D. Radulphi Ardentis Pictaui, ... In epistolas & euangelia vt vocant sanctorum, homiliae, ecclesiastis omnibus animarum curam gerentibus plurimum necessariae, & ante annos prope quingentos ab auctore conscriptae, nunc primùm in lucem editae. Quibus a

201쪽

IN FIs To nivi, atque soluendi priuatur.Sunt autem duae claues,

discretio & po restas. Discretione discernitur qui sunt ligandi vel qui soluendi. Potestate ligantur, ligandi,& soluuntur soluendi. Sed quid dica hodie fratres mei, curn multi sacerdotum careat discretione,& multi eorum qui discretionem habent , abutantur ligandi atque soluendi potestates Hi enim unde dolendum est qui sint ligandi, vel qui soluendi nesciunt. Illi &si sciunt odio vel amore ligant soluendum vel soluunt ligandum. Sed qui iniuste soluit vel ligat a potestate ligandi vel soluendi se priuat.Vnus eii enim inuisibilis sacerdos,qui solus baptizat,solus absoluit & ligat.

Ninistri verb eius, solo ministerio non auctori tate aliqua soluunt vel ligant, id est, solutos vel ligatos esse ostedunt. Vnde & in Leuitico, leprosi iubentur ostendere se sacerdotibus: quos illi quidem leprosos vel mundos non faciunt, sed leprosos vel mundos esse discernunt. Solus quoq; dominus Laetarum in monumento suscitauit, suscitatum a Discipulis solui praecepit,non It suscitarent,sed ut susci tutum demonstrarent. Cum autem sacerdos vel discretione carer, vel iniuste seluit, vel ligat, non soluitur ille quem Deus ligat: nec ligatur ille quem Deus soluit. Sed tamesententia pastoris vel iusta vel iniusta timeda est, ne si eam contemnas, ex ipso contemptu liga lussas. Oremus igitur fratres mei Petrum pastorem animarum nostratu, ut ipse nobis meritis N precibus suis . absolutionem a peccatis nolitis mereatur, officio largiatur, cura sua nos a diabolo tueatur,regimine suo nos regat, & ducat nos ad

pascua

202쪽

sETRI Apos Tot 1 scpastua viriditatis aeternae: Ipso largiente Deo &domino nostro Iesu Christo , qui cum patre M spiritu sancto vivit & regnat Deus per omnia socula seculorum, Amen. κιω diui Petri v Obrum principis per

Zethseida frater . endreae posistit, Cr princeps Ρο- suturumlo episcffatum tiochesis Ecclesie,C pro dicationem dispersionis rarum qui de circunci lane cred derant , in Ponto , Galatia, Cappadocia, sia, Cr Biathynia, siecundo Claudis anna Romam ad expugnandum Simonem Magum pergit biivginti quinque annis ea in thedram facerdotalem tenuit, Ws ad ultimum annum Neronis,id F decimumquartum. c qua crassised crisci, martyrio coronatus est, capite ad terram verse, cr m sublimepeLbm elevatis: perens se indignum,uisic π cifigeretur,ut dominu μμ .De qua etiam sic mymo in lib. te Rerum Christianarum memoriaAquitur: Et P idium Cr Paulum apostobris duces C signiferas Iudaeae, populo Dei, in 7sa vide βρma, alterum quidem gladio,

alterum crucis patibulo condemnat Nero. Et Petrus quiadem capite demersi crucifigitur: quod rogauit, ne dominowderetur adaequari. Viae Eusebium lib. 2. cap. 2Epiph. bb. i. Tom. 2. contra haeres. Dorotheum episcop. in Syno . . In natali beati Pauli. Otum ob facis Euangeliu quod Euan Aia, Tatum est a me,quia non est secundum homi

nem,Crc. Multi fratres mei, non solum

Gentiles & Iudaei, sed etia, unde magis

203쪽

dolendu est, quidam falsi Christiani, Olim audiui

narrationis Euangelicae limplicitatem, putat nuhil aliud este quam humanam adinuetionem,uel doctrinam Platonis, vel Ciceronis,& aliorum. Contra quos loquitur apostolus in lectione qua modo audiuimus. Facit autem tria. Primo dicit Euangelium non esse secundum homine.Secundo dicit non ab homine, sed a Deo illud sibi traditum esse:Tertio demonstrat hoc certa ratione. Dicit itaq;:NO n vobis facio Euangelium quod evan I au' lj g Ailatum est a me, quia non esi secundum hominem. αἰ- ρ- Ex hoc fratres mei, constat quoniam Euagelium non est secundum hominem,quoniam supra hominem est. Altitudo enim Euagelij superat omnem humanae rationis altitudinem. Nulla quippe ratio potest attingere ad altitudinem Trinitatis, caeterorumq; mysteriorum,quae Euangelium praecipit credere,nec ad altitudinem praemiorum quae praecipit sperare. Humilitas quoquc Euage- ην j iij,omnem humanam vincit humilitate. Nullus misit ε. enim homo potest satis admirari, necdum sequi humilitate filii dei, qui ab altitudine diuinae ni testatis tantum se humiliavit, ut de muliere mam serui sui acciperet,Deus homini se subderet& ei ministraret pro seruo ac seruo suo contu- -χ η melias, iniurias, mortemque sustineret. Iustitia sitia. quoque angelij, omnem humanam & etiam legatam iustitia superexcellit. Non solum enim homicidiu, sed etiam contumeliam &iram damnat. Nec solum malam operationem, sed etiam malam voluntatem damnat. Non etiam solum periurium prohibet,sed etiam iusiurandum. Inimicos

204쪽

micos praecipit non solum non odio haberi, sed etia diligi. Misericordia etiam Euangeli j,omnem humanam misericordiam excedit. Praecipit enim misereri non solum miserabilium, sed etiam ini micorum: & compati non solum indigentiae afflictorum, sed etiam insaniae peruersorum: orare pro persequutoribus,& benefacere inimicis. Et quod Euagelium sit supra hominem ex his constat. Quod vero a Deo sit, ex hoc apparet: quonia ab aeterno fuit a Deo patre praeordinatum,a Spiritu sancto per Patriarchas praefiguratu,per Prophetas pr dictum, per Angelos nunciatum, a Filio impletum & promulgatu, & a Spiritu sancto per Apostolos ubique praedicatum. Ad quorum

probationem accedunt opera virtutum. Pro hac enim fide sancti totum mundum contempserui, omnia quae habebat pauperibus erogauerunt,nudi nudum Christum sequuti sunt, carnem suam cum vitiis &concupiscendiis crucifixerunt,castitato, charitate,caeterisque virtutibus enituerunt, toto desiderio ad coelestia tetenderunt, columelias,iniurias,tormenta,mortes inhumanas & importabiles fortiter portauertit,& per hoc ad coelestia gloriose peruenerunt. Accedunt iterum ad hoc opera miraculorum. Per hanc cnim fidem caeci illuminati sunt, daemoniaci liberati sunt, de paucis panibusImulta hominu millia pasta sunt, infirmi sanati fiant,mortui suscitati sunt, super aquas ambulatum est,ignis ne sanctis noceret,cX- tinctus est, venenu sine hesone bibitum est. Per hanc fidem serpentes noti nocuerunt, ferae obe dierunt,aues ministrauerunt, elementa parueriit,

205쪽

IN FESTO DI V Iin serna patuerunt. Qui ergo Euangeliu non cre-ν 3 m dii esse a Deo, sine Deo est. Sequitur pars secuda,.D- . λ0 qVJ Apostolus dicit Euangelium non ab ho- Dis M. mine , sed a Deo sibi traditum esse , cum subdit: Neque enim ego ab homine a crepi illud Aieque didici, sed

per reuelationem Iesu Christi. Se neque ministerium praedicandi Euangelium accepisse, neque etiam

illud didicisse ab homine dicit Apostolus,sed per

reuelationem Iesu Christi: Ad ossicium quippe praedicandi missius est cum Barnaba,a Spiritu sancto dicente vi habetur in actibus Apostolorum iue. Segregate mihi Paulum & Barnabam in opus ad Paulis er quod assumpsi eos id est, ad praedicandum Geti- Mamaba bus. Vnde de Apostoli dicti sunt Getium Paulua& Barnabas. Quod ipse Apostolus testatur, Qui

salis. i. Opςxatus est,inquit, Petro in Apostolatum, operatus est & mihi inter Gentes, & cognouerunt gratiam quae data est mihi a Christo. Euagelium Vero ipsum didicit per reuelati ne Iesu Christi: vel quado in via Damasci excoecatus mansit, vel in Damasco tribus diebus in oratione non man- ducans neque bibens. Vnde statim ingressiis in Synagogas,confundebat Iudaeos, assirmans quoniam hic est Christus. Vel quando raptus est ussique ad tertium coelum : vel quando raptus est in paradisum &audiuit verba quae non licet homini loqui. Vnde certe beatissim ita est Paulus, quiveritate Euangelij meruit percipere,no ab interprete,nec ab aliquo mediate, sed ab ipso Euangeli, auctore: factus subito in eo perfectus tine mora, sine exercitio, sine labore. Nosvero fratres, q*i

veritatem Euangelij ab homine paulatim didi- cimus

206쪽

PAVLI Aros Tot r. 88eimus,in hoc profect' beati erimus, si ea corde firmiter tenuerimus,si eam etiam inter tormenta costanter confessi fuerimus. Si verb quod abiit verbis Euangeliu confitemur,& factis negamus, quid aliud quam voce nos damnamus, similes facti Iudae proditori, qui Christum quem magistruconfitebatur &salutabat, opere prodebati, equitur pars tertia , in qua Apostolus demonstrat seno didicisse Euangelium ab homine. Hoc autem demonstrat duobus mo*s, Primo per tempora,& per facta: secundo per iusiurandum. Per tempora & per facta hoc demonstrat cum dicit, γει-d is enim conuersatione mea in Iudaismo duoma I ramodum perseqκebar Ecdeseram Dei,Cr expugnabam itilam prasciebam in Iudaisino super multos coaetaneos meos in genere meo, am ius emulator existens paternarum mearum tradivonum, circ. Ac si aperte dicat Exi hoc patet quod ego no didici Euagelium ab homine, nec ante conuersionem me ira, nec post. Quod nec ante conuersionem meam, patet ex fa chis. Ante enim conuersionem ma non sequebar

Euangeliu im o persequebar: nec Euangelium discebam,imo expugnabam. Quod vero nec post conuersionem meam didicerim Euangelium ab

homine, similiter ex factis apparet: quonia post conuersionem mea iasi abij ad Apostolos Christi causa discendi Euangelium ab eis, imo statim abij in Arabiam praedicare Euangelium: & postquam eum ibi praedicaui,redij Damascum, M ibi

prςdicaui. Hoc autem dicit his verbis, Clon autem complacuit illi qui me segregauit d est,abst raxit ab muro matris meae: vel segregauit de fouea natiuae in-

207쪽

credulitatis, voca it pergratiam siuam,ut reuelaret ilium Inum in me , ut Euangelirarem eum in Gentiabus , continuo non acquie u carni Cr sanguini , id est, consilio generis mei vel carnalium hominum.In Graeco apertius habetur, videlicet. Non. contuli cum carne & sanguine, id est, cum homine Euangelium. quod apertius dicitur cum subditur. Nec abi, ad antecesseres meos O pastius: sed abit in rabiam, G' inde reuerseus sum Damascum. Porro in his verbis ponit Apostolus tres causas vocationis suae. Primam ponit cum dicit, n autem complacuit illi, & cum subiungit: α vocavisper gratiam siuam. Ac si aperte dicat,Non propter merita mea quae no erant nisi mala, sed tantum propter beneplacitum suum,& gratiam sua vocavit me, In quo fratres mei,dat exemplum nobis, ut idem sentiamus de nobis. Secunda ponit causam cum ait: o reuelaretfliumsuum in me,id est,fiiij sui misericordiam. Propter hoc enim vocavit dominus Paulum & Magdalenam,& huiusmodi criminosas per nas: ut in his demonstraret superexcel-

ἰωρ ς' lentem iiiij sui misericordiam, qui venit in hoc

mi do quaerere peccatores quos saluaret. Ac si DA Lθὸ- dica propter hoc,me magnum peccatorem vorare debes. cauit Deus, Ut in me demonstraret quod nullus quantuscunque peccator de misericordia dei de- beat desperare. In quo fratres mei, nobis peccatoribus dat exemplum, culpas nostras temper accusandi,& dei misericordiam semper praedicadi. Tertiam causam ponit cum subdit, Vt Euang brarem eum in Gentibus .Propter hoc enim vocavit

cum deus ut ipse ait Ananiae ut ipse portaret nomen

208쪽

irae eius cora getibus,& Regibus, & filiis Israel.

Sane propter has tres causas,non solum Paulum, sed cita nos quouibet peccatores quotidie Deus Vocat. Vocat enim nos Deus fratres charissimi, propter beneplacitum suum tantum: Vocat nos ut magnam misericordiam suam in nobis reue-let: Vocat nos ut immensam eius semper & ubique praedicemus bonitatem. In hoc autem quod ait Apostolus, Continuo non acquieui carni CT Ianguini, ostendit diuinae vocationis circa se velocεessicacia, quae tam cito eu de malo bonii, de carnali spiritualem de insipiente fecit sapietem.Nescit enim moras, sed subito mente Deus inuis subito erudit,subito sanar. In quo colatantur illi qui quando vident aliquem criminosum, de eius emendatione desperant & dictit: Quomodo fiet iste bonus, qui tam malus est Θ Non attendentes quam cito DeusPaulum,quam cito Magdalena, quam cito latrone mutauerit,& de tam malis tabonos effecerit. In hoc vero quod Paulus modo couersus statim tam strenue festinat,& vadit, Scvenit ad praedicationem,demonstrat suet conue

sationis feruore. Qui sicut fuerat prius feruidus in persequutione Euangelij, dc in clamnatione animarum ita imo magis postea in praedicatione Euangelij, re in lucro animaru seruidus effectus est, In quo fratres,inde meus & mei similium tepor confunditur, qui sicut tauquam fui valde feruidus in magna malitia,ita nec in magna bonitate feruidus ex isto,non attendens quod ait dominus in Apocalypsi,hominibus huiuscemodi,vtina nquit rigidus aut calidus esses: sed quia nec

209쪽

frigidus nec calidus es, ideo incipio te euomere de ore meo. Natura quippe hominu feruidae metis est,quod quicquid faciut sue bonu siue matu, illud fervide faciunt. Et eco trahomines taepidae

metis quicquid faciut, siue bonu liue malu . illud tepide faciut. Et quavis peior sit mes frigida qua tepida,tam e sῖ pius S citius ines frigida quam tepida venit ad femore. Proinde fratres mei, tepOre nostru ne nausea deo faciat, cxcutiamus, & in dilectione dei & proximi inardescamus,& quic-N ff., 3. qui ibQni fiscimus,cumagnae dilectionis seruore faciamus. Na iuxta Propheta, maledictus est qui opus dei facit negligenter. Deinde tres 4nnos ιμι merosolyma videre Pelru, in masi apud eum diebus ouindecim, no ta scilicet disciturus,quam cueo collaturus Euangeliu . Exuplum dat Paulus vi- sedi patres & fratres nostros,maxime spirituales non ut vultus,qualitates qualitates eorum via deamus,sed ut inuice mores, vita,virtutes,Opera,& studia consideremus, sed ut de religione & doctrina Christi conferamus,& vr alterutru in me istius aedificemus & proficiamus, & in spirituali gaudio simul colletemur. tium autem inquit to solorum vidi neminem, nisi Iacob atrem Domini. Ae si dicat Si ab illis Apostolis quos vidi,Euage uiari tis. non didici, multo minus ab illis quos no vidi. tabis a. Porro Iacobus,frater Dni dictus est, vel quia exi, domini pressius caetetis sanctitate eius imitabatur, unde diebus, & ei successit Episcopatus Hierosolymorum,uel iquia cognatus eius erat,dc ex parte matris, & ex parte patris putatiui Ioseph.Ρer iusiurandu demostrat Apostolus se no didicisse Euangeliu ab homine

210쪽

PETRI Apos ToLt. 9omine cum sius dii, vae scrib. -bis,ecce cora Deo:quia non mentιον. Est enim species iura meti. Quasi, Scce rura ora, id est, teste deo loquor vobis .iura non mentior inhu quae vobM scribo. Sed cu dominus prohibeat Mait., omnino iii tar Paeque per coetu,neq; per terram,heque per aliquam creatura: sed inquit,sit sermo vester est. est: non, non, quicquid enim abundantius his est, a malo est . quid est quod Apostolus iuratὶDominus fratres mei, quod perfecitus est, c5suluit: prohibes ne quis quasi bonu appetat iurametu, & assiduitate iuradi labatur in periurissi Apostolus tam e iurar quasi coactus propter incredulitate hominu. Ecclesia etia pro foedere pa- Imrammacis de fidei suos tutare permittit. No est tam eliseram eritu bonuma. non est appetedum quas bonum,tamen non ςst malum, quandb est necessarium. Vetun tamen semper a malo est, id est ab ,

incredulitate eorum qumurare faciunt. Debet tir- autem iuramentum cum fit,habere tres comites, irracum fiaveritatern iudicium,& ius ianu Veritatem, ut ira corde sentiat sicut iurat. ludicium, ut cum discretione, & pro quibus necessarium est iurare. tutet. Iustitiam, ut propter deum dc iustitiam iuret. Si veritas non est in iuramento , periti-xium est : Vt quando aliter iurat ore quain sei tiat corde, vel quando iurat in verborum cili- ditate. Deus enitati se accipit sicut ille cui iur tur , intelligit. Si verb iudicium, id est disci tio non si in iuramento,stultum est tutametum. Et si illud quod iuratum est facere, sit peccatum criminese non est faciendum sed potius stultum tutamentum per poenitentiam corrigedum. Vn-