장음표시 사용
801쪽
& propterea au i consormat se voluntati diuinae, non erat vidi cando. Cinod autem sermo sit de voluntate Christi humana. quum dicitur: non quaero sacere voluntatem mea testantur verba subiiuncta de eius missione. lusio enim ad mysteriu incarnationis spectat. EEt notam conclusio in medio posita, quantum ad formam coclusionis ponitur, ut conclusio istius terti) scilicet eonformitatis ad voluntatem diuinam. Non quin sit conclusio etiam praecedentium: sed quoniam non est conclusio praecedentium nisi mediante hoc tertio. hoc enim tertiu est immediatum coclusioni. Posse siquidem & scire,exiguntur quidem adiudiciu: sed nihil sunt nisi sequatur voluntas recta ad iudicandum.Voluntas enim recta est quae insere iudicium, pristippositis iis qui sunt potentiae & scientiae. Si ego testimoniumperhd eo de meipso testimo-ηium meum non est verum. Explanatis spectantibus ad opera vivificationis & iudicii aequalitatem filii dei manifestantium explicat modo tertium quod simul proposuerat, de debito bonore filio sicut patri. Hoc enim proposuerat dicendo, ut omnes honorificent filium sicut patrem δec. Et quoniam debitus honor filio exhibendus est ei per fidem fides autem innititur testimonio, propterea honorem sibi debitum tractat explicando testimonia quae sunt de ipsb: ut sie adhaerentes testimoniis honorent: & inhonorantes conuincantur inhonorare deum repellendo tot testimonia diuina. Circa testimonia autem de se ipso primo excludit testimonium proprium: deinde affert testimonium humanum.&postea testimonia diuina. Et quoniam testimonia proprium ipsius Christi secundum rem erat veriam quia nec secti dum quod deus nec secundum quod homo poterat mentiri ae per hoc non poterat categoricὸ excludere testimoniu proprium tanquam non verum deo hypothetice conditionaliter excludit testimonium proprium Conditionalis enim est vera si tam antecedens quam consequens est impossibile. Verum occurrit hic quaestio de veritate ipsius conditionalis:quia eiu contradictoria ab ipso mei Iesu asseretur inserias cap. g. solutio est quod hieloquitur de seipso secundum quid, ibi vero simplioter. Quod Gnim hic loquatur de seipso secundum quid ex praecedentibus insinuatur. In verbis immediatὸ praecedentibus tria dixit, di- singuentia quodammodo ipsum a seipso: dum dixit non pes sum a meipis facere quicquam,& sicut audio iudico,& no quς-
ro voluntatem meam,sed voluntatem patris. Statimque siabiungens si ego testimonium : quid aliud insinuat nisi quod pronomen
802쪽
men ego demonstrat ipsum no absolute sed se dum quid: hoe
ea demonstrat ipsum secundum se tanquam unum hominem demonstiat ipsum secluso auditu a patre,demostrat ipsum seclusis quaerere voluntatem patris.Ain apertius dixisse . Si ego asse- Etans ea quae testimonis propris sunt testimonium perhibeo de
meipse tritimonium meum non est verum: pro quanto non ex
ratione veri sed ex affectu proprio procederet. i tu est qui teμ- minium perhabet de me. Contra proprium testimonium indi talienum. Et quoniam inferius explicat duos alios scilicet Ioa-nem baptista &patrem ideo quum inde ite dicatur alius est, potest indefinite intelligi absque determinatione ad altera eo rum .sat enim est praesenti proposito quod no ego testimonium perhibeo de meipso sed ali' est qui testimoniu perhibet de me GHο quia verum est testimonium Udperbibet de me. Manuis ego non perhibeam testimonium militipsi,scio tamen certa scientia& fateor quia verum est testimonium quod ille ali' perii et de meam pater quam l'anne . Et dixit hoc:ad explicandum quod ea qui dicit de seipso dicit ex certa scientia ad veriscandulsimonium ouod de ipso perhibetur. Aesi apertius dicereta dixi haec ad testificadum,sed ad verificandum testimonium tam
Ioannis quam patris. Vos misistis ad Ioannem. Explicat alium, testimonium perhibentem de ipso. Explicat aute ab authoritate Danis apud illos: dicendo vos misistis ad Ioannem , tanquam ad hominem maximae apud vos authoritatis misistis. Et disti monium rhibuit veritati. Non dicit & testimonium perhibuit mihi,sed veritati quia Ioannes testiscatus est veritatem lude Iesu sed etiam de seipse. dixit enim se no esse Christum dcc . ut hinc testimonium Ioannis irrefragabile esset: utpote qui veritatempta Tosuit propriae gloriae. . Ego mitem ncn ab homine testimonium accipio.Verba haec valde obscura essent, nisi aduersaliua
subiuncta explanaret illa. Nam de ipse Iesus dicet disdipulis eritis mihi testes in Hierusalem & Samaria & usque ad ultimii temrae.quod sonat oppositum esus quod modo dicitur, testimoniuab homine non acripio. Sed sensus est quod non accipio tellimonium humanum ut testimonium necessaria mihi,ut testimonium propter me huc anim sensum manifestat aduersaliua subiuncta. Sed haec dico vivossuluis itu. Ecce quare testes apost
Ios .ecce quare testimonium Ioannis scilicet propter nostia salutem. Et vere sic est.indignum est enim ut Iesus Cliristus verus deus veritas infallibilis,utatur ex parte sui testimonio humano, quo
803쪽
quod constat esse fallibile. Et propterea verissimὁ dicit .ego noab homine testimonium accipio,ex parte mei:sed utor testime, nio humano xt vos salui sitis ex parte vestri,ut vos credatis more vestro per humana testimonia. Ille erat. Qualitatem Ioa
nis qui perhibuitde ipso testimonium)declarat ex similitudine.
lucernae.Tempus praeteritum erat,insinuat quod Ioanirer quam erat in carcere aut occitus,Iesu dicente haec. Gemia ardens Crlutans. V as ignis & lucis Ioannes desaibitur: ut ardore interior charitas luce veto exterior doctrina verbo &exemplo significetur. Vos autem voluistis ad horam oultare in lio eius. Quanuis Ioannes fuerit lucerna ardens &lucens,vos tamen non credidistis ei ita misistis ad eum quod non perseueranti voluntate sed' ad horam. ad modicum tempus voluistis exultare sub luce eius: hoc est voluistis laeto animo ipsum suscipere.Nam quum Ioannes negasset se Christum, Stestimonium perhibuisset veritati dese&de me noluistis amplius exultare sub luce eius: imὁ incre pastis eum, quid ergo baptizas si tu non es Elias,&CCEt dixit hoc ad aperiendum quod non solum verba ipsius Iesu sedeciam
oba Ioannis parvipenderunt. Ego aμtem habeo testimoniaran an -- Danne. pro, Ioannis Subauditur enim testimonio.Non accipio ab homine testimoniti ex parte mei: sed ex hac parte habeo
testimonium malus testimonio Ioannis. Opera enim. Primum testimonium maius est genus operum mirabilium quae fecit. OAa dedit madii paten collatione gratuita , mihi verbo incarnato.
pis Viriamea. Non dicit ut aliqualitex disponam . ut rogem pro illis. sed ut perficiam ut ex integro faciam illa: ad differentia aliorum sanctorum.Solus enim Iesus Christos virtutem habuit per sciendi mirabilia opera. quia solus fuit deus. Ipsa opera quae ego scio. Nora erudite lector eadem opera describi data ei a patre,& eadem quae iple facit: ut intelligamus sic concessa esse incarnato verbo ut ipse filius authoritatiue &bppria potestate faciat illa:eadem scilicet potestate qua pater. Testimoniismρροὴ bent deme,quia. pro,cia dct . pater misit me. Explicatur quid test scantur opera de ipso scilicet quod pater mint me:hoc est mnis Hum trinitatis & incarnationis.utrunq; enim in his verbis clauditur: ut prius dictum est. Et qui misit me pater. secundum testimonium maius est patris. Ipsie testimonium perhibuit de me. Constat quod pater perhibuerat testimonium quado Iesus sine baptiratus .hie est filius meus dilectus. CQuanuis no oporteatre gete testimonium paternu ad testimonium tensibile. tu
804쪽
de Petro scriptum est eam & sanguis non reuelauit tibi ses pater meus qui est in lis.Vnde paternu testimonium siue sensibiliter siue spiritualiter perbibitum fuerit,intelligitur. Constat enim mestos stirituali tractu ad Iesum acressisse. ipse siquidem
spiritualis trarius.testimonium est paternum. vorem eiis distis. Sicut aperuerat quod non crediderant testimonio Ioannisata modo aperit quM no acceperunt testimonium patris:excludendo tres modos quibus patemu testimoniua Ne potest a nobis.CPrimus est per signu sensibile,& hie excluditur di do,neque vocem eius unquam audistis.ut appellati ne vocis, omne misibile signum intelligatur. Nesue'memetia, H. secundus modus in per claram visionem. Et hic excluditur dicendo neque speciem eius unquam vidistis. Ei rei me non bilem in vo manens.Tertius modus est per internam inspirationem seu seuelationem c qui est comunis omnibus v
re fidelibus.Et De excluditur dicendo & verbu eius stilicet deim a re iam ' prophetas,na baberis,deliberatione &st
eloon vobis,non in eodicibus non in sermonibus in vobis non secundum quidaloe in scietia vestra sed in vobis absolute in intellectu voLmate 3c opere manens Mon transitorium quantum
est ex parte diuini testimonii sed permanens:sine poenitentia enim sunt dona dei.ira ouod verbum ex se manes non habetis ut manens in vobis: quia deliberatione de studio perseuerandi non habetis verbum dei. Et descripsit testimonium iliternae insipis tionis sim reuelationis ab hoceffectu scilicet habendi met e elicum perseverans in animis)ut intelligamus &sciamus vi-κernere iterna testimonia de Iesu ab hoc indiuiduo effectu: eta sine isto effectu non sunt. Cornelij Centurionis γει testantur quod diuinum testimonium remisit ipsum ad verbu des per P tru Saulus ab ipso christo vocatus remittitur ad verbum dei exequedum susceptione baptismi ab Anania. Et breuiter si haeretici,si Iudaei verbum dei in seipsis manens haberent,no fallerentur suis internis motibus. mi lis, buremos non creditis. Ratio quare restimonium patris internum habens verbutuum manens in animis non percipitis,est quia non creditis mimisit.Erat tunc tempus credendi non solum deosta etia Messiae dei filio misso a deo patre.Et propter hoc incredulitatis peccatum merebantur quod verbum diuinum nolial et mansionem in animis eorum. Se --bcriptur M. Teristium tςstimonium maius,cst scripturam auctoritas . Vere amisca est
805쪽
ea est veritas veritati.Remittit se Iesus adscripturas:nulla sacrarum scripturarunt refutans,nullam mendosam,falsam aut suspectam dicens. Cuius oppositum faciunt l, retici,cuius oppositum fecit Machomet. vos putatu in ipsiuQuales sunt scripturae de quibus, loquitur, explicat:illo scilica in uibus vos putatis vitam aeternam habere. simulq; hic aperitur quod Iudael tunc temporis putabant in sacris scripturis promitti sibi vitam aeternam,& non solum temporale regnum.Neque en im aliter scripture habent vita sterna quam promittedo. Nec reddit ratione scrutandarum scripturarum propter seipsum Iesum sed propter vitam aeternam ipsorum Iudaeorum. ad hoc enim spectat coniunctio quia vos putatis .Rationem ex propria ipsorum opinione affert ad eorum utilitatem. Et illae' sunt quae testimonium perbibent de me. Scripturae quae eri iudicio vestro promittunt vitam aeternam, sunt illae q' testimoniuperhibent de me scilicet quod ego sum donator vitae. Magnata istiant fidei autboritas habetur: ex hoc quod non credit nouo ficto adinvetoque deo incarnato, sed scripturarum secrarum antiquo testimonio longe ante perhibito . nec sunt scripturae a nobis c5ditae sed ab aduersariis usque hodie seruatae: nec solum seruantur ab eis sed expectantur toto animo implendae. E: non vult, venire ad me.In singulis testimoniis culpantur Iud i qimd non acquiescunt illis. C Nec dicit & n5 potestis aut nescitis, sed non vultis:vt inexcusabilis culpa monstretur. Vt Quaeretis vitam ex scripturis: Ictamen actorem vitet testilicatu is turis praesente resutatis:ita in voluntate & tali' cotradicitis vitae promissae in scripturis. pro, gloriam, minibus non accipio. Totus iste sermo de testimoniis c ut praedictum est ordinatur ad honorem debitum filio sicut patri, &P-pterea explanatis amplissimis testimoniis de se ipso O debeat bi credere subiungit honorem ipsum qui crededo est ei debi-ri s .Et ne putetur ambire honorem , explicat & qualiter ipse ad huiusmodi honorem se habet,& unde prouenit quod bisi Iudaei non ipsum honorant. Gloriam inquit ab hominibus no accipio, et gloriam : quoniam indigna est me gloria humana e quoniam nihil est humana gloria,mihi qui gloriam habeo aeternam apud
patrem .sicut enim nox est quae claritatem accipit a candelis ac-eensis dies aute non accipit claritatem ab eis quia clarus est sole ita Isius clarus gloria diuina no accipit claritatem glorit ab hominum laudibus. Sed cognovi vos. More principis quum
806쪽
non og mantur eI munera reuerteti alia loquitur Iesus. Cosueue tenim principes dicere non apstimo accipere munera a vobis sutpote quς nihil mihi sunt seci vobis non offerentibus cognoui vos φ n5 diligitis me. Sic Iesus dicit m gloria ab hominibus pro nibilo habet:sed cognouit experimentaliter Iudeos. pro, i, dilectionem dei non habetis iη vobis. Non dicit sed expertus sit in quὁd me non diligitis, sed quod non diligitis deutum ad explicandum quod proposuerat scilicet qui no honorificat filium non sonorificat patrem explicat si quidem hic quὸ lex eo quὁd non diligunt deum non honorificant filium. Tum ad percutiendum directὴ rationem qua Iudaei dicebant se persequi ipsum scilicet ex relo dci: ut praemiserat euangelista. Hoc enim directὸ excludit dicendo quod non bonorado me. cognoui quὁd dilectionem dei non habetis./Et significater dicit in vobis:ac si apertius diceret. dilestionem dei habetis in vestris
verbis sed no in vobis. Ego veni in nomine patris mei. Manifestat quod dixerat scilicet eos non diligere deum. tum quo ad amore amicitiae.tum quo ad amorem c6cupiscentiae. Et de amore quide amicitiae manifestat dicedo. ego veni in nomine patris mei: hoc est ut nominetur & glorificetur pater meus,nop ut glorifico ego. Et non accepi Τιs me. prC,oc non accipitis me. in quo manifestatur quad no diligitis deum amore amicitiae: du non vulatis illi gloriam pro qua eg6veni. Et quod peius est. Si alius venerit in ηο λι esuolaoc est pro gloria propria. no pro gloria dei: xt Antichristus & quicunque alios non quaerens quae dei sunt. Illum accipietis. rcce detestanda peruersatas: qu bd non amatis gloriam deo.& amabitis gloriam Domini. amor enim amicitiae vult bonum alteri. Est significat hanc peruersitatem sub conditione, si alius veniet: ad signiscandu pro uitatem illorum Iudaeorum ad amore amicitiae erga homines potius quam deum. C De amore vero concupiscentiae subdit. Q omodo vos totestiser Are. Vbi nota quὁd non solum dcclarat in eis desectu amoris sed simul defecium fidei ex amore concupissicentiae: quo spi- licet concupiscentes sibi ipsis bonum gloriae, non concupiscunt
gloriam a deo sed ab hominibus. Hinc enim manifestὁ apparet quὁd amore amicitiae gloriam bona inis praeponunt gloriae dei:& more concupiscentiae gloriam ab homine praeponunt glorieta deo./Et ex hoc fecitdo capite declaratur etia defectus fidei dicendo quomodo potestis credere 3I t valet ratio:quia credere est actus intellectus moti a volutate.hinc enim fit ut quoru vo-bb luntas
807쪽
luntas non est assecta ad quaerendum gloriam I deo, sed est αξ-
fetia ad gloriam humanam, parum aut nihil moueat intellecta ad credendum: quoniain voluntas mouet propter bonum quod amat. Et dicendo quomodo potestis ligniticatur Φ nullo modo
aut vix possunt credere tales. gloriam abinvicem accipitu. Ecce affectus cocupiscutiae humanae gloriae,ex delectatione significatus . qua accipitur bumana gloria ut gloria, ut vera gloria: quum tamen in veritate paruuin valde quid sit & indignu verae virtutis affectu. figloriam quae a solo deo eli hoc est quae consistit substantialiter in tota claritate apud deum etiam si coram toto uniuerso lateat. tali et est enim vera gloria quq a solo deo est quoad ii iam lubstantiam glori . Glorianaque sanctorum ab aliis, accidentale quid est ad gloriam quae est a deo. sicut beatitudo sanctorum ex aliorum societate, accidentale quid est: quia in solo deo consistit substantialis eorum beatitudo. Non quaeritu Non dicit non concupiscitis, id vultis dixissent enim vellemnsed dicit non quaeritis: culpans eorum electionem ac studium, quod non student ad acquirendum gloriam quae est a solo deo. Et rota ex hoc textu erudite lector:quantam vim habet c tra non solii dilectione sed fidem christiana affectus ad humana
gloriam sine studio ad quaerendum gloriam quae a solo deo est.
Hic enim affectus magnos omnes qui damnantur, ad danatio . nem praecipuὸ adducit. Nolite putare. Punitionem futura dicti criminis quo inhonorarunt patrem deii subiungit. Simul percutit alteram ratione qua Iudaei dicebant se persequi Iesum scilicet ex zelo legis Moysi , quae violabatur violando sabbatu. nam & hanc quoque rationem euangelista superius attulerat. V nde inducit punitionem eorum suturam,ab accusatione illam significas accusatio enim directὸ ordinatur ad punitionem ac- cusati. In cuius signu leges statuerunt legem talionis accusanti. C Rationem vero eorum excludit ex iniuria quam ipsi infe runt Moysi.Quam significat ex eo q, Moyses accusat os . ita mscut accusatio monstrat punitionem accusatorum,ita accusator ivbnstrat iniuriam sibi factam. Dicit itaque Iesus. nolite puta- - r. pro,quod, ego accusaturus sum vos. hoc est nolite putare quares eiur mihi accusatio vestri, quὁd retardet ur accusa tio vestri usquequo accusem in futurum vos. . pud patrem. de hoc quod non honoratis me,qudd non creditis niihi. Est qui asecusat vos. Iam praesens est accusatio contra vos . non expectans suturam meam accusationem. Actum. Non accusabit sed accu-
808쪽
CAPUT V. si t laeessitus ipse iniuria a vobis. In quo vas Jeratis. scitote o, i
tum habetis accusantem vos de hoc uno eode inque crimine, in quo vos speratis,sed no creduis illi. Si quaeris quid est Moysen accusare Iudaeos : in promptu eli responsio P est punibilet eos ex suis icriptis inonstrare,in hoc quod non credebant Iesu.
CAt si quaeris quo pacto Iudaei sperabant in Moyse &tamen non credebant illi: responsiosst quod sperabant in promissi,
Moysi,& credebant Movsi in genere, non credebant autem in
singulari: hoc est credebant' illa quae Moyses scripsit essent
vera, dc sperabant se consequi illa. sed n5 credebant promissione, in isto singulari quod erat Iesus impleri, quod tamen tenebantur credere ex tot testimoniis. Si enim credere, Mosi,credereis forsitan. pro,utique cr mi&- superfluit coniunctio& ista conditionalis manifestatu, credere Moysi,inseri necessario credere Iesu. E Et dicit haec,ad manifestandam iniuriam qua inferunt Moysi .ad inanifestandam rationem quare Moyses accusat eos de hoc st, non credunt Iesu. Vtruque enim horum hine inani sectatur. Vnde de primo probat consequentiam conditionalis :subdendo. De me enim se sir sis. Dicendo de me,seipsum in singulari demonstrat si quiris ubi est scriptum lege Deli. 18. capitulum. yi autem ι lyteru non creditis.Arguit , maiori grauiorem esse incredulitate eorum in Moysen quam in ipsum .simulque manifestat aliam radicem in Iudaeis quare non crede bant Iesu scilicet ex desectu fidei in Moysen. Cira m colligere potes tres causas in Iudaeis quare non credebant lesu. Prima est quia non diligebant deum tam amore amicitiae quam cocupiscentiae. Secuda est affectus ad humamam gloriam . Tertia est imperfecta fides erga Moysen: & eade ratione prophetas. Es gnificanter itaque dicit literis . ad exaggerandum incredulitate erga Moysen. Nam sicut firmius est quod madatur literis quam quod dicitur verbis,ita culpabilius est non credere literis quam verbis. Et propterea optime ex eo st non crediit literis Moysi, insertur m non credunt verbis Iesu. immo hinc declaratur maior grauitas peccati in Moysen: merito urgens ut Moyses accuset eos. dimodo verόis meu credetu8 Differentia inter Iesum &M oysen quo ad hoc Moyses scripsit, Iesus vero nihil scripsit insinuatur. Et in hoc etiam mostrauit se esse deui cuius non est scribere in membranis sed in rebus sed in cordibus,& reuelare scribenda per alios:vt & in hoc aequalis esta filius patri. CAPUT VI.
809쪽
POsi hic biiu Isia. Ratio quod Iesus iue in nunc, ex Matthaei. i . liabetur quod fuit audita occisio Ioannis baptistae. hac enim ratione Matthaeus describit Iesum abisse nauigio in hunc locum descriptum a Ioanne. Vnde habetur quod quum Iesus existeas in Galilaea audierit mortem Ioannis utpote qui
illinc nauigio venit trans mare & verba in praecedenti o. relata, Hierosolyinis dia a appareant ex eo quod miraculo ibidem facto adiunguntur,non pure sed ut responsiue dicta, non ad Galilaeos sed ad Iudaeos persequetes Iesu in quia operabatur in sabbato gesta haec quae subiunguntur non immediatὰ iuncta fuerunt gestis in praecedenti cap. Quantu autem temporis intercesserit nescitur. lioc tamen euangelista asserit quὁd post illa gesta& ditia fuit haec nauigatio. Ex eadem coniunctione euangeli starum habetur quod Ioannes fuit occisias parum ante miraculum multiplicationis panu quod stibi ungitur. Et propterea vere dieitur quod Ioannes fuit occisus prope pascha illud cuius
mentionem faciet euangelista nunc nunc. Trans mare Galilaeae.
Lacus est:sed hebraica consuetudine appellatur mare Galilaeae, a prouincia. od est Tiberiata. Ora maris declaratur ad quam
abiit Iesus,non quaecunque sed ea quae est Tiberiadis. Diuisae
enim erant orae maris illius iuxta districtus proprios ciuitatib': sicut comuniter accidit. Tiberias naque nomen est ciuitatis. Et fluebatur eum; pedestri itinere. ut Marcus. 6. prefert. Multitudo mumi quia videbantsigna.Deest eius. Legendum est. Quia
xulebant eius si na quae ficiebat superim infri bantur. Euangelista
narrata ab aliis evagelistis miracula solu nominat. Ratio enim concursus ad Iesum erat desideri u sanitatu quas consequebatur miraculose ab eo.vnde de tunc etiam curauit aegritudines eoru. Subiitereo. pro, autem. Proposuit euangelista iter Iesu dc iter multitudinis: prosequitur modo iter Iesu.In monte Iess. Vt patet Luc. s. Iesus descendens ex naui, ingressus est desertu quod erat in territorio ciuitatis Bethsaids: ac per hoc mons iste cuius Ioannes meminit,in deserto illo erat. Ita φ pars illa trans mare in qua venit Iesus , quo ad ora maritima erat ciuitatis Tiberiadis: quo ad locum vero interiorem desertu, erat ciuitatis Bethsaidae. Et ibi sedebat cum discipulis uis. Sedere non tam situ corporale quam quiete si incat. na & ideo illucdiscipulos dixerat vi aliquantulit quiescerent. Signis canter enim narratur ie- des cu discipulis suis: ut intelligamus turbas ad ipsum no asce
810쪽
Vnde & Marcus reserti Iesus exivit ad turbam. Erat aute prο--ximu pascha dies septio Iudaeorum. Hoc est secundum pascha narratum a Ioanne euangelista post miraculum nuptiarum. Eid
scribit euagelista tepus miraculi subiuncti: ut suppleat omi sum ab aliis euangelistis tempus quo occisus fuit Ioanes & supputatione annoru quibus praedicauit Iesus post nuptias habeam scium sublevasset erro oculos Iesus. V t etiam ex inferius narratisn etur Iesus descendit de monte quod alij euangelistae appellant exisse ipsum ad turba) & curauit infirnios 5 praedicauit eis
O tanta modestia oculorum quod non vidit quantitate multitudinis:sed postmodu hora tarda pulsantibus discipulis ut dimit, teret turba,adlidi ut prouideret sibi ipsis de cibo, lubleuauit oculos Iesus,& viait ingente multitu . Et vidiset quia multitu do maxima. pro,quὁd multa turba,venit ad eum pro,ad se,dicit ad Philippum. Pulsatus a discipulis Iesus ut dimitteret turbas, ubi vidit multitudine magna dicit Philippo. Vnde ememus paenis ut manducet hι3No quaerit locu sed preciv. non ignarus pauperta
tis,sed Ioc autem dicebat tentans eum. Lxperimento manifestare
volens modica Philippi fiduciam. ut intes ligamus quales erant etia tunediscipuli eius Ipse enim ciebat quid esset facturiis. Respon' ei Philippus. Ducentorum denariorum panes non filictant eu. Hinc apparet i quaerendo unde ememus, de pecunia pro praecio erat termo. Wrvmi qui Que. deest,eorum modicum quid accipiat. Verὸ manifestat Philippus sua responsione se nidiam ba bere fiduciam futuri miraculi. Solam enim paupertatem citat. Dicit ei unus ex discipulis e Andreas frater Simonis Petri. Post responsione philippi Iesus interrogauit discipulos , quot panes habetis 3Et quum vidissent quid haberetur, Andreas respondit. Est puer. pro,puellus, una Aic qui habet quinque panes hordeaceos. duospisces: sed haec quid funt inter tantos. pro, inter tot 3 Nec Andreas fiduciam habebat futuri miraculi. & propterea respodendo addidit, sed haec quid sunt inter tot. Dirat autem Iesus facite homines discumbere. Erat autem foenum multum. pro herba multa, in loco. Locum congruum aci sedendum describit. Discubuerunt ergo viri. Exceptis mulieribus & paruulis. N Vmero qu/sis imi e muta. Occepit ergo Iesus panes. Propriarum manuum ministerium describitur, si quum gratias egisset. eleuatis in caelum oculis:ad monstrandum quod a deo fiebat miraculum. significantseque describitur gratiarum actio in patratione miraculi : ad erudiendum nos quod petitio futurorum ex gratitud bb id ne prae-