장음표시 사용
121쪽
multiplicans naturam, aut attributa essentialia, seu opponens ea naturae, totum fundamentum concipiendi conceptu distincto naturam, & distincto omnipotentiam, sunt connotata extrins ca, quae quidem lassiciunt, ut natura concipiatur, sine omnipotentia, sine iis, quae de illa assirmantur; non item sussiciunt ad hoc, ut negetur de natura omnipotentia, aut ea, quae de hac assirmantur, de illa negentur.
XLII. Opponuntur secundo variae contradictiones, &consectaria erronea, quae ex hac nostra sententia deduci videntur.
I. Divinitas, ajunt, est quid essentiale, & non est quid perso nate: at personalitas est quid personale, & non aliquid essentiate; atqui essentiale, & personale inter se realiter distinguuntur. II. Natura, quae realiter est Filiatio, & Spiratio, refertur in sensu aliquo reali ad Patrem, in aliquo est genita, est Spirata:
at vero Paternitas naturae identificata nulla ratione refertur ad
Patrem, nullo modo dici potest genita, aut Spirata. III. Si omnia, quae assirmantur de essentia DEI, servata eadem suae positione itidem possent assirmari de personis, &vicissim Liunc sicut vere assirmari potest: Pater personaliter , seu per pate nitatem, & generationem activam distinguitur a Filio, estgetierans, seu Pater; ita . vere dici posset, Patrem essentialiter, seu per naturam distingui a Filio, esse generantem, esse P trem. IV. Sequitur veram esse hanc propositionem : Essentiad inguitur a milio , es generans , scut verum est dicere: essemtia personaliter distinguitur a milio, aut essentia es Pater generans ἰnam a sensu restricto ad non restrictum legitima est illatio. V. Denique sequeretur, simpliciter. & sine addito dici posse, P trem in Divinis esse crucifixum, sicut sine addito, & catholice
dicitur, DEUM es Crucifixume item dici posse , beatam virginem esse Matrem Ρatris, aut Spiritus S. sicut catholice sine ullo addito dicitur mater DEI: at hoc alterum dici non potest,& primum olet Sabellium , & putidum gregem patri passiano
122쪽
Divoris QUE EJUs ATTRIBUTI s. Iisrum. His igitur singulis respondendum est, ostendendumque, non aliam desiderari, praeter personalem, distinetionem. I. Divinitas est quid essentiale hoc sensu, ut excludat multiplicationem essentiae, non tamen ut excludat multiplicationem personarum; & eodem modo personat tales sunt quidpe sonale multiplicans tantum personas, non tamen excludens unitatem essentiae; ut adeo quomodo inde praeter personalem alia
distinctio inserri possit, minime appareat. Eadem siquidem indivisibilis, & summe identica res, ut fide docemur, & excludit multiplicitatum essentiae, & multiplicat personas per dis
tincti em personalem mixtam identitate essentiali; ita ut eadem omnino in se una sub alio duntaxat conceptu Natura, ΚΩ sentia, identitas essentialis, persectio excludens multiplicitatem naturae; & sub alio persona, multiplicans personalitates, Pate nitas, Filiatio, & Spiratio dicatur. Il. Paternitas servata e dem suppositione , & in eodem sensu refertur ad Patrem, quo ipsa natura: haec quippe non resertur ad Patrem, nisi prout sibi non tantum identificat identitatem essentialem, sed & disii tinctionem personalem; cum igitur & Paternitas eandem identitatem, ac distinctionem essentialiter, ac in se habeat, eandem quoque relationem, ac respectum habebit. ΙΙΙ. Cur affirmari possit, Patrem personaliter, non autem essentialiter differre a Filio et ratio est, quia prior loquendi modus significat, Patrem dissingui; a Filio distinctione multiplicante personas; ialter significaret, Patrem distingui distinctione multiplicante naturas. ει quo minime sequitur, Paternitati in sensu reali, servata eadem suppositione, convenire aliquid, quod non itidem conveniat tessentiae: nam sicut Paternitas per Dersonalitatem . personaliter lsumptam generat , Pater est, a Filio distinguitur, seu quod idem est, scut sibi identificat generationem multiplicantem personas, & distinitionem opponentem personam personae ita & per naturam perisnaliter sumptam generat, Pater est, a
123쪽
Quaeres, utrum inter Naturam, & Perlanas intereedat dis. tinctio personalis, qualis inter Patrem est, ae Filium 8 R. Ita omnino esse; cum seque natura sibi identificet distinctionem multiplicantem permnas, atque hae essentiam identificant. Sicut tamen ex dictis simpliciter dici non potest : Natura generat , quia se notaretur multiplicatio naturae; ita dici non poterit simpliciter di i NaturaJ singuliar a Fitto, quia sic signim caretur distinctio essentialis. Neque ex Hae persenair inter naturam , & perχnas distinctione quid inconveniens inferri potest: sicut enim illa admissa vere amrmari potest, naturam persona iter distingui a Filio, ita servata eadem suppositione vere enum tiari poterit, naturam perinnaliter distingui a se ipsa, sicut nempe natura eatenus distinguitur a Filio, quatenus identificatur Patri identitate essentiali, mixta tamen distinctione multiplicante persenas; ita naturam perlanaliter distingui a se ipsa verum erit, quatenus secum ipsa identificatur identitate essentiali,
quae tamen mixta est distinctione multiplicante perlanas, alteramque alteri opponente. Nec inde timeri potest quaternitas personarum, quae sequeretur duntaxat, s natura distingueretur a personis distinctione naturae opponente naturam personis. Verum haec sussciant relate ad hoc argumentum expli-esisse de Μysterio individuae Τrinitatis: de quo suo loco ub rius tractabitur.
. XLIII. nfinitas quae ex vi nominis carentia est termini, & . I finis attributuri quidem dicitur.negativum quoad modum significandi, non item quoad rem significatam; cum summam, eamque postieam in DEo perfectionem arguat. Non hic agitur de infinitate secundum molem, aut quantitatem,
124쪽
TI 8 . CONTROUERsIA L DR DEO UNO aut multitudinem , cujusmodi infinitas cum lamma DEr sminplicitate; & persectione stare non potest, cum includat partium distinctionem, compositionem, & imperfectionem, neque agitur hoc loco de infinitate durationis, quae est aeternitas, aut ext nsionis, quae est immensitas Divina, de quibus- postea. Quaestio igitur est de infinitate naturis Divinae, ac Divinarum ejus persectionum, an scilicet Daus sit infinite perfectus in omni genere persectionis, ita ui quodvis attributum Divinum seu absolutum , seu relativum sit persectio simpliciter infinita Inficiantur hoc Sociniani, quibus constitutum en omnia rei,sionis Christianae capita convellere ; contra quos iit
DEUS est in omni genere infinita perfectus, ita ut quodvis A
tributum Divinum seu absolutum. seu relativum sit pers ctio simpliciter infinita. . . .. XLIV. 1 robatur I. Ex Scriptur. & S. S. P. P. Psal. I 4. dicitur L Magno Dominus, is laudubilis nimis, O magni: tudinis ellus non es sinis. In quae verba ita loquitur D. A gustinus : ideo dixit: quia magnitu nis ellus non es finis: ne forte incipias velle laudare, O putes laudando te velle mire, cullus
magnitudo mem habere non potest. Greg. Nyss. Orat. I 2. Contra
Eunom. de DBo disserens; inum, quod es, ait, vita es in imo
Persius , quae neque m Oν, Meque minox ex accessione, uel sum tractione sit e nam quod in mavus fir incrementum, in infinito locum non haber. Et S. Damascenus l: I. de fide orthod. c. s. ex omnibus Porro nominibus, inquit, quae DRO tribuuntur , nulluin eque pro prum videtur, atque o ῶν, id est, qui s. . . . Nam totum se velut immensum quo m, ac nullis terminis de - finitum essentiae pelagus complexu suo iram continet. Unde pro , batur li. Assertio ratione a laudato modo Damascenis in icata.
DEus est ens a se: ergo illimitatus, & infinitus: quod enim
125쪽
Divtvrs qua rius ATTRII ITIsοῦ IT habet esse a se, atque adeo sibi necessario dat, quidquid potest dare potest autem dare, quidquid melius est, quam praedicatum ipsi oppositum; nam si non possit dare aliquid, illud i psi
non erit melius, quam praedicatum oppositum) necessario sibi dat omnem persectionem. Adde, DEUM utpote ens a se, esse sibi, & omnibus aliis summe sufficientem ad existendum, ut adeo omnium rerum perfectiones, saltem eminenter, debeat
Neque opponi potest cum Socinianis , haec de DEo dicta
epe per exaggerationem, aut metaphoram; vel designare dumtaxat virtutis operativae in D Eo praestantiam, non autem na turae infinitatem; vel ea infinita dici respuctu nostri, quibus infinita videntur, etsi infinita in se non sint: quo sensu saepe ea infinita in scripturis dicuntur, quae sunt ingenti numero. Haec inquam triplex Socinianorum responsio impia, & insulsa opponi non potest: nam inprimis gratis, de sine fundamento dicitur , haec per metaphoram esse dicta; sunt quidem saepius in , scripturis ejusmodi loquendi rationes, quae ex rebus creatis depromptae ad DEUM transferuntur, ut supra fusius ostendimus δverum si ad libitum quae de DEo in stripturis affirmantur, adsensum metaphoricum detorquere liceat , nihil erit tam clarum , tamque certum, quod perditus aliquis ad figuratum sensum non adducat; poterit hac impia methodo vera DA I aete nitas negari, quia interdum sensu metaphorico, quod antiquum est, aeternum dicitur. Deinde s in DEo est virtus operativa infinita, necesse est & infinitam cognoscere ejus naturam; Pr prietas enim essentiae modum, ac rationem sequitur. Denique ex subjecta materia, ex antecedentibus, & consequentibuS, eX usu communi, ac recepto ea numero infinita dicuntur, quae sunt numero insigni; verum ubi sermo est de infinitate Dai, absit, ut sensum hunc popularem approbemus, & s
126쪽
CONTROUER IA I. DE DEO UNGXLV. Quodlibet attributum divinum, etiam relativum, infinitum simpliciter esse, ex infinita DEI persectione deducitur: quodvis enim attributum divinum includit exigentiamidentitatis realis cum omnibus persectionibus divinis, atque adeo illas aequivalenter continet: atqui simpliciter infinite peris sectum est , quod continet omnes persectiones Divinas. Hinc D. Augustinus l. 6. de Trinit c. 6. ita loquitura Tantus es solas Pater, νel solus Filius, vel solus Spiritus R. Quantus
es simul Pater, Alius, F Spiritus S in ipso enim Dm cum
adhaeret aquati Patri fidius Musilis, aut Spiritus S. Patri, U Filio aequalis , non si major DEUS, quam singuli eorun. quia non est, quo crescat illa perfectior persectus autem fa - Pater, seu Fissus , seu Spiritus S. Neque dicas , relationes
Divinas sibi mutuo opponi , atque adeo quamvis earum eX- cludere a se aliquam perseetionem nempe relationem oppo.
tam : illud. vero, quod a se excludit aliquam persessionem, non esse simpliciter infinitum. .. Nam ut alias dictum , oppinnuntur sbi duntaxat relationes Divinae oppositione personali mixta identitate essentiali, atque adeo quaeris earum excludita se aliquam persessionem per exclusionem identitatis person lis cum illa, non autem per exclusionem identitatis essenti hs: sic Filiatio Divim 1importat, exigentiam identitatis essenti lis cum Paternitate; ἰ hane igitur aequivalenter continet, ut propterea infinitam persectionem contineat. Etsi autem tres relativae in D Eo sint persectiones, juxta Symbolum tamen D.
. Athanasi, & S Augustinum tres persem , tres boni sine addito dici non possunt, partim quia fgnificaretur distinino essentialis cum perlaetio simpliciter prolata notet perfectionem essentialem, & absolutam) partim ob usum P. P. & Conc. quibus locutiones nostrae sunt con*rmandae, partim ob Haereticorum locutiones, quiae sunt vitandae, licet interdum adhibita
explicatione Theologica non sint falsae.
127쪽
DIVINI squE EJUS ATTRIBUTI s. rarQuaeritur porro, utrum quodvis attributum sit persectio simpliciter simplex, qualem ex D. Anselmo alio loco descripsimus Τ Quod ad absoluta attributa attinet; dui itari non potest, quodlibet esse talem persectionem; quia melior est, quam omnis alia persectio ab ipsa realiter distincta, ut proinde nulla alia realiter distincta eidem possit esse aequalis. Attributa relativa censemus cum suario, non esse persectiones simpliciter simplices; hae enim a perfectionibus simplicibus, seu puris, quae nullam habent immixtam imperfectionem, in eo differunt juxta Anselmum, qui primus in Monol. c. II, S in Prolog. c. s. persectionem dispescuit in s m-plicem, & simpliciter simplicem) quod illae non tantum sint 1 ne imperfectione, sed insuper sint meliores omni alia persectione, cum qua ipse in eodem supposito identificari non possunt: atqui talis persectio nec est Ρaternitas, nec FNliatio, nec Spiratio passiva; nec enim Paternitas melior est, quam Filiatio, cum qua in eodem supposito identificari non potest; nec haec est melior, quam Spiratio passiva, aquaru sita realiter distinguitur. Neque inde sequitur, naturam Di, vinam, quae est persectio simpliciter simplex, esse persectiorem perfectionibus relativis: non enim ex conceptu suo persectio simpliciter simplex est perfectior persectione simplici, sed hoc ei duntaxat superaddit, quod sit melior omni alia perseoctione secum in eodem supposito non identificata.
XLVI xutari idem sonat, ac pati vicissitudinem status, id quod enii alicui triplici modo evenire potest; vel
enim mutatur ens aliquod ex accidente vel ratione partis, vel
128쪽
per se, quod mutationis genus rursus fit per ortum, aut interitum ; vel secundum quantitatem, aut qualitatem, Vel secundum locum. Immutabilitas igitur DEI dicitur essentialis pe severantia in eodem esse , per quam idem semper est, e demque in statu permanet, in apax omnino, qui persectionem aliquam aut acquirat, aut amittat: Hanc perfectionem ipsi etiam Ethnici Philosophi in D Eo solo lumine naturali agnoverunt. Plato l. II. de Rep. apud Ruseb. Praeparat. LUanget I 3.
tradit, DEUM, ac quae DEI sunt, quia quam oytimo sunt
satu, commutari non posse , Iii neque asti o mutatum, Variatumque iri. Magistro suo consentiunt Platonici Proclus in commentariis ad Rempubl. Plat. Alc nous in l. de Doctrin. Plat. Plotinus tan. 4. l. 8. c. a. Princeps etiam Peripateticorum, &ex Pythagorica Schola Philolaus eandem de DEo doctrinam ' tradunt ; ille quidem l. I. de coelo c. 9. quod Divinum est, immutabile esse penitus asserit, hic apud Philonem de mundi opificio cedit. Paris graec. lat. p. 23.) latetur, unum esse sempiternum DEUM, stabilem, & immobilem. Stoici
tamen cut refert origenes l. 3. contra Celsum) DEUM mutationi obnoxium secerunt; ubi e contrario Hermogenes immutabilitatis dotem DBo adeo necessariam esse duxit, ut materiam increatam , &DEo coaevam secerit, ne sorte, s DB useam de novo condidisset, mutationi suisset obnoxius. Uorsius, & Sociniani quandam in D Eo mutationem, ncn quidem ratione sub1tantiae, sed decretorum, admittunt, quasi decreta DEI ab ejus natura realiter distincta forent. Contra quos ut
dogma catholicum stabiliatur, sit ,
129쪽
XLVII. Drobatur I. Ex scripturis. Num. 23. dicitur: Nona es DEUς quas homo ut mentiatur nec ut filius hominis, ut muretur. Malach. 3d ego DominuS, ω non muror. Jac. I: Uud quem non es tranqmutatio , nec vicissitudinis obumbratio. ρ. c. ta cum si una Divina Sapientia omnia potes, ta in se permanens Omnia innoVat. Et Psal. io I.
v. I 3. tu autem Domine in aeternum Permiane ς. Ac. v. 28: mutabis eo ς, Ui mutubuntur; tu autem idem ipse eς, ο unni tui non deficient id est , ut versum hunc exponit Chrysostomus , tu vero immobilem habes naturam , is mutatione praestantiorem; neque enim, ut recte Cyrillus Thesauri I 3. p. I 27. advertat, idem set, si in aliud quidpiam, quam est, mutari posset. Mutabilem quoque DEUM non esse ratione cogntrionis, S volu tatis, qua si aliquid de novo cognoscat, aut velit, quod ante vel ignorabat, vel nolebat, sequenta testimoni speciatim ostendunt: omnia nuda, inquit Ap. ad Hebr. 4. V aperta sunt oculis υυς, & ad Rom. II: o altitudo divitiarum sapientiae, is scientiae DEI. Proverb. I9: multa cogitationes in corde viari uoluntaς autem Domini Perman. biti Ic 6: Coninium meum subit, O Omnis voluntas mea se . Ex quibus apparet, dogma catholicum de immutabilitate Divina clarissime in scripturis esse
Probatur IL Unanimi P. P. consensu, ex quibus praecipue sunt audiendi P. P. Concilii Nicaeni, & Conc. Lateranensis IV, atque D. Augustinus; nam plures commemorare superfluum foret, cum nullus sit, qui ab aliis distrepet. In Symbolo Nicaeno contra Arianos dicitur : eos aurem, qui dicunt . . . Q. - . Per
130쪽
ga 4 CONTROUERsIA I. DE DEO UNO vel creatum, vel mutabilem, vel convertibilem Filium DE Manathematirat Catholica , Apostolica Ecclesa. Ubi notandum, Arianos inter, & Patres Concilii convenisse, DE 'M esse prorsus immutabilem; unde Ariani asserebant Filium D sit esse
mutabilem, quia volebant eum esse creaturam; e contrario
P. P. definiunt Filium DEI immutabilem esse, quia sentiunt, eum esse DEUM verum de DEo vero, genitum, non iactum, consubstantialem Patri. In Concili γ Later. 4. C. firmiter expresse definitur , DEuΜ esse incommutabilem. S. Augustinus Tract. 4. in primam Joan. mutari nescit, inquit, nulla eae parte corrumpitur, nec proficit, qu a Perfssium, nec descit quia aeternum est. L. I. Contest. C. 4. Opera mura ς ait DRUM alloquens, nec minaS consilium. Et L. I a. de Civit. DEI C I4.
fecit, inquit, hominem in tempore non novo, sed aeterno, immutabilique Consilio. Probatur etiam ΙΙΙ. dogma isthoc ratione. Ex dictis omne, quod mutatur, mutatur vel ex accidente, Velox parte, vel per se, idque mutatione contradictionis ortus,& interitus, seu transeundo de non esse ad esse, & vicissim;
aut mutatione contrarietatis, mutando nempe quantitatem, qualitatem, aut locum; atqui ex accidente, aut ex parte, aut mutando quantitatem, qualitatemve simpliciis mus D Eus qui ut omnis partis, ita omnis accidentis interni, sicque omnis quantitatis , qualitatisque est expers) mutari non potest, neque hooens necessarium transire potest a non esse ad esse, aut vicissim, nequa juxta dicenda immensus localis mutationis est capax. Tota isthaec ratio a S. S. P. P. usurpata sun datur in nCtione entis persectissimi, quod nulli omnino mutationi potest esse obnoxium, utpote quae imperfectionem involvit: nam mutatio vel fit in melius, vel in deterius, vel in aequale: in melius DEL Smutari non potest, quia ne n esset optimus; non in delirius, quia desineret esse persectissimus; non in aequale, quia aliquid aut de novo obtineret, aut relinqueret, utrumque autem DELpersessioni, & simplicitati adversatur. XLVHL