장음표시 사용
201쪽
V V A E FAVclBVs, coLLO. cata, ut quidam uoluta quod uel ex Galeno palam est, qui libro primo de differentiis morborum uuam abscissam palati dc non colli uel gutturis passionem esse ostendit. Et
idem aperte pronunciat libro de utilitate partium ii. Est autem, ut nona tertii scribit Avicenna, substatia carnosa pendens super supremam partem epiglottis sicut uela men: cui ex morbis accidunt inflammatio & abscessus atrauces. que relaxatio. Faucibas. Quemadmodum per uuam,ita
etiam per fauces δέ malum δέ mali locus indicatur. Sunt φόροι aurem fauces, quas Grsci GP dicunsioris pars,&proprie spa tium illud, quod est ante guttur &gulam, ut a tor est Galenus libr. de assectorum locorum notitia quarto, ubi ait: Fauces uoco internum oris locum, ubi simul conueniunt de gulae & gutturis partes extremae. In quo significato dicit etiam accipi ab Homero duait Uinum& frusta carnis humanae per fauces Cyclopis erumpere. Neq; aliud apud Hippocratem significare tradit. Napraesagiorum libro x. exponens uerba illa Hippocratis, Angina autem grauissima est, celeriteri enecat, si neq; in saucibus, nemin ceruice quicquam apparet. Perceruicem,inquit Galenus, collu intelligiti Fauces uero, aperiendo OS, ac linguam comprimendo deorsum, euidentem amplitudinem, in qua gemina hostiola uisuntur, tum gulae, tum etiam gutturis. Neq; etiam aliud per sauces intelligit Ga lenus libro de utilitate partium ricum alti. Tracheam arteriam per Iary nga,id est guttur, pharyngi id est saucibus
copulari:quanquam postea idem circa eiusdem tra ctationis libri octaui initia scribat, tracheam arteria pharyn aequi uoce illi quae est antela nga nominari. Sed hic de
proprio Sc usitato pharyngos significato loquimur. Amplius quid sint fauces, ubi agit de musculis saucium, hi setiam uerbis declarat, dicens :Spatium quoddam praelaucer,commune gulae ac gutturis, ad quod commune spatium utrunq; orificium terminatur. Vocant autem spa
shmax tium quidem ipsum 7 quoniam angustum est, R
202쪽
c APUT XV. ' oblongum. Corpus aut ipsum comprehendens φαρυγρα nominant, id est fauces, quibus utrinq; unus est mustu lus, qui & deglutitioni & locutioni obseruit.Caeterv pro faucibus Arabicae translationes guttur habere solent,&sic etiam accipit Avicenna Canonis libro r. lan s. cap. tidum ait, Per guttur intelligimus spatiu illud in quo sunt meatus anhelitus & cibi . Per quos etiam meatus anheli tus & cibi intelligere oportet orificia ipsa tracheae arteriae
atq; meri, non autem tota corpora. Certum enim est lauaces non continere utrunq; meatum anhelitus &cibi, si per meatum anhelitus tota tracheam arteriam:per mea tum uero cibi, totum meri intelligamus, quae ad collum, non ad sauces attinent. Porro canonis libro t. squi uoce utitur hoc nomine guttur. Primum enim cum dicit guttur duo habere paria, quae ipsum ad inferiora trahun si per guttur intelligit tracheam arteriam: cum uero postea in fine capitis dicit, Gutturis uero musculi sunt duo mu sculi gutturo si apud gulam positi, in trans glutiendo ad iuuates,per guttur intelligit pharynga,id est fauces,quas gurgulionem uocat Hali abbas. Hsc autem nominis gutturis hic squi uocatio probari potest ex hiis qus Galenus in suis de anatomice libris de quatuor musculis tracheae arteris scribit, qui ipsam contrahunt angustanti,&duobus saucium, qui tam uoci quam etiam de utitioni ob serviunt. Verii si proprie loqui uoluerimus, Ruttur non pharyngi aut faucibus accommodabimus, sed laryngi
potius,id est,parti extremae os uersus tracheae arteris,qus pars extrema ad pharynga & fauces terminatur. In gutture autem, ut Galehus tradit, est lingula quam epiglottida Graeci uocant,& a Plinio minor lingua, a recentiori
bus uero sublinguium, δέ ab Avicenna lingua fistuls appellatur. Et haec maxime proprium uocis instrumentum est. Etenim cum moderate&apperitur&comittitur,uoucem efficit. quaquam uocem reddi impossibile est, nisi uehementer spiritus egrediatur,id uero ad intercostales per
203쪽
doct. ς. sum. i. capite xi. epigi ortis non est lingua minora Plinio uocata, sed larynx, hoc est membrum cartilagineum, creatum, ut inquit, ut sit uocis initiumentum,
quod quidem ex tribus compositum est cartilaginibus. Et hoc etiam de Iarynge Galenus libro de sanitate tu edaσ. non autem de lingua minore dicit. Neq; membru hoe Erotibus. bronchus a Graecis, sed bronchi caput nominatur:quo niam, ut lib. i. de locis affectis inquit Galenus, & ipsam arteria bronchum nominant. S un tCp tum gulae tum tracheae arteriae pori & orificia, non colli, sed oris partes, pavies quoniam in faucibus continetur. Fauces autem licet sint in confinio oris S colli,ad os tamen magis uidentur pertinere, quemadmodum & palatum. Demum fauces Plisnius summum gulae nominar, quemadmodum postre coLLVM. mum cui uenter adnectitur, stomachum. collo. Collicolli partes . notio manifesta est. Fuit autem a summo rerum opifice Traebea arte- creatum collum, gulae causa & tracheae arteriae,quae par.
ia. res eius sunt: haec anterior, illa posteriori hanc qua spiri pera arteria. tum trahunt redduntianimantia, Celsus asperam arte. iugulum. riam, Fiali abbas iugulum, M. Varro libro de re rustica Gorgulio. gurgulionem uocat, dum at D Hircus molliori pilo dcristula spiris potissimum albo, ac ceruice dc collo breue, gurgulione alis. longiore. Alii fistulam spiritalem, nonnulli arteriam uo Asteria uocalis calem,aliqui cannam pulmonis,alii canale animae mulsi caua pulmonis guttur appellant. Illam uero posteriorem, quae inter saucanalis anume. ces δέ os uentriculi media est, & qua cibus potus Udocuitur. uoratur, aliqui cibalem uocant fistulam, Plinius gulam,
pil3ula .ibalis. Cςlωβ N qui post Aristotelis saeculum scripserunt, sto
machum apellant, Aristoteles uero Scueteres Grsci celaraphagon, Avicenna & Arabes & horum imitatores no strates, meri n. Vbi animaduertendum est apud Plinium in omnibus sere codicibus male traspostas esse has duas dictiones interior & exterior: sic legendum esse, ut exmterior ad arteria, interior uero ad gulam reseratur: eriti
204쪽
c APUT ππ. a sh genuina et syncera Plinii Iectio Sub ea minor lingua
epiglossis appellata.Opera eius gemina duabus interpo. sta fistulis,exterior earum arteria ad pulmonem ait cor pertinens, hanc operit in epulando, ne spiritu ac uoce illae meante, si cibus ac potus in alienum deerrauerit ira mitem, torqueat. Altera interior est, appellatur sane gula . . . qua cibus atm potus deuoratur: tendit haec ad stoma, Ccmicu Πῖ'echum, inde ad uentrem t&reliqua. Quae mollienda sunt. γHoc est, ceruicis S colli S horum neruorum duricies, conuulsiones & rigores. Estm in triplici differentia hoe . . malum, de quo Celsus medicinae libro .. sic scribiti A ca - φη. pite transitus ad ceruicem est, quae grauibus admodum empr in morbis obnoxia estinem tamen alius importunior acu, tot φ .liori morbus est, quam is qui quod a rigore neruorum, Teianos. modo caput scapulis, modo mentum pectori annectit, modo rectam 8c immobilem ceruicem in tendit. prioremGrsci opisthotonon,insequentem em prosthoto non, ulatim uteta non appellant: quamuis minus subtiliter quida indiscretis his nominibus utuntur. Ea sspe intra quartum diem tollunt: si hunc euaserunt, sine periculo sunt. Omnia eadem ratione curantur, id T conuenit. Hsc ille.
Aegrescunt tenerae fauces, eum frigoris atri Vis subnt, uel cum uentis agitabilis aeri Verti iur, atq; ipsas flatus grauis inficit unda. t Vel rapidus clamor fracto cum sorte sonore Planum radit iter sic est Hortensius olim Absumptus causis etenim confectus agendis obticuit, cum uox domino uiuente periret. Et nondum extincti moreretur lingua diseris. Ergo omni studio quaeres inhibere dolorem.
Aerrescunt.) Inter uerborum sorinationes est & illa quae Aerre cere. Inchoanua dicitur uerborum species, quae rem inchoa. Verba incis
tam , suturam ramen sgnificat, dc uim incipiendi dum tu
205쪽
UVAE, FAV cIn Vs, cooLLO.. taxat in effectu habet. Haec Sco sylaba terminan tur,quolrum quaedam deducutur ex appellationibus: sic,ex igne, est ignescit ex flamma flammescit, ex dumis dumescit, ex herba herbascit, ex ae8ro aegrescit. Et haec persecta non habent omnino unim coniugationis tertiae: autor Diomedes. Tenerae. molles,& quae facile a leui causa afficiatuntur atq; isduntur. cum stigoris. Enumerat primo cauisas aliquot affectionii quae faucibus accidunt, inter q uai. potissimum est frigus, quod occurrens δc fauces offendens, ipsarum substantia condensar, humores in unum cogit ac comprimit,& membrum ipsum restigerando desiccando alterat, duri ciem l&asperitatem, nonnuna uero dc tu mores efficit non citra dolorem. Et hoc saepius fit ubi cibus & potus assumitur frigidus,aut ubi aero currit frigidus, ceu fit h yeme:quae, ut Celsus testatur lib. s. quicquid in faucibus mali contrabitur,irritat. Et quod Hippocrates libro a. de epidemiis at Magnum frigus uenas frangit, tussest ciet: quemadmodum Sc nix gelum S glacies couertit, angiti adeo uti tonsillae, praeiacatiounes, collectiones P durae creentur. Et inconstitutionibus aquiloniis, ut idem tradit Hippocrates,qui aphoris Aquilo. morum libro 3. sic prodit:Si aquilonia praeualuerit tem. pestas, tusses, sauces, alui durae. Quem aphorismum ex ponens Galenus ait,In aquiloniis fiunt tusses, propter uidelicet instrumentorum respirationi obseruientiu intemperiem, S propter saucium asperitatem, de qua nobis insinuauit adiungens uerbum illud F A V cES, ut subintelliger mus,pati utur. Nam solet hoc modo loqui aliquando. Licet autem &simul duo coniungentes legere, fauces, alui durae: ut nonnulli expostores legendum existimarunt. Nam fauces in aquiloniis constitutionibus apη
parent durae, quonia exiccantur ac refrigerantur,etuen
Ni ter inserior dura excernit,& propter temporis constit tionis temperatura qus vergit ad siccitatem toto corpore
exiccato. Nam,ut post ide inquit Galenus,cum stigidus
206쪽
ae siccus uentus sit aquilo,omnes corporis consumit suis perfluitates. Amplius Celsus libro x. Ex tempestatibus, inquit,aquilo fauces exasperat. Atri. Nigri,ab effecturmembra enim quae afficit, adurendo ad nigrorem perducit. Celsus libro x.Frigus summam cutem facit pallidam, aridam, duram, nigram. Vis. Violetia&intemperies. Subiit. Intrauit, penetrauit, S penetratione sua adussit. Vergilius Georgicon lib. i. Aut boreae penetrabile frigus
adurit. Ventis agitabilis aer. Ponit nuc aliam affectionum saucium causam priori contrariam.Ηaec autem est constitutio austrina, quae humida est natura dc calida, propter quod faucibus grauis est,& maxime quidem propter hunuditatem, conserente tamen ad idem S caliditate. Cum
enim humectet, ob id, quando fauces offendit, humiditatum excessus, superfluitatum P multitudo ad ipsas colli gitur.Et quia calefacit, ob id etiam humiditates in capite collectas dissoluit Rad partes inferiores tum alias tu fauces colliquado fluere facit, ubi postea collectae fluctiones atq; firmatae, ipsas inflammant, & intumescere faciunt, dolore V assiciunt. Nec modo fauces ipsae N partes adia
centes talia patiuntur ab austro,sed Sc caput ipsum et sensuum instrumenta, imo & uniuersum corpus, de mens quoq; ipsa male assicitur ab eodem,ut autor est Hippocrates libro aphorismorum a. cum ait, Austri auditum hebeatantes, casiginosi, caput grauantes, pigri, dissoluentes tquado huiuscemodi tempestas praeualuerit, talia in morbis patiuntur. Et post, Quottidianae autem constitutio nes, austrins dissoluunt corpora,&hum ei lant, auditum obtundunt, capita aggravant,& uertigines faciunt, ocualis atq; corporibus dissicilem motum praestant.Item Vergilius Georgicorum librit. Verum ubi tempestas,& cce li mobilis humor Mutauere uias,&Iupiter humidus austris Densat erant quae rara modo,& quae densa, relaxat, Vertuntur species animorum, &pectora motus Nunc alios,alios dum nubila ventus agebat Concipiunt. Cae
207쪽
terum quod dicit Serenus, v ENTIS AGITA Bi Lis A ER. ex hoc manifesto patet non unum & idem esse uentum etaei em, ut falso pu tauerunt aliqui sola ratione distinguentes ista, non autem substantia, cum tamen diuersa sint&A L substantia Zc ratione. Aer enim corpus est simplex & una Vcht M ex quatuor elimentis mundi. Ventus uero est exhalatio calida & sicca, a sole Scastris eleuata, &lateraliter trans. uerseq3 nunc hac nuc illac mota & a nube debiliter reper m. cussa. Et ex hoc nubem etiam aliud a dictis esse, cotra eosadem, larum est. Nubes autem ex uapore fit qui calidus est et humidus,ut potentia aqua et facile a frigido densante& constringente in aquam conuertibilis Sed de hac re copiosius Aristoteles meteororum libro x. qui uolet, illic requirati Vertitur. Conuertitur Rad aliam ceu austri nam permutatur constitutionem. Ipsu. Scilicet fauces S partes uicinas. Flatus. Ventus. Inficit unia.) Hoc est, clamor ortis. humidi tale afficit et ii umectat. Rapidas clamor. Tertia causa quae sauces laedit, est uelox,concitus, uehemens&im petuosus clamor. Fracto. Rupto, & qui non in eodem statu permaner, sed uariatur, & nunc cum impetu more
eorum qui ira & furore concitantur, erumpiti nunc pa lisper intermittitur et demum iterum in nulla permanens co sistentia, nunc impetuose agitatur, nunc quietius fer tur, S continuo interpellitur, frangitur N interrumpiatur,ad modum sonitus tubae.Vergilius Georgicon libro . Et uox auditur fractos sonitus imitata tubarum. Forte sonore. Sonitu magno, graui& uehemente. Uergilius: Magno ueluti cum flamma sonore Virgea suggeritur costis undantis aheni. Planum iter. Fauces, guttur,&aspe ram arteriam, quae spiritus uia sunt ac iter per quae com meat. Et qua uis trachea arteria ex parte exteriore staspora, ut Celsus ait, ex interiore tamen, stomachi modo, i uis est. Radit. Corradir,lacerat Nexasperat Idem refert Lucretius libro de natura rerum quarto dicens:Corpo
ream quoq; enim uocem constare latendum est, Et soni
208쪽
fauces saepe, facit7 Asperiora soras gradiens arteria clamor.Vbi etiam neutro genere usus est dictione arteria, sic dicta, αποτονα ηην του- hoc est, ab aere & seruando. Sic. Propter nimium clamorem & uociseratione. Horaten sivi. Q. Hortensius is est, qui suis teporibus,uti Vale in. Horte rius Maximus tradit libro ς. ornamentum Romanae elo- μ.quentiae suit: de quo idem libros. sic etiam scriptum reli qui KQ . autem Hortensius plurimum in corporis decoro motu repositum credens, pene plus studii in eodem Iahorando, quam in ipsa eloquentia affectanda impendit. Itam nescires utrum cupidius ad audiendum eum, an ad spectandum concurreretur, sic uerbis oratoris aspectus, S rursus aspectui uerba seruiebant. Constat Aesopum, Roscium t ludicrae artis peritissimos, illo causas agente, in corona frequenter astitisse, ut soro petitos gestus, in scaenam referrent. A. Gellius uero Atticarum noctium libr. t. de eodem quoq; sic resert. Hortensius omnibus serme oratoribus aetatis suae, nisi M. Tullio, clarior, qui multa cum mundicia & circumspecte composites indutus&amictus esset, manu scp eius inter agendum larent argutae admodum&gestuosae, maledictis, compellatio
nibusq; probrosis iactatus est,multam in eum quasi in histrionem,in ipsis causis at iudiciis dicta sunt. Sed cum L. Torquatus subagresti homo ingenio & infestiuo,grauius,acerbiust apud consilium iudicum,quum de cauosa Syllae quaereretur, non iam histrionem eum esse dice ret,ied gesticulariam Dionysia mi, eum notissms salta triculae nomine appellaret. Tum uoce molli a tq; demissa Hortensius, Dionysia, inquit, Dionysia malo equidem
esse,quam quod tu Torquate αμουσος αγροφια g, ἁσιτα. Hactenus ille. Existimatus est autem aliqua do Hortensius Ciceronis sinulus,eius tame scripta intra famam
fuerunt. Meminit uiri clarissimi Cicero in oratione pro P. Sylla. Et memoriam eius, qus maxima suit in homine, Ce α
209쪽
cdilis agere. conficere. curior inges
V UAE, FAVc Idus, coLLO; eoncelebrant Quintilianus & Seneca, neq; silentio prae
teriit Cicero in quaestionibus Tusculanis,& maxime in Bruto ad fine,ubi multa de eo reperies. Ab umptus. Consumptus, defatigatus et uiribus destitutus. causis agendis. Causis tutandis 8c tractandis apud iudices. Martialis:Declamas belle causas agis Attale belle. consiectus.) Fatiga tus, deficiens,&quasi suffocatus, interfectus P. Confice re enim proprie interficere est. Vergilius: Nunc vulnus acerbum Conficit. Obticuit. Conticuit & obmutuit, propter laesionem quae ex uehementi uociferatione, sau cibus & uocis instrumentis insertur. Ingens enim cla mor similem inflammationi circa membrana quae sauci bus 8c gutturi communis est, atq; gutturis musculos, parit affectum, propter quem cum immobiles redduntur uel claudentes uel aperientes guttur musculi qui sic assi citur, obmutescet et cum uero uel difficulter mouentur, uel uibrant, uel tremunt, pro affectionis ipsius modo, uocis etiam fiet laesio. Vox Vox,inquit Aristoteles inhijs qui sunt de anima,est sonus aeris ab anima respirati,pem cussi ad uocalem arteriam, cum alicuius significationis imaginatione.Esti solius animalis, tametsi non omnis.
Est etiam uox uocalium instrumentorum munus. Instramenta uero uocis sunt guttur,& musculi ipsum mouentes, atq; nerui, quia cerebro ipsis uim deserunt. Nec ea
dem res est uox & sermo siue loquela. Loquela enim,autore Galeno de locis affectis libr. 4. munus est instrumentorum quae sermoni deputata sunt,inter qus lingua principatum obtinet, cui non parum conserunt,& nares, &Iabra,&dentes. Domino. Hortensio. Vivento. Ad uocis nanq; desectam, non statim etiam uita tollitur. Uocis etenim usus haud necessarius est ad uitam. Nondum extimcti. Adhuc uiuentis. Quemadmodum enim ad uocis, ita etiam 8c multo minus ad loquelae desedium, non statim uita tollitur: nem etiam ad loquelae defectu, uox ipsa aut aliarum expirationum aliqua tollitur, sed bene a Lex
210쪽
CAPUT π V. tot expirationis alicuius aut uocis uitium, loquela quoq; deperditur. Mometur. Propter nimiam uociserationem lassata langueret S a loquelae munio deficeret. Llaeua. Liet M. Haec enim loquelae & sermonis instrumentum est praeci puum, articulatim uocem distinguens et loquendi usum praestans. Distrii. Eloquentis&uiri clarissimi Horten sq. Ergo. Propter mali periculum. Inhibere.) Compri inbibere. mere & sedare. Differt autem a Prohibere, quoniam hoe Prohibcre. commune est etiam ante rei inchoationem: illud veredere iam inchoata dicitur.
Simplicibus lymphis confunditur aereum mel, Additur excussus nivea similagine furfur, Decocta haec clauso simul exercentur in ore. Praeterea fauces extrinsecus ungere prodest Vrsino θc tauri seuo carrisi remissis. Omnia quae geminis aequabis lancibus ante. Duplici,vilmphis. Aquae purae cui nihil alieni permixtuest, qualis est ea quae in communi hominu usu est, & hibitur,qus maxime probata haberi debet,uti Columella scribit, sine qua nemo nostrum uel prosperae uel aduersae ualetudinis uitam proroget. Subiungit autem nunc Sere nus faucium malis medicamenta, quorum primum in
tus applica dum S gargarizandum,est liquor & cremor sursuris ex aqua & melle simul coctis. Cuius utilitas est
mollire, lenire, detergere,discutere & dolorem mitigare. Aere mel. Quod ex aere decidit, & cuius materia ros inlinis . est, & humor sublucanis temporibus in arborum soliis concretus roscidus ti sapore melleus. Esti duum generum.Vnum in alvearibus apium opera congestum & elaboratum,&de quo agunt rusticae rei scriptores, Varro, . Col umella,& Vergilius, qui de eo dicturus quartu Georgicon librum sic inchoati Protinus aerei mellis caelestia dona Exequar. Et de hoc naturalis historis libro is cap. in