장음표시 사용
511쪽
CAP UT V I. . 23o filium hominis. Queadmodii duo mala odij. c& separationis contra ipsos discipi os, ita duo mala cotra nome eoru pdicit s. affectione probri,&eiectione. Et primu quide experimetu ibauit: quonia notati sunt supersiicioli, magicae arris,&c. Eiectu quoq; Christianu nonae tanq malit,antiquom gesta testantur. Gaudete
in in He cr exultate: ecce enim merces vestra multa est in caelo. Secundum haec enim fac icbant prophetis patres corum. Cossi latur discipulos passuros a Iudaeis,ab exeplo propbetaru pristicorum: insinuando eis Usuccedunt priscis prophetis in patiendo,& Iudaei qui pe sequetur cos,succedent patribus suis persecutoribus prophetarii. Ac si apertὸ diceret. no eritis primi patientes haec a vestris, quonia Iudaei etia antiqui similiter persecuti sunt prophetas.
tame vae vobis diuitibM. Cossidera prudens lector baec quatuor vae:& clara luce coperies literate selisum antediciarii beatitudinu csse que dixtinus. Clare si quide coli a pauperes,c regione ponit diuites:cotra esurietes, turaios: cotra scies ridetes: cotra exolosae separatos,laudatos ab homini b cu excplo pseudoprophetam. Iuxta quatuor itaq: rationes beatorii quatuor quoq; rationes reproborii subiunguntur per quatuor vae:& ubi prius allocutus fuerat discipulos suos, modo vertit scrinone ad filios pditionis. Sicut pauperes voluntarij dicti sunt beati ita vae aetern ς damna
tionis praedicit diuitibus: hoc est affectis ad diuitias, qui seruiue
diuitiis. cii habetis. pro quia recipitis, consolationem vestram.ideo erit vobis vae in alia vita quia in hac vita recipitis consolatione
vestra .i.recipitis a deo quicquid cosolationis vobis debetur nullaq: superest vobis in alia vita debita coniblatio. Vbi prudens lector indiciu hinc habes aeternae danationis in prosperis successibus iniquom recipiunt enim hic mercede aliquorum bonorii operum quae faciunt seu fecerunt. vobis qui laturati estis. Intellige etia affectu: quoru .sdesideria carnalia in hac vita adimplentur Itala surietis. vae vobis qui ridens nilc.hoc est qui fruimini hoc muna .rita lugebitis flebitis. Vaequum benedixerint vobis.Contra omnia mala inferenda discipulis suis ponit unii. s. benedici: hoc est laudari,c5mendari. Omnes iamnes.Vt distinguuntur contra deum. mundani enim homines non laudant nisi mundanos. Secundum h ec enim faciebat pseudoprophetis patres eorum. Vt nihil
desit hula cotrapositioni,sicut dii ripulos assimilauerat in 'aliendo veris prophetis ita laudatos ab hominibus assimilat pleud prophetis priscis: dicendo quod similiter antiqui Iudaei approbauerunt laudaruntq; pseudoprophetas: ut paret tu. .lib. R Q. Sed
512쪽
Sed vilis dico qui auditis. Post specialem sermonem prius ad discipulos sitos de securir aeteritae beatitudinis, & deinde ad contrarios de certitudine aeternae damnationis ad omnes auditores dirigit sermonem. Dil gite inimicos vesbos. Inchoat ab actu chari- ratis erga inimicos. Nec est sermo de inimicis inquantum inimici iant. sed de ipsis homini: bus qui sunt inimici, ut non obstante inimicitia illorum ad nos diligamus.Et huiusmodi diligere liquo modo est praeceptum,& aliquo modo est consilium . praeceptum quidem in genere:hoc est ut a generali dilectione qua diligimus omnes homines,omnes Christianos,omnes conciues,omnes consanguineos,non excludamus inimicum, hominem, Christianum,conciuem,consanguineu,& sic de aliis generis eis communionibus. Consilitum autem in speciali,sub consilio enim diuinae charitatis comprehenditur ut dili*am in particulari inimicum: sicut siquidem non teneor in particulari diligere singulos homines nec singulos Christianos, conciues aut colanguineos. ita nec teneor in particulari diligere inimicum. Inccepit aute Iesus a dilectione inimicorum: quia intcrnus actus di igendi ad solos amicos aut non inimicos maturalis est i ad inimicos autem diuini praecepti seu consilii est. nulla enim ratione ducimur ad diligendum inimicos nisi propter deum. Benescite usqui oderώnt vos.Non siissicit intus diligete,sed oportet exterius benefacere. Quod cum praedicta distinctione intelligendii est cum hac siib- distinctione de diligere & benefacere in particulari, vel regula riter vel in articulo urgentis necessitatis . nam regulariter consilii non praecepti est tam diligere quam benefacere in particulari sed si articulus virentis necessitatis contingeret,sub praecepto teneor euarientem pascere, sitientem potare subinergendum erigere:& sic de similibus. Benericite maledicentibmve s. Praeceptum hoc sicut ac praecedentia& subsequentia) quia affirmatiuum est .no obligat pro semper & pro ubiq; l ed pro loco & tenapore:quata scilicet oportet. extra tempus si quidem necessitatis quandoque consilij est,quandoque imprudentiae esset. Vnde de dominus Iesus non benedixit que imprecando siue laudando eos qui tempore passionis eius illi maledicebant:quia nec oportebat nec expediebat.Benedicite ergo cum oportet vel expedit. Eseratepro calumnianti vos. Et hoc quoque affirmativum est
praeceptum:& cum distinctione superitis dicta sin genere vel in specie intelligendum est. Consilij si quidem aest diuini orare in
e tali pro calumniantibus nos:praecepti autem via communibus
513쪽
nibus orationibus non excludamus eos: ut declaratu est de Mianefacere & diligere. Et qui te percui rit in maxillam unam, abeilli isistrandi. post charitatem ea quae sunt patietiae si ibiungit. Pri-ceptum hoc quia affirmatinum est,non obligat nisi quum opo tet: neque cossilit nisi quum e pedit.Vnde & ipse Iesus quia nee oportebat nec expediebat percussiis in maxilla non praebuit alteram sed dixit,si malό locutus sum. &c. Et ab eo qui aufert tibi
, gimentum. pro, tuum pallium . Pallium enim est summa Vesu, sub qua est tunica. Etiam tunicam noli prohibere. pro,ne prohibeas.
Praeceptu est negativum: Jc propterea obligat semper 3c ad semper.Sess bene nota quid praecipitur. Sola enim voluntaria Phitabitio inhibetur ad differetiam prohibitionis rationabilis. Quuenim ratio cogit aut consulit ad prohibendum. non est voluta, quae prohibet sed ratio, non fit contra hoc praeceptum. Portδquum nec opoitet nec opedit prohibere,pricipitur ut voluntatem nostram non expleamus prohibendo. nam peccatum es prohibere sicut& mentiri. Omni te,tribue.Hoc a
firmativum est.& ad misericordia spectat.nec obligat nisi quum oportet, nec consulit nisi quum expedit 'udd omni petenti a te
tribuas quod petit. Et ofert i e tuaIunt,ne repetas. Praec plum hoc negatiuum est:& consequenter oblons semper & ad semper. Sobrie tame intellectum. Consideradum est enim quὁd non repetere suum,non est negatio actus ex proprio genere mali sicut non furari de no moechari.na repetere suum nullum cri men est ex proprio genere: quum iustitis innitatur. Sicut autem omnia affirmativa praecepta& consilia dantur de solis acti xvirtutum, ita nullum negativum tam praeceptum quam consiliudatur contra virtutem,& propterea preceptum siue consiliu hoe novae lems quae est lex gratiae , quae non aduersatur naturae sed perscit illam )intelligitur de non repetere suum citra praeiudicium virtutis .imb virtuose. Et quoniam repeterestum, implicitam habet ne ationem relinquedi suu in potestate eius qui abstulit seu qui habet. consequens est quὁd quando que negatio
ista occurrit necessaria aut expediens secundum rectam rationε. non praecipitur neque consulitur non repetere suum : quia tune praeceptum seu consilium milit rei contra virtutem. Tunc ergo pricipitur aut consulitur non repetere suum quum rectet rationi consonat vi necessarium aut expediens, ut necessarium quidem pricipitur: ut expediens autemni utitur.sicut ieiunare tuc principitur aut consulitur quum virtuosum est:& no quu comedere infra
514쪽
infra diem necessarium aut expediens est secundum rectam rationem. Et prout vultis ut faciunt vobis homines. Praeceptum hoe affirmativum generale est, coprehendens omnia:& est iuris ii turalis. Quod ideo subiunxit Iesus,ut manifestaret pNcepta sua, praecepta euangelica non aduersari praeceptis naturalis iuris sed perficere illa. uum autem audis qu cunque vultis,intellige de voluntate regulata naturali iure rectae rationis. Et vos facite Glissimiliteri similitudine proportionali. Non enim praecipitur
dominis qui recta ratione volsit seruiri sibi a subditia vi subiiciantur illis: sed ut proportionaliter exhibeant stapsos illis su ditis,ut quemadmodum volunt subditos facere quod debet, ita ipsi quod debent subditis iaciant.hoc est enim similiter facere. Et quod dixim' de dominis de subditis intellige similiter de viro & uxore.& reliquis disiparibus conditionibus. eos qtti vos uici int. Reddit rationem praeceptorum sitorum.Et ratio urgens ad reddendam rationem est: quia praecepta haec rant noua.In veteri siquidem lege dictum erat,diliges amicum tuum & odio habebis inimicu tuum,similiter dictum erat. mutua fratri tuo, ab extraneo autem accipies usi ram. Reddit itaque rarionem sitorum praeceptorum ex pat te meriti.Et intendit quὁd diligere amicos,&benefacere ac mutuare rependentibus, actio communis est merentibus & non meretibus caeleste be titudinem. Diligere autem inimicos & benefacere ac mutuare omnibus, actio est propria merentibus vitam aeternam. Qxae vo-ἷu esti a. . reddenda a deo quasi dicat nulla. Nam cr pe
catores ibi gentes se diligunt. Hoc est quia communis est huiusmodi dilectio vobis ac peccatoribus: ac per hoc non est meritutia. Et per hoc patet sensus sequentium. Erpi Oetes tu inqui vobis benefaciunt,qua vobis est gratia ridem G peccatore, hoc facisit. Et si mutuu dederiti, iis a quivi si erisuis recipere scili et alia vice mu
tuum . quae gratia est vobis Znam σ peccatores peccatoribκ foretera rpro,mutilum dant,vi ecipiant aequalia. hoc est non vltra sortem sed aequum beneficium. eruntamen diligite inimicos 1estros. Postrationem redditam repetit praecepta sita laquam ex ratione in
riti illata. Beneficite. Deest coniunitio &. Legedum est O benefacitem mutuom date,nibit indesperantes. Subintellige ab homi
alibus quibus benefacitis & quibus mutuatis. Pare dominus lotem statuit benefacientibus &mutuatibus quo ad hoc nihil la e sperent: quia ad literam loquitur de benefacere, & mutuare meritorie. Li propterea vult nihil sperari inde hoc est ex mu
515쪽
tu ex beneficia. CEt bene nota Mod etiam ἱnternam spem aliquid inde habendi probi q& non solum pactum et quia istos aliquid inde habendi ab hominibus,tollit meritu tam in beneficio quam in mutuo,& prςter hoc in mutuo costituit peccatum vibrae mentalis. Et erat merces vephra multa. Quia dixerat si dilexeritis amicos,si benefeceritis & mutuaueritis rependetibus.
re vobis est gratia S intulerat diligedos inimicos, benefaci
uni & mutuadum omnib' sine ulla spe humanae retributionis, declarat no ibi ita manere eos gratiam sed mercedem: ut intelli-
amus debitam fore talibus retributionem sterna merces enim ebita est. Propterea dicebat Paulus,reposita est mihi corona iustitiae quam reddet mihi iustus itidex. Et eritu fla alti ini. non selu merces multa sed dignitas filialis promittitur altillimi dei. yst benignus olfuper ingratos G .malos. Rationem filiati nis diuinae ex assimilatione ad deum reddit.ex hoc enim quo deus benignus est super gratos & ingratos, & vos diligedo inimicos benefaciendo & metuando omnibus , asilini lamini illi, ideo filij eritis altissimi. Estote erga misericordes. Infert v niue sale praeceptu inisericordiae ex hoc uJd in filios des asciti estiti
Sicut Cr pater ster mille κου est.Ex iure imitationis paternae t nemini ad misericordiam,quia pater vester misericors est. Et est praeceptum hoc affirmatiuuna: obligans pro quando oportet,& consulens pro quando expedit, etiam si non oporteat. Nolite iudicare. pro,ne iudicate. Probibet iudicium voluntarium: hoc est non ex ratione sed voluntate procedens quod iniquum
valde est.Vnde &praeceptum hoc negativum est obligans semper de ad semper tam de iudicio publico quam priuato. Et misi Arabimini. hoc est hinc non merebimini iudicari. Nolite
condemnare. pro, ne condemnate. Probibet condemnationen, ex voluntate non ex recta ratione procedentem : quia hoc:est
iniquisiimum , & ideo praecepto negatiuo probibetur. Et non condemnabimiηι. hoc est de hinc non merebimini condemnari. Dimittite. Ossensas & iniurias vestras, offendet tes de inivria res vobis. Sed praeceptum hoc affirmatiuuin est; obligans. pro loco & tempore quando oportet a & consulens quando expedit, etiam si non oporteat. Adverte tamen quod in hoc princepto clauduntur duae negationes scilicet non babere odio offendentes de inutriantes. & non iudicare priuata potestate iniuriis di ossentas acceptas. Et quo ad utrunque praeceptum Me obligat semper oc ad semper . quo ad tertium autem
516쪽
quod affirmative faciendum praecipitur stilicet parceres do . nare obligat pro quando oportet, de cosulit pro quado expedit ut dictum . Et dimittemini. hoc est & merebimini ut dimit tantur vobis iniuriae & offenset vestrae in deum. Date. na tunae doctrinae,& ministerii gratiae. Et hoc similiter quia assitaniatiuum est obligat pro quando oportet,& cosulit pro qua
exped)t. Et Libitur vobu. Ecce merces,& merebimini ut detur vobis. Mensiaram bonam cI coufertum Cr c Pratam σβ sementem. Quatuor conditiones materialis mensurae describuntur. Mind quod sit no auara seu ad amussim iust sed bonae se acund5 quod sit conferta hoc est pressa. quum mensuratur muri
arida non numero aut pondere sed vase continente, drinio eoru quae mensurantur,auget bonitatem mensarae.Tertio quod cocuriatur vas inter mens in adum. post pressione siquidem si agit tur vas .maiorem quantivatem capit,& hoc significat & coagitatam. Quarto quod supereffluat, dicedo&superes uente. Daba
vestra merita vestrum dimittere,vestrum dare &similiter vestra demerita vestrum voluntarium iudicare, vestrum voluntarium
codemnare.Dabunt inquit,nόn dabit deus, nec dabunt iudica ti,condemnati dimissi&donati quum istos non oporteat esse de numero electorum sed dabunt meritoriὸ vestra bona &mata opera .propterea enim omnes retributiones paseive sunt dictae no iudicabimini no c5demnabimini,dimittemini,dabitur vobis ut omnia hic ad merita referri intelligamus , ut meritorie intelligantur. Merita itaque datura fgnificantur mensuram bonam P .Intendit enim ad literam describere ac declarare tam praemia quim poenas futurae vitae respectu eam quq sunt in pri- senti poenarum & similiter praemiorum , sone ad similitudinem mensuris bonae,consertae,coagitatae & superetiluentis. incomparabiliter siquidem exceduntur haec bona & mala poent praesentis Vitae a bonis & malis futurae vit . Insinum vestram.Eadem mensura qua mensis eritis, emeti tur vobis. Ne crederes puniendos aliquos supra condignum, declaratur quod mensura qua mensi fueritis bene vel malὸ operando eadem Proportiona ' set retributio tam poeni quam praemii. Ita quod iustitia mesurae seruabitur:boc est iuxta quantitatem merita vel demeriti r spodebit proportionaliter praemium do poena. sed res poenales& similiter res praemii in alia vita erunt velut mesura bona co- serta coagitata & superefflues, relatae ad poenas d bona pr-ntis vitae. Dicebat autem illisCr sit utitudinem. Nunquid potes aecini
517쪽
caeci ducere, sine ambo infoueam cadunt 3 pro, cadent. Tribus similitucinibus contiguis declarat tria crimina eorum oui alios regunt. Et prima quidem si militudine declaratur ignorantia praelamens regere alios cum diso virorumque. Et clara est,de caeco caecum ducente. No est disjuliusiura deest. situm. secunda similitudine declaratur crimen nimis sapiendi: quod incurrunt rectores illi qui dii plus volui sapere qoportet,non seruant leges sed detrahunt illis. Contra hoc enim affertur similitudo φ no est discipulus sepra magistru suu .Pιν-fectis autem omnis pple discipulus.erilsi sit. superfluunt duae dictiones A sit. Legendum est. Eritsicut magister eis. Et est claritasma sententia, st, tunc omnis discipulus erit persectus quuerit sciit magister eius .discipulus enim inquantum discipulus, nori
potest peruenire ad maiore persectionem qsui magistri. Vnde sic repreheduntur qui volunt nimis capere ta supra leges quam supra praelatos suos . nam ta leges 'uia praelati,magistri locutenent.Quid autem.)ertia similitudine damnat crime hyrocriss facto tum in actu interiori, dicendo quid vides festuca & novides trabem. tum in actu exteriori ubiungendo quomodo potes dicere,sine eliciam festucam.Clare siquidem per hanc similitudinem damnatur inuoluti maioribus criminibus, qui videt seu corrigunt minora in fratribus. Vides festucam in oculo histris tui on est sermo de videre id est scire,sed de videre, d est ponderare. Damnantur enim qui magnipendunt parua aliorum crimina,quum ipsi habent magna. Trabem autem in oculo tuo. est nocosideras'. Mi quomodo potes dicere fratri tuo rater ne elisia festucam. deest. quae in oculo tuo est,ipse in oculo tuo trabem no vides
Hypocrita.Appellat crimen hoc hypocrisim: quia facto exerceto cium boni viri ponderando & corrigendo peccata fratris,&s militer facto est malus vir: utpote habens in se maiora crimina Quia itaque ossicio ponderandi & corrigendi alienos des ctus agit virum bonum & non est vir bonus,ideo hypocrita dicitur. Eiice prunilin trabe de oculo tuo ordine danat coelestis magister,dicendo elice primium. ita op non danai reprehensionem aliorum sed ordinem reprehendendi:quia primum debes videre & purgare teipsum & deinde videre dc purgare alios. Et tune perίλιcies ut educar. pro .eiicias festucam quae est oculo fratris tui. Non ess enim artim tina. Subiungit demum tria generalia documenta. Primum de connexione inter bonam voluntatem & bonum opus , ex smilitudine arboris & fructus. Deitfractis
518쪽
malos. pro,fiuctum malum,nequeariar malafaciemstusim ληλPer arborem intelligi voluntatε ipsemet dominus exponit su iungens thesauruna cordis:per fructum autem intelligi non solii exteriorem operationem: sed etiam locutione exponit .sub iungendo ex abundantia cordis os loquitur. Et aduerte vidi stinguas inter fructum & effectum consequentem fructu, inter operationem & cffectum consequentem ex illo opere. nam mala voluntas non potest bonum fructum tam operationis, quam locutionis producere: cum quo tamen statquὁd ex illa operotione seu locutione sequatur bonus essectus.Verbi gratia orangelizans propter inanem gloriam,malum fructu producit,quia praedicatio ipsa peccatum est:effectus tamen concomitans pu- in conuersionis auditorum ad poenitentiam bonus est:sed non a mala voluntate praedicantis , sed a bona voluntate audientis.
Hii militer quum aliquis dat eleemosynam propter inane gloriam, eleemosyna ipsa peccatum est, releuatio autem pauperis lubiequens bona est . sed non est fructus malae voluntatis dan- ,sed est fructus rei. quae datur. Manet ergo semper solida Iesu Christi regula: quod non potest mala voluntas bonum opus facere neque bona malum. Vnde quum ad bonum finem malas operationes proprias homo ordinat, non est hic fructus bonae vcssuntatis. innaquaeque enim arbor ex fructuseo cernoscitur. Non solii quantum ad esse, sed etiam quantum ad cognitione: regulam infallibilis connexionis inter bonam volutatem & bonam Operationem, malam voluntatem & malam operationem
tradit dominus. Ita quod non est temerarium iudicium a pro
pria operapiope iudicare voluntatem. Neque enim de colligant Acm: neque de rao vindemiant uuam Bonis homo de bono thesauro orta fui profert bonum: Crmaliti homo da malo thesainoprofert malum Ex abundantia enim corduos loquitur. Legendum est. Ioquitur os eius. Qhid autem vocatis me domine domine , Crmus citu quae duo Secundum generale documentum est de vanitate professionis fidei sine opere. Fst enim sensiis quὁdirustra vocatis me domine domine hoc est profitemini me dominum, dupli ndo orationem orationibus, precibus,exteriori cultu.& similibus si non facitis quae dico. Omnis qui. Tertium generale documentum est de stabili proposito benefaciendi sun- dato ruper Christum. Intendit siquidem declarare quis est benefaciens apud deum . Dixerat enim priore documento quod professio fidei sine facere ea quae Iesus dicit vana est: nunc au-
519쪽
rem declarat quod non quilibet modus sariendi praecepta Christi, sufficit ad noc ut si benefaciens apud deum: sed requiritur, quὁd habeat cor fundatum firmum,& quantum est ex se immutabile ad facienda praecepta Iesu Chriui. Et docet hoc distinguendo inter benefaciento quo ad hoc quod aliqui bona opera faciunt sine deliberato immutabiliter proposito perseuerandi contra tentationes mundi, earnis & daemonisi aliqui autem bona opera faciunt eum deliberato proposito perseuerandi &pugnandi contra tentationes. Primi enim assimilantur aediscati iamum super terram sine tandamento: alteri autem assimilantur aedificanti domum super petram. Venit ad me. fide. Crdit,studio. sermones meos, sscit eos.verὸ coram deo. ostendam iobu cui si ilis sit. Simitu si hemim aedificanti domum qui fodit in alissi Legendum esset qui sodit &profundauit. Significatur enim in fossit in profundum pro tandamento ponendo. Per quod intes luitur hominis propositum ad intima cordis penetrare debere. Et ps uir fundamentum supra,pro,super,petram. Per quod signiscatur soliditas ac firmitas piopositi manendi in Christo innixi Christo. Vbi aduerte in similitudine hac tria dici defundatione domis scilicet fossionem , profundationem, de petrarum positionem pro sundamento. Inundatisne otem facta, illi fum est fumen domui illi. Vniuersae tentationes per hoc significantur. Et non potuit eam mouere. fundata enim erat super peream. Bene nota dies,quod exterior illisio non potuit eam mo 'uere ad differentiam casus seu ruinae prouenientis desuper. Et hoc dicimus propter Petrum. Dauidem Moysen,& smiles,qui deserente eos diuina gratia ceciderunt quan uis enim aedisca sent domos suas super petram,& ab exterioribus tentationibus non fuissent moti deserente tamen modicum eos diuina gratia ceciderunt. Cuius signum est quὁd minimis occasonibus non magnis tentationibus ceciderunt. Qui autem audit m ηοη μ' cit. cum srmo proposito omnia seruandi quanuis velleitatem
habeat omnia servandi. Similis est homini aedificanti. pro qui aedificat, domum suam super petram sine fundamento in quam ιμιμ est fumuiri oecontinu) cecicit: lacta est ruina. pro, fractura, domm issi, mana. Vbi ἡ regione describi vides ruinam hominis qui congeriem operum suorum aedis uit super non integrum seu non frinum usque ad intima cordis pene- trans propositum perseuerandi in omnibus vel propositum
nos fundauit super Christum et hoc est non est siducia elux
520쪽
innixa super Christum sed super viribus proprij animi. Vtroque
enim modo deest verum standamentit. Propter primu si quidem deest proscinditas:& propter secundum deest petra. Nec aliun de ruina domus describitur quam ex impetu fluuis: immo adiss-gitur s continuis cecidit ex fluuii illisione. ut intelligamus ex defectu fundamenti prouenire ruinam:cuius oppostum est in domo fundata super petram . At si duriusci, lam sortὸ putas hae expositionem,co sidera diligentius textu, de ubi competeris auditores Iesis distinctos penes facere vel no facere quae sunt extrema contradictionis anter quae nullii potest etia fingi mediu)de omnes qui faciut coprchensos explicet sub iis qui aedificariit super petram. perpendes reliquos omnes appellari non facientes,& comprehendi sub iis qui aedificarunt super terra si ne fundamento. nec miraberis si magna multitudo Christuanoru sub hoc membro a Iesu describitur: quoniam pauci sunt electi.
Wran autem implesset omnia verbasua in aures plebis,introit . I Capharnaum. Centurionis autem cuiusdam. Haec gesta&. circa curatione serui Ceturionis,mposita vide. Matth.viij ordo tamen rei gestae hic explicatur. Se M. Clata hinc constat non filiu fuisse Ceturionis, sed seruuseu famulum. Misy halens erat moriturus. hoc est periculo mortis. Qui Hi erat
precisse. hoc est charias & in precio babitus. Et quutaudissis de
Iesu. miracula & aduentum eius in Capharnaum. Misit ad eum. Uxe prima missio a Matthaeo significatur accessus Centurionis: quia vere accessit per seniores Iud orum ad Iesum,quantas non per seipsum seniores Iudaeorum.Centurio gentilis recognoscens seipsum inferiorem Iudaeis electis a deo ad cultum unius dei arbitratus est se non esse dignum ad hoc ut accederet ad Iesum : & propterea misi ad eum seniores Iudaeorum tanquam personas idoneas. Vnde non accessit sed plusquam accessit ad Iesum sc propterea Matthaeus dicit s accessit,intentionem des 'ns centurionis 'uam eam ut veniret Cronaret servusuu.
Quia non quadrat intentioni & verbis Centurionis subiunctis istam petitionem iniunctam fuisse a Centurione, ideo intelli gendum est Lucam scripssse petitionem Centurionis secundit sensum quo intellecta est a senioribus Iudaeorum qui erant nu- ei j.Centurio siquidem misit seniores ad Iesum: nec aliud eis iniunxit nisi quod Matthaeus refert a Centurione dictum. s. puer