장음표시 사용
151쪽
nam dicit philosopli' in ptio huitis in ciuitate
bene ordinata locus & bona ciuisi dissimi dehem. Geteso sic diuersitas loco': in ciuitate non est causa diuersitatisvoluntatis in ciuitate igitur po consequentia quia ni a Meditio in ciuitate nisi ex voluntatum diuessitate stas civium.Et ras pbatur ila iuncolatas Gesset libera sed voluntas ciuium necessitates ut dis, cordatent. Coppositum arguis per philoso, phusquimo liuo capitulo secuta, bi expresse ponit oppositum. Inquesti prio erunt nota utimus ara bilia. Iniecita coclutiones. gQuantu ad initiculus. mum articulum:ptimo notanda est inlae' na
rimn no iuralis est supficies corporis continetis ipsum radixi eorpus existis in tanta spinquitate abiis cotpote celesti P recipiat dispoi itides secundum quas potest agere in ipsum locatum ipsum G. set uando Ex quo sequis correlatiae infusicies secundu illatonem lcdm quam dicit supficies talis vel talis corporis no dicis locus ipsius nasturalis. CS ido nondum esti locus mi dupliciter cosiderati .momo sam dispositiones
qualitati uacili om6 scd3 dispositionε utitativa vade dispositio illitatiua loci attendi penes hoe Φ locus recipit dispositi5es aceto secuda
quas agit in ipsum locatu ipsum conseruando resed dispositio illitatiua in Oposito attenditur penes diuersitatem locoru ciuius in ordine ad locum principalem in ciuitate. CTelcio nota
dume in secundum in corporalisiana recipi sit dispositioes diuersas a locis inqui sunt seclidum hoc etia tecipiunt diueis appetit' &c5 sequeter intelligit itellectus diui etsimode re peos eques de per accidens variani diuersitates hominumαdiuersificantur iudicia sensuu exstetiolum, Dicis notanter colaquεterct de per
accidens qa nulla causa naturalis mi sic abere in vollitate O ad aliam partem possit necessi, tare illam qa volsitas est ita libera in si noesset libera nones set voluntas. Guarto notadum est in secunduWnitatem & diuersitatem volsi ratum ciuium in ciuitate disponsit ut homines in unitatevl discordia sieso in si sit discordia quo ad finem ciuitatis iae elidissensio, si sit c5 cordia quo ad finε ciuitatis tunce pax gQui is notandum est stequeret secundu3 quod loca ciuium diuersimode situans in ordine ad locum primipale. scd3 hoc diuet simode disponuntiit homines ad pace & seditione. obat nasi vulgates videant in ciues habeat loca multu
eminetia in loco principali ciuitati sita vulgares murmurat si habeant loca nimis distantia tunc no cursit nec murmurat ideo dicis. vis huius Q in ciuitate bene ordinata locus ciuius debet diuidi &hoe intelligi debet scdm debitiuncudinem ad locum principalem in ciuitate.
Tertium. notabile ranario notabile Quintinnnotabile. Scrs articulo
CSexto miradest et, laeus esse seditioni, po Sextum a test intelligi dupliciter.momost locus sit causa de per se di tonis. alio mo de pet accidis& c5secutive secundum eius sirus. Quanta ad secundum atticulum:sit prima coclusio .loseus de pet sensi est causa seditionis seu dissenissionis in ciuitate probatur quia Gest dissenso in ciuitate nisi propter diuositates voluntata ciuium in ordine ad finem polies: sed nec dis, Positio illitativa nec qualitanua sui necessaria causa mutationis voluntatum igit maior patet ec minor rbatur.ila quali locutio se habeant loca & eotum dispontiones illitatiue dc qualistative semper voluntas est libera quia non potestnecessitati. 2Secunda c5clusio est de linte philosophi locus de p accides est cadigesimnis in policia a batur ua dispositio qlitatim reetiam disposito uti ratiua sunt caule P accidEsrpter quas frequeret in ciuitate vatiant volim rates ciuium fgr.appareb osequetia re aris poex dictis quin tum diuerse c6plexiones vel dispositi5es 8c motus corporis di s indu hoc voluntas quando P mutatur de p accidens εc tuesecundum hoc ciues commouertim ad ira ripatet ex diuosis circunstantiis. Ad rationes Σditam Ad primam coceditur si fiat secundum dispossitionem consequentem qualitatiuam re quantitatiuam re secundum exigentiam partius in in ciuitate. CPro secunda ratione sciendum
est quod diuersitas locotum ciuiu3 est duplex nam quedam est diuersitas locotum inter se qstat cum habitudine remitate habitudinis partium locorum principalium in ciuitate.Et ista repetitur in ciuitate bene ordinata re secundudebitam exigentiam S ita intellexit philoisophus septimo huius. EAlia est diuersitas loco tum inter se ει cum hoc diuersitas habitudinis illotum locorum in ordine ad locum principalem in ciuitate. Et ista est destructio polirie Scsecundum hoc diuersimode res detur ad ilitas rationes. CAd tertiam diuersitas Ee.Dicitur Φ illa ratio bene arguit pro prima concluissione.tamen arguit c5tra illam e usionesque est responsalis. CRatio post oppositum εpto dictis in conclusione. uello sexta. vetitur sexto. ritus timis sit alicui
expediens EA imitur primo qd nisi sie. Illud est expribens alicui quod i est naturale sibi. Sed uianis est huisiusmodi maior po quia natura nihil agit frudstra minor patet quia finis utanidis est finis ad quem homo habet naturalem inclinationem puta ad propriam c5moditatem. Secundo sic quia litisis comparatur pticipatus despoticondicit philosophus modo latuest naturalis
152쪽
ut habetur primo huius. Creteso gemines.
Patin despoue est alicu expediem ergo αPrincipatus tyranniciis. tenet conseqntia quia tyrannis rporelotiat pricipatui despouco .antecedes *batur ga omnino est expaens prisci patus yconomicus in domo .modo talis e Pqprincipatus despotici quia principatus yconomicus Glinet tres principales principatus sodespoticum nuptialem seu coniugalem &pasternum. CQuarto sic tirannis eiu expediens tiranno seu alicui principi igitur.pari coimustia 5casis obatur quia illud est expedies tia no vel principi per quod attingit mem intensium. Vnde finis inietus ipsius ei ipficere ita bono priuato&pprio. IOpposita ardini illud Mest expediens alicui P quod temsit ab operatione ἀ dictamine leae rationis :&dper ii,
rannide homo recedit ab operande humana 8c a recta ratione:ergo po maior de se: S misnorpatet:quia per litanido principatus recescit a fine intento principaliter in recta policia que est bonum ramum 8c perfectio ipsius colatis. CSecundo sic:titii ni principatus e pretet natura3 immo c5tra naturam quia naturas
liter homo est animal ciuile domesticum 8c ramunicabile A si nushomo debet tenderead
utilitateia alterius. In questione erunt duo arsticuli. In primo elum notabilia. l n se do cosiriminara clusiones.CQuantum ad primum articulum titulus Primo nondum est quod litanis est principavrimuy tus quo principans principalitet intendit priri, ripatippter bonum priuatum Sc proprium&proptet diuitias claregadas& voluptates vespropter tangetia personam priuatam.Ex quo sequitur correlatie quod turanis in extremo tecedit a rege quia rex estqui principatur prinime dum opaliter propter bonum commune Ciacunnotabile do notandum est q=li expediens dupliciter caαxpediens, pitui: uno modo large 8c sic est ide quod opotuci our M tunum ad aliquem finem ini situm:siue tale sit op aliquid malum siue bonum 3c sic diceretur Ofuti vel latroni est expedies tempus obscuru3. allomodo capitur proprie 8c sic dicitur opor,tunum ad aliquem finem intentum:sic tamen quod est decens illi cui est opportunum. Sc sic Tertiumno nihil est alicui expediens nisi sit bonum 5 m, rutae dinetur ad finem ultimat si boni. CTercio notandum est quod tirannidem alicui esse expedientem potest intelligi dupliciter. Vnomosoquod sit expediens tiramo vel principi. - Alio modo quod sit expedi Es populo vel multa P ritudini. CQuario notandum in*tirannio
dem expediri principanti duplicitet intelligitur.vno modo quod sit expediens simpliciter
Quintum alio modo quod silexpedies sedin quid quia secundum mein quem saudit. Quinto nosiandum est Φ semper voluntas titatins & vG
tantas populi atratiatur ec sunt discordes quia aliis principatus ellat volutarius. ISex e ....tomiadum est quod differentia est inter plin i. ''cipatum litanicum ec principatum desponcu Dpa inepti Unde licet principatu despotico princeps in. cipatum destendat bonum ptiuatum tame secundatio in poticum et tendit bonum commune secundus quid inilntum ordinatur ad utilitatem suam. in princi, patu litanico principti solum 6c principaliter intendit bonum pruiatum.Secundo differunt quia in principatu despotico princeps intemAt bonum priuatum nemini preiudicando. Sed in principatu tirannico piinceps intendithonum proprium alteri preiudicando scilicet populo communi faciens preiudicium: ta, men in hoc conueniunt quia quilibet it proprium.Tercio differum quia principatus des aere . M. poticus est licitus: sed litanicus est simpliciter iuretia 'illicitus.Primu patet quia sine principatu despotico no potest G yconomicus quia est pars
eius:sed secundum ps: in est contra bonus poli cie Scotra bonum communitatis yconomice . Cauantum ad secundum articulli Sit Smiduo primaeonclusio:titanis nullo modo est ex .diens populo seu multitudini a batur conclussio qualitercu capitur is expediens N5 primo modo quia populus no intendit finem ad quem ordinatur tiranis quia populus ordinaν tui ad conseruationem trani communis.Μ do titanis ordinatur ad bonu proprium. Nec
secundo modo quia litanis nullo modo est deces populo quia tiranis est per se mala. EM. -- -- cunda coclusio litanis n5 est simpliciter expediens litano.mbat ut quia licet inanis sit optio ma litano ad finem obtinEdum quε ini Edit in non est sibi decens igitur.po quia nichil edescens nisi illud quod est simplicitet bonum.Et anteced s pioqui a se dum tectam decentia principalis detret ps rete bonus commune boano prsuato: in dici primo huius & tricio riliscorum,fortes O necessitate rei publice tendtur se exponere in periculo mortis. Correlarie sequitur inpertitanides litanus amittit recta
rationem secundum quam debet dici h6 S est pars ciuitatis ergo patet esseqntia. Et afis probatur per predim quia h5nat ut alit et est alalesimunicabile moso hoc no potest eε nisi ab aliis diligatur& n5 diligiε ais benefaciat aliis Graciae6clusio responsiua:tita est expediens secundum qd litano a batur quia tiran clusio nullanis est expedies seu opominum ad attingedii finem intentum a litano. Et ne dicis in nomini volemi ditati expediis est furtum secudum
quid igit potasqntra etaptitanidῆ tirianis deueniet ad suum finem so adcogregationem
153쪽
honorum ves altere utilitatis n5 est tamente te qui expass5e peccat pereat ex electi5e mctum decti ut dictum est prius.Sed quisques li&pGI equis unusn5 peccat magis uester. teret&arg aeret quod titanis est melliopol consequetia est nota. Et Murbatur quiaille tunum adiimnatitani:quia illud qditatera a qui peccat ex certa malicia peccat ex electi de tit annon5h3fino quia ira habet bonitatis ra maliti similitet qui ex passione. Coppositustionem modo omnis finis debet habere boni arguitui sie illequi peccat excetrat evictu talem quia appetitus fertur in finem reno fet tumius peccatilille qui ex passione ergo videtur nisi in bonuvel appassis bonu3. Et arasPba tur Mil peccat ex malicia grauius peccat
tut quia simpliciter malus est*principii bo consequEtias' quia quani3 peccatu est divi
num propriu3imedat inpolicia.Res erue nius tanto en grauius:&ans patet quia habisu, n5 semo ε verum qd finis semp realiter des nis est diutumior. lnquestione erunt duo attibeat habere bonitatem in se sed sufficit quod culi. In primo videbit deqsito. In seclido utili sit bonus vel appareat trabere tono bonitatis passio toralitet habeat a peccato excusare. apparetis alicui.Vnde interficies seipsum ma CQuffrum ad primum atticulium. Primo no urimusarale facit.m finis rpter quem facit apparet sibi tandum est in quato motus peccati est magis honus. Et in hoc dat distemtia inter appetitus proprius volutati lato peccat sesteraui'cetes naturalem & aiale:ila appetitiastraturalissem ris patibus risi ut Oa peccatum eu volsit arisipet lati ut in bonum quia dirigit ab agete ilat igitur quam actus est intimior ες oior volun pecundum tibili.Sed appetitus a talis ahqri fertur in mas latitato est magisvoluntarius. ISecndo nota notabile.
tum quia habet aliquid aduersans ratiot sic P dum est in peccatum O fit ex habitu celeris 'muli aliquado ratio deuincis. & superas &hoc dici patibus e grauius mulium a illud o fit ex pastut tercio ethico'. Et per hoc p3 solutio ad ra sione. 43batur P peccatum est diutumius: eotionem lacta Ad ratides questiois. Ad pri qd habit'est de distilli mobilis a subiecto suo: mam qn dicitur Se.cocedit si hoc sit naturale sed passio est facilitet mobilis re ideo cus ratio
est tamen a nainta corrupta. verbi gratia febri ad optima demeras ct volsitas no fertur in itiscitas habet inclinationem ad amas: .sed hoc ε cognitum sequit qd uto ex minori motivo voa natura corrupta. si Ad seredam negetur c5 luntas peccat issio ptim est gravi' & maius i5 sequεtia quialio in aliquo c5ueniat non tamε cito reuertis amo quado fit ex passione si inoibus. Sed in multis distituto dictu est in quado ex habitu. GTercio noiadum est Φptimo articulo. Ad terciam negetur eos quatis pctin est ex maiori motivo talo est mi, tia quia n5 omnis monarchia est licita.WAd nus imputabile &quato ex minoti motivo ia, aliam neges similitet quia li expediri quado to est magis imputabile: di maius S grauius non testtingituricludit in se decentiam sim. est min&magis peccat peccas.pn quia si est plicitet. CK6 post oppositum est prodictis. ex maiori motivo talo est minus volutatium. Questio septima. gQuarto notaddest Φ differetia est inter elio Qua ius Ueritur septimo.Vtrus ille cui me gentem peccare & peccare ex electi M.vii qui notabilea eat atra polliciam ex certa malicia peccat ex electione bene peccat eliges :tamen Diard a grauius peccet si ille qui peccat ex non dicitur peccare ex electi de qui ct peccat
pallione. Arguiso ille qui peccat ex passone immoelcctio est principium prina euota certa maliciand grauius peccet quia qui ex cipale mi& ideo grauius peccat peccans exi molatia peccat minus peccatu qui ex passio electione si qui peccat ex passione. CPrima Iesia cis. M. sed qui peccat ex certa malicia e huiusmos conclusio:generaliter ille u incat ex malicia dieino Malom quia ignotatia apMocus peccato habitu.qui est de difficili mobili, alat. Minot pn quia sicut dicis tercio ethicorus subiecto suo sed M ille qui peccat ex passioneon nis malus est ignorans repetes seques qui Ideo dicit apostolus. Sentio legem in inbris ex malicia peccat ex ignoratia peccat CS a meis contrariam lem mentis meere intelligudo sie quato aliquis maius habet impelles re tur conclusio in eodem genere peccati. mes Emmis motivus ad peccadum .minus peccat sed ille eunda c5clusio:qui pecceat ex malicia contra oui peccat malicia certa hab3 maius impei polliciam grauius peccatilille qui ex passione
leti, 8c motivum ad peccadum igit m coseo patet per inlusionem p cedentem. gQuam sed Mitiuita de maiorqaqussio aliquis ex maiori motio tum adsecundum articinam. Armirutad par iustio peccatam ma sexcusatur.Et minor pro rem affirmativam dabit illud habet totaliter urguiturhatur quia qui ex malicia peccat paccat excer excusare a peccato in causat omnino involunio habitu sed n5 ille qui ex passi de modo habi tari5 passo est huius di ergo in c5seqntia Dius malus fortitericlinat ad peccadu3. CTer passio ruenit orebelli sensualitatis plis incio sietam ille qui peccat certa malicia uti seriori, cotta Ptem principalem ditation u
154쪽
& tamen non consentit ideo non obedit misi eas. LSecundo sic.Nam passio causat quada cularem ignorantiam: ergo pari consequetia:quia ignotamia inuincibilis omnim excusat a peccato. Et amatur antecedens: Dia aspore quo homo peccat ex passione no habet medit usi nec etiam noticiam de agibilis hus. ξTertio sic. Infirmitas anime seu more est multo maior il illi ita, corps G i casu Trinitas comis lis totalitet a peccato excusare: maior ila sicut aia excedit corprita pasusio ale excedulpassiones corpis. Et minor Sumano PM iς freneticis re demoniacis. CPto duis M. Mio notandue primo in duplex est voluntati, o rex est um: so secundum se re est illud in quo volun voluntaria eas directe fertur:viqn homo vulti read ecclesiam.aliud est voluntarium secunda sua tam Wqsi voluntas fertur in causam missi inessesctu:ristho inebriaretur volsitatie secunda suam causa n6 tamen secudum se & facit multa mala:tucoia mala vult volutatis secodus suacam G tamen secundum se quia in ebrietate homo no habet usum t6nis. Et estormiter demetundum bet diei volutatium improprie. CSe dono
bd a duplex est volsitatium.Nil quod
Miuuiaria Gyn est uecte voluntatio:&es qnquis dite,cte vult aliquid. Aliud est inditecte volsitatius viqn aliquis potuit impedire malu fieri & peteritum no hibere re in no prohibuit. C Tettio notandsitabile est Q passio e duplex.queda est que totalitetvuplex est aufert usu tota. alia est que no totaliter aufert missio, viam ronis Exemptu primi ut siquis esset inanimatus 8c valde intense iratus &quasi insensatus. Exemptu secundi ut quando h5 habet usum rationis tamen aliqualiter impeditum. Quaesum gQ. xv myiadum est.ς passionatus potest notabit. dupliciter se habere ad passiones. Vno modo oupliciter se quia fuit in causa Plato passone incurrit: in passiora forte ex sua mala vita. Alio mo quia non fuit patu causa pad illustatum deuenit. CPrima condinua diuta clusio illa passio que totalitet aufert usu,t5i,
uenerit:non totaliter excusat a peccato.rbal
quia is excuses in effectus RG in causa tameest culpabilis in causa illius effex spter Offs eunda e5 ille effectus fiebat. Esecfida coclutio. Illa passioque G totaliter aufertusum rati5isn6t taliter excusata peccato .pau t sic in potestate voluntatis est in tune precipias intellectuire rationim se diuertata malo statu Ec adb duzina numiς Guextat.CTertia conclusiotesponsivi ua.passioque aufert totaliter usust5nis sie t si Q talis no fuit in causa qui in tale passiones deuenit excusat a peccato rbatur qis peccatus tale nullomodo est voluntariu3 respectu res
caruis sic ergo patetcos uetitia ti antecedis ex dictis. Ad ratiore dubii Ad prima comoeditur Por si causa est omnino inuoluntastili.Et disi sic inest quod dicito teteia conelia 'sione. Adsecundas negatur consequentia nisi quando homo non fuit in causa illius effectusantecedentis. CAd tertiam concedit maior diminor nisi talis fuerit in causa quatelaus infirmitas euenerit. CAdrationes quee - .stionis. Ad primam conceditur maior nisi sit ignorantia electionisque G excusat meetia ' RUR 'CAd ladas c&editur maior& hoe fi n sit tatilius maioris ipellentis. Ad minorem dicitutetias mille est causa quoad illos malos actus quia se exercitauit in illis malis habitibus α erationibus.C Ad tertiam dicitur in ille et peccat ex certa malicia no solu peccat elim sed etia peccat ex electione:quia ipse prius illas malas opationes exercuit ex quib' sequo. tutalia mala:sic in electio sit primsi principis ium peccati sui sed ille qui peccat ex passionen5 peccat ex electione ut prius dicebatur re vconsequensn5 peccat grauius. Ratio pia . oppolitum estpto dictis.
veritur octauo.vitum omnes hos mines legibus humanissubiciant C Arguitur primo Φ non.Nam tu aetamur sti&virtuost legibus non subiciuntur. izitur. Patet consequentia. Et antecedens probatur quia iusto non est lex posita dicit Apostolus ad thimotlaeum. CSecundo sic.ptinceps legibus humanis G subicitur: igitur.patet conlequentia. Et antecedens patet per Alberius in hoc quinto dicente.*pi inceps est supero legem. inertio sic.vitiosi&malitatibus Glabiciuntur ergo &e. pari consequentia quia illisollam legibus subiciuntur quorum actus Pregulas humanas regulantur. modo am mastarii no regulantur pleges humanas quia notat scdm dictamε recter6is: ip itur Sc COP mnoctis restiuarguitur auctoritate phi quinto huius Elarguitur Ge siciori holes debet actus suos regularep precepta humana:iνε inse&ia ream inducedo in singulis policiis Na scdm disuosas policias sunt diue e leges & policie secundum ouas actus hominii debent regulati Clii questione erit duo articuli. in primo Midebit ut ad qstum. in sedo videbit viro recto .. res policie in legi litanis possint dis sare, i uiuo 'Cautis ad primo ar.prio notadaea ladle 'primum m humani duo remunt. ptimo rearit in lex notabile. sit respectu honoro actusi: qa lex d3esi respectu a u q Qt in nostra piasti scam est in sue
habeat vim coactivam so quatefitenemur re Secundum
belles 3 inobedientes. O ndo notandus notabile M. iiii.
155쪽
iam tabile dupliciter aliquis legibus dilanio
tabile dupliciter quis est supugemeauinti notabile
est.*antedaliqua lex habeat vim requititur Φ applicetur illis qui debet esselo:so quomodo Ac qualitet decet. Tettio notandum
est in aliquis potest subici legib' humanis dupliciter. omodo scam in regulatum sue re
pule subiciturtita et, talis non potest cogi per
legem cum regulat ut plenaria volutate secu, dum legem .secundo modo secundum actus cogenai:vici quis velit aut nolit tegulet amsuos petiegest quia nisi regularet cogeret uti estora non vellet. Ex quo inquitur et, secti 'modus ipsius subiectionis non est pure volsistarius. patri quia voluntatium tollit ut per coactionem .suuarto notandum est. Q aliquis potest esse super legem dupliciter. momo 'nullo m5 legi subicitur.aliomodo quia subicitur legi ut tegulatus tegule: εc iii potest α habet psilemi mutandi legem. CQuinto nota dum est Φ lex humana potest sic describi.est rati6is ordinatio ad honsi c6mune ab eo si cura coitatis habet ruulota. Ex quo patet Plex humana debet ad bonsi ede ordinati principali ordinatiM.seredo sequitur Φ tirannis no est lex: tertio sequitur et, sex solus debet conit uia principe vel ab illo qui vico ptincipis
petit.quarto sequitur-deratione legis hiis
mane est in sit ruulgata. CIsti premissis sit prima cJesusso. votado illos subditos legi liv. mane sicut illi qui subiciuntur sicut tegulatus regule: omnes homi es legibus humanis subis iciuntur vel debent subici. patet quia ota hos
mines actus suos tenentur regulare volsitati epet regulas: igitur C5sequetia pari. &anspohatur quia vel sut principes 8c lic adhue tenε, tui illas legem adimplere vel sum alii& sie tenent ut obedire principi. CSecunda conclu,sio. vocando legibus humanis subici rut ali quis dicitur subiti ut coactus cogenti non ias homines legibus humanis subiciuntur. Patet c5clusio per prima ratione ante oppositu 3.qa iustis n5 est lex posita.Similiter po de mines pib' quia n5 subiciunε alicui cogenti. Qufitum ad secundu atticulum. Ad partem negativa dubii arguitiar primo pbando P no possint dispensare: quia vel lex humana est iustare sic nonpot in melius pomutati vel iniustare sic non est lex:ri patet ex eius diffnitione. Secundo sic sequeretur in bonum commune esset dimittendum propter bonum private psone.Tettio sic. in lege diuina ct in lege natu, tali homo potest dispensare: ergo patet consequetia .quia lex humana non itur bona ni si sit consona legi divine vel naturali.Et antes ced spato quia nullus homo potest dispensa te aliquem ad potando vel comedendum nee
es est obediendum videononobediat. Cino
qui dimpertat dispoistio Secundum nota a Tertium notabila duo requiratur ad rus sandum Eruariu notabile Conclusiores nauatadrati esdu sntellectu huius dubitationis sciendum est.*dispensatio imponat quandam Oidinationes aut regulationes alicuius coitatis ad sin la. Vnde inpolie seu in multitudine ille sol' clicitur dispensator qui ordinat qualiter prece, pium quod est comune omnibus debeat ad, impleti ad aliqua singulatia id est ad aliqua pticulatia. Q Secundo notand5 est et, scdm veritat ε aliquod tae precemsi frequentet est ad utilitate totius e5itatisqdn5 est c6uentis implane. quia per hoc lattan priuaretur a maiori bonout rhibit si est in n5 debet fieti homicidiu cum tamε aliquo casu est licito.
notandum est Φ ad dispensandum primo requiritui fidelitas ut in veniat ad honu finem. scdo tequiritur prudentia & discretiovi quom5 8c qualiteri&qn 8c quibus casibus est di, spensandu . CQuarto notandu est in ad hocst aliqs sitdispensator necessariss est in sit elarus ingenio subtilis& bonus. CConclusio te sponsiua dubii. In aliquibus casibus rectores policie in legib' humanis psit dispensatetici. te.Et cansa est.qa lex humana est uniuersalis
de daε uniuersaliter 8c i5 mi licite mutari: qan5 est benepossibileo iudex sciat osis case inticulares discernere. CAdr5es dubii Adptima dicitur et quelibet est bona ct iusta: s3 n5 cuilibet est bona 8c tu stas ripatet si hon' ascε detramurno defensione reipu. n5 est licitus&iusto et puniatur. LAd sedam negat conaqa in hoc ιν dis sat iudex dicit te n5 debere teneti ila n6 opornu, semp lex seruet quoad omniaverba:sed solo ad intentione legi statorum. si Ad tertia negatur c a dc dicitur urn5 est simile. Ad tonesprincipales qstionis
Ad prim1cMeditur in subici situr sicut coactu cogenti sed bene mimo modo & hoe bene conceditur. qui alio G cogat tamε adimisplewtt5 dictat. EAd secundam dicitur eodemodo.u principes n5 subicibi ut sedo modo: sed bene primo m5.WAd terciss negatur amrecedens. Ad mohatione illi policie ecc. dici ε* debet subiti vel debent cogi ad Iroc. gratio post oppositum estpto dita. C ESTIO. IX.ὶ Vetit ut nono. vltum lex tisiana tuis
ste possit mutati re liciters Argui in stur: tur primo in no. Nam lex naturalis no potest mutari iuste ergo nec lex huma. Pincdna quia lex litana dirivata Iege naturali .Et ante ens pl3.2a lex naturalis εimmutabilis. Vnde seredo ethicors. Natura existentium nihil alit et assuescit. CSecundo sic Lex humana est tegula actuus humanota
156쪽
consequentia. quia mensura est permanens quinto ethicorum.Antecedens panquia lex humana est quedam mensura & regula qua amis humani regulantur.Temo sic. Lex nus mana est iusta& tecta: ergo n6 est licite mustabilis.tenet consequentia: quia quod semel est iustum re tectum in agetitibus non volutasiae semper permanet iustum de remi Et antecedens notum est: lex humana est talidis
Inoppra ordinatio pro bono communi. Coppositu Arguitur sic.quia nisi ta sequeretur in stulti aes Iet sma virtusque vocatur epih a. Consesquta est falsum re probatur colaquetia: quia illa est virtus qua princeps habet interpretatilagem ad inte erationem seu intentionem legislatoris re vatiate habet & mutare. EInquestione erunt duo articuli. In primo respondebit ut ad suesitum. In secundo videbitur utru3 consuetudo habeat vim legis. vel utrumper cosuetudines lex humana valeat aboleti. mismus at siduantum ad primumarticulu3 primo noti ius tandum est. Psicut panex dictis. Lotium, munium mest quoddam dissimentem rationis quo. actus humani dirigantur & regulatur. Ese. cundo notadum est,Iegem humana3 posse Oeeunduri mmari iuste potest itellis dupliciter.vno monorabile ex parte rationis.alio modo ex parte hominuunde rationi naturale est. P semper procedatur ex inperfectis ad perferi. ut patet in spe, culabilibus 8c in naturalibust ut a vegetatiuo in sensitiuu&cetera.&in agibilibus. alio mo* iuste varietur proptet varietates ex pte hos minum:&3humanarum consideratiou quia Derisinino homines re etiam mores variantur.CTertio rabile notandum est. lex naturalis est quedas par quid lex na ticipatio eteme legis seu diuine istud potest tui . . deduci ex dictis Boetii tertio de consolatione
ubi dicit aliqui desse nobis innatum quo desideram' bona inesse.Et ideo dicit philosoplis in aliqui sunt colastim boni.Ex quo sequitur correlaile . a nullo homine puro lex naturalis potest variari:quia est participatiolegis diuine que non subest humane voluntati. si Istis positis sit pila c5clusio res stua. lex responsi v. humana lieite potest mutati&vatiari quatuest ex parte ratiotis. patet quia ratio in agibilis husprocedit de impetisti ad perfectu. Ideo
lex humana ponit precepta communia imp. a que ratio potest variare postea di mutaure in melius Rivalias materias. Undensi essim5uenies: quia ratio aliquando deficit sommeeunda re primatiuis. e civitaeonclusici lex humasciuao na potest licite vatiati 8c iuste mutati ex pars te hominum. probatur quia e6tinue essuetus diues 8c dispositiones variatur.modo sic eadetege humanan5pnt semper actus hominum
tegulari:quia uno tempore actus contrarian/tur legibus ut satis patet. CQuantum ad se Q renes areundum atticulum. videndum ea virum cos licuius suetudo habeat legem vel utrum per consues Dubium ludinem lex humana valeat abolerit CAt, tarsinnirguitur prio in non quia lex naturalis Sc humana G possunt per eosuetudinε mutati seu absoleri:igitur. Patet consequentia. quia lex hu mana ditiuat ut a talibus legiis. Et raseques notum est. CSecundo sic.ex malis multiplioratis nunet potest aliquod bonum fieri, modo ille qui primo legem humanam commutauit Proconsuetudine imponξda malum fecit. Si, misitet secund' 8c tertius & sse de aliis Gettiosi leges constituuntur & ponuntur a Persi is publicist&consuetudo humana solum introducitur a misonis priuaus: igitur. pates
consequentia. Et antecedens est notum.
ξPto euidentia lilius notandum est primo: vis insino
Φ secundum vetitatem lex humana recta ras tabile. tione pessicitur. patet quia leges humane ab hominibus perficiuntur seu introducuntur. CSecundo sciendum est. Plex diuina 8c lex naturalis nund per consuetudinem proceden norabile 'tem ab hominis voluntate potest mutari: sed solum a voluntate diuina. Patet de diuina te, Misimiliter pat3 de lege naturali:quia illa est Participatio legis diuine. I Tertio notandus Tertion est. in leges humane sicut a multis accipiuns tui possunt demete 8c defici sit vel propter defectum lationis vel propter citotem. Ex quo sequitur ut non est inconueniens facere constra legem humanam nee actus ille erit malus de per se. Guarto notandum est inconsuestudo consurgit ex multis actibus consimilib' ab humana voluntate elicitis. CQuinto nos tumidotandum est.* consuetudo iterum est duplex a uintum quedam inlicita& nasoque procedit ex notabile actibus elicitis ab humana voluntate tegulae pia recta ratione. Alia est illicitastilitet ueta sμ βψ surgit ex actibus elicitis ab humana voluntas te non reeulata recta ratione. CSit ergo pris inuemma conclusio. Loquendo de mala consuevi, civitadine talis non habet vim legis nec perea possunt leges humane licite a leti. Patet mcditims.quia ille consuetudines fiunt a voluntate tegulata n5 tecta ratione. CSeredac5clusio Secunda Consuetudo recta & licita in casu habet vim coacto. legistae per talo consuetudinem leges humane licite pomi aboleri .Patet inspici Edo quid nominis bone consuetudinis Nas ipsa proces dit εc consurgit a voluntate tegulata recta ratione. 4ret tunc ad rationes dubii. Admi, NdGnes
mam conceditur antecedens&negatur conus uentia quia leges humane non sum perfecte re hoc quia posuit vatiari 1 pter varietate
157쪽
DE VITA ORDINATA ET EIUS OPPOSITA
eonsuetudinum hominum. Ad secundam conceditur antecedens pro prima parte.ε elacnda negatur. quia ille qui primo mutat suetudines non facit male. quia G potest diunare pollicia sub una eonsuetudine. si Ad tettia3 negatur antecedens p prima & secunda partib': sol c5suetudo prouenita ex multis acti, elieitis avolsitate tecta rati de regulata
8c hoc est equi ualet et a peristra publica & ab aliqua oue Ie habet per modu persone publiad rationes cesi Ad rationesquesbois. Ad primi e diquestionis tur antecedens ab humana voluntate. Et di, citur in non est simile. Ad probationem dicit. ιγ M oportet inlex humana dependeat a les m naturali:selsicut dictum est.* ipsa ex alio quibus naturalibus procedit: cum principalistet sit in tet varias consuetudines hominure etiam fuerunt leges posite antiquitus que M sufficieb1t ut be actus nostri regularent. ΓΑd secundam negatur cons Hia. Adbationem per philosophum quinto ethicotti vera est et non est possibileti etiam couenies reipublice & alias Goportet. EAd tertia co. ceditur. Plex humana uno tempore est iusta
8c tectam tamen proptet varias consumidines lex non semper manet recta:&etiam proptervarias personas que secundum hoe te itutdiuersas leges O'in' eois regulant ecc
Uerit ut decimo.vitus effectus Ieseis sit homies facere bonos: sic iniex habet homines facere bonos 42Et argu itur*no solius virtutis est homi es facere bonos:ergo patri consequῆtia. quia te no est virtus qd apparet.quia ad qualibet personam plinet hiate vit tuto & ad solu prinscipem plinet facere leges. 8c antecedes princi e patet secundo ethicotti ubi dicitur. ivit tus est que habentem pficiti& opus ei' bonus reddit. Seredosse. Lex presupponit homis nis bonitaia: ergo non facit holes bonos.c5na est nota. Elafispbatur.quia lex est ut homo
es obediat.- ex hoe h6 n5 est bot quia legi edit. CTettio sie.lex ordinatur ad bonu3cM: sed sic est et aliet bene se habet ad bonum principatum & in non bene se habent ad bo.
num cM.patet consequentia & antecedes ἔνι rur p utram parte. quia hoc videm' ad ex operientiam quia multi G curamde bono c5 ,
muni sed bene de bono priuato LQuarto siel ex litanica est lex & in ei'effectus no est ii
mines facere bonos: igitur.mo consequentiare maior etia quia ibi est locus a toto in modo ad sua parte.minor nota est: quia lex tirannis
ea solium intendit ad bonus principis & nullo modo se habet ad bonumcommune ripau. tarsultur
Oppositu est de intentione phi tertio estis
comm .quia voluntas legislatoris est ut faciat ciues bonos.m5 hoc facit legislator pet leges igitur εα. CIn questione erunt duo articuli. In primi nemur notabilia. In scdo Gelusiones. EQuantu ad primum articulus primo notandu esto intus est duplex. Na quedam est infusa.alia est acquisitas oc ad virili vitiuo te opatur aliocosuetudous diuersimode Ocdsuetudo hab3 Nucere virtute acusii Tideo dicitur scdo ethicord .viri est si generaturoacti Mnostris:sed cosuetudo in infusam virtutem non habet se nisi disposiuue pet ea disponitur ita . cosuetudo coietuat virtute uiasas &pmouet. CScdo notanda est..lex in legislatote est quodda dimine tem totis quo subditi tegulant dii ' subditi vitius est quastinus obediat illi a quo regulas oc gubernatur Ex quo sequii cottelarie.ui lex habet inducere subditos ad Pinias eorum virtutes quatim subditi libere obediant principi a quo regulatur &teguntur. inertio notandu est.* tegislatoris else duplex interio. una est que tertur &qordinatia mensurat legem actuti hilanotum scdm exigentia finisalia est intentio qptincipaliter fertur ad bonu priuaist dimisi, bono comuni. gQuarto notandu est ili bonitas piis cosistit i toti' bonitatis Nottioe. R5ε quia parfno est bona aut debite σportionata suo toti.Et ad hoc dicit Augus primo conmionum.turpis est parsque tuo no claruit uniuerso. cum ergo hosti pars poli ciet sequitu, si homo G sit bonus noetit debite rportionatus toti coitati & resp. Quinto notanduest. scdm vetitatem lex ruannica no est lex sed puersio legis.appet.quia de tone legis estre sit tegulativa a ii humanotum in debitumia poli cie qui finis est colamatio rei ae felicitatis pollicie.modo lex mannica no est lim&: sed magis tegulativa l ordine ad bonu privastum i statoris. EQuantu ad scdm atticula Sit pria c5clusio.capiendo legerprie so M lege dicta si pili effetu' legis est facere holes bo, nos rbatur ga rpri' este legis est inducere holes ad pHuis virtutes igit. po cona ila pethoe fisit holes honi Et alis noui in CScdo eo firmat. qa lex est regulativa &cofirmati a M si humotu i debitu fini las in lalicitate post ieie.ex quo laus correlatie Pqnm expedit. holes tiore pene oueat ad dilectioia actumsuom.rbas sa l3 p tal moisine no reddetens in principio boni siti iii p cdsuetudines trahunt ad prompte 8c delectabilitet actus suos diligendu. Secunda coclusio.Licet lex tirannica non habeat facere homines bonos si
pilairet tamen habet facete secutam quid oppo
his musarticulus' uua notabile.
Semidum Tertium noctuaria tabileravim tabuemcundis
158쪽
mapars patet quia non est lex De laesita
parte patet:quia homi es simplicitet boni sciquiaris proprios diligunt in debitum fines icie. M odo pet legem tirannicas homirati inmetiranni ordinant actus suos in finem poliete tiranice. CSed dubitatur qui & quotluntactus legis murcipalis. Respondetur Psunt quattuor in generali so imperates prohibere permitteret& punite. Na actus humani sunt in duplici differentia. Nam quidam sunt boni in genere re respectu talium est primus actus legis:& ob hoc dicitur quinto ethicotulo iubet vivere secundum omnes virtutes di
prolaibet omnes maliciam. Alii sunt actus degenere mali ut Litum ti respectu talium est iecundus actus legis: c3 prohibete. Teresias ct sui indifferentes: sic in no sunt simplicitet mali. imo pfit bene fieri ae male fieri ex respectu taliu est terci' actus legis sopmittere: sed quia holes psit se trahere per sua libertate de actibus bonis de genere ad malos& ad actus idifferetes 5c ideo quati'act' Iegis est punire. 2Sed dubitatur. Utrus premiateticosiliare suminus legis. Respondetur . non.&causa est.quia illi actus postant pertinere ad perso, nas priuatas: sed punire pertinet ad ad pricispem α ad te cui'auctoritate malis pena inigitur. LAdrones questionis. Ad prima soli'
virtutis &c.negat ut illa inchoatiue& occasionaliter: quia licet homines quando opeiatur Propter timorem non laciunt bonum simplicitet.Tamen per consuetudines exercitanturre postea prompte re delectabilitet faciunt. CAd secunda. x presupponit &c. negatur sta imo lex non datur nisi pro malis Si deos Pter timore pene holesymoueξ ad bn opida si Ad tertia lex ordinat &e. conceditur illa. Et quando dicitur. Q aliqui bene se lint&e. Dicit ut in loquendo de illis qui operatur es
formitet legi propter timorem pene conceditur & non de aliis. CAd quarta negatur antecedens:quia lex tirannica non habet intentionem ad bonum comune. immo tirannica est determinatio diminuens:vt prius patuit.
Ueritur undecimo. Vtrum vivere
inordinate sit multum delectabilem itur
CArguitur prio in n5. quia vives
preter naturasse se est multum tristabile: igitur.C6na est nota Et antecedes patet: qui manifestum est.minuerepteternariata in sua ratione includit displicentia i&omne taleses
eundum se est tristabile.Secundo sic.Nam ce tanda est. vita inordinata in qua puelliξterisparibus multi melius iudicant de aliquo ordo nature inter po uias anime. Ex quo
factibili vel agibili u pauci.Et antecedens est
philosophi ex intentione quinto huius & in multis passibus. CTettio sie.si sic sequeretur ω secundum dictamen recte rationis tale vis uere esset appetibile. Consequens est falsum quia ratio semper ad optima deprecatur piis mo ethicorum.& patet consequentia. qm seu cundu in dictamen recte rationis.illud est aps petibile quod apparet multis delectabile. CQuatio sie. Si sic sequeretur . tale vivere in nullo casu esset refutabile. Consequens est falsum quia man. festum est in vivere inordi nate est simpliciter refutabile. Et patet consequentia. quia vivere inordinate multis appa, rei bonum:vt notum est. ξ posituin arguitur auctoritate philosophi quinto huius ubi ipse vulti vivere inordinate est multum de lectabile. CInquestione erunt duo articuli. In prima videbitur de quesito. In secundo in
quo consistit principaliter vita inordinata. LQuantum ad primum articulo. primo nostandu est Φ ad delectationem primo causandam duo principaliter requiruntur in No sescundo thetorice. Primo tequiritur conisictio alicuius conuenientis ad illud eui est conueniens:& hoc siue sit conueniens simplicitet siue apparenter sive vere. Secundo requiritur congregatio siue appunctatio illius colunctionis re illius couenientis. ISecundo notandusest
Φ homines sunt in duplici differetia.Na quis clam sui dispositi in quibus vites anime& rastionis dominantur & vites inferiorum subiciunturtivi in homine virtuoso. Tettio notandum est.* duplex est delectatio.queda est intellectuatis que causatur ex coniunctione cu3 cognitione precedente conuenientis ad intellectus. alia est sensualis que causas ex coniunήctioneconuenientis ad sensum: & ad illius cognition seu apprehensionem. 2Quarto notandum est in nunquit tuosus decipitur iudi, cando de aliquo agibili siue de aliquo practis
copettinente ad rationem ipsam: ista propositiopto per philosophum tertio ethicotu discente. Φ virtuosus circa singula recte iudicat Nin omnib'retsi dicit.Et notanter dicitur de nobili practico:quia non est inconueni s. Pipse decipiatur de agibili spe hitiuo: quia mli differuntvirtus intellectualis&virtus moralis quia virtv s moralis no pmittit serevitisi. Nuinto notandum est. P secundus ordine nature ratio in hole debet domiari &alia portio anime deb3 subici .Patet supp5 de se. Correlarie sequitur P est c&ra natur1q, pars aieiferior heatdnati patu ex suppω. εἴ fiore no
ticulus primum notabile. tuo te truntur ad deles et ionem causandam Secundum notatule Tertium n. rabile duplex est delectatio Quartum notabili Quintum
notabile Sextia innotabile quid vita ino: unata.
159쪽
Sunia comclusio Sema conclusio
Tertia consciustoe atra edelusio
Secundus articulus Dubium Hrsui ur
sequitur . omnis vita uitiosa est inordinata. ξSeptimo notandum est. D vita inordinatae: se delectabiles potest intelligi dupliciter.vs nomodo de per se.aliomo de paceidens solus modo puta tMemalielevi ignotitie in hole. LOstiuo natanda est. in secundu ordinatione philosophi in isti, quinto .pauci sunt virtuosi multi vero vitiosi. Et causa potest esse.quia sicut habetur scdoethiecitum. Uitre consistit in medio&per eonsequens etia vita virtuosa Llo difficile est attingere med u:sed valde fascite e a medio recedere quia mi mite sue oblisque. Exemplus ponit de laetitiatore respectu
puncti .ideo dicit philosoph's, ars & vita sticirca difficilia. CPrima c&Iuno. loquedo de homine bene disposito vel de hominibus Mdispositis& ordinatis uiuere inordinate no edelectabile multum. A pparet conclusio.quia vivere inordinate est vivere cotta naturam 8c vivere cotra dulamen recte r5nis. Μ6 nullu3 tale est delectabile nee eligibile apd virtutia CSecunda conclusio Uiuere inordinate ho aminib' vitiosis est multum delectabile. Patet quia alias ho vitiosus talem vita n5 eligeret. scdo quia aliaq taliter vivere non est et Gunstatiui& per c6sequensissi peccaret Opite. tracio quia vitiosus est ignorans 8c ignorat circumtias requisitas ad bii inuere εc per c&m est sibi delectabile inordinate vivere. CTer cia coclusio principali . vivere inordinate secundum se non est delectabile.paoquia talis
vita est preternat tiram.Tum etiam quia omnibus siue Mittuosis siue vitiosis esset delecta, hilis:quia delectactile secundum se cuilibet edelectabilenisi sit impedimentum:igitur. gQuarta conclusio. & de mente philosophi
uiuete inordinate id est vitiose re meternature conditio 3 multis est delectabile. rbatur quia tale viuere est dele tabilevitioso. ct cum
multo plures sui vitiosi v viituosi sequitur positium 8c in hoc fundat ut dustu philosophi. pauci sEt virtuosi milii vero vitiosi. Ex quo
sequitur correlarie. licet vivere inordinate
non sit delectabile secundose:tamen est delectabile de peraecidens S multis. C Q uamus ad secundus atticulum. Videndum est in quo consistit vita inordinata &dicit philosophus.
Φ omne vitium est contra naniram. Ideo mouet ut istud dubium. Virum omne vinum sit contra naturam. Rrguitur Φ non. Nam viti si opponie virtuti :sed virtus non inest nobis a natura:igitur Pio c&equina. Et minor similitet per philosophum secundo huius diceristem.* virtutes insumpet assuefactionem vel influentiam. Secundo sic. homines assuemunt in vitiu:ergo vitium non est contra natus ram hominis.Pan conse quentia: quia impossibile est assuefieri in illisque sum contra nasturam suam. Ideo dicitur iecundo ethicotus nullum natura existentium contingit aliterat suesci. Et antecedens patet. saltem quia dicit
philosophus in vita inordinata est delectabiis
iis multis qui amulusum vitiosi. Tettio sie In multis hominibus tepetitur vitium: ti hoc non esset fi vitium esset contra naturam: igis. maior patet ex dictis pri . Et minor pateti ila
illud non debet tepetiti in illo quod est colla
naturam eius ut ui pluribus: si eigo vitium te petitur in plurib'homimib' sequitur non econtra naturas hominis. gQuinto sic. omne vitium incontraeterna3legem dei:igitur .patet consequentia: quia lex dei siue lex elema est maxima super omnem legem. Et anteces dens per diffinitionem peccati in qua dicitur peccatum est dictum vel factum vel co upi
tum contra legem dei. IOppositum Paxςt Inopponpet illa que dicebantur in prinio atticulo de tum intentione philosophi quinto hui'.ut illa que dicuntut hic dicetur probabilitet. unde questio intelligitur de natura humana. CPrimo notandum est.Φ lictu dicitur septimo ethicorum . uniuscuiusq; virtus consistit in li ocu res est disposita secundum exigentia3 sue nasture. Ex quo sequitur. vitia consista in hoc quod est in dispositione sue natute. Lt ideo vocat philosophus vitium monstrum. CSescundo sequit ut .m uniuscuiusprei natura est potissime forma secunduinquas potitur sua specie: sicut natura homis:na homo est ratio snalis natura. Ex quo sequitur P quicquid est
contra ordinem rationis est contra natuia hominis:vt homo est. Unde ordo rationi, consista in hoc ratio semper ad optima deprescatur & est domina re vires inferiores ei subiaciuntur dies obediunt sic est in homine virtuoso ridicitur communitet. CSecundo nota Se dum dum est Φ licet secundum veritatem virtutes notabile
non producuntur a natura complete vetumstamen inclinam ad illud quod est secundum
natura3 anime rationalis.Primum patet quia virtutes non insunt nobis a natura quia tune pet ipsas non laudaremur. Item virilis genestatur ex assuefactionibus . in patet pet T ulliuin sua themtica diffinientem sic virtutem. vir 'tus est habitus nature rationis consentaneus
sTertio notandus est. in virtus quatuor dis consideratur.Vno modo secundum essentia virtutis:&sic est dispositio rei colaqueier ωσMei ais habentis secundu*c5uenit ordini roistia virilis. isto m5 virtuti opponitur , iiiii quia vitiu im
portat quanda ii dispoena tei se habens no se indua ordine gis cosequentis:quia moraliter
160쪽
rabile Quid lam talpam Beriandum norabile Tertium ristabile Dupliciter fictus dici evoliuntarius Guartum
laqueo vicium est quidam habitus malus Rrealiter habitus unus. Alio modo eosideratur ut est operativa boni actus &Mvirtuti opponitur Aquia pana importat actum malus humamim qui ouenit ex habitu ricioso.Tercio modo cosideratur virtus put est queda bonitas ct sic virtuti opponis malicia. Ex istis sesquitur:quod licet virtuti opponatur peccatus incium α malicia hoc tamen G est se dum eandem ratione3 sed scdm diuellas:& hoc noest inctamiB quod sint uni diuersimode plusta e nati a 8c opposita. Et sic quo ad tones differunt mm malicia& vicius. IConclusio
responsua ad dubium. Omne vicium est nita natura hominis pro quia omne vicium est queda indispositio rei couemeter se habentis secundum ordinem rationis ergo tenet cm
sequetia &ans satis est novi ex dictis. CAliud dubium virum diffinitio peccati sit bona in qdicitur peccatum est dictum vel fictumves eo cupitum contra legem dei. Et arguit Φ no uasi uc. sequereturqd in omni peccato eet alissactus.eonseqns est falsum de pereato omisuo
nis & mo originali ubi nihil agis positive patet coimmia quia dictum vel factum vel cocta Pitum importat actum. Elnoppositu3 arguitur per omnes theologos Pro solutione notandum es c moraliter loquEdomiti importatquεdam actum humanu3malsi. apparet satis quia opponis virtuti inilium virtus est operastiua boni actus. si do notadum est Φ ad hoc qd alius actus sit humus requiritur quod sit voluntarius. Ex quoliatur quod actus tuosluntarius non est humanus. Secudo sequitur
quod si iaciat actum imperatu malum in genere & hoe novoluntatie ille actus no est sibi imputa diis.apparet quia n5 est humus. ettio notadum esto actus aliquis potest dici voluntatius dupliciter. uno modo quia est elicii a voluntate ut actus interior alio m5 ut est voluntatius imperative sie quod res operata est ad extraq sequiro operati de interiori:mododo dicitur quod bonitas vel malicia a sinicipaliter est attendeda quo adactum elicitum Ex quo sequitur correlarie quod debet concedi in possibile est pauperoquo ad diuicias esvete libetam po satis via exactibus elicitis
interioribus generatur habitus liberalitatis. LQuarto notandum estu actus humanuspprie dicitur malus exeo'caret tecta & debi, commensuratione quia anteu actus sint boni moraliter. oportet actus sint eitcsistancio nati debitis circinantiis: modo bonus actus dicitur bon' in uno & malus in alio loco.
Quinto notandum est qd euiumbet actus immoeuiuilibet rescommensulatio ali Blit ut per cisarationem illius actus vel illius teiadaliquam mesuram a quasi se dinotat ille avdicil inc ensuratus di percoseques illicitus se inrictriciosus CSexto notandum eliri humane rabile. voluntatis duplex est mesuta.quedam in pro Duplexest pinqua re est latio humana & habs videte qd mensura vobonum & quid malum & habet inquirere Oexpedit & ud non expedit. Alia est na suta extrinseca re est suprema scilicet ratio diuina mi humana voluntas quatum est possibile sede bet colarmate. Septimo noladus est: quod Septimum in pectato duo sunt cosideranda scilio substa notabuetia actus S malicia actus. Substantia actus se habet in quoddam materiale inpMia mali, elatam quoddasse ale:&aiteditur illam . licia secudum quod est recessus a certa Aveta regula re mensura scilicet a ratione diuinare aratione humana. Et ideo dicitura, quado homo peccat quod recedit a bono incommut bili. Et primum tangit in diffinit sone peccaticum dicit dictum vel factum vel c6cupitum. Secundum i iturium dicitur contra legem de .Ex quibus omnibus sequitur P diffinitio peccati sit bona. apparet quia ibi exprimitur esse peccati scilicet materia & Mima ut dictus est. Ad lationem improbatem quido dicitur sequeretur ree. Dicitur in ibi non diffinil pec Nd ratimeatus omissionis. Aliter dicitur quod priuatio dubii seu carentia debet reduci ad politiuum Et taec ad rationes dubii. Ad primam volutes M. verum est coplete 8c polacte sed heue inchoatiue&intciatiue admodum nature infumo
patet per tullium: modo n5 est sie in Oposito. fAd secundum negetur c6sequentia adprobationes dicitur qd velli est si natura accipies vidistinguitur contra voluntarium modo sic non est in proposito. CAd teici as cum dicit ut in pluribus M.nestetur ad sensum dictus in secundo articulo. CAd quartas soluta est in se eundo dubio. 42 Ad rationes principales rid renes questionis respondei ut ad primam potest vi. quinim rauere Maeonceditur illautis minores dicitur qd verum est de vittioso & non de vicioso. EAd secundam dicitur et verum est si sit indicatuta virtuosis &non a vietosis quia sic in ipsis ratio non dominatur. Ad terciam negetur consedistia quia inordinate vivete non est delectabile multis bene iudicantibus. Ad quartam neogetur consequetia:quia omnes rationes arguo
uni quod taliter vivere no est delectabilimitatuosis qui nondecipiuntur in suis operibus.
Ratio post oppositum est pro dictis.
gQuestio duodecima. Ueritur duodecimo.Uttummulu