장음표시 사용
221쪽
vriquam euadere possis, qui spolia diui- Αdenda promittis, exuendus, & spoliandus ad littus proiicieris, & tandem qui dicis,
Interficiet eos manus mea, senties manum magnam , quam super te exercebit Dominus ,& ipsi potius videbunt AEgyptios mortuos super littus maris, oc manum magnam Dei contra eos. unde iam clare innotescet cur Pha
rao , dc AEgypt ij, qui antea quando illi
plagae inferebantur, totiesquC aderant repetitae ad Deuin pro eis auferendis reuer tebantur , nunc vcro Deuni minime pre- Beati lunt , cum venientcs super se marinos vortices sentiunt , sed sola fuga sibi consulendum arbitrati sunt, cum Dominum infitiatorem , & punitorem fate-rcntur ζ nempe , quia is , quI persecutionem proclamauerat, & contra innocentes ind:xerat, tot ue promiserat inserenda mala illis, quibus potius beneficia deberet conserte, obtumescere debuit in pollulanda venia de tanto crimine , Verecundia , vel desperatione penitus obrutus , quod in impiis hominibus certi 15- cmum esse solet in maiorem ipsorum confusionem, & p nam. Mortuo olim Rege Ammonitam eum Hannon filias eius regnaret pro eo , dixit David : Faciam misericordiam cum Han- non filio Naa , sicut ferit pater eius me eum misericordiam , mist ergo David consolanseu per siemos suos super patris interitus tulit vero Hannon serares David. rasiis dimidiam partem barba eorum. or prascidit v stes eorum media . usique - nates θῶ sit eos. Addit ucro sacer text. Videntes au- Item 'ν A1non. quod iniuriamfecisent Dauid . conduxerunt mercede Drum . oe. Super quae verba se recte ait Abialens' s. s. a principio non cogitauerunt an
male agcrent, nunc vero recogitauerunt,
quod proprium superborum est, & stultorum , & apparet in I'haraone, de in is , qui tunc pro ratione sum, asserunt Deum pugnare pro filiis Israel , eum multo antea id experti suiment in se , in filiis, in pecoribus, in agris , 8c fructibus terrae, sed time aduertunt Dominum pugnare pro Israele contra se , & ideo sugiendum sibi esse , cum antea id meministe deberent, ne immetito Dei scruos persequerentur. Sed eur Ammonitatii Rex videns quod iniuriam fecisset David, non pro vcnia legatos mittit, cur facti non pcmitet, neque indulgentiam precatur, maxime cum
David vir fuerit secundum eor Dei, qui precibus quam citissimὰ placari poterat,
de panitudine quam facillime uecturetur Respondit i iam Abul. quap. s. quia ista iniuria facta erat sine causa, imo. quod amplius cst, pro misericordia reddebatur
contumelia , quod totum In periecutione Israelitarum cernere ush, siue causa cnim
eos Pharao persequebatur, etenim is,qui tot mala proponebat facienda illis, libenter utique ab eis comniilla, si fuissent
etiam exponeret, ut suos acrius commoueret, ide5que credendum prosccto est nulla omnino ratione ductum, neque iniuria prouocatum , persecutum suisse Israelitas. Deinde etiam facta erat manus rharaonis contra Israelitas pro misericoidia, quam Ioseph secerat aliti quo Pharaoni, cui semium exposuit, ut de remedio totius regni contra septennem venturam famem prouideret. Deinde etiam contra misericordiam, quam Ioseph promeruerat dum emit, de acquisiuit Pnaraomtotam terram AEgypti: Vendentibus singulis possesiones suas, subiecit, e ιιnctos populos a nouissimis terminis AEnpti . usque
ad extremos fines eius. 3c maxima tributa pratis icto Regi comparauit, ut constat ex cap. 7.Genes Insuper erat contra miseri, cordiam, quam promerebantur Israelitae, dum tot annis misere seruire coacti sunt,
eum liberi, & ingenui cssent. Cum ergo Pharao sine causa, imo pro misericordia malum reddens, de ad spoliam a bona , 8c
necem inferendam persequeretur Israelitas velut alter impius Hannon obtum - , scit , neque de venIa curat, neque veniam deprecatur, neque misericordiam postulat, qui contra misericordiam,Dei seruos insequebatur. Neque vero miror dum video haine Regem contra Iationem Israelitas persequentem, cum videam ipsam Religionem,& Dei cultum impedientem, quod contra hominis naturam,& rationem ita ccnsetur, sic enim videtur diffinire Salomon hominem , cum ait. Finem loquendi papia
data eius obserua , hoc es omnis homo . quasi velit eum inter homines minime connumerandiu esse, qui Deo debitum obsequium, & cultum non rependit,
unde in cap. I. Iob perscchi viri laudes fiereseruntur. Erat vis simplex. U recym, ac timens Deum , neque enim perfectus es
potest is, qui Deum non eolit, hoc enim significat Deum timere , sicut iam supe-tius notauimus, probat insuper ille Iocus
222쪽
Job 18. apud eundem Iob, ubi dicitur : Eoo ιλον A tuum,sicut ivit Dater tuus Aaron,quia ORnim. 1 8. Domini i a Us pientia : Notauit autem senilistis me in deserto. Sin in contrad1, gust. M'. Ir tae Trinit. cap. I . In pleris- ctione multitudinis, nec lanctificare meque eodicibus Latinis clarius haberi eum voluistis coram ea super aquas. At vero lociun. Ecce euisus vere Dei Retigio Morses peruenit Vsque ad terram Galaad,
sapientia est . quo pacto etiam LXX. ha- & habitationem concellit Rubenitis &bent, eandemque diffinitionem hominis Caaditis. Qui igitur fieri potuit vi filii per Religionem , & Pietatem prosequun- Israel habitavcrint aliam, quam promissitus D. Chrysiost. homini 3. super i. ad Ti- sam terram, quod nihil aliud videri ponmorh. e. s. is Rab. Moyses lib. aqui correm set, quam terminos haereaitatis , ab ipso cap. I 4. Vnde ille , qui Dei cilitum nega- Deo olitia positos infringere, Ac quod Onauit inficiatus Deum, ε dicendo. non esie nium malorum maximum est, Ec Hesue il- Deum , id quidem in corde tuo dixit, s- B lius corpus diuidere , seque a communimal. 13. cur notauit David PD . I 3. Θ 11. ubi societate sudetis diuini subducere , &num. i. tilia tis ait: Ideo dixis in eoiaestio , qtita emancipare, ante Iordanem remanendo Pol. 11. e buis tantum mombum in lucem aseri uiuestioni respondit Masus in eap. 12.num. i. re : melius in nos etain doctrinam Aratis. Iosue num. i. Promissiones Dei, illas pro-Propterea inquit n corde d is, quia ti- uincias Iordanem antecedentes etia fuissemtiit. ne si fora, pressiret imienis arratura complexas tanquam cum reliqua Chana-om res concurrerent ad perdendum impitim, naea coniunctas, quamuis interlabet eiuria maxime homines , de quorum ratione Iordanis , quandoquidem in eas usque se est Deum vereri, ac colerc. propagarat a Noe deuota illa posteritas Cum autem cuilibet homini,prout p. Chanaanis , quorum terram uniuersam
test, incumbat Pietas, & Religio, utpote, Deus olim Abrahae donauerat, coelestique quae prima virtutum sit, sicut dixit Philo C decreto sanciuerat illo; ab Israelitis esse
in In de Decalogo. Sicut, inquit , princiis exterminandos, erant enim Sehon, & Og pium omnium optimum est Deus , sic & Amorrhaeorum Reges ambo, Amorrhaeos virtutum Pietas,& Religio,& Lb.depretiis. autem a Chanaam prognatos esse tellata O prim s. Sunt, ait,omnes virtutes virgi- res est, nam quod illa, quae trans Iordanes , omnes pulchrae sed harum chorum nem tota posita est terra, plerumque sola
ducit pulcherrima pictas , quibus habet potest promissa videri, cum Iordanis xt similia ita. δε agri Itura. p. I s. Θ Ita. i. iiciendus populo praestituitum id ideo fa- de allegorys , pag. 34. Cum , inquam , ad ctum cae existimari licet , tum quia illa' quemlibet hominem maxime spectet Re- praecipua portio erat ,& quia mysterium ligio, multo magis ait principes,ae maim salutis humanae in ea olim patefieri mum res id pertinet, quod prosequitur Ambν. do debebat: atque ideo etiam Dei sacra- ibi. 3 o. & probat solutio cuiusdam non D rium illi e collocari, ad Moysem vero, &vulgaris dissicultatis. Aaronem, quod attinet pro magno qui
Enimuero , si quis quaerat an fas fuerit de illud ipsis suisse supplicio, quod pr
Israelitis considere cis Iordanem , sicut hiberentur a transmittendo Iordane: non
contigit tribui Ruben,& Gad, & dimidiae quia illa sola terra Israelitis promissa esitribui Manasses, ut constat ex lib. Num . set: sed quia sola sacro cultui dicata,ob ea,
Num. 32. cap. 32. per totum , siquidum diuinae pro- quam modo dicebam, rationem non enim
missiones solummodo factae fuerant de viri sanctissimi tantopere affixas terreno terra illa, quae Iolgane claudebatur ab alicui mentes habebant: sed Dei promissa Oriente, vitae, & pro rebelli j, & incrude- ad rem plane conferri, piumque cultum litatis poena a Deo fuit impolitum Moysi, ad eum adhiberi, id vero erat,cuius viden-Ec Aaroni, quod non transititii essent Iose di marimo tenebantur illi desiderio , α danem , nec ad promissam inde teriam Ε pro quo tot grauissimos exantiauetunt l,
Num. ΣΟ. peruenirent, ut constat ex cap. 2 o. Num. Lores,ad hoc ingens illos cura & soliciti
uiam. Ιχ. quando ad illos dixit: Quia non credidi- do angebat. Certe ad hanc solicitudinem si is mihi, ut sancti scaretis me coram filiis Moysis aliqua ex parte leuatidani, videtur Israel, Mon introducetis hos populos in illi Deus e montis vertice sacram illammm 27. terram, quam dabo eis,& cap. 27. eosdem ostendere regionem trans Iordanem,& si-xtim. 11. I b. dixit ad Moysem. Ascende in mon- mul mandare , ut Iosue addat animo p
tem istum Abatim , 5 contemplare inde pulo pro se traductuto,quasi dicat,non est terram,qua daturus sum siliis Israel, cum- mi Moγses, quod nimium sis solici tu ,enque videris eam , ibis & tu ad populum tibi ob oculos loca illa facta in quae mox, duce
223쪽
duce Iosui, populus inducetur. Sie ille .Ex Acuius expolitioite constat principes viros totius illius exercitus, quorum alter crat
dux, dc propheta , alter vero Eccletiastici
ordinis supremus non quod Moysein a
Sacerdotio excludant, cum probe noue
rim fui iste etiam Saeerdotem , sed ut diuitum Imperium contemplemur nihil inquam illos tam in oculis, mente, ta corde
sellasse nihil sic in votis habuitie , quam
videre , de peruenire ad laetam illam regionum,in qua de pcragonda eram humali et redemptionis mytiem c Deum taber- Bitaculum, imo & templum habiturum in quo iple audiret, Sc exaudiret orantes, iain quo ei iugiter immolandum crat, dcholocausta , sic sacrificia offerendae Spectat siquidem ad proceres Reipub. ad c
Pita regni, ad lupremos viros , Reges, de Imperatores Dei cultum , de Religionem prae omnibus curare, de exequi. m.I. Vnde Num. cap. 7. postquam Moyses num. I t. completiit tabernaculum , de erexit illud, unxitque de lanctificauit cum omnibus
vasta tuis. Obtulerunt principes Israel, de Ccapita familiarum, qui erant per singulas tribus praefecti eorum, qui numerati fuerant,munera coram Domino , tune addit sacer textus. Primo dis obtulit oblationem
Nahasson Atur Aminadab de tribu Iuda.
aEquum enim,& iustum erat, ut princeps regiae tribus sese Deo primus offerret, muncraque deferret, cum hoc principum virorum praecipuum munus esse vi
Hine etiam est , quod cum Deuc vellet sui populi futurum gubematorepa, dc Dprincipem Iosue, eum in suo tabernaculo diu commorari voluit, sic enim habetur in EAM. 33. Exod. Cu ι ει scilicet Moy scs)ν uertere-uum. II. tur in eaUr miniit eius Iosuesilius Nun puer non recedebat de tabernae uis. Vbi nomen puer,iuuenem significat, nsi seruum, ut nomen Hebraeum. & Graecum indicat, si vero inquiras quid in tabernaculo IO-
de saceret Nihil prorsus inuetites, quam
cum Deo assidue versari, iuges ei preces adhibendo, diuinam eius malet atem conis templando , ei sese, totamque populum valde commendando , iatra enim pridem ex alliduo citin Moyse conuictu, dc nupcrin monte smai didicerat quemadmodum noctes , de dies in hisco pietatis exercit tionibus versari possiet,deinde cum eo venitent aliqui, eos accipiebat, praeparabat, dirigebat, ipsius rabzrnaculi curam habebat, ut eius nihil a quoquam violaretur, munda , ac nitida ellent omnia, portam,
aperiret ac clauderet, ita ut verus esset milto tabemaculo editi ius. Ecce quibus Di ficiis , de Operibus exerccbatur, qui Populi post Moysein princeps futurus mox
crat, quomodo Religionem prae omnibus colebat, videnduς hac de te tractatus Λω- choro. c. tr. ὸl. 9'. Si de; nde inquiras cur ab eo tabernaculo non reecdcbat Iosue Respondet Serar. ibi lib. I. e. K. cI: s. q. ut exemplo esset omnibus, qui magnas aliquando dignitates, de principatus adituri sunt,non Ecclesiasticos tantum, sed politicos etiam,iacerent hoc lolidum pietatis fundamentum , precibus libenter vacarent,multum l acris aedibus honoris,& e rae impenderent.
In hanc sententiam facit id, quod habetur Iosue i8. ubi dicitur.Congregati limi Iesii. I R. omnes flj Israel in Silo, ibit ne fixerunt ta- num. I. bernaculium tess--j. Si vero inquiras,
eur potius Silo adducta sit arca, quam in illam ei uitatem Respodet Masius ibi.Silo erat in Iosephitarum haereditate, itaque apud eos primum collocari suum sacrarimn volebat, cum penes ipsos tune esset etiam principatus, fuit enim Iosue Ioseph ita , mansit autem apud eos annis tercentis sexaginta nouem, ut mihi videtur, paulo paucioribus e cur porro Siliuitem tandem desereret, magnae causae sacris literis proditae sunt sed eum ab Ioseph tribu veluti discellit, Deus peregrinatus aliquandiu,tandem ad Iudani commigrauit, cum iam hae tribus rerum potiretui regnante Davide.
Clarius hoc ipsum ad rem nostram dixit Cais .ibi Par, inquit, fuit, ut in sorte principis, in sorte tribus Ephraina, de quatribu erat Iosue , qui tunc im&erabat, depraesidebat populo Israelitico , diuinus
cultus locaretur, ut nouerint Dei cultum ad principem maxime attinere , a lucriit deinde Masiu , ei ina Israeliticum impcrium transtatum est ad Dauidem Sc tribum Iuda,insuper, Sc arcana deduci ana effera sedem illius tribus , ut ad illam cum sceptro trasiisse probaretur ipsam arcam, de Religionem, ac Dei cultum , quodque
magis est in hanc sentcntiam, cum mons Sion biceps fuerit, ut bene notauit Genis chronec anno mundi 3 iso. & certe Sion ex proprie rate vocis originalis significat. o acciuum , seu tumulum, unde a Davide dicitur: mons coagulatu .id cst, ex militis Psat s . montibus compositus, aduertit igitur Ge- num. I .
neb. quod in altero quide iugo templum, in altero domus regia videbatur,supponimus enim in praesenta illam opinionem quae
224쪽
quae ex Gemb. colligitur de templo , non . tamen rem modo decidendo,de qua videri possunt, quae congerit, Pine o M. f. de rebm Salomonis es. s.'A. 9 Se iuxta hunc
dicendi modum, Ad domus regia, Se diuina sibi respondebant inuicem , ut connexionem inter Regem , & Dei cultum,& Religionem nobis inculcatam contem plaremur.
Ad quod argumentum facit id , quod
communiter notari solet ex TMO . L=ran.
Abtilens.& aliis,quod licet lex prohibue
. rit, ne viri, aut sanninae unius tribus, nu- Iberent alteri tribui attamen viris de tribu Levi licuit uxores accipere de tribu Iuda,
ut patet in Ioiada sacerdote , qui accepit 4. Reg. 1 I. filiam Regis Ioram de tribu Iuda , Ec Aaron assumpsit tibi in uxorem Eli abeth οδ. c. filiam Amina3ab solorem Naason,hic autem erat princeps de tribu Iuda, ut parci ex cap. I. m. cuius rei rationem reddens Dran.ait. Dispensatum fuit, ut tribus Sacerdotalis , & regia possent commisceri, tum propter nobilitatem virtusque,tum ut Reges per sacerdotes sami - liaritatem cum eis habentes , vero Dei cultu tenerentur , & primus illius populi dux a Deo electus, 3e constitutus, Moyses scilicet princeps pariter fuit, & Sacerdos,uod etiam notauit Plato in de regno ,e Lem sellieei suisse olim Reges pariter, &Sacerdotes ; de Numa Rex ipse se in primis Pontifieem constituit,ut Dion . m-5eam.Θ PIHar. tradunt, Calba vero, te- ste sueton , etiam triplex sacerdotium gessit,& Rex Lacedaemoniorum ducem,&Sacerdotem agebat, ut scribit Xenophon. I
de Melchisedeehu Phflip ros . Aera, Ac Recentiores probant Iobum fuisse sacerdotem ex Regia dignitate , & primo honoris gradu apud suos,& Isidorias γ. ethymeL ait, Antea qui Reges erant, & Pontifices erant e nain magnorum haec erat
consuetudo ut Rex ellet etiam sacerdos, de Pontifex , unde Romani Imperatorespont1fices dicebantur, quod quidem testimonium resertur in cap. Hersces d. EI.
Vnde mihi non displicet eorum sentcn-Da , qui dicunt , propterea solum Dauid .
Matth. . appellatum sui isse Regem semel, atquenmn.c. iterum ab Euangelis a , cum alios Reges proprio tantum nomine appellet , quia L. Reg. . scilicet David Religionem maxim/ eu-tauit , & domum Domino constituit extruere , nisi prohiberetur a Deo. Deinde
magnum affectum Religionis probauit,
, cum ante Arcam percutiebat in organis armigatis, Se saltabat totis viribus accinctus Ephod. Ostendit etiam animum E. Rog. c. selim erga Dei cultum , inco quod ante num. I 4.
mortem suam omnes ad templi cons ructionem praeparauit expensas, ut pate ex I. Par.eap. 22.3c ideo ibi dicitur.Ecce ego I. Pa Lin paupertate mea praeparaui impentas 11 domus Domini,auti talenta centum mil- Θ seqq. Ita, & argenti mille millia talentorum, aeris vero, & sciri non est pondus , vincitur enim numerus magnitudine: ligna, dc: lapides praeparaui ad uniuersa impendia. Quibus habet similia cap. χ'. ubi etiam accepta referri possunt quae fecit,ut a populo offerentur, & a principibus, ex quibuς omnibus secundum computationem,
S probationem diligentillimam VsΩΙ-pa v.consurgunt centum, εἰ octo millia talentinum auri , quae redacta ad summam ducatorum Hispanicorum esciunt mille sexcentos tres miliones,& octoginta millia ducatorum plus minusve, argcuti vero consurgunt mille millia,&de' cem , ae septem millia talentorum , quae e sciunt Hispanicae monetet mille ducentos in octo milli nes,& centum nonaginta sex millia ducatorii, unde Io seps. Q. . an senseatum cap. I x. ait: Tantas diuitias
reliquit, quantas nullus alius Rex, vel Hebraeorem, vel aliarum gentium: luodque magis mirum est hac in re, magisque
indicat Religionis effectum in Dauide,
posse congregare tot diuitias,ducem claris limum, ae militem sortiitimii belli studiis assuetum nunquam sere dimisso exer- citu numerosissimo, quippe cum teneri huic ducum , ac militum sicut nihil deesse in vita videtur, ita nihil in morte superest , quorum utrunque ad militarem fortitudinem sacit,ut & miles si diuitiarum & voluptatum auidus,sic enim augacius periculum subditurus , quo satis cupiditatibus suppeditet ,& ut nihil domi habeat , ut apud P rari L Iphicrates dieebat. Attamen David ardentissmo se tans desiderio aegificandi templi Domini cor-ῖ rodebat undecunque non 1ibi sordide, scd Deo liberaliter,& magnifice spiritu reptoti principali omnium vasorum, δύ utensilium materiam, metalla, ligna,iapidcs, Seut ipsa profana , dc preciosa ornamenta diuinis usibus consecrarentur, Ac esset, quod supra stamum equi est sanctum D mino , sicut dixit Zariar.3d equestres Zae. r illi, εἰ belli ex phalarae se exponente num. Nireon. non amplius sibi aduet sus hostes pugnanti,
225쪽
pugnanti, sed filio Religionem curanti ac
Dei cultum deseruirent, in antiquo enim Religionis ritu, & more positum erat, VI duces,& milites ex deuictis hostibus, victoriae Auctori Deo praedam offerrent,ut Gen. I 4. patet ex Gen. I 4. r ex lib. Num 2I .Quodn m. I 8. etiam videre est apud L ionem orat. 1. de
Num. 3 I. re1no. Crediderim insuper Dauidem sibi num. IS. multa,& suis Vsibus, ac delitiis ademisse. r seqq. dc contulisse ad diuinos,& vixille parciori cultu,ac victu,quam potuisset, ae debuit set Rex vivere,nisi de templi expensis cogitaret , idque probant verba Illa citata. Ego in paupertate mea preta ui impensim domus Domini. Biblia Regia, & alii habent: In afflictione mea .quod scilicet,ea in re i e afflixerit,minime 1ibi indulges, imo. denegans cepe delitias, non raro etiam necessaria instar viri pauperis,nam Dauidi prae omnibus Religionem, & Dei cultum curanti inter medias belli molestia nihil illi magis erat curae , quam ut de templi expensis cogitaret. Et cum notus esset in uniuerso Israel hie Dauidis Religiosus affectus , & animus inde solutionem ad nostruira institutum eolligo euiusdam dissicultatis, quae i. Reg. obiici a 'erisque solet lib. I. Reg.eap. a I, M.n. 3. cum ad Achimelech venit, furore Saulis effugiens,eiq; dixit. Si quid habes ad manum, vel quinq, panes da mihi, aut quidquid inueneris,& respondens Sacerdos ad David, ait illi.Non habeo laicos panes ad manum , sed tantum panem sanctuari , si mundi sunt pueri, maxime a muli s. Quaerunt igitur hoc loco multo, cur Sacerdos de pueris solicite interrogans,Dauidem omiserit Caiet. id factum putat honoris gratia , oportet enim summam principibus reuerentiam exhiberi , alij alio rem diuertunt; scopum mihi videntur collimasse,qui dicunt propterea nihil de Davide curasse eirca muditiem, & puritatem animi ae legalem, quia cum probe nouerit, eius Religiosum animum, &Pietatem, indignum duxit & dedecere putauit, si de eiu ς munditie dubitarct, qui a Deo designatus princeps erat, & electus
ad populi sui thronum Sc sedem, ad quam non nisi pium, A: Religiosum virum Deus debebat assumere,eui Religionem,& Pie
Hinc est quod praeclari Duces, & Reges potius mortem exPeriri volebant,qua vivi superesse, ae ruinam Religionis, &Dei cultus propriis oculis intueri, quodHMae. videre eit in Iuda Maehabaeo , qui dixit: 3 Melius eii nos mori in bello,quam vide-
Α re mala gentis nostrae & Sanctorum. Et Rex Iosias pro magnis obsequiis quibus Deum sibi devinxerat, ae temeruerat, hoe v muti beneficium recepit, ut prius ipse moreretur,quam populi sui gloriam,& Dei cultum emersum, ac domum Dexincensam a Babylonis videret, sic enim ad eum ait Deus. Colligeris ad sepul- 4. Reg.
elirum tuum in pace,ut non videant ocu- 22.n. O.
Ii tui omnia mala,quq introducturus sum
super locum istum, ubi Dran. ait. Sapientes , adde etiam & Restes , reputauerunt B manu malum videre aestruct ionem suae
Religionis,& populi, quam mori, & ideo pro beneficio concessim est pientissimo Regi non videre destructionem populi, remplique incendium, ac Religionis
Hinc etiam & Samueli plus displicuit
Dei ostensa, qua propria iniuria, Se abiectio, se enim habetur in lacro textu:Dissiplicuit serino in oculis Samuelis,eo quod dixissent,da nobis Regem, &c. ubi quae- I. Reg. 8.runt interpretes causam huius displicen- num. 6.C tiae in Samuele,Caist. ait. Humana ratione, de pallione displicuisse, Samueli hane
petitionem,quia redundabat in abiectionem ipsius, & filiorum. Caeterum adduci non possum , ut hoc de Samiijle credam qui minus profecto de sua,& filiorii suorum gloria,quam de diuina cogitabat, &quod ad filios attinet, id aperte probat Hugo Cardinat. qui ait. Displicuit Iermo,
quod Regem postularunt, non quod filios repudiabant, similiaque habet Abut ibi.
quast. .dicens. Samuel cum vir iustus ese D set, non curasset nimis de filiorum se rum deiectione,dum tamen prouideretur publieae utilitati, quod etiam repetit.q. s. Quod vero Samuel sui etiam curam minime habuerit hae in re,tes atur D. Greg. ibi,cum ait. Sancti viri, cum se a subditis contemni conspiciunt,non tam cis displicet quod contemnuntur,quam quod contemptores sui Deo non placent , eorum quippe contemptu , suae interitae gloriae dari incrementa conspiciunt , sed augeri merita sua subditoruni defectibus inge-E mi scunt: videndusque est eade de re idem
Greg. hom. I s .is Ezech. Ch chem. .de crure de latrone. Rem vero nobis aperuit clarius Brixian. dicens. Quia ex tumul
tuario quodam , & incon fide lato animo,& non pro honore Dei, & conseruatione iustitiae postulauerunt Regem, & idcirco
Deum ostenderunt, praesertim, cum magis fiduciam suam in homine collocatierint,
226쪽
culis eos eripuit. Rupera. vero atque etiam ieran. & . iiii asserunt ideo dii pi: cui illi,
quia diuino honori detrahebant, hominem mo praeserentes. Ex quibus illud certo elicitur Samueli hanc petitionem propterea disylleuisse , quia in ea Dcum maxime offendebant, namque postulando Regem ; Deum ipsum recusabant, at vero principibus viris , quibus imperium, & gubernatio incumbit, nihil magis est in animo , quam Dei cultus , &dilectio. Unde deice ih. refert Theodosius Imperatorem iam iam moriturum dum bus filiis Arcadio , & Honorio , nihil aliud commendatum esse voluisse , quam
vi vcram pietatem semper obseruarent,& colerent. Et Plutarch in vita Thestu. tauit nobilibus commissam elle euram rerum diuinarum, quod etiam dixit Feneuesia lib. de Magistrari se Sacerdot. Remani I em statim in principio, vid)ndusque idem Plut.in vita Graecorum ubi resert, quod eum Numantini locupletissimam prςdam libenter obtulissent Liberio Gracco , ex tota praeda solum thus accepit praeparatum, sacrifieanili gratia quasi nihil magis deceret nobilis limam familiam.& principem hominem, quam Dei cultus & Religio;& Ianus quem veteres putarunt suisse Noe mundi instauratorem ut notauit Fabius pictor. I. para. de aureo secuto . dc meminit etiam eius rei Beroseus Chaldaeus.
vinum & sat primos homines docuit ad sacrifieium potius, & Religionem, quam ad esum, & potum. Hinc etiam orta de summa tuta in perficiendis sacrificiis , a quibus nihil retrahere potuit praecipuos
antiquitatis viros:refert siquidem Linius lib. x ad urbem , Pulvilum consecrantem aedem Ioui ita contempsisse nuntium demortui fili j, ut mortuum insepultum demandaret abiici, ne ab incepto sacrificio desisteret , & ne luctus Religionis actum minus decorum fortasse redderet. Simile de Xenophonte narrat Valerim Maximus lib. I . e. s. Qui cum solemne sacrificium perageret e duobus filiis maiorem natu Grillum apud Mantineam in praelio cecidisse cognouit, neque ideo institutum Deorum cultum omittendum putauit, sed
tantummodo e Ionam deponere contentus fuit, quam ipsam , percontatas quinnam modo occidisset ut audiuit sorti sis me pugnatem interiisse, expiti reposuit: alius remouisset hostiam, abiecisset altaria, Xenophotis cor,pia Religione in in bile stetit,qua de re plura ibi habentur. Α Si veto inquiras cur Reges, nobiles, deprimarii ordinis viri ornatilluni tam prς- clare astecti fuerint circa Dei cultum , dc Religionem, eam profecto existimo non
Conici ancndam rationem, ut Deo sic me
lius potirentur, de suas Respubl. saluas,&incolumes tutarentur, neque enim Religione , & Pietate noltra Deus in aliquo iuuatur,siciit dixit. Philo lib. quod detemior potiori insidietur. ubi ait. Pictas ad cuius curam pertinet Deum colere nefas est ut dicatur aliquid c6iatre quo iuuetur Deus, B nihil enim est , quod Deum adiuuci, rei nullius indiget, &c. sed potius, ut tradie prianus aci illa verba: Sanctificetur no- Matth. men tuum ; ad hoc conducit Religio, ut Cn. 9.gloria, & maiestas Dei gloriose appareat in nobis, similia habet ibi Corrosum. Da,
inquit, cana nobis vlucre vitam , ut rernos nomen tuum glorificetur,quibus tu fragatur Ambr.lib. s de fac mentis. Hoc
igitur in primis Religionis nostrum est
Deinde etiam S conseruatio Reipubl. C quae a Dei cultu maxime dependet, inde enim est,quod in lacris litteris sacrificia, quae Deo osterimus nomine panis appellantur , non quidem quo Deus vescatur, mitriaturve, scd quo Regna , & Respubl. nutriuntur,conscruanthu, & augentur, sic enim aliqui interpretantur, panem illum pollutum , de quo conqueritur Deus per Malachiam, inter quos cst Rabbi David, Malach.& probat illima est sententia ex eoq; ma- .num. T.
xic lacet, quia Malachias paulo innisti tuasi sese explicando addit. si of
D ratis caecum ad immolandum nonne malum est 3 Et Paraphrasis Chaldaea habet. Vos offertis super altare meum sacrificium abominabile. Ait ergo Rabbi David,panem pollutum idest victimam, seu caerificium, quod Hcbraice dicitur, cor ban, ab admouendo, admouetur enim ad altare hostia, adducitque alia loca sacrae Scripturae, ut ostendat victimas, & sacrifieia interdum vocari panem,ut LeM9.2I. Leuit. Incensum enim Domini, & panes Dei sui χΙ.n.6. Offerunt, Hebraice sic est vertendum: E Quia incensa, seu concremata panem Dei sui osterunt.Vbi apertissimc loquitur -de sacrifieiis , panemque ponit pro qua cumque re oblata, & Levila. 3. Adolebit ea Leti t. super altare Sacerdos in alimonia ignis, 3.n. I s. de suauissimi odoris. Hebr. Adolebit Sacerdos in altari panem incensi Domini.
Et lib. m. cap. 18.Oblationem meam,& Nu. 28. panes , & incensum odoris silauit simi os- m. 2.serte, ubi secundum fontem Hebraeum:
227쪽
uabitis , ut offeratis mihi in tempore opportuno.Ex quibus locis colligitur , Lcchen, non ibium panem , sed cibum, seu potius sacrificium significate. Neque u ro nobis placet quod Pagninus in inela ro, & Rabbi Dauid asset uerunt In omni bus praedictis locis,Leche, significare carnem potius,quam sacrificium accommodatius enim est significare panem , & sacrificia, quae lunt veluti fereula quaedam suavilliina,& maximae sub Italiae, non quibus Deus in te nutritur, sed in nobis, vel potius quibus alimur & nutrimur, ne penitus intereamus , & in nihilum redigamur nos,& Respublicς, Regna,& Imperia, iud potius in melius proficiant. Sicut ergo ad Reges pertinet de subditorum vita maximam curam gerere , eisque cibaria,& alimcnta curare, qua ratione etiam in somniis fertilitatis de iterilitatis tempora Phuaolii Regi ventura manifestatur, quando etiam dormientes hoc illis internis etiam sensibus debet obseruari, & e inno pro suorum remedio vigilantes sumere, sic ad eosdem maxime pertinet Dei cultum , & Religionem curare, quibus regna nutriuntur,& in melius semper proficiunt,quae suit ratio eur olim Reges Sacerdotes simul fuerint, sicut superitis ostendimus , ad quam forte consuetudinem colluditur, cum Deus suum populum appellat, Regale Sacerdotium, utraq; scilicet regia, & sacerdotali simul dignitate fulgent cm populum , inde etiam eo tantummodo tempore regnare dicuntur Reges in Scriptura, quo Religionem,& Pietatem seruarunt, quasi ad hoc suerint instituti , & hoe sibi maxime constitutum putare debeant Reges, & Principes. In quam sententiam notauit Theodori quo. 37. in 3. Rex. id, quod asserit laeertex. DReg.cap. II. Dies, quos regnauit Salomon super omnem Israel quaiaginta anni sunt. ut hoc conciliaret eum Iosepho,qui dixit Salomoncm regnasse quadraginta annos. Ait crgo Neodoret. Ille qui Ilia brum Rcgum composuit, dixit Salom nem regnasse quadraginta annos, Iosephus autem sexaginta quatuor , cxistimo autem hune quidem simul numerasse omnes annos , illum autem eos solos, quos transegit in pietate , ac vera Religione. Vult igitur Theodorisecrium text. solos eos annos recensuisse , quibus ipse Pietatem,& Religionem coluit, ominile vero eos,
quibus eandem Religionem spreuit, ut
, ostenderet Regibus prae omnibus incumbere Ι'ietatqm , & Religionem , quam si non curent, idem prorsus censendum esse de iis, ac si minime regnarent. Neque vero omittendum hoe in loco est id, quod notauit idem Theod. quando Dei nuntium per Prophetam delatum est ad impium Ieroboam itantem super altare,& Iacientem incensum,pro eo enim ut
Rege alloqueretur, ad altare loquitur in confusionem Regis,qui relicto vero Deo, a quo regnum praeter spem,& opinionem adeptus fuerat, vitulis aureis sacrificabat, dixit ergo Propheta : Altare stare, hac dicit Dominus. Ecce filius nascetur domui David Iosias nomine . immolabit super te Sacerdotes excelserum , qui nunc in te thura succendunt : hoc erit signum quod locutus est Dominus. Ecce altarescindetur , π undetur eruis , qui in eos, cumque audisset Rex , extendit manum Dam de altari dicens : inprehendire eum , π exaruit manus eius , quam extenderat, nec valuit retrahere eam ad
se : altare quoque scissium est . Er essu seu es rinis , dis altari. Ait ergo Theodor. ibi. quas. 41. Sed ille sceleratissimiis cum oporteret eum admirari miraculum , & itinere eum qui miserat, extensa manu iussit apprehendi Prophetam, sed manus mansit habens figuram exicnsionis, musculis, & neruis extensis: & id quidem quod accidit altari,non cum stupefecit, sed id quod manui, valde anxit, eum autem esset valde stultus, supplex ro gauit Prophetam,ut sibi ei peteret ab co, qui miserat,non sceleris remissionem, sed manus curationem. Sic ilic,qui recte aduertit, impium Regem potius curandam voluisse manus propriae s lipefactionem, quam altaris destruct ionem , cum tamen meminisse debuerit potius, sibi eurandam esse Religionem, Ze Dei cultum, proindeque altatis restitutionem in qua verum brachium , & manus reperitur ad tutandam Rempublicam & Regnum. Qus fortassis est ratio cur in sacra Scriptura Dei area appellata fuerit, Bracti, nIsi elisarum εἰ sicut aduertit D. Hieronym. In tradit. Hebraic. ad I .Regum.Cum enim
in sacris literis brachium significet sorti
& alibi saepe, ita area foederis nititudo Dei, & illius populi censebatur, quia in ea,& per eam Deus colebatur,unde David D d 1 a .Para
228쪽
χ. Paralipom.c.dicebat. Consurge Domi- Ane Dcus in rcquiem tuam, tu, dc arca sortitudini, tuae, ubi Lyran. ait. Dicitur hie
arca sortitudinis diuinae, quia fortitudo Dei apparuit per ipsam in Iordanis siccatione Io*e 3. de larico destructione Io- βου s. S. Plii Eltinorum percuitionc I. Regum s. Voluit enim Deus ad praesentiam arce tei amenti fortitudinem tuam exerincere , & proice tonem illius gentis ottendere , ut sic cos admoneret de eultu :pli exhibendo , & Religione i eruanda , qua durante , Dei fauorem dc fortitudincm B semper experirentur, ne tandem res ipsorum facile collabi pollent. Nec minus rem praesentem conficit, si aduertas Sacerdotus in Scriptura brachiuet:.uia appellari, quibuo scilicet Respublica defenditur , Se quaecumque priaclara perficiuntur; quibas ideo ex praecepto diuino in pacificis hol iis armus duxter, tau brachium dextrum vici uiuu cedebat,unde eth illud contra iniquos Sacerdotes. Ecce ero Iro: Diam vobis brachium. hoc est, brachium vobis amputabo, Sc Isaia si . I; - Cehia. inquit, mea populos iudieabunt . hoceli Sacerdotes , Se pri ei pes Ecclesiastici, ut exponit Uran. qui in corpore Ecclesiis,ubi Christus caput esl,locum obtinent brachiorum , in extremo iudicio, Sed buni super sedes duod cim iudicantes , duodecim tribus Israel. Sunt igitur Sacerdotes brachium in populo, dumque manus suas in oblationibus Dei extendunt, hostes su-gant , Sc Rempublicam securam reddunt ab aduersariorum incursi x. Impius proinde Ieroboam stultitiam suam in hoe D maxime Ottendit, quod potius brachium suum voluerit restitui, quam Dei altare redintegrari per quod, δc per sacrificia in eo oblata, omnia bona ipsi, dc regno eius
Cum ergo ad Reges primo,& praecipue Religio, de Dei cultus pertineat, qua quidem in ea maxime per iciuntur, 3c subditos in officio,& sui amore continent,nam sicut dixit D. Nom. 2.2. q st. 82. Nic. 7.
in corpori quaelibet res perficitur per hoe quod subditur silo superiori, sicut aer per L hoc quod illuminatur a sole, lucidus redditur, de pulcher , mens vero humana, dc maxime Principis perficitur cum Deum colit, di subditos in Religione continet, unde non mirum si Rex de tota simul Resipublica corruerit, de collectus exercitus perierit, ubi Rex sacrificia Deo offerenda retardabat, & Dei cultores persequebatur, quae magna nobis videtur causa hu-
ius rumae Se submersionis AEgyptiorum, sicut enim plurium malorum , dc Dei o fensarum sons , de origo est si Rex Religionem minime curet, ita etiam principium , de causa diuinae punitionis extat
Princeps, qui Dei cultui, de Religioni per
sumitiam Dei iniuriam opponitur. Ita qu:m Icntentiam notandum venit locus alle Iudic. c. t . ubi Michas aediculi 1eparauit in domo sua, de fecit Ephod,
dc Teraphim, .duit, vultum sacerdotalem,Sc idola, unpleuitque unius filiorum suorum manam , 8c factus est ei Sacerdos, poltc. iq; inuitauit adolcscentem Levitam, impleuitque manum eius, bc habuit pudirum Sacer Jotem apud te, ubi aduertedum cit tria, e ae grauillima peccatorum ad- inlita genetia, piamu idololatria, Iecondum
ad idololatriam peregrini pauperis, Δ
adolescen iis inuitatio, ac persuasio , tertium Sacerdotio violatio , eaque tripartit primum quia non erat capax Sacerdotis Levita, qui ex Aaronis stirpe ortum non duceret. Letiit. 8.is '. m. 8. Ο I7. Iste vero non erat ex Aarone, Sc ex Moyse, nam in c. I 8.dicitur, Filius erπρ Gersan.
βιν Musi. ut habetur in correctis Latinis: dicitur autem filius Gersan secundum Betoaldum Lb. 3. Chrenis. proprie, ac immediate,at secundum alios,quod verius existimo, minus proprie, ac mediate , ita ut more in lcripturis perusitato, filius hoe loco sit nepos, liue aliquis e posteris. Secunda violatio Sacerdoti j suit, quia
nullum ius erat homini Ephraimitae con seciandorum Sacerdotum, hoc enim erat Aaronis munus , ut ex citatis locis clare patet, quomodo igitur Sacerdotem ina gurare δε consecrare potuit,& manus implere , Leuit. I. consecrare Τ Ιmplere enim alicuius manus, secundum phrasina sacri text. esh Sacerdotio initiare , quod aliqui ignorantes, δc maxime in concionibus,intelligunt illud 3. Rex. I 3.Luicumh volebat implebat manum βιa. edi fiebat Saeredes de iis, qui per munera, & impletionem manuum , donis scilicet ae muneribus introductitur ad dignitates Ecclesiasticas,contra id , quod Scripturae verba significant.
Quomoὸo autem impletio manuia consecrationem Sacerdotis significet, fatetur Cainan. dicto loco iudie. non comperisse, duas tamen subiugit res, quibus illa compleri suspicetur, unaeth oleum, ut eo aliquorum ungerentur manus, Sacerdotes que consecrarentur, altera est victima vel oblatio, tuam dum manu quis apprehenderet , Deoque offerret, Sacerdos fieIet. utraque
229쪽
veraque quidem copletio scripturis con- .sentauea eli, ut patet ex cap. 3. Leuit. σes. 9. 3c utraque simul iungenda est , ut significetur quis Sacerdotio initiatus. Sed eius causa emetens in eisdem Scripturis duplex legitur. Vna umisquispiam ab initiando Sacerdote diuersus , ut citatis locis Moy Ies compleuit manum Aaronis,&Aaron filiorum suorum, atque citam hoc in loco Michas impicuit manum filii,&Levitae adoleicentis, quem sibi accivit. Altera est ipsemet, qui Sacerdotio Initiatur , ut patet in citato loco ex 3. Regum I 3. Leuicumque velebat implebat manum Gam . flebat Sacerdos excelserum: Ille itaque prima scilicci causa, ungit, &in manum quasi tradit, quae offerat initiandus : pollerior accipit , dc osteri, &utrumque significat Chaldaeus Ionath. quando implere manum transfert per admouere , seu officite munus , aut oblatio nem, quod etiam imitatur Ioseph. loquens
de impiis limis Ieroboam i Sacerdotibus. Ecce igitur violatio Sacerdotii per adimpletionem manuum.
Tertia violatio,scu profanatio fuit indigna Sacerdotis ab idolorum cultu ta ductio,cum soli Deo, arae, sacrifiata, Sc Sacerdotes debeantur , non Angelis , non creaturis vllis quantumlibet eximiis, ac praeitantibus, quanto minus idolis,ac daemonibus Ecce igitur tot, & tam grauia in diuinam maicitatem contra omnem Religionem, sanctitatem, charitatis, ac iustitiae ossicium,sacerdotalis muneris descriptionem, Pontifiealis auctoritatis potestatem suscepta crimina , unde Prerm Damian. lib. I. Flis'. 2 i .eum obiurgans Episcopum, qui pretio , ac pecunia, ut Ponti sex crearctur maximus, impie satagebat dicit imitari Micham, se enim habet. Habuit mater Michae argentum, unde conflatum est idolum, sed absit ut tantum ex illa, quan
tum de tua pecunia prodierit lacrilegium : ex illa quippe summa in una tantum tribu sacrum est in Israel scandalum, tua vero pecunia Christianae fidei, de totius sanctae Ecclesiae nititur euertere sundamentum , & Michae similis dicit Seνari ad dictum e. Iudie. eos qui latet cum snt, Eeclesias ieam sibi potestatem usurpant, suoque solo nutu, Sc auctor itate faciunt suis in arcibus, fundis , pagis , & oppidis praedieates, adeo vilibus hominibus,quos ipse refert, concionandi, Euangeliique palam in Eeclesia explicandi munus imposuerint, quod certe dolendum est videmus enim nostra hac procellosa tempestate lummae auctoritat Is munus praedleandi aliquibus concedi, qui derisui potius, 3c contemptui sunt, quam correctio ni , dc imitationi. Michas etiam dicit eos qui ignotos , ac peregrinos abique ullo examine inaugurant, vel sacris admouent cathedris , aris , ac officiis , qua de re vi dendum eth Concilium Tridf, 21. deerat. demig. oe siest. 23. decret. de reformat. c.6. qui omnes Mein inisse debuerant dixiste nutata. praescript. cap. i. Ordmation
haereticorum lcmerarias , Izucs , Inconstantes , ut e contrario curent lumino
consilio , & diligenti praemisio examinu
Sacerdotes initiare , dc praedicatores constituere.
Sed quid longe divagati sumus ab scopo reseIentes, de crimina Michae contra Religionem, de arguentes eos, qui ipsum per lummam impu)entiam imitanturὶ Ut scilicet colligamus inde haec omnia crimina unam habuisse caulam , quam statim affert sacer text. cum ait n.s. In diebus istis non erat Rex in Israel. sed unusquisique quod sibi rectum videbatur hoc faciebar. Super quae verba sic ait Theodor. Docuit caulam cur legem eth transgrediis Michas: in illis enim, inquit, diebus non erat Rex in Israel, unusquisque faeiebat quod gratum erat in oculis suis:tam multa mala conciliat nullum habere rectorem, aut magistratum. Sic ille nobis contemplandum obiicit, quanta mala defcctus Regis asserat, ut inde colligamus, quato plura,ac maiora praue affectus ani, mus Regis erga Religionem inferat, proindeque in quantam indignationem commoueat diuinam iustitiam princeps , qui circa cultum Dei impie legerit, quod videre possumus in filiis Heli, quorum impietatem In retrahendis hominibus a sacrificiis pater soluit quasi non iudiceret solutio in morte filiorum.
Alia insuper extremi huius supplicii ratio assignari potest, quod scilicet Pha
rao in aquis rubri maris perierit, quia ipse mares Hebraeorum in aquis sui ea . uerat Iuxta illud.Quidquid masculini sexus natum fuerit in flumen proiicite , sic proinde ipse, exercitus item eius,& electi principes eius submersi sui in aquis,eamque fortassis ob rem innuendam dux He
braei populi, & Pharaoni ei supplici j indu
ct r vocatus est Movses quod nomen est AEgypti eum, S apud nos lonat; ex aquis: teste Iosipho lib. I. antiquit. e. s. Quati signum quoddam tum rememoratiuum su-
230쪽
viatilis aquae, ex qua extractus est Moy- Ases infantulus prope suffocandus in ea;
tum etiam prognosticon marinae aquae ex qua non erat extrahendus Pharao, sed suffocatus relinquendus , sicut autem iussu Dei aquae AEgypti conuertae sunt ita fanis
guinem: ubi dicitur. Eleuans virgam p r- cuilit aquam fluminis coram Pharaone,&seruis cius, quae versa est in sanguinem, Glossa interii alta ibi ait. In qua necauerunt paruulos Hebraeorum, ut bibant sanguinem,quem sudeIunt, & Orig. ibi ait. quod aquae fluminis vertuntur in langui- Bnem, satis conuenienter aptatur, ut is fluuius, cui Hebraeorum paruulos erudeli nece tradiderunt, auctoribus sceleris poculum sanguinis redderet,& cruorem polluti gurgitis, quem parricidali caede maculauerant, potando sentirent quibus habet ii nulla Auctor lib.dis mirabilibin saera
Scriptura lib. I. cap. I S. σ Rupere. ad eundem locum Exod. cir Eusebius quem refert
Sicut igitur in sanguine potato vindicauit sanguinem effusum, & aquas vertit Cin sanguinem, in quibus infantus suffocarunt,sic etiam extremo damnatur Pharao
supplicio obrutus fluctibus : & aquarum vorticibus deprimitur,qui innocentes insantes in aquis perimebat, ut supplicium responderet culpae, & vitae interitus, solet enim diuina Iustitia plerunque non sola supplicia inferre sed culpis eadem adaptare, ut videre est in impio illo Herode,qui eo quod innocentes infantes impie occidi iacit, eo furoris deuenit, ut proprios etiam occiderit, & superilites ab alio vibderit occidi, qua de te ita Auctor opem -- perfecti in Araria. iam. a.ad' ait.Dignam poenam Herodes suscipit, nam filios suos tres intersecit, & non interfectos, ab alio idit occidi, ut ne vel paternam super illos pietatem demonstraret in luctu , sed ipse occidit, ut de filios perderet, & de
morte eorum crimen acquireret, viscera
sua laniabat in filiis,& dolorem cinum non sensit, ut quemadmodii pari tuli mortem suam non censerunt propter insantiam,sie & ille dolorem viscerum litorum non senserit propter insaniam,deinde ipse multis dolotibus apprehensus est,sicut Iesert historia , quam longum est narrare: quot enim Hembra corporis habebat, tot doloribus torquebatur, & quia inultoties mori non poterat, qui multos occiderat infantes, propterea vindicta moriuntium plurimorum, in plurimis ci doloribus reddebat G. Item quando vidit se piope mortem, sciens quia odibilis erat apud omne Iudaeos , & quia mors illius multis gaudium erat factura, congr2gauit omnes principes Iudaeorum,& ivllit, ut cum ipse
mortuus fuisset omnes occiderentur , ut in morte eius omnes ciuitates lugerent,
de si non propter amorem illius,uel saltem propter thum dolorem ,& hoc consilio De i iactum cli,quando enim Magi adnuntiauerunt de stella Regis futuri, omnes
principes consenserunt Herodi, ut requi-Ierent puerum, & occiderent. Hoc unde scimusZPrimum quia dixit Scriptura: Iurbarus est Herodes, omnis ciuitas eum iLD. Deinde ipsa verba Angeli haec demonstrant dicentis: Accipe puerum,& matrem cius, Sc reuertere in terram Iuda, defuncti sunt enim, qui quaerebant animam pueri. Non dixit mortuus est, qui requirebat animam pueri, sed mortui sunt omnes, qui requirebant animam pueri. Sic ille duplici exemplo rem ostendit, altero Hero
dis , cuius si iij sunt occisi , ipseque ple
nus doloribus misere interiit,altero Principam & Procerum regni ipsius , qui ab eodem iussi sunt occidi, eo quod illi necem innocentum permiserunt, probauerunt, & adiuuerunt. Verum enim est, id quod Sapiens daxit: Per q1M quos peccat,
derat Deum ordinasse, ut ab aquis in quibus suffocabantur pueri Hebraorum iussu Pharaonis , educeretur Moyses a parentibus proiectus , iuisu filiae Pharaonis, in ipsius , & totius regni perniciem , &interitum , ut eadem via, qua deliquerat , puniretur. Ouid impie insanis 3 Ait Augustin. Quid crudeliter saeuis 3 Licet
plurimis insontium mortes acerbas inferas , tibi necis augetur, & poenae non detrahitur meritum , cum enim passim paruulorum corpuscula deiicerentur in flumine , Moy sena manus excepit humana, quem pro totius vindictae causa quaerebant, nouum miraculi genus secit misericordiae filia parricide,nam dum paruulum seruat ignara patrem decipit incauta, dignum malitiae eius sceleris erat, ut filiae prouisione periret, qui genitrices indixerat parturire , competens processit diuina vindicta, ut suis aflectibus puniretur, &Moyses pro aliis cxuc dis exueri tiri: a si
ctibus deniq; mustica lingua Moyses nomen accepit, & Pharaonis necem , quam praeparauerat in nomine , in flumine maris inuenit, iubet hostis is flumen paruit Ios proiici, quos nec dum vivere natura