장음표시 사용
451쪽
Consolationum a Graecis Romanisque script. historia crIt. 57
indicat, ut solet, Aeschines eundem locum altero tantum uersu laudato p. 368 Α). Atque ne ullus remaneat scrupulus: uersus utrimque cincti sunt locis quos e Crantore translatos esse supra p. bl sq.ὶ demonstrauimus. - Et locum suum habeat Diogenis IV, 26) memorabilis adnotatio haec: Ἐθαυμα& di Κοαντ ορ παντων δ' ιιἀλλον usιηρον κaὶ Ευριπid ην, qua tamen caue ita abutaris ut quaecunque in Plutarchi consolatione spermulta illa quidem) inueneris Homerica uel Euripidea statim tribuas Crantori. Finem laetant duo loci Homeridis 2 522-534 et o 24b qui apud Plutarchum et in Axiocho leguntur ita quidem ut in altero loco ipsam summam indicasse rursus satis habeat Aeschines laudans tantummodo uersus 525 et 526. In altero loco o 245ὶ coniecturam meam adiuuat quod paulo post apud Plutarchnm s p. ill C) sequitur Crantoris locus. Haec fere partim certissime partim magna cum probabilitate Crantori restitui puto: suspieiones hic illic in reliqua disputatione obuiam fient. Subiungamus statim tres alios Academicos. Primum quidem ARCESILAUM in hoc loco uersatum e88e concludas e fragmento a Plutarcho p. 110 A seruato quod supra p. 55 extr. adscripsimuS. Tum XENOCRATIS euiusdam prioris ὁ ε νυ ιου philosophi propinqui et eius quidem Academici λογος Αρσινο ικος, γε- γρυlιμενος περι υρσινονὶς αποθανουσης memoratur . Quem librum ad Arsinoen, Ptolemaei Philadelphi et sororem et uxorem, pertinui8se uel ex temporum probabili computatione liquet. Itaque cum eandem oggo Plutarcheam Arsinoen ' Wyttenbachius mihi persuaserit, conicio illum τινα τέον ἀρχαι- φιλοσονον a quo pulchram illam de Luctu labellam narrari sacit Plutarchus, hune esse Xenocratem quippe qui mortuam reginam peculiari dignatus sit libro.
452쪽
CARNEADEM nouum Academicum et acerrimum Zenonis et Chrysippi inpugnatorem inter consolationum auctores refert Hieronymu8. Quem cum praeter epistulas ad Ariarathem Cappadocum regem datas nihil reliquisse prodatur j, epistulas n0nnullas consolatorias scripsissu fortasse gumendum est. Neque
enim illud testimonium Hieronymi quod Tullianae consolationis auctoritati supra sp. 48 uindicaui, cum Hiraelio ) in suspicionem
Verum ut ipse nihil reliquerit, propagatus quasi est cum per alios discipulos tum per CLITOMACHUM Karthaginiensem quem licet non tam mortis quam 'euersae patriae' siue exilii exstiterit consolator non praetereo et quia teste Hieronymo l. l. inter Tullianae consolationis auctores fuit et quia ipsius libelli tria fragmenta exstare mihi persuasi et Heusdium uideo dubitanter conicientem p. 114. Et primum uide quam egregio Hieronymi fides ab Hirgelio aspere nec merito uexata ab ipso Tullio Tusc. III, 54 confirmetur. 'Legimus', inquit, 'librum Clitomachi quem ille eversa
Karthagine misit consolandi causa ad captiuos ciues suos'.
Adicit magnam libri laudem. Fuit igitur hoc scribenti ob
oculos liber: iam credo neminem mihi oblocuturum esse statuenti eodem libro quem in Tusculanarum tertio libro qui totus in re consolatoria uersatur adhiberet, paulo ante in scribenda Consolatione non caruisse Tullium. Sed de his infra iusius; nunc Clitomachei libri simul et Carneadis fragmentum quod pertinet ad consolationis locum 'de malorum praemeditatione' a Cicerone l. l. seruatum exhibemus: 'in eo' - dieit Clitomaehi librum - 'est disputatio scripta Carneadis quam se ait in commentarium rettuli8se. Cum ita positum esset uideri soro in aegritudine sapientem patria capta, quae Carneades contra dixerit scripta sunt'. - Duo alia debemus Stobaeo' qui alterumli Diog. IV, 65. Idem in praef. 16 κατα τινας nihil scripsisse Carneadem memorat. Doctrinae eius discipulorum commentariis serebantur. Diog. l. l. Cic. Tusc. III, 54.2 Untersuchungen gu Cic. philos. Schre. III, 35 l.
453쪽
Consolationum a Graecis Romanisque script. historia crit. 59
Utrumque ad consolationis sollemnem et sexcentis modis uariatum locum pertinet quo monemur ne in hac misera uita semel conlocati uicibus fortunae cuius constantia sit summa inconstantia frangi nos patiamur. Et ut scrupulum, si qui sorte etiam residat, euellam, reicio te ad Theophrastei libelli gemellum de fortuna locum quem supra p. 3b eX8cripsi. Crantori aetate suppar HEGESIAS Cyrenaicae scholae philosophus omnino non esse beatitudinem in molestissima uita ratus dolorem saltem quam maxime sugiendum esse docuit eum alias tum libro quem inscripsit Plico καρτ ερ ῶν. In quo quidam per inediam decedens uitae humanae enumerauit mala . Ex quo πεισιθάνατος uocatus propterque perniciosum doctrinae essectum a primo Ptolemaeo expulsus est. Ad illum librum potest spectasse Apollodorus Gelous nouae quam vocamus comoediae Atticae poeta qui comoediam de cuius argumentoeeteroqui nihil propter fragmentorum penuriam possumus su8picari, inscripsit έποκαρτερωνη. Is cum a Suida συγχρονος πιενανδρου dicatur, certe potuit Hegesiae librum illa aetate
famosum admodum comoedia o/ι υνυμ ει perstringere et inridere.
Ceteros quoqu6 Cyrenaicos e peculiari ipsorum doctrina quam de malorum praemeditatione protulerunt, haud spernenda de consolatione praecepisse scimus hodie ).
habet Suid. S. v. σπουδάζω, s. u. hπολλ. Γελμῆος: 'Aποκ. v συλαδέλφοι, quod inuerso ordine Athen. XI, 472 C scribit. cf. Hein. Com. Iv, 439 et hiSt. crit. p. 459. - Valde memorabile uidetur esse hanc comoediae inseriptionem scinοκαotερωνὶ etiam Antiphani et Philemoni placuisse. 43 Cic. Tusc. III, 13, 28. 1b, 3 l. 22, 52. Dissiligod by c. oste
454쪽
Carolus BureschΡlurimus erat in hoo genero EPICURUS. Cuius inter Dagmenta ea quae inuenio consolationi non solum apta Sed propria lidet mihi credo reserre ad consolationem quam rc ε ρ ὶ τ γῆ ς
nem suisse in Epicuri epistulis quae in conlectionem redactae erant ), intellegitur e nerbis Plutarchi qui l. l. pergit εναγχος
γαρ κατα τι χην τας Dc εστ ολας διῆλθον αἰ τουδ . - Ceterum cum apud Diogenem inueniam memoratum eiusdem librum
'Πγησέα ναξ, equidem memor inscriptionum quae sunt έξωχος η στερι θανατου), EDdζιιος η περὶ χι υχῆς), Καλλισθένιοῦς η περὶ πένθους), dein reputans Hegesianactem sine dubio Epicuro familiarissimum suisse illum librum pariter de deiuncti amici morte uel omnino de his quaestionibus scriptum suisse non sine probabilitate mihi uideor conicere. Exstat autem apud Lucretium 3ὶ loeus consolatorius qui haud paucis tam mire cum eis conuenit quae ab ipso Epicuro suisse adhibita aliunde discimus, ut non possimus non concludere illius consolationem seni sortasse accedit ille Hegesianax ipsam a Lucretio ibi exhaustam essest , itaque cetera quoque argumenta quae ab eo proseruntur, etiamsi ab aliis ut Epicurea disertis uerbis non memorentur, Epicuro tamen esse tribuenda. Et primum quidem Epicurum non minus quam Crantorem adhibuisse Axiochu ut euincitur. Transtulit enim Prodici argumentum quod est 'mors nihil ad nos pertinet' paene ad uerbum:
l) Plui. non posse etc. p. 1l0l B. 2 Diog. X, 28 extr. cf. Plut. l. I. 3 Infelicissime Heusdius p. 63 adn. 2 inclinat in suspicionem inanem Menagii, qui cum apud Diog. titulum Ἐγγίαναζ cum praecedenti qui est περὶ ὁσιο rvroc perperam eoniunctum legoret, librum hunc fieticium et illas a Plutarcho memoratas epistulas serat omnino una epistulat idem opus sudise hariolatus est ad Cic. do nat. deor. l, 41, 1lb; unde nisi Epicurum scripsisse 'de pletate aduersus deos' nihil accipimus. Rei sacker l. I. cum Plut. I. l. non satis accurato inspexisset, Hegesianactem et illam consolationem pro uno libro habuit. 43 De rer. nat. III, 830-1094 L. 5 Praeter alia etiam hane suspicionem obiter adnotauit Misackerp. XLIV. Dissiligod by Corale
455쪽
Consolationum a Graecis Romanisque script. historia crit.
ἐπειδη περ περὶ οῖς μὲν οὐκ ἔστιν, οἱ δ' ODκέτι εἰσέν ). Atque apnd Lucretium Epicurus huic doctrinae eandem quam supra p. 55ὶ notauimus Aeschinis imaginem ως ουν ἐαὶ Αρακονzος η Κλεισθένους πολιτείας Ουδὸν περὶ σὲ κακον ην e. q. 8., nemyout a Cicerone sic etiam a poeta Romano coloribus magis Romanis distinctam, addit: Nil igitur mors est ad nos neque pertinet hilum, Quandoquidem natura animi mortalis habetur. Et uelut ante acto nil tempore sensimus aegri Ad confligendum uenientibus undique Poenis . . Sio ubi non erimu8 Sei licet haud nobis quidquam, qui non erimu8 tum,
Accidere omnino poterit 8 nsumque mouere.
Nemo iam ut opinor dubitabit mihi adsentiri pariter ab
Epicuro in consolatione hunc locum explanatum et adornatum
Videtur igitur otiam Epicurus Axiochum adhibuisse, nisi sorte statuere malis inter eum et ipsum Crantorem qui eodem sero tempore docebat intercedere cognationem. In quam quidem opinionem pronus erit quicunque contulerit de animi indolentia detrectanda hos locos quorum uterque ex illorum philosophorum consolationibus adsertur ):
Epicurus Crantor Πιν εἰς το απαθὲς καθεσtῶσαν ἀλυ-yri γὰρ ανωδυμον τοDTO O- ανευπέαν ἐφ' ἔτερου μείζονος ἴπαρχειν.lμεγαλων ἐγγlγνεται Wσθων τῶ ανωμοτοτος η δοξοκοπίας καὶ λυσσης lθρωπιν τεθ NHωσθω γαρ εἰκος διο πάσχειν τι βέλτιον μὲν σωμα, ἐνταυθα δὲ φοξνiὶ Diog. X, i 25 ex epistula ad Menoeceum sunt; respondet Lucr. l. l. 830 sqq. Constat autem, et de illo argumento consolatorio quod exscripsi supra disertis uerbis testatur Plut. p. ll0i B, Epicurum se ipsum solore
2 Plui. p. 1l01 A et cons. ad Ap. 102 D. - Epicureas sententias Ciceronem in Crantoris libello inuenisse tractatas uideo statuere Heinium l. I. p. it.
456쪽
mira sententiarum concordial Quae opinio ut fundamento quasi stabiliatur utque simul experimento eluceat Lucretium consolantem ex uno Epicuro pendere, ad pono locum et decantatum et egregie consolatoribus gratum.
Lucr. 938 Cie. Tusc. V, 1l8 Hor. Εp. II, 2, 213 Plui. cons. ad Cur non utlMihi quidem in uita ser ivluero si recto Ap. 120 B plenus uitaeivanda uidetur illa lex nescis, decede hi ιγὰο ἐκεινος conuiua rece-iquae in Graecorum con-lperitis. t Lusistituὲν προαπε- dis i Aequo uiuiis obtinetur. Aut bi- satis, edisti satistipolrvGε roυθοὶ animoque ca-lbat inquit aut abeat. atque bibisti. llτου βίου, καθά- pia securam,iEt recte; aut enim laua-iΤempus abire tibilπερ ἐκ συμπo- stulte, quie-itur aliquis pariter eum est, ne potum lar-iσίου, πρὶν εἰς tem y l aliis uoluptate potandilgius aequo l Ri-iτινα παροινlαν aut ne sobrius in uiolen-ldeat et pulset las- ἐκπεσεῖν την risetiam uinolentorum iudi-iciua decentius μακρωγ λα παρ- dat, ante discedat . . . Retas. l επομὲνην. Hare eadem quas Epicurus totidem uerbis dicit Hieronymus.
Ex hoc consensu conligo primum hunc locum in Epicuri consolatione adornatum fuisse, deinde eundem a Cicerone et a Plutarcho uideri inuentum esse in Crantoris libello. Huc accedit alter locus Epicuri apud Lucretium u. 1090sqq.)qui est 'nitam cum aeternitate comparatam puneti instar esse quem Crantorem habuisse supra sp. 50) demonstrari ). Sed
Optime sibi respondent hi loci scohaerentes illi quidem
cum eo argumento quod modo tractaui) quibus eandem argumentationem eisdem commentis coloribusque distinguunt Aeschines et Epicurus. Qui eo magis digni sunt qui adscribantur quod uidentur adhuc latuisse ε):
Arioch. p. 365 O Lucr. III, 870amlσχει δὲ δέος τι, ποικΩως περια-lProinde ubi se uideas hominem in-μυττον τον νουν εἰ αειδὴς δὲ καὶldignarier ipsum l
μενος, εἰς καὶ κνωδαλα με rα-lpore posto i Aut fiammis interfiat --βαΠων. lisue ferarum. lli Praeterea es Lucr. I. l. 861 sqq. cum Ax. p. 365 D Cic. Tusc. 1, 6.12.2ὶ Lucr. 870-887. Ax. p. 365 CD.
457쪽
Consolationum a Graecia Romanisque script. historia crit. 63Σω. Συναπτεις γαρ, ω 'AFOχε, παρα ... quamuis neget ipse i Credere so την ανεπιστασίαν ἀνεπιλογίστως τlliquemquam sibi sensum in morio futilat istit αισωμιν, καὶ σεανειν ἡπε-lturum: l Non ut opinor enim dat quod να Pria καὶ ποιεῖς καὶ λέγεια. Oiκ ἐπι lpromittit et undo i Noe radicitus o λογιζομενος οτι αμα οδυρει et νiuita se tollit et eicit, i Sed facit esso ἀναισε 'σίαν, ἄμα δὲ αλγεις ἐπὶ ση-isui quiddam super inscius ipse i .... pεσι καὶ στερησει των θώων, ωσπερlIpse sui miseret: neque enim se di-εις ετερον ζῆν ἀποθανοDμενος uidit illinc l Nec remouet satis a proiecto corpore et illum i Se fingit son-guque guo contaminat astans lPulcherrimus uero ille de uanis Acheruntis terroribus apud Lucretium suu . 978-l023) quem sane propriis quoque luminibus inlustrauit poetae ingenium, certo derivatur ex Epicuro; si quidem Seneca hanc uero decantatam sententiam 'cantilenam Epicuream' noeat. Quae quin in eius consolatione locum suum habuerit, nulla dubitatio. In nulla absoluta consolatione deerant uaria exempla uarios in usus prolata, quae Cicero quidem utilissima esse censuit, rectissime et humanissime procul dubio. Quare eum apud Lucretium suu. 1024-1045ὶ locum qui est 'de mortis necessitate' compluribus exemplis confirmatum legamus, uel ideo in hac quoque re Epicuri consolationem ab illo adhibitam esse putabimus. Sed ecce Plutarchus in consolatione siuxta quosdam Euripidis locos) ad ponit quattuor uersus manifesto alicunde
ex eodem loco sumptos: LIου γαρ τὰ σεμνα κεῖνα, που δε ADJδεὶς
Quorum alterum et tertium Reisacker contulit cum Lucretiiu. 1029 quo idem Xerxes innuitur: 'Ille quoque ipse, uiam qui quondam per mare magnum Stravit' - cui addere lubet rei causa u. 1033 se. Xerxes 'Lumine adempto animam moribundo corpore fudit'. Optimo ille quidem, modo ne ex Euripide uersu8 a poeta arcessitos esse statueret, graui inductus errore ). Quod uero
I 'Eurip. Cresph. lag. apud Plui. cons. ad Ap. c. lb' dicit uir doetus
458쪽
Carolus BureschLucretium Epicurum suum exprimentem subito alio auolasse sumpsit, omnino inritus sumpsit. Nos potius sontium eruendorum usu admoniti illum hos uersus apud Epicurum poetarum expilatorem laudatos inuenisse rectius contendemus Qui uersus quo patre sint orti ἐν παρέργ ν quaesiuimus. Sed nunc ualeat Epicuru8. METRODORI Epicurei illi aetate sero aequalis ab uno Seneca j commemoratur epistula consolatoria ad sororem de optimae indolis silii morte mi88a. Ad PLUTARCHUM peruenimus. Is pro ingenii suavitate de hoc quoque genere litterarum optime meritus est libro qui est ευ θυμέας et tribus consolationibus qnae inscribuntur στρυς την ἰδέαν γυναi κα, περὶ φυγῆς ad amicum exulantem, προς υπολλωνιον. Accedunt e salsi Lampriae catalogo scriptorum Plutarchi 1raea ιυθητικος πρὸς 'Aσκλη- σι ι α δ q ν D post quem παρα ιυθ. προς τὴν γυναisa memo-l. I. p. XLI v adn. l. cum nisi h. l. hi uersus omnino non adpareant unde Rucinrem sciamus. Nauckius eos non recepit in tram. gr. lagg.; Bergli ius qui eos in Lyr. III, p. 739 recenset iambographum aliquem recentiorem auctorem esse suspicatur. Equidem cum Deutro lacio. Euripidi uersus utiquo abiudicandi su ut et propter sermonem luerbo δυνασtος plane abstinet; semel dicit 'midoc διναστορες J. A. 280. Ne in cantico quidem αίων ηλθον dicere potuit nedum in senario. Nam εἰς dou ἐλθειν solet dieere. Semel in cantico Alc. 237 μαραινομέναν νοσων χθονιον παρ' ' ιδαν habet. Similiter Soph. O. O. 146i βρονrη μ' αςεrita προς ' ιδ ν. Forma uero quae eat χίων nisi in canticis tSoph. El. 833. Ant. 822ὶ omnino locum non habeti et propter ipsam indolem; neque enim Euripides e rerumgeatarum memoria nominatim exempla petere adsolet. Equidem recentiori alicui tragico adsignari uelim uersus quorum argumentum non Rd IRm graphum facere uidetur.
lj Parilar iudico do Lucr. uu. 840 - 842 qui Trag. gr. lag. Mesp. 430 manifesto spectant; et de u. 960 qui ex Ε . Suppl. 1108-IlI3 et dou. Tl qui indidem se uu. 53 4 sq. qui per me Iicet allus cuiuspiam sint poetae derivandus est.2ὶ Sen. episti 98, 9. cf. 99, 2b, ubi Graecorum uerborum Iectio tam dubia est, ut adquiescendum ait in Senecae paraphrasi quae accuratissime ad Metrodori uerba se adplicare uidetur.
459쪽
Consolationum a Graecis Romanisque script. historia erit. 65
ratur CXII), et quem adhue omnino non animaduerterunt προς Dri στέαν graeasu θητικός. Quod ad illum, pronus statim
eram ad coniciendum errore exaratum esse pro
eo quod est Ῥαολὼυνιον. Nam consolatio ad Apollonium in catalogo desideratur; et quem non moueat illa uicinitas 2 i) Sed tamen nunc huic commento dissido propterea quod catalogum illum truncum eme constat. De consolatione autem ad Festiam non est cur catalogo, graui certe testi, fidem abrogemus. Eorum enim opinionem qui de Plutarchorum Chaeronensis et saeculi p. Chr. n. IV Platonici confusione cogitauerunt omnino cum Treuio sp. 53 sq.) reiciendam cen8eo. Atque ex hoc quidem libro quem postremo posui restituendo huic litterarum generi operam nauaturo proficiscendum est, quia eo longe plurimae huiusmodi scriptorum reliquiae egregie seruatae sunt. Quo magis mireris Vothmannum ) uirum doctissimum optimeque de Plutarcho meritum hune ipsum librum tantae doctrinae speciem prae se serentem ab illo abiudicasse. Cuius uniuerso iudicio cum adsentiri nullo pacto possim, argumenta quae ille adtulit breuiter perstringam et resutare studebo.
Ao primum quidem negat Nyttenbachium δὶ ullo landamento nisum adulescenti Plutarcho libellum uoluisse adsignari. At cum eis quae ille prudentissime dixit de libri stilo ratione
indois, quae sine dubio magis calidum adulescentem quam moderatum uirum sapiunt, ne uno quidem argumento possit aduersari: nonne potius eum ipsum conicientem quam Wytten-bachium explicantem landamento carere dicemus 3 Pergit sp. 13M: gententias in libello prolatas eas esse quas quicunque ad seribendam consolationem adcingatur proferre
1ὶ In quam suspicionem neminem in his uersatum non incidisse uideo. es. Treui de Lampriae qui fertur Plutarcheorum seriptorum catalogo diligentissimam disputationem iWaldenburg 1873 eul ipse catalogus ex eiusdem reeensione praemIssus est, p. 38 et 54.2ὶ Plutarchs Leben u. Schristen i,129 sqq. Cuius iudicium feeutus est Gerchius. i 3ὶ Animadu. II, 696.
460쪽
debuerit, nisi hospes esset in rhetorum praeceptis; constare enim illas Iocis communibus qui passim a rhetoribus, uelut a personato Dionysio i) et Menandro j, pronuntientur. Qui loel cum a scriptore ne apte quidem dispositi tractatique sint, libellum Piniarcho indignnm esse censendum. - Minus rectum es8e quod do locis communibus dicit uir doctus, cognoscet quicun- qne perpaueos illos et uiles locos qui apud illos rhetores exstant eum huius scriptoris permultis et grauissimis argumentis contulerit, quae non rhetorum artibus sed ipsis scriptorum philosophorum poetarum sacrariis debeantur. Quare negeto an rectius ingentem ueterum litterarum notitiam adgnogeas et admireris.
Disponendi uero argumenti neglegentiam in alia quoque Plutarchi scripta cadere et notum est et ipse fatetur Volh-
mannus '. Grauissimum autem argumentum censet repetendum esse
e ratione laudandi aliorum scriptorum locos a genuino Plutarcho plane aliena: nimium omnino transcribendi amorem efficere ut interdum tota capita aliorum dictis constent; nimiam Crantoris expilationem uituperandam esse; exempla e rerum ge-8tarum memoria deprompta sere deesse, id quod in Plutarcho paene nequeat explicari; salsas esse illas de Periele Dione Demosthene sabulas, cum a uero Plutarcho in illorum uirorum uitis scapp. 36. bb. 22) prorsus aliter narrentur. Sed ne unum quidem horum argumentorum glare posse mihi uidetur. Primum quod gaudet scriptor in proserendis cum pedestris orationis scriptorum tum poetarum locis, tantum abest ut debeamus mirari aut reprehendere, ut contra hanc certam congotatorum consuetudinem notemus. Perlustra quaeso eiusdem Plutarchi consolationem ad amicum exula rem mi88am; perlustra Axiochnm libellum ceteroqui tam adstrieri et pareo stilo conscriptum; Crantorem in consolatione passies. Homeri et Euripidis locos laudasse et Diogenes testatur et stos de-lὶ In stri. rhet. e. VI, 5. 23 II. μδ. c. IX p. 4l3 sqq. Sp. 33 In peculiari 'commentatione de consolatione ad Apoll. Paelido- plui.' p. 4.