deo praedicantur , sed in eo quod Diuinitas, quae est natura personae Verbi, pro persona ipsa verbi usurpatur;
quanqua ac haec quidem loquendi formula ferri potest, nam, quia
185쪽
sermonis Ecclesiastiei eonsuetudo nunquam eam synecdochen
probauit, nemo facile intelliget abstractum pro concreto usurpari; ideoque eaenunciatione ligni ricari videbitur naturam ipsam Diui nam mortuam, ac sepultam, quod Eutychianum esse nemo non videt. Praecipue quod& si abstracta aliqua pro concrctis usurpare consuevimus, quemadmodum paulo ante dicebam naturarumtamen nomina, pro suppositis , ne sermo quidem quotidianus surpat, quis enim unquam dixerit humanitas Petri mortua ell, aut currit, aut loquitur aut quis ita loquentem non sibilis, atque caehinnis exceperit Certe Danaeus ipse libro. 2. huius controuersiae, ad caput 9. hanc loquutionem, mea humanitas salutat tuam, ait noniolum imo ropriam, ac barbaram esse; sed G aecis etiam,ac Latinis inusitatam, quanquam ne quid boni bene diceret, id ipsum extra rem eo loco dixit. Quod si Danaeus, cum ait non nisi improprie, ac per se necdochen posse enuneiari per communicationem idiomatum, de una Christi natura, quae sunt alterius propria, de ea Joquatur en unctandi ratione, quam his nominibus intellexit antiquitas, quo secunque vertatNeIlairianus est, quidem tum cum
Nestorium reprehendit. Nam eam enunciationem, qua ea quae sunt unius naturae propria de concreto alterius praedicatur propter communicationem idiomatum probauit vetustas, ut cum dici mus Deum esse mortuum, aut hominem omnipotentem. At ea
loquendi ratio, nisi unio naturarum hypostatica conuellatur verisisima est, ac maxime propria. Nam homo significat suppositum, in quo est humanitas a suppositum id , in quo est num aniras CHRIsT tam vere ac proprie est Omnipotens, quam e
re ac proprie est persona Diuina ac verus Filius in I. Eadem ratione hoc nomen , in E is propositionibus significat suppositum, in quo est natura Diuina, at suppositum in quo est natura Diuina , tam vere εὶ proprie mortuum est, quam vere , proprie fuit homo. Quare , aut negabit Danaeus vere , ac proprie CHRIs Tu esse hominem Daut negare non potest , vere , ac proprie re vi esse mortuum.
At nisi diuulsa hypostatica naturarum unione, dici non potest verbum Patris non esse factum vere, ae proprie hominem , ergo ad Synecdochen haec enunciandi ratio reuocari non potest, nisi merso penitus Inearnationis mysterio. Nque ex hoe demum sonte manavit id, quod ad libri eius tertii
186쪽
caput. o. scribit Danariis, ut Begam suum tueatur. A dixit Beetae. inquit eam praedicationem esse mere erbalem, ratione natura, de qua
sic alterius attributum enunciatur; non autem ratione totius poponae, σμppositi Christi, cui re ipsa competit, ci Aoniam ni illivspartire ipsa con-iruit. Vbi vides velle Danaeum duplicem esse praedicationem; alteram, qua attributum unius naturae de alicra dicitur, quam non nisi verbalem esse existimat, alteram, qua enunciatur praedicatum naturae de persona, atque hanc ait cssere ipsa veram. At sea praedicati H nequam Danaeus verbalem tantum esse contendit enunciatur de concreto unius natura attributum alterius de persona ut iisque illius naturi praedicatur: ut eum dicitur Deus est mortuus, mors, quae est humanitatis propria, quia praedicatur de natura Diuina in concrcto sumpta, praedicatur de persona Diuina quare cum ea enunciatio, qua propriu unius naturae praedicatum, dicitur de persona, non tantum verbalis sit, sed re ipsa etiam vera, vel ipso iudiceDanato, reliquum est, ut praedicatio illa, qua attributum
Vnius naturie, de concrcto alterius praedicatur, non verbalis sit, scd realis. sin autem verbali ea praedicatione enuncietur de natura abstracta praedicatum alterius naturae,ut si quis diceret Diuinitas mortua est humanitas est omnipotens, vel simile quippiam, ne verbaliter quidem vera ea praedicatio est, quia cum nullo modo Diuinitas mortua sit, sed persona Ditiina secundum humanitatem, quo secumque vertant Haeretici nullam inuenient rationem, qua sulcire praedicationem hanc possint ut supra etiam dixi mess. . Ex q. libro, quanquam plures possem, unam tamen eius haeresim proferam; ea est ad caput. Im quo capite quaedam dubiade descensu Christi ad inferos affert ac soluit Bellarminus; inter
cetera quaerit, quamam animas in serno carcere libcrauerit Christus, cum ad ea loca descendit; ac negat quemquam corum puer
rum, qui peccato originali non dimisso mortui sunt, eductum, ac vindicatum in libertatem suisse. Quam Bellarmini doctrinam his verbis Danaeus exagitat in arta blasphemia est, in qua per desten sum Christi ad loca ilia inferna non omnes etiam qui in eum sperabant,f issa poenis suorum peccatorum liberatos nullas enim ait iste, infantia km, qui decesserunt' circumcisione,seu inpeccato originali animas eri puit ex poenis, ChristM. Quibus verbis, ut vides, satis ostendit sentire se, eos, qui in peccato originali decesserint, esse in statu, ae loco salutis, neque impediri eos posse peccato illo, quominus salu
187쪽
tem consequantur. si enim infantium,qui in peceato originali mortui sunt,animae sperabant in Christum,profectd damnatae,atque in aeternum a Deo separatae non erant: si blasphemus est Bellarminus, qui eas ereptas negat ab inseris,in statu erant eae animae redemptionis&salutis: quod si damnata atque in aeternum abalicnatae erant a Deo profecto non ideo negat Bellarminus nonnullos eorum,
qui in Christium sperabant, liberatos non fuis quia liberatos eos
paruulos negat, qui cum damnati iam essent, in eum sperare non Poterant. Vult ergo Danaeus, magnus puerorum vindex,atque adsertor,puerorum animas,qui in peccato originali decesserint,saluas esse. Scio Caluinum in ea ha re si csse, ut filios Abrahae in veteri Ten a mento, fideliuis filios in novo, sine peccato originali nasci existi mei. Ea de re in praesentia non disputo,certe negari non potest, ab Adamo condito ad Christi usque tempora natos esse quamplurimos,non ex semine Abrahae,quos, nil Pelagianum se fateatur, non negabit Danaeus, in peccato conceptos ac natos esse, atque ex iis Plurimos eo peccato non dimissio decessisse. De iis in praesentia sermo nobis est, eos vult Danarus suos esse. eam ego manifestam ha resim .sse contendossi enim salutem consequuntur, aut peccato nosoluti,&contaminati intrant in gloriam, aut illis prius peccatum
dimittitur. Si maculatos,etiam tum,&coinquinatos peccato intrare eos dixerit in requiem,viderit ipse, qua ratione Scripturae respondeat Apocalypsis χΙ.v. 27. clamanti, qu bd non intrabit incam aliquid coinquinatum. Sin autem dimitti prius peccatum dixerit, quam ingrediatur in coelum; ergo in futuro saeculo, post mortem datur remissio peccatorum. Neque vero potest dicere veniale illud esse peccatum,quod,quia animam a Deo non separat, neque charitatem ab ea tollit, ideo potest in futuro etiam saeculo condonari; qua enim ratione veniale peccatum est quod facit filios irae; neque enim aliud peccatum intelligit Apostolus Eph. 2. v.3. Eramus natura filiitrae,sicut caeteri, nullum enim est aliud, quod natura habeamus, quodque communest omnium hominum, nisi originale peccatum quoia ipsa generatione contrahimus,ut quemadmodum
sumus natura filiiAdae, ita simus natura etiam peccatores. Quod si tantum illud peccatum est,ut reddat filios irae tantum etiam erit ut filios reddat etiam damnationis,filios perditio, is, filios gehennae. . Iam ex libros.m quo de mediatore, eiusque merito pro Caduino,aduersus Belluminum disputat , num seligam, quod hoc lo-
188쪽
eo proponam, quanquam enim quantus quantus est, Monothell-ta est in eo libro Danaeus: tamen,quia a Caluini velligiis, non usque adeo recedit, nolo priuatim propter communem impietatem, hominem cui priuata non desunt incessere. Ad caput ergo quintum, ad tertiam Bellarmini rationem concedit Danaeus aliquam oper tionem Diuinitatis ad extra, eamque non communem totius Trinitatis, his verbis Deitas Christi, inopait, quatenu3 consideratur inpersona'nigeniti,non quae Lin tota Trinitate, operara ea in nostra redem ptione. Porro eam operationem in Alutione quartae rationis, ait esse Spiti tum, vim, robur, quo CHRis Tu tanta passus est: Quae, inquit, Devi Christus,seu Deitas CHRisTr, subministrauit se interne tanquampars altera suppositi. Et in solutione quintae rationis addit;vnum,atque idem esse Orοταεσμα Diuinae,&humanae Christi naturae, in opere nostrae redemptionis, diuersam tamen diuinae naturae ενε γε αν,& actionem ab actione humanae natura . At αποτελεενα istud, si humanae naturae est, creatum quippiam esse necesse est, neque enim eousque vis creatae ullius naturae pomrigitur, ut actione sua aliquid increatum attingat creatum igitur illud αποτέλει ζα, ipsa etiam Christi Deitas, ut suppositi illius natura, diuersa sua illa actione attingit. Atque hoc est opus, quod CH RisT Deitas, ut in persona Verbi, non ut totius Trinitatis natura communis, in opere nostrae redemptionis exequitur. Quae Danaei doctrina, vel inscitia potius primo quidem mono-thelitica est, cum unam plane atque eandem operationem, ita Virique CH IsTI naturae tribuat, ut ea neque humana plane fuerit, neque plane diuina nam si plane humana ea fuisset, nihil opus fuisset peculiari illa Deitatis actione, quam iste singit, sed satis caluissct, qua vi communis rerum omnium cau-Ia , cum omni homine operatur Iam plane Diuina esse non potuit, cum ad operationem plane diuinam , activa vis naturae creatae non pertineat. Quare tertium quoddam commint- scitur operis genus, duarum illarum naturarum ita proprium, ut nisi ab iis coniunctim operantibus, proficisci plane non possit: qudd monotheliticum, aut etiam monothelismo detorius est. Deinde velo concedit creatum aliquid, quod non sit commune totius Trinitatis opusti sed unius persona proprium. At cum eadem sit voluntas atque omnipotentia omnium perlonarum, ideoque indiuisa Trinitatis sint opera, qua ratione fieri potest,ut
189쪽
test, ut opus unius personae, aliarum item opus non sit nam voluntati atque omnipotentiae Verbi subsistentia nihil addit,
quare cum Uerbum vult, reliquae item personae volunt; cum Gbum operatur, reliquae item operantur. Aut si quatenus natuis
ra est Verbi, potest aliouid operari, quod non sit Spiritu sancto, ac Patri commune,quid impedit quo minus possit Pater errare alia quid,quod Spiritus lanctus ae Filius non creent quaeue necessitas erit, ut opera Dei ad extra dieamus esse communia
Status quastions, s noua Danai haresis, de re la dei
Nwi est in hoc controuersiarum negotis, quod aduers
Hos aeque torqueat, ac disputatio de regula fidei nam quia negare non possitnt certam aliquam , minimeque fallentem rationem iniri oportere,qua controuersiae fidei tuto finiantur in ciue eam volunt admittere . quam a Deo traditam, quindecim ipsis annorum centuriis summa consensione Ecclesia universa amplex ac venerata est, suam quisque per se regulam, sibi cudere eoacti sunt. Quas ubi nostrorum euicti rat=onibus, ne spretem quidem ullam habere veri perspexerint; alias sebinde atque alias fabricaniatur. Stultene magis, qui ne veritatem videant, sponte sua ten bras quaerant an misere,qui in interitum ruant voluntarium; an virumque, qui perdendae tuae, suorumque salutis causa sese tantis laboribus atterant,aclassentur, in via iniquitatis' In his Lambertus Danaeus progenitoribus ac magistris suis ingeniori doctrina impar, impietate sin minus superior certe par, suam ipse etiam fidei regulam se dignam excogitauit quam mihi dedita opera, hoe loco exagitandam discutiendamque seposui; eam antequam reseram,proponam breuiterquaestionis totius statum.1. Constat inter omnes, ea omnia sine ulla dubitatione eredi oportere,quae reuelauerit Disa, qui ctim prima,ae summa vertitas sit,neque salii ipse,neque fallere potest. Illud in controuersia est, qua tandem ratione dignoscere possimus, quae sint, quae non sint a Deo Ecclesiae reuelata Aduersariinostri contendunt, nihil haben- .lum essesin reuelaus aliud, nil quod in sacris literis contineatura
190쪽
se proinde sacram scripturam fidei nostrae regulam esse oportere. Nos contra,& multa et se contendimus reudata Ecclesiae, quae scripta non sunt neque vero etiamsi omnia in sacris literis contineri confiteremur, quae reuelata sunt, sacras lituras per se solas satis esse ad fidei regulam constituendam, idque his potissimum argumentis ostendimus Primo, quia potest esse controuersia de sacris ipsis voluminibus: videmus enim ab Ecclesia Catholica multa in canonem recipi,quae Caluinus ac Lutherus expungunt nonnulla a Luthero reiici, quae Caluino placent. Neque vero id reccias est in Ecclesa, sed veteribus etiam Haereticis familiare fuit. Nam Marcion praeter Epistola Pauli,atque Euangelium Lucae,nullum sere alium librum canonicum agnoscebat Manichari Mosen auertabantur, Matthaei Euangelium, atque Acta A postolorum inter libros canonicos non numerabant. Denique inter Catholicos ipsos de nonnullis libris dubitatum aliquando est,qui nunc ab omnibus habentur canonici Cum ergo ad dignoscendas veras Scripturas regula opus sit neque Scriptura de seipsa testimonium possit in hac controuersa dicero, opus est aliqua alia regula, qua explorare posimus quae vera, tuae non vera Scriptura sit. Secundb, quia regula non solum ipsa per se in fallibilis esse debet, sed etiam eiusmodi, ut vitiari&corrumpi non possit: nam si corrumpi atque peruerti potest, vitiata autem potest fallere,dubitari semper poterit integra ne ea, an vitiata sit; quare
alia erit adhibenda regula, ut sciamus, vitione omni careat: at Scripturam vitiari, at e corrumpi posse, vel librariorum incuria, vel hominum peruerti ate,&vitio certo certius est, ac fidem faciunt tam multae, tamque variae lectiones, non Latinorum modo, sed Graecorum etiam atque Hebraeorum codicum. Quare Scriptura, nisi ad eam aliquid addatur aliud, si dei regula esse non potest. Tertio,quia Scripturas, hi una,hi alia ratione interpretantur; neque verbiam est,aut perspicua Scriptura, ut plures, easque pugnantes interpretationes non admittat aut hominum mens tam in iudicando similis, ut quae nitiobata fuerit, eadem interpretatio continuo omnibus vera videatur ita plerumque videmus, quae a nobis proprie in Scriptiiris intelliguntur, ea figurate ac tropice a Caluinianis intelligi Vt nihil fere sit in sacra Scriptura tam aperte reuelatum,
quod non possit in aliam longe sententiam distrahi; quare fieri non potest, ut facra Scriptura sola sit satis, sed adhibendus est etiam interpres aliquis sacrorum oraculorum, qui in ipsis explicandis, nec