Ab urbe condita libri

발행: 1893년

분량: 181페이지

출처: archive.org

분류: 전쟁

141쪽

134 MBER CAP. 18. Is o. 64M scendit atque in magistratus versi circumspectant ora principum aliorum alios intuentium fremuntque adeo

perditas res desperatumque de re publica esse, ut nemo audeat in Hispaniam imperium accipere, cum subito P. Cornelius, P. Cornelii, qui in Hispania ediderat, filius, quattuor et viginti serme annos natus, professus se petere in superiore, unde conspici posset, loco com

stitit in quem postquam omnium ora conVerSa Sunt, clamore ac favore ominati extemplo sunt felix faustum que imperium iussi deinde inire austragium ad unum Omnst non centuriae modo sed etiam homines P. Sci- 10 pioni imperium esse in Hispania iusserunt ceterum post rem actam, ut iam resederat impetus animorum

ardorque, silentium subito ortum et tacita cogitatio, quidnam egissent nonne avo plus valuisset quam ii ratio aetatis maximo paenitebat quidam sortiniam

etiam domus horrebant nomenque ex funestis duabus familiis in eas provincias, ubi inter sepulcra patris patrui

que res gerendae SSent, proficiscentis. XIX. quam

ubi abis tanto impetu acta sollicitudinem curamque hominum animadvsrtit, advocata contions ita do astato sua imperioque mandato et bello, quod gerundum esset, magno elatoque animo disseruit, ut ardorem eum, qui resederat, excitare rursus novaretque et impleret homines certioris spei, quam quantam fides promissi humani aut ratio ex fiducia rerum subicere solet fidi enim Scipio non veris tantum virtutibus mirabilis, sin

arte quoque quadam ab iuventa in ostentationem earum compositus, pleraque apud multitudinem aut ut per noctumas visa species aut velut divinitus mente monita agens, sive et ipso capti quadam superstitione animi, sive ut imperia consiliaqus velut sorte oraculi missa sine cunctatione exsequerentur ad hoc iam indoab initio praeparans animos, ex quo togam virilem sumpsit, nullo dis prius unam publicam privatamque rem egit, quam in Capitolium iret ingressus. aedem eonsideret et plerumqus solus in Meret ibi tempus

142쪽

LIBER XXVI. AP. 1s. 20. a. c. ii 135 tereret hic mos, quem per mem vitam servabinis seu consulto seu temere vulgatas opinioni fidem apud quosdam sedit stirpis eum divinas virum esse, rettu et litquo sarum in Alexandro Magno prius vulgatam, ei

vanitate et fabula parem, linguis immanis oncubitu conceptum, et in cubiculo matris eius visam persaepe prodigii eius speciem interventuque hominum volutam repente atquct x oculis elapsam his miraculis snumquam ab ipso elusa fides est quin potius aucta arto quadam ne abnuendi tale quiequam ne palam adfirmandi multa alia eiusdem generis, alia vexa, alia sadsimulata, admirationis humanas in eo iuvens e cesserant modum quibus freta tunc ei ita astati hausquaquam maturae tantam rerum molem tantumque1mPerium permisit. Ad eas copias, quas ex vetere exercitu Hispania 10 habebat quaeque a uteolis cum C. Nerone traiectas

erant, decem milia militum et mille equites adduntur; et M. Iunius Silanus propraetor adiutor ad res gerem das datus est ita eum triginta navium classo otomnes autem quinqueremes erant Ab ostiis Tiberinis prosectus praeter oram Tusci maris, Alpes atque Galli, eum sinum et delata Pyrenaei circumvectus promum turium Emporiis, urbe Graeca oriundi et ipsi a

Phocaeaciunt , colatas Xposuit. inde sequi navibus 12 iussis Tarraconem pedibus profectus conventum omnium sociorum tenim legationes ad famam eius ex omnis provincia effuderant 'abuit naves ibi subduci 13

iussit remissis quattuor triremibus Massiliensium, quae ossiet eausa ab domo prosecuta fuerint. responsa lino legationibus suspensis varietat tot casuum dars coepit ita elato ab ingenti virtutum suarum fiducia animo, ut nullum sero verbum excideret, ingensquρ omnibus, quas diceret, cum maiestas inesset tum fides.

profectus ab Tarracon et civitates sociorum et

hiberna exercitus adiit conlaudavitque milites, quod duabus tantis deinceps cladibus icti provinciam N

143쪽

136 LIBER XXVI. CAP. 20. 21. a. . o. 543J 2 tinuissent nec fructum secundarum rerum sentire hostis

passi omni his Hiberum agro eos arcuissent sociosquos eum fio iutati essent Marcium secum habebat miniant honore, ut facile apparere nihil minus vereri quam n quis obstaret glorias suas successit indo

Neroni Silanus, et in tabem milites novi deducti. Scipio omnibus, quae adeundis agendaque erant, matur Θ aditis peractisque arraconem concessit nihilo minor fama apud hostis Scipionis erat quam apud civis sociosque, et divinati quaedam futuri, quo minus ratio timoris reddi poterat oborti temere, maiorem inserens metum. habere diversi concesserant, Hasdrubal

Gisgonis usqus ad oceanum e Gadis, Mago in medi-urranea maxime supra castulonensem fiatum m drubal Hamilcaris filius proximus Hibero circa Sagum

tum hiberI1avit.

Aestatis eius extremo, qua capta est Capua et Scipio in Hispaniam venit, unica classis ex Sicilia Τarentum accita ad arcendos commeatus praesidi Ro- inani, quod in arce arentina erat, clauserat quidem

omnis ad arcem a mari aditus, sed adsidendo diutius artiorem annonam sociis quam hosti aciebat non enim tantum subvehi oppidanis per pacata litora Us t quo portus praesidio navium Punicarum poterat, quantum frumenti assis ipsa turba navali mixta ini omni genere hominum absumebat, ut arcis praesidium etiam in invecto, quia pauci erant, ex ante Praeparat sustentari posset, arentinis classiquo ne in-II vectum quidem sufficeret tandem maior gratia quam venerat classis dimissa est annona haud multum lax verat, quia remoto maritimo praesidio subvehi se mentum non poterat.

XXI. Eiusdem aestatis exitu M. Marcellus orabestia provincia eum ad urbem venisset, a C. Calpurato prasitore senatus ei ad aedem Bellonas datus est ibi

cum do rebus ab se gestis disseruisset, questus leniter non suam magis quam militum vicem, quod provincia

144쪽

consecta exercitum deportare non licuisset, postulavit, ut triumphanti urbem inire liceret. id non impetravit. cum multis verbis actum esset, utrum minus OnVeniret, cuius nomine absentis ob res prospere ductu

eius gestas supplicatio decreta foret et dis immortalibus habitus honos, ei praesenti negare triumphum, an quem radere exercitum successori iussissent, quo usi

manente in provincia bello non decerneretur, eum quasi debellato triumphare, eum exercitus testis merIti atque immeriti triumphi abesset, medium visum, ut ovans urbem iniret. tribuni plebis ex auctoritate senatus ad populiam tulerimi, ut M. Mareello, quo die urbem ovans iniret, Imperium esset pridie quam urbem iniret, in sinonis Albano triumphavit indo ovans multam praes praedam in urbem intulit cum simulacro captarum Syracusarum eatapultae ballistaeque et alia omia imstrumenta belli lata et pacis diuturnae regiaeque opulentiae ornamenta, argenti aerisque fabrefacti vis, alia ssupelle pretiosaque vestis et multa nobilia signa, quibus inter primas Graecias urbes Syracusae ornatae fuerant. Punicae quoque victoriae signum octo ducti selephanti. et non minimum fuere Spectaculum cum coronis aureis praecedentes Sosis racusanus et Moericus Hispanus, quorum alter dues nocturno Syra 10 eusas introitum erat, alter Nasum quodque ibi praesidii erat prodiderat his ambobus civitas data et quingena ii iugera agri, Sosidi in agro Syracusano, qui aut regius aut hostium populi Romani fuisset, et aedes Syracusis

cuius vellet eorum, in quos belli iur a Iumadversum esset Moerico Hispanisque, qu cum eo transierant, Illurbs agerque in Sicilia ex iis, qui a populo Romano defecissent, iussa dari id M. Cornelio mandatum, ut 13 ubi ei videretur, urbem agrumqus eis adsignaret in eodem agro Belligent, per quem inlectus ad transitionem Moericus erat, quadringenta iugera agri decreta.

Post prosectionem ex Sicilia Mareest Punica lassis 14 octo milia peditum iri Numidarum equitum exposuit.

145쪽

138 iam XXV c. 21. 22. U. c. 643Jad eos Murgentia et rstet tum urbe defecere secutas desectionem earum Hybla et Macella sunt et igno- I biliores quaedam aliae et Numidae praesecto Muttine vagi per totam Siciliam sociorum populi Romani agros 1 urebant super haec exercitus Romanus iratus, partim

quod cum imperatore non devectus ex provincia esset, partim quod in oppidis hiberitam vetiti erant, segni langebantur militia, magisque eis auctor ad seditio-17 nem quam animus deerat inter has dissicultates M. Co

nelius praetor et militum animos nunc consolando nunc castigando sedavit et civitate Omnis, qua delecerant, in dicionem redegit atque ex iis urgentiam Hispanis, quibus urbs agerque debebatur ex senatus consulto, attribuit.

XXII Consules cum ambo Apuliam provinciam haberent, minusque iam terroris a Poenis et Hannibal esset, sortiri iussi Apuliam Macedoniumqu pr xi Sulpies Macedonia evenit, isque Laevino successit. Fulvius Romam comitiorum causa arcessitus cum comitia consulibus rqgandis haberet, praerogativa

Voturia irmiorum T. Manlium Torquatum et . Ot 3 ilium absentes consules disit cun ad Mantium, qui praesens erat, gratulandi causa turba coiret, nec dubius esset consensus populi, magna circumfusus turba ad

tribunal consulis venit petitque, ut pauca sua Verba audire centuriamque, quae tulisset suffragium, revo- eari iuberet erectis omnibus expretatione, quidnam postulaturus esset, oculorum valetudinem excusavit: impudentem et gubematorem et imperatorem esse, qui, cum alienis oculis ei omnia agenda sint, postulet sibi

aliorum capita ac fortunas committi proinde, si videretur ei, redire in suffragium Voturiam iuniorum iuberet et meminisso in consulibus creandis belli, quod in Italia sit, temporumque rei publieae. Vixdum requiess auris a strepitu et tumultu hostili, quo paucos ante menses invaserint propo moenia Romana posthaeo cum einiuria laequens succlamasset nihil se mutaro

146쪽

LIBER QUI CAP. 22. 23 ii 139sententiae eosdemque consules dicturos esse, tum or squatus ' nequo ego vestros' inquit mores consul serre potero, neque vos imperium meum. redit in suffragium et eootat bellum meseum in Italia et hostium ducem Hamibalem esse ' tum iniuria et auctoritate iomota viri et admirantium ire fremitu petiit a comsule, ut Voturiam seniorum citaret: velle sese cum Iamaioribus natu conloqui et ex auctoritate eorum Onsules dicere citatis Voturiae senioribus datum secreto in Ovili eum iis conloquendi tempus seniores do tribus 12 consulendum dixerunt esse, duobus plenis iam hon rum, Q. Fabio et M. Marcello, et, si utique novum aliquem adversus Poenos consulem creari vellent, M.

Valerio Laerino egregis adversus Philippum --

terra mariqucrem gessisse ita de tribus consulta 1ations data senioribus dimissis iuniores suffragium ineunt M. Marcellum Claudium fulgentem tum Sicilia

domita et M. Valerium absentis consules dixerunt. auctoritatem praerogativae omnes centuriae secutae sunt eludant nune antiqua mirantis non equidem 14

si qua sit sapientium civitas, quam docti fingunt magis quam norunt, aut principes graviores temperantiores-qus a cupiditas imperii aut multitudinem melius mo- radiareae censeam fieri posse. centuriam vero iuniorum 15 seniores consulere volitisse, quibus imperium suffragio mandaret, vix ut veri simile sit, parentium quoqus hoc saeculo vilis levisque apud liberos auctoritas fecit. XXIII. Praetoria inde comitia liabita. . Manlius Vulso Iet L. Manlius Acidinus et C. Laetorius et L. Cincius Alimentus creati sunt sorte ita incidit, ut comitiis persectis nuntiaretur . Otacilium, quem T. Manlio, nisi interpellatus ordo comitiorum esset, conlegam absentem daturus fuisse videbatur populus, mortuum in Sicilia esse. - Ludi Apollinares e priore anno fuerantis et eo anno ut fierent, reserenis Ualpurnio praetore, senatus decrevit, ut in perpetuum voverentur. - Eodem Mino prodigia aliquot visa nuntiataque sunt in aede

147쪽

140 UBER XXVI P. 23. 24. . . c. 4M Concordiae Victoria, quae in culmine erat, fulmine icta decussaque ad Victorias, quae in antefixis erant,

haesit neque inde prodidit et Anagniae et Fregellis nuntiatum est murum portasque do caelo tactas, et in foro Subertino sanguinis rivos per diem totum fluxisso, et Ereti lapidibus pluvisse, et Reate mulam peperisse. ea prodigia hostiis maioribus sunt procurata, et o

seeratio in unum diem populo indicta et novemdialo Sacrum. - Sacerdotes publici aliquot eo anno demor tui sunt novique surieti in locum M'. Aemili Numidae decemviri sacrorum M. Aemilius Lepidus, in

locum M. Pomponi Mathonis pontificis . . Livius, in locum Sp. Carvili Maximi auguris M. Servilius T. Ot cilius crassus pontufex quia exacto amao mortuus erat, ideo nominatio in locum eius non est cieta C. Claudius flamen Dialis, quod exta perperam dederat, flamonio abiit.

XXIV. Per idem tempus M. Valeriua Laevinus, temptatis prius per secreta conloquia principum animis, ad indietum ante ad id ipsum concilium Aetolorum classe expedita venit ubi cum Syracusas Capuamque eaptam in fidem in Italia Siciliaq)as rer mi secunda-3sum ostentasset adiecissetque iam inde a maioribus

mullium morem Romanis Mendi socios, ex quibus alios in civitatem atque aequum secum ius accepissent, alios in ea sortuna haberent, ut socii esse quam cives mallens Aetolos eo in maior futuros honore, quod

gentiuIn transmarinarum in amicitiam primi venissent: Philippum eis et Macedonas gravis accola ESSE, quorum se vim ac spiritus et iam fregias et eo redacturum esse, ut non iis modo urbibus, quas per Imademissent Aetolis, excedant, sed ipsam Macedoniam

infestam habeant; et caritanas, quos aegro errent Aetoli a corpor suo diremptos, restituturum s in antiquam formulam iurisque ad dicionis eorum, haec dicta promissaque a Romano imperator Scopas, quitum praetor gentis erat, et Dorimaehus, princeps Aeto-

148쪽

loriam, adfirmaverimi au toritate sua, minore cum Vere

cundia et maiore cum fide vim maiestatemque populi Romani extollentes maxime tamen spes potiundae smovebat Acarnaniae. igitur conscriptae condiciones, quibus in misitiam meietatemque populi Romani venirent, additumque ut, si placere vellentque, eodem siure amicitias Elei Lacedaemoniique et Attalus et Pleuratus et Seerdilaedus essent, Asiae Attalus, hi Thracum et Illyriorum reges bellum ut extemplo Aetoli 10 cum Philippo terra gererent navibus ne minus viginti quinque quinqueremibus adiuvaret Romanus urbium 11

Corcyrae tenus ab Aetolia incipienti solum tectaque et muri cum agris Aetolorum, alia omnis praeda populi Romani esset, darentque operam Romani, ut Acarnaniam Moli haberent; si Aetoli pacem cum Philippo iesaeerant, laederi adseriberent ita ratam ore pacem, similippus arma ab Romanis sociisque quique eorum

dicionis essent abstinuisset item, si populus Romanus 13 foedere iungeretur regi, ut caveret, ne ius ei belli inferendi Aetolis sociisque eorum esset haec OnVene 14 runt conscriptaque biennio post Olympiae ab Aetolis, in Capitoli ab Romanis, ut testata sacratis monumentis essent, sunt posita. morae causa fuerant re 15tenti Roma diutius legati Aetolorum. nec tamen impedimento id rebus gerendis suit et Aetoli extemplo moverunt adversus Philippum bellum, et Laevinus Zacynthum parva insula est propinqua Aetoliae urbem unam eodem, quo ipsa St, nomin habet , eam praeterares vi cepit et Oeniadas Nasumque Acarnanum captas

Aetolis contribuit Philippumque satis implicatum bello a 6 finitimo ratus, no Italiam Poenosque et pacta cum Hannibal posset respicere, Corcyram ipse se recepit.

XXV. Philippo Aetolorum defectio Pellae hiber inanti adlata est itaque, quia primo vere moturus exercitum in Graeciam erat , Illyrios finitumasque 2 eis urbes ab tergo metu quietas Macedonia haberet, expeditionem subitam in ricinorum atque Apollonia-

149쪽

142 LIBER XXVI. CAP. 25. QU. c. 543. n. C. 211Jtium fines seest egressosque Apolloniatas cum magno terrore ac paVOre compulit intra muros. Vastatis prox mis Illyrici in Pelagoniam eadem celeritate vertit iter; inde Darcianorum urbem Sintiam, in Maesdoniam transitum Dardanis facturam, cepit his raptim actis

memor Aetolici iunctique cum eo Romani belli per Pelagoniam et Lyneum et Bottiaeam in Thessaliam descendit ad bellum secum adversus Aetolos e pessendum inestari posse homines credebat et residio ad fauces Thessaliae Perseo eum quattuor milibus a 6 matorem ad arcendos aditu Aetolos, ipse, priusquam

maioribus Occuparetur rebus, in Macedoniam atque inde in Thraciam exercitum ac Maedos duxit incurrere ea gens in Macedoniam solita erat, ubi regem occupatum externo bello ac sine praesidi esse regnum

sensisset ad frangendas igitur vires vastare agros et urbem Iamphorynnam, aput arcemque aedicae, Us pugnare coepit Scopas ubi profectum in Thraciam regem occupatumque ibi bello audivit, armata omni iuventute Aetolorum bellum inferre Acamaniae parat.1 adversus quos Acarnanum gens, et viribus impar etiam Oeniadas Nasumque amissa cernens Romanaque insuper arma ingruere, ira magis instruit quam con- 11 filio bellum coniugibus liberisque et senioribus super sexaginta annos in propinquam Epirum missis, ab

quindecim ad sexaginta annos coniurant nisi victores 12 se non redituros qui victus aes excessisset, eum nequis urbe tecto, mensa, lare reciperet, diria exedrationem in popularis, obtestationem quam sanctissimam a potuerunt adversus hospites composuerunt precatique simul Epirotas sunt, ut, qui suorum in eis cecidissent, eos uno tumulo contegerent dicerentque humatis 1 titulum hic siti sunt Acarnanes, qui adversus vim atque iniuriam Aetolorum pro patria pugnantes Or- 1 tem occubuerunt. V per haec incitatis animis astra

in extremis finibus suis obvia hosti posueranti nuntiis ad Philippum missis, quanto res an diserimane esset,

150쪽

MBER XXVI CAP. 25. 26. a. . o 644. a. e. 210 143 omittor Philippum id, quod in manibus erat, coegerunt bellum Iamphorynna per deditionem recepta et prospero alio successu rerum. 'tolorum impetum tardaverat primo coniurationis fama Acamanicae, deinde

auditus Philippi adventus regredi etiam in intimos coegit Ges ne Philippus, quamquam, ne opprime 17 rentur Mamanes, itineribus magnis erat, ultra Dium

est progressus inde, cum audisset reditum Aetolorum ex Acarnania, et ipse Pellam rediit. XXVI. Laevinus veris principio a Corcyra profectus navibus supprato Leucata promunturio cum Venisset Naupactum, Anticyram inde se petiturum edixit, ut praesto ibi Scopas

Aetolique essent sit Anticyra est in Locride lasva 2 parte sinum Corinthiacum intranti breve terra iter seo, brevis navigatio ab Naupacto est tertio ferme post die utrimque oppugnari coepta est gravior amari oppugnati erat, quia et tormenta machinaeque

omnis generis in navibus erant, et Romani inde oppugnabant itaque intra paucos dies recepta urbs per deditionem Aetolis traditur, praeda ex pacto Romanis cessit litterae interea Laevino redditas consulem eum absentem declaratum, et successorem venire P. Sul'-cium ceterum diutum ibi morbo inplicitus serius spe omnium Romam venit. M. Mareotius eum idibus Martiis consulatum inisses 5 senatum eo die moris modo causa habuit, professus nihil in absente conlega neque de re publiea neque de

provinciis acturum. scire se hequentis Siculos prope urbem in villis obtrectatorum suorum esse quibus tantum abesse ut per se non liceat palam Romae crimina edita ficta ab inimicis vulgare, ut ni ginnatarent aliquem sibi timorem absente conlega dicendi de consule esse, ipse eis extemplo daturus senatum fuerit.

ubi quidem conlega venisset, non passurum quicquam prius agi, quam ut Siculi in senatum introducantur. dilectum prope a M. Cornelio per totam Siciliam habi sium, ut quam plurumi questum de se Romam venirent;

SEARCH

MENU NAVIGATION