장음표시 사용
131쪽
VI lΙ. octavum argumentum nobis praebet Iud ic Iudaica regio, ejulque regionIs urbes, quaeque ut spariter a Machabaicis temporibus suam ut G ca n
ita dicam receperunt Graecitatem . Quae 'ta quidem regio tunc temporis non in duodecim trair tribus , ut initio tributa fuit I , neque in duplex m bra regnum, ut post Salomin
nis obitum et ) , sed duntaxat in τετραρ
χίας tetrarchias nomine , ac partitionis genere a Graecis desumpto: ex quo deinde earum Princeps Graece etiam M om dictus est . Oppida autem , atque urbes recens conditae , non aliis nominibus appellatae sunt , quam Graecis . Nam castellum, quod in tribu Ephraim aedificavit Ioannes Hyrcanus, Tρκανίον fuit appellatum: qui item Hyrcanus castellum, quod templo adjacebat Graece etiam Βάριν vocavit, idest Turrim. Item castellum ab Alexandro Iannaeo prOpe Iordanem conditum Κλεζάνδρειον nominatum est. Et oppidum, quod ab Herode com
etiam nomen nacta est urbs pulcherrima in campo, qui dicitur Capharsaba, quam Herodes ab Antipatre patre nominavit Abτι πατρίδαν . Condidit praeterea Herodes aliud Cum amoenum, tum satis munitum oppidum supra Hierichuntem , quod a matris H suae
t IUue Cay. XIII. Lib. III. Regum Cap. XIII. et I 6 Lib. m. Antiq. Cap. II. g. I. p. 786. ; Id. ibid. Lib. XVII. Cap. XI. g. q. p. 852. Disi tiros bν Corale
132쪽
II4 DE CHRIsTO HELLENIsTA suae nomine Graece Κυπρον nuncupavit. Et
prope vallem Hierichuntis ad aquilonem v bem aliam exstruxit, quam ab nomine fratris sui Φασαηλον appellavit; quod nomen dedit etiam turri, quam Hierosolymis excitavit si)- Ab eodem tempore condita fuit urbs inter Antipatridam, & Sebasten, Graeco sermone Δρουσον dicta . Item quae inter Hierichuntem , & Scythopolim collocatur urbs a Peutingero per Archelaum condita Graece
non sane paucas , velut Gadaram, Gazam,R Hippos , quae satis diserte a Iosepho
E'inlumis πολως, Graecae urbes nominantur. Neque solum recens exstructae urbes Graecum nomen acceperunt, sed etiam veterum Hebraea , aut Chaldaea nomina in Graeca fuerunt mutata . Quare quae olim zν SLebem dicebatur, tum Graece Nε ολυς nuncupata est: sic civitas olim l-n a Bet sean , tum Graecum Σκυτο,ολις nomen coepit : sic quae antea n n Emmaus , postea μεμολυς : quae olim ni a Beth-aram
postea Λιβι-: quae olim o Dan, inde Πα-
νεας : & quae antea rim et Samaria , tum Graeco sermone Σεβαri nuncupata est. Quia etiam ne ipsa quidem Ierusalem nomen vetus suum retinere potuit. Nam quemadmodum
133쪽
PARS ALTERA CAPUT I. g. VIII. III
dum ante transmigrationem Babylonis Hebraice dicebatur Ierushalaim , &post captivitatem Chaldaice Ieru-shelem, Hasmonari, ex quo tempore graecissarunt Iudaei, Graece Γεροσολ ααν Hieros Vmam appellarunt. Quae caussa est , cur inveteris Testamenti tabulis vox Hierosostmorum nusquam occurrat ; ipse eam certe non modo in textu Hebraico, sed ne in Graeca quidem versione Lxx interpretum , neque in vulgata Latina reperire potui. Reperitur ea tamen in libris Machabaicis, & passim in novi Testamenti libris, qui eo tempore
scripti sunt, quo Graecus sermo vernaculus in Iudaea erat. IX. Nunc age accedamus ad rationem, quae Festis, mihi quidem semper multo validissima Vi dignit,ti'sa est . Hanc quidem petimus ex nomi- ,ra, ordinibus , quae novis rebus ab aevo Macha--ἰ Phaeorum imposita sunt; ex quo tempore no- que rebus
vorum sestorum , aedificiorum , dignitatum , T. s.
Ordinum, numorum , mensurarum &c. non Graecum
alia, quam Graca nomina facta, & audita die dici sunt . Atque ut a diebus festis ordiar ; si, crum , quod Iudas Machabaeus in memoriam consecrati templi instituit, Graece dictum est ἐγκαmα , idest renovatio I . Per idem tempus cum Antiochus Epiphanes templi ignem exstinxerit, quem lex perpetuum j H et bebat
134쪽
bebat esse si , solemnis dies constituta est, qua die Iudaei ex silvis magnam lignorum copiam in templum comportarent, cui ολωσοριον, idest ligniferium nomen datum fuit sa). Praeterea Apostoli festum diem instituerunt, quo Magorum adorationem in praesepi, Christi miraculum in Cana , ejusdemque baptismum complexi sunt, eumque appellarunt λιφανειας manifestationes , ab ἐπιφαινεσθαι apparere : majestas enim Christi apparuit &Magorum adoratione , & Voce coelitus audita, cum in Iordane baptizaretur , & ex miraculo, quod primum in Cana Galilaea factum est . Sic de novis aedificiis, nam vel ante Machabaeos locus ab Iasone pseudopontifice ad luctam, ceterasque exercitationes constitutus Graece γυμνα ον nuncupatus est 3) - Arx illa, in editiori loco Hierosolymitanae urbis condita , Graeco nomine dicebatur', quod
summitas sonat . Sic Graeca lingua στρατ πεδον Vocabatur area regiam Herodis undecunque ambiens, ubi regii milites excubias
agebant; in qua & custodia suit , in quam Petrus Agrippae jussu coniectus est ). Ci
cm oblongus contra meridionalem templi regionem ab Herode factus Graecorum more
135쪽
PARs ALTERA CAPUT I. g. IX. III
re ιπποδρομου appellabatur , ab equis illic agi solitis si . Praeterea Herodes magnis sumptibus duo alia aedificia exstrui iussit, alterum
gladiatorum, & circensium spectaculis, alterum mimis, ac musicis destinatum, utrumque Graecis nominibus adpellavit ἀμφι-5εατρον , atque θεατρον . Idem de magi jtra. tibus dicas : nam Tribunos, quos ad tuendum populum constituit Iudas Machabaeus, Graece αντηκονσαρχάς nuncupavit , eo quod
quinquaginta militibus praeessent sa): re, &nomine a Graecis omnino desumptis . In synagogis viri , & aetate , & sapientia senes, quique synagogae essent principes, Graece Αρχισυναγωγοι vocati sunt 3 . In conviviis autem qui curabat, ut omnia dispoisita essent, eduliaque ordine , & tempore conviViis ainponerentur, Kρχιτρίκλινος dicebatur s4). Ab eodem tempore institutae suerunt toparchiae,& tetrarchiae , quas nomine, δc origine pla
ne Graecas fuisse superius diximus sue) . Et
tempore Apostolorum ministri septem ab iisdem ad alimenta viduis , atque orphanis distribuenda , Graeco nomine αὐ- sunt
nuncupati sis). Apostoli quoque in Episco-
136쪽
II 8 DE CHRISTO HELLENISTAporum , atque Presbyterorum gradibus appellandis non alias , quam Graecas Uoces adhibuerunt, uti sunt E'πι εοπω I pector,& Πρεπβυτερος Senior . Novum agmen ab Alexandro Iannaeo primum institutum , Graece dictum est ἐκατοντα μαχρον , hoc est pugnam contra centum I). Per idem tempus quicunque ex gentilibus Iudaicam religionem amplectebantur , vel qui inter Iudaeos, domiciliis positis, versabantur, Graeco vocabulo dicebantur προπόλυτοι, idest advenae set . Sic qui Idola colerent, Verumque Deum ignorarent, Graece e
vocabant Iudaei 3 . Item qui Apostolorum
tempore quasi recens plantati in ecclesia erant, Graece νεοφυτοι , idest novae plantae dicti fuerunt. Ab eo tempore in Iudaea prodierunt Voces παρα tπος conflator , αγ γελος
βίβλια , ευαγ γέλιον λ αποκαλσιις , & se centa hujusmodi , quas voces Graecas omnino esse , nemo est qui non videt . Idem dicas licet de monetarum , mensurarumque
137쪽
nominibus, ut sunt voces δώάριον, μή, δίδραπαον , 'o ηρ , διπουδιοit , quae passim occurrunt in noVo Testamento, quasque m re Graecas suisse supra adnotavimus . Porro, ut velut per saturam alia huc etiam congeram , Graeca ex asse sunt insequentia υ γ bmnus , ἐπιν&ιον canticum victoria i , α ζυμος animus , seu non fermentatus , παρατ η praeparatio , κατωσις eruditio, ρετις secta , παραβολη comparario , περι- ιηρια sordes , ἀνάθη- Diis dicatum, συν-γώγη congregatio , ο αδιον sadium, mensurae genus; & alia, quae tunc temporis vulgo a Iudaeis usurpabantur. Neque in nominandis modo novis rebus, sed etiam in antiquis vocibus immutandis Graecietasse tunc eos animadvertimus. Nam festum tabernaculorum quod prius Hebraica
rabernaculorum , postea Graece σκηνοπ1γία,
vocatum est . Sic solemnitas hebdomadarum antea n Ity an chag chiavor , inde πεν--ο nempe dies quinquagesimus est appellata . Hierosolymitana piscina olim Hebraice i a beth- ada, inde προβατικη. Membranulae quibus servabantur verba legis prius 1 bilin, postea Graece φυλακτηριον conservatorium.Tribunalis locus olim Chaldaica gabbarba, postea Graece λυθ ο τρωτος.
138쪽
Mensura m both olim, inde Graeco sermone
μετρητης . Verum, ut me Verbo expediam, ab eorumdem Machabaeorum aevo versae sunt
Hebraicae voces προN I bere fit, in γενεσιν generatis , n) tr m N vellesemoth in .E δον , N p vai ra in uιτικον , α a' pTI' Neli haddebarim in δι τε νομιον , quod est fecunda lex , proin thora in πεντατεῖχον& aliae . Ampeph ' X. Nunc , ut rem in pauca conseramus, hoc pacto colligemus . Cum sat superque appareat Iudaeos a Machabaico aevo linguam
Hellenisticam adhibuisse l. in libris conscribendis ; H. in numismatum inscriptionibus; m. in inscriptionibus, edictis, publice ad legendum propositis ; Iv. in nominibus sibi imponendis; v. in privatis scholis , ubi Gri
cas literas pueri eorum docebantur ; VI. in publica sacri codis lectione; vir. ex Iosephi Hebraei testimonio, quo evincitur Iudaeos Graeca lingua locutos ; um. Graecum idioma servasse in regionibus partiendis, novi que urbibus nuncupandis ς Ix. in novis se stis, magistratibus, ordinibus, numis , mensuris , aedificiis appellandis, ac pluribus aliis in rebus , quis inde nisi plane αλογω non colligit , ab eodem item tempore Hellenismum in Iudaea vernaculum fuisse Τ Aut quis sibi persuadeat, Iudaeos tunc Chaldaice locvitos λ . Non hercle putom futurum unquam,
139쪽
PARS ALTERA CAPUT I. g. X. I 2I
ut tot argumenta nanciscantur posteri, si Italos nunc Italice locutos probare voluerint. Nobis enim neque num i , neque inscripti,nes , neque sacri codices Italice inscribunis tur, aut leguntur neque libros quoscunque conscribimus, Italice omnes conscribimus ;quod contra tunc Iudaeos secisse vidimus.
Idemque dicas de Anglis , Batavis , Gabiis , Germanis , Hispanis &c. Ex quibus certe perspicuum est, Iudaeos tunc nulla alia usos lingua, quam Hellenistica : quare Hellenistice inter se loquebantur , Hellenistice cum exteris, Hellenistice ad Deum preces fundebant, neque aliter porro quam Graece, seu Hellenistice sciebant.
Ostenditur, Chrisum, o Apostolos Hellensica lingua locutos fuisse.
QVae hactenus disseruimus satis, superisque conficere videntur, Christum, ejus Matrem , & Apostolos , utpote qui Iudaeam incolebant, Hellenistice locutos esse. Nihilominus propositum de Chriso Helleniasia argumentum etiam directe, ut aiunt, tangere , atque propius ejus rei rationes deliba
140쪽
re juvat; quod hoc capite praestabimus.
Iesus Graia I. Primum itaque argumentum a cogno-
eho ... mine, quod sibimet adscivit Dominus nostet, si apsit. petimus . Is enim Hebraico nomini Iesu Graecum cognomen Xριπτος Chrisus sibi adjunxit , quod sonat Vnctum, sicuti Chrysosto
sus dicitur, quod si unctus; quod oe carnis erat . Ex quo tandem oleo unctus es P oleo certe minime es unctus, sed Spiritu. Id vero evenit, quando in Iordane baptizatus est a Ioanne , ut idem monet Chrysostomus, Christum tunc fuisse unctum, quando velut in specie columbae Spiritus super eum venit sue). Et tunc quidem cognomen illud accepit, Chrissus . Qua in re illud est animadversione dignum , vocem Xρις id ipsum Graece sonare , quod Hebraice π: P Musas significat , vox certe Prophetis, Iudaeisque omnibus auditu jucundissima, qua cuncta prolata sunt vaticinia . Quod si Iesus Graecum X σιςA , non vero Hebraicum προ Messias nomen retinere voluit; consequens est Graecam linguam vernaculam illi fuisse. Ex quo porro factum est, ut qui eum sequerentur non ab