Joannis Gersonii ... Opera omnia, novo ordine digesta, & in 5. tomos distributa; ad manuscriptos codices quamplurimos collata ... Quibus accessere Henrici de Hassia, Petri de Alliaco, Joannis Brevicoxa ... Necnon monumenta omnia ad causam Joannis Par

발행: 1706년

분량: 495페이지

출처: archive.org

분류: 그리스도교

171쪽

3i s Joannis

crucifigi, cuius Redemptionis post Filium suit desideriitrix maxime , fuit se relati ix. Ideo donec compleretur , nedum sufficienter pretio Passionis soluto pro omnibus, scd ctiam jugiter, & cfficaciter insitinuit, nondum damnatis i pili, quoad vixit, amat illi mi, Deum spontii in , & inenarrabilibus gemitibus postulabat,frequenter quoque cum clamore valido & lachrymis, exaudita cli pro sua revelentia. Dcmum quartinus nunc beata, & impassibilis faeta

e audiatur, lamentando tunc meruit. Petis rationcm

intentioris tristit ita in sponta, qti .u diligit intcntius; dat illam pcrspicue conlideratio philolophica, iuncto Fidei lumine. Cum enim tristitia sit apprehensio ob-sjecti sub ratione disconvenientis , quanto fuerit apprehcnsio tortior, & clarior objceti sub ratione di Convenientis amplioris insinuati, constat inde sequilamcntum proportionabiliter intentius. Constat proin- dc , malum culpae improportionabiliter dctcrius esse quocunque malo poenae . Quibus attentis, quid supercit concludere, vides. Minaris autem, quomodo summum lamentum stat cum continua l.etitia. Solet hoc traetari abunde per

Doctores de passioni bas Chiisti cum beatitudine gaudii; quod non os orici in beata Maria, non in Paulo, vel Moyle, vel Magdalena, cum sumtibus in via, ponere gaudium , vel lamentum in summo continuum fuisse, ted interruptum frequenter , aut altomatum succcilluc, nunc rem illius, nunc intentius, pro loco& tempore , lccund(im altCrnaes mcditationum sua riim x olubilitatis circa carit nem suxim Deum , pro

moduli, caeci citationum. Ita enim videre est in aliis aviatoribus, ipsos diversimode secundum gradus, o ficta , t aliis, ceterasque vicillitudines circumstantialiam exerceri . l loc vidit qui dixit: Omma tempus h.ebrati , Eccle ita. I. prosequens per plurima. Subinde nullus Catholicorum negaverit, qui tenorem Scriptu Cesicrix veteris, & novae; qui narrationes an diorum Patriam cognoverit, Antonii, Macharii, Martini, ecssimilium, per tentationes diatri licas , non in alisectionibus carnis , ac spiritus impugnari , quemadmodum boni Angeli nos adjuvant. a .u tentationes , & adjutoria , non sim sensuali

pallionum immutatione naturali, qUamvis non natu

raliter, i epe fiunt, sit hoc a coeqo, sit a terra, sit

ceteris modis multis.

I Osircina objectio tua dc tribulationibus procedit ex aequivocatione. Passiones quipi e sensuales non ex esudicio rationis provenientes, sed quadam neccssitate naturali sentibus impresile, non sunt ut sic dicen d .e Walliones humana: , sed animales. Sunt ob hoc impertinentes ad laudem, vel vitupcrium, prout tales sunt.

Dicuntur ideo pcr Cassianum bona, vel mala mcdia, quibus iiii contingit, bene, vel male, per liberum arbitrium. Loquitur autem conclusio de lamcnto , & tristitia sensualibus , virtualiter, seu participative liberis , quia libere imperatis , vel receptis. Tunc enim dicitur tristitia sccundum saeculum, si militer & gaudium, vel timor, vel desiderium, quando sola radix cit amor sui ipsius uimile ad crintemptum Dei. Alioquin si reseratur in Deum per amorem ejus super omnia (cum in habentibus symbolum sacilior sit transitus ceteris paribus, tristitia sensualis augebit ratis italem, de laetitia uetitiam, nisi de per accidens proveniat impedimentum ratione temporis, aut loci, D et complexionis, aut circumstantiae alicujus quam timc obteritarc Iliadet virtus , & ita symbolicam si milituditioni variare decet, quando plus obesset, quam prodesset. Dimputas. Diu iam , dum sedulus attendi quae distetis, volvebat animus dubitationem quam modo verbis multis potuisti. Cum enim pro statu viae eonfusa, aut saltem miXta sine omnia, lpes, metus, maeror, gaudium , apud sponsam cujus initaque suerit, etiam supremi, ec incomparabilis flatus, qualem

Gersonii 3 id

tenuit Maria beata pulcherrima mulierum: non absu

de quaeritur , quale sit ex citium. Jaudabilius , pulchrius, atque nobilius, vel Exultationis, vel lamentationis pMagister. Vidctur devotus Bemardiis , loquens de unguentis hionsae, pietatis unguentum praetri ne- rc pretiosus csic unguento devotionis , dc unguento contritionis. Hoc ultimum sus unditur ad pedes Iesu.

Secundum ad caput, quod est inus, quia caput senisti

Deus. l .Cor. I. 3. Teritum ad corpus suum ungendum,

quod est Ecclcsa nunc militans:quae unctio fit per miserationein alienorum 'cratorum, sicut primum con-

ficitur ex fecibus contritis propriorum criminum inmortariolo cordis per pilam timoris. Sccundum vero conficitur ex rcdolentibus herbis diversi,rum

beneficiorum per pilam , seu pistillum Spei contii.

sum in petra meditationis. Consonat Gregorius, &cum sequens Richardus in suo Besamin , quod nullum Deo acceptabilius sacrificium, quam Zelus animarum , qui tam trito assectu plangit Peccata proximi, quam trito quivis alius peccata propria lamentatur; immo pluri astectu, quia puriori, & 'isectiori, I ncntia mentis, dc corporis, ad lamentum sccundum Deum

disposita. Discipulus. Si res ita se habet, inaestimabilis est nobis exhibita sperandi materia apud dilectistimam, &apud amantissimam feminarum , dc consequenter apud Sanctos, Sanctasque omnes, juxta proporitonem meritorum. Itaque si pro peccatoribus salvandis cum tanta lamentorum anxietate precabatur , quid agere

nunc ista fornax suae charitatis imperturbabilis, de impas libilis speranda est Assister. Pie , vereque concludis. Qii id si stipis peraddidero propositiones aliquas veri u Fidei, de bonae Spei, de Beata nostra Prima, quod nihil absoluta voluntate petit a Deo, quod non obtineat; alio-3uin non esset idem velle de idem nolle sponsi , 'desponsae; sed dissulutio amicitiae , qualis hic esse nequit. Rursus nemo petit Mariam pro se pic, dc pc severanter in nomine Jeiu Salvatoris sui, hoc et , ad salutem, quin illud Maria velit absoluta voluntate compleri. Rursus Maria voluntate pietatis, quae dicitur optatio quaedam adjutorii, petit, dc obtinet, nunc efficacius a Deo , quam voluntate sitnili, sed

passibili, dum actu dolebat in mundo. Hoc intelli git Bernardus, dum dicit: Maria si perdidit passionem,

non tamen compassionem.

Rurius Maria tripliciter adjuvat viatores. I inpetrative, si non meritorie, propter statum.

Commissive per aliquos Angelorum, vel Sanctorum quales voluerit destinare, cum sit suprema hierarchirans post Filium, purgando, illuminando, dc perficiendo. Cooperativet quandoque, per principalem sui

donationem, iecundit in testimonia miraculorum multis exhibita, tam in morte, quam in vita. Narrat Anselmus, cuidam morienti allit ille Mariam, S inaterrogata quaenam esset respondit : Ego Mater O Urna misericordia. Ruratis ergo Maria potest , ut cuivis in suo exitu privscias consolatrix, ductrix , dc protectrix cxistat. Non aliter suo modo dicere potuimus de omnibus Sanctis singillatim ad robur certae Spei. Dissipulus. Grata sunt ista, devotionisque picnis lima. vellem igitur suscipere sub doetri natam ljaeculativa regulari, quam practica velut eXptrimentali, quis sit orandi modus, maxime provocativus ad lamen

Acesister. Tradit orator Tullius corros locos semindum quos amplificatur miscratio, similitor de indignatio , quos tibi possiim nunc numerare, Sc ad lamentationis excitationem inducere, qualiter il nonnullis compcri factum sit Imr Lamentationes Jeremiae. Discipulus. Placerct adaptatio, si non fallid: rei pmlixitari& non rapina quaedam videretur approDi lativa sibi traditionis alienae, qtiae omnibus patet ultro.

172쪽

sir Tractatus sextus super Magnificat. 3IS

Magister. I ritas a quocunque dicatur , cit com- suscepimus ae manu Domini. mala autem me munis omniinis , dc singulis, quae per generationes - - - - -

tetralissiciet, ut loquitur sapientia. Isin enim caruit Cieero priorum doctriira. Sic de Rhethori Ariliotelis, quae caulas dat, di radices passionum. Sede Tractatu Orationis per Hugonem ii ioussime , compendiosi si uicque cotulit o. bie de Rhethorica divina Guilhelmi Parisiensis. Sic de Meditationibus Anselmi, Bernardi, Augustini , Isidori. & similium his Met nos remittere ad Autores , & nihil,

quod non noviter efficeremus assime , ne comniculam alienis ornatam plumis , risui nos praebere

Discipulas. Non ita certe desipio, non ita glorior

in arrogantia novitat im, ut ita lapiam. Sed consilio Senecae sitit apes imitandae , colligentis ex multis floribus ravos mellis , itaque materiam afferre non possumus, nisi communem toti ix lo. Forma v ro 'icit essh imitia , ut elementa comiturnia sunt, sed per tarmas mixtorum in speciis distinguuntur. Cuperem hoc modo fieret inter nos. Modus enim tractandi quasi ta lis est, tollem sui novitate fastidium, re invitatis, vel irritans ad assentum Magister. Tradidimus in alio Tractatu Saper initium eam rei nar a ciuinque verba, ad quae totam Scriptu. f. ineam, . Ecce mala se de manu Domini, non satanae , confitetur accepisse. Huc accedit, quod omisis claversantium crudelitas ad nos ne cumulum miseriae retorquetur, si non stulerat illam, aut comprimat, aut in melius vertat Dei judicis misericordia. ulla sine major mis,ia, quam si, remota pietate, velit ims cum severitate tractare. Vides, arbitror, quemadmodum theologi Eantium oratio fundatur in Domini pietate, de in misericordia , Cum cernant pietatem unam Dei, alteram Sanctorum Sanctarumque omnium , qui sunt tanquam Assessores Iudicis habentes in contulendo, in sententiaendoque vocem tuam. Porro jullitia Dei spectu adseveritatem punientem per tortores, scilicet daemones, vel homines 'ssimos, offensas peccatorum. Denique quicquid patimur , undecunque proveniat, quid nisi calamitas nostra . quid nisi miseria nostia censebitur, si non in melius vertat Judicis miserico diap Et eerte salubritis est, humilius, atquem distius totam adversariorum debacchationem , fionitus , & hostilitatem devotis protinus Fidei oculis retorquere ad ineffabilem divinae providentiae Legem,

quaen ad toriorum, nihil abi ait suo nutu vaelentium, crudelitatem, & iram convertere. Mentior si non ita rarum seriem diximus reducibilem, & lecundum quae Pineticaverit Psalmi ita. tribularer , inquit, adeantabilis eit omnis melodia Uisionum. B Donnm mctimavi. PI . CXIX. I. IER: Levam oculos meos Dsipulus. Mente teneo. Sunt enim ista quinque, Dei inagnificetitia, munificcntia, misericordia, juitibila, dc nostra miseria.

Migister. Quid si ad pauciora reduxero, simul osten

dens concordiam Mictoricae mysticae, divinaeque, cum laeculari. 1 hispulus.Placeret audire. Brevitas enim,memoriae,

simul & ordinis, & luciditatis est amica. Magnam qu rete ivliditatem habet in sed bina quaeli t. quam

indat iratura retrum, a quibuS, auia sciunt mentiri,

Ploi labatur Aristoteles, tam multa didicisse, diphy- sum, id est, naturaliter didicisse. Afigister. Celeberrimus Hugo pinxit siciit in tabula paria, radices Rhetoricae iraturalis orationis insi mando coloribus. O ator quippe nominatur ab ora moles Erc. Psal. Cxx. I. Ad talevavi oculis meos Oc. Pilat. cxxii. i. Et alibi alios sine numero a i cris Liti cris narratos invenimus sic orasse. Discipulus. Perspicue concordasti Hugonem secum,& cum Tullio , nostraque um ba quinque lub ternario limitalli, qualem qui habet, ipso signo Thais trim-gulari T quod est signum lugentium talutare, signariis cli. Quo igitur progredimur longius, eb se plures orerunt quaestiolies, & velut inexhauribili tante lapientiae rivuli scaturiunt. Vox ista multoriam est. Quid lamentum, quid fictus noster potest coram D mino, cujus irae nemo resti cre poteti, qui nec poenalentia movetur, in homo , qui res sic administrat, ut Vas proprios motus agere sinat. Qui nos tentati vult, nonne vult ut holitum nostrorum non obvie-

. Unde nomina proventrum orationibus Tullii, C, insultibus Nonne disposuit ab aeterno quae fui Demosthenis, &similium: sic autem incipit. stud o . quove astellae oranam a misis sit oeus , ex Dei miseraeordua, ct trafami 'ia Oc. Positis subinde speciebus orationis cum definitionibus, colligit se tandem ad tria, quae proprie sunt Oratorum captantium Judicem inflectere. Primum respicit Personain Judi cis. . Utcrum Peri am ipsi adversaria. Tertium reispicit 'rionam . Pro qua fit oratio. Haec vero tria Theologice reducuntur ad duo praemista, scilicet ad Dei Iudicis misericordiam , 5 ad nostram mile

riam.

Discipulat. Quo pacto sic Z cum indignatio, &im

miseratio maxime, talent amplificari ab advel ariorum initalentia, midelitate, malitia, haudet, dolo, astutia, iacinore, nequitia, Protervia..magister. Dicam illud quod Theologiae protura suiu, ut dici valeat illud Sybillae ad Palinurum: Desine fata Deum Atti sperare 'ecando. Quid taeidem eget noliris vel bonis. vel gemitibus, &lachrymis . qui, Cuyu1 - miseretur , quem vult

Sed quoniam tales invenio dubitationes alibi trae-taras, natui non insistere pro hic , & nunc et comverto potius inquisitionem ad Mariae Canticum. Si tres pnaedictas Rhetoricae partes in se contineat. quatenus inflecteret Dominum pro salute consequenda, nedum sui talius, sed mundi totius satisfaciendo per lamentum , dolorem de fictum , cum nihil audiatur reionare nisi laetitiam, gaudium , di laudes , quales

confiteor voces hic concrepare, consormiter ad quatitor verba Deo convenientia, quaeliant magnificentia, largit aes, pietas, justitia. De nostra vero mile-prium eit, attendere scilicet, adversarium nihil posse ria verbum nullum . quia, quid adjocundum Epithala se ad augmentum nostrae miseriae, Deo non ordinan-Dmium tibia furerea te, vcl permittente. Proptereas afflictus, ecorator peritissimus, post tot adversantis satanae crudeles iniurias, dc persecu- . tiones, onaturus sudicem Deum pro h atione sua, convertit totam iuversarii machinationem 3draim nidem in Deum Iudicem suum per huin licui coimsellionem. Domimus , inquit, Job. I. EI. dedit, D minus a utit. Non impugnat maledictum satasiam, nec inlectatur ut raptorem, di persecutorem : Dom/nas, inquit ibidem et abstuhi. si Nomen Domini ira

Denique percussus plaga pessimi, scimus quid responderit mulieri blaspliciare liuadenti. suisse una ,

inquit, Job. ii it . ea fluctvit mrelieri u locuta ei. Si

Mes,per. Erras , si miserationem ullo tempore, vel loco , si cantico vel silentio credideris in Maria demille, quae Mater ideo dicitur misericordiae, quia quodammodo sibi proprium est miser miseris, quae liguraturas,tem I Emplum sine simulacro dedicatum A thenis ipsi misericordiae. cui sulis lachqreis, &M-

mitibus onerabatur sacrificilim, non sanguilae hirc rum , vel taurorum, de quo Statius : II , ines a metali inrisa mi, mentes habitare. O Melara gaudet.

ii is illa hiit Ara, cujus titulum legit Paulus ,

Disci las. Patefeceris ergo quod loqueri de lamento Mariae cum cantico. Proderit itaque pro generalio-

173쪽

ra cognitione totius Rhetoricae cordialis, dum exemplo crastrinam firmaveris , simul dc chordulam noliri Plalterii dcxachordi, quam modo tangendam accepisnatis. Commodius adaptabis. M uitiae. Et misericordia eius a eis progenies Dyme mous eum. Luc. l. o. Ecce duo mileri coidiam

te licet Dei subvenientis , di miseriam peccatoris timentis linum . di orantis. Puto , non dubitas dendi arra , quin cinia Propheta vidit omnis consummationis finem. Credis Priarici ea , quod nolinae Redemptionis mylterium fuit finis hujus consummationis, de qua uoti siluit Chiis ius in Cruce, dicon:

joan. Fix. 3 o. Cousumma:um es. Cogimscis sit binde, quot, ec quantas, quales , dc quotiens lamcntationis materias tecum habuerit finis conflammationis hujus myilerii Diniique non negabis, quin Asaria

aera verba hac, cors ferens in co de si o. Hoc est enim, Miseretarii sui Lucae testunonium. Lnc. I. s.c milibus his a lentio; progredere. ADtister. Concedis inlii per qucia Niaria non satiabatur dulcedine mirabili, considerare altitudinem

consilii divini ii surr admirabili piis imo mysterio Red insitionis generi, linmani, cinia simile legas de Au-

Joannis Gerso i 31 o

mitate voluntatis ad Deum , sed acerbissime contribstatam simul cum unico , propter iniquitat , poccata, dc scelera atque delieta, quae talem dism smirum, & exinanitionem demeruerunt; Privscrtim pro illis, quos serie redimendos efficaciter praesume-Dat, di o at verbis imus in corde lumiatis, etsi non ore prolatis. Discipului. Quid orabat paragister. Quatenus iterato resurgerent ad uni nem, lul,liinationem, repletionemque bonorum. Nimirum cum Filius in Criice 'ndens pro transgrest

ribus oraverit: sic. xxii . . Tater , altis. nesciunt quidseiunt. Audiebat sin pu talia Maria recordata misericordiae Filii sui, qui Alcvit Iliae I

puerum Sum. Inluctatur ergo Maria, dum caneret contria luperbos, potent , vivites, abyssum imperi cristabilein miseriarum, quie invocabat abyssum misericordiariam in altera abysso, quae est vox cataractarum Dei. Cataractae quid aliud dicunt,nisi vias occultistinos divinorum ludicioruin,de qui bin Pibi xxxv. . Iudicia tua abyssias multa. sevi tembihi est in consitis sum itio iam naem Hebr.N II. In cujus manus horrendum

est incidere, Psi xv.f. dum arripuerint manus luae judicium , dum acceperit, hoc est, ad ic c crit tem-gutimo , cuius scinius inlcriores non crimi Perfecit npus, ut Post miser cordias judicet justitias , quandonis illius . de peti picaciae , comparabiliter ad Ma.

At vero legimus Pariter in Augustino lachrymas,& lainerua, di i,otissimc circa mollem ex duplici recogitatione, Legenda sua telles dum pios ditisse- ciet a divinitatis, & familiari iis miteriam humanae ii agilitati, rimaretur: nec rei cras volo lachrymas suas adio im laetitiam , quia subditur ibidem , quod lugubrem, d amariit imam tunc duxerit vitam. D sipulus. Non adeo lium hebes, vel incredulus F.vati lio, ut negem, in Maria suillelamentum, nee in i, vertatur inquisitivi praesens. Ad conviimas, Phto. lamentaste M.triam in Canti eo. Discipulus. Talia praeparare non sinc vae volumus,e dicenda sorte nimis horrescas, quod

Maria iugiter in omni meditatione sua , ct contem platione. dicere potuit: Us XXiv. I s. Oculi mei sem- mum ordinim reperiri. Nullus demum mihi stipi re ad Dominum . quoad vim cognitivam , di illud . est scrupulus de conclusione collationis alterius, quod

reprobis eli intonaturus: Ite in ignem et um. A lati.

xxv. l. Grande malum proiici a facie Domitu , tatalis Domini, pejus dum ejecti maledicuntur. Ru Sus malum additur , quia peissimi in ignem. Quod

vero subinicitur in ignem alereum , nec xllimari quidem potest quantum sit horrendum. Nonne, quaeso, luec omnia conserebat frequenti cordis contemplatione Beata milia , prudentissima semiliarum 3 Nunquid non, oblecro, totus tremor. horror, de dolor, occupabat pios mus suos, lachrynia que decorae manabant ex oculis, quaamvis in D mini voluntate mons immota maneret pNiscipulus. Non frustra dubitavi qui redeo nedum coietior de Maiiae lamento , sed doctior ex istis suntlia colligere, qtialia vides seriatim ex primo ut bo magnificatiotrus, per reliquum Cantici pulcherri-

Mari vi. II. Fiat voluntas tua , quoad indeviabilem

amoris assensum, quo fiebat, ut initio turbaretur ile- tu , vel lamento contra judicium rationis quini divi e voluntati per omnia concors .il , nihil volens,nili quod eam velle. volebat spolitus. Nunc accipe finem , cur Maria cecinerit in exultatione spiritus ea unificat mima mea Dominum P Luc. i. si. Utique qui magnificalx erat vehemcntius. Cur magnificat 13 quia respexit humilitatem cuta sua , di quia fecerat ei magna qui potens est , ut omnino liberalislimus

dilhibutor. Proinde subditur secundum in quo

sumus : Et masericordia Progrente in progenuestimentibus eum. Luc. sD. Progrederet, tunc terribile retoliabit divinae potentim, leveritatis di iustitiae

in omnes asscctionum voces Mariae se mens in hoc Cantico cum omni facilitate vertebat et & maxime , dum attendo, quanta puritate , quam integra perspicacitate sensus intimi cordis praediti erant ad audiendum, videndum, odorandum. Milandum, contrectandum, intra pretanduin , seu loquendum ij,iritualia cum corporalibus, a limino cinctorum usque deorsum in operibus, quae Dominus volens seeu in talis

ct in terra, in mars in omnibus absis. P .cxxxiv. Est enim contemplatio liber mcntis intuitus ad res perspiciendas circunquaque distucas, tanquam si instat benedicti sub uno solis radio totus mundus collectus cernercitur. Conjecturo de ampliatione cordis Mariae, dum de Patre suo Salomone legitur, quod d tollit rucim. aduci Sum miseros, ta miserabiles , tam Dominus sayientiam ct prudemia mutam misisti, homines, quam Angelos superbos dii Perim , potentes depositos, divitVs exinanitos. Nunquam pertractare pinuit secum Ahiria totam vim tantae severitati in Deo, calamitatis pondus in hominibus non tam

natis, quin compati Inc moveruntur, quin concute

rent ut beata x ii cera lux pietatis pro omnibus hominibus, praetclitis, & futuris atque pirusentibus, quam timi in te crat, consormiter ad Filium, redimendis, D . O .. . Adverto quod intendis. Sed videamus, ii recognitio divinx severitatis dispergentis superbos, potentes deponentis, & divites exinanie tis faeti it ipsi non lamenti, sed gaudii magira mat ri 1 , juxta illud et Ps. Luta. II. Listabitur Iustus ,(qualis plane juilitia fuciat in Maria) cum vide, tim

aut im. AD , Ier. Laetam vero non negaverim in conta O Dtitudinem corius quasi a iam, qua est in littore maris. 3 .Reg.i v. 22. Nemo fidelis dubitaverit, quin amplitudo comis incomparabiliter major emicuerit in Maria. Agagister. Si coiicet a modo volueris cum traditi

ne cantichordi contrare, concludes faciliter quod nedum in toto Cantico, sed in lingulo verbo, & ad quamlibet notulam , potuit Maria sicut peritissima,

ec exercitatissima Camatrici cum ornino gutturis interioris verbula multiplicaret non Antimabilis har

moniae.

Insicipulus. Conseram alias. Nunc investigemus, si Lamentationis sereritiae coaptaverit aliquando Maria Cantico suo pleno lametuis cum gaudio. Et si sic, utrum plus au litteram de destiuetione materiali erusalem, quam ad tropolo A im, de domorum sta versione in anima peccatrice intcllexit , di senserit, compatiendo spontae reputato.

dirum Coos li

174쪽

gri Tractatus sextus super Magniscat. 321

M ister. Niinquid oblitus es quae de lamento cul- Dei, suspirantes ad allium, vel pepones, vel carnium' secundum Deum monstravimus , cujus respectu ollas . Hi, cam es scilicet delectationes in tabi lamentum pcenae vix eli alicuius momenti, quemad- latiotubus, in rumoribus . in desideriis mundi conti- modum in Canticis Canticorum, licet verba lunt cat- nuis. Possunt aliquando ora plorare, latemur; sed nilia, sensus omnino lpiritualis requirendus et . Non fletu saeculi, .non secundum Deum, quem iterum d stelis intelligere possemus de Lamentationibus serta flere necessc erit, quia mortem operaturi culpae, mix , immo generaliter de omnibus hymnis et non . quam 'enae aeternae. Videbis alios qui praesentis quod litera neganda sit, vel abigenda; sed quod sem miseriae curas , rumoresque undique aliena , inutiis. iussintvior ta salubrior latet in medulla, quae preci- les. immo noxias, Uroque lamento contrarias sem- me inquirere decet sinnsam, quae se dedit statui lugen- . mr ac mulant..tium in tempore novitiatus, & probationis suae in hoc . D cviam. vetas ergo fleredamna saeculi, mortes mundo, sub sponta, & Abbate Christo. D missum, subversion Regnorum, strages corporum D se, pulvis. Heu mihi. meisque similibus, qui totis, Ubi hic illud Apostoli 3 Rom. xii. ir. tetere eum iam

non dicam, horis, non diebus, non hebdomadis, sed Ubi pictaa naturalis 3. Ubi Cluistiana charitas Mensibus ti Annis, aridi manemus, usu spirantes. Ubi pallio proximorum p.

non gementes, & stentes, in hac lachrymarum valle lia re. Fortiter impellis, si non restitero, aut si Nunquid certae reprobationis xi limabitur signuin por non cisurus ivisum declinavero. Utrumque dissicile, enim cur, is mala habebit in extrema. sive tu novi ,-. sed armabit nos gladius biceps verbi Dei, viamque i Faecli. 3. U. Et quid aliud cor durum, viam cor lapi- ciet evadendi. Paratus est hic gladius aperire ex phori- deum , cor adamaentinum prorsus insensibile manens bira se m obicis tui divide o lamentumjuxta divi- ad omnes divinoriim Canticinum literas, notulas, di sionem circuit diantiaram, potissime finium, quod fiet voces. Laeditur vetus homo noster, spoliatur bonis Theologice, si i iam originem lamenti secundum fortunae . tollitur subitantia. o quam .mox duplicem morali, scaturigini suae venam. Haec venalaehrrimi amissa pera Da varis i cum tamen oportiterat certissime aut ,rcit. Quis enim stet, nisi quia laeditur lamentis amarioribus ammam deflere perditam, flere amor suus, sciliret, quod amatiose, vel io alteria re repudiatam, quam sola mors gehenmus expectat. Vae, Tu Philosophi secandum divitionem boni triplicis, tri- , qualiter expectati tarte demergendam tu flaue Plicem amorem msuerum.. Theologi rans siquidem iram Iulphuris ardentis, ubi hae M tomentorum assen- Augustinus coartat amotem . duplici fine simul eum dit in se seculorum. Ap .ximi I. origine proportionali, dicens, quod est amor sui, sup-Jure stemus, dum nos stere non possumus. B ple, vel suorum, usque ad contemptum Dei per inobes id miserius misera mn misere me se . plorat Augus ita dientiam Haeccetorum. Et est conversus vi prioremnus. Cujus miseriae dum causas inspiranus . illa mul. eversum, . qua est amorini usque ad contemptum sui, tosa desperiatione revocant, . alios in spem msorematis supple, & luorum.

tollunt. alios tamant ad humilitatem, alios in amplio- Discipiam. Non refugio dividentem hunc gladium ,ri securitate constituunt, nonnullos vero damtiabilis si viam patisfeceris pereum .ingi alitudinis, vel inertiae reos monstrant. Dum Suis fiet damna bonorum tempor Dimpia . Causas ediscret lium, iecundum ali uod genus rumi, vel honorabilis , Magister. Disi sones itaquegraui se ulli. i. r.D. vel utilis , vel dilectauilla , m primo amoens sui in finem Est autem gratia compunctionis lachrymolae donum contemptus inii nemo Christianus dubitaverit, quin Spiritus sancti, faciens postulare invi---- pessimus sit, dc dessendus iletus ille. h s. Rom. viii. Lis. Nec dubito, sed medium invenio, qui Datur aliquando gratia in corde molli,&pio, a- nee ad Deum dirigitur, nec contemnit ipsum, qualis lem semineus (nis degener: ihinet sexus, hici cilia est pius amor naturalis bonus de genere adimentum, compaisionem, dissetum . ., steri Pellis iterum ad aliud devium, si si fili Datur alii par gratia devotionis, quamvis sit in eo quis actus indisterens inter bonum morale, A malum, eor virile propten si itatem, ves Compi Exionis ratio. & inter bonum meritorium, di malum demeritorium. nem. Quis habuit excellentius strenuitatem cordis na- inclinemus ad praesens talem introitum, & dicamus turalem , qtiam David ipse, qui puer leonem inter- sub compendio de stetu deliberato, hono vel malo, ex secit, ec ullum Qui inermis Goliath multis terribu Custimo fine Deo, cum circumstantiis adfinem illum po lemaeiebus amatisim asit, de cae, jugulavit Quis sitis, vel gilaciis, s reiectis: Non enim agit homo magnanimum quam licosius, quam victoriosus extith lamedium In genere, sed agit lamentum in numero, te rit tegimus. Nulla tamen mulierciala, . nullus pueru- stet Ariistotele, quia tiones sunt singularium. Fitigi ius desieatus ita taciles stillat lachrymas , quam secto tur lamentum cum circumstantiis,&fine. Quisquis er-les ad Deum , dc sub Deo vir talis, & tantus Rex go stet deliberate temporalia, vel seipsum, aut addit David orando undebat. Testes sunt omnes Psalmi sui, oonditionem Deo quam a nere Christus docuit Poenitentiales praecipue , quos lachrymis . . rugitibus tam verbo, qua exemplo suo. Mati xxvi. 3o: se que lamentis, gemitibus auiduis plenos liquit. r mament v tego via, sed Aurau. Gu istamin i a. Sunt alii te magnanimes per arrogantiam reputan- ec ita plorat mei itorie, si dita suo non dissentit atae tres, judicio quorum flere indimirum .in orationibus, tui. vestrictus suus. Si vero conditionem hujusino aut canticis. di nec assectus , nec eaectus plorantis addiderint Sum qui lachnetnaram laudant lavacrum, sed eas actu, ves habietus lamentum jam est saeculi, non si haurire de puteo cordis per chordam medit timis, di cundum Deum, . ec mortem operatur. Loquimur in in pelvim ocul mim immittere fiunt ineries. Est in men ut expressinus defletu humano, scilicet libe aliis fons cordis limo repletus terrem mutationis, ro. Non enim ii in testiue nostra, quandoquem ut seiturire non valeat: vult alios Deus in humilita- in visis , aut sensatis, non plorare , contrauitemele sicci cordis custodiret: ne ex inusione lachrymarum Detiam voluiuatis assectu pro tempore. superbiant. V -- Π Sunt aliqui qui nec uno modo , .neealio Supplet in alisis carentiam intrinseta doloris eordi modo flere possunt, etiam dum assectant, qualiterlis per labores ex itaetionis corporalis, mustis modis, implebunt illud Apeiholi praemissum : Rom. xii. ir. ut qui non habent irriguum luperius in corde , quo Fim cum semibuit Sum&qui lamentationibus itasunt delectentur balteati , nec inimus, quo purgentur absorpti, sed . depressi, quod Gindere eam ravi fibu, abluti, ipsi tanquam serrum,. vel aes, vel amnium, vim non habent. ponuntur in camino tribulationis animas clarificare, M Her. Una est Ur. Omnes passiones communi hi emolire valentis. dissicultas , etsi quidem desit facultas. , iij it Mium qui irauseant super manna delotissimo vel bi si Plet voluvias.

175쪽

3 et 3 Joannis Gersonii

Ecce debet aliquis modo in e cum gaudentibus, oin xii. I s. Non invenit fletum;desideret, aut desiderare concupiscat , imitando Psalmistam,

Ps cxvni. Zo. cupitat, inquit, anima mea desiderare Iusti irationet tmu in omni tempore. Ualet hoc consilium

in multis, ec apud multos, tamen maxime parvulis in Christo nondum liatantibus exercitat . sensus pro

tiariim de quibus inquiris, quod secure possunt in omni recogitatione miseriae temporalis, sit illa propria, sit communis, in lalatium recipere omnia quae scripta sunt de patientia tribulationum sustinenda ;quemadmo

dum Petrus admonet, omnem curamnem projicere in eum, Pet. v. T. non solum tuam de te,

sed omnem de omnibus et neque enim tibi plus oneri consuetudine boni operis, aut qui tentationum pon- . debet esse cura, vel sollicitudo aliena , quam Prodere, vel interius, vel exterius conturbantur, dum in cis obtenebratur intelleinis , alligatur affectus , obturbatur aflatus , tollitur esseetias. Suppetunt cxempla plurima pro Pluralitate scandalorum, ut a camne, sicut in leprolis, &philocaptis &aegrotis, ut a mundo, sicut in calumniam passis, spoliatis, carceratis,& aliis mille modis, ut a dia lo. Demum a diabolo nullus est qui se abscondat, qui circumit assiduc quaerens quem devoret. Sit aliquis, cui dedit otium Itius vacandi sibi, sit segregatus in

eremo, vci coenobio ab humanis turbidinibus, quamquam non ignoret bella, opinionesve bellorum, cum ceteris de quibus ait Gregorius quod necesse est mul

ta mala pravenire , ut malum valeant sinesne mine re t

Aut si ut talis in saeculo ad quem nihil de mimine publico spectat temporali, vel taclesiastico. Aut forte nihil Pcrcipit auditu de talibus , qualis erat in

palma vas balsamitae contemplationis, re seraphicae pria , ut non excutias istam ex humeris tuis super Deum. Lege quemadmodum Christus in Cruce tan-3uam gratia Dei dilectissimam commendavit Matrem suo dilectissimo Discipulo, nec postinodum de Matre verbum ullum invenies. Hoc itaque exemplo docemur, cruci Religionis affixi, domum Patris,& Matris oblivisci, & esse super terram sine Patre, sine aratre, F Degenealogia.Hcormi. 3. Quisquis ista compleverit, serena pace gaudebit, in utramque paratus Fortunain temporalium, vel dextrorsum, vel sinistrorsum, quasi ncutrius partis existens, nisi quam Deus monstraverit eligendam , non quod non oremus pro Principibus, &amicis juste certantibus,sed quod omnino vovatur&teris

minetur ad hoc centrum oratio: Fiat voluntas tua. Mati. xxvi. E. Nunquid non hoc modo resistentes invicem a

pud Danielem Angeli, habent sub expectatione divinaeciispositionis concordiam. Potes addere,quod pro vari tate circuntlantiarum expedit, nunc diutius laequem sursum devotionis Maria Magdalenae et qualis altera tari lamentum; nunc vero gaudium spiritus plus assumi.

Maria lassi gyptiaca : qualis primus Ermicola Paulus. Quaeratur, si sit cuilibet talium, nec lugere, nec gaudere pro proximis , quos retincns mundus magitat vicissitudinibus infinitis , hoc non absurde quaeri sciet ille qui cognoverit plures acerrimos pati serupulos, si non desteant bellorum varios eventus, mutationesque Regnorum. Sapiens est (dicunt. alii) qui non curat, in cujus manu mundus sit. Quid si pereunt peritura i Tales contrariae conditionis reis ferunt Seneca, & Flaccus Philosophus, unus, puto Heraclitus, ad omnem occursum nominum ridendo cachirmabat, adeo nihil serium sibi fieri videbatur. Alius Democritus , humanos incessantra deflebat e rores, de quo mirandum dicit Flaccus s

de ac di tantus Assuerit humor Nemo in primis obligatur ad lachrymas exteriores

eulis sussiciunt illae cordis, seu iudicii rationis, quae nihil stud dicunt quam compassionem alienae miscriae, Exemplum de duobus iratribus conclusis in carcere poenitcntiali . Unius meditatio magis erat ad Poenas Inferni, quas dcmeruerat , alterius ad gaudia Paradisi, quae sperabat; hic sccundus pulchro, vegetoque corpore , alter squalida cute vix ossibus haerentes sententia Patrum in eis par meritum judicavit. Postremo teneatur Pauli detcrminatio cum Sapiente,

omnem tristitiam seculi a corde pellendam. Rom.vii. I o.

ud salubriter potest ad omnem passioncm sit gaudium, sit ira, sit desiderium, sit timor, quando non est

secundum Deum, apte trahi. Non est autem secundum Deum sitollat, aut non aedificet: debitum religione devotionis assectum, vel intelleckum cum asicctu. Distipulus. Vae miseris, quibus liccbat flere, sibimetipsis totos intendere , vacare & videre quonnuniuavis eth Dominus et qui nihilominus se derelinquunt, nec se . nec alios digne flentes. Qui rumorum fabulationibus indulgent, sed non ut Ex tua, Domine. Qui quae compassio interior desiderat sublevationem sace- gratis oc Pantur nil profuturis, cogitationibus vag:s,re, prodi oportet, & Suomodo oportet, cum ceteris C quibus cum se oblectaverint, dicente Seneca, Triste,

circumstantiis, si facultatem haberet. manent, nec sibi, nec aliis utiles.

Nullus praeterea tenetur pro quolibet tempore, velaoco compassionem asscinialem , vel est x-

tualem accipere, dum occupatio lappetit in assem nibus&operibus aliis, saltem bonis, etsi non aeque,. vel magis bonis et non enim tenetur homo semper ad melius timendum. Tollit haec doctrina scrupulos in

omnibus de quibus inquiris, si se circa divina, &spi

ritualia saepius assiciant , humanis affictionibus non inspectis, quibus obviare suum non est, nec ex officio, ut supponitur, nec ex necessitatis articulo, dum potest ictis probabiliter aliunde succurri. Ceterum nemo pius & sapiens, imitator esse debet alterutrius Philosophorum quos inducis, quia miseriam alterius ridere, intem perantis est, & superbi; dolere vero quamlibet sortem humanam intolerabilis

est miseriae, vel invidiae stultissimae. de qira in Job: Cap.

Stultum, occidit intadia. Et Lyricus:

Intadia Siculi non invenere Dranni

Tormentum majus.

Et Flaccus.

Invidui adierim rebus mare t opimis.

Hinc quidam cum vidisset tristem alium: Evenii t bi, inquit, aliquid mali, ani alteri ahquid boni. Rursus repropriate pro Christianis scientibus illud

Apostoli e Rom. viii. 28. Diligentibus Deum omma eo

perant- nt bisuriis,&quod Dei providentiam sui dispositione non fallitur : addimus pro serenatione conscien-

Inutiles crebro, quia tempora surantur, rem pretiosissima nec redituram.Gravi postremo se fasce peccatorum onerant, impediunt, circumligant, mergunt, per murmur, per detractiones, per laetitias decatu inimicorum, per crudeles incompassiones lii Imr perditi nes animarum, gaudentes de partialitate valitura inhil aliis, obsutura plurimum sibi. Dicunt tamen : Hocabimus & fium imus ut oremus attentius, immo v ro ut sedulius vos damnetis.

Magister. Intras satyram, cui nulla poterit par esse tragoedia: quin Potius redcamus ad Beatae nostrae lamentum , quoti nobis sit in exemplar smetuosae lao

mentationis.

Discipulus. Nescis, quantum doleam plenus indignatione spiritus. agister. Vide ne lacum intres quem fodisti , gemens itastra et ser eos quos non haDes fas corrigere ;timori quoque Dei locum linque. Discipulvis Constraimus, laudo, de Beata pulcherrima mulierum , nedum quonam modo lamcntata sit, &yloraverit; sed dc quolibet universaliteras tect v, qua- iter usa sucrit in canticis, & hymnis canticordis, hoc

est, in exultatione cordis sui. Certe nos interea des rant mordaces & noxiae curarum muscae mentis i

ruentes oculis, & suavitatem devotionis cum sabbati tranquillitate perdentes. Magister. Resiciat tamen antra nostri laborem mill

176쪽

Tractatus sextus super Magniscat. 326

osseus int apis . Si autem perte, aut tuos te

subordinatos iudicium ita diga ad correctionem nialorum , di innocentium sublevationem , aut consolati nena, benedictus tu in omnibus operibus tuis . quia justa sunt in omnibus viis. Oro plane mihi sic dimitti iniquitates meas per assiictiones in praetenti, sub ma- Anu misericordiae tuae, quatenus non reserves eas, ubi,&ouando horrendum eli incidere in manus damnantis Justitiae tuae. Da mihi misero, Mater misericordiae,

quatenus miserear insima mea placens Dra s Eccli. xxx. t habeam odio iniquitatem, quia eius diligit iniquit e ovit Mimam suam. P L. x 6. id autem infidelius.

3 et S

tiloquii, quies oportuna silentii. Cras agemus, ut voles. juilibet interea sigillatim apud se vigeat recordatiolamentum nutriens, re confirmans timoratum X dDeum, quaa An cordia ram a progenie in pretemes ti

mentibas eum. I c. l.

SEQUUNTUR

CONSIDERATIONES XVIII.

PRimae sit Auseriem dra Domini timotibus eum. Late

aer cor meum, ut timeat nomen tuum. Ps LXXm. r.

nomen sanctum, & terribile. Scio, canente te, beatissim Virgo (teile prophetico sermone j quia heu laetatum es Domino puper timentest eum ct in eis qMi siperanssu per ericordia e M. Pistrativi. ii. Iungitur merito spes

de Misericordia ad timorem de Iustitia. Sicut enim nomen Domini redditur sanctum, de suavesperantibus; sed ne dulcedo mellei spiritus plus comedatur quam satis est, terror additur districtioris julstitiae, quasi saliis ad

saporem. Terret te, o anima, Deus ultionum Domnus,

PL. xcit i. i. Deus iustus , & justitias diligens , al

is sua - -

quid crudelius, quam odire animam suam 3 Quia qui sibi nequam, cui bonus Sentio. Domina misericordiae, talio, fateor de

si negare presumerem, mentietur iniquitas sibi. genistio,'misero mihi, commotiones aliquando varias adversus smiles mihi peccatores , aut minus Peccatores , praesertim si mihi, aut meis verbis vel operibu motellias inserunt, etiarnsi justae sunt. Renitorio Domina, dum veniunt commotiones ad judicium superioris

rationis i vellem non moveri, non irasci, non dimitidam, non conturbari, sed imperfectum meamviderami oc hiui. i. xci ti. i. Deus iustus , dc jultitias diligens , aI- - non contur ara, ica impersectum meamviderami oe hiisi. liciat misericors in essentia, de miserator in efficacia, Pi CLXXV Π i6. getno iub pondere veteris hominis mei

Domnus sua Ois . Ps xxxlii. I. O maelium misericor

Pscii. 8. Damnat te Thronus justitiae, adsicumsid cra Thron m miseraeordiae, Hebr. iv. id. diim licet lippellare , dum adhuc dies est comparitionis , dum misericordia secet in Throno suo, quae exuperat judicium Cave, ne disseras quousque Dominus accipiat tempus a te. tunc utique iustitia judicabit, nec appellare licebit. Ecce confugit ad thronum misericordiae reus iste, o beatissim Virgo, Regina misericordiae, defetide jura Curiae Regni tui cum Filio tuo, dum sedes a dextris in ea, dum tempus est miserandi. Psci. Deo fer appullationi mete, suscipiens eam ad te. Non remittas ad Sedem Justitiae . quoniam terribilis est nimis, dc aggravans, de insustentaui sis ira eius. Vorrendam ei velle paeis mihi M acet,lcd posse non invenio. Dat. Do

mine, voluntast a ,sicut in calamiorus,sic in terra Mati.

vi. io. senstialitatis. Sed hoc aliquando datur non ex toto deictetae, quoulque absorpta merit mors in vicistoria laborabo , de onustus ero, quamdiu suin perc-grinus a te. Unerat corpus , onerat quotlianum opus, onerat peccans proximas, oneratque diabolus astutus, caro blanditiis , mundus angustiis. demum sciat onus grave gravasta sunt super me, Pi xxxvii .v. iniquitates meae cum omnibus injustitiis. Succurrant, secro, ad hae tuae, M. Oga Amina. b, Cant vi i l. qui mi Ualarius interpretatur. Benigna De Domine in bona voluntate tua mecum , C. L. Eo id eiLbene ignite mecum quadrigis his virtutum ignitis, ut denique incidere in manus otia . dicit Apostolus. Heb. - Elim, Sublevent Fides, Spes, dc Charitas, veniant e qui R. l. cum rotis quatuor Uirtutum to. Audio, quid moneat, immo jubeat misericordia.Si vis misericordiam . fac misericordiam , dc amaeam, serva Leges Curiae, quas dictat misericordia.

ales Leges 3 Dimittite Amittemini. Nolue MHeare or noti Iudicabimini. Date. O dabitur ve s. In qua enim mensura mensis eratis remetietur O vobis. Luc. vi.

3 . 38. Denique iudicium sine misericordia siet et qui onsecerit nime istudiam. Joc .ii .i3. Remota misericordia

quis Judicium sustinebit

Credo, Domina, quia sic est, ad uva incredulitatem meam. Marc.lX. U. Conscius itaque tum mihimetipsi, quod ex corde deiidero dimittere debitoribus meis, si- init vult dc praecepit misericors Filius tuus , sed trepidat conscientia supereflectibus. Desiderium pauperas exaudiet Dominiis, praeparationem concupiscentis dimittere magis aspiciet, quam ad exhibitionem operis. Si non satis essecero quod in me fieri concupisco . ut dimittantur mihi peccata mea . fiat mihi tecundum desiderium , qualiter ea cupio mili, dimitti, dimittam dc debitoribus, immo genetraliter universis. iidem Cardinalium. Ista septem onera molestiarundides onus corporis . Spes onus operis, CharitM onuspmximi peccatoris. Prudentia saperet astutiam, Tem perantiam , concupiscentiam, Fortitudo tristitiam. i ititia postremo omnem nequitiam. HLatetur corquaerent tum Dominum.PL. Cin. 3. Jubet h de

Virgo suavissima, Filius tuus totus desiderabilis per Prophetam: Fiat in me quod jubet, fiat quod id luitur

, . GF- --, si im, Iarae Ita, Domina, sim numeratus in generatione quarentium Dominum , querentium faciem Dei Arab PL.

xxiii 6. Vae , quid tibi & laetitiae, peccator stolidissime in quid non audis p nonne pavescis verbum sapientis

Prov. xix. o. N.m dum uoum delitrat nonii elepis Eccle.vit. l. quod inelii test. --domum tactus ad domum e diramy Et narrati et Eccle. ii. t. memora, ct PD ara hos , frustra dee, prei, Sed ex adverto conlulantem dc contulentem audio iPs xxxvi. . Delectarem Domino, Odabirii rarduini. Totus denicue Psalmorum decurius invitat

insideret igitur misericors Filius tuus, o Regina Dad exilitationem, gaudium dilaudem, nedum homi misericordiae, desideret, te orante, quatenus mihi di, mittat peccata mea, cerre cum sibi suppetat posse in

omni quod desiderat L si desiderare dici potest dimi

tri; utique Ulcm me faciet, cui dimittere jam sit opus justitiae tuae, quia promistionis , Diminue ct dimur tur vobis. Dicam tamen aliqua quorum mihi vid tur esse testis conscientia; si fallitur, corrigatur. Dimitto tali devotione cuilibet debitori Pro Christo invita rea, quod nullum volo reum fieri debiti Poenae gehennalis, ta tandem a Paradita secludi. Abut haee

iniquum tant crudelis.

Dimitto rursus tali ratione, quod milli vellem prenas insem. ut poem sunt, viis injustis. Nullas insuper molestias procurare fieri, Juris ordine (qui tuus est Tomi IV. Pars Lms . sed generaliter omnes cimtimis. Hinc de hominibus in speciali: Ps.l xxxviii. I 6. qui iu' latimem Quid autem estjubilus,nisi gaudium eordis intensum . quod nec retineri 'test intus, nec foris exprimi. Hilarem ad miremum datorem dilot tam Corix. . Onerolare, Domino suo semis tristis.deleelat ali eris hilaritas obseqtientis. Qualis honor Domini, si servus temper horreat eum tortorem, ut deliinbrem.ut it risorem det annum p Criadolem litem hanc, o animx Christiana , iam scripsimus absolutain ex Apostolieudisti lictione de tristitia, de laetitia, secundum Deum& seeundum saeculum, secundum vetetrem, deiiovum

Ceterum filus, de intentio laetitiae tuae nomen imponet,

X et il

177쪽

31 Ioannis Gersonii 3 18

li :.n. irata. Laetetur. inquit propheta ad Uominum cer tota mente , dc corde perlecto diligere praecipuitur. n Nem; li LXXXv. l. quori . te ut timeat nomen tuum: si Audiamus, quid in hoc Cantici inno notaverit iuvencuDi modestri. V redete In Dom1no semper. Philip iv q. cala tympaniliria , cujus mens immitis contemplata Si clui l .r; M.' est .s vepra norasit omnibus hominibus . est multa sapienter. t inqui superbos. Hoest. t. Si litavi, in Se situ Latina, si grata, s seria, simo, sui ficere videri poterat ad consulionem superborum, desta, si subtristis in veteri homine. si verecunda co- ad collaudationem humilium, ad potentiam divinam Vina Donniino, si v lis tibi speret in misericordia Dei ssi lachrymosa cum decore , si querulosa cum pace,

exiit, abuia da cum timore.

nam nitio denique Sapientis:

ns m . timete istam . E l . ii. II. Ecce timorem.

Desiisse de misceticordia, de laetitia . simul in oble tat 'item , id est, omnem lactuionem vobis veniet milesicordia. Reete quidem ad Mariae Canticum,

et misericordi. eius a pro eme inprXemes timembus eum.

Luc. t. ro. Unde Pr pter generale in omnes beneficium. st. 6. mea Dominnm. Initium qiic dam angem modum expositionis moralis, seu tropologiae Lamentationum teremiae Threet. I. I. mi h. Gu modo sedet driccta animae meae, Irius populo virtutum omnium, nunc tota, deso.taria laeta , locus spinarum , dc veprium peccatorum. F icta est, ipsi pritas sim: M Gennum per labie- tactilem pastion im omnium, nunc ista mater vidua non habens viri Dei sui protectionem aducibus tyrannidem daeaminiorum. lilia dudiim Pranceps provin

clarum, qu e fiunt senilis sua , iure lubditi suo priuilia: ui, fit a est e s sub trabum durissimae tervitutis, inuto luxuriae , paleis si perbiae , lateribus avaritiae,ibri uice terrea totius m.lcri et Beth. Plo amploratili assidue in amictionis nocte, ec chrima eius volvuntur in maxilla cui exterius es qui consolitrer eam ex omnibus ch. ris eius , Angeli ,

di Sanctis charis ejus , & omne; a ira Ous si reveriant eam, quia vident a quinta spretam , cet Diti seni inimici. Ztlantes adversus miteram, & ream pro hon re Domini, quem os tardit. mel. Muratio Fudas deserens animam meam, ne eonfiteretur , & hoc propter assiatiouem culpae t tiens repetitae , ct maltitudinem si visuris verecundae, qu1m habet totiens iterata, nete valitura propter continuum recidivum, consessio. Ieth. Via Sion, quae sunt itincra, quibus animaso uidit ad speculationem divinorum , letent , dum materiam dant lugendi, Ho qnod non A bonus , dc altus cogitatus , demat ad solemnitatem gaudentis astectus. Omnes porta sui, lentus videlicet exteriores, sunt de rufia perversis ierantium secui ibus. Sacerdotes Cus. vires iuperioris rationis gementes pro voce exulistationis , ec coiuessionis. Virginales olim allectiones suae suot Areatida, turpes ec sedae. Quid plura 3 esipo ina e t oppressa amaratudine vitiorum pro suavitate Luictorum tam olentium unguentorum.

TRACTATUS

SEPTIMUS

PRINCIPALIS PROSAICUS,

DE MENTE CORDIS

ET COGNITIONE DEI

SUPER ILLO SEXTO VERSU

Fecit potentiam in brachio suo.

Ain suo brachio commendandam, etiamsi non additum esset, mente cordis sui. Sed firmi me teneamus, nihil in hoc Tractatu Canticorum superfluum, sicut nihil esse diminutum; quia nimirum Spiritu sim dictante sapienter editum cli, cuius perfecta sunt opera. Devi.

xxxii. . incilius eloquiis DCC unum Iota, nec unus perit apex. Matth. v. ISIntelligendum tamen est inprimis sne nostram fallat investigationem nominum vel a luivocatio, vel ignorantiao quid vocetur mens cord s. Lucidius hoc cognito, patebit integer, & multiplex huius particulae sensus. Meni etsi pro vi memorativa quandoque i mitur, ut cum dicimus, mens memivit linius; nihil minus ad praetens coarctabitur acceptio ad illud quod eminet, & est piaecipuum in cretatura rationali, vel intellectuali. Unde dc mn s ab immisendo dicta est, vel are, vel a mensura , quoniam ec illud quod mi inet, , de simplici ilimum est in unaquaque re s mensiura at 'rum in tali re consilentium est. Volumus autem inprimis incedere grossa. de palpabili fide, plus quam physica, de subtili determinatione , quemadmodum ro simplicibus, de idiotis fidelibus tamen j cuditur

oc opusculum. Cuius titulus esse potest, De Meniecorius, ira. De Triclinio cordas . in quo praesidet tamquam Architriclinus spiritus rationalis, secundum tres mansiones, stria cenacula, vel tabernacula comis sui. Constituamus idcirco quid per nomen mentis v lumus intelligi et nec obilita pet, aut Contradietir quilis piam contentiosus acceptioni , nam nomina sunt ad placitum , cum praeterea processus aperire poterit con m impositionis rationcm. Dum autem eon: mi vi re, fluctum est , dicit Dionysius , contendere de

nomine. Asens est poris , vel potentia crea urae rationis

os, quae facta est carea Dei, ct e ut particept esse potest. Coniunat haec descriptio Philosophicis de Theolmicis traditionibus. Sed habet plurimas quies tonet, uae vix etiam ab ipsis litteratis possisnt terminari, ut e quidditate potentiarum animvi rationalis . de ip- suum diversitate, dc identitate cum ellentia. denu merosiate. dc ossiciis , dc hujuimodi ceteris. Placerat igitur rudior inanil citatio, & dic atur quod rationalis , vel intelliat ualis creatura imminatur uti mente sua, immo scipsa, tanquam mcntalis tunc e-xilleias , dum tota convertitur ad ibium Deum tamquam 1d objectum suum, unum, Primum, silpremum, Optimum, aeternum, praecipuum, de suininum. Teneatur interim ista descriptio , seu quid nominis mentis . Ac proinde Metaphysicalescestient inquisitiones, quales notatae lunt, de qiaidditate realimenistis, de in o quo potes clare, & nude percipei es,lum Deum, vel sciri in eum. Res aruleat etiam quivis idiota fidelis interrogatus, quT qualis,dc quam est mens tua Respondeat inquam, mens est anima mea, dum ipsa convcttitur au Deum solum, tota, desola ad talum , dc unum. Sic ibitat initium vulgati D Auctoris, etiam pueris inculcatum.

Si Dem est animaes, aer nobici carmina vicis t.

Hie tibi prata M. A paera mente colendat.

Ecce quod mentis ossicium est , praecipue colere

Deum

Per Nolutis cenetum quinquaginta. PRIMA NOTULA.

E CIT potentiam in bracliso suo . iusprest superbos

mente cordis siui. Luc. l. si . Quasderemus arterita metrae cordis nostri, nosc.ui tota anima magnificare Dominum , qui Deiam Quo stabilito, consestim Hicere fias habemus ratio. nes 1liquas, cur ad haec verba: per A se perbos, additum est. mnite Ulia ratio est, si resipiciamus ad primos parentes nostros Adam dc Evam, quos condiderat Deus ad sui contemplationem cla ram , de serenam pro statu viae', quaam Lontemplationem fuisset in gloria visio faciatis stubsecuta. vae tibi superbia i Ita enim mente a prunis parentibus

178쪽

Fationum intentionum cordis 'r potentiam Uerbi ,

quod est brachium Patris aetcrni. Gadivisione secum

uin Doctorcs mysticos nulla mirabilior, nulla pote lior. Sed ad faciliora i mertamur, ut coepimus, cis Conms ed unigenum qui est in sinu Patru isse enarrabit: Joan. tenti, quae Traelatu dramatico secundo notavimus. i. i8. Potest altera ratio sumi, si respecitus ha tur . Praetactum eth quod in corde rationalis cre ' tum reperitur triplex habitaculum , undet nominari potest eardia triclinium. Spiritus vero quasi

ailpergi per divini brachii potentiam dcmeruisti , ut

jam licui nos infelicissima proles, nullum mentis habitaculum in cordibus ha re potuissemus , sicut nec Deum cognoscere, nisi misericors,& miserator Dominus noster Jesus Cluillus, potenti virtute providi csci. quippe nemo vidit unquam , ait Joannes, ad apostatas Angelos , quos in tantam conata est attollere celsitudinem itulta luae mentis presumptio, ut diceret primus eorum: Sedebo in Oieribus Aquilonis Osimilis ero Altissimo. Isai. xiv. 23. I . Meim vero nimium iublimata, nimium etiam praecipitata est, simul ta dispersa. Ad hoc enim quidam in alta tolluntur , ut lapsit

graviori ruant, finiique ad alta levatis est ruere. Qtiaer ret hic scrupulosior aliquis: Nunquid habent daem nes ipsa corda, cum corpora non habeant, preseristim carnalia, cuiusmodi lubstantiae cor esse compe tum cst: At vero si Deum habere cor trahimus de Scripturis (ut dicimus Filium esse de corde Patris,

juxta illud Psal. XLiv. 2. Eructabit cor meum verbum

bonum nemo jurc negabit posse cordis nomen Angelis attribui . cum de inlcnsibilibus cretaturis inveniamus praesidens jure dicitur Architriclinus, de quo preTropologiam signatum cit in iMptiis, cum in Cana Galileae Christus aquam convertit in

Procedemus autem ordine magis narrativo, quam

demonstrativo, vel probativo, supponcntra dicta Doctorum cum suis declarationibus Mctaphysicalibus.& Theologicis usquequaque , multiplicique ratione fulcitiis, quos insecuti composuimus pridem Ausculum De Theologia mystica, partitum in duos Tractatus, secundum traditionem speculativae primo, post

practicae, Fr duodecim industrias. GontcntCtur o secro, quisquis lector acccsserit, si non mox pariter omnia numeraverimus quae faciunt ad decorem re

dictum: Transferentur montes in cor maris. Pl. XLv. ornatum, dii positionemque , mirabili varietate des

Transeamus idcirco , nunc & alibi digrestiones D criptam cx Libris tam naturae, quam Scripturae , quia morosiores inducere per concordantias multiplicta, ubi forte dicetur altero loco. Suffecerit hic, & nunc schstatim constare potest de variis acceptionibus terminorum in Scripturis. Ex quibus accipere paucas ad propositum,quod in manibus habetur, uisfecerit. Hoc indulto, 'imit dc alius sensus elici , conjungendo hoc complexum , mente cordis sui disse et superbos, sicut in Genesi

Cap. vl.6. dictum est, tactus is recordis intrinsecus, cum dispersit per diluvium generale omnem carnem.

Occurrit & alius sensus, si traduciamus dispersionem in bonum; dispersio siquidem malorum , vel a malis bona et , sicut dc defectio ec separatio. Simili-tra invenimus a Sanctis nominatam aliquando supe biam suctam ; quae scilicet nobilitaetis suae conscia ne cit prostitui, vel calcari, nescit nisi summis jungi. Ponans te in superbiam seculorum , ait Dominus de scrus bilis descriptio, q-madmoduin Per coi ratia spiritualia figulantur . eo quod omnis nostra cognitio incipit a scissu pro statu praesentis miseriae. Propterea interior homo nominat exteriorem , quod est unanimis , dux suus, de notus secus. P . Llv. I . Proponetur una descriptio, non ut in ea sistatur, sed ut manuductio quaedam pro rudibus, & idiotis, ad divina quomod libet capescenda.Juxta quod ita Gregorius exorditur inmaniliadam de thesauro, ct pretio a margarita et Regnum coelo

rum idcirco terrenis rebus simile vicitur, ut ex his qua am

nimus notat, surgat ad incognita, per hac qua scit nota diligere, di i*incvnita amare.

Assignabimus igitur numano cordi tanquam loco salem nova. Isai. LX. I s. Assumat utinam mens nos grandi, & spatioso, tria ccnacula , supremum,mccordis hanc superbiam, ut nulli dignetur intcndere,

nulli jungi. nulli inhaerere, nisi uni sos quod est necellarium, optimum, aeternum&summum, qualiter elegitia cinia partem optimam. Luc. X. t. qualiter exultans Propheta dicebat: Defecit cor meum, ct caro mea, paramea Deus in aeternum. Us Lxxii. 26. O vere sani,& desideranda supcrbia , quae unicum bonum suum pollidere vult cxcellenter sine arrogantia. dc vana timria, singulariter sine invidia , impcrturbabiliter sine ira, inratigabiliter line acedia, indcsmentra sinc avaritia, delectabilitcr sine luxuria & gula, honorabiliter sine hypocrisi ficta. Dispergat oro , potentia divinae

miserationis universas alteritates; omnes concupiscentias, omnes sollicitudines & phantasias a mente codidis nostri, ut libera mens apponi dispersionc glorie dium, de infimum. Primum nominabimus cenaculum mentis, medium vero cenaculum rationis. I ristium erit & infimum, animae cenaculo deputatum. Nolumus tamcn, ut statim arbitretur ins ctor, haec

idcirco dcpingi, quod ita sint; sed ut facilius accipiat figurata, dum incipit, sed non siliat in figuris.

Sic per mysticos intellectus arca Noe litteratis , sic Arca Miacris, habens initar illius spiritualis quae monstrata clh in monte insic triclinium Samuelis per tyispum, sic triclinium eminarum in Elier, sic universaliter c ut ad unum dicamus omnes parabolicae t

cutiones signi ficatum accipiunt. Sic praeterea coram oculis positum cordis triclinium, in quo mens obtinet summum locum , de quo seorsum consequenterra propriae considerationes annectuntur, quod rarius seris

, Wihi autem adhaerere Deo bonum est. D uio invenitur de mente praecisus. Ratio ponitur in O -- a C c-- medio , anima stat in imo. Spiritus noster tanquam

Architriclinus presidct toti triclinio , nunc ab arce mentis dilabens ad ultimum Mitinae cenaculum

tur Exultans

Ps L xxi i. χ8. O felix dispersio, quae summain con gresationem operatur, prout loquitur divinus Dionysius, quod unifica virtus divinorum luminum restituit, de replet, & convertit nos ad congregantis Patris unitatem, & simplificam deitatem. Cui concinens Vasta regius : e di cani, inquit , strvs Iem Dominui, dispersones Prael congregabit. Ps CXLvI. L. Hanc disperitonem meretur sancta iuperbia , qu tenus purgetur , & illuminctur , & perficiatur in unico optimo mens cordis pura, & deifor

mis.

Haec autem non habetur persecto complemento, praeterquain in gloria , participative vero per gratiam, plu, aut minus in via, secundum diltributionein sancti Spiritus; niaxime per Theologiam myllicam, prout aperient sequentia, fluantum concciserit Spiritus nus, quem dat Pater c citi, petentibuas..Lin .xi. I 3. pro adminis ratione sensuum ; nunc stat in cenaculo rationis ad investigationem Philosophiciae cujuslibet disciplinae. Porro ii quis aspectu primo des Xerit, aut

abiecerit hanc noliram l peculatiouein , dc tanquain communis vulgata vitelcat, quasi nihil asserat nova.rum sentcntiarum praeter verba , vel figuras , accipiat pro responso primo, quod idco non est adiciem da, quia consolias habui , & priicas Doctorum scintcntias . sicut & ipli secum veniunt. Deinde fastidium

tollitur, dum eadem lcntcntia varicdelcribitur. Unis de fundatur color Rhetoricus Expositio nominatus. Denique nemo cogit in littere huic speculationi, praesertim cum neglectu aliorum , imo ( si non fallor proderit ad omnium similium faciliores intellectus,

179쪽

Joannis Gersonii 33 et

in Deum. Stata Autor Libri Despiritu es animis, qui(se judice sint tantummodo comi ilator ex aliis, multa notavit digna. Omnes postremo, qui de anima nationali , ec viribus ejus Philosophice aut I hcologice tractaverunt , illustrant triclinii nolin notitiam , ita tamen quod Theologica traditio praeferatur. Dicitur hoc propter Avicennam, & Averroelii, & Plavis sit tinus in essentia, tripicX tamen in potentia ; i- . tonicos, re alios, quorum recitator suit Albertus initio multipliciter triplex in viribus, essicacia. de anima, ct de mellectu, O dil cre-

praecipue fi conditio primi cenaculi , quo mens residet vellit in aureo Salomonis reclinatorio, fuerit plene nota. Caveatque sibi maledieriim illud sibi diei:

Di periit stiperbos mente corcus sui. I .uc. I. r I. inibus ita praeordinatis, subjungamus triclinium cordis. Architriclinus dicitur corculus, id cit , cordis cultor, dccordatus dici potella spirittis, scilicci rationalis, quam-

clinium fuit Maria, quam Ecclesia sic salutat:

Salae emater pietatis

Et totius Trinitatis

Wobile triclinium,

Verbi tamen incarnati

Speciale mayestati, Praeparas horpitium. Primum spectat ad mentem, alterum ad carnem,' qua Verbum e rosidium est, Joan .i. I . triplex in natura,unus

in perseira. Triclinium triplicatum r icritur in coe- Icili Hierarchia. Triplex insuper actus hierarchicus, Pureare, Illuminare re Persicere. Materiam hanc supponimus latissime per Diatores prosecutam. Hoc primum notctur, quod in omni creatura rationali, &justa, praesertim in homine, tripicx haec triplicata Hiemi clita reperitur, lecundum triplicem vim, mem'rativam scilicet& perceptivain, affectivam ; primo pantes in multis a Fides pietate. Scrutetur illud Apostoli et Omnia tentate quod bonum est tenete. I Thessi v. hi. Triclinium cordis convenienter assignatum es

secundum triplex habitaculum, seu cenaculum , sub appropriatione nominum istorum, Mens, Ratio, An ma, quibus praeponitur velut Architriclinus ipse spiritus nationalis. Sponsus autem potest nominari Aniamus. Uxor vero dicetur Assectus vel Assertio , &haec multiplex, signanter triplex. Usic nominari poteth nolter animus nunc animalis, si Ex utero animalis a flectus gignit prolem , nunc rationalis, si ex utero rationalis aitectionis gignit sobolem; nunc spiritualis, si foetus ex multis auectionibus procedat, Spiritu sancto sinperveniente , atque sui roris intima aspersione mentem secundante. Triclinium cordis quandoque reducitur ad binarium , & senarium iquandoque ad septenarium protenditur. Famosa Apos

in mente, secundo in ratione, tertio in anima, tri- B toti di istinctio de homine veteri,& vo, interiori sciplicitur ita quia ilibet sigillati in . Haec cit aniplissinia speculatio ex ii .enarchico Dionyiii Tractatu Decimo Capite. Ilaiclinium multiplicitcr triplex corii ormiter ad coelestein reperitur in Ecclesiastica P Iierarcilia ; sic similiter ec in lingulari juxta triplicem in quolibet itatu coordinationem consideret i peculator. Triclinium habet magnus mundus liti, Deo i, quia qinedam sunt ent i a pure spiritualia, quaedam pure corporalia, quaedam Ex co pore dc spiritu condita. Declaratio iupponitur. Triclinium habet minor mundus in habitaculo cordis, scilicet prout lii perius figuratur. Pl.ec patri magis proposito congruit , ad cujus ellicidationem, & dilatationem , non est necessc simplices inducere subtiliter; sit

ficiat eis pro devotione capescenda, quoniam sunt cimatur.c rationales ad beatitudinis impassibilitatem ordinatic, quas neccile est intenderet lilando lite regimini corporis morali, quandoque crudiendae rationi, im

licet de exteriori: dat interiori quicquid spectat ad divitias dat exteriori quicquid ad vitia, dc ad brutales

spectat affectus. Primum vocat spiritualem hominem, alterum animalem et ubi nominibus aliter utitur quam

habeat dis inchio nostri triclinii, sed sententia faciliter consonat; sicut ista quae septenario dilatatur.I riclinium cordis habuit Deus, ec proximus noster Jesius Christus, secundum humanitatem, quod fuit in eo mori

beata, ratio prompta, anima minuta cum carne in

firma. Significavit hoc triclinium Hugo sub metaphora triplicis oculi scilicet carnis, rationis, dcmen iis, seu contemplationis. Significavit hoc ipsum Richardus sub typo triplicis confugii ipsius Iacob. Unum cum anciliis suiu Bala , dc Zelpha, alterum cum liberis Rachci, de Lia. Tertium (quod latis dat intelligi cum divina sapientia, de qua Salomon cecinit : Mulierem fortem quis invenset y Prov. XXXI. Io. Hetuc utique est sapientia Mater pulchrae diape de primo divit e dilectioni pro impletione suorum Uneccptoriim. Intentio prima concernit naturam, I xc non ex virili semine, sed mystico spiaci inda industriam, tertia puram gratiam. Triclinium ramine Virgo concipit dc parit Dei Filium, quoniam minoris mulidi perseeta dii tinctione cognoscerc, soccis spiritus rationalis per Jacob figuratus, non sussicit ad

hunc partum in utero mentis, sicut nec Maria Vira

go tecundabatur a Joseph sponso suo, qui non dominatur, sed obsequi debet Dominae sponsae suae, quam secundat Spiritus Jesii Christi, qui Dominus simul. 8c Pater est, dc sponsus, ta filius, in hoc partu.

Porro de mente, qum superiora cordia tenet, principaliter est propter verba litem, simul cum mysterio, pertractandum. Haec est velut in arce, ad quam invitat apud Salomonem Sapientia dc apud Boetium Philota pnia, quibus obcdictites sancti, dc clevati viri, conscendebant in excelsa. Elias, Elilaeus, Daitici, Petrus, Sara, Iudith: Esther quoque rogatura Assuerum, venit per ordinem ad tertium ostiunt. Chi litus demum in monte transsiguratus est. Jesus in cenaculo grandi strato montis Sion cibavit Apostolos Torc suo, quibustat ad Philosophiae, dc I heologiae Prosesibres , si voluerint naturam, proprietate inque contemplationis ago noscere, de illud implere Grae tum oraculum : lcsauet , id et . Nosce te ipsum . praeterea voluerit

sapienter discernere, quemadmodum Theologia activa spectat ad infimum, speculativa ad medium, mystica ad supremum cordis nostri. In infimo sunt adoles.cciitulae, in medio concilbinae,ec Regiliae, in tertio unica est perfecta cum dilecto. Triclinium cordis includiatur in Praecepto dilectionis. Deut .vi. s . Diliges Dominum

Deum tuum; ex tota mente tua, eccet supremum. Ex toto in

tellectu, ut ponitur in Luca c.X. EI, ec haec cit ratio;ecce

secundum. Ex tota amma tua , ecce tertium. Ex toto

corde , eccet simul totum. Hic tamen attende, quod omnia vocabula rationali creaturae, ut nationalis est,

atrributa, saepe permixtim accipiuntur unum pro al-D dc pimbuit se videndum post Resurrectionem, de Spiri lcro, dc singulum ipsorum pro singulis: quae multiplicitas utendi caulat frequenter confusionem in do e rinali disciplina, vel in studiosa meditatione , nisi proprietas nominum (quo sumitur apud Doctores)annotetur. Triclinium eleganter exposuit, dc dio tinxit, venerabilis Richa dus, ec ante cum Hugo, fundantes sic in Augustino piaecipue. Boetius quoque

in sin, subro De consolitione: quarto O quinto. gi post istos Dominus Bonauci itura, tam in Leintra Secum H Sentemiai um, quam in tuo Breviloquio sub compendio. Dcnique mirabilius in fluo Itinerario mentiatus sancti coelitus missi virtute roboravit,docuit, dc suciscendit, colligens illic, dc uniens humiles mente cordis sui.

CONTi NuETu R ergo de mente expositionis colliatio, repetendo primitiis, quod metu ab eminentia nominatur , dc in supremo cordis triclinio col

locam

180쪽

333 Tractatus septimus super Magniscat. 33

locatur, quia proprium habet ossicium spuritualibus Phicae vel Metaphylicales, nec Mathematicae, sed intendere, non qualibuscunque , quia ratio commu- iussicit grati cum S ,&Fide, per dilectionein ope niter circa sui cognitionem, spiritualium occupatur, rante. Quemadmodum sub compendio divinus Au- sed mens vacat soli Deo. Hoc iam praemii imus ; in Mitinus, quod Fide. e tur Deuehoe quid rumuinis convenimus , meo quod, si v Unde deduxit contra Platonicos Plotinum, rei phyeet mens sibi, jam non sortitur nomen mentis, pro rium, Hermetem, Apuleium, &similes, longo pr quanto vacat alteri, quis Deo. cessu , in suo De Oti. Dei e re in De Hra Revire Ipsi vero constat non esse Deum. Convenissem in Quod solus Cliristus dederat modum generalem re hoc quid nominis etiam Philosophi summi, licet amo- deundi mentes in Deum, purgando, illuminando , dc do ponendi discrepassent. Mens sicut 1 solo Deo crea- perficiendo , neoue oportebat theletas aut theorgiast in natura. 5c inessentia, sic a solo Deo tarmatur, masicorum , vel idolatrarum induci, sed respui

de illuminatur, tanquam imago , & smilitudo sua. Sussiciebat denique illud impleri , quod hortare

Haeejam consideratio discrepat a traditionibus Phil Ecclesia: Sursivm eressi sophorum, qui posuerunt animam rationalem secum Mens par illorum baptinatorum , de seneraliterdum mentem proxime formari ab intelligentia ulti- omnium Christianorum quantumcunque simplicium,ma, cum ceteris erroribus notatis in tenore AH si sint in gratia, censenda est soli Deo tanquam spon liculorum Parisiis damnatorum , de quibus non est se vero , dc soli suaviter inhaerere per influxum so hie insistendum per singula. Suffciat interim, po- malem gratiae gratum iacientis. Ratio, quia accepta-sitiones Fidei simpliciter supponere, non probare . tur, quamvis non sem'r exeat gratia in aream, si Mens comparatur ad Deum sub triplici habitudine. cundum exemplum in qualitatibus materialibus, albe Primo, sicut ad principium productivum. Secundo, dine, nigredine, &calore, quia forma communicat sicut ad objectum motivum. Tertio, sicut ad donum actuin suum primum , quamdiu manet in subjecto. sanctificativum. Primum hxbet commune cum qum Sic enim homo dicitur rationalis, & vivens, a mente libet ente: Unde reperitur in mente modus, species, siua, etiam dum homo dormit, dum actu nihil intellidi ordo , rursus, unitas, veritas, bonitas , denique git. Sunt autem influxus tam es ipsius gratiae tres mensura, numerus, pondus. Etenim consiliit in re qu- principaliter , quos appellat hierarchicos dionysius, libet, quantumcunque modicum habeat entitatis, sc in , utamnare , perficere . appropriate ad viginaecidentibus, dc in materia prima vestigium Trinitatis. rem virtutis in mente, ad fulgorem veritatis,ec ara. Mens eum comparatur ad Deum sicut ad objectum dorem, vel amorem, charitatis , quos omnes influxus motivum , sertitur imaginem Trinitatis in natura ipsi complectitur quietudo fruitionis, quae est Pisae sua, ubicunque . dc qualitercunque fuerit collocata. exuperami omnem ira um, Philip iv. i. & in quae et

Ratio , quia capax Dei est , ut eum recolat, intel- principuis flat Theologiae mysticae , qui ideo dicit ligat, de dirigat. Nec potest aboleri triplex haec '- amens, id est, sine mentes de irrationalis, id est, sine tentii mente ipsa stante. Unde nec in daemonibus ratione; ec stulta, id est sine consueto ordine cognoscen- lux harum potentiarum , seu virium , seu aptitudo di, prout infra notabitur naturalium extinguitur. quin in se lux existat, pro- Mens parvulorum baptietatorum (de quibus minus ut esset ibi in luce sua, eti si nihil extra se actualiter videtur , quia nondum habent usum liberi arbitrii

illustraret. censenda est naturaliter , dc summaturaliter, libere Mens comparata ad Deum sicut ad objectum mo- Deo inii, quamvis non libertate, ut est arbitrans, sitivum, est nodilior, dc expressior similitudo Dei na- . ve deliberan&; proptere1 nondum dicuntur actu me turalis . quium si consideretur primo modo tanquam reri, vel agere virtuose, sed complacenter, dc pul vestigium. Ratio, qui1 imago propter majorem ex- chre, cum , decore virtutum, copulantur ipsi pressionem est nedum medium deducens a posteriori sponto si . Ratio est, quia imago uuae mentis ad seitanquam a signo exulato ad causae suae notitiam, sed resemata est honorem principii, secundum memo habet in se tam iter, saltem in actu primo, cogni- riam intelligentiam, e voluntatem

tionem re dilectionem sitae causae primae. Recte A cns omnibus hominibus est aequalis libertatis quo- eodem modo quo discipulus cognoscit artem magistri C ad essentiam , dc achim primum , sed non quoad objective in aliis, sed formaliter eam, aut saltemviris actum secundum , propter impedimenta . vel adiu- tualiter, in se capit, de haec est propria distinctio ima- . toria, modo istis, modo illis advenientia. Caderet ginis a vestigio. hic sermo de triplici libertate , stilicet, a coactione, Mens comparata ad Deum sicut ad donum si fi- 1 peccato, de a servitute. Unde est praeterea quod ita cativum, sertitur nomen smilitudinis Dei; quia per bertas arbitrii non potest cogi, nec ab hominibus, nee hunc modum di ceps ejus esse potest, de hoc plus, aut a Deo, nec a corpore proprio, cum experiamur ipsam minus, secundum exuberantiam gratiae gratum facien- libertatem totaliter irequentius impediri quoad actum iis, mim tribus Theologicis virtutibus invia, aut tri- suum. Sed aliud est cogi, aliud impediri, vel deturbari, bus dotibus, aut actibus ingloria. Ratio, quia gratia prout Sancti docent. Matum iaciens una est in radice deessentia, de triplex Mens primo modo prius deseripta nedum eminet in in listitibus suntatis de formatis in ea, dc ab ea, quo- cordis triclinio supra rationem superiorem , sed lorum ipsa est radi idclama, dc finis, proporticimabiliter canda videt suprasynderesim, dccin tentiam. Ra- adessentiam divinam, uium in trinitate, ectrinam in tio, quia portio, sive ratio superior, ut talis est. ln- unitate. tendere potest talis sub Deo , quae sunt spiritualis, Utrum vero vatia sit prius subjective in essentia dc intclligibilia , ut sunt Angeli dc Sancti. Porro animae, quam in potentiis p Uidetur quod inessentia, Pnderem est naturale judicatorium , vel inclinatio, sicut essentia est prior , dc potentior quam poten- 1icut alii loquuntur. Sed hoc judicatorium generalitiae , quia radicantur , & fluunt ab ea. Ad neque ter attenditur ad verum in universali, dc inclinatio gratia immediate elicit actus potentiarum, sed imp ad bonum similiter in universiali ratillos, ec virtutes eliciunt, scilicet, Fides, Spes, dc D Mens autem solum rcspicit Deum, de inclinatur ad Charitas; aut intentiae, mediantibus his habitibus, qui ipsum unum , verum , bonum , aeternum, latum sunt Fides in rationali, Spes in irascibili, Charitas in re summum. Habet igitur odestiam prius , de concupileibili. principalius ipsa mens t quam ratio superior , aut Mens in parvulis baptietatis censenda est vera renderesis. Perpendit hoc dum proceuit ad amitago ec similitudo Trinitatis. Ecce nunc incipimus im secundum . tam secundum potentias suas , dc vi- vestigationem theoricae Christianorum, quam nullus res , quam secundum habitus, quibus ipsa Arma . sapientium , dc prudentium mundi cepit. Ad cujus tur , decoratur. Mens non habet intellemmcrenitionem non sunt necessariae inquisitiones Philo agentem , vel potentialem , quasi potentias disti ini

SEARCH

MENU NAVIGATION