장음표시 사용
71쪽
Λ quia inter impugnandos ueteres non nullas profert Ar illo. sententias disputatione dignas, propriamq; sentetiam denumero principiorum ad tex. usq; sexages mum septimum prorogat,necessarium eli ordinem literae in qu ilionibus obseruare. Neque nobis in animo eli circa singula uerba Aristo t.
quilliones mouere: sed eastatu modo, quas excusare non possumus : ut quaesito quaecunque locum proprium expectet , ne si omnia locis in omnibus dixerimus, opus in infinitum abeat.' Mouent hic non ulli prim b quae litonem circa tex. octauum .utrum contra
negantes principia se physico dispu-B tandum. Quam nos tamen ceu facilem supertex. 9. terminavimus. Secundb circa textum 13. disputari posset, utrum ens analogicὸ de substantia dicatur & de accidente. Hanc tame quPstione circa quartu caput praedicamentorum abunde discussimus. Tertio hie disputant sophillice in fauorem Me Iisi hane esse ueram, tantum virum estens. Sed haec sophismata sunt dialecti. ea. Est enim illa simpliciter uera:& gratia alietatis, ut patet per uniuersalem, omne ens est unum, &praeterea per exponetes,unum est ens,& nihil aliud quam unum eli ens. Et item gratia pluralitatis: quia non plura, quam unum est ens. Nisi sortE in ens absoluatur a C numero, ut supponat etiam collecti-uE pro pluribus. In quo sensu conceditur a Melisso dicenteoia entia non ita plura,quam unum ens: & a nobiscum Arisbnegatur. Quarid circa rex.
s. ubi ait Arist. st substantia & quam usint duo, mouetur hic quaestio: utrum quantitas distinguatur a re quanta. De qua tame latὰ nos etiam tractauimus in praedicamentis, cap.de quantitate:
a qua proinde abstinendum nobis hie
duximus. Ergo circa tex. ret . ubi Aristo. reuocare in dubium uidetur, an totum & pars snt unum,quaeritur.
Vtrum totum sit suae partes smul sumptae. Et arguitur a parte negativa authoritate ibidem Arist. ubi uidetur ar- Dguere, st si partes essent idem toti, e Gsent Sc inter se idem: quod est imposim
sunt bis tria. Et 7 meta. circa fine textaso .ait, si tolli non est suae partes. Syllaba enim inquit, non est elemeta, puta literae quibus constat. ut ba. non est
b & a. nam si literae sinquitJloco ab inuice separentur, manet liters, de iii nomanent syllabae. Quod itide repetit li.
8. tex. is .dicens totu non est pa rtium
coaceruatio, sicut ceruus: sed est alio praeter partes. Et .hu ius tex.23 ait, in partes sunt in toto, de uicissim totum est in partibus : quae locutiones tran
stiuε non essent uerae, nisi torua suis Epartibus distingueretur. Et co fir*raeterea aut horitatibus. Sah.qui ide se quenter sentire uidetur. Nam tertio senten.dist. a. magii fer citans Hieronymum in expositione catholicae fidei dicentem , quod humanitas ex anima continetur & corpore, inquit, nomiane humanitatis animam de corpus intelligi. I n cuius literae expositione. S. Tho. ait, non esse intelligedum per humanitatem anima & corpus.quas propriὰ dici possit , humanitas est anima de eorpus: sed scut in toto intelliguntur partes, ut in domo paries de tectu rquae in de toto non praedicantur. Haec ille. Et q. r.eiusdem distinctionis a iij. saepe id repetit. Etenim quaestiuncula ps .ait min Christo fuit corpus de anima ι Se ulterius sorma totius resultans ex coniunctione utriusq; quae humanitas d p. Et quaeli iuncula. iij. in solutione ad tertiu expones uerbata dicta magistri sq, nomine humanae naturae corpus de anima intelligitur, ait intelligedu esse materialiter: non ' totu pro
pri Eloquendo sit sua partes, sed alio
ex partibus constitutum. Multa apud S.Tho. his similia reperiuntur. Secundo principaliter arguitur. Esse prius est in toto quam in partibus: naesse est suppositorum, quorum,spriε est subsistere, de partes sustinentur in
72쪽
s I m L, toto, euius participant, ut ex ε. huius modo cita mus praeterqua in anima ronalis,quae cum in esse non dependeat a corpore,sed producitur per creationem, pri se natura habet esse, quam
guitur . 'is parisbus: nam alias non ut etur quomodo esse prius sit in toto qua in partibus. Et confirmatur. Accidentia, ut in i . de generatione habet uideri,subiectantur in toto composito,&non immediatἡ in partibus: quia illi insunt subiecto, de quo praedicantur,&manifestum est non pratilicari de materia & forma, sed de toto composito,de B propterea individuum completu praedicamenti substantiae dicitur prima sub statia, quia primb substat omnibus acci entibus, quae est receptissima doctri
frequenter locis, sed non potest bene intelligi quomodo accidentia subimctentur in toto, & non in partibus, nisi totum dis linguatur a suis partibus, ergo. Tertio princitaliter arguit Scot.
in 3 .dissin.2.q. 2. ubi expresse tenet i tum distingui a suis partibus etia coniunctis. Si totum compositum ex materia & forma no distingueretur a suis partibus,sequeretur,u, nulla esset disserentia inter totum, quod est per se unu ut homo) &aceruum, qui est solum c unum per aggregationem,quam tame ponit Arist. .meta.tex.so.& 8.tex. I s. Quod autem sequatur pater,nam tunc sicut aceruus est multi lapides simul, ita de ho est suae partes. Et confirmutur prim b. Terminus per se generationis est totum ,& non partes, ut patet D
ne tex. t o. ubi habetur quod generatio est mutatio huius totius in hoc totvi unde licet materia & sorma hominis sint perpetuae, homo cuius actio attin tit non ad esse animae, sed ad unionem ipsius cum materia, uerὸ generat hominem, ergo totum distinguitur a suis
partibus. Et confirmatur, quia aliis inquit si totum non distitaueretur , D
suis parcibus,sequeretur, qu bd Eon daretur aliquid per se causa tu ab istis partibus. materia & forma.Istae.n. partes, quando uuiuntur, aliquid eaulant, de
non seipsas,ergo totum, quod proindqdistinguitur ab illis.Et praeterea nec datetur aliquod per se subiectunt pass0,num. Risibilitas enim per se conuenit non materiae nec inimae,sed toti homini. Quarth principaliter arguitur.S
quitur benE. Totum corrumpitur,oc Partes non corrumpuntur,ergo totum
distinguitur a suis partibus . vel sit
tum est suae partes : partes etiam cor. rumputur. Et pariter arguitqr, Totum Egeneratur, de partes non generantur:
ergo totum est aliud e partes. Argumentum fit manifestum in Christo,qui in triduo reliquit humanitatem , pol quam fuit verε mbrtuus,de tamen neutram parte dimisi, ut docet secundum fidem Damascenus lib.3 .cap. a s. Et postea in resurrectione iterum iactus est homo per iteratam unionem illarum
I xxium. In illo ergo patet quomodo
umanitas suit prius corrupta sine corruptione partium, ec postea resumpta sine generation artium: α per cons quens uidetur esse a partibus distincta, Et confirmatur, ut arguunt Dialecti ci. Si totum non distingueretur a suis partibus, sequeretur, quod homo per
corruptionem adhuc maneret. Detur raenim,mnunc homo moriatur, gratia
disputationis,per ultimum sui esse,isie sequitur benE. istae partes erunt,de istae artes sunt Petrus:erghetrus erit. Ite equitur esse possibile supra naturaliter quod Petrus de Andreas erunt Paulusti Ioannes,nepes ex partibus illorum transpositis fiat modo isti. Nam sequiatur ben E. Issaequatuor partes sunt P trius de Andreas: εἰ eaedem sunt Ioan bes de Paulus : ergo Petrus de Andreas sunt Ioannes de Paulus. Et ita inserunt, qubd uidentesint caeci: si duo priores uideant,de alteri sint cxci.
item sequitur, quod duo de duo suec tri
73쪽
duae quartae, &aliae duae quartae in auctorius sunt tres tertiae, & u sint ii ige. simae. Et sequitur quod partes estentiales Petri sunt partes integrales, nam materia &forma sunt Perrtis , &Petrus est suae partes integrales , ergo.
Quod tanten est salsum,nam partes iniurales sunt, quae loco & situ diluἡt, partes uerb essedit alἐs, quae a se inuicem non distant. Irem sequitur,quddiuaterit, de formae sint eiusdem spmeiei.Nam materis Petri & Pauli,& eo- reui so mae: sunt Petrus & Paulus, Se Pesens, Z Paulus sunt eiusdem speciei,
Z e gomate lae delarma: sum: eiusdemn speciei. Multa aliis id genus sephismaara pu lulant, si concedatur totum esse suas partes. in contrarium tamen est Aristoteles in hoc text. I . & text. , I.
tibi saepE repetit, qubd si sit aliquod
dari nuum illud est multa,puti unum lata tu & mu'ta iii potentia Nod uerum aliter esse nequit, quain v totaim sua partes: l T o T v M quinque modis,qui ad
rem pertinent,dieitur. Est enim totum iunivcrctale potentiale, essentiale, inte grate,&totum pes accidens. Totum uniuersale est genus respectu suarum sieeterum , quae sunt uelut eius partes
subiecti irae,ut cap.de specie inquit PMi hyrius, it pariter species resipectu in. C uiduorum,de quo in quaestione 3.Ω- per prologii Porphy. diximus, uniuersale a suis particularibus sola ratione disseire . 'Totum potentiale est subie Etum respectu suarum potentiarum,ut
aisima rὰperui intellectus&uoluntastis , de quibus in praedicabilibus cap. de proprio disputauimus, an realiter distinguantur a subiecto.Totum essen. sale est duplex, aut metaphysicum, an physicum, metaphysicum est tota dis finitum respectu generis, de differtaliae . quae quide sola etia rone esserenta diffinito. ut enim cap.de genere .scitam est,animal pari er & rationale so
tur de illo. Sed cistom physi taidem diffinitum compostum ex thate .ria, & sorma. Et de hoc primo est prae- sens quaestio, utrum uidelicet materi de forma smul sumptae sint 'totus L. pis aut totus homo. Totum integrile etiam est duplex. s. homogenest quoaeonstat ex partibus quidditatiuis euis: dem rationis, ut aqua lignum Se similia: de totum aetherogeneum,quod constat ex partibus diuersarum rationum, ut animal, quod constat ex ossibus, ner .uis,de carne, εἰ tariter ex diuersis mem bris. De quibusetiam totis intelligitur quaestib., Accipitur praeterea totu pro eo,quod non et Hotum simplicite sed E
per accidens,ut numerus,aceruus,do
mus,de similia. Intelligitur ergo quaestio, utrum totum essentiale physicu,' Se totum integrale homogeneum, uel aetherogeneum, Ze totum per accides si suae partes fimul suinpta. De quo plures sunt opiniones: sed tamen indignum cis seo in re tam lucida tot enarrare hominum placita. ε Scotus loco citato de aceruo de forsan idem intelligit de omn i toto per accidens tener, qudd non distintuitur a suis partibus, uidelicet di eumulus lapidum est lapides simul sumpti. Sed de toto physco de integrali expresse tener, st distinguitur. Odprobat terito argumento su Fpra Diuo cum suis confirmationibus. Cui Capreo .in 3.dist. a. ScaIii nonnulli Thom illae prorsus consentitant,credentes eandem esse opinionem s.Tho. propter eius uerba, quae in primo argumento citauimus. Alii tenent medio modo, si totum a therogeneum distinguitur a suis partibus, homogeneunt uerb non . Sed ualeant cum opinionubus suis. Existimo tamen rem esse facilio rem,quam quae toga indigeat disputatione.Credo quidem neque Arillotelem neq; s.Tho. unquam id sitspicato, suisse. Et quamuis id alicubi ins are uiderentur, credo mihi non persitascient, adeo res mihi manifesta uidetur
74쪽
bus conclusionibus. Prima uniu*r i s. Omne totum siue essem ille physicum, isiue integrale homogςneum,sine toturi per accidens, est suae p/rtes si mul sumptae. E; ut aliis alias auida orit tes obiiciamus, abunde imprimis imcus citatus Arist. in hoc textu conclusionem comprobat: ubi ait, si conti nuum famulia. Et ius iuste .ai di
set, quod inui discipuli Parmenidi
multa conceiiciunt ei te unum: cu to-3ς pli re habeat pρrtes ..die; satis r spondot author es contrariae opini ni dicentes, e haec propositis, , coni inuum eii suae partes, intelligenda eii, B non ideptico, sed causalit r. i. co-nuum diuisibile ei liii plures paste .Limri te hae partes sunt continuum , in hooc sensu e ex partibus constat coni, Muia: Ar in ς'ntrarium est, si cu opinio Melissi esset, id, quod est aliquo modo Mnu in nullo modo esse plura, intentio Ariit .suit contra ostedere, id quod estuitu in actu, esse plura in potentia: idque in sensu identico concessit, unu
eli multa. Sed praeterea . huius text. M. ex professo, ubi dixit iplum esse siuedam modo in partibus, he qu ssi h icaretur aliquam distinctionem realem. adiunxit. Non enim est praeter partes totum. i. totum non est aliud quam C partes Fi a. de anima text. I O .de parribus physicis ait, ut scut pupilla & uisus Iunt oculus, ita nima & cqrpus sunt
pimal. Et s. meta.tex. 3 3.dicit, Plotu continens eu contenta:& unu quid illa sunt. i. partes sunt unum in roto. ut ibidem lectio. io . exponit S.Thom. Et
laeterea Commentator. Themist. Phiop. & omnes glossatores Aristo .aiunt hic, si quan uis singulae partea non sqt. totum diuism: collectiuὶ tamen omnes smul sunt totum. Et Aul. 3. mei cap. 2.ait,quod homo est anima di corpus, & neutrum per se. scio contrarios re pondere has omnes praedic tiones quae asserunt partes esse totum,
baccipiendas tili in synsu Gqui id si,
P. faciunt.totum. sed primu eadus - tua te ponent dicere, ii s esse ca sales, ho est animal, io est albus. Item qui sillae Et kosus, pariter posset diuisiti
concedi, quod gaput eli totum de pede. tant totum , postquam partialiter
componunt totum , ct tamen Commentator, de reliqui omnes expicsshponunt differentiam , quod partes diauisiuὰ nullatenus sunt totum,colle fibale vero simpliciter sunt totum. Adde quod Akqstolus, quamuis Phrsica nodoce hat,t; 'en loquitur, ut loquuturhomines. Omnia inquit membra corporis cum sint multa, unum tamen corpus sunt, i . Corinth. I x. At S. Thoin.
may f stum etiam est fuisse in hac sen Eaen ii Ait namque hic lectione .& oco ci ato. s. meta. qu bd partes sunt unum in toto. Quod itidem repetit pii ma. p. q/I L .art. I. ubi ait cu Arist 'tele. quod sunt unu in actu di multa in pq
tentia : partes autem non pollant esse aliud uoum,quam totum ipsum. Et ibi. arti. a. ait,quod tot adomus est multitugo partiunt Et 4 sen. dist. q. q. I .art. I. quaestiuncula i. ad secundum argum tum approbans opinionem Avicennae
te, quod forma totius non est sonita pariti tantum, nec sernia aliqua alia praeter formam partis, sed totum resultans ex unione sormae.& naatellae comprehendens utruq;: dc haec forma sin- qui tJdic tur humanitas. Quod adhue expressius exponens 4. contra gentiles c. s i. De humanitate inquit non est intelligendum, V st quaedam so: ma coasurgens ex coniunitione formae 5 materiae, quasi realiter sit alia ab utroqu er quia alias cum ex tali colunctione fiathaee sibilantia, si illa sorma distingueretur,non esset 'bilatialis, sed accidentalis. Vnde in serius inseri, Phumaniatas nihil aliud dicit, quam principia ipsa essentialia coniuncta. Et l .p.q. 7 .a
ticu. .ad probandum qu hd homo non sit sola anima, citat Augustinum i p. e ciuitate Dei, in hoc comendo e va Iouem dic tem .st homo necata sola c- , est.
75쪽
A est,nee solam eorpus sed anima simuliti corpus. Et quaestione 77. arti. I . ad 'primum ponitillam differentiam in-- totum uniuersale, letorum intrgrale, qua ponit Arit t. s. meta.tex. 3 r. videlicet qubd totum uniuersale prae- dieatur de singulis suis partibus .s.speciebus,diuisiuε.vt homo est animal de equus est animal : totum uob integrate no praedicatur,nisi de omnibus col- Iective. Addit aurem,qubd haec praedicatio, partes collectiuε sunt totum,est quodammodo impropria.Non tamen dicit, quod est falsa. Ac denique prima secundae. q. I 3. art. I. animal inquit nec est corpus solum, nee anima
B lam,sed utrun de simul. No ergo fuit
opinio aut Aristo. aut S. Tho. totum
distingui a suis partibus. At uerbquicquid ipsi senserint, rationibus id
confirmatur. Atqui ante rationes metaphysicas ratio,quae prima fronte st tim mouet, est haec. unum per accidens, ut si dicas numerus denarius, nihil aliud est, quam suae partes, inuod
nisi metaphylicissimi homines, nega. re possun homines enim ita loquum tur . Quinque de quinque faciunt decem .iiuunt dece: tria & tria sunt sex:3e ita in similibus. Eadem ratione cumu
Ius lapidum nihil aliud est,quam lapia
des ipsi,ut Aristote. .meta. tex.Ο. in .
c sinuat,&seotus ipse confitetur: ergo ratione sim ili domus est suae partes,&lignum suae partes. Probatur cons quetia.Cumulus nihil addit supta nu. meru,nisi φ partes sunt simul loco. Decem enim lapides quantuncunque diastantes,sunt denarius:sed no sunt ace uus, nisi in unum locum aggrKentur.Et eadem ratione domus nihil addit supra aceruum, nisi qubd lapideseeligna sint cotigua& certo ordine disposita. Tunc sie argvitur. Sicuti lapides & Iigna sunt loco separata, sunt
numerus,de cumulata,sunt acertius te
tamen disposita de contigua sunt mus:ita pariter materia & forma, quae
storsum simp ta egeat binarius, s per
informatione uniantus,sunthodrio pemus, quae a diuerss sontibus fluEtes, sunt plures, in mari com unititur sunt simpliciter &actu unii, ut enim quinque & quinque faeere decem, non essaliud, quam quinque de quinque esse decem, ita materiam & sorma per in formationem facere hominem, intelligi aliter nequiit, qua-unitae sint homo. Atqui impertines estis ordo exercitus,aut ordo partium sint relationes dissinetae,necne:quia talis relatio licet fingeretur distinm, nec est totu, nee pars totius, ta sit accidens. Profectono video quomodo materia &forma, quae separari essent unius binarius,qd est unum per accidens,si uniantur per Einformationem non sint unus homo.
Secudb probatur eoclusio.Si illa entitas, quae est totum,distinguitur a sitis partibus simul sumptis, vel est substantia, uel accidens esse non potest, siquidem est prima substantia: led quod n6st substantia, satis probat. S. Tho. lois
eo citato. 4. contra gentries.Nam si distinguitur, tunc erie posterior saltim natura, quandoquidem supponit unionem, & cum per unionem sormae ad materiam materia sormaliter est in actu substantiali,quicquid posterius natura sequitur, est accidens, sicuti pro priae palsiones fluunt statim ex unione F formae ad materiam . Nisi ponas duas in supposito completas substatias. Et confirmatur ratio, vel illa tertia entitas est diuisibilis, vel indiuisbilis: indivisibilis esse no potest : nam lignum v. g. est corpus & per consequens substantia indivisibilis. Nec vero esset intelligibile, quod homo esset sibilantia composa , te tamen humanitas, qua est homo esset diuisibilis . Si autem est diuisibilis te composita, tunc cum non sit composita ex aliis partibus,quod ex materia & sorma,in quas
immediatE est diuisibilis, sequitur, mno distinguitur ab illis.in.n. intelle imposbile,aliquid esse diuisibile, nisi in partea, quae ipsiunmta sunt. Et
76쪽
A ideo ait continua est unum in
actu,& multa in potetia. Et tertio arfulturisi entitas totalis distinguitur auis partibus sequitur, quod seipsa tota differt ab illis de ab illarum qualibet eo modo, quo accidens differt a su stantia: consequens tamen est falsum: quia totu lignu no differt a sorma,nisi materia,& a materia nisi per sor maroe enim est , q, authoritatibus supra citatis dr, animal nec est corpus solii, nec anima solum: sed corpus & anima nepe quia animal a corpore differt per anima,& ab anima per corpuscii autetotalitas illa se sola differret a partibus neutra in sua essentia includeret: ideoque non differret ab una per altera. Et B tune sumitur confirmatio argumenti. Ea,quae sic se habent,ut quicquid prorsus est pars alterius,eco uerso sunt ideprorsus realiter : sed partes illae unitae de totum ita se habent, ut quicquid est pars partiu unitarum est pars totius,ech conuerso: ergo sunt omnino idem. principaliter arguitur, quia re uera si entitas illa realiter distingueretur a partibus simul sumptis Deus posset entitate separare a partibus unitis: quod in eo tradictionem implicat. Enimuero responsio istoru uidelicet.. no posse unu separari ab alio, eoqubdentitas illa necessarid consequitur ad unione partium,& per cosequens par C tes unitae non possunt esse sine illa, &rursus entitatem illam necessario de
pendere a partibus simul sumtis, &&per consequens no posse esse sine illis,mani sellἡ petit principi u. Ppterea
namq; implicat contraditiionem misi esse sine alio: quia ceri ἡ no realiter distinguentur. Nee est instantia de rei tionibus: nam idem prosecto, creden-dsi est de propria passione & relatione; nam si distinguetiir a subiecto, possunt
separari. Et tunc si Deus posset separare illam entitatem a partibus unitis, sequeretur,qubd s illud totum esset serru poderis unius librae, separata illa entitate separaretur pondus votus librae, de nihilominus partes remanentes a eiusdem essent ponderis. De partibus autem integralibus, quod non diastinguuntur a toto,est adhuc argumetum, qu bd non videtur, propterea so
lum qu bd guttam maris separes a mare, quam iterum mari infundus, alia quam entitatem corruptam esse, de
postea alia de nouo genitam : sed est prosecto idem mare . Alia multa id
genus argumenta possemus huc a cersere; haec tamen siit satis.
scda conclusio eli h . Ista praedic tio, materia Selarma sunt homo,& generaliter partes sunt totum, aut totuin suae partes, non sunt adeo propriae. ac si dicas, materia & forma copon ut totu,totu resultat ex suis partibus: & Esimiles. Hanc coclusione asserit s.Th. locis citatis .iij. sentet.& x .p.q. 77. Et ratio huius est,quia haec,ppositiolar
tes unitae sunt totum, non explicat copositionem,quam faciunni tota: nam ut ait Arist. 1.huius tex. 3 I. partes oesse habent ut subiectu & materia respectu totius, & totu, ut serma respe ctu paritu. Quod non solam est uerum de partibus integralibus, sed quodam do etia de pari ibus essentialibus: na iieet forma sit forma respectu.materiae,
tamen respectu naturae totius habene
se ambo sicut materia &quid imperfectu, Se totu se habet ut forma extilensi illis. Sicuti domus est una sorma exi Fstens in suis partibus. a de causa. 4.
huius tex. 1 3 dixit totu esse i partibus. v nde licet partes Se totum sint realia ter idem , propter modum insignita candi terminorum .s pars Ze toto,quae dicunt quodammodo causam Ee effectum, signifieatius dicitur, totu componitur ex partibus, quam totum est
suae partes. AD PRIMAM ergo authorit
tem Aristoenon intendit illic partes simul sumptas distinguia toto, sed solum loquitur de partibus diuisive, scilicet quod pars quaecunque essu nucum toto. Et contra hoc facit argu-C a mentum,
77쪽
A mentum, usi una esset eadem toti &alia eadem etiam tori, inter se ei sentidem. Nam collective nulla esset apparentia, quod si ambae simul sumptae essent totum una esset altera. Sed neque Prima consequentia ualet, quia neu
tra pars et iidem toti in hoc sensu, spars sit totum, sed in hoc, si pars non ei lactu separata,& percosequens nec habet unitatem diiunctam a toto. Secunda aut horitas. s. meta. potius ellpro nobis:ait enim, sex non sunt bisaria, sed semel sex Vnde colligitur,2 sex unitates sunt numerus.Ad a uilioritate tu hane, licet aliter qone a. de B quantitate cu S. Thom .respondimus , dicendum tamen est nunc facilius, i denumcris possumus loqui aut mate xialiter,inquantum sunt unliates quaedam. Et isto modo Aristo. no negasset v tria Se tria sunt sex. Alio modo sor-na aliter, inquantum quilibet numerus
costituit sua specie, cuius perfectio in indivisibili consistit, sicut species ani
maliv. Unde sicut species equi qua tu cunq; multiplicetur non potadaequare speciem elephantis, ita species ter narii quantucunq; multiplicetur, nunquam est species senarii. Et hoc est, νit,bis tria non sunt sex Tertia item
authoritas. 7. met. nobis uerius, quam
alteri opinioni fauet. Non enim simpliciter dicit,* βyllaba non est elementa. i. literae: sedu, non eli elementa sicuti cumulus.Na cumulus nihil aliud ponit, si lapides simul Ioco: syllaba uero non dicit literas quomodocunque di. 3olitas, sed i uncias de compositas se cundum certii ordinem, ut, mus, non dicit solum illas tres literas: se copo istiouem & prsterea ordinem.Si enim loco dimoueatur, nulla restat syllaba:& si transponantur,faciunt, sum. Non. ordo ille sit aliquod accidens distinctum . Et quando ita esset, in nomen , syllaba,no supponeret pro aggregato. ex literis Se accidente, utaliqui falsbprofitentur: sed pro literis con notando illu ordinem. Et idem prorsus ait lib. s. tex. I s. uidelicet, sttotsi non ea n sola coaceruatio partium, sed aliquid praeter partes.s partes, quae per informationem iaciunt unum .
Ad aliud quarto huius,ia responsum est,st partes dic ut uresse in toto & to tu in partibus ino uidistinguatur, quin potius ex prosciso subiunxit, 2 totum non est praeter partes: sed intendit, φtotum habet se ut forma respectu partium, partes uero ut materia.
Ad aut horitates Salio. i m respon ,s Th. um est,q, non negat ue itatem illarii propositionum, totu est partes, sed so lam proprietatem. Et quado ait, quddin Christo Iesu no fuit solum corpus Edi anima, sed ulterius forma totius, quae est humanitas resultans excolun ctione utriusque loquitur aduersus illos haereticos, qui dicebant Christum corpus & animam seorsum assumpsisse, non tamen itais animam insormasset corpus. Et ideo ait secundum fidequbd non soldm partes assumpsit, sed partes coniunctas facientes humanitatem: sicut est in nobis. Ad secundu principale coceditur,m Adiri itia esse prius natura est in toto, si iis parti- bus: attamen in densi sequitur'totum dii tingui a suis partibus: sed solu q, ex unione partiu primu resultat, ut res coposita sit. Nam materia non habet esse pnisi per formam,& forma quae educitur de potentia materiae:& non produ citur nisi per productione totius. Non enim producitur forma ignis , nisi sta producitur ignis, ut in subsequentit, patebit. Et eodem modo responde tur ad confirmatione in licet acciden tia sint in toto coposito, non sequitur si totu distinguat a suis partibus, sed propterea accidentia sunt in toto co- posito,quia esse accidentale praesupponit ei sentiale, a quo dependet: se quia mater 2 het esse essentiale per forma , re accidentale per accidentia,prids natura materia habet esse per sorma substantiale,quam recipiat accidentia. Et
ita seipse exponit illic S.Thom.
78쪽
A Ad tertium p incipale, quod est sco
ri repondetur st differetia inter totum per se qualis eii homoJ de toti: per χ eides squalis est aceruus Inon est,st a ceruus sit suae partes, homo uero,non: sed * ho & quodcunq; ens per se non dicit solas partesmee quomodocunq;, sed dicit talem unionem formae substantialis ad materiam,quae non est ensin actu nisi per formam. Quare aggre gatum ex subiecto & accideti eo non est per se unum, quia accidenxaduenitenti in actu .:Et hanc differentiam do-Ad -ς eet Arist.3.met. tex. I s. Ad primam
nrm x eonfirmationem eo ceditur terminum generationis esse totu resultans ex partibus, puta substantiam in recta linean praedicamerali, negatur tamen inde s qui totu distingui Isuis partibus. Et ad
argumentu. Istaepartes cauunt Ze componunt aliquid & non seipsas, ergo aliud,quod ab illis distinguitur. Respondetur iprimis,st possemus
negare minorem dicentes, quam mu
tu se causantinam forma dat esse actu materiae, id materiasiistinet larma tanquam subiectum, quod est mutubsecausare. solutio tamen non ellad intentione argumeti: quippE quod probat partes efficere unu compositum .Et ideo quida ex nominalibus distinguite maiorem.LP partes coponant aliquid concedentes ν diuisu ἡ quaelibet pars C componit, sed tamen collective ambae sinui non componut aliquid, sed sunt
ipsum mei compositum. Attam e profecto si quaelibet pars componit,ambs simul sunt componens, & compones, de per consequens complexiue sunt coponentes:atq; adeo componui. POL set aliquis fortE negare minore. Nam partes uidetur causare & esscere seidi sis,quia nihil effetunt nisi per unione, &tame ipsae uni situr. solutio uertino esset uerama coponere & esscere accipitur in hoc sensu,s, generat,& manifestu est, s no generant se licet unian. tur.Relatiuum namq; illud denotat,si
quaelibet pars generatur, siuea se, siue ab alia,&manifestuε, petres tirectio.
ne i die iudieii,nec anima nec materia generabitur, sed totus fio. Quare noris equitur uniuntur adinvice: ergo generantur. Et ideo aliter rsidetur negando simpliciterPconsequentis, scilicet non causant. seipsas ergo aliud, sed soli insequitur, qubd causant&componunt
totum, quod ipsae sunt, quipi quod .
ex earum coli iunctione resultat. Nasti
terminus illius generationis h hil id est, est ex coniunctione illariam
sat unum totum quod antea non erat.
Ad secudam confirmationem eo- Ad 3.eon dem modo negatur, qu non detur ficinalso aliquid per se genitum. Nam homo est neni. aliquid per se genitum, cum nec mχ.
teria nee forma snrgenitae.'Et idem a Lest per se subiectum passionum. Quod . quidem est unii tertiu ens distinctum a singulis partibus, no in ab Oibus simul. Ad quartu principale, in quo tot Ad .pita
multiplicantur eonsequentiae dialecti- cipale. eae, eode seia pede claudicantes,res1 detur per ordinem. Primo negatur illacosequentia, hoc ens corrumpitur, Sehoc ens est uel suit sus partes, et to putes corrsipuntiir,nam arguitur in quatuor terminis. s Sanὸ eu maior extremitas in praemissis includit ens si gulariter& in eonclusione plut alitei J sed concludendu eli, ens, quod est illae partes,corrupitur. Quod si arguas in duo phus hominibus, qui smul corrumpan itur. Isti homines corrupuntur:& isti sunt uel merui suae partes, ergo paries corrupuntur, tunc uariatur appellatio, seu relatio partis ad parte copula oro, suae includi tur in numero plurali. Senus.n. maioris est, φ Petrus & Paulus sunt hoc ens, qJ corrupit, & hoc cns, qd corrupitur. Et i5 idem copula si est cocludedit in eon elusione. s. istae pa rtes sunt ues fueriit hoc eos , qJ corrupitur,& hoe ens, quod corrupitur. Et eodem modo dicendum est in uerbo, generatur. Et pariter respondetur ad argumentum de Christo redepto te nostro:
79쪽
A nam illie insinuat Damascenus, nulla Christus dimisit in triduo: sed mors facta fuit per solam separationε
animae a corpore . Si autem humanitas esset res distincta a suis partibus, aliquam rem dimisisset: contra cele bre illam regulam theologoru: quod Christus nihil eorum dimisit, quae se. mel assumpsit. Negatur ergo illi conseChristus silentia. Christus hanc humanitatem humanita dimisit:-liaee humanitas est uel fuit tς diu ' istae. partexergo has partes dimisi:sed
solum sequitur quod humanitatem . quae est uel fuit, hae partes, dimisit.
Io contrarium au tem arguitur: quia
nulla eli appellatio realis, nisi quando
duo termini connotatiui ponuntur au parte eiusdem extremi et & tamen neei ly,homo est connotatiuum,nec ponitura parte eiusdem extremi, cum ly ,
dimisit. Propter hoc argumetum Dia . ..i ductici huius temporis concederent,
, ibi st Christus dimisit humanitatem, non
tamen humanitatem dimisi. At uero dialecti eam sima per uellem ad comu viem modum loquendi accommoda.xe: Sc profecto omnium auribus idem sonat, siue humanitas praecedat, siue sequatur.Obidque postquam verε anima a corpore fuit separata,non est nefandum , quin humanitas uerE desinit esse. Ineludit enim ly,definit:tanquam, subitantiumn ly,humanitas: Sc perconc sequens humauitatem Christus dimissit. Re spondetur ergo, illa regula selum est de terminis connotatiuis: sed tamen in terminis praedicamenti su
i stantiae potest esse appellatio praedicati super primarium significatum subiecti. Et humanitas formaliter innifieat
totum compositum: quod est dicere, partes inquantum sunt unitae. Hoc. n. etiam modo peccat illa consequetia . Pater est generans: pater est essentia,
ergo essentia generat: sed inserendum est pater qui est essentia generat. Et eodem modo non sequitur, Christus in resurrectione humanitate resumpsit,
I ti humanitas inissae partes:ergo issas partes resumpsit. Ad pinnam partE Deonfirmationis negatur illa cons ue Ad .lti tia, quippe quae est in quatuor termia cota nis. istae partes erui:&illae partes sunt
Petrus: ergo Petrus erit.Nam uerbum
in antecedenti includit entia,& in eo sequeti ens. Quod si arguas pluraliter de partibus Petri,&Pauli, qui simul
moriuntur. Istae partes erunt & istae partes sunt, uel erunt Peuus ruriu isus: ergo Petrus te Paulus erunt,con-ιeedunt aliqui simpliciter consequentiam & consequens: quia Petrus lenulus erunt entia. Sed profecto logε melius eii negare smplliciter coni
quentiam:quia ly,erunt,in antecedenti includitenti dein consequenti in-i
eludit in communi modo loquendi Eidem copulatum, quod ponitur a par
te subiecti. s. Petrus & Paulus erunt Petrus & Paulus. Concludendum et go est Petrus & Paulus sint uel erunt res, quae erunt . Ad alia,quae ibidem
subiiciuntur sophismata, in libris summularum responsum est. Ad al iud uero, licet simpliciter hac tepestate concedatur, quod duo sunt tria de sunt uiginti & infinit abnegandum est id tamein rigore. Nam duo & tria dicunt entia in actu:duae autem medietates non sunt simpliciter duo:quia cum no sint separatae,non habent duas unitates.
cum addito sunt duae partes, aut duo in potentiam ideo negatur,quod F duo simpliciter sunt tria: sed duo potentia sunt tria in potentia. Ad aliud in rigore loquendo concedendum es set sortE, quod partes essentiales sunt partes integrales: si quidem totum est suae partes essentiales & suae partes in- , tegrales. Sed prosecto satius est aures consulere, & negare illam. Nam se sus est,qubd pars essentialis est pars integralis:& alia essentialis est alia integralis. Quoniam isti termini includue copulatum: & ideo tales propositi nes in usu loquendi denotant correspondentiam partium eopulati ines
via praedicato ad paries copulati l .
80쪽
Quaestio Quarta :A elusi in subiecto.Vnde ex illis prsmis
ssillae partes essentiales sunt Petrusti Paulus, Petrus & Paulus sunt par tes integrales: concludendum est, si partes essentiales seruetur appellatio. Et eadem ratione negadum, sunt res,qus sunt partes integrales,ut est,qubdmateriae & formae Petri & Pauli sunt eiusdem species: nam sensus est,qubdinter se sunt eiusdem speciei. unde ex illis praemissis, & materia&formae sunt Petrus & Paulus, & Petrus de Paulus sunt eiusdem speciei: concludendum est qubd materiae de formae sunt res, quae sunt eiusdem speciei. Et omnes istae consequentiae sunt forma- v les: quia inres, ponitur solum ad seseuandum appellationem.
Γ sequitur m text. Caput quartum. Ut autem p sui Oc.
Tex. xxxvj. Manifestu est igitur. &e.
QVAESTIO QUARTA.VTRVM ENTIA NATURALIA
tam ad maximum, quam millimum terminentur. I x ex illud uerbum te tu strigesimi tertii, si exri nihilo nihil fit, mouen
C da suisset hie quaestio,nisi s inferius super text. 8' ubi Arist. sensum horum verborudistinguit, aptius disputabitur, nempe.q.7. utrum forma educatur de potetia materiae. De illo uerb, quM infinitum non est cognoscibile, abunde dictum est in expositione textus 3 s. Est ergo quarta quaestio circa textu 36. utrum entia naturalia ad maxima terminentur, & ad minimum. Ad eu-- partem negatiuam arguitur. Pri mo authoritate Arist. a. de anima rex.
i.ubi ait, qubd ignis in infinitum cresceret,si combustibilia in infinitum apHicarentur. Et ratione id confirma-
tur. Ignis quantuscunquest, est acti- Duus: immo quanto maior,magis acti-uus: ergo igne quocunque dato quantumcunq; maano, si applicaretur stuppa, illam combureret, tibique uniret:& per consequens non dabitur maximus. Et secunddarguitur. Si res temminarentur ad maximum, aut minumum,maxim E id esset ratione quanti tatis: sed quantitas de se nullam ce
tam extensionem determinat: ex ratione enim sua nihil aliud habet, si
facere: partes extra partes in quacu que quantitate. Et tertio est commune argumentum:quias daretur maximus homo, & poneretur in loco h
mido, aut si illi quis pugno maxillas Epercuteret, unde necesse esset ipsum tumescere, queretur subd desineret esse per ultimum siti esse:quod est co-tra Arist. s. huius tex. 69. Et probatur sequela Tumor fit per motum:& motus incipere non potest nisi per uitiamum non esse,ut in lib. 3 .uidebimus. Detur ergo illud instans. Tune ben Esequitur, nunc non tumescit, εἰ imis mχiatε post hoc tumescet,ergo nucest homo,& non im mediate post hoc erit homo salias daretur homo maior maximoJdi per cosequens desinit esse per ultimum sui esse. Quattb itidem arguitur de minimo . Quocunque ligno quantumcunque minimo dato, quaecunque pars est lignum eiusdem Fnaturae cum toto, ergo potest esse per se sevi totum. Et confirmatur sicut superius: quia quantitas de se nullam determinat extensionem qud ad paruitatem: quia quacuque data potest effeminor. Quinto eadem arguitumquia etiam dato minimo homine sequer tur par iter, qudd desneret esse per vitimum sui esse. Na dato illo minimo, si applicetur aliquid diuisivum,aut eo densativum, cum diuiso&eonde satio si motus,debet condensatio incipere per ultimum non esse: & illud erit ultimum esse illius minimi. Nam sinu non coadeatur,nunc est m,