장음표시 사용
371쪽
libetὶ loeutus est contra Dauid , & pom A mra in manu. non erit in cens malles , seu, quam intuitu negauerat illi cibaria , quae
ipse promeruerat , cum deberet domus subuersionem , mortemque timere : Erat ei conuiuium in domo. quasi conuiuium Regis , ct cor Nabat iucuniam . erat enim
ebrius nimis. Instat igitur Nabal sunt illi, qui libere contra Deum loquuntur , dc illius seruos persequi statuum, & laetantur in rebus pelliniis sicut I'harao in praesenti. Quam etiam impiam securitatem cernere possumus in in pio proditore,qui ut in Hebraο habet tu: Manus ad manum. ut iit sensus. Cum malus manum ad n anum alterius extendit , ut manibus datis,& consilio inito, malum operetur, non erit innocens, idest, impunitus, hoc enim velut malum cxecrandum Deus detestatur,ut patet in prima mundi punitione per uniueriale diluuium, nam si illius causam
inquiramus, eam aperte tradit Scriptilia dicens : Videns Dem. qued multa malitia Gon s. g. hominum es et in terra . is cuncta cogitatio num. F. ad vocem Domini dicentis: Ilam vestrum B eoiau intenta esset ad malum omni tem me tradisurus est . minime retardatus , &ciam eaeteri discipuli pertimescerent fragilitatem piopriam, dc nouissent nihil tale de magiitro, aut contra ipsum cogitasse , plus tamen ipsi credentes , quam sibi, tristes interrogant de peccato : Nunquid egosum Domine ' Ipse tamen venditor, imo, & venditus, ut faceret iniquitatem, impudenter, & secure intingit manum in catinum,cibumque sumit absque eo,quod illi faucibus adhaereret, quod expendens re , paenituit eum quod hominem faeisset inter .ubi Theod. ait. Non simpliciter peccata corum tanta , sed studium iniquitatis non iniquitatem reprehendit, quasi id Dominum impulerit ad puniendos uniuersos homines, quod non iam impctu, ira, prauaque aliqua affectione ad operandam iniquitatem adducerentur, sed data opera , & pra: habito consilio , praeui. que meditatione in peccata sese effundebant, quod extremae nequitiae evidens ar- D. Hieron m. ibi ait. O mita Dei patien- C gumentum est , sicut videre licet in Phatia,primum dixerat,unus vestrum me traditurus est, perseuerat proditor in malo: manifestius arguit, de tamen nomen proprie non designat. Iudas caeteris contristatis, dc retrahcntibus manum , & interdicentibus cibos ori suo, temeritate,& imprudentia, qua proditurus erat etiam ma
num cum magistro mittit in paropsidem, nec primo, nec secundo, a proditione retrahit pedem , sed patientia Domini nutrit impudentiam suam, poena praedicitur, ut quem pudor non vicerat, corrigant de- D nunciata supplicia, Se ne tacendo se prodere videretur,& ipse interrogat, Nunquid ego sum Rabbis Et blandientis iungit aD sectum. Ex eo autem prius cogitat, & loquitur Pharao de infligendis malis,& perpetrandis iniquitatibus , ut magis prodat malitiam suam, nam casu malam inferre, licet culpabile sit, poteli nihilominus aliquam excusationem sortiri,iraeundiae scilicet vel prouocationis : at vero consulto, & praeuia meditatione, de inserendis
malis proximo deliberare, id piosectis dia- Εbolicam cli, quod prosequitu 1 R. in
Psalm. I. cum explicat beatit inem illius : frui non ab tyt in consilis impiorum is in via peccatorum non stetit. Beatitudinis,
inquit ille, & nihil cogitasse,aut proposito destinasse exequi, quod is malum. Si
autem per inimici insidias impietatis consilia inhieris, in peccato noli persistere. Et in hoc lenia videtur dixisse SalomotuMaraone , qui praemeditata mala, S apud se constituta loquebatur,& ideo fortastis sacer textus praemisit supplicium a Deo illi illatum, & iterum retulit post praesentia verba , ut colligeremus hanc praemeditationem , dc praedictionem Deum prouo easse ad inferendum extremum stipplietum impio Regi libere praedicenti,& Impudenter praemeditanti.
I lud deinde sese nobis expendendum offert , Pharaonem non iam nomine proprio appellati ii ve Regis a sacro textu indicari, sed sumpto ab odio, & inimicitia , qua in Israelitas deflagrabat. Τetigimus superiori annotatione huius rei rationem, ex codeductam, quod Rex minime appellandus esset ille, qui seipsum regere , 8c componere minime nouit, cum
id prae omnibus deberet, & quia ad hunc locum pleniorem huius rei probationem
reseruauimus,eam ex eo deducimus,quCdnotauit Eliseus , quando Elia per turbinem in caelum abeunte exclamauit de
terra dicens: Pater mLpater mi, tirrus Is 4. Reg. .
rael, ct auriga eius, ubi appellat Eliam num. I 2.& currum,qui regitur, & aurigam,qui regit , ut ostenderet eum optimi Principis munia expleuisse, qui non soliun alios
372쪽
prudenter iegerct, sed etiam seipsum scitet optimὰ ducere ; & Deo parere nouisset, quod optime aduertit Istran. in cap. 9. lib. I. Ree. cum ait. Currus qui ducitur hieponitur primo , S auriga , qui ducit secundo , ad ostendendum quod ille bene ducit regendo , qui fuit primo ductilis in Obediendo , nam siclit dixit D. Bemata. s. i. dedignatio subiectionis, praelationis reddit indignum, videant in vobis subditi,quod redhibeant, beatus ille Ccnturio : Ego, inquit, homo sim sub potestate
eons:stutus , halens sitis me milites. Dicturus quippe habens sub me milites,pranni- sit , nomo sum sub potestate constitutus, prius se agnouit hominem, quam potentem. Homo , inquit, sum, & homo si b ρο- tectate am quidquid subinferat suspectam non habemus iactantiam, reuera quia non confusus est de subiectione , iure ex praelatione meruit honorari. Non erubuit super se potuitatem, & ideo dipnus, qui haberet & sub se milites. Forte non ignorabat, quod subiecto sibi homini,Deus omnia subiecerit sub pedibus : OEendenti se, infensa reddiderit. Sic ille. Praefecturus
igitur Deus hominem cunctis animantibus terrae , Sc uniuertis volatilibus caesi, prius eum rationi voluit subditum, sibique per impositum obedientiae praeceptum subiecit, cum dixit: Ex omni ligno paradisi rameι . de ligno autem sicientia boni, en mali ne comedas. Deinde vero adduxit animalia ad Adam : Vt videret quid vocaret ea . qua in re illorum dominum eum constituit, sicut probat Ch si . ibi ho- mil. t . Nam ius imponendi nomina ad dominos spectat: antequam igitur animantium imperium Adae committeret, obsequium , & obedientiam ab eo postulatiit, quia vero illam Deo , & rationi praestare nesciuit, dominium , de imperium veluti ineptus ad illa cxercenda diuinitus anti sit. Et ideo Gregor. lib. 3 s . Morol. v. I 3. ait. Adam,quia aut hori suo esse subditus noluit, ius carnis suae , quam regebat amisit; vi in seipso inobcdientia sua confusio redundarct . & superatus disceret quod elatus amisissiet. Haec eli ratio cur David,postquam Reges intelligere, & crudiri iubct, exponens in quo haec intelligentia ,& eruditio versaretur addit. Apprehendite aeses linam, in sonte vero habetur: ο culam ni klium,uod iuxta veterem ritu ni adorandi mo-um continet,olim siquidem adoratio fiebat per oscillationem manus, sicut prosc-quitur Diniara .in eap. I Iob,o in c. I 3. . Osea, ut sit sensus. Si vultis erudiri,& edoceri circa tractandum gubernaculum , α moderandam Re inpubi. Deo obedientiam exhibete, incipiatque regimen a vobismetipsis. Merito proinde Moyses eum, qui contra rationem ,& contra Deum insurrexerat, seruos Dei iniuste persequendo, non Regem vocat, qui se minime regere nouerat, sed solummodo inimicum praedi- eat, & sorte etiam hanc nomenclaturam illi indidit,quia nullus maiori cum ratione potest dici inimicus, quam homo , Cuius atrocissimum est odium , & infestissi-ina inimicitia. Haec est ratio cur Christus Dominus volens nobis proponere, quo odio , ct malevolentia diabolus Ecclesiam insecte. tur, δc nitatur unitatem doctrinae , & animorum disrumpere, es perdere protosuit parabolam de homine, qui bonum semen seminauit in agro suo , in quo superueniens in laus homo , super emMaula LAzania in medio tritici. Appellatur autem diabolus eo in loco, inimicus homo, cum ipse homo non sit,ut melius exprimetetur odium, & suror , quo di abolus in nos debacchatur, nullum enim maius odium reperitur, quam hominis, qui prae omnibus , modisque omnibus, & horis persequi solet, & odisse.
Haec etiam fuit ratio cur non monuerit discipulos , ut se ab aliis inimicis set-uarent, sed a solis hominibus cauerent tanquam ab iis, quorum odium, & inimicitia ac calor, & periculosor erat, dixit enim : Attendite vobti ab hominibus, ubi Author operis liversem. ait. Dixit attendite vobiς ab hominibus, quasi a quibiis dam pessimis malis, & super omnia malis, nam si non quasi homines accusans dixissiet, sumiceret illi dicere,attendite vobis , tradent enim vos. Nunc autem addidit ; Attondite vobis ab hemisibus , Ollendere volens, quia prae omnibus malis homo est pellimum malum : nam si bellias comparare volueris eum , peiorem inuenies: bestia enim quamuis sit crudelis , tamen quia est irrationabilis, declinatur ab homine crudelitas eius; homo aut cm crudelis cu sit & rationabilis, non facit C cua-ditur crudelitas eius. si comparaucris hominem serpenti, peiorem inuenies hominem, quoniam serpens, Sc si malitiam ha bet, tamen hominis timorem habet. Ideo si quem absconsu potuerat, mordet: si autem ricin poturrit,sugit, homo autem , &malitiam habct serpentis , & tumorem
373쪽
non babet sicut serpens, ideo quando non habet tempus, latet sicut turpians:si autem inuenerit, irruit sicut bestia, adhuc autem anguis, si quidem it citata suerit laeuit: si
autem irritata non fuerit in illentio transit ; homo autem, & non irritatus insanit, S magis luper illos insanit a quibus
non fuerit irritatus , Sc ut breuiter dicam unaquaeque bestia, vinum habet, & PrOprium malum , homo autem omnia habet in se. Denique homo malus licior est, quam ipse diabolus, diabolus enim si videat iustum non elt ausus ad eum accedcre , homo autem malus quamuis hominem sanctum viderit, non solum illum non timet , sed adhuc magis contem-m r. Sic ille , ex cuius doctrina pollemus odium Pliataonis apertu clicere, cui, Scsumma potestas timorem Omnem Exuit, ut audaciter manum validam compararet , dc innata saeuitia irritavit, ut seruos Dei peri equerctur,& in crudelis Erria vcr. ba prorumperet. Agnouit hanc hominum naturam Pharao dum ex se caeteros iudicat, ac nactitur : nam post octauam plagam locustarum sustinus Pharao vocavit Moysena , dc
Exod. Io. Aaron , dc dixit eis: Peccaui in Dominum Num. 16. Deum vestrum, i, is mossed nime dimittis pereatum mihi etiam hac vice , per rogate Dominum Deum ventrum. ut auferata me mortem ipse farctur peccaturri sinim, sed non ex corde, commissum,& in Deum, & hominem .cumque prius dicat, & recte se peccasse in Deum, deinde in homines, prius veniam precatur ab .' hominibus, quam a Deo , ut pote qui ex se alios pensabat,saciliusque arbitrabatur Deum precibus hominum sore placandum, quam hominem qui pertinaci odio tabescens difficilius e corde illud dimit tit, ut indulgeat, & obliviscatur iniuriarum, proinde prius veniam ab hominibtis pollui at,& rcquirit , certus utique Deum solita ibenignitate offensas facile condonare, & peccata dimittore. Neque vero difficultatem ingerat,quod impiissimus Rex veniam prccatur a Moyse , quem facile posset occidere , si tanto odio in eum flagrasset: huic enim obiectioni occurrit Pererim hoc in loco dicens, quod si Rex ille suo iud: cio,& albi trio relictus sui siet, eum iam iussisset occidere, sed Deus aut mentem eius ab istae itatione, S consilio prorsus auertit, aut ei ingentem incussit metum , penitus pei sua ,sere,ut si Moysem,vel attingere auderet,ut confeltim ab eo interimeretur.
Etenim cum videret Moysem tantum habere ius, potestatemque p.rdendi quae ibit, merito debuit timere , ne si cum onfenderet, potest.ue in ve luam in eius cxitium perniciemque conuerteret, & exurisceret , neque cnim credendum est de homine inimico i quod li suo relinqueret ut odio intactum relinqueret Moyse m , Meius vitae parceret, cuius morte delectabatur etiam minitando , tale vero odium
hominis atrocillimum est e solet. Pro qua re notandus venit locus ille,
ubi Propheta Gad venit ad David, de dixit:
Elige quod volueris gut tribus annis pesti- t. Parat. Lentiam, aut tribus mensibus te fugere ιο- 2 s. n. m. stes tuos .crgladium eorum non pesse erratis
re . aut tribus ditam gladium Domini Angelum Domini interficere in omnibus finibus Urai I. Respondit David: omnἰ
parte angustiae me premunt. sed melius mihi ost. τι incidam in mauus Domini. Diamulta sunt miserationes eius,quam in manus hominum3bi vides Dauidem nolui si se incidere in manus hominum , sed potius in manum Dei percutientis gladio suo per manum Angeli; & praeter rationem, quam Dauid affert, aliam inuenit
Hieron.iu tradit. Hebr. ad lib. Para ubi ita
ait. Hic quod terribilit cr positum cst primum de gladio Domini,temperatur, dum dicitur,& Angelum Domini,non in manu
hominis : ut flagellum cius non esset in manu hominis: Angelus enim erat percusisurus,sicut pollea apparuit David. Leuam Supra enim David oculos suos vidit An tam mιm. I s. Domini stantem inter erelum o terram,oeua, tum gladium in manu eim versiunconfra Hierusalem. Terribilis utique aparuit Angelus , sedeterribilior appareret omo , si evaginatum gladium haberet, quandoquidem nulli omnino parceret, Mideo quod horrendum vaderetur in hoc supplicio si infligendum foret permanum
hominis,temperauit dinina misericordia, ut ast olet, tradens gladium punientem Angelo poti iis, quam homini, huius enim crudelitas nullo prorsus satiatur sanguine , nullam intactam relinquit domum, vel aetatem , nulli proculdubio amicus; comnibuς prosecto inimicus Vide si pe- .
percit fratri, tencrae adhuc aetatis , sed eximiae iam virtutis, admirabiliique pulchritudinis nempe Iosepho, unde senex pater nihil tam immane suspicatus, vides tunicam sanguine haedi intinctam ait. δε- Gen. 37. O pessima eemedit eum . bellia deuorauit uum. 3 Ioseph.Vbi Ruterlib. 8.ea 2s .ain Neque hoc dicens salsus aut mentitus est, talis namque
374쪽
namque saeuitia cum leone , te urto fere, aut belliae vocabulo rectis lime aequi uocara potest, addit vero Rupera. ut constat ex textu: senem patrem rei omnino inlcium noluisse a filiis accipere consolationem, quia lacrymae patris quandoquidcm vulneratam cordis vcnam inuenerunt, si in no laxato currebant, nec retineri adiun-OP. Eabenis poterant, quia sorti impetu si se excusserant.Verum lacrymae Ratrum conclutae erant, ncc lanitur quamuis calcaribus urgerentur, crumpere volebant: quomodo proinde ab cis potuit accipcre consolationem a quibus tristitaς causa tota promanarat, & in quibus sola crudelitas residebat. Haae ctiam cernere potamus in eo,
quod contigit Dalrieli,quado Rex etiamsi polucrit cor suum, ut liberaret Danielem ab impiis calumniatoribus non potuit:Sed mispira est in lacum leonum, is a latus lapis unus. σpuitus supeν os Dei: quem obsignauit Rex annulo suo,ct annulo Primarum suorum, ne quidserer estra Danisl m. Mirari quisque merito potest , cur secet textus dicat obsignatum lacum , ne quid fieret contra Danielem : quid enim amplius potuit contra Danielem fieri,qui in lacum leonum ab cisdem dilaniandum, dc deuorandum nati sus fuerat, dc quis potuit crudelior reperiri famelicis leonibus ad quos mittebatur Daniel, unde proptereunt contristatus Rcx, neque comedit neque dormiuit ea nocte Scio ego hoc in loco aliquos recentiores intcrpretes nimium loco Hebriorum amantes illud: Vesui i fieret contra Danielem. sic exponere: ne Rex,qui nimis propensus in Danielem videbatur, ut diximus illum extraherct,
quasi hoc non Regis consilio, metu principum, sed principum inlligatione iactum
fuerit. Caeteriim ad nostrum institutum,
meliorem S solidiorem habeo expositionem Hierony. Theod. Mald. ct Rabbi Saadiae , qui id prudentissimo Regis consilio factum afferunt, ne principes, si viderenta leonibus non interfici, mutata voluntate, non iani leonibus occidendum obiicerent, sed ipsi Oeciderent, si vero quaeras, cur praeter sigillum Regis, sigilla etiam Principum fuerint adhibita 3 Id certe a Rege summa prudentia factum est , ne speluncam propter eos obsignare videretur , nisi etiam Medorum Tortassis mos fuit,ut quae publice fiebant, non solum Regis, sed etiam Principum annulis signarentur , quod in rebus grauiolibus apud plures nationes ier I consueuit. Audiamus ergo meron. pro nostro argumento, sic rem discutientem. Obligna-uιt annulo suo lapidem,quo os laci claudebatur, ne quid contra Danielem moliantur ininuci credat enim eum Dei potentiae:& qui de leonibus lecurus est , de hominibus pertimescit. Obsignat aute, Scannulo optimatum suorum , ne quid suspicionis contra eos habere videretur. Hic merov. ex cuius sententia crudeliores leonibus, immaniores feris, inhumaniorcs belliis, homines repei iuntur , quorum de odio securioies profecto sunt, qui inter leones degunt, quam, qui inter homines, unde Plin. m. 8. cap. I 6. Captiuam foemi nam refert inter leones, liberatam precibus tantummodo sui me, dicendo scilicet se familiam profugam, infirmam,supplicem,antinalis omnium gcnerosis limi, caeteriique imperantis indiguam eius gloria praedam, indu etiam conclusa,S Obturata leonum ora ne tangerent Daniciem, quem aperta hominum ora clamantia
prae odio, Sc pollulantia extremum sipplicium in lacum , 3c in praedam leonum iptum,vel inuito Rege immiserant. Noli vulgate huius rei exemplum n bis in Samsone adest contemplandum, quem foemina ab ipso summe dilecta inimicis comprehend cndum tradidit, cuius odium in praesentena doctrinam se prosequitur Eshram torv. I. sem. aduersius -- probi mulieres. dicens. Quae unquam bestia,die mihi, in maritum suum talia exercuit duae dracaena coniugem proprium interimere voluit Quae unquam leaena suum maritum ad eadem tradidit dc eaetera , quibus habet si in ilia de iudicio , de
retributione,& oris . homil. I s. ex va-r: s in Marti . Muliere, inquit, leo, de dra- eo in malo inferiores sunt. Cetus Ionam iuuentute custodiuit, Dali Ia autem Samsonem circi unirentum illecebris , raso etiam capite deformatum alienigenis tr didit, ut virtute crinili, & dccolis oculis spoliatus ludibrio forci hominibus, quibus suerat ante terrori, ciun his captiuus molit, quibus dominabatur invitus, scio ego, Sc aspides blaadimentis incantantium miti pari, de leones,& tigres,dc pardos , domita feritate, mansucscere. Mulier mala, & si iniuriam patitur , & si honorem accipiat, extollitur. Quid dicemus 3Qwbus odiorum causis displicuerat uxori3Iorte non erat specic sus & quis copulchrior sub illo tempore visebatur, oui septem crines sacrato vertice in septiformi, gratiae Imaginem praesulcbat An vero
375쪽
vero non erat sortis, & con: ptu igna- uix sp ti batur ξ Et qui , illo sollicii qui leonem terribilem mi anti sibi obuium lo-lus, & inermis inuictis manibus strangui Miu,&, ut scriptum usi, licut haedum caprarum discerpit: ZSed praeterca,& lanctus
crat,atque in tantum lanctus,ut cum liti ἱ-set,poit laborem pugnae, in loco sicco deprccatus in desectu animae suae Dominum, ilatim ex ipsa maxilla,quam in manu tenebat, crumpente aqua, biberit, atque inde litis astu, ex codem mortui pecoris Osse, quo viccrat, rusinus extinxe- Brit, S hunc tantum , & talem virum , &pulchritudine , Se virtute , Se sanctitate uxor sita, sicut inimicum decipiens alligans allophylis Tradidit. Dic mihi quae helhia contra masci dum uum talia aliquando meditata ei Z Videndus item hac de re μοι linia d Cytherium in carmine, ersei i. . mi Seuerum, θ' sanctiis Orientius Istiberitanus in commonitorio , Ur Auitu Ioach.p. i. ex sit. in Dolose igitur,&per summam crudelitatem traditus Samson Philistaeis, ipsum nequaquam occide- Crunt, sed prius oculis cibostis ad molam asinariam religauerunt: neque unim audiendi sunt, qui obicaenain de hac mola exquisierunt interpretationem. Quaerit vero Abulens ibi c)uc'. 3 i. cur illi mor tem non intulerunt, cuius vitam maxime execrabantur Z Et respondet,quia reputabam completam vindictam, si eum occiderent, ideo conati sunt aecipere eum viuum ad illudendum ei,& quamquam Uzrba Abulensexposimone non soleant indigere , completam vindiciam hoc in loco D intellige non satiatam,sed finitam omni-ho, & terminatam, eum enim inlatiabile soleat esse humanum odium non tam facile compleretur, attamen terminum haberet vindicta, si vita Samionis finirctur Ideo ergo ipsum superstitem reliquerunt, ut diutius de ipso vindictam iamcntes, obiectum , & materiam haberet odium, eirca quod versari posset: iam vero nobiles , de potentes viri grauius , & accrbius ludibria,& 1 urias siutinent,quam mor tem ferant, euius rei singulare habemus Eexemplum ab eodem Abule . annotatum. Etenim pomquam Phil , Iθm irru/runt in Satu. , in sillas eius . , pero serunt Ionatham, oe Abinadab.Θ Melchisua filios Saul totum, pondus prati' versi V est
in Sal l. is consecutisunt eum et iri Hagittaru . 9 vulnera m est v ementer a sagistari,s Dixit Sawta ἰ armigerum uum,magina gladium tuum,o percute meare ferte
Α veniant inciscumcisi iiii, hai ciant μου inae res miD . Addit Ligo Aouleni ibi.qualli. 8.potius voluisse saulum occidi,qrram viuum illudi, quia pati ludibria
grauius illi erat, quam mortem tolerare, hanc igitur iugem, de perennem mortem volucrunt ibi liitaei diu exercere in Samsonem, ne li semel extingucrem, materia odi j exercendi, & crudelitatis sectandae, non solet,ctenim praecipiebant , Ila vocaratur Samson. cr ante eos ludeνet, qui ad eius de carcere ludebat ante eos . quae
verba sic explicat Abulens 3 p. 7.ia d.
cap. I 6. Iudic. Iaciebat Samson aliquos ii dos sicut insanus, impingendo in columnas:& pol illimum,cum esset caecus,& sOttis laedctatur sortiter impingendo in parietibus, sicut dixit AH aeris Et hoc. in sine,
quod corpori caeco sortiter moto colat in ingit sortius percuti, quam infirmo.Sic igitur ludebat, siue potius Phil illaeis ludus
erat Samson , de hominis caeci, & quondam sortiis ini in iliis , aspectus, dicta, factaque omnia,etiamsi nollet,risiuri mo-ucbant, & quae misericordiam clicere deberent, crudelibus t 'hil illaeis gaudium, Scvoluptatem, risus, & plausus ac cachin nos Samsonis irriseria excitabat , egeitas, caecitas, deformitas, captiuuas, squalor, consputatio,diverberatio, Iaccratio,muti,
latio,excruciatio, excarnificatro, quia patiebatur is , quem oderant, aemulum , dc nostem habuerant a quo multum iniuriae detrimenti,contemptus, ac dedecoris acceperant, laetificabat, sic enim consueuere homines crudeles , ut prosi si mur Ouid. lib. ..de tristib. Elegia Σ. lik 3 .de poni. Elegia 3.Ludorum ac ri subna materiam sua ipsius p ruauia , & calamitate dabat Samson. Addunt vero L X X explicati nis causa,quod vel baculis eum percuti bant, vel colaphis eum caedebant, & ala
pas infligebant, nam, & has infiigere habent in delitiis, ludis, ae ti)ieulis potentes, superbi.& crudeles,qualis ille,de quo
Gesisti lib. io.cap. 1 . Luc. Nerat. suis egregie homo improbus, atque immani vecordia. Is pro delectamento habebat Os hominis liberi manus suae palma verbe-, rare , cum seruus sequebatur erumcnam plenam assum portans , & quemcumque 4epalma iat, numerari statim , secundiim duodecim tabul/s , quinque, & viginti asses iubebat. Ecce igni .r cur Philista i Samsonem captiui non illico occiderunt, sed diu occidendum seruarunt, ut populi arrogantia,gentis superbia, principum cupiditas,
376쪽
i temeritas , coranusiatienis erat u- A conati sunt sanguine , honore , & morte et utaminimorum oculorum lasc uia, chi iiii Domitia , sic illa haec omnia pa-
vulla, petulanaut .um prurigo , sannionum dicacitas,
omnium deni si improbitas aliquid scin-
per iaculatetur orianticum , de intuitae. Haec suit ratio, cui anticii, S oppicili ti-raesua: nimis, Dixerint Domim. re tae etinosis quicquid tibi liaeet . quae xerba sic
obiter explicat Anera in Abac. I. nu. 49.
Non per hostes no tros, iad per te ipsum plectu nos, quod etiam petebat David:
Eripe animam ms m ab impia, si a r. m
tienici fuit mundo laetim lux cnaritatis, de eximiae erga nos dilectionis sat mare vo-lcbat. De Clitui O unim intelligit D. stiti . inuic locum, sicut S s,ian. Lb.d
'ia ne , Cir . p. ideinque A. susin. Θλ- θ. stina illam de qua conquelius est Christus Dominus in cruce, interpretantur de siti , & desiderio , quo flagrabat, plura adhuc pro nobis, de acerbiora sui li-ncndi, currebat itaque illi in siti sua, g. suam ab sum/tu Maxus stia . id est fra- B uiora sapplicia patiendi anhelans, illi
manus hominum , qui inimici sunt, nam sic ut dixit David:atis is est A Dei manu
qnam in Lo Jntim taeidere , qui manum leuare minime nouerunt, donec Oiti uia saeuiendo conficiant. Neque etiam ablata vita finitur hominum odim,ut patet in Chrisso Domino, cui post mortem vulnus ii ixit miles, vi Iudaeis morem gereret,qui etiam mortuo vellent noua infigere vulnera, imo,& an- veto curiobant in siti etiam suam crudelitatem explere sit spirantes : S licet Christura sitici tota in morte au Iamus, saturatum iamcn lcgimus apud Ierim v biclicitur: L. ti bittiae oppreίνου s; saginatum Ierem. 3. in si ei di Vi: T Huli. M. δε possent cap. 3. num. I. vor ait. Numquid tamen subcunae morti , etiam contumeliis opus iuerat Sed
saginari voluptate patientiae dis ccessurus volebat. Despuitur, verberatur, deridetur , stadis vestitur , iacilioribus coronatequam illi vitam eriperent. Illuserant, C tur: Mira aequanimitatis fides,qui in ho- Lur. 8.eon que nr,is alapar in faciem estis dede-junt. Vbi Ch Mosi homiL8K. in principio, ait. Liaamobrem hae satiebant etim octi- furi eum 6sent' Quia Θηλ suiusmodi ita
mriti sunt, qtiam sol In e ute υidendo raminis figura proposuerat latete, nihil de patientia hominis imitatus est. Nine vel maxime, A Pharisa i Dominum cognoscere debuistis, patientiam huiusmodi nemo hominum perpetraret. Sic ille Q-ginaturn torresciatis de inititiis proponit Christum Dominum, suem saturatum 3ixerat Ieremias: nusquam tamen legimus saturatos Iudaeos, eorumve crudelitatem satiatam, quia nunquam repleri potuit,& obturari: quapropter aperto, & hian-Hos oretistiit . ebant. cedebam, caput D te ore sanguinem postulabat, & pectus perentiabant abunde animas suos implentes. Sic mos . Vult non morte Christi Domini crudelitatem illorum saturan- . dam sore , nisi ante ipsam tot ludibria exercerent, tot iniurias inserrent, cui etiam post mortem vulnus adhuc addiderunt, ideoque Chrysiost. ait. Vt ipse nihil lenitatis praetermisit, se ipse nihil contumeliae nihil impietatis, sed tam verbis, quam factis explere sutorem suum conabantur. Quibus in verbis mihi videtur eius aperira curatiit post mortem , vnde adhuc co cupitum sanguinem posset
possumus insuper, & innatam hominum familiam ex eo deducere , quod nor solum per se ipsos persecutionem in rendunt. sed a Deo in signum, S comprobationem amicitiae volunt, ut ipse inimicis ipsorum mala illa inserant, suae ipsi nequeunt inferre ; quod ostendit Diuinum Oraculum ubi dicitur: Ditixi vos, se ἀ- Maiae.1. contineti oppolitio inter beni uitatem E Hi is, in quo diloxiis; nos ' Ne a stater
Christi Domini, & Iudaeorum crudelitatem , vi scut ille nihil omisit laboris , &iniuriae, &supplicii sustinendi, se illi nihil omisere inserendi, quod videtur explicasse Regius Vates quando dixit : Ve
μ2 re. curas in OI. ubi plerique transtulerunt, encurrerunt. ut sit sensus , quod scut Iudaei sitim suae crudelitatis explete erat Ecati Iae s. ditis Dominia, . , Ileae. eis. Esati aurem odio habu .es pos e montes Foti in Miludis er sare Alat mestis in Gaetras is serti ' quae verba obiter explicat OIM'ad c is. Exod. & ait. Non tam gratum est homini, ut eius gratia amieo, illius diligas, aut eis bene facias,qu.DD,ut inimicos cius Odias, & male facias eis.-lach. I.sic eis dicit:Dilexi vos. dc
377쪽
3c cluaesunt in quo ' id est, quae sunt signa dilectionis, quae ostendi iti nobis i Nonne, iocuit, frater erat Esim Iacob, di Iacob dAlexi, Esau vero odio prosecutus sum , cte.
Refert igitur ipsis quasi benefici j loco,
quod po:turitatem Esau odio habuerit,qu.un temper seruire coegit populo Iudaico,& cx terra, tuam illi dedit,cst enim Idumaea sicut testatur Abraham Ortelisos in theatra orbis in tabula Patis. . Et
D. Hieron ad Dardanum. Moiriuosi, ita, ut
vel ex ipso Prouinciae situ colligere possent Iutii,quanto amore cos Deus prole-uerctur, cum Idumaeis dederit incolenos montes asperos,& laxa praerupta, accommodatiora ad vitam ferarum , quam ad vitam horninum, sicut ibi interpretantur D.Hieroum Ioeodoret. Isidori r Arias
Montan. Praeterea haec gens suit sub imperio Iudaeorum , praesertim temporibus Dauidis,& Salomonis, ita de post captiuitatem Babylonicam, per haec igitur carnalibus hominibus ostendit suum odium ex amore erga alios proscctum, non quod in Deo pallio odii sit, ut bene notauit Basil. in P alm. 3 . e, Lactant. Firmiam lib. de ira Dei , sed ut ollenderet sacra Scriptura non illo singulari amore dilexiste Deum Esau, citisque potieros, quo dilexit Iacob
Exo . . du quo Exo. 4 Filius meus primogenisus num. 22. Ur ei. Et, Deus. . Trelegit Dominin Deus Deut . . tμua,ut sis ei populus peculiaria de cunctis,
num. s. qui fiunt super terram. Et Paul.Luorum os Rom. s. adoptio, is gloria, em tentamentum is legi' num. 4. latio, io cultus .is promusiones,, ex quibus
Christus qui est super omnia benedictus. qux omnia , & alia , quae Deus pollet in confirmationem suae erga Iacobi polletitatem dilectionis adducere libeter omittit , quasi non ita incaciter illam testarentur, S interrogationi, in quo dilexistinosΘSatisfaciens proponit Odium,Sc mala, quae Esau posteris contulit, ctiam dum pessimam terram ad inhabitandum concessit, utpote qui probe nouerat homines sic assici odio erga inimicos suos, sibique oppositos, ut potius vellent illis mala ii serre, quam in se bona recipere, Ac poss-dere ; qua in re maxima ostenditur inimieitia humana. Haec eli ratio eur Deus volcns populo Israel legum seire, eumque ad tuorum mandatorum obseruantiam adducere , ut Exod I9. melius , & Acilius eos alliceret ait. Hac num. . diem demui Iacob. Vos ira vid Παι qua fecerim AEnpim . quomodo portauerim vos super alas asullarum. asumpserim mλ . Vbi Caiet. pro nolito argumento sic ad-
Α uertit; prius mala illata Egyptiis, deinde
bona collata Israelicis commemoranda
mandat: pluris siquidem iaciunt homines mala,quae infliguntur hostibus suis, quam bona,quae accipiunt:& quoniam Dominus hoc nouerat, inquit O g. ibi,hoc sum me placere Iudaeis , hoc illis primum int collata beneficia proponit. . Conquerebatur tapius Salii, quod nemo estut qui eius gratia odisset David, Scconiuratos aduersum se asserit, ac dolet seruos suos, quia nullus est de Davide an-l minitabat euin persequeretur, S. compre- heiulcreta.Coniurastis, inquit,omnes aduer- I. Rei sum me.non est qui vicem meam doleat ex 21. n. g. vebis. Volebat enim ut omnes insensum animum' haberent, Sc ostenderent orga Dauidem,& candem crudclitatem in eum
exercerem, S plus dolet ex eo quod Dauidem non peticquamur,quam gaudet cxco quod tibi obtemperantes videat, Sc ab elide diligatur, praeualet siquidem odium inimici hominis, ut omnes secum in eodem odio vellet comites habere,quo in ta lius, & citius crudelitatis ini amam ad exitum, valeat perducere. Interrogauit Petrus Magistrilin,& minum , Domine quoties peccabit in Me Mart. I frater meus, or dimittam ei Z V que sopi Irar num. LI. idest, si frequenter offendat me, 'uoties dimittam ei Vsque septies 3 An si etiam septies peccauerit in me patienter ferendum, de mox ipsi condonandum erit 3 Vbi Franci sem Lucas ait. Videtur Pctro numerus septenarius abundὰ mistus, imo aequo maior esse , ex carnis sensu. Cui I Cfrastus Dominus dixit. Non dico tibi us .
que septies. sed inque sieptuagies septies, ni
merum finitum poocns, nempe, leptena- rium,pro infinito,ia incerto ut poni solet, patetque cx Proue . 1 . Septies in die ca- Pro . 24. Et iustus. Hune igitur numerum ponit in num. I s. denarium conuertum,& per eundem multiplicatum , ut magis infinitum reddat. Itaque breuis limo numero contcntus cst in dimittendo retrus, etiam dum ab md multus sibi esse videtur, at vero Christus infinitum ponit numerum ad remitten-ξ das offensas, ut augustum animi ura hominis denotet, luem crudelissimum alias, &minime satiatum in persequendo saepe videre possvinus. Caetersim adiicrtendum, quod hunc infinitum numerum apposuerat iam Lanaech ad sui vindictam , cum dixit: septuplum vitio dabitur de Cain is Genes 4 Lameth vero septuag es sepelas. Etenim num. 2 vindicta, furorem & odium usque in infinitu protrahit,& exledit humana saeuitia;
378쪽
& inimi eitia, venia vero,& indulgentiam sparuo numero coiac ludic , quia odium
in persecutione illius , quem inimicum
cenici , inulta quaerit, excogitat, inuenit, Sc expectat, iii dimittendo vero nimis coangustatur,& quam bicies Inre cone luditur. Hoc quidem videre cist in Pharaone,
qui populum dimisit post multas plagas
ex terra extra υ sociter. Sed iterum nunciatum cIi Regi, quod fugisset populus: immutatu /zy .st cor PharaonM , Cr seruorum eius sus er populum. dixerunt: Quid voluimue facere , ut dimittor mres Ista l. Duxit ergo currum,is omne popultim, o e.
Ecce anguila , & limitata nimis dimisito Pharaonis: scd audiamus multiplicem vindictam, accensum furorem, & insatiabile
mittit, sed longis limo odio insequitur, c tenim inimicus nomo da mittere nescit, so- clam perlecutioiaein intendit, mortem minatur , de infert, neque lola contentus morte , nouos persequendi modos excogitat, cum minime satietur. Redeat in comprobationem humani odi j Salii, cui Dominus per Samuelem dixit, inde, . pereule Amalec. is demolire
uniuersa eises: non parem ei. is non ecncu
piscas ex rebus ipsius aliquid : sed paulo post dicite Pereust Salii Amalech,9 apprehendit Agag Regem Amalech visum. pepercit Mi l. oe populus Agag, π opti- Imis gregibus ovium ., armentorum, is v
chra erant , naec volu runt disperdere ea
quidquid υρν, vile fuit. σ r νοόum . OG super quae verba sic audiendus eli Theodoret. q. 34. Oportebat intelligere thultum, quod una gutta diuinae benignitatis , &clementiae vincit omnem hominum bonitatem , sed infelix cum Dcus i uitillet punire , misertus est,& cum Deus morte damnasset, ipse ut exii imauit vitam tribuit , & eum Deus iussisset, ut ex praeda Inihil tueri faceret, ipse reserens plurima, atque pulcherrima ex gregibus,& armentis , & aliis omnibus reuersus est. Et ipse
quidem cum anathema sanxiiset, ut nemo sulneret cibum, aut potum, illum quidem, qui ex ignorantia decretum erat transigrellas voluit interimere , cum Deus autem uniuersotii Amalech subicciiset anathemati , non propter illius iii ipsum im-
M MOYSIS.. pietatem , sed propter illius in populum
qua , sed plurima accepit ex anathcmate. Vbi Theodoret. Consuri praecoptum a Deo impolitum Sauli, cum praecepto imposito a Saule populo quando dixit, Maleuictus
vir qui comederit panem utque ad vesperam. nec ulciscar de inimicιι meis. Huius
igitur praecepti voluit populum esse οὐ seruatillimum, quod quidem ex odio, quo
erga inimicos .cliv.ibat, ricbatur, volebat enim illos penitus extinguore, & nc qui si 3 quam ab ultione manum leuaret, prohibuit, ne quis comedi ret, aut biberct, quia vero niis a sorte complehensus est Ionathas, Lui cum non audistet, cum adiurarae pater eius potulum . extendit sumnitatem virga, diuam in manu habebat, is intinxit in favum melis, se conuertit manum suam ad os 'cim. Dixit Sasel. Morte meνieris Dia Atha, tandemque moreretur ; nisi populus liberast et Ionathain, ut noli morer
tur.Voluit itaque obseruari praeceptum exodio impositum , etiam occidendo illius violatorum ex ignorantia, qui filius erat,& salutem in populo mirabiliter secerat,
nec sanguina parcens , nec ignorantiae cc dens, ncc meritum respiciens. Idemq; p
stea a Deo admonitus , & praecepto illius adstrictus,& Agag reseruauit,& armentis, vestibusque , dc optunae cuique substantiae epercit, qui nec filio pepereerat, etenimnino odio percitus , & vindictae cupidus nullum inimilitiae obstaculii patitur, imo Dei legem conculcat . praecepta despicit,
iussa contemnit, totius odia, Sc crudelitatis explendae nacmor.
Et cum amor naturalis sit homini, Se proprior affectus quam odij , unde sicut eleganter dixit Tertuli. Sine causa sorte amare licebit, non sic sine eausa odisse, imo δ: obiectum datur quod ad amorem, eiusque exerciti j neces litatem obligct, ut patet in diuina essentia respectu beatorum , non sic vero datur obiectum , quod ad odij exercitium necessitet : attamen odium humanum ipsam veluti naturam superans, nranis odro ducitur, quam amicitia , plusque apud homines valet vindictae cupiditas, quam amoris debitum , demeritum.
Nec omittendum in hanc sententiam id quod notatiit Theodor. in eodem Satile. quando iussit occidi Sacerdotes ex Odio,
quo deflagrabat in Dauidem , ubi enim percepit ipltim accepille ab Achimelech gladium Goliat, & panes propostionis, misit ad accersendum Achimelech , Se
379쪽
omnem domum sacerdotum , qui erat in NobE , quos omnes uniuerios coram set uilit occidi dicens emissariis: Conuertnmini. Ur interficite Sacerdotes Dominii, nam
manus eorum eiam Dauid est. CT trucida -tiit in die AD OMginta quinque viros -- iras Ephod lineo . Nobe autem rinitatem Sacerdotum percussit in ore gladν viros, ct mulieres, is paritulos. o lactentes, boιι is asinum. Ur euena in ore gla ij. Is ergo qui repercit ovibus, & arietibus, inimicitia furens in ore gladu uniuersa percussit. Ait vero Theodoret. quo. 33. haec Saulis caedes fuit omnibus aliis peceatis magis impia , nam cum Deus iustiti ut vi penitus perderet Amalec , non solum seruauit Agag, sed etiam quaecunque erant digna, quae polliderentur, sed cum sola cum movissct ira , non solum occidit Sacerdotes, sed etiam cum ipsis viris ciuitatem, ut qui iusserit ut non adolcscens, non infans, non muliercula esset salua. Item facilius odio,ia irae obtempcrant homines, quam Deo, maiorque est inimicitiae vis , & impetus, quam pondus amoriς, quis enim non mirabitur tam sae ili negotio soluisse Dei iussum cum, qui e media vel minima domo tribus Beniamin fuerat a Deo assumptus,quod ipse etiam fatebatur, eundemque lumina obseruantia , & diligentia leges propriae irae,&odii obi crualle. Id quod licet in omnibus hominibus maxime sit eauendum & verendum , in Regibus tamen, qualis pIane erat Pharao , periculo sistinuim est, quia potes as Regum odio ipsorum subordinata inseruit, proindeque niti diuina occurrat potestas, quae cunque ipsi ex odio, iraque intendunt , &excogitant, quam citissime ad eflectum reducunt, cum maximo totius Reipublicae detrimento. Ideoque in Regibus, &Principibus oecurrendum uil odio,& inimicitia , quod Optime prosequitur Gre
cens : Ipsa rcgni gubernacula magno sunt
moderamine temperanda , ne potestas mentem surripiat, tune enim Regnum bene regitur, cum regnandi gloria animo non dominatur.Curandum quoque eit, ne
ira surrepat , ne fiat citius omne quod licet, ira quippe etiam cum delinquentium culpas exequitur, non debet menti quasi domina praeire, sed post rationis tergum velut ancilla famulari , ut ad faciem iusin veniant, nam si semel mentem possidens eceperit, iustum ei se deputat, etiam
quod erudeliter facit. Quid vero remedij supereii , si ira tanquam iustum proponat
, excidium , cae lam , & perniciem aliquorum illi, cui potestas subtilietiam faciendi , quae iniusta sunt, si iuxta potestatem velit operari, quam secti deuoluit odium.& trahit quocumque volucrit.
Vnde iam patet ratio, cur David maxima ira efferbuerit in Nabal, quando ne-eellitate prelius in die conuiuij ad eum misit proponens beneficia , quae ipse Dauid , ex militus eius contulerant in Nabal,& in pastores illius,qua respondit. Quia est
David, c, quis est Mim I ia ' Hodie increuerunt strui , qui fugiunt dominos μοι.
iratus autem Dauid ais . hae faciat Deus
inimicis Dauid . hac addat si relique
do omnibus , qua ad ipsem peninent is iuemaue , mingentem ad parietem. Mirati enim iure optimo poterit qui a tuerierit patientiam, S lenitatem eius, qui nolebat mittere manum in Saulem cum posset, & cum eum Deus videret tradiu: se in manus tuas, deinde ui pepercit,quando dorm-entem iniicnit in tentorio , imo
prohibuit Abisai volentem interficere,& in Nabal totum furorem soluit, ut in illum debaccharetur Ratio huius rei ea
est, quia Rex iratus nihil omnino expendit , scd surorem totum cxerit, tuta soluit, aequitatem dirimit, & solam voluntatem praue affectana, quam pol citas comitatur sequitur; at vero quilibet alius
debita obsequia loluere facile reminiscitur , & rationis imperio adducitur, sic exposuit hanc difficultatem Theod. r. s T. in r. lib. Regum, ubi post relata conuitia Nabalis sic ait. Recordatus ergo David illorum beneficiorum , auditis suis conuitiis,
S contumeliis, magno impetu versit armatus. Cogitabat enim quod salit quidem occasionem, & irritamentum iniuriar
haberet potentiam,& regni inuidiam, iste
autem nullum habens pr extum arrogantiae aduersus eum, extremis usus sit male
dictis. Vbi vides potentiam dici occasionem , ac irritamentum iniuriae, quae proinde moderari debet,ne in exitium N pcr-nielem subditorum prosiliat, & ad extremum desaeuiat.
Sed quid nos crudelitatis N insaniae humanae aliunde exempla conquirimus cum
in erudele Pharaone suppetant Etenim eis Vsque crudelitatis deuenit Pharao , ut praeceperit obitetricibus Fgyriis , ut quando Hebraearum mulierum partus aduenirct, si masculus nasceretur, interficerent , foeminas vero reseruarent :& quasi parum fuerit, hoc obstetricibus praecipere, omnIbus in uniuersum AEgypriis idem
380쪽
praeceptum imposuit dicens: uιι0uklma-yculini sexus natum fuerat in flumen proti-Gr , qui quid feminini reseruare. quae verba expendens D. Augus. sem. 8 I. de tem pore . ait. O prodiga furoris insania , necdum natis ponia mandatur, & anteia principium vitae periculum concitatur.Cohibe nefarie homo insaniam tuam, quo, laedum vides insequeris 3 Quul scelestius
Nondum natos occid:sὶ Seruet ordinem seritas tua , nascantur ante quos puniat.
Et Lipom. ibi aliquid amplius in hac tyranni immanitate inuenit, sic enim habet. Impudentillima, & maxime execranda tyranni crudelitas intelligitur , quod
faminaruin quoque otiicio di. c Obesic conatur , cum maxima it is nucetiaria clifides,& commilcratio,quid immanius cogitari potuit, quam infantes occ: dere, paruulos necare,innocentibus,qui nccdum lucen aspexctant vitam eripere,& lucem Audet tamen sceleratus Rex tenebrarum,
a quo etiam similem,quam in noltro contextu crudelitatem reperimus, hic alius Pharao natura videtur hausisse. Mirantur sancti Patres , nimiumque exaggerant Herodis saeuitiam , qui innocentis, a bim Gu, en Hya iussit occidi, sed multo magis execrand.1 crudelitas Pharaonis illiuS, qui in ipso ortu extingitit,&vitae principio nece in inscit, & inlidelitatem voluit matres repcrire , quando illis perii cestaria fides erat, diimque tabo imsuctuin , & veluti uigulatum in lucem edit natura infantem, voluit crudelior limmo statim cuberiri tyrannidem , priusquam vitam. Crudelem utique noucrcam
appellauit Pliuius naturam, ex modo,quo hominem in lucem edit, sic enim habet
inpre aliove ad lib. . natiuol. hs. Hominis causa videtur cuncta genuisti: natura, magna , & laeua mercede contra tanta sua munera , ut non sit satis aestimare parcns melior homini, an tristior nouerca fuerit, bommem nudum n nuda humo natali die abiecit, ad vagitus I fatim, & ploratum , nullumque aliud tot animali rem ad lacrymas,& ad has protinus in vitae principio ab hoe lucis audimento, quae ne soras quidcm inter nos gemitas vincula cxcipiunt , S omnium nacmbrorum nexus.
Itaque se liciter natus iacet manibus,pcdi-buique deuinctus,scns,animal caetcris imperaturum, a suppliciis vitam auspicatur, nam tantum ob culpam, quia natum est,
quibus similia dixit Plutar. lib. de uariu charitate in sic rara progeni m. Nihil, inquiens , est tam informe, & uum dum, A vi homo eum nascitur,eui uni nec purum quidem dedit natura in lucein ingressum, sed languine imbutum, ac tabo asperium,& iugulatum potius, quam nascentem reserens. Hie est nascentis hominis miser,& miserabilis status inter vagitus , & Iacrymas, qui acuita cumque videntis Oc
lis facile eas pollit comeallionis clicere, sed longe crudelior ipla natura impius Pharao, qui parum ducens ligamenta naturae, Sc nascentia sanguinis asperitonem, iugulatos in ipsa natiuitate exire infantes, voluit & proprium sanguinem lypet- addere , & commisceri nouiter estu sum
cum materno super so , di nascentium sanguinem aquis suminum tur ablui,
Poterat hic noster Pharao postquam insecutus esset Israelitas tali vici otia esse contentus; satis habens cx ca insecu ione, vel etiam pugna peperisse laudem vincentis , & hoitem ex parte libertate privasse, scilicet, potellate,quocumque vellet libe- Ie euagandi, de caeteroaractans illum h maniter, laute, & honorifico antiquis bonis suis libete uti permittens , sic enim priscis tcmporibus pro solius laude victoriae pugnabant anter se Reges, ut doceri solet ad illia Gen. I o. ILD c-is e se potens in terra. Et Nabuchodonolor post partam de Solymis victoriam, post captiuum Ic-remiam liberaliter habuit, secundum illud Drem. 39. Praeceperat autem Nabuchodonos ν Rex de Ieremia Nabmzardan magiastra matrum disensi Tosse illum, is pene superect oculos truos, nihils ei mali faciat, sies vemia init sic facies ei. Tale quidpiam acci diste Galliaxum Regi ab Hispanis ad Tycinum capto nostic memorix annalus produnt. Si vero fugientis coinprehcnsione
minime contentus erat, S spoliis indigebat ad trium plium,& militum satisfactionem, tolleret utique is bi, sed animas seruarc i, & incolumes vita conseruaret, ut
haberet superilites, quorum seruitio , dc ministerio ad urbium reaedificationem, Mnouam constructione in poliat aut que itinpendio vii , at satiati nequit humani odii sitis, & immanis crudelitatis fames , Pe
Tale quidpiam videbis in Netbuchodono te erga Sedeciam Regem Hierusalem : Fusis Sedec . ait sacer textus , pervi. m qua ducis ad campe;Ir a solitudinu. ope si cur est Chaldaemm τρνritus Roge. En prima persecutio dicta a Pharaone, per equar. compreh=dit' eum in Ilianicie Iericho. Ecce secundum ruIbum , cc re