Reuerendissimi ... Thomae de Vio Caietani ... In quatuor Euangelia ad Graecorum codicum veritatem castigata, ad sensum quem vocant literalem commentarij cum indicibus amplissimis

발행: 1571년

분량: 1060페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

461쪽

I Hsalutatio. Hinc babetur quὁd verba hactenus ab angelotia salutatorie sunt intelligenda ut exposuinaus .et ait angeluι ei. Nihil respondit beata virgo angelicae salutationi:sed cogitatio ne circa qualitatem salutationis occupata,timebat ne quid mali

accideret. Ne time Videbat angelus virginis animum pauentem dc timentem malam esse salutationem. Et propterea cosortat eam, monendo ne timeat: ut etiam ex hoc ipso quod virgo perciperet, affectu suum internum cognosci ab angelo nuciante, secura fieret. Maria. proprium adiicit nomen ,ad maiorem

propulsationem timoris & sdutiam habedam ex hoc ipso quod velut a familiari nomine proprio appellatur. Inuenisti enim a-riaim apud deum. Reddit rationem angelus verborum quae Axerat salutado: ut satisfaciat virgini cogitanti qualis esset ista salutatio monstrando m est bona. Et quia primo dixerat,aue gratificata seu gratiosa rasia,nec dixerat apud quos aut quem, modo hoc explicat. Quo explicato constat sal stationem fuisse bonam. inuenisti enim. ideo non est tibi timendum quia inuenisti gratiam. Quod dixerat superius gratiosa facta hoc modo dicit inuenisti gratiam: idem enim significant. Sed modo explicat apud deum: non apud hominem aliquem te concupiscentem,sed apud deum : sed ideo dixi, aue gratiosa effecta. quia facta es gratiosa apud deum quia inuenisti gratiam coram oculis dei, quia valde grata,quia valde accepta es apud deum. Ecce. Postqua securam reddidit beatam virginem de qualitate salutationia, progreditur ad principale intentum, quod imprecando dixerat,dominus tecum: ecce demonstrantis est,nunc nunc. Concipies in Nero. non

in mente non in corde ut nouellus error somniauit sed in loco naturali conceptionis prolis. Et paries. tempore suo. paries inquit non emittes per os sed naturali pertu gignes. Filium. non filiam. Rursus ex hoc φ dicit stium, excluduntur omnes haer ses putantium beatam virginem non veram matrem Iesu sed in

ca velut in vase Iesum fuisse, de peream quasi per sibilam traGisse. Haec enim omnia confutat angelus,materna beatae virginis ossicia explicans, non solum conceptionis de partus nominibus, sed explicando filium: ut hinc intelligamus concepturam & parituram filium veris maternis ossiciis in generativa parte ipsius beatae virginis: alioquin non verificaretur, quod conciperet &pareret filiv. Fevoc bis nomen eiM. Instituit quoq: angelus virginem de nominest j. tium. Hebraice Latine saluatorem: COR saluator esset populi a perc. tis: ut alibi angelus exposuit. Hic erit

462쪽

CAPUT I. ros magnis.Declarat angelus coditiones sili j generandi.prima conditio est magnitudo,no mole corporis,seu virtute. Ita quod sub magnitudine comprehenditur,quod erit potens in opere δe se mone, in faciendis miraculis ii debellando mundum,& reliqua

huiusnodi. Et fimi astissimi. Eunde dicit filium altissimi quem

dixerat filiu virginis: ut duas illius naturas, duisque natiuitates viaius significet alteram se dum naturam humanam qua est filius virginis:alteram secundum naturam diuinam qua est filius altissimi vocabitur. Et quia non salso vocabitur habetur bine pvere filius beatae virginis est filius altissimi.Nec dixit erit,iae intelligeres nouiter futurum filium altissimi: quia ab aeterno est fili' altissimi: sed dixi ocabitur quonia appellatio futura erat. Et dalitat dominiis deus. Describit tertio adimpletiones. cripturarum & desiderioru omnium expectantium promissim Dauidi Messia ex ipsius stirpe. Et dabit inchoatiuὁ tepore resurrectionis eius:coplete autem in secudo ad uetu Dabit inqua quit dicet data est mihi omnis potestas in caelo & in terra. dabit benemereti per pastione & morte sua. Se dent Dasid regnu promissum Davidi in proprio semine.Et dicit hoc angelus ad declaradum i fili' iste edet verus Messias promissus Dauidi. Patris euo. Hinc clarὁ apparet beata virgine ex Davide descedisse: alioquin falsum esset verbum angeli latris eius. non enim aliter David est pater Iesu quam secudum carnem ex beata virgine sumpta. Et dixit patrix eius,ad declaradum i Iesu secudum quod homo prout erat fili' Dauidis danda erat regia authoritas, & no secudum quod erat filius altissimi. Et regnabit in domo Iacob. Q5 super sela tribu Iuda, bd super uniuersam domu Iacob. prosuper domu Iacob c prehendentem omnes tribus Israel) regnaturus describitur: ad explicidii adimpletione scripturam. Inaetrensi pro in secula. Hic

duo scilicet promissus ex proprio semine Dauidi rex, & regnii integrii totius Israel) expectabantur comuniter ab omnibus in Melsia adimplenda. & propterea hora duoru angelus meminit, sperialiter describes Minia regnatum insecula. & no sicut quilibet ali' rex regnat suo latu seculo. Et hic ut dictu est de regno Iesu in domo Iacob & super sede Dauidis no sunt adhuc imple ta. sed inchoata fueriit in resurrectione Christi, implenda in se-oindo adu Au: c enim veniet rex qui in primo venit sit bditus. Et reeniet non erat finis.Ne dubitares antedicta secula quandoque finienda explicat angelii; quod nullus erit finis regni Iesu. Dixit aluem Martis ad ange um. Omodo feri prP,erit, Non dubitat

463쪽

virgῖnis productus est,& propterea vere dicitur natus,propterea 'angelus vere dixit nascetur. Ex te. Superfluit. Non limitavit verbum suum angelus adnatiuitate ex ea: ut coprehenderet natiui talem in ea iuxta verbii angeli ad Ioleph Matth. r. 21.enim in canatum est.Satis fuit angelo dicere nascetur: ad declaradum naturalitatem fieri post qua declarauerat supernaturalitate modi Sanatim. Non solum signiscatur sanctitas prolis, sed significatur modus sanctitatis ' scilicet nascetur sancia ad differentiam cuiuscunque alterius nascenti ,quilibet cnim nascitur obnoxiua originali peccato ac poenis cocomitantibus,ctiam si in eode instanti diuina gratia sanctificaretur: laeus autem nascitur sanctus. nulli obnoxius culpae aut poenae. Vocabitur Era dei. Non voca

bitur tantum filius hominis. sed filius dei. I t ad hoc diret iὸ refertur coniunetio ideo,ex singulati enim modo .L-de spiritu sancto coceptus est cogruissima ratione sebseeuta est appellatiostii dei.Talis enim & non alia na: iuitas congruit filio dei, talis enim modus adminiculatur ad cognoscendum credendii atque conseredum situ Mariae cile filium dei. Kepetiit autem angelii xtraque in Iesu natura non ut magis imprimeret utriusq; natu tie fidem beatae virgini: sed ut explicaret s ab initio c5ceptionis unio fieret naturarum diuinae & humanae γ in una persona. boc enim signiscatur dicedo,quὁd nascetur vocabitur filius dei Nisi emim ab initio quo nascitur esset filius dei,falso appellaretur filius dei m nascitur. Et ecce metaberisupernaturalem modii gen randi coiirmat angelus testimonio alterius modi supernaturalis quavis minus .supernaturale siquido te Elirabet sterili & sensnabere vim generandi:quaui; naturalis fucrit usus incessa ei ut aeriai,auonia ex viro concepit. Nec licc in testimoniu attulit Migelus ad tolledu a beata virgine aliquid ambiguitatis:sed ad ii suaviter humano more per Geptu sensibile firmadam iut

Ita beatae virginis fide, babet enim hoc Gauis diuinae sapientiae

tripositio,vi homine naturaliter per sensibilia cognoscetems sibiliter quoque oeptis instruat, firmet,consoletur. Cognata tua. Certa est cognatio inter Maria & Elirabet: sed incerni est quomodo Genealogias enim eam secudu utrisq; sexu certas nescio. Hoc tamen certii in sacra scriptura est, tomus Dauidis mixta erat cum domo Aaron. uxor enim Ioiadae pontilitas fuit seror

Ostoriae rcgis Iuda: vi patet in. .libro Reg. Unde niἡil ob latbuic cognationi quod Elizabel fuerit de tribu Levi ac fili bus Aaron,beata autem virgo de tribu Iuda ac filiabουs Dauidis.

464쪽

LVCAE

Et ipsi concepit filium in si rectute sua. Vna miraculi ratio. Et hieme Ui sextin illi. Explicat patentem ad sensem uterum grauidum. vocatur sterilis. Altera miraculi ratio. QMia ηοη eritim sibio apud deum. Hinc clarὸ apparet i ad silauiter firmadain per sensibilia integram beatae virpinis fidem, angelus adduxit praedicium testimoniti ad hoc enim resertur ratio angeli, pila non erit, refertur naque ad domostratum testimo uiu sentibile per adverbium ecce.Et est sensus,ecce testimonium sensibile quia non erit impostibile apud deum omne verbum antendit enim angelus ex hoc testimonio sensibili instruere quod omne possibile est apud deiuvi suaviter cofirmet possibilem esse apud deum etiam mirabilem modii quem annunclauit virgini. Omne verbum. Nihil excipitur nisi quod implicat contradictoria quod etiam non excipitur,sed non includitur:quia non comprehendiatur sub verbo aliquo: utpote quὁdno potest intelligi. Dixit autem Maria, Ecce ancilla domini. Non plus interrogat .sed propiam se exbibet:& quanto magis se audiuit eleuadam in matre Mensiae filii dei,tanto magis ad humilitatis gremium confugit:& se ancillam recogian scit &offert. Fiat mini. Non solom assensimi praebet, sed preces adiungit ad tantum donum consequendum. Secundum verbum tuum. Prudentia simul & modestia loquendi comprehenditur in hoc . quὁd breuissimo sermone de uniuersa nunciata complectitur & angelum qui nunclauit honorat. Vbi scito nos credere quὁd statim prolatis his verbis concepit in utero filium dei:& impletum est verbum angeli ecce concipies in utero. od etiam apparet ex eo quod octauo Caledas Aprilis auiiunctatio haec fuit:& octauo Calend.Ianuarii Iesus est natus. Et nihilominus in promptu est ratio: quia nulla erat differendi ratio, completa angelica annunciatione,& virginei atque humilis assensias oblatione consummata. Et descressit ab in angelus. Exurgens autem Maria in diebus ilis,abiit in montana. pro,in montanam supple regionem. Cum festinatione. tum ad celeriter visitandam cognatam senem tum ut in itinere non morar tum instruens exemplo virgines sestinas esse in itinere,& no moroso gradu spectandas se exhibere. A ciuiralem Iuda : intraxit in domini ochariae. cr salutauit Elietabet. Et factum est ut audiuit salutationem Maraae Elixa et exultauit. pro subsiliit. D scribitur enim motuq infantis saltantis in Hero. Describit Euangelista ordinem effectuum. Et primum effectum auditae salutationis ex ore beatae virginis,explicat esse saltum Ioantiis Baptistae in

465쪽

CAPUT I. ao stae in Hem. T c enim impletum est quod dixerat angelus ad

Zachariam de spiritusancto replebitur adhuc ex utero matris sui sus enim qui conceptus matris carnem statim sanctificauerat extinguendo in ea fomitem modo incipit exterius operari, lanctificando praecursorem suum. Haec siquidemctificatio causa fuit quod saliret. Infans in utero enu. Et repleatesisti Amsancto Metisci. Postquam repletus emoannes spiritu sancto epleta quoque est Elietabet spiritu sancto: Vt ordine quodam distributus intelligatur spiritus sanctus ex voce Mariae.

Et ereclamauit voce magna. Intellige tamen, modestia seruata: quoniam spiritus sanctus nullius immoderaminis causa est. Et dixit. Benedicta tu inter mulieres. Non imprecatiue sed asseruio dicuntur b c verba.iam enim coceperat silium dei:& erat supcromnes mulieres benedicta merito,etsi nkadhuc aliorum vocibus. Et benedictus. Hoc addidit spiritus sanctus per Elitabet ad verba angeli.non solam ipsam beatam virginem benedicta sed Iesum in utero eius manentem benedictum clamat. Sed vide siseretiam . nam Mariam benedicta cum limitatione scilicet inter mulieres) dicit Iesum autem benedictu absbluta absq: vlla limitatione. Fructus votru tui.Vtitur naturali vocabulo non . ut vere productu fructu ventris naturalib'ossiciis significaret Dunde hocmihi. Vbique apparet spiritus sanctus,spiritus humiliscordis. In beata virgine apparuit, ecce ancilla: & postea in submissione ad visitandam Elietabet,& modo apparet in ipsa Elitabo,recognoscente se iudignam ut ad eam veniat beata virgo. Vt veniat. quum ego debuissem praeuenire. Mater. Hinc a paret beatam virginem veram ac naturalem genitricem iam tuefitisse:& cognitam esse reuelante spiritu sancto ab Elizabet. D mini mei adm/ycognouit etiam cuius esset mater,didicit a spiri, tu sancto,quod erat mater dei & hominis .propter naturi enim humanam dixit fructus ventris tui: propter diuina,domini mei.

Hinc habetur quod in principio quo cocepit beata virgo,verba caro factum est. Si enim impersecta quaedam inchoatio prolis fuisset tunc ili utero virginis quemadmodum in aliis mulierib est informis materia non dixisset Elietabet. immo spiritus sanctus peream, mater domini mei: quia adhuc tunc non fuisset mater dei. Dicta sunt enim lice verba paucis diebus post annunci tionem. Fundatam itaque hic habent doctrinam sermati corporis Iesii Christi de consequenter infusae animae intellectivae in principio conceptionis ineologi: quia ex tunc vere fuit mater

domitii

466쪽

domini nostri. Ecce enix assa est vox salutaritaniam aurib' me Teste affert dictorii suoru saltationefili j ex Alutatione beati Virginis.Aesi aperte diceret. non soluego ex aduentu tuo cognoui haec spiritu sanitio reuelante sed etiam infans in 'tero meo haec sensit: quoniam ut facta est vox salutationis tuae in aurib'ineis, antedua mihi reuelaretur l, c, infans in utero meo taliauit i saudio. Exultaui in raussio. pro salsitan exultatione. quae effectus

est istitiae seu gaudis. Duo dicit: qucd fallit:&quod i exultati ne. Ex quibus luctis cum prς dictis ab angelo qudd in utero matris repled citet lpiritu sancto apparet quod exultatio lige exultatio spiritus sansii fuerit, causantis saltuin illum corporalem ad sensibiliter modo quo poterat testificandum matri,& per i ssim mundo uniuerso, luanto repletus sit interno gaudio obprisentiam Iesii Christi gestati in utero a beata virgine: ac per hoc quJd Ioannis Baptiliae anima donata tuc fuerit cognitione actuali Iesu Christi .ec actuali laetitia de illius prcsentia. EAn autem donum hoc collatum ei fuerit per modum passionis uasitoriae,an Fer modum doni permanentis hoc est quod ex tunc perseuerauerit in luto usu metis incertu habeo. Q d enim. tunc hoc domum habuerit ratio spiritussancti indica dia spiri- tussanctus primo & directe respicit mentem, & per diffusionem partem senstiuam:ac per hoc n5 prius causauit letitiam in par re senstiua ut more pecudis Ioannes exultasset quam in parte inellectiva. Ruisus nulla ratio i titiae in parte sensitiva hic interuenit, quemadmodum blandum aliquid laetificare videmus infantulos : sed tota laetitiae ratio,praesentia Iesu Christi ta luam sonans per os virginis in auribus Elietabet fuit.coiistat aute huiusmodi praesentiae perceptionem non ad sensium sed ad intellectum pertinere. Deniq; si Ioannes no fuisset gauisus de cognita praesentia domini,no attulisset Elizabet in testimonium diei

ru suoru .tanta infantis in suo utero i titiam. In am in utero meo.

Et beat. qua credidisti. pro, credidit. Alloquitur beata virgine in tria persona meritum fidei dicendo quae credidit & pr inium beatitudinis futurae explicans.Vnde apparet fuisse reuelatu Elivabet no soldm beatam virgine esse matrem dei sed etia dicta ab angelo & fide beatae virginis. perrentur ea dι sunt tili. pro et .virgini. Rationem beatitudinis reddit: sphetans & ipsa complenda esse omnia nunciata es ner angelum. domino.explicat nunciata per angelum procesiisse a domino domitii nomine dc authoritate suisse diu Et hoc adsis lificanduini allibilem

467쪽

CAPUT I.

iinfallibilem veritatem dictorum: utpote quae a domino emanarunt. CEx hoc quod Uietabet mutat personam secudam in in tiani, cendo & beata quae credidit,&c apparet quod alis persons erat pr sentes huic colloquio. ad quas couersa Llizabet dixit de beata virgine,& beata quae credidit &c. Et artiam erat vi prodiret etiam in sermone diuinitas qua repleta erat Maria.Vnde laudata ab Elietabet,cognostens verba illi' verba esse aspiritu sancto,non respodet Elirabet sed prorumpit ad vatiarum actiones deo:laudando illum ob beneficia fibi, timetibus deu, humili corde populo Istaei ac uniuerse praestita. Ma-vidat. boc est extollit:seu i gendo radicem magnifacitaex massifica nim oritur magnificare pro extollere. AnD mea. Manifestat internam animae suae actionena. Dominum. non seipsam non me, sed eum qui est uniuerseria m dominus. hac enim appelutione nominare consueuerant Hebr6 deum. Et cxulatuit Magnifacere & extollere internu,cognoscitiui partis est:exultaro aute volitiuae seu assectivae.Est enim exultatio plus qua laetitia. exundans siquidem liticia velut in gesticulatione exultatio est. Spi,itu me .Ne intelligeres exultationem corporalem,remotissimo a corpore animae nomine utitur: licendo spiritus meus anima enim spiritus rationem habet ut corpus supergreditur

unde de statum spiritus separata a corpore sortitur. Et discerne quod anima mamiscat & spiritus exultat: quia res illa quae est anima utrinque significatur: dc ut respicit haec inferiora de virespicit superiora.nam ut est anima,ut exercet vivificandi oM-Qum,non aestimat non extollit aliquid eorum quae spectant ad viuere nisi dominum: ut vero est spiritus , ut officium exercet spiritus,ut superioribus intendit,non solum amat,desiderat,d lectatur de gaudet, sed exultat , deo. non in seipso spiritu, sed in deo: qui purisiimus spisitus est. Salutari. pro saluatore. Quis enim deus ex quo mundum condidi emper tu rit Laluator,ossicium tamen saluandi personaliter tunc assumpsit

quum caro factus est , ct propterea hoc speciali modo salua

signincatur. Et vere in deo saluatore , spiritus beatae virginias exultauit:quia exultauit in deo incarnato.saluatore autem non huius vel illius sed mundi. Meo. possessionem significat salua toris tanquam proprij.Vere enim meus inquit Maria. quoniam totum corpus eius mediate quo saluat mundum,meum est:nutilam in eo partem habet vir aliq uis. Quia rupexit pro 'exit. Natione magnificationis de exilitaticis de proprietatis reddit ex Parte

468쪽

parte dei. Quia aspexit. Humilitatem. pro ad humilitatem. id pst,exiguitatem seu paruitatem. Dictio Graeca interprctata humilitatem non est nomen illius virtutis animi qua humilitatem appellamus:s d cst nomen coditionis qua aliquid est imum seu exiguum seu paruit Est enim senses, quia aspiceredi at est ad exiguitatem sta infirmitatem udici licet ancillaesuae.Nec propterea interpres arguendus est. quia secundu nominis proprietatem, e humilem non est habere virtutem, sed est esse imum,quanuis theologi usurpaverunt humilitat pro virtute animi. C Lt aduerte i in his beatae virginis v rbis, irtus humilitatis non sgnificatur voce sed exercetur operem in hic est intimae humilitatis actus aestimate se ins mani ,exiguam, paruam.&c.Et hoc magis quadrat humilitati maximae beati virginis quam catare virtute humilitatis suae esse aspectam a deo. hoc enim sonat ad meritum propriae virtutis respexisse deum mdicere procul est ab humilibus . illud autem,cordis humilitas est in actu exercito.Magnitudinem igitur beneficii diuini erga se cxplicat,dicendo quiaaspexit ad exiguitatem ancillae suae ta in non sat fuit dicere, quia aspexit ancillam suam:sed apposuit ad exiguitatem ancillae suae. C Et intellige exiguitate quo ad merita stimabat siquidem,st nullus meriti nulliusq; virtutis.Nec fesὸ aut falso: quoniam considerabat seipsam ex parte luimo ex

parte donorum dei in ipsa, haec enim consideratio mater est humilis cordis quum in anima radicata est. Eice enim eo h . I GR. nunc. Manifestat ab cffectu magnitudinem beneficii diuini in se quia ex isto nunc & demonstratui nunc quo concepit hvum kei, quo tantum beneficium contulit mihi deus. Beatum m dι-

cent cinncs renerationes. Prophetat beata virgo focticem se habedem ab omnibus generationibus.Quod verificatur tum coprehensione omnium nationum,tum successionc cuiusque futu' generationis, fecit. Explicat quare beatam illam dicent Omnes seuerationes. Mihi magna. pro, magnalia. hoc

in ingentia admiratione digna.Tanquam inexplicabilia tigillatii oc nomine cuncta comprehendit. Potens est. le potentis.Deum nominat a potentia laquam excellentissime seu solus potens .reliqua enim omnia mendicant posse ab eo.Lx denominauit deum a potentia quia tota ratio facti in mysterio incarnationis est potentia facientis. Et sanellam. Laudat secundo deum a celsitudine natur .Sanctum enim eleuatum ab omni

impuritate sgnificat deum,qui suus est actus purus.

469쪽

CAPUT I.

titudinem actus puri. Et propterea omne nonae dei est sanctii:& ideo proprium est deo habere nomen sanctum. & propterea

beata virgo a spiritusancto edocta , descripsit deu ex hoc da

sanctu est nomen eius. Et misericordia etin. Laudat tertio dei misericordiam.Ita s tria specialiter laudat dei:potentiam,natuia,& misericordiam.Et naturam quidem laudauit nominata: hoc est prout cognosci nominarἱque potest . potentiam verδ abGlute: misericordiam autem cum extensione subiuncta. 'progenie in progenies.proan generatione & generatione. Extesio m sericordiae ad qualibet successione generationis fgnificatur. Est enim sensus,in generatione & generationem sine desecturita quod nulli generationi deficit. Ginentium eum. Quauis misericordia dei diffusa sit super omnia opera eius, & secundu alint timentibus & non timentibus deuri subleuationis a vera miseria squae est sola miseria aeternae damnationis propria est timentibus eu timore filiali.& talis misericordia catatur indeficiens cuilibet generationi. Nec arctatur textus ad generati s futuras sed absq; limitatione aliqua comprehedit omnem generationem. pricteritam,praesentem,& futuram. Laudat enim beata virgo benefactorem suu ab huiusmodi aeterna misericordia. Fecit potentiam. pro robur.siue imperiit. ut que enim Graeca dictio significat.

Ab hinc prosequitur utriusque attributi scilicet potAiae & misericordiae opera rςspectu rationalium creaturam ut resertitur

ad beatitudinem vel miseria aeterna. CVbi adueris,u, si opera haec intelligantur in sua latitudine & praeterita ut sonant, appellatione superborum & humilium diuitum & esurientium , non solsim comprehenduntur hominessed etia angeli mali & boni

Angelisi quide superbi fuerunt primi dispersi & detracti ex sedibus & emissi inanes: & per oppositu, angeli humiles Se estrientes diuina gloriam exaltati sunt de repleti sunt bonis. Ante aduentum quoque Christi superbos eiectos legimus etia det porali statu:vt Nabuchodonosor & Saul.sed hoc extra propositu est aeternae foeticitatis,vel miseriae: nisi pro quato haec signa quaeda sunt testificalia quantu deo superbia d spliceat, quantuque humilitas placeat. Directὸ tamen praesenti cantico cogruit ut intelligatur haec opera facta in mysterio incarnationis. eatantur haec opera ut fructus verbi incarnati: Se in tur facta quia ia erant sacta inchoatiuὁ, erant facta in radice . Intendit

D siqui

470쪽

LVCAE

squide beataVIrgo declarare quid in hoc mysterio incarnasola fecit lioc est faciendu in radice stabilivit erga genus humaniL

s scilicet decreuit uti potentia cotra superbos , primates & diuites exaltare aut humiles & replere bonis esurietes.Haec enim est dispositio propria nouo testamento. na in testamento veteri diuitiae promittebatur: in nouo nulla habetur diuitiarum ratio sed pauperrimi piscatores exaltati sunt. CVide singula iuxta huc senium: que literale credimus .Priinu itaque opus potentiae fecit robur. In brachiosuo.Verbu incarnatu bracbiu diuinuappellatur: iuxta illud Esa. 13.& brachiu domini cui reuelatu est. est enim velut brachiu quo operatur deus .Perspicacita aut appellatur brachiu ratione humanae naturae: quae est velut orgina coniunctu dei,sicut brachiu est organu coniunctu hominis , est enim organu iunctu in persona, ad differetiam organi separati: quale est quodcuque instrumentu artificiale:puta serra,malleus&c. Fecit inqua deus in homine assumpto robur,tum sortitudinis meritoriae,tu potetiae, opere & sermone:sed praecipia robur uniuersalis domines; obur Ricitat omne opus ta iustitiae qfratiae. Di stest superbos.Ecce opus robusti brachis ad corporei rachii robulti dispergentis conates ipsum superare , similitudine. tium enim caetera vitia fugiant,sola silperbia se opponit deo. & piopterea actio Iesu Chrini in totu genus petaeueratiuin iniquitate,deicribitur a capitibus eoru superbis: tuos disper

it in aeternos cruciatus. Aure pro,cogitatione,cordusui.Sisnicatur no diuina mes,sed cogitatio cordis superboru.d: disper

O robusta declaratur amo iustitiae.Est enim sensus m dis esuperbos merito cogitationis cordis eoru .Quauis possit etiam significari unde dispersi sunt:scilicet a cositatione cordis eoru .

dispersi sunt enim a celsit iidine & gloria cogitata & assectata

corde eo .Vterque si quide sensus quadrat proposito, Deposuit potentes desede pro, detraxit primores a sedibus.Significatur enim ad litera. 9, deiecit eos qui potinate funguntur publica a sedibus suis. Quod ad litera verificatu est quii deiecti sunt ma- histratus Iudaeoru quia occideriit Christu:& exaltati sunt humi es Christi,discipuli uniueissi orbi euangelizantes. Potest nihilominus uniue alius intelligi de eisdesuperbis: Vt na solii sint dispersi I cogitatis & affectatis celsitudinibus, sed etia detractia sedibus quas habent.omnibus enim bonis priuati sunt. Et exaltavit humiles.corde.Exinauit inqua ad caelorum regnii. Et binc

apparet eosde appellatos superbos & potentes dispersos eu eie

ctos.

SEARCH

MENU NAVIGATION