장음표시 사용
161쪽
PARs TERTIA CAPUT I. SECT. III. I 43
rum imperium passi sunt. Si Hebraeis Babyloniam deductis ipsa Iudaea vidua gentium
facta , & dicta est si) ; sub Graeco imperio
non modo quam plurimi Hebraeorum in Graecas urbes translati , & diu post Graece loquentes in Iudaeam restituti sunt ; sed universa serme regio ita demum Graecis coloniis fuit reserta , ut exterorum habitatio diceretur, ut scribit auctor I. Machabaeorum Et facta est habitatio exterorum sa) . Praeterea si Babylone cogebantur Iudaei Chaldaice loqui, suamque linguam oblivisci; imperantibus Graecis quisquis Hellenismum non reciperet, & instituta , linguamque patriam non repudiaret, ei mortis poena erat propinsita. Quin multa plura postum in mea caussa, quam adversarii in sua faciunt , iactare. Quippe Iudaei sua sponte in Hellenismum proni erant. Quidni Τ Cum Graecorum imperio se ultro dediderunt 3) , magnoque emerunt veniam ad Graecos ludos Hierosolymis constituendos. Sed, ut ne repetam, quae late Capite secundo prioris Partis persecutus sum, en quo pacto de eis loquitur auctor secundi Machabaeorum ; Et patrios quidem
honores nihil habentes , Graecas glorias optis mas arbitrabantur , quarum gratia periculos eos contentio habebat, oe eorum insitura aemu
i Vide Ierem. Thren. Cap. I. v. r. a in Lib. I. Mach. Cap. I. V. ΑΟ. 3 Lib. I. Mach. Cap. I. v. 12. ω seq.
162쪽
144 DE CHRISTO HELLENI STAlabantur, ac per omnia his eonsimiles esse cupiebano , quos hostes, o peremptores habuerant I). Si vere igitur Chaldaica servitus Hebraeis Chaldaeum serrnonem instillavit, Hebraicum abstulit, ut volunt adversarii; multo magis Graeca servitus Chaldaicam linguam abitulit, Graecamque invexit. Sed age id ipsum aliquanto accuratius perpendamus, probemus que, Iudaeos Christi aevo non amplius Chaldaice scivisse. Christus dum in cruce penderet, Patrem his psalmi xx I. verbis invocavit,
wrtas , Deus meus , ut quid dereliquisi me ZH.aec quidem mere Chaldaica sunt, ut iis etiam notum est, qui orientales linguas primis, ut aiunt, labiis guttarunt. Eoque magis, quod Chaldaicae Onhelos, Sc Ionathanis in eumdem psalmum paraphrasi consonant . Quin adversarii ipsi Walabius, Grotius, Drusius,
stum querelam hanc eadem lingua , ac dialecto expressisse , qua tunc Vulgo Iudaeos usos fuisse volunt, nempe Chaldaica. Bene est; sed nihilominus tantum abest, ut adllantes Iudaei Chaldaica haec verba intellexerint, ut
163쪽
PARS TERTIA CAPUT I. SECT. III. I 43
ut potius vocum similitudine capti putaverint Eliam a Christo invocari . Quare mirati inter se dixerunt; Eliam vocat isti . . . C reri Nero dicebant: sine , videamus, an veniat
Elias liberans eum I). En quam bene Chaldaicam linguam intelligebant Iudaei l .uis nunc sibi persuadeat, eos Chaldaicum idio-ma usurpasse, cum ne verbum quidem limius Chaldaicae querelae intellexerint P Sed hic adversarii argumenti vim perspicientes, qui'pe quod uno veluti id tu suas de ea re sententias concidat , multa comminiscuntur ad illud labefactandum . Praestat singillatim ea audire, & refellere. Ac primo Ioannes Maldonatus, Cornelius a Lapide, Augustinus Calmet sa) , aliique docent Romanos milites fuisse , qui Eliam a Christo vocari crediderunt; utpote qui Chaldaice ignorabant. Confirmant id ex eo, quod
is, qui apud Matthaeum, & Marcum 3
Eliam a Christo advocari putavit, eique acetum propinavit, unus exstiterit ex Romanis militibus, quod ex Luca, & Ioanne liquet ). Sed haec interpretatio sane , ut mihi ubdetur , indigna est hominibus eruditis, cum nec Romani, nec reliqui gentiles unquam Eliam noverint . Etenim Iudaica gens cum
164쪽
nullo se commercio consociari patiebatur cum advenis; tum multo minus sacram laistoriam ab iis cognosci . Unde factum est, ut nemo ex gentilibus Hebramrum annales, resque gestas noverit; quod ex eo praecipue intelligitur, quod nullus unquam de ea scribere , vel eam leviter attingere ausus est.
Ac mitto heic Demetrii Ρhalerei, ficti Aristeae , Flavii Iosephi, Apollonii Molonis , Lysimachi , aliorumque testimonia; de R
manis tantum loquar . Nemo quidem horum Prophetas, aut Iudaeorum historiam cognovit . Trogus Pompejus licet diu id studuerit , assequi tamen nullo modo potuit, Iuliaris repugnantibus . Vnde de illis verba faciens, ait; Cavercini, ne cum peregrinis communicarent, quod ex causa factum , paulatim in disciplinam , religionemque convertit s i ) . Et vero cum Petrus Cornelii Centurioni domum venit, inventa illic Romanorum multitudine, palam professus est; Vos scitis,
quomodo abomiuatum fit viro Iludaeo conivngi , aut accedere ad alienigenam sa). Apostoli autem, in audierunt Petrum Romani domum ingressum fuisse, sciscitati sunt eum ;Guare introisi ad viros praeputium habentes, oe manducasi cum illis P Quibus Petrus se
Angeli jussu id fecisse protellius est 3 .
165쪽
Nonne potuit Martialis, ac Tacitus Iudaeoru in reS probe noscere , perspestasque habere Τ ita sane. Romae enim magno tunc nu mero illi degebant. Sed minime tamen affe-cuti sunt : qui cum Hebraeorum historiam vel leviter attingunt, vix dici potest, quantis eam figmentis depravant . Qua de re exercitationem conscripsit Christianus Wommius , De corr Upta antiquitatum Hobraeorum
apud Tacitum, o Martialem vesigiis , Scalteram Georgius Gaspar Κirchmajerus, Ad C. C. Taciti historiam libri V. de rebus ς
moribusque Iudaeorum s i ) . Sed lege quaeso
quemadmodum de Iudaeorum origine differat Tacitus; Iudaeos, inquit, Crota insula profugos , novus nae biae infidisse memorant , qua tempus te Saturnus vi Iovis pulsus cesserit regnis. Argumentum e nomine petitur rint tum in Creta Idam montem, accolas Idaeos, ausio in Barbarum cognomento, Iudaeos vocitari a . Risum teneatis amici ξ Nunc quis
sibi persuadeat, milites Romanoq adeo rerum peritos fuisse , ut quid hominis Ionas, Habacuc , Michaeas, Elias fuerit, pulchre nossent ΤNeque magis juvant Maldonatum Evangelistarum testimonia, quod scilicet, qui apud Matthamm, & Marcum acetum Christo porrexit, eum Romanum militem Lucas, &Κ a Ioam
166쪽
Ioannes fuisse designent . Nam primo aliud est, de quo loquuntur primi, aliud, de quo
posteriores, ut legenti patet . Praeterea neque Lucas , neque Ioannes testantur fuisse Romanos milites, qui acetum Christo propinarunt ; sed generatim de militibus Christi tortoribus loquuntur, quos vel ipsos Iudaeos fuisse manifeste indicant Ioannes, & Lucas i). Perridiculum ergo est, vocem milites tantum pro Romanis accipere , quasi vero uni Romani fuerint totius orbis milites . Ceterum omnem contradicendi ansam vel
ipsi Hebraei praeripiunt , qui docent fuisse in more positum olim apud ipsos acetum dare cruciariis ad eos refocillandos a); de
quo plura habet Grotius 3 , Casaubonus , Gallonius 3 in , Ioannes Gerardus. Vossius 6), aliique. Non itaque Romani
fuerunt, qui acetum Christo porrexerunt, ac proinde nec qui Eliam a Christo advocari crediderunt. Vidit id Grotius in commentariis ad hunci
locum , qui sic ait ; Hos puto fuisse nou
Romanos milites, quibus de Elia nihil erast cogntrum, neque Iudaeos Palaesinos ' sed Heia lenisus, qui cum Hebraea verba non rntelligerent,
167쪽
PARS TERTIA CAPUT I. SECT. III. I 49
Eliae nomen sibi notum audite se existimabant. Quam interpretationem sequitur Ioannes
Gerardus Volsius si) , & Augustinus Cal.
met in commentariis ad Marci Caput xv. V. 35. Oblitus eorum, quae ad Matthaei Caput xxVII. U. 6. scripserat. Recte Grotius,
sed quod addit de Hellenistis vereor, ut re-εto stare talo possint . Qui enim sunt isti Hellenistae 8 Grotius Heinsium secutus , putat fuisse Iudaeos Graecienses phrasibus uti solitos Hebraicis , quique extra Iudaeam habitabant . Sed hanc sententiam cum ad satietatem refellit Salmasius, tum nos pariter supra eam expendimus , atque ostendimus Hellen istas non alios fuisse , quam Graecos illos Iudaeae incolas , sive eorum filios ibi Ortos ethnica religione , sed eadem lingua utentes, qua vulgo loquebantur Iudaei. Ceterum quoscunque fuisse dicas Hellenistas seu Graecos, sive ethnicos, sive advenas Imdaeos, nullo teste , nulloque argumento probavit Grotius illos suisse, qui Eliam a Chri. sto advocari putarunt. At contra Evangelia aperte indicant Iudaeos ipsos Hierosolymitanos, sive Iudaeae incolas verba illa protulisse Eliam mocat. Audiatur Matthaeus; βuidam autem illic stantes , εν audientes dicebant :Eliam motat iste continuo currens unus ex eis acceptam spongiam implevis aceto , oeΚ 3 Ἐλμ
168쪽
imposuit inrudini : oe dabat ei bibere. Ceteri
vero dicebant; sive, videamus, an veniat Elias liberans eum si). Hari amara quidem irrisio fuit, qua dirissima in Iesum odia indicabantur; quae certe neque in Romanos, neque in ethnicos , neque in advenas qualescunque Iesum non agnoscentes cadere poterat; quippe quibus nihil unquam cum Iesu fuerat . De Iudaeis contra Hierosolymitanis certo scimus commotos eos fuisse a primoribus populi ad Christi necem pollulandam : qui proinde nefarias illas voces effutivere ; Tosio hunc, o dimitte nobis Barabbam sa); Cru
cifige, crucifige eum s 3) : Vab qui destruis
templum Dei, oe in triduo illud reaedificas: falva temetipsum : Si filius Dei es defende de cruce ) ; ceteraque alia convicia. Quae omnia manifeste docent, Hierosolymitanos ipsos verba insuper illa de Elia , quem invocari' a Iesu putabant, protulisse . Quare tam crebro Iesus ingratum horum animum in Evangeliis dolet. Quod de ethnicis, aut advenis I udans, a quibus nullam passus injuriam suerat, sedisse illum nunquam legimus . Quin
non raro cum ethnicis Iesum versatum suis.
se docet Tertullianus 5) : & quandoque
eorum fidem commendavit, quod fecit in Centurione ; profitens fidem ejus non invenisse
169쪽
PARs TERTIA CAPUT I. SECT. III. III
nisse inter Hebraeos I . Iure igitur meritoque explodenda est haec Grotii conjectura. Alii hujus difficultatis vanitatem agnoscunt quidem, ultroque fatentur, ipsosmet Iudaeos fuisse , qui dixerunt Eliam vocat. Sed addunt, eos non Chaldaicae linguae ignorantia id secise , sed procacitate quadam , dc nominis Eli, & Eliae similitudine irridendi veluti occasionem captantes. Haec est sententia Lucte Burgensis sa) , quam sequitur Ioannes Lightsoot 33, aliique. At respondemus his , si vere scivissent Iudaei Eli Dei
nomen indicare , minime quidem nomen illud corrumpere , atque ab. eo contumeliae ansam arripere , & sic Dei nomen profanare ausi essent . Quippe nemo Iudaico populo observantior , ac Dei nominis reverentior fuit. De quo nimium Zelotes se praebuit Deus in sacris paginis, ut in Levitico: Ne polluatis nomen meum sanctum, tit fan timer in medio siliorum Israel ). Et in Deuteronomio; Non usurpabis nomen Domini Dei tui frustra: quia non erit impunitus, qui super re vana usmen eius assum
170쪽
delinquebat Dei nomen aut corrumpens, aut frustra usurpans, aut ab eo ludibrii ansam captans, Hebraeus, Vel advena foret, la
pidationis poena plectebatur i ) . Quin
imo post Babylonicam servitutem tantam Iudaei erga Dei nomen reverentiam habuere , ut pio quodam studio a pronuncianda Voce π, quod etiam Deus indicat , a stinuerint, substituto in ejus locum hoc est Dominus meus . Quare si forte intextu librorum sacrorum legendo nomen illud occurrebat , non Ieho b , sed Adonat pronunciabant; ne quotidiano usu vilesceret Dei nomen , & in vanum sumeretur , ut
ea, quae subinde in ore sunt sa) . Adde
quod ne mendaces quidem gentilium Deos blasphemare, eisque illudere audebant: quod eis proposito etiam magno supplicio vetitum erat, testante Iosepho; Βλαςφημειτο Θεὰ , ολ πολεις α ra νοαι th,m; Nemo blasph mer Deos, quos aliae civitates Deos esse ex in
manr 3 . Quin neque per Deos jurabant falsos, ut in Exodo ). Quod duplici ratione
factum est, primo; Αυτῆς ἐνεκα προσηγορίας τῶΘεῆ Eo quod Dei nomine indigitabantur 3 . Secundo quia; ους ἔτεροι νομίξω Θω ειμι,