장음표시 사용
441쪽
rAam, se tange omnia, qua habet,nisi in faciem benedixerit tibi. Vbi Hi Haim. legit.
Mitte manum Se proinde ait. Videtur mihi mitti manus ad probationem corum quibus mittitur. Extendi autem ad poenas eorum, qui merentur lupplicia. Et idem Hieron.in illud Sophon. I. Extendam manum meam siver Indiam, ait. Manum extendere esse irati, & gellum percutientis, quod probat ex Genes. 22. Ne extendas manum tuam super puerum i neque scias illi quidquam. Et ex Psalm. Ios. Eleuauit manum suam super eos , ut prosterneret eos in deserto. Et IMeg. 26. Ne extendam manum meam in Chri tam Domini, επe. Hictainc interpretadus Canon quem D. Hieronym. ponit uniuersalis non est, neque
tanquam univcrialis proponi censendus est,icd tanquam valde frequens, & ad intelligenda pleraque loca Scripturae apti se simus, eteniari aliquando opposituin cius, quod dictum cit significat, nempe indulgentiam, & beneficentiam. Et Psalm.s .
Extendit manum suam in retribuendo. Et Mattii. 9. Isone mantam tuam super eam vivet. Et Isai.6s. citatus a Glolla intellineali. Tista die expauri manus meas ad populum non credentem. Eleganter vero CX plicat Gregor. Sisen. praesentem noliri text.extunsionem manus Dei,dicens: Quae olim manus contracta erat ob tolerantiam, de patientiam,& bonita:em, extensaeli contra AEgypti OS. Vt autem repentinum AEgypt torum interitum , & totum illum exercitum momento temporis e consp ctu Israelitarum sublatum ostendat Moyses,ait: me Gratiis eos terra. nam,quod deuoratur,non adhuc videtur, sed repente de oculoram conlpectu quodammodo fusit, A. disparci. Tota ergo dubitatio est circa liuiusmodi deuorationem , etenim Nysen. ait: Cari erum terram eos absorbuisse ait voragine facta, postquam a mari ipsi obtuti
crunt, & a filias Israel lpoliati. Primum Deo volente filiis Israeti persuadere eos penitus necatos csIe,iti conspectu serente mari cadaucra, ut ea spoliarent, ne puta-Ient per imaginationem ea, quae acciderant facta tale. Deinde rursus in corum oculis illa cadauera fecit,ut uuanescerent absorpta a t erra; sicut accidit saepe his,qui iuste puniti sunt ; cum Gregori consentit Varabius, qui annotat. x s. ait, non solum absorpto; esse Agyptios aquis, sed etiam terram aperuisse te , de absorbuisse eos, quae sententia insuper placet cuidam cxaccentioribus. , Verum a s bio mari si iisic absorptos
constare videtur ex sacro text. Exοa. I . ubi dicitur: Occurrerunt aqua, G inuoluit eos Dominus, reuersam sunt arua , o ve- ruerunI currus. π equites eun ἐfi exercitus Pharaonis. Et infra in eodem cap.dicItur. Videmut AEnptios mortuos super littus, o manum magnam. quam exercuerat Dominus, timuit B populus Dominum. γ c ediderunt Domino . cte. Vnde apparet non
fuisse AEgyptiorum cadaucra absorpta a terra, cum inhumata reli ta sue., ni di- ripienda seris , ac barbaris , iuxta illud: Tu confregisti capita Draconisis diati eum escam populis AEthispum. Chald. habet. Triton registi capita procerum Pharaouis. Et Genebrar ae ibi, diripiendos, & spoliandos obiecisti Pharaonem, & AEgyptios, dum. eOS mcisos marc ciccit in littus Arabi-cum , & A thiopicum. Hubra i appellant Ethiopiam , utramque regionem littoralem maris rubri, tam Aliaticam, quam Africanam, ita populus bEthiopum dcdit eos ulcam, idest, in escam, & in praedam: : nam Israelitae ex una parte illos spoliarunt, ac exuerunt Ornamcntis, Sc opibus, ita, & AEthiopes ex altera, & hanc expositionem asserit Genebrarii. ille aliorum
Constat insuper a solo mari suisIe absumptos ex illo loco Sapient. io ubi dicitur de filiis Israel: Transiuiis idos Hr mare incit rum,ct transuexit eos Ier a Tuam nimiam , inimicos autem idorum .sems sit lamare , ese ab altitudiae inferarum e uxit illis, Ideo i usti tulerunt Pitia in Ur m. Vbi pro illis verbis. AP altitu .eis frarum eduxit illas. Grace habetur, Ex profunditate aflsi ebullire eos sella, hoc cis, ascendere, & Iansenius exponit de T -ptiis eieci: s in littus aduersum , abysuis vero significat aquam copiosam, ad cuiustandum non facile penetretur dcorsum versus,sicut docet Bassia emit 1 in Gettios Theo l. o.in Psal. I 3. August in Gut. I. locumque sic explicat Lorinus: Absorti
sunt primum AEgypt ij descendentcs in prosundum quali lapis , sicut ductum est supra num. s. Postia vcro ebullientium aquarum impctu sursum eiecti. De ipsi igitur ad littus eiectis, ait text. Ideo in iitulerunt lia impiorum,quod intelligitura Lyrano. Et Carthusdu spoliis detractis ab AEgyptiis in littus eiectis,& certe particula causalis,iduo, respicit id,quod prinxime antecessit,& spolia dicti icur ea, quae ab hostibus victis , mortuisve detrahuntur, & sicut dicunt praedicti Auctores,
442쪽
multo ditiores seruntur Hebraei Licti ex Ahac, quam ex prima praeda, qua de re vdetidus Augiis. Ephi. 48. cy so. o contraliteras PGil.c. p.43. er Sy racit insuper, & pro intclligentia huius loci, quia cum a Paulo dicuntur a&gypti), deuorati. Riώeira cxplicat deuoratos a mari , ideoque Caietam hic ait. Iuxta Hebraeum Metaphora tangitur deglutientis , describitur enim tanquam terrae' guttur aqua, & dicitur, deglutini: eos terra , significindo id, quod primum subuersi homines incurrunt, videlicet ia- Ιeere in fundo maris. Sic ille. Drau. vero ait: Denorauit eos terra, non quod intri- cauerint viscera terrae, sed quia descenderunt ad terram, quae crat in fundo maris, ita operti, ac si sui Γ ut a terra absor-rti. Idem sentit glossa interlinealis,habet- . que Abul. hic f. 3. Sed pro maiori intelligentia huius loci aduertendum est , ideo dici deuoratos a terra, cum a solo mari suerint ablorpti, quia sicut adnotauic Aiugust. NMIZ 64. MExod. pars ista extrema, vel infima mundi cnomine terrae censetur secundum iis,quod saepe dicitur:Deus qui fecit cactuni S tcrram , quasi dicat Ait gust. usitatum esse inscriptura, ut terrae vocabulo significetur totus hic mundus inserior, & sublunaris, sicut etiam cani nomine superior, & ccc-lcstis pars intelligitur , ut, Benedicat tibi
Dominus ex Sion , qui serit caelum o te . ram, & P al. I 23. Aitatorium nostrum in nomine Domini, qui fecit caelum terram , id est , qui tecit omnia & suprema huius mundi, Sc inferiora illius, & Ierem. l. 23. Cclum is terram ego impleo, ubi lao, mine terrae sublunatis haec pars mundi intelligitur ; in hoc igitur sensti dcuorauit AEgyptios terra, idest, mundi pars inferior , quae ex aqua & terra poti linum eonstat: dc certe terrae nomen saepe accipitur pro unico globo ex mari, terraque conflato, ut cum Mathematici dicunt in totius orbis circulo cadum cste instat ine serentiae, terram veto inliar puncti,& centri, terrae umbram sc , vel sic afficere lunam , & usque ad talem planetam peruadere , ubi terrae nomine inuoluitur
Quod si inquitas eur hie inserior gi
bas a teria potius denominetur quam amari, ratio est in promptu,quia scilicet,
predicti stlobi maior,ac praecipua pars est
terra, nam profunditas aquae , ubi maxima est vis, ad tria milliaria peruenit, ut plurimum autem non excedit dimidium inilliaru:at vero profunditas, siue diam ter terrae ampliuI Icx millia Attuaginta milliaria continet, superficies autem extimae tum aquar, tum terrae, discoopertae videntur cile aequales, ut latiue videre est apud Curs. Conimb. ln 3. de caelo capit. s. q. s. art. 2. Haec igitur est ratio ut a parte
longe maiori globus inferior denominetur, scilicet, a terra , & quod id minima eius parte accidit, dicatur accidi 1le in
Et cum haec locutio pene prouerbialis videatur, de metaphorica, iuxta Abulens cui consentit Caiet. cernitur metaphora in eo, quia sicut illi, qui abfossiciatur terrae voragine , humani, occultantur aspectibus , quod apud Hebraeos contigit in memoratissima illa Dathanis, & Aburonis ab sui iptione abhiante , & deuorante terra iacta , de qua dicitur , Dirupta est Num.1ς. terra sub pedibus rerum , i, aperiens ei Num. U. .mtina deuorauit illos cum tabernaculis sues, is uniuersia substantia eorum. Sic etiam illi , qui marinis fluctibus fuero operti, licet terrae viscera non subintrent, veluti deuorati occultantur, vel demersi
Iam vero in prouerbialibus, & inetaphoricis locutionibus velificandis non ad
verba sigillatim sumpta, sed ad sensum
totius locutionis intcntum, attendendum est. Et ne aliquis scrupulus hac in re maneat, vi tota delucidior appareat, aducr- tendum est cum Ioanne Alba in- a centuria cap. I. terrae nomine hoc in loco appellari ipsiura mare , secundum phrasim sacrae Scripturae, quae terrae nomine mare . plerumque intelligit,ut ipse ibi ostendit, . probataque videtur locus ille Iem, 2. ubi
Propheta ait. Terra vectes conetaserunt me Ione tais aternum . nomine terrae , mare ipsum num. .
appellans , & sicut aliquando scriptores sacri phrasi Hebraea vectes ciuitatis, pro ciuitate sorti dicunt,se dictum est vectes terrae , idest, maris , pro mari sorti, pro magno , & profundo , nam forte vocant Hebraei, quod magnum est in genere suo.
Ita etiam in aeternum vocant, quod magnum , & excellens in genere seo volunt significare.& ita duplici Hebrai simo eiusdem significationis dictum est, vectes terrae , in aeternum pro mari profundissi-nao, quidquid insuper sit de intelligentia
istius loci, in quo nos totam vim minime ponimus, fati dum necessario elt aliquando mare , Sc aquas nomine terrae siynificari, sic enim oportet intellisti, illud, In principio creauit Deus calum o terram ut nomine
443쪽
nom; ne terrae aqio intestigantur,quae pa- Ariter cum caelo empyreo,& Angelis creatae sunt, nam illud spatium quod erat intra quadraturam illius corporis, quo caelum empyreum tegebatur , non crat vacuum, nec repleri poterat, nisi aqua, nam
cum firmamentum s idest orbes caelestes)samura fuerit seeunda die in medio aquarum diuidens aquas ab aquis, unde aliae supra, aliae insta caelestia corpora sitae dicuntur, aqua repleuit totum spatiu, quod erat intra illud corpus:necesiariaque erat tanta aquae immensitas , quoniam sutura Berat omnium orbium caelastium, ac caeterorum elementorum, autum, pisesum, reptilium, & aliorum mixtorum materia mediata, vel immediata, imo terram ipsam ex aqua condidit Deus , teste D. PHN 2. epip. cap. 3. ubi exprestis verbis ait: Later enim eos hoe molentes. quod ea-li erant priuι , ct terra de aqua. Et Sap. ii. dicitur. Non possibilis eras omnipo
tens manti rua . qua creatiis orbem terra
rum ex materia in s. immistere sita reti rhurinis insorum oe.Vbi appellat aquam C ex qua orbem terrarum conditum esse dixit, materiam inuisam, vel informem, ut habet text. Craec. non quidem quod careret in primaeva sui eonditione omni
prorsus forma substantiali ; sed quia ex
ea omnia essent facienda mediate, vel immediate sequentibus diebus, nimirum usque ad sextam seriam , unde apud veteres Philosophos. , & Poetas abyssus haec chaos dicta est, se enim Ouid. I. Metamorph. dixit. Ante mare . is terras , ct quod tegit, Domnia ea tam, Vnus erat tofo natura vult- in oMe.
Luem dixere chaos rudis , is se gestaque
quidquam κνῖφηndus diem . cte. Et Meso a idem scribit. Quod autem caeli ex aqua condita sint , habet Theod.
q. s. in Genes. probat Eugulinu, IIb. . de perannἰ Philosophia e. s. ex Merrtiris Ins T. Et quibus costat nomine terea in principio Gone . aquam appellari, cum in eo Einllanti primo non potuerit terra ex aqua seri, alioquin aqua ex qua terra tunc fieret, eodem momentra desineret esse quod erat, ac proinde simul esset, & non esset, quonian, in primo este terrae,quae producercrur ex aqua , aqua illa non potiet e si . Licet autem verum fit vel ba sacrae
scripturae in proprio sensu debere intelligi,& maxime cum loquitur de prinis rerum productione, ne historia nimiς con .sula , & incerta sit ex abusu vocum , cui quidem inconvcnienti occurrere volens D. Las . hem I. 9. Hexameron , ait , Ego
cum faenum audio , faenum intelligo, bestiam stirpem , & piscem , & seram , Si umentum , Omnia vii dicta sunt accipio: Attamen eo in loco nomine terrae necessario debet intellisi aqua, ut vidimus ex circunstantia loci, ncque ibi tam facile aderat aberrandi periculum , quoniana priora tria capita Geno . non sabatur copia legendi, nisi viris doctis , aetate prouectis, & qui Rabinorum praeceptis facile ducerentur.Sie proinde in praesentiarum ex circunstantia loci apud eundem sacrum Auctorem apparui nc mine terrae esse intelligendam aquam, quod nouum iam non est in sacra pagina δε ideo cum noster text. habet, Eouo ratist eos terra idem est, ae deuorauit eos aqua nimia.
Terra, terrenaque bona deuorant Aegypti incolas, munda scilicet amatores.
QVoniam celebris est ea allegoria,
quam hoc in loco pomi Orig. eam proinde cum ipso in praesenti proseque
mur. Sie ergo ille ait iam. ς in Exed. Impios etiam terra deuorari quia semper deterra cogitant terram desiderant, in eam spem suam ponunt, ad caesum non respiciunt, sutura non cogitant, iudicium Dei non metuunt, nee promissa cius desiderant, talem cum videris, dicito, quia deuorauit eum terra: Item si quem videris luauriae, & voluptatibus corporis deditum,in quo nihil animus valet, sed totum libido pollisset, licito quia deuorauit eum terra. Sic ille explicat praesentem terra deuorationem , de quo argumento Videndus est Gemons Alex. Orat. Igentes, cum ait. Ne ergo porcis efiiciamur similes, sed ut germani si ij lucis intueamur
lucem , & sursum aspiciamus, ne nos cs Icadulterinos deprehedat Dominus,quemadmodum sol aquilas, qui enim semper de terra cogitat , eamque desiderat, terrae se ingurgitat velut porcus, & luto
volutatur, Vt nec etiam oculos ad caesum
leuare valeat , & huiust nodi homines
graiies corde apsellat metianten. strae.
ad Iulianum , de iisque intelligit id,
444쪽
PDI. . quod Dauid ait. Fitν hominum usquequo
num. 3. graui corde, & Bernar serm. .in Canti-Cant 1. ca ad illa vel ba, Recte diligunt te, apte innum. . rem no: tram ait : animae curuae non poliunt diligete sponsum, quoniam non iunt amicae sp si, iri sint mundi.Quibus h bet similia August. trata. v. in Epist. Dan. ubi ait. Vae tibi si amaueris conὸ ta,&. deserueris conditorem , pulchra tibi sunt,led quanto pulchrior , qui illa formauit, Sc. quae prosequitur , laudemque concludit : talis quisque est, qualis eius dι
lectio est, tertam diligis, terra es, con uertitur enim amator temporalium rerum in ipsas,dum eas diligit,& ab iisdem
dum diligit deuoratur, qua de re vidcndus Plotiuus Platonis M. n. i.lib.6. , de pulchro. e. 8. Er 9. ubi ait. Si quis ad haec scilicet temporalia bona irruat quali vero capcilens, quae tamen velut sumosae imagines apparent in aqua, idem procul dubio patietur, quod ut habula tradit ille perpessus est, qui umbram captare con tendens in aquam sese immursit,atque disperiit,&c. quae similitudo maxime inse uit, ut cxplicet quo pacto impius terrenis inhians, ab iis dein ab ibeatur. Idco
tet si sunt bona, eis ci se minime deditum, sed eis esse superiorem, & conculcantem, quasi alioquin conculcandus,& emergendus sit homo ab iisdem bonis , si ea non conculcauerit, & infra se potuerit, quae
Sap. 18. luit ratio, cur vestis poderis in qua torus num. 24. orbis terrarum destris trus erat . ubi Vatabit s vertit emes nur ornatus, ad pedes νς
que demisia, & abiecta erat, quasi significans ad centrum, infimumque locum tanquam proprium,le ad pedes nostros propendere omnia, quae in orbe terrarum pretiosa sunt, Sc ad decorem ornatum , &gloriam pertinent, & sic dependentia sese veluti inerrent pedibus conculcanda, &proicienda , i ola vero magnificentia , &sachitas Domini in diademate supra frontem Pontificis in aurea lamina relucebat se ulpta, ut ibi dicitur , quae lamina aurea in morem semicirculi praefixa erat mi- thrae, siue diademati, aut cideri,ia cingebat frontem ab aure, ad aurem, ut intellineremus unicam Dei sanctitatem , diuinitatem , & maiestatem supra caput nostrum imminere debere. Vnde Ambros lib. a. de Spiritu sancto. c. I 8. ait. Nos quo que nihil pretiosus inuenimus , quo Deum praed icare possimus, nisi , ut sanctum appellemus , quodlibet aliud insurius est DcO,S c.
Probant insuper hoe ipsum, quod i
te dimus malogianata appensa limbo, Exod. 28. seu laciniae,ac fimbriis inferioribus secun- num. 3 3. dae vestis sacerdotalis per circuitum ex hyacintho, & purpura, coccoque bis tincto , quibus diuersa orbis regna denota bantur , siquidum constant ilia poma granis inultis,& quae omnia sollicolis distinguntur, sunt qtie sub eadem corona, quod symbolii sane magis expressum est, quaru
Iunon .s coronatae impositum manui malum punicum, de qua eius imagine vi-B dendus est Pausania, libri L. Videndus insuper & Cyrili. Alex. lib. II . de adoratione in giritu , ubi in malogranatis considerat
urbes,ac prouincias , sicut in tintinnabulis Doctores,& Magittios .Cum ergo malogranata coronas terram versus PPOpen dentes haberent, sciit 3c tintinnabula, id nobis inculcatum voluit Deus hac in re, omnes, scilicet terrenae potestatis coronas , malogranatis adumbratas , humanaque sapientiae, gloriae, famaeque thesauros, tinti iviabulis significatos, ad pe-C des prorsus abiiciendos esse , ae eisdem
pene conculcandos, ne cor nostrum secum dedoluant ad centrum terrae, lociuirisque inferorum, quo vergunt,pariter cum anima deuorandum. Hoc et lain obseruatum est , quando
ad pedes Apostolorum primi Christiani:
Pretia bonorum , qua vendebant, proyric- Actor. 4.bant. Si eut ibi notauit Beda . 8c Ar ter num. I . - citatus a Beda. Et D. Hieron. s. g. c. 7.
' Di p. 24. Quia vero hoc non iacit Ananias. Et staudauit de pretio astri asserens Aere r. q. D partem quandam, o partem aliam sibi re- num. 2.seruans,ac veluti corde recondens,& adorans , non pede conculcans , & certὸ hoe sonare videntur verba illa: 9 uare ρε suuii in eoiae tuo hane rem p Quia igitur corde veneratus est terram , in eadem statim sepelitur , veluti ab eadem absorptus Vnde Clemens Alex. 7.Strem. loquens du viro probo , ac sapiente ait, ipsum omnia mundi bona parui pendere,ne in terra deprehensus maneat, vel ab ea absorbeatur. Propterea, inquit, omnia mundi bona, E quae sunt in promptu, & ad manum , non diligit, ne Lumi remaneat, sed ea , quae sperantur, vel potius, quae iam sunt conita, speraritur autem ut etiam compre-endat. Et D. meνou tom. . Epistol.al Demetrian. in commendationem 'b ait.Auserebantur omnia, quae extrinsecus possitidebat, & extranca bona repente decidebant , ut magis propria clarescerem. Sic
ille habuit diuitias, ut se alibi diuitem Diuitiaco by Coos ei
445쪽
TEXTUS XII. ANNOTAT. VNICA. A1 t
esse monstrater. O virum ante Euange- Alium Euangelicum , & Apostolicum ante Apollo lica praecepta. videndus item
Chusitu. quid faciendum sit regnaturis. Vendite qua possiaetis , is date eleemosynas . facite Uisu sacculos . Ge. Vendite, quae possidetis , non potuit dominati omnibus nisi is , qui propriis non tenetur, deiectae mentis, qui familiaris rei meminit cum vocatur ad Regnum, iacens ani- Imus plebeius , numiihim thesauris regalibus anteponit, pauper sensus paruis incubans, perdit magna, inhians temporalibus , deserit sempiterna, inter insidias
latronum , & tinearum mortus , quare tua iron recondas obiurgat: peritigiles noctes, Ales anxios, lolicita temrota, ne tibi ipse iacias commoneris: aur I custos, tertiator assi criti, securitatem non habet,poena diues est ille, non sensu: qui relinquenda seruat, alienorum custos est, non luoriam , dc tandem ad rem nolitam cconcludens est. Hoc facit thesaurus, qui cor hominis, aut per eleemosynam leuat ad caelum , aut per auaritiam demergit
Obruerat sane animum illius adolescentis terrenatum rerum grauis sarcina , Sc deuorauerat terrena posicilio , qui cum omnia Dei praecepta ab adolescentia se seruasse assereret , ubi audiuit a Mat. I '. Christo , Si υis perfectus esse, vade , wnstrum. 2 o. de qua habes , is da pauperibus, habebis thesaurum in Glo,aldit tristis, erat enim thabens multas posses es, sicut obseruat Euangelii a Marti . Notauit autem D.
19si . ita deprellam suille animum huius adolescentis graui pondere polle sitonum, ut nec responsum bono magistro,ut ipse appellauerat, dandum curauerit. Cuiri
magna , inquit Chr est. Christum laetitia adiisset, ita suffossus, atque obruptus suit, quia eiiciendam pecuniam cile audiuit , ut nec respondere quidem Potuerit , sed tristitia , ac ma stitia praelus di-
Actor. 9. sceiserit. Longe aliter Pauses, qui, Aperinum. 3. tis oculis nihil videbat. Eoc alitem expendens August. in Psalm. 67. asserit,adeptum lumen oculorum carnalium , ut innuateoncessum lumen oculorum Uiritualium, ponderat enim serm. 2. de conuers. Pauli, tunc temporis quando nihil apertis oculis terrenum videbat, tunc Christum Dominum, mundi lucem vidisse,oculis enim spectatuibus primam lucem, secundae res delitescunt,3 in tencbris minime conlpiciendae, ac ael limandae latcnt, sic vero habet Augustin. Eo temsore , quo cKtera nenvi lebat. Idisium virit, in eius caritate m=perium reformabatur credentium , 2ιαγ-niana qtii credit in Chris Iuna. Usum intueri debet. ratera nuda computare . catera creatura vilescat. ut errator in eoiae de Acescat. Sic ille. videndus item hac de re erit oriou. homia. is . tu Genes Vbi notauit locum il- Gen. I. luin quando Ioseph cum a caeteris homi- num. 26. I nibus emeret uniuersam terram AEgyptii, solis Sacerdotibus liberam diini sit ter ram. Propter hoc , inquit ille, nequiores caeteris ostenduntur iemque deducens ad persectiores viros, ac sacci dotes noui Testamenti carpcns interini idolorum eultores, & Sacerdotes sic concludit. Festinemus ergo transire a Sacerdotibus. Pharaonis, qu:bus terra possessio est ad Sacerdotes Dci, quibus Dominus posse Dsio est, & eum simus, Gens sancta , ET SAE- I. Pet. 2.cerdotium regale. Hac in re similes veris m/m. q. Sacerdotibus debemus esse, dissimiles vero iniquis, Sc impuris Sacerdotibus,ut nihil pretier Deum velimus facile .endamus terrena omnia , ut aeterna lucrifaciamus. Sic ills ostendit, qualiter per rerum sublunarium contemptum ad coelestia debeamus anhelare , ne aliter terrenarum pondere depressi a terra deuorati absor
Neque vero nouum in Scriptura est terram homines deuorare , hoc enitri reperimus in nb. m.c. I 3. ubi ij, qui cum Num. I 3.3 Caleb terram Chanaan lustraturi abie- num. 33. rant, ei detrahentes apud filios Isiael dixerunt. Terra. quam his raui s. deuorat
habitatores suos, quae verba expendit Serarius lib. I .ia Iosese e. 8 quast. s. in hunc modum : qua quaeso ratione terra deuorat habitatores suos 3 Aiunt quidam nimia terrae bonitate fieri, iisque triplicitur. Primo,quia delitiis nimiis omnes eneruabat, corumque vitam incidcbat. Sccundo, quia alio quopiam egredi, aut migrare vellet nemo: ideoque domi morarentur on E ncs. Tertio, quia coircupisccbatur ab omnibus, ideoque assiduae in illa contentiones, rixae, bella, & caedes: qui modi explicandi deuorationem hominum ab ipsa
terra , praeterquani, quod cedat in commendationem terrae promissae, explicat optime modum, quo terra deuorare consueuit homines. Primo igitur deuorat homines delitiis, quibus vitam incidit, attenuat, & exte-
446쪽
nuat, quod videtur significalia illud Iob IIob 1 . 2 o. ubi ait. Gaudium opocrita ad inuarnum. s. s niti, etenim sicut punctus duo extrema terminat, iungit tamen, Sc copulat, ita,&gaudiam, ac felicitas humana duo extrema iungit,& adunat, vitae scilicet ac mortis, solent enim felicitates profanae,& vitam terminare, & morti initium praebere, iiuod magis explicant L X X. qui legunt. Pγορι. i . Lεtitia impiorum mina ingens , gaudiumn in . I 3. autem isti Juorum perditio , praeceps enim ruit in mortem, ac perditionem, qui sese voluptatibus terrae tradit; quod cliam vi- Bdetur dixisse Salomon, cum ait. Risem δε-lore miscebisur. is extrema gaudν luc res occupat. Vide igitur quomodo gaudium
hypocritae extrema inter se coniungat, . sicut punctiis copulare solet extrema lineae, linitur cuim gaudium, ut inde luctus inceptus deducatur, neque vero expectatur , ut gaudium finem tandem habeat, aut ad extremum perueniat, quinimo me- dumi gaudium luctus occupat, & intc cipit . etenim si consulatur Hebraeus codex , sic prorsus habet ; In risu dolebit cor. cui sit sensus, dum quis adhuc ridet, & laetatur, mox dolet, gemit,& tristatur. Ideo- .
que es Isi'. in psalm. loquens de hae reait. Multi qui haec possident, vitam non
esse vitalem existimant, & angoris fornacem in animo circumserunt, curarii multitudine exhausti, & continuis timoribus
oppressi, quibus habet similia Ambra flis.
ει uaboth. eap. c. ubi aduertit diuitem Lue. 1. auarum Manasse. Quia Latiam , DLi non utim. i . habeo quo congregem stuύργω meras Ait ergo Ambros Satiato diuiti non est , quod T
inat cum dormire . excitat cum cupiditas, licitat abundantia , interpellat cogitantem , cxcitat gormientem , sed inccipia quietum se esse patitur. De inopia
su erit ut abundans fructibus,miserior iste foecunditatibus suis, quam pauper,cui periculum de egestate est. Suffragatur C pro Esse. 1 ad misatum, ubi ait. Sed,&quos diuites opinaris, hos etiam inter diuitias suas trepidos cogitationis incertar solicitudo discruciat, ne praedo vastet, ne percussor infestet . ne inimica cuilisque Elocupletioris Huidia calumniolis litibus anquietet, non cibus securo , somnusve eo tinnit, suspirat ille in thoro,& in conuiuio , bibat licet gemma , quod cleg ter I ardus dixit. Sohes o h ti t istimo D ss.
Quam stitiat nuda caprare fontem.
Quod argumentum etiam Ailxauit Iu- Menalis Satyri l . Addit vero C Hanus: . O desoLDhilti eae has mea Anet, o tW V talis insana calyso, cum exonerare se poces, o leuare ponderibus, locis magis sontinis auentibuε intubare . pergit to allius emmulis tertinae ire adhaerere. Sic ille. Cui addendus μὰ ius in lib.vi e solat. rela
ptate , ubi ait. Tristes esse voluptatum exitus quisque reminisci libidinum suarum volet, intelliget. Et Seneca NU.6o. dixit, quae a Deo non sunt gaudia , saepe initia esse suturae tristitiae, quibus in verbis acute rem exposuit de termino gau- iij cum initio subsequentis , nec terminandae moestitiae. Facit, di quod idem senera dixit : Voluptates lationum more in hoc nos amplectuntur , ut strangulent ,.quas imitata Ialici cuin dux Sisara bello fractu, ad
eam diuerteret, his verbis eum excepit Infra ad mo Domine mi de cum aquam il- d. . te postularet, Aponit virem Iariis. γ δε- ntim. I iadis ei bibois. & postea veici , Tuli elatium tabemactili , assumens pariter is malidum
s D po tempus capisti eius claratim . Ieγ-ci sitimqu/ mastis defixis in cerebrum usque ad terram : qui soporem morti sorians deserit, his monum est, in quem locum Praevius q. 7xta scripturam. ait. A quam petenti lac praebuit, quo beneuolentiae simulatione maiorem mercretur fidem, .
necnon humectatus, stragulisque calefa- bis in somnum delaberetur Sic ille Est squidem lactis natura humisior, crassior, de fumosior, sol ξtque vini instar caput
pctere, spirituque , ac sumo dcnsone Oppletum soporare. Vnde capitis dolore, aevertigine laborantibus id a medicis denegatur, vi est apud Plin./4.28. e. . Susceptum igitur hospitio lacte potatum,pelli biisq; opei tum clauo transfigit cerebrum usque ad icrram, ubi aperte os cnditur qualiter voluptates,& delitic blande,leniterque quemlibet nostrum amplectantur, laetitiaque operiant animae nostrae oculos, ut decepta mollem incurrat, Sc soporc minanis laetitiae initium intcritus comitetur, sicut de Sisara narrat sacer text. lacoque D. Atimst. O . s. de τι sila uec et apte in hanc rem ait. P st concupiscentias tuas non eas, quia etsi quando subre- pili t di usurpant sibi oculum, aurem, iii
gens ait: facile impossuram facit quidquid delechat. Videndii te crit D. CI rγ-ksom.homii. 14. in Acta AI IOI. cum ait.
447쪽
Desitiae animum resoluunt quasi copiosi se
simus amnis. Et Lactant. lib.c. de ditiis. inori is et sabricatrix voluptas, &c. Q ut ergo sese terrenis voluptatibus tradit, facile a terra deuoratur, dum delitiis affuit , dum ei vita facile attenuatur, &extinguitur qui crat primus modus deuoraudi i terra. Secundo etiam homines deuorantur a
terra, quando illi dediti nihil aliud curant , nec oculos ad calum tollunt, qui toti turreuis, & diligendis, & acquirendis inhiant, qua ratione secundum aliquo- runt expolitionem vituperatur Ruben in Iud. s. lib. ID. eap. s.cum dici tui : Luare habinum. I s. ras sufer duos termiuos, ut auria, siblios gregum. inio in loco acciuantur Rubenitae, q iod itudiis propriis,& solis commodis vacaverint, bello communi neglecto,& intcr ovium suarum balatus, & causas residere maluerint veluti a terra deuorati, quam suis opitulari, cum possent,& dc- Gen. q. bcrunt: Sic Issachar dicitur, Accubans in m. I . ter reminos quia et idit requiem quod esset ιona. is terram uiιod optima. O Hvosuit
humerum sιtim asportandum, factus. stribtilis semiens.
Qui locus ostendit Issachar priuatam,& tranquillam vitam elegisse, separatam a negotiis publicis,& alienis , contentum re familiari,& subitantia sua, qualem vitam eligunt, qui habitant inter suos terminos , neque ab eis egrediuntur ducti bonitate , Se fcracitate soli : exponens vero hoc ait sacer text. Elegisse hanc vi
tam , quia placati ci magis tcrram colere , atque etiam tributa ioluere , Κ onera deportare , idque propter terra: ubertatem, namque uehit notauit Adricomius in
sabula IF ehari fertilissima fuit ea regio. Cuius, inquit, Glina optima cst, fertilis supra modum in frumento, vino, &Oleo, atque adeo rebus omnibus assivit, ita, ut qui cam aliquando suis oculis viderunt, assirinent se nihil unquam persectius conspexisse, in quo scilicet natura sua omnia contulit, in nae cnim regione ost magnus campus Magedo, & campus T sdrelon , &planities magna Galilaeae , est praeterea fundata ad radices montis Tabor,& montis Esron, & praeterea ad radices montis Celboe, in quibus omnibus defluit humor conficiens integrum torrentem Cison, . qui diuisus in duos rivulos , & defluens in oppositas partes totius huius sortis irriguos , & sertiles reddit campos , hunc enim situm ad serti lcm agrum maxime desiderabat Cato libr. I .de re minica, AP. I.
. cum ait, Tuus ager si potes, sub radi ei-bus montis sit , dcc. similia habet Varro. lib. I .de rustic.cap. 7. 9. Sust agatur C. Iumelia lib. de re rust. p. L. Et videri potest Plin. lib. G. cap. s. Ubi ex praecepto Catonis ita habet, agrum paraturus anc omnia intueri debet aquartam vim, & vicinum, alterum enim ubere icddit agrum. alterum quaestuosum , quae omnia rope riuntur in hae sorte Ilsachar, fiuminibus siquidem alluitur ; & vicinum habet ex Vtraque parte mare , ex alicra enim parte, clauditur littore maris Galilaeae,ex altera vero terminatur littore maris magna, siue mediterranei. Duc iis igitur bonitate
illius soli accubabat Issachar intcr ic: minos suos, ubi ipse,& fili j eius ab eadem
terra deuorabamur , neque enim inde
egrediebantur atro , ubiquefactus est tributis seruiens, sina tributis sirussa BD. hoc enim significat vox Hebraea, Pro qua vulgatus vertit tributum scilicet, liquefactionem, vel dissolutionem,cum cleganti quadam analogia petita ab iis, quae liquc- uunt,& dissoluuntur, sic enim dissoluitur, 3& liquefit substantia agricolarum in tri buta, qui est alius modus a malitia humana excogitatus, ut terra deuoret cos , qui
illi inseruiunt, eandem subigendo , quod
poraliam se ilicet bonorum copiam feci Gle Issachar seruum,& strumn laboriosuna nain sicut notauit D. Ambofferm. 8 I. cum hoc reperiatur in diuitiis , multo magis inuenitur in iis , qui colendae terrae inseruiunt.
Tertio denique deuorat terra homines , qui sese illi maxime dedunt , quia concupiscitur ab omnibus , 3c inde bella,
rixae , & contentiones exuigunt , quibus conficiuntur homines 8c absumuntur,quidam , ut bona parta tueantur, alij, ut sibi denuo acquirant,quorum utrumque pro
bat locus ille ea ubi dicitur: Diues σοῦ - ea. II.ctus βιm . inueni idolum miai. ubi aliqui num. 8.cx Hcbraeo linunt: Diura essectus sum in- Devi vim mihi. quod dupliciter potest intelligi, active scilicet, & passive: active 2 qui deni, ut signiscet diuitem comparasse, simul cum ipsis diuitiis vim maximam ad debellandos quoscumque, a quibus posset
bona sua augere & cumulare , vel ad expugnandos eos , a quibus in aliqua re laeditur , ossensim-ve patitur, & certe diuitiae , imo , & pecunia arma vccatur in Scriptura , etenim Iacob filium suum Ioseph arocutus , ait. Do tibi partem Gen. s. unam em patrei tuos, qua tuli de manu num. 12. Amon Mi
448쪽
Amorrh i in gladio . is arcu meo. Vbi D. Hiem . relatus a Glolla ait, recte quidem arcum , Se gladium dicit pecunias, quibus agrum cinerat. Vnde, & Ἱ'ost. L . 3 o. riuod nemo ic itur . nisi a seipso,tcm.s ait. Amor pecuniae saeuit, ut barbarus , feruet crudeliter, ut ty et annus, nil Lquam miteretur, nusquam pudet, proindeque deuorat amor terrae homines, dum illis .vita eripitur, bellumque infertur ab immani diuitiarum amore.
Secundo illud, inueni υ mihi, passive potuit intelligi, ut sisnificet diuit citi m
uenas te vim, quia ut ab co deripiantur, &auferantur diuitiae, maxima ab omnibus
vis,& violcntia infertur, lites commouentur , rixae concitantur, & multis modis,
propterea, quod factus sit diues, a multis impugantur,& in causa sunt bona teli poralia , ut ab aliis hiante ore , & litiente appetitu deuoretur. Eil pro hoc argumen- Val. s . to optimus locus apud D. August.in Psal. num. I 6. I . ubi de diuitibus intelligit illud eiusdem Psal. Descemiant in infernum uiueniae s. licui descenderunt Dat san & Abyron, sub quorum pedibus dirupta est terra. L
aperiens os suum deuerauit illis cum tabernaculis se iis, Ur uniuersa si1bstantia earum. descederi,nras vitii in infernia operti humo, periei unt de medio multitudinis, sicut Num. 6. habetur Num. I 6. Ad similitudinem pro-ργιι m. 32. inde istorum, ait August. terram deuorare diuites,descendere que in infernum vi uentes, sic vero habet: quomodo replica uir, & recolere nos iacit, primum illud
se fit sinatis initium, quando in illo primo populo Iudaeorum quidam supcrbi se separauerunt, noua mors super eos vcnu:apcruit se terra, & vivos absorbuit. IP- Πλιt Morssuper eos, or de Ocndant in infernum vis entes. Qia id est viventes Scientes quia pereunt, bc tamen pere im-tes: audi viventes perire, & absorberi hi, tu terrae, id est, deuoratione terrenatum cupiditatum absorberi. si mortuus descenderes, quid ageres ignorares: cum vero scis malum elle , quod facis , & tamen facis , nonne vivus descendis ad inferos 3 Sie ille ostendit quomodo homines terr narum cupiditatum mole depressi ad inseros viventcs,& videntes descendant, quod maxime deplorandum est: quomodo insuper homines devorat,& absorbct terra, volentes ipsam deuorare , & in se recipere de postidere. Quia vero non solum illi homines, sed illoria insuper tabernacula deuorata sunt, Ad maxime ostendit a Deo puniendos este deuoratione terrae, qui in ampliandis, te implendis tabernaculis suis denuoq; erigendis , & conitruendis totam curam impendunt , qui sine dubio sunt habitatores illi terrae, qui in sacris litteris tam male
saepe audiunt, nam Isiaia 24. dicitur: For- Isaia 24. mi o,issura, ct laruem hi er te, gui num. II. bitator es icinae. Et in ea ab. Iudicium Domi- Osed 4. ni eum habita ονώαι terra. Qua de re vi- -m. I. dendus Gregor. 8. morat. cap. 21. v bI explicans illud Iob. S. Tabernaculum impiorum Db. 8.nen subsiliet, ait, quod hoc loco taberna- numviriculi nomine , nisi aedificatio terrenae selicitatis exprimitur, per quam super se reprobi casura multiplicant, ut se a praesentis vitae necessitatibus , quati ab aestu , &imbribus defendant3 Terrena aggreganda exaggerant, ne inopiae frigore tabcscant, contemnunt curare quod sequitur, & t ta intentionc satagunt, nequid in praesentibus desit, sola quae adsunt cogitant, nccad effectum caelestis patriae ulla recordatione respirant. Gaudent sibi suppetere bona, quae cupiunt, atque ubi came qui scunt, ibi & mente extingucdo sepeliunt. Vnde Se Petrus iure reprehenditur , qui Mau. Pl.
necdum mentis perfectione robOIatus, num. veritatis claritate cognita in terra figere Luc. I. tabernaculum conatur : In iusti quanto num. I s.
longius ab aeternae palliae haereditate diuisi sunt, tanto in terra altius iandam ei ta cogitationis figunt. Hinc est quod ab ipso humanae conditionis exordio Cain primum filiu suum Enoch vocat, atque ex cius nomine ciuitatem , quam condidit appellat, Enoch Genes quippe dedicatio dicitur : iniqui ergo se num. II. in primordiis dedicant, quia in hac vita, quae ante est, cordis radiccm plantant: ut sic ad votum fore ant, & a sequenti patria sunditus arescant. Quasi munitum
sibi diues ille tabernaculum construxerat, qui dicebat Lur. I x. Anima habes multa Lue. m.
bona reposita in annos multos, requissice, - num. I '.
mede, bibe, o epulare, sed quia eius tabernaculia in vetitatis sundamento non su silit, illico audivit. Stulte hac nocte re e-
tznt an mam tuam abs te, qua autem ha
rasis ciatus erunt Lene ergo dicitur tabcrnaculum impiorum non lubsistet, quia vitae fugientis aniatorcs, dum studiose se in praesentibus construunt, repcnte ad aeternam panam rapiuntur. Sic Greg. cuius docti ina recte cohaeret cum ea , quam ex . D. Auσnst. propositimus Oileiadit lue quomodo dum es, & terrenarum rcrum amatores vivi in inferniim descendant, eosque tuentes, ec volentes, terra ipsa deuoret.
449쪽
prosequitur hoc argumentum D.Hier. A bus in verbis alludit Doctor Max. ad pe-EOeh. . ad illa verba Earch. 7. Venit ei Atratio su- rcgrinationem Abi.iliae, ctenim peregrinam. 7. Wr te qui habit ad in terra,vbi ait iuxta il- nus, & aduena iii terra, nullam in ea te. oe. s. lud debemus accipere, Ira se: per omnes. Ini quiem habuit, niti tu lepulchro , & tunc num. I 3. habitant in terra. Sanctus cnim non cit soliimmodo requiem sibi , & dormitio-habuator rerrae , sed aduc na, atque pe- nem Proposuit, cum in Domino citet se-regrinus, dicitque, Aduena ego jum. ycli dus: Dcque cnim vir prudens,de iu-Psas I 3. per Irimo .setis rannes Patres mei. Qua- iius , qualis proculdubio Abrali an erat. ni m. t 3. mobrem & Abraham Hebraeus, idcit, pe- vllam invita rcquiem nili moi tuu po- . I . regrinus, trasitorque memorator, de prα- tusi iniicnire , cum peri' tuo motu aginum. 3. senti saeculo ad futurum transire selli- tcntur ,& cicantur quaecunque in terranans. Sic ille Olfundit,qualiter pater fidei sunt, quod prosequitur ID. os t. seu nolim Abraham terram veluti peregri- 2 ι .in Gen. ubi alteri illud I'auli Prireris i. GK-.nus transiret, ne si illi adhaererct deten- figura ι- mumii: Monstrat, inquit illo, num. 3 r. tus ab eadem deuoraretur. Qua de re vi- quod omnia humana in figura tantum dordus Gramiam.Boua. 48. tu Genes ubi sunt, & sicut umbra , dc somnium, nihil optime expendit peregrinationem Abi, soliduin, nihil verum habent i a. Myomo-Hebr. I i. hae ex P. ullo dicenic: Expectabat enim ha- do igitur non fuerit mcns pucrilis vin-uum. Io. beatem funiamento Laitatem, cuius oli- bras tantum spectans , & de somniis su-θx . σ conditor est Deus. Aduertit dein- pcrbiens , & alligata iis , quae paulo post de ex cap. 2 3. G res Abrahamum primam pra turibunt , practerit cnim figura linius possessionein iii terra habuisse sepul- mundi, Otaque cum audieris quod praetc- Gen. 23. chriim Sarae, sic cnim habet: postutiam a fit; posthac amplius quid quaeris 3 Quan-γitim s. s. trioso illo nouo . , admirabat rediit: do audis figuram , solum sunt humana
Excepit eum Sara luctus. Cum autem p C omni veritate destituta , quare volens actu siet a siti i Seth postumum f. puluia, libens impos iuram surs 3 Sic ille. Et ideo empto loco impinnis mortutim, hoc si imum David,non sedem tibi pollicebatur in tet- Irincipiu-μ se frenis θι it Patriartha p=e- ra, scd stantem, dc paratum ad iter se pro-Iter Sare mortem. Monstraus nobis Scri- sitebatur dicens. M.tne astabo ini. et ι-ptura diuisa viriurem Patriarcha fer om- debo. Vbi D. August.ala. Allabo quid est, P si . s. nia .'quod sicut peregristra . , a uena niti non iacobo Z Qvid cit auic in aliud niun. .roto tem7cre egis, sopitum sepulchrum non iacere, nisi in icti a quiescere, quod eil inso edis cui nunc multi faetant, agros terrenis voluptatabus beatitudin cina quae- et tam , Infinitam tu. aliam fusiantiam recci AHAM. inquit GIsbo. Non est p-puli ere studentes: habebat enim sit μίμα g γ inhaerendu terrcnis, li volumus Deum
t diuitias mentis,ct de aliis non orat an- vidcrc qui mundo corde compicitur,imo Hr s. Audiant qui repentes, in vito tim- D maxime timcndum eli iis, qui terrenis seri momento omnia cerra Hur, iis ubi ue Hahaerent, ne a terra deuoren ur, quae ha-
υt sea disam Da a cessi se e nev ceu- bitatores, & amatores luis viscoribus sotiatu ex en ante Imitentur Patriarcham, lut rzcondere , troia quidcm diligens cos, qui nul7 bi habuit locum 7Λ' Sarc. cosi ca- sed volens potius, ut illi iuste torquean-ret rei usa , quare I, m i cur tanto ore tur in corde terrae, qui corda sua terraestuaees . . Ossigas ea , rua non multo pist tradi durunt, diligendo,&adhaerendo, Ahinc abr landus , hic rellaques , iis ex eu qui corda habent cum auro in corde ter- non fultum nihil vitai aris p cipore Ualens: ix, idquia vel ut Deum adorant, & vcne- fe i is enuste a crura hrem ris fretriis rantur, unde nec contingere audcnt,apud rotas, tis. Haec CL γ s. Cui tali agatur ini eros a Dae inonibus totquentur igne. Gen. x - 1 .H cri et . at Geruiat ν filias se contem- In quam sentcntiam videndus n ιm 9. n uda hir ditate , ubi inter alia sic ait: E sest. m. s . in Dan. Vbi inter alia se ait: Quid mirum de pauperculus, & peregri- Habent nonnulli pecunias, & his uti nonnus in terra aliena, sepulchrit emis ΑἶG- audent, sed intactias ad alios transmittur, L m a fili 3 Heth ' O veritas : O altitudo & tanquam dona Deo dicata tangere mi- sapientiae,& scientiae Dei Quid ent sepul- ninae audent: quod si quando coguntur,chriim Locus quietas , ubi iuxta mundi tanquam ad nefas aliquod timide ve- rationem defunctorum corpora collo- niunt, pro remplo arcam praeparantus, &eantur. Vera ergo intclligentia , locum argcnicis vatis recondentes;nonne ita au- sibi requietionis pater Abratiam fide sua, rum adoras ut idolum Alias Daemone ec contemptu pecunia. comparavit: qui- grauior est pecuniarum cupiditas, qua
450쪽
multi persuasi sunt magis quam illi ab
idolis, quibus non omnia parent: huic vero omnia , di quodcunque faciendum suggurit, obloquuntur, dc idolis boues saetaticant: auaritia autem Ofieri mihi animam, inquit, & persuadet. Iure igitur anima auro , argentove omnino dedita,de deuota a terra iacuOratur , nam sicut notauit Lernar . Aurum terra eli rubra,alba autem argentum : sic enim ait serm. 4. de aduentu. Aurum , &argcntum nonne ictra eli rubra : & alba, quam solus erini hominum facit,aut magis reputat pretiosam 3 Similia habet C O stium. i. de verbis Isaia. MI Domnnum, ubi ait: Aurum nihil aliud eis, quam
terra. Proinde anima, quae t eauro, argvi tolle congerendo, & congregando deuouit, ab iisdem ponderibus suis depressa
ad inferiorem locum in aeternum crucianda deuoratur.
Ne igitur nobis eontingat id , quod contigit AEgyptiis, in quibus mundi huius amatorcs figuramur, quos devorat terra terrenaque cupiditas, vel nobis proponendus erit Philosophus Crati s Thebanus, spernens omnino terram, ne deuoraretur a terra, de quo D. Hieron. lib. x. coni. Iouin.lom. 2., eis censi. ad Iulian. rem. I. ait Crates Thebanses non paruum
auri pondus multarum postessionum pretium proiecit in mare , abite dicens, in profundam malae cupiditates , ego vos mergam , ne ipse mergar a vobis : Tune deinde Hieri ut Christianum quemque hominem ex corum etiam numero , qui aliquos in virtute progressus secisse videntur rubore suffundat, haec verba subdit. Philo obus popularis aura vile man-eipium totam simul sarcinam deposuit, drru te putas in virtutum culmine constitutum . si partem ex toto osseras ' Sic
Sed non solus Crates nobis hoc in Ioco proponendus, neque multi alia Philosophi, qui diuitias contempserunt, sed
tot Sanctorum virorum,Virginum,ac mulierum millia, quae cum Apostolis omnia rorsus relinquentes Dominum secutae, terrenis expeditae , de quae sursum sunt quaerenteς, ac quae supra nos sunt sapientes,vclocius e terrenis omnibus expeditae ad caeliini evolarunt. Illis vero qui inter aurum, argCntum, pretiosas opes versam tur, quales sunt Regcs, ae Principes viri, quorum tamen gloria, Sc maiestas minime reprobanda est, dum rat monis icrminos non excedat: illud inculcandum est,
quod dixit D. Chrysi . his S. ad popu- m. his verbis: Non Occidunt diuitiae, sed esse diuitiarum seruum, & amatorcni, proponendusque eis eii Uisigothorum
Rex Rechare lux, de quo quid scripserit
Greg r. Met . ad ipsummet Regem minime omittendum est , inseruit unim adcommonefaciendos Rcgcs, Imperatorcs, , ac mundi Monarchas , nc se patiantur a terra rubra,aut alba, qualis plane cli aurum,& arguntum, per lunaniam iniuriam, de impudentiam dia uolui, Se dcuorari.
Sic ergo ait.Grig. Diti erissimo filio mea
Probino pra Utero narrante , cognoΠi, qui cum vora excellentia ransiit titionem quandam contra Iu riorum pers iam de-
isset. hi de quibus prolata fuerat, rectitu-Gnem vestra mentis inflectere pecuniarum βmmam osserendo melliti sunt : quam ex- celientia vestra contempsit. σ cmnipo:m tis Dei placere iudicis requirens , auro in n'centiam praetulit . qua in re mihi David Regis factum ad memoriam venit: eui dum concupita arua de eiserna Sethlemitisa. qua inter hostiles cuneos habebatur, ab ob-
Ieruentibus msiatati fuUset allata , protinus dixit: Absit a me ut sanguinem isto- Τνum hominum bibam I. Paralip. Ii . uam
quia furit . is bibere noluit, scriptum est:
Libauit eam Domino. Si igitur ab armato tege in sacrifieium Dei versa ost aqua contempta . pensemus quale sacrificium omnipotenti Deo Rex obtulis. qui pro amore illim non aquam . sed aurum accipere contempsit. itaque filii excel&ntissim fidenter
dicam , quia libasti aurum Domiκo , qu dcontra eum habere nolusi. Haec Greg. Ο si hune Regem Reges imitarentur , si Principes Principem virum sibi proponerent,s Rectores, Magistratus, Iudices,& cuiuscumque superioris ordinis viri ob oculos sibi imitandum obiicerent Recharedum,ut vellent in causis Dei, viduarum , ae pupillorum , aurum, argentum,3c pecuniam oblatam,tandendo potias,&confundendo paritor qui offerrent, Domino libare, quam sangui ncm innoccntum,& inopum deuorare, ut a terra in interiorem eius partem cruciandi in aeternum devorentur.