장음표시 사용
171쪽
eognitionem , & arbitrii libertatenr ,. ut se eit Trident. sess. 6. cap. I. his verbis : L.
U-Tum quia solatium miseri est bonum &h nestum: sed infidelis potest succurrere mis,m. Tum quia stare promissis est; bonum Rhonestum: sed ii delis potest, stare promissis: ergo actio infidelis; potest esse. moraliter brna , ' habere finem honestum . 3. Moraliatas inris est relatio actus liberi ad legem & r
sulam morum; unde opus est moraliter bo. num,dum est objectum conforme r ulis in fami, & malitin moraliter, dum est dissbnum sed infidelia potest elicere actum liberum, ut supra dixi, conformem re ulis morum , ut v. g. siavere debitum creditori, est actus liber comsormis reguli&morum; nec requiritur gratia iadet, ut opus illud sit moraliter bonum &hon sum,sed tantum ut sit meritorium apud Deum,
de quo non est quaestior ergo omnia infidelium
lus ruus fueris nequam x: totum crepus trium, te
Hebrosum erit. Isaiae i. de offeraris utira fac fetum sensera, taeensum Montinatis est-cte. Haim. I 3. Omnes Gelinaverunt edi inuritis facti fun3. Hebr. ii. Sine fide impossibile est placere Et'Rom. I . suod non es ex fide, pecca-itiis es: sed infidelis est arbor mala &c. ergo non potest facere fructus bonos, seu oPera moraliter bona; sed tantum peccata, abominationes & vitia. u . Resp. distinguendo I.. Non potest arbor in Ia bonos sevctus laeere in ordine ad Deum a ceptantem , & in genere meriti concedo , b nos in ordine ad dictamen rationis, & m Tum. regulae consormitatem , seu in genere moris, nego. Ad a. dico, quod per L si occu-ιηι inmiseris nequam 'intelligitur intentio m ala;
172쪽
unde verum est, quod si intentio mala sit, 'diis tum DP tenebrosum x. seu malum erit; ideo, que haec authoritas non militat contra nOS,
qui loquimur de opere,quod infidelis elicit cum bona intentione , ct ex moti 'o honesto, ut V.g. quando subvenit indigenti , ex motivo compannonis naturalis vi Ad i3. .dico, sacrificium dicere ordinem ad Deum acceptantem victimam in vitam aeternam; idcircis ut sit acceptabile a Deo , debet fieri in gratia, & a justo osterri 3 nihil misrum igitur,si sacrificium impii sit frustraneum, incensum abominabile: at quaestio procedit de actionibus infidelium in genere moris dum--taxat, secluso ordine ad Deum. Ad distin
- Quos omnes de linaveruns famisais. in operibusmeritoriis ,&vita aeterna praemia
dis , concedoet, in operibus honestis & morali-hus : nego. Idem dico ad s. Ad ultimum, dieo, perfidem Apostylum non intelligere fidem qua fideles & Cnrimani sumus , sed drctamen rationis, &conscientiam; sicque verum est, quod illud, quod non est ex conseilantia, peccatum est, non vero quod non est ex fide divina, rutexponit D. Chrysostom. homil. ι6. in epist. ad
. . Obj. .Nullum est edium inter charitatem,& eulpabilem cupiditatem, ut ait August. in Psal. II 3. nolueeit ser vire eharitati , neeqse est, ut serviat iniquitati: ergo dum infidelis, aut Peccator nonfacit opus bonum, facit opus malum: sed non facit opus bonum,cum non se viae ch ritati: ergo facit opus malum,& servieiniquitati . . ' Resp. disting. anteced. Nullum est mediunt dicens ordinem ad vitam aeternam, in charit tem, & cupiditatem culpabilem in ordine ad Deum , concedo ; absolute , nego: datur enim actus indisterens, & actus moraliter bonus, qui mon est elicitus in sancta charitate , nec in vu
xiosa cupiditate, sed in consormitate ad regulas
173쪽
morum p unde nego consequent. Ad D.Augussi dico, quod debet intelligi de opere meritorio .& Praecepto: nam certum est, quod qui noluerit servire charitati, necesse est , quod serviat iniquitati ι cum malum sit nolle servire charit, tir sic etiam peccand infideles , & peccatores dum recusant aut nolunt servire Deo; at non recusant servire Deo. , dum iaciunt aliquod opus ex natura sua bonum, honestum, & co
forme regulis morum: ergo tunc non Ierviunt
iniquitati, ideisque non Peccant, nec inerentur apud Deum Obji. 3. Infideles & peccatores habent pro ultimo fine creaturam emo iaciunt omnia prom Pter creaturam: sed quod fit propter creaturam, est pec catum: ergo omnia infidelium & peccatorum opera , sunt viti a 'eccata. . . '- Resp. negando consequentiam: ciuia infidhles & peccatores possunt elicere aliquem actuin Propter compassionem naturalem, ut v. g. dare panem esurienti ; vel aetum remote & implicute tendentem in Deum tamquam ad austorem naturae & rationis, cum possine absque gratia elicem actum conformem rectae rationi r sulae myrum. Ratio est,quia justus habet Deum Φro ultimo fine; tamen potest elicere aliquem actum ex Proprio motivo. naturali, morat ter bono & honestor ergo Peccator poterit etiam illum elicere. .
Obj. 4. Opus bonum provenit ex intentione recta kbona: sed in infidelibus & peccatoribus nul la potest esse latentio recta: ergo nec opus bonum. Μajor est certa Minor prob. Intentio fit bona ex fide; Intentianem, inquit Aug. fides disiui: ergo in peceatoribus& infidelibus in quibus non est fides, nulla potest dari intemtio recta.
Resp. negando minorem Ad prob. nego .consequentiain , quia duplex est fides, divina
scilicet aut supernaturalis, & naturalis; & quin libet
174쪽
libet iacit intentionem rectam . Prima dirigie intentionem in finem supernaturalem, nem Deum , & opus fit meritorium ; altera vero dirigit intentionem. in finem naturalem, Puta in regulam morum & rationis dictamen , &f eit opus moraliter bonum &honestum; unde D. August. per fidem intestigit dictamen rationis & conseientiae, ut constat supra ex DGMy-
Dises et Fideles pro bona intentione gratiam postulant, ut habetur in oratione Dominicae S.
ιius se agendi, ese. in Oratione quae post Lita
nias Sanctorum dicitur , Actionei nostras e ris u-mus Domine aspirando praeveni, aftavaia' πο- sequere: ergo bona & recta intentio non potest
moventish,nisi ex gratia fidei. Resp. Fideles grariam postulare pro bona lintentione. ad vitam aeternam Proficua & conducente, non vero Pro intentione bona ad solam bonitatem moralem spectante, de qua nos loquimur : nam Ecclesia postulat gratiam Salvatoris, qua opera nostras uni digna vita aeterna & grata Deo, ut patet in Oratione Dominicae 6. post Epiphaniam, P rae' parquaesumus Ohm potens Deus,ut sempiν ration Hlια meditantes, quae tibi sunt placita, dictis exequamur O fictis: ergo gratia & fides nequiruntur ut. opera sint meritoria , non vero titsnt moraliter bona, honesta & hominum laude
digna o Dico a. quod homo lapsus potest sine auxilio specialita cum solo concultu generali 'Dei, aliqua oeera honesta & moraliter bona naturalis ordinis efficere: ita commimior opinio contra nonnullos, ' licet hujus conclusinnis verbias constet ex dictis in prima conclusione, men eam iteru in sic probis: Bonum morale .est illud quod est rationi consonuin , cum radio l
uaturalis sit resula morum , sed homo sine grati
175쪽
sa species cum solo concursu gerierali Dei,po
test velle aliquid consonuna rationi: emo & velle bonum opus. Major est certa, minor vero probatur : Ut homo lapsus agat juxta regulam ipsi naturalem, S a Deo ut authore naturae datam, eget solum concursu quo eget, ut Eliciat actum sibi proportionatum; hum nihil ei magis proportionatum & c lentaneum sit, quam. sequi dictamen suae rationis , seu agere ration
biliter & juxta rationem , sicut nihil magis com
sentaneumi& proportionatum est igni, quam calefacere, & soli, quam illuminare; atqui ut homo eliciat actum sibi proportionatum, non, eget gratia, ' sediuificit ei concursus generalis ut est manifestum; alioquin sequeretur, quod homo nullum opus facere posses: sine, gratia quod es falsum : ergo idem concursus sufficie
ad bonum opus ordinis naturalis. Confirmatur: in voluntas humana operetur
circa objectum, suffert, quod ipsum objectuin sit cognitum, & habeat concursum quo eget eausa secunda ut dependens a prima inopeia do, sive objectum sit consenum rectae rationi , sive dissonum; quod ei contingit independentera gratia at dato, quod sit consontim,& voluntas velit illud, elicit opus moraliter bonum: sed potest illud velle sine gratia Tum quia potest illud velle mediante eodem auxilio quo intellectus proponit illud , quod quidem auxili*m est
naturalis, ordinis sicut objectum S actus cognitionis. Tum quia voluntas supposito concursu generali in physice completa,&iussicienter potens,ut possit actum exercere,& velle objectum rationi practicae cognitum S consenu M, eum sit ipsi voluntati proportionatum: ergo volum tas potest velle sine. gratia bonum opus ordinis naturalis,seu rationi consonum,sicut potest nolle objectum rationi dis bnum; alias sequeretur , quod voluntas non posset velle,nec facere,quod
recta ratio dictat ede faciendum quod est
176쪽
a um, ei im non transcendat illius vires nat m
Dentve, homo lapsus potest absque gratia
diligere Deum ut authorem naturast diletiionei emeaei assectiva per aliquod breve temporis in tervallum ,εc in aliqua occasione super omnia ut eum Doctore dieemus quaestione sequenti Deus enim diligi potest eo modo quo cognoscitur, clim non reouiratur majus auxilium ad cognoscendum, quam a diligendum Deum: cognoscἰtur ut auinornaturae, solo lumine naturali, sicque amari potest, ut author naturae
dilectione naturali absque gratiar sed Deum sic diligeret, est velle & facere opus bonum mor lenaturalis ordinis, ut est manifestum: ergo homo in statu naturae lapsae potest nedum sine gratia iustificante, sed etiam sine auxilio super
naturali velle & sacere bonum opus morale narituralis ordiniS. ι Objiciunt adversariῖ varios sacrae Scripturaetextus, varios Conciliorum canones, & Patrum authoritates, quibus , probant hominem lap-.sum , nullum opus bonum posse velIe absque gratia. Christus Ioan. Is .aid: Sine me nihἰl ρο- restiis aerea. Idem in variis Conciliis definitum est, Graiiam Dei neeesariani Hye ad segulos actus. Coelestinus Liti Epistola ad Emscopos Galliae cap. 7. ait: Hemo nisi 'ir Christum libero bene utisur arbitris , & D. Augustinus tradi. 8 i. in Joan. inquit: Sivebergo parum , si'e mut umvsine illo fieri-ροι est, με quo niba fieri potest. lSunt alia simitia testimonia , tum in Scriptura sacra, tum in Conciliis, imae probant gratiam esse phorsus necessariam ad opus bonum, quae
. Respondeo, hos & similes textus intelligem
dos essede opere meritorio , aut de opere in or dine ad salutem bono, non autem de opere honeito & bono bonitate naturali, &confor
initate ad xationem; aliis ,sequeretur , quod . etiam
177쪽
ctlahi ad opus malum esset necessaria Matia quia nihil denotat necessitatem auxilii in omniinione; sed hoc est salsum: ergo authoritates intelligendae sunt de bono opere ad salutem animae, & vitam aeternam conducente , non solui nauthoritates Scripturae, sed etiam Conciliorum&praesertim Arausicani, quod adversarii citant, communiter in can. s. & io. nam idem Conci .
sum can. 7. inquit , SV quir per naturae vigorem bonum ala quost, quod ad salutem pertinet vitae aeter
me , cogitare sicut expeὸit, aut eligere , sive salva-ο, id est Evang.ligantie reticationi consentire pse se confirmat, arisque illuminatione O inspiratione spiritus sancti,qui dat omnibus suavitatem in com fensiendo est eredendo veritati , haretico fallitur. spiritu , non intelligens voeem Dei in Evangelio di'. centis, Sine me nihil potestis Deere , . t ud A νψοti , 2 n quod idonei sumus eoeliare abquid ἀnobis quasi ex nobis , sed si isse en ta nobi ea ε v Deo
est: quibus verbis liquido. constat, Concilium non loqui de omni opere bono, sed de bono in ordine ad salutem; alioqui non apposuinet hanc
Respondeo Iterum eum qu tiusdam recenti ribus, loca Scripturae , Conciliorum.& Patrum esse intelligenda de auxilio Dei generali, per non men gratiae significato, sine. quo nihil omnino valemus facere, nec opus aliquod naturae. Hic tamen obiter observandum est cum Carranaea in summa Conciliorum .can. 7. Concilii Arausta AEani supra relaxo , ubi explicat mentem Con , iussint,&ait, Magis leg tmium. est quod hic sentia
- . utimi: Patres,Conciliorum loquebantur in sensu contradicente Pelagio 3 sed ille negabat opera bona ordinis naturalis procedere a gra
tia: ergo Concilia amittunt illam. minio reis ;
178쪽
rem ; Pelagius enim non erravi t in hoc, quod ad opus aliquod moraliter bonum ordinis natur iis,gratiae necessitatem negaverit, ud observat. Gonetus 3 sed in hoc,quod negaverit ad serva dam libertatem, ne cessitatem gratiae ad opus. meritorium & condignum vitae aeternae , t ad vivendum sine ullo peccato, ac deinde adieram & aeternam foeticitatem consequendari , &ad observantiam omnium mandatorum, mi , ut patet ex Sanctis Patribus qui errores Pelagii impugnant. .
Objiciunt x. Ad bonum Uendum, gratiam Dei rogamus,ut Patet in variis collectis, quae in officio recitantur : ergo Ecclesia quae hujus modi orationes Praecipit, censet gratiam esse nece ariam ad omne opus botium exercendum. Probatur consequentia: Ideo Ecclesia gratiam Dei postulat ad opus bonum , 'd necessitatem& infirmi tatem , aut impotentiam nostram sublevet ipsa Dei jratia , S ut farratur opuSb num non esse in mia potestate humana , & gr
sam irequiri,ut opera nostra sint bona , ut fisse det inpostolus, Corinth, cap. I s. vers. Io.Gra
tia autem Dei sum id quod sum , , gratia ejus in me vaeuan on hiat , sed abividantius illis omnibus
ergo gratia quam postulamus, est necessaria ad
Respondeo Ecclesiam rogarbut actiones nostrae sint bonae apud Deum, iplique gratae, ut Pater ex illaparticula quae habetur in oratione Domin. 6. post Epiphaniana supra relata Ut semper rationabilia meditantes , seu quae sunt eotis, na rectar rationi, quae tibi sunt plancisa .' dimis ex quanior es, ossius, non vero ut sina bonae secum d 9m bonitatem moralem, seli bonς bonitate naturali, Ecclesia enim exopta ut opera nostra rationabilia, aud rationi consona, quae ex vi liberi arbitrii. mediante e cursu 'generali faciamus , Placeant Deo, nosque adialutem: aete
179쪽
i nam eonducant, obtinendo nobis sanctam e gitationem,& gratiam eonversionis,& animum Poenitentiae. Idem significant verba Apostoli , eum ipsius locutio sit de operibus Evangelii , i praedicationis,& Apostolatus. ; non autem deoperibus pure bonis,& honestis bonitate moralii secundum dictamen rationis humanae .
t homo lapsis, vel in puris naruralisus credι tra, ad diligendum Deum, ut auth . . re at r.e,dilectione maci, indigeae
NOr. est 1. Dilectionem Dei esse duplleem,
naturalem scilicet, & sipernaturalem . Prior acquiritur , .& per lumen naturale rati . . nis regulatur, & terminatur ad Deum, ut a thorem naturae. Posterior vero est per se infusa,
i S regulatur per lumen fidei, 3c terminaturi 'ad Deum, ut authorem gratiar Sc gloriae. Σ. Dilectionens .naturalem esse duplicem , persec-s tam scilicet & imperfectam, seu essicaeem, &inemcacem . Priorest illa quae ex se potest indu- ἡ cere media ad placendum Deo necessaria, &e i cludere omnia impedimenta:Posterior vero est . . simpleX complacentia de divina bonitate, quae non inducit media ad placendum .Deo neces saria, nec removet impedimenta. 3. Utra , que este duplicem, afiectivam scilicet & estectruvam. Prior est essicax propositum voluntatis statuentis diligere Deum super omnia, ei in Dinmbu1 placere, & removere omnia quae ipsidis licere pollunt: Poster or vero est illa dii ctio qua homo Deum ita creaturis praesert , ut ipsi plus placeat, quam creaturis. Ultimo
180쪽
amorem naturalem efficacem aflectivum duPΓ-
ei ter considerari posse , habitualiter scilicet Mactualiter, id est,prout potest durare per multum tempus & in omnibus occasiohibu , & pr ut potest eliei per aliquod breve temporis inte villum S in aliqua occasione omni gravium Perturbationum motu vacua. Ilis suppositis , quaestio non procedit de dilectione supernaturali, nec de naturali essicaci effecti a , per mul- tum tempus & in omnibus occasionibus dura te 3 certum enim est,qqod homo lapsus, vel inpuris naturalibus conditus , nequit seclusa gratia Permultum tempus: S in omni occasione diligere Deum super omnia, ut authorem natura,
dilectione persecta ; sed de dilectione astectiva per aliquod breve temporis intervallum &in
Dico igitur,quod homo,sire lapsas sese inpuris naturalibus conditus, pbtest viribus liberi arbitrii, & cum lo concursu generali,Deum ut auctorem naturae ἡilectione essicaci assectiva per aliquod breve temporis intervallum , & uae aliqua occasone super omnia diligere . Ita Scotus in 3. dist. 27. q. unica diis
tur naiasinibus , lini ait, Ratio naturalis ostendit
naturae intellectuali esse aliquid Iumine diligendum, quia in omnibus actibres O Objectis essemia liter ordinatis est aliquid supremtam, or ita at qua ditictis suprema rex quibus, verbis istud argumentum conficio: Voluntas, seclusb quo eumque auxilio supernaturali potest cum lo concursit generali ama ' id. quod intellectus cum filo concursu genetali ostendit este diligendum &. eo modo. quo ostendit. Tum quia voluntas non est debilior intellectu . Tum quia i intellectus, ostendit voluntati aliquid elie disi gendum , ut ipsum diligat, cum manifest ri . objecti ordinetur ad amorem voluntatis , ut ait D. Anselm. lib. Cur Deus homo: Recti