장음표시 사용
151쪽
artem est certum , cum veritatev illae conteneantur itura lineatu objecti sensibilis , 5 quod est objectum proportionatum nostri intelleestius pro hoc statu . Fad t. vero siladetur et Impedimenta quar. improportionem moralem causant ad totam collectionem . hujusmodi ve, ritatum' attingendam , sunt illarum inultiendo, vitae brevitas, occuRatio in somno,&ad res humanae vitae necessarias distractio ; at harerespectu sinsularum non militant , cum tem. Pus ad illarunti quamlibet sigillatim eosnoscemdam reo uisitum, non jta longum sit, ut nat Talem vitae no ae Periodinu excegat, &cum occupationibus hujus vitae n*n possit coiripunitergo veritates illae nedum physice, sed etiam morsiter, cum intellectu hqminis lapsi pro m
siP. negando antecedens quoad a. partem , scilicet quod singulae veritates n turiles sint Proportionatae inoraliter cum intellectu homi, nis lapsi'. Ad prob. dico I. quod praeter impedimenta assignata, sent. alia qua ad tempus non spectanr, puta quia illae veritates non as
sunt iusque speciali auxilio gratiar, & quia semsitum ministeri ,εui est infirmum , ideoque intubiectus indigee ab quo speciali auxilio, ut tantas dissicultates evincat, & impedimenta remΡveat. h. admista majori nego minoreminia tempus breve est, dc MS longa, ut ait Hip erates : plures enim sunt verit tes naturales tuam speculativae, quam pracuc aliquas antiqui Philosophi non invenerunt, nec invenient P
steri, quas forte invenirent, nisi vita brevis
- Obj. i. Maxima & dissicillima veritatum nanturalium cognitio est illa quae habetur de Deo ex estectibus naturalibus utpoto quae sit de objecto maxime immateriali & a sensibus rerimoto ; sed sine auxilio gratiar potest ex Geδ G turis
152쪽
mentum most obarsqntrλaliquo Tnomitas, inultos excusari in imI leti'm hujus praecepti quantum ad amorem exelicitum Deg, cum not
-r Orii. iii 2. quaestionis Partem et Sa aliquis cum veniati Soriginali decederet . non esset locus in quo puniri posset ; h mi ux Umbo pr0 solqoxiginali puniuntur homines; ad Purgatorium non descendunt nisi anim*. quae , g Ui dunt, ut inoi igne purga tae in coelum φω dant; ad insemum vero prppῖς Mummqrt is actualet nun deemduntur. Resp. quid. pumretur in loco ,im suo Puni tur originale , nempe in bundo , hoc loco punJantur, homines Pro bolo originali per se, non implicat, quod per accidens. &xatione conjunctionis .cum ibi etiam puniam', donec mittatur S sicut Ve
agale coniunctum cum mortali , punitur, in
inserno Peripediden ,.qya vi in m i 'MOcu -Venialium t P. Satorium a. νη sicut origmale eonjunctum cum mortali punitur Per accidensis, inserno , quamvis . ordinario Puniatun in
uuiminox t .anstans sei manifestum , iquia,im h U P et,d-estςxatinnis S ibertatissa Iceps. Qus=d Fer9 n possiti dei completere in i9so instanti usus xktionis & libertatis, yel immediate post , sic po- test ostendi: Puer in tu instanti usus rationis Mit justificatur, aut peccat mortaliter : ergo non potest: in e instariti vel immediate post re periri. in ipso ccatum ve 3iale cum solo origidinaliis V0'sin. lflatet: antecedens vero Prob.
vi diei, is iar; nibus,si i ostendimus, quod
153쪽
puer in x. instanti usus rationii is nexu de cy'sabiliter se .convertere innextu omisi byevi tatis fratiariliqua verba , sed in imatat arqsumenta
perfecta deliberaeio siniciens ,δd j peccan uinvenialiter, & immediate post illud instans, serendo scilicet simiod ηςrbum Hςpsum ς tura sua veniale. Ad prob. Dico,quo i in illo i. instanti usus rationis, homo non justificatur
Per conversionein, nec peccat non si ci nvertendo in Deum; ratio eu, quia in illo I. instanti non tenetur se convertere in Deum . qui est utitimus rerum omnium finis.
.Confirmatur: In illo primo instanti morali usus rationis, homo est libero operativus, uestipponere debent adversarii asserentes hominem teneri in illo primo instanti se convertere
deficiendo , Acque peccare ventilite . Pra b atur conseqtantias Priiro in illo insianxyhomo non cogiturAdo Rus bonum. ne adi 'ens graviter malum , uioquin sequere duo, prim a instanti usus rationis librio ent liber ,
quod est falsu in .sed Fqactus 3caeterminatuS. Secundo , non tenetoris plo primo initanti ita se convertere ad Deum per actu in dilecti nis Dei luper omnia, uin inpossit illum omittere , & alium actum indifferentem elicere,quin Peccet mortali ter, ut patet in conclusione: ergo potest leviter deficere , seu ve nialiter Pec arsi , eum sit liber, &non teneatur dirigi re primum actum ad Deum tamquam ad ultimum finem 3 Deus enim obligat solum eos qui rationis illum habent, & se obligatos agnoscunt; quae quidem cognitio primum actum supponit , quippe eognitio sui ipsius suaeque obligationis , ust
154쪽
actus rariqnis,d neeesaris antecedens actum di, rigentem voluntatem humanam ad D m: , quemadmodum 'iis physicis, relativ supponit fundamentum, quod dirigit aut refert ad ter minum : nee incompetens est haec ratio , quia homo quatenus se cognoscit ut creatur ' Din& ab ipso dependentem, est quasi iundamentuin quod dilectio refert ad Deum terminum aut si in sumna
155쪽
ΙΗα in haevita jucundius, quam divinae gratiae investig are theniu-rum , in quo recondita simi pretiosa nobis promissa , quae peccati s ditatem regunt acte gunt. & in vitam aeternam conducunt 3 sublata etenim gra tia non est,unde salvetur homo,inquit D. Ber- nardus lib. de graria, & libero arbitrio;nec unde divinitas lineamenta accipiat, quoniam gratia , imago Dei est, ait D. Iraenaeus . Sit 'igitur
etur. I. enim sumitur pro quocumque beneficio a Deo nobis liberaliter corice , sive naturale sit, sive supernaturale, in quo sensu cre tio dic sex'atio hominis, nomine gratiae vincari possunt . a. pro quadam corporis pulchritudine, juxta illud di usa est ratra inlab astuli. pro gratitudine , sc intelligitura. Regum t. ego meddam gratiam. q. sumitur tandem, Pro dω . uo supernaturalii omnino indebito , i quod ob diversa munia quae exhibet, variis nominibus vocatur: dicitur enim elevans, sanctificans , mnans, movens & auxilians . Unde Ponitur. Durand Tom. III.
156쪽
homo is statu naturae lapsa possit sine. Datiis smspeciali a Mo, omnes ταμ' tales naturales . tam sperata fibas quam practicas, cognoscer
ADvertendum est I. remales naturales esia in duplici statu ue aliae enim sunt speculati vae, & aliae practicae. Illae pertῖnene ad solam cognitionena intellectus & speculationem: istae vero ad operationem spectant, & aliquid faciem
dum vel omittendum connotant. Σ. Veritatestam speculativas quam practicas dupliciter eqsesiderari rosi e , scilicet distributive, ut quando una post alteram consideratur: & collective .
ut quando omnes simul acc ipiuntur. J.Tandem advertendum est,potentiam esse duplicem,physicam sellicet& moralem. Prior est illae quae attenditur penes commeniurationem ad actum , abstrahendo ab omnibus impedimentis: Posterior vero, praeter proportionem ad actum , per quam dicitur physica, habet omne requisitum ad exeundum l. actum, id est nullum haberinis pedimentum quod Pollit eam prohibere, ne exeat In actum,ut v.g. homo sanus & liber a vin-vulis habet non solum potentiam. Physicam . ad ambulandum; sed etiam moralem, ille vexo ciui Iabsint podagra, aut compedibus detinetur, ha- bet'potentiam pΓysicam ad ambulandum, sed
moti habet moralem, quia non est liber ab impς dimentis. His suppositis . . - Dilco λ i. Quod homo lapsus, . cum loco eursu generali, - absque speciali gratia sta illustratione, aliquas veritates naturales, 'tam ex speculativis, quam ex praeticis, cognosce re Potest. Prob. Si esset aliqua veritas sipecv
157쪽
lativa quae non posset cognosci, seclusa gratia speciali, maximὸ existentia Dei , prout est prima causa, author naturae & creator mundi; sed haec veritas cognoscitur ab intellectu humano, secluso quocumque auxilio supernaturali, cum nemo sit qui Deum invincibiliter ignorare valeat, ut dictum est in i . tomo , & colligitur eK illo Sap. 13. A magnitudine speciei creatM-rae , cognoscibiliter toteris creator eorum v deri:
ergo nulla est veritas naturalis ex speculativis, quae non possit cognosci ab intellectit humano absque. gratia speciali. Deinde, intellectus, est Potentia cognostitiva physice completa & intrem ad exeundum in actum. seu ad cognoscendum cum concursu generali,a quo omniS cratu
ra dependet, scut ignis est potens ad comburendum, sol ad illuminanduna, oculus ad 3bdendum &c. sed non potest esse nisi ad cognitio
nem veritatum naturalium, cum supernatur Ies sint extra sphaenam intellectus: ergo ut co gnoscat veritates natur 'es, non indiget gratiar,ruae est auxilium ordinis supernaturalis . Tan em, gratia datur, dum intellectus deficit incognitione, arationo dpbilitatis suae, vel dum objectum. excedit activitatem intellectus in cognoscibilitate sua r, sed intellectus non deficit ita
cognitione aliquarum veritatum naturalium , nullaque est quae excedat ex se activitatem Jistellectus, ut constat: ergo potest coghoscere aliquas veritates naturales, tam ex speculativis. quam ex practicis, absque gratiae specialis illustratione. 'obj. i. Ex illo Genes6. cuncta cogitatis eor du intenta est ad malum: ergo ut cognoscat v
rum, indiget gratia speciali; & concilio Car
thaginensi can. . ubi dicitur Vtrumque Deid num est,scrre quid agere debeam is , in diligere debemus; & ex Arausean. s. Dis1nt muneris es c 3m recte clgιtamus , & 22, 2 emo haset de suo,
158쪽
mitis susticientes cogitare ati'uid ex nilis tamquam ex nob3s, sed fuscientia nostra ex Deo est .& i. cap. . Gid ba squod non accepisti ergo seclusa gratia, nullam veritatem cognoscere Potest intellectus humanus . ' - Resp. negando consequentiam : Quia liceceuncta cogitatio sit intenta ad malum, hoc debet intelligi quoad' exercitium , non autem quantum ad posse : plures enim intendunt m tum , qui possi int illud non intendere . Praete-fei, haec authoritas sumit Partem Pro toto , id est, saepe pro seniper , quoniam malum' ex quocumque desectu. Ad D. Paulum , . & ad Concilia,dico,qudd loquebantur de cognition: aut cogitatione meritqxia apud Deum , & mordine ad nipernaturalia, de .quibus nihil cogitare possumus ex nobis, quoniam activitatem nostram excedunt; non verb de naturalibus. Ad 2. Arausicani 22. cap. dim, quod loquebatur de opere quod homini soli attribui potest 3,
quandoquidem opus illud nihil aliud sit, quan
Peccatum, ad- quod DeuS non concurrit, ψω
quod homo lus efficit, Min vero de opere aAquod Deus ut prima causa concurrit cum homine , alias quaelibet actio hominis esset peccatum, quod est falsum. Obj. a. Homo Matias agit' Deo , dum cognovit aliquam veritatem occultam; & dum vidit aliquod objectum ' sensibile, x. g. Parie
tem , aut amicum, nullas gratias agit: ergo fghum est, quod ad cognitionem Veritatis acineepit aliquod auxilium speciale, praeter generale; quod non accepit in visione amici, aud
Confirm. ex SS. Patribus: Homo per peccatum contraxit ignorantiae vulnus , & infirmit . res in ordine ad veritatem: ergo ut cognoscat verum, indiget, praeter concursum generalem sgratia speciali. I .
159쪽
Resp. r. negando cons uentiam: nam qui vidit parietem, nullam gratiam agit Deo , cui duim cognovit aliquam veritatem, 1. quia cognoscit veritatem raro, &. videt objectum sensibile stequenter, α quia cognoscit verit tem eum aliquo studio aut labore , & ridet o jectum sensibile, virtute mere naturali. Rese. a. quod licet gratias agat de cognitione veritatis; tamin consequentia non valet, quia gratias debemus agere Deo de omnibus ratione concursus generalis quem nobis praestat gratis ;& majores de his quae is tali auxilio attingimus . Ratio communis est, quia licet pertineant ad generalem provide'tiam Dei, habent tamen contin tiam S sedibilitatem ex parte eve tus; alioquin pluvia, serenitas, & alia terrs beneficia, essena inevitabilia, & rationem debiti apud Deum ricludexent, quod est fi Ismui deo r. Dico hominem e X Patribu& contrae vita ignorantiae .vulnus, & infirmitates in potentia cognostitiva in ordine ad objecta super naturalia tantuin , non 'eris in ordinet ad verumnarurales quia precatum originale non vitiavit intellectum&volimtatem suoad entitatem de intrinsecer sed tantum extrinsece, seu per subtractionem habituum supernaturalium , quibus eόgnoscebat supernaturalia, dc quos Per Pec
Dico a. Quod homo in statu naturae lapse non potest sine gratia, seu auxilio speciali , singulas veritates naturales , tam speculatiyas, quam praeticas, cognostere, tam collective , ruam disjunctivὸ . Haec conclusio quoad secumam partem, est contra Gone tum Prob.quoad primam: Intellectus sumanus , . est infirmus de
Vulneratus per peccatum : corpus enim qiisdcorrumpitur, gravat animam , O terr na nha b ratio deprimit sensum multa cogitantem , ait Sa Piens cap. 9-. ergo nequit cognoscere totum id
160쪽
stratus; : sed si esset sanus, attingeret omnes veritares nedum disjunctive, sed etiam eollective, ut constat de Adamo in statu inno, centiae, qui non Poterat errare , nec decipiquii persecte cognoscebat omnia , ut sustiis di boti in z. tom. ergo in 'istatu naturae lapsae nequie cognoscere omnes veritates collective, absque eciali gratiae auxilio. Prob. quoad 2. partem , quod scilicet homo in statu naturae lapis non possit cognoscere si gulas veritates nuturales disjunctive. Gonet.in tract. de Angelis disp. 9. dscet unum Angelum hon posse naturaliter cognoscere secretum, nee cogitationem alterius: ergo homo non potest naturaliter, absque gratia speciali cognosce' re singulas veritates ; Prob. consequentia : Cogitatio cordis sive humani, sive Angelici, est veritas naturalis, quam homo cognoscit, dum perixilium sipeciale elevatur, ut patet in Prophe tis, & non aliter: ergo datur aliqua veritas natu εralis ita abstrusadc occulta, ut ab homine cognosci non possit absque auxilio spec tali divinar gratiae . Causa aestus, seu fluxus & refluxus in ris , est veritas naturalis, quam Adamus in stat tu innocentiae cognovit , & quam Philosophi hon cognoverunt evidenter naturali lumine,nec cogis oscent ; nam si esset morali ter cognoscibilis vi naturali, aliquis ex antiquis eam cognovis' set: ergo datur aliqua veritas in sinu naturae,quplicet sit physice proportionata cum intellectu hominis lapsi non potest cognosci secluso divinae gratiae auxilio, impedimenta & improPosetion em moralem causantia removente. Obj. I. Gonetus : Singulae veritates natur
les sunt proportionatae pissice & moraliter cum intellectu hominis lapsi: ergo potest illas absque speciali gratia cognoscere. Consequentia patet: nam specialis gratia solum est neces.saria ad tollendam improportionem aliquam Physicam, aut moralem. Antecedens quoad L.