장음표시 사용
181쪽
luntas habet libertatem ad amandum objectum, eo modo quo ab intellectu diligendum exhihetur; sed intellectus eum solo concursu genesali cognoscit Deum esse diligendum super
omnia appretiative . Tum quia intellectus natu rati virtute cognoscit Deum esse primam cainsam, &'austorem naturae , ut dilium est in I. tom. ide6que cognoscit Deum esse persectiorem & digniorem causis secundis, nempὰ cream ruris, es natura, & consequenter diligibilem si Per omnia. Tum quia cognoscit,qudd,ne seq. tur processus in infinitum, Prima causa , Puta Deus, continet 'in se omnem diligibilitatem &bonitatem , ideoque quod debet diligi supreomnia: ergo voluntas humana. seclulb auxilio speciali, cum sodo concursu generali, potest a mare Deum in aliqua occasione super omnia', seu plus quam creaturaS.
Confir. Ideo intellectus indiget fide ad cognitionem Dei ut authoris gratiae& gloriar, quia
Deus ut author gratiae excedit vires intellk- .etus creati a. & non indiget fide ad eognitionem Dei quatenus est prima causa & author naturae, huia ut se non exeedit captum intellectus humani: sed Deus quatenus est author
naturae, & creaturis anteponendus, non excedit affectum voluntatis humanae , sed tantum quatenus est author gratiar & gloriae: ergo v luntas,ut diligat Deum super omnia, ut auth rein naturae, non exigit necessario auxilium gratiae: sed tantum ad diligendum Deum ut authorem gratiae & gloriae. Major patet. Prob.
minor: Si Deus ut author naturae excederet assectum voluntatis, sesueretur, quod sonio non p'sset excusari a cosnitione Dei quem remo in vincibiliter ignorare potest,&posset excusari a dilectione, mim ad impossibile nemo teneatur ssed hoc est falsum,quia tam patet amabiIitas aut bonitas Dei,quam ejus cognoscibilitas aut veriatas : ergo homo solius naturae viribus potest d, H x libo .
182쪽
ligere Deum ut authorem naturae amore asseetivo per aliquod breve temnoris intervallum , modo nulla sit gravis tentatio. κ. Prob. ex Goneto tract. de peccatis disp.ultlma : Puer in primo instanti usus rationis tenetur se. Convertere ad Deum : ergo ex ipso, homo
potest viribus liberi arbitrii, & eum solo con- cursu generali, Deum diligere supα omnia qProb. consequentia: Homo exist ens in Peccato originali non potest se convertere ad Deum ex '. lumine naturali , quin velit praeferre Deum omnibuS creaturis , cum voluntaria S libera conversio ad Deum sit aversio a creaturis, & ne-' mo Valeat avertere se a creaturis,& se ad Deum 't. converti re, quin praeserat Deum creaturiS: er go homo non potest teneri se convertere ad
Deum in primo instanti usus rationis ex vi legis per dictamen synderesis, & lumen naturale rationis , quin pbssit viribus liberi arbitrii diligem Deum stiper omni' amore aste isto, & cuin
Proposito. volimtatis statuentis vitare omnia quae Deo displicere possisnr. - . .. ' .
Confirm. Angelus potest naturaliter diligere
Deum super omnia: ergo etiam homo. C sequentia pate modo antecedens sit verum:Prob. igitur; D. Thomas I. p q. 6. . t. I. ad 3.apud' Gonetum hic, ait, daturais est Angel
dum quod est yrine pium naturalis esse: sed non potest naturaliter se conrertere in Deum motu dilectionis, quin eum diligatsuPer omnia, cum conversio supponat actum judici, S electionisi ergo Angelus Potest naturaliter diligere Deum: super omnia ut authorem n iturae, dilectione Mectiva. Prob. 3. ex Goneto hic disp. s. immo nono potest certis judicare se efle. justum, absque re-r velatione : ergo potest diligere Deum ut auth rem naturae absque habitu charitatis,&gratiae. Ἀψtecedens est certum apud omne S 3 Remo; inim
183쪽
enim scit, an sit odio vel amore dignus . Prob. consequentia i Certi sirinus , quod homo non potest cognoscere se esse in gratia , & potest cognoscere, dum diligit Deum super omnia , eum amor sit actus liber & cognitus 3 nam nos erencstimus certo, quod martyres dilexerunt Deum, pro quo mori voluerunt, superi omnia; ideδque a sortiori ipsi hane dilecti nemeognoverunt; ergo dum cognoscit, quod praefert Deum omnibus creaturis , & morti pro Deo se exponit, potest certo inferre, qu --bet gratiam & charitatem , sine qua impossibile est diligere Deum seper omnia ; sed cognostienaturaliter,quod diligit Deum seper omni dum 1llum diligit: erro tune cognoscit etiam naturaliter, quod est ingxatia, ut ait Doctor loco
' Prob. q. Fortis politieus , qui ex Arist. q. eth. apud Scotum loco ciraro f. Fraererea. debet se morti exponere pro boris reipublicae plus diligit rempublicam, quam seipsum , dum moditi se exponit pro bono reipublicae , certo sest, quod plus diligit bonum reipublicaei quam seipsum, ti conseruim esse rectae .rationi,quod
Pereat, ne pereat borum reipublicae r ergo, ut ait D'ctor, seeundum rectam ratio m magis est Riligendum bonum divinum , quim bonum alicL-jus yaritentiristagi ur secundum rectavi. ratronem
quilib., debet velle se mn ese propter bonum dirinum : ex quibus verbis istud argumentum con-Mio rFortis . politicus ex solo lumine naturali plus diligit rempublicam, quam se stim, quia conisnum est plus diligere rempublicam; sed homo naturaliter cognoscit Deum elle sunt. me bonum & summὰ diriendWnil di quod eons num est plus odiligere Deum, quam seipsum.: ergo eum ratio naturalis dicto Deum esse ama*um plusquam seipsum, quod est su- Per omnia, voluntas potest illum amare super omnia,secluso quocumque auxilio extraordina'
184쪽
rio; alias ratio naturalis dictaret voluntati Hi- quod esse laciendum, quod ipsa voluntas nori posset ex se sacere; quod est falsaeiri, cam Possievelle cum concursu generali , quod intellectus cum eodem concursu ei manifestat. Confirm. Homo habet V appetitum innatum ad visionem beatificam, quam propriis viribus cognoscit possibilem , ut dictum eri in tract. daevisione. Habet etiam natiualem inclinati onem ad diligendum Deum super omnia , indocet D.Aug. dicens , Fecisti nos adie , O inq; ieitum est cor nostrum,donec requiescat in te: ergo si es see in peccato, vel in puris naturalibus, cum solo concursu generali, sine auxilio Fratiae , posset reducere in actum hanc inclinationem' , esiciendo hum dilectionis Dei ut authoris . na turae,& satiare appetitum aflective; alias ioclij natio illa esset stustranea ,' quia nullo modo POL sed reduetui actum, cum status naturae Purae saut lapsae excluderet auxilia gratiae, quae ad id
- , Reso. Gonet: negando consequentiam: in ia inquie) ut inelinatio indita ab authore naturrae non ut frustra , sussici quod Pyssit, reduci in actum pes vires i& . auxilia ordinis natarae sive iis a sint :generalia , sive speςiali ii in t illum ordinem, ὶ absque. r ursa, adi ordinei
gratiae, Unde, eam. homo ire stam par natum vae mediante auxilio speciali ordinis naturesis, Deum ut authorem naturae posset diligere, αad hoe non indigeret auctio gratirae. s. natura lis inuinatio ad diligendum. Deum, quam ha
beret in illo statu , non esset otiosis 3c frustra,
. Contra; Superfluum est illud auxilium spe, elate ordinis naturalisci ergo, volun S i potest reducere, inclinistionem naturalem ad diligentdum Deum sapedoninia, in ' aeuu cum sphlo concursu 1 generali. - Prob. ' antecedens TQ
Auxilium speciale datur raro, & Propter proi
185쪽
DE GRATIA. 77s ductionem alicujus abus specialis ; sed dilec.
tio Dei ut authoris natiuae, est. actus . com
munis, generalis, & ordinarius, a quo nemo excusetur , ut ait Paulus: ergo, ut voluntas sic Deum diligat, non indiget. auxilio specialiquod raro datur. 2. Deus vult diligi ab omniabus, cum ratio naturalis dicte authorem naturae esse diligendum super omnia : ergo dilis, tur me ante auxilio omnibus communicato ,& generali. 3. Intellectus cum solo concursa Aenerali cognoscit Deum authorem naturae , Scjudieae ipsum este diligendum stiper omnia: ectgo voluntas potest ipsum ditiine iuper omnia cum eodem concursu gener ali. . Concursius dicitur generalis in ordine naturae, quia sufficit re
fluum est admittere hune concursum pecialem ad naturaleta dilectionem Dei . Adverte, quod
Posui in conchisione , . Per aliquod Atervallum . O in aliqua sceasione , - quia homo nequit continuo & in omnibu occasionibus dialigere Deum ut authorem naturae luper omnia
amore essicaci & estectivo. Ratio est, quia ut Deus sic diligatur, oportet,quod voluntas semper parata sit De' in omnibus placem, omnia, qu i displicentia vitare , dc diabolicas te lationes, q- aliquando urgeor , , superare; sed talis dilecti' noli potest haberi absque auxilio
gratiae, ratione diuturnitatis, Perseverantiae , S tentationum , quae non contingunt, in ali equa occasione& probabile est, quod homo Per, aliquod breve. temporis intervallum . M liber ab omni tentatione , ideoque potest per aliquod breve temporis intervallum, de malu tua occasione Deum ut authorem naturae diri
Obj. I. Gonetus ex D. August. epist. Io . ad.Uitalem, ubi ait, Liberum arbitrium ad GAgendum Deum 'rimi peeeati granditate 'erdidi-mui, quibus verbis aperte dees arat, robur natuist
186쪽
itale liberi arbitrij, quod homo in natura integra habebat, ad Deum naturaliter diligendum, per primi parenti peccatum esse deperditum,si que nisi per gratiam sanetu hoe in natura lapsa praestare non posse. Adducit graeterea authori- . talem D. Thomae, quam omitto , quia probae
eontra. C etanum conclusionem en Doctoris Angelici. Rese. D. August. Ioqui de dilectione Dei ut
authoris gratiae & gloriae, quam homo hab hat in statu innocentiae , .& de amore essicacidi estectiro cum perseverantia & in oninibus .ecasionibus, quem primus homo habebae, α Per peccatum perdidit; non vero de dilecti ne aflecti a per aliquod brevς temporis intervallum,omni gravi perturbationum motu vacuum,
udi est quaestio. j. i. Dilectio Dei super omnia, persectaeficax, est actus omnium praestantissimus; at seEt natura infirma possit aliquod opus e
cere, Mon tamen Praestantissimam. operati nem, quam natura Iana& integra poterat exedicere: ergo &E. Item in emeaei dilectione Dei eonditoris naturae , virtualiter continetur t eius legis naturae adimpletio , ut colligitur ex illo Dan. r4. SAE qu/s diligit me , sermonem meumfer ab t Et ex D. Basilio lib. de iis . monach. επ.L. dicente, Mandatum istud scilicet diale lionis Dei) unum quidem videtur, sed omnium
mo lapsus,absque eiali gratia. torum lugem naturae adimplere mon potest; aliis enim natura humana nullo modo per peccatum originale suillet vulnerata insua integritate r dia homo lapsius naturam aeque Periectam . & integram haberet circa bonum morale ordinis naturalis ,, ae eam habuit in justitia originali t ergo homo lapsus non potest sine. gratia Deum iit authorem naturae essicaei amore diligere . Omitto argumentum quo Probata. e Rchin
187쪽
sonem, ne M ad talem amorem e kἰendum , hominem indigere auxilio speciali ordinis natur
1is , quia habet eamdem virtutem, & sere reseba,ae istud. - . Resp. Quod natura ratione infirmitatis non Potest continuo & in quibuslibet Oeeasionibus eseere praestantissimam operationem, ut PO terat: sed potest eam essicere aliquanμ, quia ut fatetur Goneta in tract. de peccatis, Priamus homo non Perdidit naturales Potentias, ideoque potest eficere, quod effetebat nar valiter , non cum tanta facilitate & persev xantia in opere , sed saltem raro & in aliqua occasione , in qua nulla occurrit gravis tent: tio, nulIumque praeceptum dissicile, alias dicendum esset naturam Post Primum, Peccatum remansisse mortuam in sacvItatibus δc operati
nibus intelle alibus naturalibus, non vero infirmam & vulneratam. litem , dico, quod licet homo lapsus non possit absque grati a velle totam legem 'naturat adimplexe actu meaci . erectivo, perfecte & in omni occasione , P test hoc quidem sacere actu aflectivo; valet enim homo reflectens super beneficia quae a
Deo accepit, Puta creationem , conservati nem , redemPeionem, nutritionem&e. resolv .
xe intra se, &statuere se ita velle Deo placere, ut potius morν maner,quam uolum Dei praeceditum violare: Quod verum vile potest , Nam infidelis missi reperiri in tali occasione, ubi nulla urgebit rentatio , & oceurrent objecta quae facile repudiare Poterit Propter authorem
naturae & gubernatorem aiundi , & diligem Deum per illud initans. piusquam illa objecta, quamvis hoe lacero nequeat, quando se offert aliqua D avis tent tio, & quando occii xunt objecta diificiliter repudiabilia ut ,. s. voluptates carnales, vindicta sumenda de inlinicia Sc. Nec sequitur naturam humanam nis' ao modo per Peccatum originale sinue vulne-
188쪽
ratam in sua integritate , quia ante peccatum originale poterat per longum itempu. iplana legem naturae adimplerς & modo Per breης temporis infervallum dumtaxat ; Utea poteraς diligere Deum super omnia in spmni occasione, re modo in aliqua. dum xat Gonetus instare videtur ntra responsionei' ; sed omitto innantiam, quia impugnat hominem possedili'
ctivo, quod nos concedimuS . .
. In labr3:yoluntas Potest seclusa grati diligere Deum ut authorem natu rae amore ast eoivo: ergo potest etiam diligereeum s*per' onimia amore effectivo , alias afructus ille ellet natura liter frustraneus, nec est ratio Probans unum& non alium amorem , sed amor effectivus est natur liter impossibilis : ergo etiaM aflectivus. instantiammam ux Deus aflective diligatue super omnia, ut utlior naturae , sufficie pro positum voluntatis statuenti diligere Deum sin, per omnia, α vitarς omniλ qui dei displicere possunt ; sed ue diligatur eflective , requiritur de necesie est vinc e quascumque difficultates, a dictu Gncore omniR Pecc ta mortalia , & servaraoninia mandata Dei. quod fieri non potast naturae viribus, sicut fieri potest propolidum. In ter hos duos amores eadem est disterentia , qWae est inter velle vincere hostes Patriaei'. τῆ& e Sestective vi erer ergo non valet Raritas, nullaque est instantiλ . Insuper , non implicat Voluntatem humanam velle per vireR suasi n tura les etiam efficaciter , id quod Ped easdem vireseraeuare non potest; quippo non desunt qui efficaciter volunt bona quae ex se ipsis habere nori Possunt et ideoque voluntas humana potest effi- eae iter diligere Deum ut authorem naturae di
lectione at tiva. , quin possit diligere ipsum
189쪽
An homo iapsus indigeat speriali gratia .
quali, ad observanda omnia praecepta naturalia collecitive quantum ad substanditiam operis λ
DEpr eceptis maturalibus agitur, quia sise
. Pernaturalia non possime observari sine auxilio gratiae, cum supernaturale vires natu rar plurimum excedat; unde advertendum est Praecepta naturalia posse considerari I. quam tum ad substantiam , ut dum - observatur id quod praeceptum vel prohibitum est , proptet bonitatem ves honestatem ipsiux actus: & qua tum ad modum operantis, ut dum id quoaeraeceptum vel prohibitum est , observatur eae rine supernaturali, Puta ex charitate, seu eo modo quo Deus praescripsit; duod sine gratiae fieri non potest. 2. collective , pro omnibus scilicet praeceptis paturae generaliter sumptis r& disjunctive, pro aliquo praeceptosum tigil . Iarim, & seorsim ab aliis considerato. Gon tus existimat, Scorum in x. dist. 16. domist. hominem poste servare totam legem naturae quoad substantiam absque speciali gratiar mxulio sed existimo cum pluribus, ScottitkiD ctorem esse intelligendum de Praeceptis naturai disjunctive silmptis, & de aliquibus Praeceptis naturae, non vero de omnibus, vel de potentia physiea & antecedenti , ut interpreteantur multi, non vero de moratir unde Gonctus nota est hie impugnandus. Dico igitur i. quod non potest homo solis naturae viribus absque grat s auxilio legis . naturae praeeapta observare collective;pbtestta, :men aliqua. Prob. I. pars: Ut homo servet om nia naxurae Praee da. colletave, oportet, uost
190쪽
eliciat propositum non peccandi, & quod non Peccet; nam si Peccaret svlodaret aliquod praeceptam naturale , cum nullum detur peccatum quod non sit contra legem, nihilque sit conualegem,quod non sit peccatum ; Ideoque homi-uem polle observare totam legem naturae , se omnia praecepta naturae collective, idem estae hominem Posse non peccare: sed ex Doctore loco laudato, homo non potest absque s eciali gr*ti non peccare ; ait enim s. ad quaesi onerat,
Dico, quod liberum arbitrium non potest. ex se mere omne piccatum mortale pro statu isto , quia cnima sine gratia aliquo peccato macula ur ' Vel originali , vel actuat , a qua non uberatur nisi per gratiam: ergo ex Scoto, homo non potest natur litor servare totam legem naturae quoal tu stintiam sine speciali gratia. Prob. iterum eadem minor: Homo non potest non Peccareseu β pqisit vincere omnes tentationes, & omnes concupiscentiae mutus ad peccatum provo λα- . tes superare; sed ex Dioctore, homo nota Poe test absque gratia vincere gravea tentviones. sis ut colligitur ex Psum. EI. In te erisear a ratione , ex oratione Cis ruca , in qua Chre stus inter caetera monuit Patrem earlastem oran dum 1 nos inducas intentationem dest, libενα nos a tentatione, ut interpreeantur M. patrea
homo non potest absque speciali gratia rvii mςcare, ideoque nec observare totm le-
ις mnaturae. . . Prob. 2 pMS: Lex naturin rimi pie omnia opera moralitex bona. Tum quia: natura Praemcipit omne quod est conserm: rectae rationi . Tum quia natura prohibet omne illud quod est moraliter mesum : sed homo potest seclusa M tri producere Miquod bonum mors ut dictamqst supra cuin Goneto: ergin potest abs que gratiae beneficio observare aliquapr epta naturae. minde , possunt aliquando occurrere