장음표시 사용
81쪽
vitam pro omnibus expositurum ; vide quanta cum ratione ad ipsius egressiun ematerno thalamo debemus accedere, laudare,& benedicere , nostrumque semper dicere, & decantare , ut suos nos ipse di- netur reddere antinuam enim ad suos omines iple veniret no se ad ipsum po
terant accedere,neq; suum tam confidenter dicere, quod argumentum recte prosequitur Bernsem 12. in Cant. antc medium eum ait.Sane Ecclesia non ante carrere valuit in odorci a sui Salomonis,quinusque is,qui ab aeterno ex Patre sapientia erat, factus est ei in tempore a Patre sapientia,quo ipsius odorem percipere posset. Sic iustitia, lic iustificatio , sic& redemptio nihilominus ei factus est, ut horum quoque in odore currere posset, eum haec aeqtie omnia in se ante omnia esiat, nam & in principio quidem erat Verbum, sed tunc Deum ad videndum ipsum pa-itores venerunt festinantes, cum nuncla -ttim est factum. Deniq; & loquuntur ad- inuicem, Transeamus mssue Bethleem, viriamus hoe Verbum,quod facta est, quod fecit Dominus. γ octendit nobis. Et sequitur qu ia venerunt fessinantes.Prius non semovebant, dum Verbum erat latum apud
Deum, at ubi verbum, suod erat, factum est, ubi hoc Dominus secit, & ostendit,
tune venerunt sustinates tunc cucurrerui.
Sie ille. Cui concinit D. Ambro serm. 3. in Psalm .H8. ubi ait. Corpus Q ipiens Dominus Iesus charitatis se vinculis alligauit, & tanquam fasciculum se nobis dedit, quem inter ubera nostra contineamus , cuius aspectu laetemur, saturem gestu absque tamen societate roboremur
contractu. Sie Ambras ostendit ad quid noster adueuhrit Filius Dei, & cur ipsum
nostrum pollimus appellare, quare etiam& nos illius potius, quam nostri esse velimus, qui se ideo nolirum fecit, ut quocunque indigeremus, non de alieno , sed de nolito haurire quam facilὸ possemus.
Quod se Plutare orat. I.de Fortuna. Me
xandri dixit: Alexandrum conciliasse at- stilliino , & perpetuo amoris foedere Asiam csi mutato Macedonico habitu, in Persico eandem ingressiis est,quid mirum igitur, si Filius Dei habitu inventus ut homo, canum & terram copulauit,honri ne ue Patri reconciliauit, & is qui solus hucusque dicebatur tuae Angelorum Rex ratione perpetuae familiaritatis, m do iam dicatur nostrae ratione assumptae camis, qua indutus nostros omnium deuicit, & captiuauit affectus.
A Videndus erit in hane sententiam Paecatus oratione Panegyrica Theodos. Imperat. ubi illud primum commendat in Theodosio quod crebro egredcretur, spectantibus populis , nec se videri tantummodo faceret, sed facilis insuper esset aditu , & ex proximo acciperet suorum vota: at noster Imperator talem se erga nos, tamque beneuolum Sc benignum exhibuit, ut non solum ipsum possimus ad re , sed longe praestantiorem benignitatem testatus, velit a nobis excipi velut B noster , & in tabernaculis nostrarum animarum intromitti, & ne tandem illius Obliuisceremur & cibus, & potus nobis factus est, sine quibus vita nolim consistere nequit, ut si quando amor deesset, neeestitas urgeret, ad quaerendum illum& inueniendum. Nec mirum quod sie in hominibus voluerit inueniri qui ab iiDdem voluit manducari, ut omnibus, qui bus posset modis , nobis addiceretur: qua de re videndus D. Thom. opuscul. D. Neque veritus est inter homines inueniri, C & cum eis conuersari, quod apud mortales minuit quidem . & detrahit de auctoritate Principum , sicut Suetonius dixit in Tiberio cap. Io. ubi ita habet. Secede interdum , ut vitato assiduitatis fastidio , auctoritatem absentia tueare, quod etiam de Scipione dixit Liuius : decimo iam prope anno absoluto,assiduus in oculis fuerat, quae res minus verendos magnos homines ipsa satietate facit. Cum enim nihil aliud intendat Filius Dei in
carne, quam a nobis excipi, talem se ex-D hibere vignatus est, quem potius amare-muy, quam timeremus , qua de re vide
diis est Chosiost. homil. II. in Ioann. ubi Ostendit Deum seruato decore descendi Dia in carne, ut charitatis vinculis homines alligaret sibi. Luemadmodum, inquit,
is nuItiyi non stonsa I resum petit . sed econtra,quamuti Regiosius vilem anciliam duceret, ita nune descendit Deus ad iamῖ- rnes, licet viles, abiectos. ut humanam mmam naturam eontemptam prorsus , is deiectam ad calum reduceret, O eleuaret.
Ε velut ad thalamum nuptialem. Si vero licet falsa componere veris &prophana adiungere diurnis, ad rem nostram facit locus ille apud Anacreontem Lyricum Greeum in carminibus de am re , ubi introducit amorem certantem cum quodam ut eum deuinceret, & ad suum affectum redueeret , & alliceret, eumque omnibus in eum iactis teIis, nihil tandem proficeret velut si lapideum I 3 Cor
82쪽
cor sagittaret , aestuans iecit se penetrans in eum, quem amauerat, suumque reddidit. Hoe videre licet in giuino amore, lusemen Ab ha spissendis uicut dixit Pavilus Hebras m x. ubi Chrisosyom. homil. s. quem sequuntur Theophylacf. Eus'. θει ciamen. Illud notarum, no dixi lie Apostolum semen Abrahae suscepit, 1ed usum suille hac dictione, apprehendis metaphora sumpta ab illis,qui persequuntur aut sos , & fugientes, omniaque faciunt , ac
quam Ocillime currunt , ut eos comprehcndat. sic denotat Patilus fecille Deum ex magna charitate; qui Angelos fugie tes, de cadentes velut fulgura, abire perini sit,renuentem vero sanguitiem, & earnem Abrahae prae nimia dilectione detinuat, comprehendit, sibique univit. semen Abrahae erat Iacob , qui sessus de via, quando Mesopotamiam petebat, accubuit, lapidemque capiti supposuit, apertumque illi apparuit casum,& Angeiali descendebant , rursusque ascendebant, R in summitate scalae innixus apparuit ipse Deus orte pollicitationibus cum I cobo decetians , & in sui amorem alliciens cana carnem,quam de illius posteritate in virgine erat assumpturus. Iacula prosecto amoris hare omnia erant, caeterum quasi parum prosecissent , nebuli per vim extorquere voluit redamnati nem, eamque carnem sibi trahere, suamque reddere quando luctatus est cum Iacob vique mane:etenim ibi dicitur 1 N
quaquam et tira voeabitur ratia nomen
apud Oseam ubi nos habemus, Et Afν-titia MDa dis Afra ost eum Angelo . in Hebraeo habetur, disectus est etim Dea. Licet enim Angelus esset ille , qui luctabatur cum Iacob , Dei tamen personam agebat, di propterea, de more Scripturae, De Deum nominauit. Aduertendum duim de est eam luctam factam fuisse pet eomprehensionem membrorum , S attrectationem ; nam verbum Hebraeum pro quo noster Interpres vertit, luctabatur, potius significat puluere respersus est cum Iacob, ait ens Moyses ad antiquum morem quem seruabant Palestritti, & luctatorcs conspergentes corpora pulliere, vel arena,quando luctaturi erant, sicut aduc tit Plinim lis. 3 s. e. s. r Suet.TranquilZ in Nerone e. 4s. ubi pluta dixit Bemaid. ΘR.ado. lib. I. ella mae. Maritalis epigrammia2.61. Vnde est illud Lucani I . . agens
Itaque usque adeo Deus amauit carnem de sanguinem Iacob,ut luctando, & veluti per vim eum sibi adiunxerit,quod significare videntur ea , Ecee vis, id esmin tu latur eum eo. vel eodem puluere rejersius est eum eo, sic enim passive lege dus est locus in Hebraeo ; piduis enim, &caro in hac materia idem prorsus sunt. Voluit itaque Deus, eum hominem quem benestetis non potuit geuincere,& supera-B re, ut ad Deum confugeret,veluti iaculis immittis, tandem ad se attrahere, suumque reddere, ut de nos ipsum nostrum dicamus , & quilibet iam dicat: Die Dem
Ciun ergo quilibet nostrum possit dicere iam , Itie Dein meus . addat quaeso, O tale aevia , seu , habitacutam Deiam
e7. Olim Deus domum habebat in Hierusalem iuxta illud, Cuius senis is Sion . or Isaia 3 r.eamiam in Hierusal m. 8c ideo qui ipsum m vir conuenire vellet, domum illius poterat C adire , at nunc ipse nos conueniens, domum , de hospitium nostrum quaerit, de nec etiam in diuersorio uniuersorum D minus locuin inuenit.Natus siqui gem est
in praesepio , quia non fuit ei loeus in di uersorio , de caelo quod nobis est expositus, sicut dixit Totu ZIA. . contra Marc. p. M .ut in corde nostro reponatur,temporis iniuriis expositus , ut inter ubera nostra eum commorari faciamus. Cuius enim non moueant, & aperiant viscera
vagientis temitus, qui per viscera mise-D ricordiae suae nos uilitare dignatus est ex alto,& in humili loco, ac in imo inter bruta reponi.Vnde CL fAU. m.69. Iatet in cunabutis et e hem' magisti βο plorat AqMisis, Oxstis. qtiam tibiIrin i- is ipse pietatem. Quod si homines , proh d or i omnes P ud . E quarunt qua sua sunt , videtur utique, num. 2. I. iam adest, imo sese nobis offert Deus nister. Quis igitur eum domi non reeipiat3 Quod si frigidum solummodo verbum,ut
loquitur CL si meum, aut tuum audi-Ε tur, eur non audiatur frigore rigens,Ve bum homo caro sachum , pro nobis, imo& nobis vi amoris calore ueatur3 Ipse,in Cotis L. qtio inhabitat omnis plenituri Humstatis num. s.corporalis'. ab hominum habitatione velut eiectus,in praesepio,vt ei osteramus in nobis verum tabernaculum, ac animi no-ssii domicilium , & qui venit habitare in nobis, incipiet iam inuitari a nobis , es veluti a nobis tabernaculari , se enim intur ξα
83쪽
interpretatur Theodoret. lib. contra har- Ireses illud verbum apud Ioann. I Cr sabiis rauis in nobM . cum illo Aloea . 1 i. Emiabernaetium Dei eum hominum. ' habitauit cum eis. aduertit autem Astist in Manuati ea. 16. ad nos Deum descendisse, ut familiarius ab homine diligeretur,vnde nostrum pungens otium, α exercitans negligentiam D. Choseo. sem. I I. ait: m,n homo si nodi mox cum Ansetis .aghosce, vel tardisme cum iumentis . ne rimmoraris. 117s i timentis. quibus ante e pararm fueras, ut Oxiaris; ecce stimenta adu- . IAntiar Oudu.bian AH in auribus. tinguis lambunt. σ mctu . quo tollunt auctorem suum faten F contra ncisuram, in stium lenisse naturam. Si quidem igitur tot modis ille Deus est tuus , tabernaculum ei in antiano tuo debes iuuere.
Quod si aliqui iuxta vim Hebraec vocis
vertunt hoc loco, me Deus meti . 9 δε- coraso eum, id est dec rum,ac pulchrum praedicabo , decet utique talis laudatio Christo Domino tecenter nato,ratione inprimis humanitatis. Nam sicut dixi me-ron. in cap. 1.Vat. Quid pulchrius quam in sorma serui, fieret ima Dei, & sederet,& regnaret cum Christo in caelestibus3vnge CHgenor do illa intelligit illud
Cant. I. Ecce Itiit Iphra es amica mea. ubi
ipse legit, Eecessees atroxima mea.guare, inquit ille, non solumfleciosa es. Erit.
se 'ecissa es proxima mea . stonsas unge
clarius ad rem nostram Remard. sirem. 4s.
in Cant. ait: Quam pulcher es Angelis tuis Domine Iesu in forma Dei, in die aeternitatis, in splendoribus sanctorum, quam mihi decorus es,Domine mi in ipsa tui huius positione decoris, etenim ubi te exinanisti. ubi naturalibus radiis lumen indeficiens exuisti, ubi pietas magis em cuit, ibi charitas plus enuist, ibi amplius gratia radiavit a quam clara mihi oritis stella ex Iacob, quam lucidus mihi flos, de radice Iesse &e.Quae persequitur quaeque possemus claudere dicendo, iste Deus meus , ὁ decorabo , seu decorum praedicabo eum.
Sed quid dictura est lingua parua adlaugandum, & decorandum, & magnum.& pulchrum Dominum, sicut ait August.. in Psa s s. ad ea verba,Magnus Dominus se lavidabilis nimis, quod si admittas nimis laudabilem Dominum , paruulum tamen in praesepio. Quod etiam gixit Sernar ssem. .in Cant. Fateor parua
laus, quoniam parui laus, non enim liceloco Praedicatur magnus Dominus,3c laudabilis nimis , se paruus Dominus , N. amabilis nimis. Respondet optime Aug. Noli contemnere patuum, sed intellige magnum , paruus tactus est, quia paluseratis , intelligatur magnus, At in illo magni eritis. Quibus habet similia D. Ambros prisas in Psalm. 3 s.cum ait Magnus Dominus , & magnus puer , nec in carne magnitudinis suae nomen amittit, . euius magnitudinis non esi finis. Cenique, tam pulcher , & decorus est Dominuet in praesepio, ut August. ad praesentiam pulcherrimi insantis neget noctem dici dameam in qua nathis es rite enim habet frem. s. e vers. Domisi ipsam noctem sui se non dico,nee al,quid obscuritatis habitisse , ex eo denique factum puto vi nox decresceret, vi sol festinus ob Dominicarnatiuitatis oblequium,ante mundo lucem protulit, quam nox cursum sui temporis consummarettiquare non credamus, quod
scente Christo sol obsequium lucidior 2 aduenerit prae gaudio , utique lucidiore
potuit aduenire sed nouam a luce inaccestibili hauriens, lucidior rediit ae occasum. Aurora appellatur tempus Nati v tatis ab osea. Quas ditatula praeparans egressus eius . prout multi apud Riberam intelligunt hunc locum , tuneque orta est lux magna iuxta illud. Populus quIamstilabat in tenebris vidis tarem magnam. Et cap. 3o. Lux silis erit septem IAei e=seus tuae siepsem dis m ia dis qua astygauerit Dominus τώDPra populi hui. pere suram plaga eius Ianaia He. Hanc igitur lucem ego interpretor fuisse meridianam, etiam si apparuerit in ortu , 8 prima apparitione solis : nam si meridies tunc si, quando sol existit in estiori puncto Orbis , sane quando natus est sol iustitiae t Vstauit nos oriens ex alto. Vnde merito sponsa de verbo incarnato & reclinato in prasepio ait Cane. I Indisa mn si τιῶ eubes in misidis , quae verba magis constabunt ad sensum nostium si apponamus expositionem Hieronym. quam ipse affert ag illa verba Abae. 3.Decis ab Austro menset ubi omnes ferme, ac grauiores interpretes dicunt Bethleem a meridie respicere Hierusalem ,& in ortu suo Christum Dominum a meridie apparuisse. Vnde Diuus Avianis. ιινο η. de Ctate. Dei, Austrum explicat per meridiem, quae expositio placuit Hesychio teste Agellio. Hieronymus igitur ait, Deus semper in meridie est. Et Ioseph. in typo
84쪽
Christi conuiuium ne it fratribus in meridie, venit ergo in pleno lumine. Sic ille ostendit eum qui semper est in meridie
etiam mediam noctem ortu suo,ac pleno lumine in meridiem conuertisse.
Est optimus pro pulchritudine Christi
infantis locus apud orae lib. I. in Ioann. cap. I 8. ubi aduertit postquam dictum est, Et Verbum eam factum est addendum necessatio fuisse, Et vidimus gloriam eius, gloriam qu ι unigeniti a Patre . ne quispiana putaret de antiqua maiestate aliquid peidadisse eum factus est homo, sicut
ait: Augiat in lib. 3.de Trinit eu I9. Quibus habet similia contra Felicianum cap. I x. in Psalm. 29. ibi Dominue regnauit δε- corem indutus est . indutus es Dominu/fortitudinem. π praeluxit sie. No in decere, ait August. incarnatus est Dominuου sicut
pulchre, edi hunc muudum creauit, etenimor potens, formosus est Dominin erean .
potens, εν formosus est incarnando non laedit enim generositatem Dei, humanitatis dcpreuio , & humilitas hominis, imo pertinet ad generosos , sicut notauit THeopistaei. in ea .r3. Dan. nihil humile eorum gloriam offendere e pro quo argumento videndas Plutare. in vita Pompei ubi infelicitatem eius enarrat, postquam enim superatus est a Caesare in eas angustias redactus est, ut omni seruorum ministerio destitutus,no haberet qui aquam manibus infunderet caeteraque mimiteria scruitia exhiberet, ideoque sibi ipsi seruire coactus est, & tamen inter haec , & in tanta fortunae commutatione animi sui dignitatem seruauit.& pectoris generositatem retinuit.Itaque, inquit Plutarc. T-clainasse quendam. O quam decora sunt omnia generotis i Quid mirum igitur sifillux Dei nolixam sivi uniendo carnem, decorem & pulchritudinem induit, ita vi
merito ei dicere pollimus Hie Deias meus, is deestrabo . seu : decorum decantabo , σρ ducabo eum.
Hane sane Christi Domini in carne pulchritudinem videre cupiebant Angeli, qui visi sunt a Iacobo ascendentes, & descendentes ad ipsum venire , ut iam tunc
contemplarentur eam carnem Iacobi,
quam dc Virgine matre filius Dei sibi
erat assumpturus, & in qua benedicendae erant omnes gentes, sicut et ibi a Deo dictiam est ι vulgare enim est apud sanctos Patres, scalam illam suisse prophetiam de Christo , ut uidere est apud AuguRimon lib.d. - . Domini se . .ct tract. r. in Ioam. b. I x. m. Ut v. 17. est lib. . Is.de Citari eap. 3 8. Θ lib. quem num μGenes quas . 3. σ 84. oe in Psalm. . σsse alibi Prespis lib.de promissio su Dei. p. I . p. 2s . , Ambrosita. α. de Iacob , iis vita beata . ubi ait Iacobum praeuid ille Christum in terris, ad quem Angelorum caterua descendit, atque ascendit. Quid mirum vero si angeli destenderint ad videndam eam carnem , quam labentibus annis filius Dei assuinpturus erat. si nunquam satiatur visione humanitatis Christi , sed semper ipsum amplius exoptant videre , quasi semper videnda eis restet
aliqua portio illius pulchritudinis , &quasi recens, semperque noua, & sine sa-stidio,taedioque lanitia eis oriatur,tant que velut impetu in illius obiecti perceptione versentur Angeli, ac si nunc primum inciperent Christi humanitatem videre, iuxta illud Eccles 14. Qui edunt mea ue estirient is qui bibunt adhuc sitient. De Christo enim intelligimi eum locum, I. Petr. 2. In quem desiderant Angeli pres' cera orat Alex. fierintae eo , quia Vesebum D/i factum sit homo, Hugo , Beda. glossa ordinar. Thom. Angeli. Thelmanras, probabile putat , Carthusianus . Sophi 'nius . oratu ne . id est, de Chritii Nat ἱ-tate tom. 2. Biblioth. Patrum . Petrus Damianus Epistol. 3. ad Blancam. cap.4. cr
Sed adhuc pro singulari Christi homi
nis pulchritudine aliam huius loci expositionem addo, Angelos scilicet,non contentos, quod intellectu percipiant persectionem, & pulchritudinem humanitatis Christi Domini summopere adhuc desiderare potenta ana videndi corpoream , ut
oculis corporeis eam possunt intueri ad instar hominum , illudque gaudium ex tali obiecto corporaliter viso haurire, quo nos siuemur dum ipsum videbimus, proindeque,cum sint intellectuales spiritus , velle insuper corporeum organum, habere, quo maiorem beluiam, visa illa pulchritudine perciperent. Nec mirum si corporeos oculos optant Angeli cum ipsos etiam loquentes , & interrogantes de Christi aduentu in carne introducat David cum ait,defecerunt oculi mei in ei quium tuum dicentes quando consolaberis me Psal. i rg. ubi Augustinus legit,defeeerunt oculi mei in verbum tuum, factum scilicet, caro. Et quasi loquantur oculidum ardenter expectant, me interrogant,& quaerunt de tempore, quo aduenit illa consolatio,
85쪽
eonsolatio Israel, qua visa nihil amplius
Luc. I. videre voluit Simeon Lue. I. Vnde &num. 19. Christus Dominus dixit Luc. Io. Beati Tuc. I O. oculi qui vident,qua vos videtu.Leo enimnum. 2 3. vobis . quod multi propheta, is reges voluerunt videre , qua vos videtis , is non
Elt optimus pro hac sententia ille locus apud Hieron. in Epistol. ad Ruin ubi laudat Baptistam commorantem triginta annos in deserto intcr asperas rupes , &incultos colles, nihilque decorum, & vrbanum vidisse ; seruabat enim oculorum aciem, ut in speciosum prae Filiis hominum illam deligeret. Vivebat, inquit, Hierono. Eaptista in eremo, is oeusis desiderantibus Chri fum,nihil aliud dignabatur aspicere, caetera enim omnia ei faeda , &Impura apparebant,qui veram pulchritudinem Christi in came quaerebat, sperabat, Se ex Optabat. Totidem fere verbis idem dixit Chosomm. homil. I. in Marc. ubi ita habet. Oculis expectantibus Christum nihil aliud dignum est aspicere . nisi Christum. Etenim si fingamus in uno ho
mine aliquo Omnes omnium creatura
rum perfectiones, Ne virtutes positas, &collocatas esse , ut sapientiam Salomo nis , celeritatem Asa elis , Samsoliis sortitudinem , obedientiam Abrahae, Iobi patientiam, Movsis mansuetudinem, Iosephi prudentiam , sanctitatem Dauidis, Tobiae misericordiam , Sc ne prolixior sim , sumamus omnes virtutes, omnia dona, gratias, persectiones, dc praerogatiuas, quae fuerunt, sunt & erant , & pc namus eas si iniit omncs in uno homine : maximus prosecto , de excellent istimus habendus foret, verum ultra aliam comparationem maior huius Dci hominis persectio , & pulchritudo infinita, dc absoluta est, cui recte proinde dictum est, Beatus quem elegisti . Cy Assumpsisti. Pol. 64. P a . s . proindeque semper si fortitu-num. i. do consideretur,sapientia pensanda res at, si n, seticordia perpendatur, caeterae pulcherrimae virtutes sese offerunt, quae hominem illum in infinitum reddunt spectabilem. Contingit aliquando Principem peregrino indutu habitu spectabiliorem reddi, & pulchriorem suis videri, quam antea videri consueuerat, ut in ludis festiuis contingere saepe solet. Nulla omnino additio diuinae pulchritudini fieri potest, quae omnem omnium creaturarum persectionem eminenter continet, Verum
caligantibus caecatientibus oculis , N
A inaccessibilem lucem minime valentibus attingere , pulchrior videtur filius Dei factus homo in die desponsationis suae,&laetitiae , ubi vestitum protulit peregD-num , In similitudinem hominum Disso. cor habitu inventus ut homo. Phstin. 2. Phil'. 2o
non quasi natura humana a verbo assum- num.7. pia vcre non fuerit,non ut pura vestis tegens diuinitatem tantum , sed ita indutum est humanitate, vi Deus sit homo, Schomo sit Deus : peregrinum dixi vestitum, quia non ex ptouincia sua,calo, sci-B licet, neque ex Anselis assunipsit, sed ex
nobis eam sibi uniuit substantialiter in die dispensationis, & luitiae , quia ipse
desponsationem appellauit incarnationem , sic enim interpretatur Chosesi. id, quod Christus Dominus dixit Matth. . Arat. 22. Simile sacram est regnum calorum hemiui num. L.
regi, qui fecit nuptias filio suo . homil. 38. in Evang. satέsque vulgare est apud sanctos Patres, appellauit etiam laetitiam
Prouerb. g. Delitia mea esse cum Filiis ho- Prou. piaminum, cum ergo in nuptiis regum, dc in λ Am. 3 T.
C principum laetitiis , Se delitiis ludi celebrari soleant quam gratissimi, tune de ipsi pulchriores visitntur principes, S ad hunc sensum reducere optime pollumus illud Platonicum quod AIasiam Ficiniis in Crat L scribens producit, quamuis in alium sensum id a Platone sit dictum
lib. .de legibin, qui incarnationis mysterium prorsus ignorauit. Sicut itaque ad ludum selli uiam, Ac laetum iocum per i irati procedunt homines, & inde maximam delectationem eapiunt,& pulchri res , ac illustriores visuntur, ita Deus ad delitias suis, & nostras habitum, ζέ naturam hominis iii hoc sensit induere dignatus cst. Neque vero propterea in err
rem damnatum a beato Damasceno incurrimus , is enim lib. 3. de fide cap. g. reprehendit quosdam haereticos, qui unIonem factam duarum naturarum,persona tam non personalem ut male vertit interpres tum Iacobus Fabet, tum Iacobus Billius Prunaeus) seu laniatam, sitie simulatam, aut habitualem, aut secundum di- Izatem, aut eandem voluntatis conspirationem, aut honoris aequalitatem , aut acceptationem Deo dicebant, ut Nestorius, ille enim laruae assiimp ά Deo comparabat incarnationem, negans unionem
l ypostaticam , nos vero illa Catholicdcredita, Sc confessa, ad hypostasim Vcrbi factam dicimus instar cuiusdam pcr. -- , sine laruae, qua delitias sibi face
86쪽
assumpsiti,& ita intelligendus locus D,
masceni, qui alioqui satis oblaurus , 3c difficilis videretur. Q id mirum igitur siquando laetior,& iucui ultor visus est, pulchrior itidem apparuitὶ Et quia ex hac vitione talem decorem,& pulchritudinem sibi acquisisse visus est, fratres suos nuncupat homines quando in sede Maiestatis lux apparet , ncque enim ratione nobilitatis ab iisdem perhumanitatem participatae,seat res cos appellare censendus est , qui iure diuinat iis supremum honorem obtinet, sed quia se iactius homo pulchrum, S decorum iudicauit. Vbi auctor operis imperfecti Aomi l. et se ima se ait : O bonita, Chrisii
esto quamdiu in corpora eontemptailia erat in miando, Derat verisimitis ratio vi pN-pter similitudinem misonis patres suos ho
es eos dyce, Iratres , quistis osse rei ad Iaudem . s bonos se os illos vocaret: δε- trahet sibi qvid habet. τι Illis praestis quod non habent: acee samo . s ex humili generatur is Deo practante at quam ascenderit digni arem , erubescet generatisnem
suam audire. Si quis dixerit eum EEm os filium indignatur se ipstim eon teri quoaos. Es Christus ad ue stiriabitur , farres μοι disendo sedens in mase rate . &merito , quia veniens in iudicio gloriae non mutauit voluntatem priorem , scilicet, sceundum quam iudicauit, Desissa. suas esse eiam FiIνι hominum . & audiuit se sperissum pra Fit se hominum. Psam. 44. ubi Chalgaeus habet, puIehristido sua . Reae Chri D pdiae tantisν es FilDrtim ho
bus , & Imperatoribus laus in primis a sortitudine tribuatur, in Christo Domino apte pulchritudo praeponitur, imo illi vincendi ratio per speciem , & pulchritudinem assignatur , cum dicitur e spetia tuis . o pulchristidiae rua inteni pro 'ere procede, ev regna, & sane cum illa rapiat violenter, & a Socrate apud Plat nem summa tyrannis dicatur , & a Ca neade vocata sit regnum sine satellitio,& Xenophon in conuiuio dixerit hoc differre pulchros a robustis , quod istos laborare oporteat, & periculis se obiicere s velint bona aequirere, sevi & s pientes oratione uti, at vero pulchri in summo otio Omnia conficient, quae est
causa cur ipsa pulchritudo interdum pro
A sortitudine sumatur , & segnes imbelles, stacti animo, deformes nominentur, ideoque sorti stimus Hercules pulchri vocabulo decoratur , sicut & alios Heroas pulchros dicant plerique , ut videre es hin Luciano Charide O. Iure optimo pulcherrimo omnium Christo Domino regnum , & potestas, & unctoria eius aec
ri, & pulchritudini defertur, qui a NOyse hoe in loco pulcher , & decorus prae
. Non antiqui Patres ,sed nos dicere possumus per demonstrationem adsensism. ILD Deus
EX iis, quae in superiori annotatione
diximus, & circa literam annotauimus, constat non posse a Moyse,& IDraelitis fieri demonstrationcm ad sen-C sum, sed tantum ad intellectum, neque enim Deus ante illam plenitudinem temporis , in qua misit Filium suum factum
ex muliere sub sensum cadere potuit, umde Augustinus Io. conseri cap. 6 tom. I. sic Deum alloquitur. Quid autem amo,cum te amo3 non speciem corporis,nec candorem lucis litis amicum ocillis: non dulces melodias suauium cantilenarum omnimodarum , non forum , & unguentorum , & aromatum suaveolentiam , non manna ,& mella ; non membra acccpta D bilia carnis amplexibus, non haec amo, cum Deum meum amo, & tamen amo
quandam lucem , & quandam vocem , &quendam odorem , & quendam cibum, &quendam amplexum , cum amo Deum meum, lucem, vocem, odorem, cibum,
amplexum interioris hominis mei. Sic August.nihil prorsus a scholasticae Theolosiae rigore alienum docens : nam Deus nihil sensibile est formaliter, omnia I
men ea esse eminenter , detractis imperfectionibus. Similia sunt quae habet E lib. solitoqui. cap. 3I. rem. 9. Misi inquit,
nuntios meos onmes sensu exteriores . vi quarerent te . is non inueni r quia malo quarebam . nam tu es intus, ct tamen 'siqua intraueris, nescierunt. Nam oculi di- eunt : coloratus non fuit ad nos non intrauit. Aures dicunt: si sionum non fecit. per nos non transiuit. Nares dicunt: si non cluit, per nos non venit. Gustus dicit, si non sapuit, per me non introivit. Tacturetiam
87쪽
se de hae re interroges. & caetera quae
prosequitur in eandem sententiam. Ex quibus illu3 iam fit consequens, quod si de bonis sensibilibus formaliter lumptis loquamur, & in eis Deum nostrum quae- Iamus , non potest fieri demonstratio adsensura , neque sic accipienda sunt haee verba a Moyse, & populo Hebraeorum
Potest tamen praedicta demonstratio a nobis fieri post diuinum Verbum incar natum, hoc enim est eximium, & illus relegis gratiae priuilegium, in qua verus Deus demonstrati potest ad sensum , de
oculis etenim dixit Isaias : Et erant oeuli tui rus lentes praceptorem tuum. Vnde &Luc.in cap. 3. refert ex eodem Isaia cap. 1.
IH ibis omnis raro salutare Dei . hoe est Deum Saluatorem , sic enim intelligunt
locum antiqui Patres, Ioneus lib. cap. 9. Autitiis lib. a.de Citiis. cap. 29. Ambras in E I p. ad Rom. cap. 3. Gregor. iamia. 2 o. A Eu auget Euseb. I br. . iamones rasionuEuangeliea. Et licet non Omnis homo viderit Christima Dominum,quae suit ratio, cur aliqui in diuersas abierint sententias, illud tamen , Vi ibit omnis Oro . significat quantum est ex se visibilem se exhibebit oculis corporeis, plena enim est Scriptura huiusmodi locutionibus,qualis
plane eis illa Isaiae. Elee Deus Saluatormem , t e. Et diser in siti Le oera Demno tire Hre . spectati mi 4 eum astabis nos ; AD D In M.f-inti tis etim. 9 Ω- tabimών in satirari tam . quem locum D. Athana in II. de Inrarnatione Vens. de Verbo incarnato intelligit Maiestate etiam rei admirata sponsa dixit: Ere liti mense fati s in monilius,ctc. Cant. 2.quod Cyrae. Atirinis. faetiim esse dixit, cum Ioannes Baptista digito Deum in carne os nitens clamauit: Ecce Agnus Des, di Barui. Post hae in rereis πῖθH s. o ctim L Inibus ciconuersatus es: sed prae omnibus clarius locutus est Ioannes initio suae primae Epistolae, cum ait: Suod αἰ-d tis eculis nos ris,rtiod audia m. qtiod per 'eximus, , manus nouo confriaritiere. Θα Visus igitur,auditus,& tactus nobis in carne Deum ollendunt,ita ut recte dicere pollimus, Itie Deus mem unde
Tracitatiere manu corpus de morte reis cortim.
Erenim expers carnis Verbum crasse
scit incainatum , & inuisibilis Dei Filius
, cernitur visibilis iam factus, intractabilis contrectatur. Namque si populus Israel ferre non potuit faciem Moysis loquentis cum Deo in monte sicut dicitur Exod. 34. Oportuit enim suam velare faciem quoties egrediebatur a Deo , ut cum populo loqueretur , quis potuisset iaciem ipsius Dei intueri, qui lucem habitat inaccessibilem nisi radios suae fortitudinis, pote tiae , & mnestatis humilitate nostra collegisset,& oeealtasset, quod videtur Pa lus notasse cum ait Philipp. Qui eum in; fomma Dei est non rapinam arbitratus esses se aqualem Deo , sed semetipsum ex nan uis formam serui accipiens in similitudinem hominum factus. Er habitu inventus ut homo , pro cuius loci explicatione videndus est Narianyen. Orat. .de Theologia Basil. Ita. 1 aduersus Eunomum Niacen.Lb.do serm.in monte, Hieron.in cap. I. s. ad Titum. 'laritis in Psalm. Ilib. 8. de Trinit. August. lna. eontra Maxim. eap. s. Ambros Epist. 47. is lib. 2. de fide cap. 4. qui omnes aὸuertunt in sor: ma Dei esse nihil aliud significare, quam este , natura Deum. Hoc vero supposito, videretur fortasse alleui in his verbis i tere tacitam similitudinem petitam a latronibus , qui ea , quae per furtum & r pinam abstiuerunt sub pallio occultant ne deprehendantur , nullatenus tamen his verbis talis continetur similitudo, licet allusio sit aliqualis in occultatione
non surti quidem , sed propriae diuini
tatis. Licet enim Apost. velit occultam esse diuinitatem sub habitu carnis , cam tamen non significare voluit ablatam sese to enim vero particula, sed , hoc in i co aduersaliua non est, sicut impie volucrunt ministri Transiluani & male scripsit Erasmus , & ante eos Maxim. apud Augusiis. lib. a. eap. s. imo potius dicta part la correctiva est , sicut aduertunt Patres Graeci, Theodoret. Theophyliat. Oecumenius omnes sequuti Chrysost. in Comment. super eundem locum, ut sit sensus eum Christus natura Dcus sit, adeo non putanti rapinam aequare se Deo , ut
potius non dusitauerit δiissimulate suam δiuinitatem , & deponere quodammodo insignia , & maiestatem huius aequalitatis veluti retrahendo , & cohibendo in earne radios inaccessibilis lucis , certus utique se non posse diuinitalcm , & potentiam , gloriam , & maiestatem amittere , cum natura Deus esset. Est autem
aptissima ea similitudo qua sanct i Patres utuntur ad hoc sgnificandum, sicut enim K. L qui
88쪽
qui cognouit se Regem esse, tacite depo
nat purpuram, sceptrum, Bc coronam,caeteraque regia ornamenta , cum oportCt, de induit plebem, ac communem v item absque eo , quod timeat tali depolitione,& mutatione regnum statim amittere,
cum neque Ius , neque naturam Regis amittat,nee in alium totaliter commutetur.Tyrannus autem qui contra Ius,dc rationem rapuit regiam malcitatem , non
audet sine purpura, iceptro , & corona comparere, ne regnum,quod furto abitu-l it, deponat pariter cum velle : ctara enim nihil regalc prorsus habeat prarier externa ornamenta, iis denudari omnino resingit; ad quod eleganter allusit Phila ιώ.d
legat. ad Caium , cum ponderat ipsum Calum , per summam tyrannidem, de iniustitiam, honores , & insignia sibi us
passe eorum, quorum virtutes aspernabatur, contentus, inquit, solis insigniis. Sic igitur confidcnter humano habitu,ac natura personam & naturam diuinam Filias Dei in earne occultauit, tum ut nos
Acilias ad ipsum pollemus accedere , indeque & doctrinam , salutemque , & vitam haurire : tum etiam ut diabolus non
timeret, cum ipso congredi, & sic vinceretur ab ipso, & non ante congressum fugeret , veniebat etenim Filius Dei sal re, & vincere , non deterrere. Dixit hoc elcganter Chrysost. homil. i. in Atarrh. in
bello, inquit, caepius Rex purpura,& diademate deposito, militis habitu induitur,
ne cognitus hostes in sese conuertat,sicut occultare se voluit, ne ab hostibus agnitus occideretur Achab, & ideo Scriptura 3. Reg. 22. ait: Rex Israel mutauit habiatum sisum, is ingressus est bellum, at noster
verus Rex occultare se voluit, ut potius occideretur pro suis,& mortuus mortem, ac diabolum vinceret, & qui in ligno vicerat, ab eodem suspensus vinceretur idenique formam serui accepit,ut nosn ini- nos constitueret, & coronam regni in capite poneret, quod D. Ch s . homil. da verbis David. prosequitur , aeuusum ego. M. ubi ait, quod dixit David , minimus sui in tribu mea , significabat persectam
Domini humilitatem in mundo venientis, qui formam non ingenui, sed serui ansumere voluit,vi seruitus ipsius nobis ingenuitatem donaret. Explicat autem August. eoneton. I. Θserm. 38. de verbis Domini similitudine quadam , quo pacto inuisibilis Dcus per naturam visibilis nobis apparuerit. Non possent,inquit, homines carnales Verbum
A Dei audite, nisi verbum eam factum Esset, non alio modo quam insantibus solet euenire, quibus impares sunt cibi maiores, eisdem lac prae re solent matres,accommodatum cibum eorum Imbecillitati, cum inter brachia materna , non longe a menta esuriunt, nonne esca in mensa
erat Seu inualidus est infans ad eomedendam escam, quae in mensa est, quid facit mater Incarnat escam , & conficitiae de ipsa,quod insantulus percipere potest, sic Verbum caro factum est, ut lacte paruuli nutrirentur qui ad cibum quidem eramus infantes, quod maxime miratur idem August.ρν-.I.in Epist Dan. ubi haede re putat intelligedum locum. Psal.77.
Panem Angelorum manducariis homo , &t El. 2. in Evang. Dan. ait, Verbum quatenus factum est homo , quasi collyrium quoddam secisse nobis, ut Deum cernere possemus, idem habet lib.de verbu Domini, rem. 38. 9 in Psalm. 33. Θ rist. τbi r petit praedictam similituatne matris, quae refertur etiam a D. Pro paro lib. sentent. seutent. 262. Videndus idem August. i. dedoc . Christ. c. I . ubi ait sapientiam Dei non solum hominem curiale , sed etiam apte curasse , sumendo nempe humanitatem, & humilitatem nos tam,quod etiam prosequitur, lib.de agon. HAE cap. I I. cui sustingatur Euseb. Emsserivit.de Pascha. Chris .hom. I . in Dan. o Gregor. lib. .diatiT. cap. I. ubi omnes mortales comparat homini vel puero caeco nato , & enutrito in carcere, & homil. 3 . in Evang. in Me, ubi ait magnam nobis fiduciam praebere Deum hominem, ideo enim maxime Deus homo sachus est, ut per humanitatem quasi temperata luce , gloria , &maiestate sua, maiorem fiduciam ad eum accedendi hominibus praeberet,unde Paulus ait, Hebr. . Ad mm eum si eis ad
thronum gratia eius . vi misericordiam consequamur. Ideoque, lib. 28. Mora c. t. o homil. 1 .in Ezechiel m. ipsum Verbum incarnatum electro comparat. Consentancae sunt, quae habet Crist. Orat. IO. ad Catech. is orat. I 2.Euseb.Casarienslib. 4. demonstrationis Euang. v. s.ct Natiam.
O t. deside, ubi celebrem speculi affert
similituainem. Irenaus lib. . contra Hareses, cap. I9. Capri lib. de idolor. varitat. ΘLactant.lib. .de vera sapientia, c. 24. ait: Si ad homines veniat Deus, ut Dcus, Ut omittam quod mortales oculi claritatem eius conspicere, ac sustinere non
possum , ipse certe Deus virtutem docere non poterit, ut igitur & videremus, S distet PsaLT .
89쪽
aikeremus , factus est homo. Videndus
hae de re TertulZcb.contra Praxeam.MLntitisti Felix in dialogo qui inscribituν Octauit .Dion Areopag. lib. de divin.no minibus. Θ metianz. Orat. I. stlog. Dc-nique hoc totum claudat August. lib. s o. homil. hemit. 31. ubi sic habet, Deus factus est homo praecipue, ut in uno tibi esset, & quod crederes, diuinitatem nempe eius; timui & quod videres, id est,hu
Si autem velimus conferre demonstrationem, de qua hoc in loco Moyses, cum nostra, inueniemus hic super mare rubrum demonstratum ad intelligendum Deum percutientem homines t nempe
AEgyprios sed nos ipsum ad aliud mare
rubrum crucem, scilicet, sanguine rubram, possiimus ostendere , seu ad mare sanguinis effusi, quo nos liberauit,lauit. cc. I. que a peccatis nostris,sicut dixit Dann. in Num. F. Apocat. Dixi autem mare sanguinis, copiosa enim fuit apud eum rcdemptio,
uit, copiosi,siquidem non gutta, sed una sanguinis quinque per partes corporis emanauit , quod si tune in aquis vehementibus submersit Agyptios , modo de latere landit aquam, ut paradisi viam nobis temperet,sicut ait mr Uogserm. II 3.& ut mundaret sibi populum , ac lauaret in sanguine proprio stolam suam , id est,
Ecclesiam. Qua de re videndus est Rupem eiu Abbas lib. 9.in Geneseap. 33. ubi add Ps. I 32. cit locum: Sicut unguentum cadens super iam. 2. barbam Aaron ,insuper eram veΠimenti eius, ex quo deducit tantam suisse eo-piam pretiosi effusi unguenti , quo caput
. summi Sacerdotis ungebatur, ut ad extremas usque oras vestimenti defluxerit, sicque magis videtur effusum assi ungendas vestes Sacerdotis, quam ad ungendum caput eius: sic similiter in Christo Domino effusus est sanguis potius ad abluendam vestem , & pallium ; hominibus enim velut vestimento vestitus est Christus, & ad mundandas sordes stolae suae, id est, Eccles quina carnis licet enim plerique pet stolam Christi intelligant eius sacratissimam earnem , ut videre est apud prianib. x. Epimur. Epp. 3. Θ August.
lib.83.quamon.quast. 3. Tertuli. . contra Mare. lib.de Trinit. cap. s. ubi Pammest motat.8 3.tamen clarissimum est per st
iam Christi intelligi Ecclesiam, ut videre est apud OHyen. homil. I . in Genes apud
in Psalm. II 8. ubi Eclesiam voeat stolam siue pallium , quod ab humerIs Christi
dependet , idque probat ex Luc. I s. ubi Lue. Is . pallor deperditam ouem, quaesiuit,& suis num. s. numeris reportauit, pallium autem ab humeris dependet,& ideo fortassis Isai. s. loquens de Christo ait: Facim est princi- Isaia ρ.
patus eius super humerum eius. Videndus num.6. item Baron. rem. 3. Annal. anno Chrsi
3 Io. ubi refert Christum dominum in aetate pene puerili apparuisse D. Petro Alexandr. Episcopo in veste scissa,qui tamen partibus disruptae vestis arctissimEpectus operiebat, atque haec addidisse.
Arrius meam vestem , hoc est Ecclesiam, disrupit. Videndus August. tract. I 8. in Dan. quem sequuntur fermὸ omnes Patres cum explicant illa verba Ioann. I'. Erat tunica inconsutilia destiter eontexta per totum,cte.
Hoc igitur posito eonstat Christum Dominum in sanguine suo mandasse Ecelesiam, & fidelium congregationem,quo melius, & facilius ingrederetur ciuitatem illam, quam nihil coinquinatum ingreditur,qua de re videdus August.tib. I i.
contr. U. e. 2. Ur lib.is essent.diuinitae. tom. s. quod certe dixit Isai. eum ait: Iste Isaia s x. a perget gentes multas , quam prophe- num. IS. tiam vitetur interpretatus Dan. cita ait; frui dylexit nos lauit nos a peccatis no- Apoc. I.
pris in sanguine suo . super quae verba sic num. .
missorem delictorum Chrissum recognosce. si fu/rint delicta vectra tanquam roseum, velut niuem exalbabo , ct si tanquam cocineisum velut lanam exalbabo. is roseo san- guinem octendens Prophetarum e in coccino Domini, ut clariorem. Sic ille. Videndus August. Deo proxime eitato , Or opriam
y D. Chras . homil. s. is Dan. ubi ait: Luemadmodumsi quu liquefacti auro manum , vel Lnguam inbriat . quam in mum deauratur, ita anima immersa sanguinae Chraei aurea redditur. resurgis enim vehementius igne fluuius , neque intendit.
sed abluis qωidquid comprehendent. Sic ille. Et idem Dan. dixit: Hi sunt qui ve- Aper.T.
nerunt ex magna tribulatisne, o lauerunt num. I 4.
stola, suas , ct dealbaverunt eas in famguine agni: Nihil vero prohibet animam sanguine ablui & dealbari, quamuis hoc
videatur contra naturam sanguinis, qui ruborem potius introducit, quam albedinem , qua de re videndus est Iunisus Mart .in dialom eum T Ihen. mn knpe a principio, ubi ostendit praestratiam,& di
ferentiam sanguinis Christi a sanguine Κ 3 aliorum
90쪽
aliorum hominum , sanguis enim Christi diuinus re itus propter unionem ad Verbum,ae proinde non est mirum si virtutem habeat abluendi pariter,& dealbandi. Videndus item Bereaissem au miti-
res Tempti,c. IO. cum ait: I atiis nos Christi
sanguis, non quidem ut aqtia Hiaras . sed retinens Arde, sed vestis radius exsiccans. Θ retiares puritatem quavit 1 anguinis vi tutem voluit Dominus ostendere in praescriptis a lege sacrificiis,quorum nullum 1 ne sangiti ne offerebatur , vi P sis ita. daemictimis, dixit:.Sanguis ciscum ahare fun-
sti , IIbationis exori sit Hiqua pars anima I tanquam apud Hebraeos religio esset circa sanguinem, haec enim erat ratio eurcontinuo terra cooperitent, si quid sanguinis in terram caderet , vel etiam exanimantibus , quae in venatione vulnerabantur, tantam enim vim, δύ diuinitatem eredebant esse in sanguine , sicut aduertit August. lib.in Leuit.quas.
Sanguine igitur praestantissimi agni mundati & dealbati, & veluti per mare rubrum ad promissam gloriam transmissi
possumus ad sensum ostendere Deum nostrum , non iam propter suorum liberi tum mortem 1olum inserentem , sed potius sustinentem , non percutientem tantum AEgyptios , sed pro suis potius percussum Quanto igitur maioris amoris in-ἡicium est extrema in seipso pati, quam extrema aliis infigere pro amico , tanto magis animandus , de glorificandus Deus demonstratus quidem ad sensum percussus , quam demonstratus ad intellemun lpercutietas. Vnde Berear issem. i. de υἱ-phan. sub initium ait: Quid tantoperi δε- elarat Dei mi edit eo, diam, qua quod meam fuscepit miseriam ρ Quid ita plerare plenum . quam quod Dei V νhiam propter nos factum est sentim ' Non interioso homo. ea qua pateris,sed qxa passus es age quanti/sfecit . exHs qtia pro te racsus est, agnosce. Quanto enim misorem se fetis ia 1υ msBrare . tanto maiorem se exhibuis inhonstate , Θ ruanto pro me vΠὰν , tanto mihi amabilῖον est. Sic Bernard. is sem. Ελ ργ. .hebdomada prenosa . ait. Non solum formam serui accepit, ut subesset, sed mali etiam serui ut vapularet. ina id debui amplius sacere vineae meae 7 Et M. G priscap. 4. Necesse est , inquit , Om- mem passionem hominis leuem videri respectu passioni Dominicae. Prosequitur hoc ipsum argumentum Ensis. Em4f. M--L6. de Pa . his verbis. Suscepit mala
A nostra , ut tribueret bona sua , maximum circa hominem diuini amoris insigne est, quod inter ipsa mundi principia imaginem, ac similitudinem Dei sui seruus accepit : sed pene amplius est , quod nunc forma servi Deus auctor assumpsit:ν-di dignatione primo homini spiraculum vitae de suo pius formator insudit, sed nune pene maiori charitate pro eo dem homine non iam sua dedit , sed ipsum se impendit, ae tradidit. Magnum mihi est de Deo, quod esse me lentio opus suum, sed multum plus est , quod
transiste ipsum video in pretium meum, quandoquidem tam captioso munere ipsa Iedemptio agitur , ut homo Deum valere videatur, de caetera quae prosequitur in hanc sentcntiam. Si quis vero quaerat, eur Deus praeter bona , quae nobis contulit, voluerit insuper tot pro nobis acerbissima mala, de
supplicia perpeti, optimam hae in re, &in nostro argumento adhibuit responsionem Chusistis. se .ss. Renit enim be-ficia, quae Deus contulit populo Israeliti- eo in hunc mossum. Patefit Deus ad nutum famuli: itrogat flagella vel tollit, de in mari quantus sit, quantumve homini dederit, vitticis unda demonstrant obsequia : cum siccato gurgite cedit unda piis : & liquore durato murum prae stat, munimen exhibet liberandis: ac tota naturae suae virtute de hoste saeuissim triumphatura decurrit. Affuit desderiis , voti annuit singulorum, mox ad terrogata respondit , regnum contulit, donauit opes , foecundas praestitit terras , coniugia ipsa siliorum copia, εἰ honore decorauit. Sed adhue parum esse credidit, si affectum suum erga nos prinstando prospera tantum , S: non etiam aduersa sustinendo monstraret : sistitue terrae sundator , iudicatur humanae laritor veniae , punitur vitae dator , de reditor cunctorum resurrectio sepelitur, ut tarda mens hominis, & intelligentia satis pigra, vel morte in se Dei probaret affectum, quae praedictis,& innumetis Dei beneficiis , Dei e reta se non intellexerat, non senserat charitatena , dcc. Prodidit enim seipsum amor Auabus veluti viis, bona scilicet conserendo dilectis,& mala insuper pro eisdem patiendo. Prima via
communior, ac magis trita est, de accommodatior bonitati , quae sui diffusiua est,& seipsam vult communicam, ac beneficia cumulatissima dilectis elargiri secunda Via dissicilior, asperiorque est, de quae magis