장음표시 사용
481쪽
aliam admittendam esse, ostendo I. ex Conciliis , ac Patribus, qui tres tantum relativas in D Eo subsistentias constanter admiserunt, aut si qui absolutam professi Videntur, hisosastos vocem cum voce sub tantia confuderunt. Sic Concilium Constantinop. II. cum per se , inquit, absolute natura dicitur , non:
aluncta illi speciali cavusdam persona , infinitum , S non Ihω- flens aliquid Iuniscat. Justin. q. I. ad Orthod. unus , ait , es DEUS uno individuo sub antiae, sed tres persona divsone consuentiarum. Theodoretus in addit. ad breviar Liberati C. ult. subsilentia o persona in nullo significatorum disserunt , nisi in nomine. Damascenus l. I. de Fide z. 9. tres hinposisses , id es sub stentiae. Ostendo II. ratione. nomine hypostasis, seu sub- si1ientiae ex mente SS. PP. intelligitur ultimum complementum , quo natura redditur alteri tanquam supposito incommunicabilis :suo sistentia ergo est illa forma, quae facit complexum ex ipsa &natura subsistente praedicari non posse in recto de complexo
ex natura, & subsistentia alia ; hinc quia Pater & Filius in divinis diversas habent subsistentias, dici non potest Pater es Filius & contra quia Verbum , & natura humana Chrissi eandem habent subsistentiam , licet naturae subsistentes sint distinctae , dici potest Verbum est Uc homo. Jam vero talis
forma in DRo absoluta est nulla; nam natura Divina cum omni sua existentia, & complemento, terminoque absoluto. amrmari potest de Patre , Filio, ac Spiritu S. adeoque de complexo ex natura & subsistentia alia relativa; ut adeo nec existentia , nec ullum complementum , aut terminus naturae absolutus possit esse talis forma.
Nec dicat Caietanus, subsistentiae absolutae munus esse, ut naturam Divinam pro priori ad subsistentias relativas faciat in& per se existere. Nam I. etsi natura Divina pro priori s gno in se existat, prout in se opponitur in alio : non tamen, existit in se
482쪽
prout hae voees notant naturam non exigentem ulteriorem te
minum, & dicto nunc modo completam. ΙΙ. Si id sussiceret ad esse subsistens , etiam natura humana Christi deberet dici pro priori ad relativam subsistentiam Verbi, subsistere subsistentia propria, seu absoluta; nam & haec in eo signo existit simili modo in se, sicque in Christo existerent duae personae. ΙΙΙ. nomine subsistentiae notatur ea sorma , quae iacit cum natura personam. Quod si igitur talis forma absoluta admittatur, erunt quatuor Personae, treS relativae , & absoluta una. At vero , inquies non pauci PΡ unam esse omnium personarum subsistentiam , seu hypostasm definiunt: Hieron. in Ep. ad Damasum , August. de Trin. l. r. Imo in Concilio Constantinop. III. act. 4. in Agathonis Epistola leguntur haec verba : confitemur trium sub sentiarum unam sub entiam. Resp. Jam supra insinuavimus, seculo 4. grave dissidium exiitisse de hyposa feos voce , aliis illam pro substantia, aliis pro persona sumendam esse contendentibus. Priores partes tuebantur Hie ron. & Aug. cum pluribus aliis. Quod ad verba Concilii citati spectat, mendum est antiquae verssionis latinae : legi siquidem debet constemur unam substantiam , nam Graecus legit τρροῦνυποςανων μιαν Fcιαν : S in eadem Epistola Papa subjicit : Constentes unum DEUM Patrem G Hilium o Spiritum S. non trium nominum subfisentiam, sed trium sui sentiarum unam substantiam. Atque hinc Editio Coloniensis sub Sixto V: facta , uti& plures codices Latini substantiam vocisub sentium substituunt.
De Relationibus, ac Notiovibus Divinis.
LXV. UX dictis satis colligi' potest , dari in DEo relationes ad intra; nam non tantum scripturae, sed&Con-
483쪽
cilia , ac PΡ. Personas Divinas nominibus relativis appellant. Notum est illud D. Augustini effatum: hoc solo numerum insinuant, quod ad invicem sunt. Et Fulgentius i. de Trinit. R Iativa nomina, inquit , Trinitatem faciunt. Quatuor autem in D Eo relationes sunt, Ρaternitas, Filiatio, Spiratio activa , &passiva: quaelibet enim processio duplicem omnino postulat relationem , unam producentis ad productum , alteram producti ad producentem. Atqui duae sunt in D Eo processiones , una Filii, altera Spiritus S. Relationes porro conserri possunt vel secum invicem , vel
cum Essentia seu Natura Divinar posteriore modo si comparentur, ab ea non distinguuntur realiter; ut ostendimus Controversia I. ubi de simplicitate Divina egimus. Quod si inter se comparantur, eae inter se distinguuntur, quae sibi invicem opponuntur, nempe Paternitas, riliatio, & Spiratio passiva. N
que dici potest , Paternitatem & Filiationem non opponi Spirationi passivae: etsi enim non opponantur per se, opponuntur tamen per Spirationem activam, cum qua identificantur ; ex dictis enim Pater & Filius simul sunt unus Spirator, qua rati ne opponuntur Spiritui S. ab eoque realiter distinguuntur. At enim Spiratio activa realiter non distinguitur a Paternitate , ac Filiatione : Nihil enim est', ob quod per identitatem non possit esse in Patre , ac Filio. Habet nempe Pater peridentitatem , quidquid communicat Filio; at Pater , ut Pater, communicat Filio spirationem activam. Similiter habet Ulius, ut Filius, per identitatem spirationem activam : sicut enim de ratione generantis est dare, ita de ratione geniti est accipere foecunditatem; Filius ergo, ut Filius , per identitatem habet spirationem activam: quae se habet ad Patrem , & Filium, sicut natura ad tres Personas. Nam Ι. est una & eadem nu-
484쪽
4 8 CONTROUERsIA V. mero in Patre & Filio , sicut Natura in tribus Personis. II. convenit Patri & Filio per summam identitatem , sicut Natura
tribus Personis. III. per eam Pater & Filius sunt unus spirator, scut per Naturam tres Personae sunt unus D Eus. Dissert tamen a Natura in eo, quia opponitur uni Personae nempe tertiae, Natura vero nulli opponitur. De persectione relationum Di- vivarum egimus Controversia Ι. LXVI. Notiones Divinae sunt notae quaedam peculiares, quibus Personae a se invicem dignoscuntur. Εjusmodi in Dgo esse Patres aflirmant. S. Baslius i. a. Contra Eunom. proprietates, ut ita dicam, notificantes γνορι ine, ἰδιοτii τας , &Epist. 43. signa notionalia recenset. Iisdem verbis utitur S. Gregorius Nyss. l. I. contra Eunom. S. Cyrillus Alex. l. I.
Thesauri c. s. asserit, generare esse Patris notionem . . Consentiunt porro , Duce Basilao, ac Damasceno l. I. de fide c. 9., Theologi in id, ut quinque duntaxat admittant notiones, in Patre nempe innascibilitatem & Paternitatem, in hilio fili tionem , in utroque simul spirationem activam , & in Spiritu S. spirationem passivam ς Tot enim sunt notae, quibus personae Divinae dignoscuntur , & a se invicem secernum tur. Nam primo ut tres personae a se invicem distinguantur, quatuor necessariae sunt relationes, ut jam diximus. Deinde vero ut Pater omni ex parte cognoscatur, innascibilitas adjungi debet. Duo namque Pater habet, quod aliarum Personarum sit principium, & quod a nullo ipse principio si , quae
quidem juxta nostrum cogitatum a se invicem discrepant, nec unum ex altero intelligitur, ut acute notavit Augustinus l. s. de Trinitate c. 6. Non ideo quis Pater, inquit, quia ingenitus, nec ideo ingenitus, quia Pater. Cum ergo aeternus Pater non
eo praecise intelligatur omnis principii expers, quod principiumst; praeter paternitatem, qua Filium, & spirationem activam, qua Spiritum S. producere concipitur, innascibilitas adjicienda est, ut ipse a nullo oriri sciatur. F. III.
485쪽
Ostenditmr admittendam esse mutuam Diuinarum
personarum immanentiam. LXVII. ccripturae ac Patres hoc aperte ostendunt. Christus Joan. Iq. de se ipso ait: non creditis, quia ego in Patre o Pater in me es. Et paulo post et Pater in me manens, i e facit opera. Hinc Basilius Ep. 42. neque enim poIes, inquit, aliqua ullo pacto excogitari vel sectio vel divisio , uisive Filius ab que Patre intelligi, sue Spiritus a Lilio sejungi queat. Ambro-sUS l. Io. in Lucam ad C. ao. ita habet: Pater DEUS, U FL
lius DFUς; sed unus DEUS, quia Pater in Hilio G Filius in
Patre. Damascenus de Fide orthod. c. II. in se invicem, est, insunt bo laseς, non ut confundantur sed ut sibi hareant , sincundum Domini sermonem dicentis , ego in Patre, S I iter in me . . . indivisa enim in divisi ς, ut uno verbo dicam,-Diuin, ras. L. autem 3. c. g. easdem Personas) O unitas hi in se inuicem sine ulla confusone commeantes noVimus 'quamvis enim per se quavis subri lat. . . tamen unita sunt esentia. Augustinus l. 6. de Trinit. c. Io. ita habet: in summa Phinitare tantum est una Persona) quantum tres sunt. nec plus aliquid sunt duae, quam una. Ita S sngula sunt in 'gulis es omnia in squcis. S. Fulgentius de fide ad Petrum c. I. per hanc , inquit, unitatem naturatem totus Pater in Hiuo, o Spiritu S. totus Hiliu ς in Patreta Spiritu S. est, totus quoque Spiritus in Patre, Γ Hliob nulluς horum extra quemlibet ipsorum est. Ex quibus colligimus, hanc περιχωρευν repetendam esse eX HuSdem Naturae communione. U. de hoc susias agentem Petavium l. 4.
486쪽
LXVIII. Wride eertum est, Divinas Personas mitti; sic enim IJ testatur Filius de se ipso Ioan. 3. qui Plisu. ΠισPuter. Et de missione Spiritus S. Ioan Io. quem ego mittam vobis a Patre. Quaeritur duntaxat, quid niissio sit , & quae Persona , aut a quibus mittatur. Ac primo quidem cum D. Thoma p. I. q. 43. missio proprie dicitur , Divinae personae processio cum habitudine ad temporalem effectum. V Colligitur id ex ipsis Christi verbis Joan. I 6. Exivi a Parre , Veni in mundum S ubi & processionis suae aeternae meminit, ut exponit Augustinus tract. & tamen non dicitur esse misi sus D veni sse antequam incarnaretur , seu ante temporalem incarnationis effectum ἴ dicit enim Apostolus ad Gal. 4.poqiquam venit plenitudo temporis , mi t DEUS Hilium suu . Quod si P P. sensum exploremus ; alii missionem Divinarum Personarum refundunt in temporalem duntaxat functionem, alii in proce sistonem internam. In prima classe est Cyrillus i. a. in Ioan. z. 3. ita loquens: Pater Filium ex propria natura coruscare fecit, tanquam ex lumine splendorem secundum inessabilem vina generationis modum. Quod quidem O jse nobis una- genitus aperuit dicens: ego ex Patre exivi V Mento : Exi, it enim
ex Patre in propriam exissentiam Filius, etsi in i o secundum naturam ines. Et quod apud nos illic exiissesgni at , hoc rursus isthic missum esse demonstrat. Chrysostomus hom. 39. Iquidem, ait, mitti trani tum indicat, DEUS autem ades ubique. Cur igitur missum se esse dicit ' nimirum Crataiora quadam usurpat , ut
suam cum Patre concordiam demonstret. In altera classe sunt Chrysostomus rursus & Augustinus. Ille ho m. Ioa. ita loquitur: quid igitur sibi vult haec locutio , missu ς est ' idem ac νjus
487쪽
DE DEO TRINO. 481idem ac per carnem resplenduit. Misso non migramen a Dineo in locum significat , sed progressum ex minime aspe labili Diu, nitate in aspectabilem. Et Augustinus tract. 26. in Ioan. misso UuS , . inquit, exinanitio suimet ipsius es, G forma servilis ae ceptio , quod recte intelligitur servata etiam Ditia cum Patre aqualitate natura. Haec icitur testimonia rite conciliantur , si dica , tur missio esse processio quidem Divinae cujusdam Personae, sed tamen ut importat habitudinem ad temporalem quandam functionem , ante quam nondum denominationem obtinet missi. Hinc D. Augustinus l. 4. de Trin. c. ao. ait : non eo i o
quod de Parre natus , milus dicitur filius, sed vel es, quod arparuit huic mundo caro satium , vel quod ex tempore cullusquc
LXIX Iam vero ex his manifestum sit L Patrem missam dici non posse ; deest siquidem illi .missionis iundamentum
nempe aeterna a principio quodam processio: licet & ipse spectabilem se aut in corpore Fodam, aut voce hominthus dede- ait, ut Abramo comparant, ani de Christo professus est : hises Hilitis meus Elessus &c. Hinc Augustinus l. 4. de Trin. c. a . haec scribit: Pater cum ex tempore a quopiam cognoscitur , non dicitur mistis: non enim habet, a quo sit, aut ex quo procedat Et L contra Serm. Aman. c. 4. Dius Pater, ait , non legitur missus, quoivam Dius non habet auctorem, a quo genitus sit, aut a quo procedat. Neque clici potest cum Photio cod. 27 . Chrysostomum homilia quadam de Spiritu S. fateri Patrem seu conditorem caeli a SpiriIu S. missum esse. Nam contra est primo, qWod haec homilia non paucis post Petavium i supposi- tia esse videatur. Secundo quod per conditorem coeli non Pater sed Uerbum , quo condita sunt omnia , intelligatur atque hic tantum, ut est homo , dicatur a Spiritu S. etiam misesus esset; ut expendens .text*m..petavius edolligit. v. dici po-
488쪽
ille a 2lo Ρatre, hic ab utroque procedat. ΙΙΙ. Filius ut homo per analogiam aliquam etiam dicitur missus a Patre, Spiritu S. tota Trinitate, atque adeo etiam a se ipso ut DBo. Cum enim opera Trinitatis ad extra sint communia toti Trinitati,& Christus totius sit Trinitatis opus; a tota Trinitate , atque adeo etiam a se ipQ ut DEo , uti suo modo procedit creatur nempe ) ita & ad opus redemptionis mittitur. Audi Toletanum XI. fidem ita prosessum: missus Filius non solum a Patre, sed G a Spiritu S. missus esse credendus est in eo, quod per prophe tam dicitur: Et nunc DEUS misit me V Spiritus ejus d a s ipso
quoque missus accipitur pro eo, quod in arabilis non solum voluntas, sed operatio totius Trinitatis agnositur. Id quod T letani Patres ab Augustino, & Ambrosio sumpserunt, quorum prior l. a. de Trin. c. s. Et alter tract. de Symbol. c. 9. disertis verbis id tradunt.
LXX. Porro missio Spiritus s. duplex est, alia externa, ae visibilis: qualis fuit in baptismate Christi, dieque Pentecostes. Alia interior, ac spiritalis, quae tum fit, cum sine visibilibus ullis signis spiritualia dona seu Charismata praesertini
donum charitatis ) tribuuntur. , Nam ut alia aliis Perχnis dona attribuuntur, ita ex Scripturis & PP. proprium munus est Spiritus S. gratia adoptionis, regenerationis, aut innovationis seu sanctificationis. Sicut enim Pater fons & principium est existem di, atque ideo ex proprio suo munere omnibus, ut existant, tribuit : scut Filius ratio nempe ac Sapientia I dicitur omne id communicare, quod ad intelligentiam & justitiam pertinet; ita Spiritus S. qui selus ex amore , charitate & voluntate procindit, tanquam propria sanctitatis & dilectionis dona sibi vendicat. Hinc Cyrillus dialogo 3. de Trinit. ait, datum Urimum ,
donumperfectum nihil esse aliud ,quam participem esse Spiritus R
489쪽
DE DEO TRINO. 483 Enascitur quaesto, ah in hujusnodi missione invisibili Spiritus
Divinus nobis jungatur penes dona tantum ab eo prosecta, an etiam penes substantiam : ita ut nova & ineffabilis inde exu . gat Spiritus Sancti quoad substantiam cum anima unio. Haede re doctissimum suum sensum profert Petavius L 8. is Trinit. P. 4.. II 6.- .- Εtis enim fateatur persaepe ipss donis Spiri tus nomen tritai ; ex Scripturis tamen , & vetustioribus PRoccultum quendam communicationis modum deducit , quo Spiritus S. in justorum animos sese insinuans , cum illis copulatur quem.modum non ait esse accidentarium seu talem, qui qualitate duntaxat quadami supernaturali. perficiatur , Rasiabstantialem etiam , ita ut substantia ipsa Spiritui nobiseum jungatur Onosque Sanctos, justos, Dei que filios essiciat. Λ
gumenta Petavii fere sunt sequentia. i c . I si
et LXX . Inprimis Hurim, inseripturis ci communieaflone Spiritus S. dicunturi,i quaei ad cre ia, diffusaque in nos charia sitiata,& etlacta restringi nequeunt, sed ipsam omnino. persorinam quocunque tandem modo in nos derivari Significant. Jori I 4. dicitur: Ego rogabo Puttem alium paractitum dabit Nobis,
ut maneat: -hisium in aeIernum, Spiritum Neritatis , quem' mundi dus non potes accipere cyma non Videt eum: Nos aut i cogno-
sectis eum, quia apud vos manctit, o in vobis erit. Apostolus' d Rom. s. charitas , inquit, dissusa es in cordibus nostris per Spiritum S. qui datus o 'obis. bi ubi donum charitatis ab ipso Spirhu distinguit Iquem &: datBm esse dicit. Rursum in nobis habitare Spiritum isse praedicat , ut ad Rom. s. si tamen Spiritus DEI hub tat iis nobis. I. Corinth. 3- nescietiS, quia templum DEI. estis, S Spiritus Mi habitar in νchis Et: an ne-μιis , ,quoniam membra templam sunt Spiritus S. qui in vobis est..p . Quo referuntur loca ., .iquibus asserit Apostolas, Spiritum S. noeta esse datum tynquam pignus , stu uat in graeco
490쪽
84 CONTROVERsIA V. . est, arrhabonem. Sic ad Corinthios scribens : qui, I rignam nos , inquit, ta dessit pignus Spiritus in cordibus nosris. Eis ad Ephes. I. in quo S credentes Ignati estis Spiritu promissionis Sancto qui es pignus haereditatis nostra. utrobique in Graeco esta accio ν, qua in Moce vis inest quaedam, quod arrha pars sit, summae totius : pignus vero diversum aliquid, quod porsoluto pretio redditur , ut Hieronymus & Chrysostomus observant. Ille in comment. ad Ep. ad Eph. sic ait r Si arrhaboi taAtus,
quanta erat ipsa possessio 8 hic autem in caput I. ad Eph. quemadmodum , ait , s bellum larer se gentes genant, obstri4 dare Io kno a Sic DEUS. Filiam suum dedit pacis pignuς, Γ Spiritum S i qui ab ipso procedit. Ut igatur Filius nobisi quoad ipsamininantiam datus . est ; ita Spiritus S. velut pignus & arrhabo
per se nobis dari est intelligenduS. - Scripturarum sin sum opscat Petavius PP. Graecorum ae Latinorum rem Montis, i ex quibus quaedam adduco. . D. Greῆgorius Nazianz. Orat. in Pentecost. cum dixisset Spiritum S. diversis temporibus vim suam estendisse, subjungit, eum num persectius apud nos commorari ,- ur qui Iam non vexatione so
is praesens st, sed subfrntiali modo ad e, ac vi versetur. EDpillus passim & omnibus fere in libris idem testariim , In libri, Thesauri 34ὐ ita loquitur : ipse DEUS sanctificat per proprium Spiritum. Ibidem : Spiritus S. per se imum in nobis operatur, vere in cans, V vniens nos Mi meripsi, dum nos secum
putat, ac divinae naturae participes reddes 3. Idem dialogo 7. de Trinit. mist ad nos es ait, paraclerum, per quem, V m quo inobisium es, S in nobis habitat, non peregrinum nobis infundens , sed subsantiae ipsus I Patris ipsus proprium Spiritum. , Pascha
sus L a. de Sp., S. alit hahitatorem cordis humani sacra eloquia πηid Spiritum esse definiunι. i. - Idem habet Basilius I. S. com