장음표시 사용
181쪽
itureta essentialiter ab invicem , vel a seipsa, licui tare de Dco sisto, & manere in arce sua. Cmuin ei multi Philosophantium locuti stat, quos non oportet autem qii'domnes virtutes consonant quoad habitu riam, a Deo solo 2blimari, cum erroribus hujusm A tra 3 Non enim simul est , vacare aetionibus ex-di, contra nostrae Fidei pietatem. Caderet hic exqui- trinsecis & intrinlccis speculationibus. Si autem sitior sermo. qua ratione dicitur mens simul esse M, quaena ur, utrum semper oporteat agere id quod me- gens, ta patiens; mota, & movens. Sed haec in spiritibus , & a materia separatis reperitur libertas, cum seipsam movet, , dum se reflcctit super se, de super actus suos. I ranseamus ad praesens conquisitiones hujusmodi speculativas.& Metaphysticales: &. ad modos, ec ad
caulaes unde mens dii pergitur reucriamur , . quatenus cius unitio, & simplificatio plus nota si, ne imcurratur vel bum hoc impro rite 'Dispersit Apstisa
mente cordis sui. Luc. I. s i. .
Dispersio mentis . dedit occasionem impositoribus
nominum, quos necessh fuit sapienter attcntos csset circa rerum proprietates, ut mens a mene diceretur. Est autem mene idem , quod . luna , vuldesectus.
Nicias autem praesertim stulti ( secundum Sapientis
pe est,quam spiritus immundus mittit nunc in ignem cupiditatis male inflammantem, nunc in aquam itimoris male sutacantein nunc elidit in tetram cogitati num noxianim de terrcnis, & volutatur & clamat,
& stridet, ec spumat, & arescit, & discerpitur per
varia, . vix tandem redit ad se 'r lucidum intervabluin , ut Deum noscat, &. se, & hoc abi infantia. O quam saepe descendit nostra mens de . Jerusalem panis in Jericho lunaris mutationis. O quotiens timcidit in latrones t Sed locus est luc & nunc . doettio
Dispersio mentis causam habet duplicem in genere. . Quaedam vitiosa est, altera non vitiola. Vitiolarum quaedam cst cx originali culpa, i quaedam exlius est in se : claracli reiponsio, quod non; alio litin quilibet obligaretur ad opcna supererog.itionis: nam virtus, 3c ars terminos suos habent, & certos. Suffcit igitur pro regula ad salutem, quod fiant actus qui tunc iacent sub Praecepto operantis, quantumcumque quis videatur idoneus ad alia , & piaeditus talento multiplici ad supererogandum , quae regula tollit scrupulos super dili ributionc talenti accepist , quos frequenter inducat servor indiscretus, de Zelus non secundit in scientiam, provenitnm ex radicci luperbiae, vcl vanitatis, vel certe a daemonio meridiano, emus ocuo limi sicut palpebra di,culi , & qui per
arrogantiam fervescere facit sicut ollam pio upidum naaris, cui cor il ultoriam comparatur. &ponit quas cum Bunguenta bulliunt hoc est, cum de vitiis virtutcs cstingit.
Dispersio mentis quoad habitum gratiae gratum sa-cientis , nunquam provenit absque peccato mortali , sed actus ejusdem gratiae potest sine culpa mortali vel veniali fiequenter liuerrumD. I saec pars sequitur ex precedenti. . Unde pro faciliori notitia omnium quae tractamus, possumus per distinctionein dicere, quod mens in homine, licut anima nationalis , potest considerari dupliciter. Uno modo secundum esse siluua; alio mi lo Iccundia in bene eiso Si primo modo, sic est incorporalis, di immaterialis naturaliter. Si secundo modo, sic recipit varietates plurimas si & hoc dupliciter in genete , cuia ves constituitur siccundum ociae esse habituale suum latum, vel secundum csic actuale. Si Icoindit in elle habitu e , sic est dupliciter, vel siccunil im habi- veniali , , quaedam. cx mortat L . Sunt autem Causae ius pure superitaturaliter insusos, vel secundum habi- aliae noni vitiosae , sed naturales quemadmodum estitis naturaliter per Uiicia onem acquisitos. Talis neccssitas lamni si quamvis aliquorum videatur opimo sentire , quod pro statu naturae institutae mens non .sitisset a somno deprcsta , nec etiam in pueris , quin actus semper mcminissct, intestexisset, &dilexisset Deum. Et hoc privilegium trahe re volunt ad beatam Virgincm, , , linino ad Joannem Baptillam , , etiam CX utcro ,: sicut non cst dubium, quin Christus viator semper dicere poterat: hoaor
mio, .ct cor meum vigilat. Cant. v. V. Quipod beatus erat icundum nientem , , non sim Joannes, . κ. Maria.
Stemus hic., & in aliis cum tiaditione communi, quini in illis etiam quandoque mens cessabat abaeti
ias suis, .& causis naturalibus, & contat sine peccato. Dispersio mentis pro statu initurae lapsae) de qua principaliter erit sermo) nunquam intelligitur fieri quoad actum i suum primum Hoc jam tactum est; Tia sicut anima rationalis est perpetua , . Postquam
cieata est , . sive sic in corpore , i,ve extra corpus est distinctio de benc csic actuali , quia vel piociniit illud ex habitu supernaturali, vel supernarili alucr , vel solutia naturaliter. Fierent subinde multae distinctiones de comparatione mentis, aut animae rationalis , quo.ul bene esie
vel quoad esse, secundum quid, quod cli additum sub
uno esse. Et secundum istos rcspectus haberetur notitia , cur anima tot nominibus apl ellatur, cum
sit essentia simplex , & una , ut quod dicitur spiritus, .mem, ratio, anima; dicitur portiolii perior, &interior; dicitur intellectus speculativus,& praeticus; dicitur simplex, comi milius, aut disci irituus; dicitur tarmalis, & actualis vel adeptus; dicitur agens ut possibilis; dicitur inventivus, ,& iudicativus; dicitur liberum simpliciter ta liberum arbitrium; dicitur
synderesis de conicieiulat,dicitur naturaliter agenes; licitatur rationalis concupiscibilis; dicitur tandem pi incipaliter spiritus cognitivus, dicitur mens collocta, &iuil es quaedam in se nata lucidum reddere in actu se-Dunita in humilibus devotis; dicitur disj,ersa in s i perbis eundo lubjectum dispositaim, ut corpus, vclscipium, si si non aliquis intervenerit obex. Unde & naturalia iis daemonibus, secundum Dionysium, splendida remanserunta vocatur autem actus secundus ipsa. operatio elicita. , & immanem si vel imperata , . &
' 'Di ita mentis quoad actum secundum, provenit
quandoque negativo, i quandoque privative. Negative siquidem , , dum non sinitur exire in actum sine culpa sua , privative vcssi cum culpa sua. Exem-Qum primi, in dormientibus, infantibus, & fatuis naturaliter. Exemplum secutidi, in ebriis, & phil captis, dc aliis , cx cat sua malitia: Dispersio mentis habetur viri se, dum spiritus p pter actus virtutum in activa pro tunc impeditur cogi- metite cordis sui. Veritates octo diximus de dispersione mentit. De collaetione vidcairnis, simul dc devotione. Collemo mentis ad Dcum potest acquiri quasi via triplicr in genere. Una est, per devotionem sinis Hicem ; altera per Pliilosophicam investigatio nem & iiitelligentiam 3 tcrtia per Theologiam, quae complectitur intelligentiam, & devotiratu in s-mul, si plena sit. Nunc de prima principalior est
intentio ad confiisonem superluit ina mente cordis seu . Describitur autem devotio lEcundum Doetores, nominati n secundum Hugonem in silo De oratio.
ne. Devotio est elebatio mento in Deum per pium,
182쪽
33 Tractatu septimus iuper Magiudicat. 338
Lia clius, nihil proposito nostro limpliciuinuocumen- &Iximinus Ilii vetitura, cum similibus. Ell. uidui to .is inimodatius tradi Potucrat. unt,doctrii a Corum ad praedicationem, ci devotiorician, Porro de mentis devotione non siluit Scriptura. . Quali ilare nequcant paritcrdevotio, & eruditio. Si quii. loquens de osterentibus mentes empti .ma, dem vVrum eli,quod re piri nant scientia init ut , caia- a Mens devota ellin incipientibus, devotior in rixa, udificans,quia exec talis est limbolum linii. Eccli. prolici nibu devotissima in perlectis. Collectio men- Xm. L . Sed eli sciemia,quae non inflat apientia scilicet tis per devotionem , nihil aliud cli, quam elevatio. Ire de raraum est,predica, ira, sacob in . I .
Non enim pote t mentis elevatio fieri ad Deum per quN erudiensi inellectum, timul per devoti m inii, pium, & humilem assectuin, quin colligatur ad uni- not&inllaniniat,&pascitastectum, lavus scilicet eum latem. In qua unione tradit divinus Dionysius myI- Anaelle, oleum cum igne, utile cum dulci. Devotio terium consulere Theolophiae Christianorum. Unde nihil habens de Philol.phia, vel Theolonia scholas in aeterea iuinitur distinctio spiritualis amoris a carita- tim illeculativa, sufficit ad salutem ; sussicit iusti; eri, quia primus unit, alter spargit. Et quia talis u- ad collecitioncmunitivam mentis mina Deo per super nio non attingitur abique amore spirituali extasim inpiatales excellus. Philolbphia vero S Theologi sine iaciente, tradideriint cxpositores sui, quod appellat devotione diliNTgunt super, meme cordis sui, depri-
I hoologiam mysticam, experimentativuin, vel se munt, e caverrunt, ut te misceam quaestionibus inliniis Litivum amoicin. De 3uo dicit uinis inter caetcros, illod iis. Ratio bre is in Promptu cit, cyuia I em suprata re altior hujusinodi causabatur fine cognitione pr.evia vel humilibus autem Gigrara im. Jacob. iv. o.
coinite. Quod an verum sit, & quomodo potest accipi sermonum tuorum cait Psalmi ita ct intelli tactum est alibi, sub duodecim considerationibus: & ctum dat parvum. I ccxviii. i ro. hic superaddentur aliqua. Certis sinum quidem et quod amor omnis cognitioncm prae lupponit uitam,
Habemus ecce tria principaliter in descriptione devotionis. Primo : quod es eo io mentis in Deum. Secundi, : quod haec et ratio sit per pium odi humilem eiectum. Tertio et quini hcq isnodiast illus debet este Fide . Spe ct Charuvie suistxus seu formaius. Possunt hic explicari quatuor causae devotionis, filiatis, materialis, ei sciens ta forinalis
Posset insupera diriri, quid intelligimus perticu tionem mentis in Deum, quia non ut hie sermo de eleeatione locali, cum Deus sit ubique, dii imper, intimior metati, quam mens sibi ipsi. Sedi inelligimus de elevatiotic spiti tuali, non isecundum cste mcntis. sed secundum tbene elic habituale, & actuale, per a se statum scilicet pium, & humilem, qui quandoque ilatin habitu ibio, tuta loque procedit ad actum, quemadmodum Fidem, Spem, ta Cluaritatem, nunc pro
habitibus, nunc pro actibus accipimus. Accipientes autem pro actibus convenienter imprimis coarctamus ierinolium ad tria haec vocabula a iee ias, pius. ct humilis, ita ut abbreviando dicere pollemus, quod devotio cli affectui pius humato. Qui i- quis ergo picnc cognoverit quid est essecluspius y-- mitra, sciet utique quid est devotio.
Et quoniain inis Un is dilectio L. Tim. i. r secitndum Apollolum, coniurinito ad Chri illim tellificantem, n o is maredatis dilectionis to a Lex pendet O Proptere. blatili xxii . Fuit opinio celebris, quod Theologia Chi lilianorum magisci afficii va proprie, quam si h lativa,vel practic.LNon eniti latae . taxChrilliana, ut hic intelligamus Deum, sed ut captivemurum omnem inieraiectum in o se uiuis Chisti. r. or. X . s. Valet haec considet alio pro simplicibus Christianas, v militat adversus superbos mente cordis sui, qui nihil credcre volunt, nisi prius intelligant, quales erant Philolbphi, quos datiniant Parisiiciatos Articuli de errore quasi per omnia . spicialit' dum dicebant, quod nihil scit qui Philotaphiae non studuit; quod inici per inna est alia selicitas hominum, quam liudere Philosophiae, de quod non eli curandum de Fide. Procedit rursus h:ec confidenatio contra superbos , idio m. iminc. & vanitate Theologos, qui ibident solii mutleiant, vel sciantur, nihil vero trajiciant ad 1 fictum,
nihil ad mores, ta virtutes. I .i cum dicitetiaen Gentilis Philotos, ius : I uiramus sit dirim , non ut fiamus, sed ut thois e ciis iur. Cognovimus tiroh dolor, aliquos, quibus omnis do trin. niseca, cum si xulata a pietatem I idei ad cile tum reddubaetur si avis, uri lcita, nauicans, di onc- rosa. ita ut Doctores det tos deriderent ut idiotas, ec, et ullas , qtia et, lunt apud tales C regorius, Bernardus sinimo dat innata arimantia, ta aincutia i Auguilinus Tomi IV. Pars. I. consuleremus propiiciat cin devotionis, ut consequenter apparrat quale, apti sunt ad deuotionem vi illi nimirum, quibus est Iliavitas inailcctu, pietas in intellectu, humilitas in allectu simul Sininici eis. Et itaque devotio ase ius plui ct humihi. Quid est aviem
lectus, ni spontanea quaedam, O suavis in sinatio, ait Hugo. Porro contrariatur affectus suavitati, metritis duritia, quae compunctionem non molitur de qua Sapiens: sivi autem mentis est dura , corruet in malum. Prov. x viri. I . Et licitiin: Cor durum m.ile habe tin novissimo. Eccl. iii. L . Contrariatur pietati Fidei
mentis insipientia. de qua Psilmilia. Dixit insunt
in corde suo. non est Deus. Ps. Lii. I. Et alibi: I -- nans tu mirabiliter a montabui aeternis, turbati sunt omnes insipientes corde. Ps. Lxxv. r. Praedicamus Chri m( ait Apolloliis 3 Grecis Putem fluti uiam. i. Coni. 13. Contrariatur turmilitati, Spei, miniis aris rogatula, quae praesumit de meritis, vel desperat de pinumiis. Hic cit vir, qui non posuit
Deum ad vitarem suum , sed prava ii in vanitate sua. Ela rursiim : h manus enim nostra excelsa, ct nouDommus fecit haec omnia. Dctit. xxxii. 1 . Et illud de Judaeis apud Prophetam: Desperavimus e serem.
. Sciverit igitur omnis homo , qui noverit compre--liendi sub hoc maledicto , cipe sit superbos mente eos Haesii, quod ad natanis coiicetionem uintivam neces saria est devotio quam descripsimus, quae est e temtiomentis in Deum per pium er humilem aEjectum Dde e. maritate subuixtim
Propici ea quemcunque videris carentem istis, dic, quod dili visus est mente cordis sui, quantumcunque se Philolbphum . vel Scholasticum The logum esse jactet. Die illud Job dc tali: S. Asiceudem in coelum superbia e va, oe Oput qui nubes tetia gerit; quasi flerem imum in sine predetur ;/dicem qui eum viderant: ubi est y Pasi somnium ablisis non invenietur. ct transiet quasi vi a metum. Job. .
XX. 6. S. Dic quod ei h set infatuatum, ejiciendum ,& concalicandum. Sectis vero, si quem ag-n veris limitectu suavem, pium , 5: hiimilem; sad Deum cum simplicitiate Fidei, Sivi, &Charitatis ele vatum, quamvis ille sit si literis, s ne Philosophia sine Theologias talis utique colletius, & unitus est minite cordis sui. Qii id igitur Z Vana est Phil uitaphia 3 Iinnilis est Theologia 3 I alia prorsus, incit lis,& noxia habenti, si non comes astucrit devotio, qu. cpius est ciet humilis allcctus , qua comite poterit ad intelligentias plurimas evehi, quas non habebit de lege communi si inplex Chrillianus. Poterit insuper talis esse utilis in doctrina, qu1Fides silubem ma gignitur, nutritur. dcfendi, tur . roboritur. Utilis pnvrmea, sicut dicit Apostolus, ad L. Tiino h. ii 6. Proinde devotio sola non sussicit ad explicationem
183쪽
luimentibus alienis insinuandani, cum ampliurum inexperimetuali selitu, vel ., quam in ratiociliativo intellectu consistant. Sunt idcirco male devotisciplices illi, alii juxta suas assectiores tradere sat quia Inmt aius regula , & Leges ex Scripturis sacris. Hinc fiuiae revelationes, hilae suferstitiosae assectioties prodierunt. Sicut e converibi'nilosoplu, de The loni dex otione carentes, siliis iras de devotionis myst
Itur,ti se ita se habeni aficctus, pietas, & humilitas in Deum , ut nequeat una udraciter line altria inveniri r nuiquam enim pietas Fidei rite stabilitur silica libetione humili, nec humilitas Spei, &suavitas Quiritatis, sine Fidei solidae pietate. o La tum cli aliquando, ut dolere, poenitereque se dicerent nonnulli litteratorum, quod non in simplicit te parentum, scilicet laicorunt i et ansissent. Fides itaque donum Dei cit, ne quis glorietur. Pax inluper
in credethio precabatur ab Apollolo suis: Deias. impuli, Spe vos omni ga die, O pace in credenda. om. NU. I S. Ratio subditur, ut Mundetis in , ct virtu eviratae mitti: quae virtus, est Charitas deret hic sermo de certitudine Fidei, re quemadmodum intellectus in ipsa itabilitur, sicut & in Spe,& in Charitate per omnimodam sui derelictionem sub potenti manu Dei captivando omnem intellectum
potentia Sceptiva, remotis imp amenta . Si citi in
color objicitur visui, sudiuit ad visionem per solamini pedimentorum ablationem , ut quod oculus non sit clausius, nec caecatus, nec aliter impeditus. Sic est de auditu resimu soni, de gestu respectu gustabilis, de tactu dc ovaci a suo modo. Ceterum perceptio ponitur in definitione pro Deo it . nere, quae secundum nomen dicitur persecta capisi,' & haec convenit experimentali cognitioni primipue, ouoniam in ipsa, prout eXperim Ralis est, non cadit error, vel deceptio , nisi sorte occasionaliter a-Dud potentiam discursivam , quemadmodum dicit Hippocrates, quod ommentum est fal x. Caulam dieti praemisit. Ari , inquit, longa. Ars itaque sedimatur non ab uno tantum expertinento, sed I plurimis, quorum utique singulum verum est; alioquin non esset per experimentum. Attamen combinatio experimcntorum. ecconquisitio discursilva de quidditate & conditionibus rerum expetiarum , immo dc ipsorum experimentorum, quae res sunt, an substantiae , vel accidentia. iam fallit. Consurrexit proinde necessitas Grammaticae, &Logicae , pro communicatione mutua super expetimentis singulis. & rebus expertis, ne amnes, aut plures experientiae laterent vicissim homines, praesertim e mure Grasti. E. r.x.s. qualitetr suadebad Ch - B experientiae interi r , quas nemo no- nisse, uinis.
sogonus Ami stafix : Tu ver, ancilla Gram , troph. Crucas tota mente constrange. Mi sus inita notabitur. Qii id autem eli metri tori , nisi mens unita totaliter, S collecta Omnis vero mens talis des
ta est in incipi cotibus, des otior in proficientibus, d voti illito in persectis , quos non dispergit superbia
De devotistima mente dicemus aliqua. Primo de d votione perfectorum ad alios reditura. Devosissima mens qualis eit in periectis , habet in se fieret stali Ams , strenum taminii. tabemaeuiam paris; habet et cenaculum . seu diverticulum resectionis, cubiculum reis quietionis . nidulum pulli 'inionis: Hoc est ex Bemarado. I itet illic lucem . quam nora capit lacus dit Limmaniam , quam stu capit tem vi. domitur fragmtat cibum P exm , quem noumim qui an ipso est. I. r.II. 2.
Consurrexit denique modus alter cognitionis per experientiam. hi disciplinalis, vel scholasticus vesdoctrinalis appellatur , per voces, & him; 'quo niam aliter non possumus conceptui primos per experientiam habitos exponere. QConsurrexit etiam distinctio vetus de concep tibus primae intentionis, di secundae , di te
tiae , & de modis significartili , di de suppositione
I ota postremb eam Philosophiae , .quae rationalia
dicitur , propterea necessarium sumpsit exordium. Suffecerit ad praesens commemorino distinctionis ut ostendamus primo, quod umo mentis, de qua nunc loquimur, consistit in experientia, Propterea tran
tem non minuit edacitas. Haret
Abessi satietas. Haec ex Augusquam nou Iregit flatus. GF C fundi non pytest in alios per doctrinam , sicut nee visio, nec aliqua sensatio exterior aluerin alios tran tunditur, nec amor, nCC odium, nec laetitia, neque generaliter aliqua experimentalis cognitio. 'Nihilominus taetrinalis traditio non est tam Primo propter inductionem, ut fiat amplificatio potentiarum 'rceptivarum cum objectis experimentaliter percipiendis. Deinde notiscatio fiat impedimentorum , quatenus auserantur. Haec enim duo
iussiciunt ad experientiam , ita tamen, si obita in veant naturaliter, alioquin tertium requireretur Iciliaeet actualis, dilabeia motio objectatis, qualem liabet extra se Deus , qualem habet libertas arbitrii superactus suos. Nullus idcirco putri vel expectet, quod ab homine de per se sibi tradi possit cognitio super unione mentis cum Deo. Merito auidem; quia nec de qua- Sed mirabilior est super omnes Dionysii traditio, quae videtur insipientibus corde rem magis invol. vere conti adictionibus, quam docere. Si quidem ad Timotheum scribens de myllica Theolmia, sic dicit: Tu a tem . Timothee. circa n Isticas visioner, comis roborato itinere. Ur sensus desere; ct intellia ualet ver tiones . et Inisbilia . α iuvis bitia , in omne non ens. Oens. - ad unitatem , - possibile es, insciui restituere, psius qm est super omnem e entiam.'scientiam, re areae'. tir omnibus immensurabili , ct absoluto purae mentis excesse . ad superessitati lim .hυM.trum tenetrarum rata ditim omnia defrem . re ab omnibus absimus assen
diaereret aliquis, quomodo possunt haec fieri quae cunque experientia potest haec fieri circa creaturas repugnare videmur in forma verborum. Tente-DNemo PrTterea speret experimentum . nisi sublusti mus aliqua dicere praenotando, quod duplex est hic fiterit impedimentum. Est igitur commune stu notificationis modus. Unus do trinalis extrinsecta, alius experimentalis intrinsecus. Unde sciendum, quod omnis cognitio nostra ortum habet ab Gliqua experientia. Omnis praeterca cognitio, si pedifici debeat, in experientia terminatur. Experietntiae vero nomen dicitur ab ex, ¶o, parii, qui1 paritur experientia ex rebus in viribus cogitivis, a . sectivis. Hi ne dicimus; hoc experior, hoc comperio, hoc reperio. Eli autem experientia secundum rem, seu quid rei peraceptio simplex , non diicui silva, caulata, parat i immediate ab obiectati motione, ita quod sese ficit ad lunc 'cceptionem praesentia objecti cum
dium omnium qui de Theologia mystica, eonsistit in unione , locuti sunt , inducere ad tria quae requiruntur , & sufficiant , videlicet desiderium divini objecti, remotio impedimenti imploratio divini beneplaciti. Primum fit insinuando pulchritudinem di valorem. Secundum fit. aperiendo desectum nostrum , & languorem. Tertium fit per orationis vehemcntiam , di ard rem. Haec autem tria complectitur ipsa devotio, ae est elevatio mentisininum,sicut in olaciam proprium;&hoe per pium, & humilem atatam, in quo semin rest Deo beneplacitum. occurret tarsan aliquis,ec dicet: Quid ad te de do ita mysticae sapietitiae, qui non es
184쪽
g i Tractatus septimus super Marai n.
particeps hujus experietitiae 3 Responcto. ore L - ν - re ri. - propter quia cui s. m. P . cxv. l. Cred si sermonibus eximitorum,pri ter consormittar ad eos Drauram sum. Quatenus inducar , 8c inducam , qtra itan Dominus adjuverit, ad desiderium tanti ob m
gantam EvanRlicam , qua habita, dicamus, suis-am felicitatis aettemae, Cui contraria est
cit; qua non habita, saltem desiderare concupiscamus. Enitamur denique pio temoti nie cujuilibet impcdimenti cum imploratione divini beneplaciti e sanabit ira forte ocul lin mentis , di ei se praesentabit expe--dum , Mitandum , dc videndum , quam sis avis ipse est, quam magna multitudo dulcedinis suae quam os condit timeatibus se Superet ottendere , quod doctrinalix in iditio Theologi: e myllica: se extenuit ad Theologiam Scholasticam, nec ab ea diversa cit, vel seclusa, imino nec a vera Philos .phia. Fiet autem hoc commode si verba beati Dionysii a Paulo, immo a Spiritu sancto docti concordaverimus adriivicem per Scholasticam Theologiam, cupis is nantiam habentes, quamvis experientiam intritisceam semiant beatie unionis 1 tamen halia doctrinaliter elucidare nequibunt.
Exemplum est manifestum in doctrinis Philosophicis. Nonne poterit Athrobigus, qui nunquam ex Dius Greel ptim solis, & lunae, tr.aelere doctrinam hujus rei, qualem ruilicus, qui experietur ipsas ad oculum, tradere nequabit Poterit rusticus utique dic ire socio pr esenti : aperi oculos, & vide, poterit extetulei e digitum ad eclipsim, sed nil amplius. Astr logus vcm, licet ita monstrare non poterit minentialiter, o m ebit tamen st sentes qualiter aperiendi sunt oculi, qualia sunt impedimenta quae removeri opo immoti Catholicus sit, divinum hen lacitum jungere non omittet, qui facit Giples , si vult &quando vult.
Sic in proposito , nisi quod Astrologus habet d
monti rationem , Theologus vcm solam eruditionem, in Fidei autoritate firmatam. Multi multa locuti sunt.& nos multotiens sam inter multos de, & super verbis Dionysia, dum tractat de mystica Theologia, de divina sapientix Christianorum. Dixerunt ali sui, quod consistit haec Theologia in abnegationet omnium a
Deo , alii quod in stifcctu dc dilectione s nonnulli, quod in intelligens
extasi . vel mentis alienatione. Quas lex poscones absque colitentione pertractemus sub certis propositionibus, olfensuri consormiter ad verba Cantici Mariae, quod existit in experimentali, & giatuita uni ne , leu collectione & exultatione humilium menterarius sui cum Deo , si per os . dum deposuit potentes de sede , dum muruntes imp tat is is , dum
Dicamus igitur abbreviato sermone, quod septenistia Clitallia nonina, de qua tr ictavit divinus Dionysius, eth unio metuis, seu collectio, tanquani pro genere sumitur experimentis iis, & girituita cum Patre lumi num Deo, tanq iam pro forniali disseremia, de pro fine , vel aedilecto. Mens ponitur qivisi pro materia , vel subsecto. Habemus ecce genus discripti nis, scilicet uni'nem , simul cum objecto suo loco, de mentem p subiectos nec oportet insistere scrupulosus. quia nullus ambigit. in hoc est dissicultas, quae, & qualis sit lita unio , di quemadmodum commetur, & cur pro disterenti; iaditum e perimentalis , & gratuita. Porro quin gratuita sit haec unio quis negaret 3 ad quam nec natum sussicit, nec industria. Sed neque satis eth unio gi atuita, si non percipiatur quemadam sum Deus habit italiter unitur per gratiam, de virtutes in parvulis baptit his, quos tamen non dicimus myst:ce sapientes Su-
perest igitur dissicialias velut unica, quid sit, ecquin o sit unitionis experimentia. Possumus autem experimentalis unio mentis cum Deo est simplex, . dc actualis perceptio Dei, gratiae suae gratum facientis dono, qualis hic incipit dc perficitur in gloria ph gratiam consulumatam. Est igitur haec unio exinimcntalis , pn gustatio qi taedam gloriae,
dii persio, de aversio supciborum mente cordis sui. Relinquitur tandem haec depurata, seu expolita Theologiae mysticae desiniptio dicendo , quod est experimentalis Dei percaptio. Potius autem ponitur Ptio , quam cognit o ; quia generalis est terminus di omnem vim mentis, si ilicet rationalem, concupiscishloen , ira bilem, vel ad vim apprehensivam, eca sectivani, quamvis nihil vere videatitu percipi, quin vis apprehensiva concurrat. Alioquin vis astiletivarum posset in incognitum, quod aliqui nedum concedunt sed hoc pi are contendunt. Nec Thcolopiam Scholasticam fiuscipiunt in hae parte, sed amystica secemunt: super qua re videri poterit in processu. De experimentali umone,
S EX Pr RIME NYALis Dei Imrceptio facili , 8cim- meiata non habctur hic in via, de lego communi. sed expc tur pro praemio in gloria consummata. Conceditur haec ab omnibus, nec oportet Probationabu, immorari; immo, sic concessa ei pmmlitio ut m erro aliqui prolapsi sint, dicentcs, quod nec in Patria Deus immediate videbitur, sed in meophamis quibusdam contemperantitas inaccessibile lumen Dei, imbri illi metnti. Quo super errore des rucinio Doctor nedum copiosissima disputatione, sed se tentari determinatione proce runt. iuxta norata D
mini Bonaventuriae L. Sementia . D. F. ta.
perimentalis Dei perceptio non videtur esse ser-
maliter ipla unio. Adinittitur autem h ec medicatio, quasi per Causam, vel concomitantiam, sed non multum interest ad rem mistram. Tanta quippe dilconnexio omnium virium mentis, vel habituum vi tuosorum, cum habitu gratiae, dc tu principali eius.
rum, ta trina in unitate sua, scii mulce, sicut mens
una eit in essentia, de trinae in potentiis. Utrum v ro potentiae sint realiter ab invicem dii inctae, vel tantummodo relative, seu comparative , & si gratia prius informates lentiana meruis; quain potentia, parum interest pro devotis scrupulosius inquirere. Experimentalis I ei perceptio videtur fieri, dum iiii luxus formalis , di habitualis gratiae gratum &cientis, inactus tam immediate se protendit. Exemplum de formis aliis, dum ex actu primo, qui est ii f.rmam, procedunt ad actus secundos i sicut vita ad vivere, lux ad lucere, intellectus ad intelligere, scimius lentire. Sunt autem essemn Nitrimi gratiae ire Hierarchici, Purgare, Ummimere . Tere ere quospm mate- aliqui multiplicant secundum mentis vivorem. fulm-
et subuecto. Habemus ecce genus dileriotim rem, di amorem : dicentes , quod viriutem mei T ntiret uinolim , si niui cum obsee ' suo Deo, Priae purgat, elevat, & stabilit; fulgorem intellistentiae illuminat, in ranat,&aslimilat, amorem astetavae perficit, vivificat, & unit, &mentem acceptam Deo reddit. Experimentalis Dei perceptio fit secundum mactus spiritus, quorum maximus, & primus est Charitias, lucit , chara unitas, undet prodcunt alii, Gaa
tas, prout est virtus Theologica, dicit habitumi sed prout vi Mictus, dicit actuale Charitatis experiimm-Y x LM a.
185쪽
tum , vel sentimentum , quamvis nesciat homo cedi lentia intelligibilis , quemadmodum destruitur har titudinaliter unde veniat, aut quo vadat, sicut infra monia oculi sensualis per excellentiam lucis. Com notabitur. Paratio situr oculi vespertiliorus ad selem non dicit Experimentalis Dei perceptio, vel notitia, si pu- omnem Gilitudinem ad oculum mentis, respectu nin ira elle debeat , di vehemens , requiritur in sensious nihilissimorum in natura, dicente Aristotele, quod
anaiam proportionatis lentibus caruis , quod purgem I uectemur quam, perfeltiora inteligit . taut, sit ha-tur, illuminentur, & perficiantur per o nationes Alia ad altiora et unde probat immaterialitatem latur gratum facientis, quas nunc elicit immediate, ipsius.
inine imperat mediate per habitus Virtutum, Dono. Experimentalis Dei perceptio per caliginem nonnim, di Beatitudinum. Sic experimur, quod homo fit sine clarissima irradiatione. ac sine silentio sum i m percipit id vivea e , nisi dum anima procedit ad rante, de occulte dicente. Dissicilius hoc videtur ad aetus secundos per operae vitae, quae cessant utique, po- explicandum. Credendum tamen est verbis Dionysii lsitis impedimetatis in letalibus per ebrietates, pers-- crebro sic loquentis in definitione lapientiae , de fili nium, per infirmitates, aut aegritudines. bi. Placuit inquirere exemplum sensibile visus co Experimentali Dei perces et io si debeat esse per- poralis ad lucem solis , fit enim frequens per Di secta, talis quae dici mereatur lapientia divina,vel my- nysium, de Augustinum, de Aristotelem, cum cete
stica, terminatur in caliginem,quam inhabitat Deus vere ris comparatio talis , quia nihil smilius in creatua onditus. Isaiae xLv. . O-pos it tenebras laetum,m ris cor eis luce spirituali, quam lux selis, sicut vi-itium. Ps xvii. it. Quod ut fiat experimentaliter, necesse sui corporeo visio mentis. est mentem ab omni cmnitivo actu , vel astectivo Exemplum unum, sint duae domus valde distantes, circa cretaturum communem , etiam cireti seipsam quarum quaelibet fenestram habeat apertam aspectu tune vaeared in silentio sum esse, mori denique mutuo, redirecto, sit medium prorsus expeditum itoti erititurae , ut listi Deo vivat creatrici esseruia . st oculus , seu videns in unam fenestrarum, comHic est nune punctus dissicultatis, di mysterium ab- statque, quod si nullum sit in medio lumen. trude sconditum, quod nemo novit per experientiam, nisi nocte, oculus erit inter dua, caligines, quarum nillis qui accipit. Potest tamen nosse per doctrinam in Iam attinget, quia nec illam quae retro se est : in autoritate fundatam cum manuductionibus , & n domo siuae tenet nae, vel illam quae in ii a fenestra exemplis , alioquin vane penitus inaduisset bea- est, quia ad fencstrarum vacuitatem non pertingit, tus Dionysius, cum ceteris, condete Libros super medio non illustrato. hac re. Sed illustretur medium, per quod acies oculi diri- Experimentalis Dei cognitio terminatur in cali- gatur ad fenestram oppositam , sudicabit utique talis ginein s sed prius deterit aliam caliginem. Caligo oculus este caliginem, quamvis domus intria copio- quae deici itur , est omnis creatura quae de se non se sit illustrata. Docet hoc experienna cum ratione nisi caligo est, privatio scilicet luminis , alioquin peri mivorum, quia nunquam videtur lux sine emnon dixtiiri Joannes de creaturis, quod lux in tene- loris mixtione , qui non cit nisi in corpore termina.b ra lucet re tenebre eam non comprehensiant. Ioam. t. r. io. Unde oculus carnis pure in medio lucis positus ni-Fit autem illa desertio secundum tria quae notat hil videret, sed esset in caligine. Ecce quod ad imDionysius in verbis primis sis. Primo, deseritur ope- spiciendum caliginem oportet quod oculus sit inter
ratio tensitiva, quia non oportet ut vegetativa descis cluas caligines retro , & ante , oportet nihilominus, ratur. Secundo, operatio intellectiva secundum onme si debeaei anterior caligo videri, quod fiat irradiatio perem, &. non ens hoc plane accipiendum est de em medium. lte, vel non ente creato , vel creabili, non de eme in inplum devoragine terrae, quae non agnoscet primo , de pum. Tertio, dei itur mens ipse , non tur per oculum sub se , tenebroso medio inter o - utique quin maneat estentialiter in se, alioquin eo lum&voraginem, nullatenus illustrato
siet, ec non esset et nisi velimus insanire cum Alma- Exemplum alterum . quod ab Augusti jam prius rico , 3c senilibus haereticis dicentibus, mentem Cinductum est de divisione spiritus. dit oculus in e contemplativi, vel beati eri cre suum esse in pro- cellis monte, qualis fertur esse Olympus, si ab imoprio suo stenere, & redire in illud esse ideale quod nubes caliginoia prohibens aspectum omnium quae
habuit ellentialiter in arte divina. Et hoc ellet pium sub eo sunt, sit ruratam inter solem, & oculum alia lsus mentem annahilari, aut nihil omnino posset an . Cesso impediens aspectum solis directum, non autem
nihilare Deus. Et hoc aliqui volunt, sed male, quia ditationem luminis ex obliquo. Constat quod isimiliter ipse creare nihil posset. Quid est igitur, lus satagens inspicere solem, non intuebitur vis tali- lmentem seipsam deserere e hoc est, ipsam in aetu ginem , quamvis inde suscipiat obliquam irradiatim lprimo suo est tiali manentem, nullum actum secum Mna. Alioquin non videret oculus illam caliginem, dum circa seipsam , aut circa quodlibet aliud ens, radiatione hinusmodi lion existente. Potest hie imi, aeter Deum exercere , dc tunc intrat novam ch duci illud Isaiae et Surge scumras e Nero em . Era
sinem, de qua sequitur cxponendum. M tenebra operiem inraam , ct caligo ; D- Experimentalis Dei cognitio, seu notitia, vel per- per te Miem metaer Domim I , O glorM Ous in receptio quam investigamus , quia non terminatur videbitur. Isaiae rat. i. t. Consonant exemplis ver
in Deum. clare, di nude visum, sillitur in caligis ba Richardi de divisione animae de spiritus. I. ne quadam supra sc , deierendo primam caliginem hae , inquit, Avisione . -- . O quod Mimali est. creaturarum post se, vel sub se, immo ec se post, xn imo remanet ; spirum a tem , ct auod i .ntuisse lec sub te, modo dicto. Ratio est, quia nec mens habet est . oe quod e ovi ad Dumma , UT M in is HG- loeulum, qui natus sit hic videre Deum, nec Deus DA ain . Mi ia Amma suimetur . ab anima madlatur. obiicit dire, , dc immediate seipsum. Grandis at- ut Domino commorer . quia qui adhae ret Deo, unus tamen difficultas est , ii omnis iudititia experimenta- spiritus est cum illo. i. Cor. m. i T. Felix divisio, detis sit intuitiva, super qua notitia tractatur de sancto mirabilis separatio, ubi quod corpulentum est, dc -- nomine Dei. culentum , deorsum remanet 1 quod spirituale est, Satis sit hic dicere , quod inti litiva cognitio Dei de subtile , usque ad contemplationem divinae glo non negatur hic in via, in hoc praecis c quod Deus rix sublimatur , dc in eamdem imaginem transio
ei objectum improportioliatum mentis oculo propter matur.
excellentiam visibilis. sed quia non placet Deo. R Pars inserior componitur ad summam pacem , dctio, quia objectum intelligibile quam oes pertinius, tranquillitatem, cum pars superior sublimatur ad gi tanto magis ido leus eli oculus mentis capere ipsum. Fiam,&jocunditatem. Haec autem sub eisdem verbis p Non enim laeditur harmonia metuis de Is ab exccl- riuae Aiator Des trita ct .mma. Quae autem sit illa pax, quae
186쪽
Tractatus Aptimosuper Magniscat. 3 6
- a audit hoc nomen , vel hoc nomen , nul-
uae gloria, qum iocunditas , ec quid cit quod vi-eatur, hoc est quod inquirimus. Experimentalis Dci perceptio non fit per solam
impationcm. Ratio, quia pura negatio nihil ponit. Unde ut D.imasiem a Libro quarto cap. g. in fine dicit:
Sum etiam quadam affirmaritie de Deo dicta , virtutem se perexcellentis negationis habenti.i ; ut puta teneyr is discentes Deo, non tenebras intellaimus , sed cinomam lux
non est, sed super lucem , ct lux , quoniam non tenebra
est. Haec ille. Sic igitur quicquid affirmativo de Deo
to addito, id est, bonum simpliciter, quia sinapi iciter
dico, quia sine addito dico. Omnis itaque talis accipit pro reliqua re tali praeliantissima, quam ceteris omnibus anteponit, hoc nomen bonum . & hoc nomen ita quod convertibilitcr se habent bonum simpliciter o Deus.
Constat, ita fieri potuisse, & sectum esse, & itii
retineri. Qtio praelupposito, voluit Anicimus, & iubdam alii demon arc Deum esse sicut putabant c- dicimus, includit negationem aliquam; &c convcr- A videns esse, quod bonum, quo majus excogitari non se negatio rclinquit at Armationem, non quidem ad idem, dc seoindum idem, & pro codem , alioquin esset contradictio manifesta a sed accipiuntur assimatio de negatio respectu diversorum, quia negatur a Deo quicquid cit impersectionis in creatura , sicut omnis .crcatura est impermetii quantumcunque taceta sit in suo genere, dc ponitur per supcrcxcellentiam affirmatio de Deo. Propterea dicit saepe Dionysius , quod Deus non est em , sed superem . superbonus , Aper Do
Experimentalis Dei perceptio claudit in se dupli
rem viam cognosccndi Deum , scilicec per abnegationem, dc excellcntiam g ncc via abnegationis suificit, ni si via excellenti et adjungatur, nec et contra. Propthca damnatus est Articulus Parisiensis, dicens, quod aevon cognoscimus de Deo hic in via , nisi quia est.
Exemplum beati Dionysij est aptissimum, ubi di
cit secundo De mesica Theologia et Sicut per seipsumagalma natura facientes , id hit , imaginem ex ligno vel lapide , auferunt ea qua superjecta sunt , puta oculi
visionem vetantia, ct ipsam in seipsa ablatione fila occuratam manifestant formam , ut in manifestationem ducant.
Sic, stippie sit, in cognitione per abnegationem. Comstat autem , quod itatuae luctor nihil audit ad lapidem , ut scu.pat imaginem , sed trahit tantummodo de eo: veruntamen, aliqua ablatione facta, linquit pulchram sciscet imaginem. Consonat Augustinus t ionysio , dc cxemplo pro confirmatione
dictorum sic dicit. Cuin audis honum hoc, bonum illud; tolli bonum hoc, ct bonum illare . re vide, si potes, ipsum bonum, nullo alio bonum ; tunc videbis Deum. Da de vero, ita de pulchro, ita de ente praecipue, ita de quolia
Expcrimentalis cognitio Dei potest intelligi pera-
poterat, necessario crat, alioquin si possici non esse, Jam non esset bonum , quo majus cogitari non pos
Sed secundum veritatem processus est sophisticus, de invalidus, si non aliter consumetur. Diceret Enim insipiens, contra quem arguit, se admittere istud quid nominis , quod Deus cit bonum quo majus cogitari non Imtest, negaret tamen , quod aliquid tale sit in rc , sed tantum in nomine ; sicut si Deus imponeretur ad significandum bonum summum in tribus suppositis absolutis, nihil in re nomini res
Praeterea restat secundus modus, qui necessarius est accedere volenti ad Deum , taedere scilicet v luntarie quod aliquod tale bonum est vere in rcium natura; immo super omnia quae cogitari possunt in
B rerum natura , per aliquam imaginationem , nati nem vel intellectum.
Haec autem voluntaria dc fidelis acceptio, quae nedum concedit quid nominis, scd quid rei firmiter credit, dc ita in omni locutione sibi supponit hoc nomcn Deus, quia suppositio cli acceptio termini in pmpositionc, pro suo sibnificato ultimato. Ex hac
acceptione secunda protinus clucidare possemus,quemadmodum devotissima mens laicorum simplicium pertingere potest ad expertinentalem Dei perceptionem, leu Theologiam mysticam, quae in unione consilit mentis ad Deum, dum conjungit cos sibi, dum Hspersi superbos mente cordis sui. Pergamus attamen
prius ad aliquam modorum aliorum numeratorum dea clarationcm.
Et quidem tertius potest a talo Deo fieri, rediissendo omnia bona in unum se bonum, qualiter erat ab aeterno ante mundi constitutionem in architypo
mundo solo ; sed non multum iacit ad proposituin, blationem fieri septem modis; quorium duo spectant C nui pio quanto facilius venit fidelis simplex , vel
maxime proposito nostro. Unus ad intelligentiam, alius ad devotionem. Unus modus cli per nominis impositionem , alius per voluntariam acceptionem, seu credulitatem. Tertius per realem ablationem
Quarius per intelligentiae depurationem. Qithitus per intelligentiae perspicacitalcm. Sextus per intelligentiae dei sermitalcm. Septimus per intelligentiae simp
Discurramus per singulos modos. Est itaque primus familiaris noldiis pro itatu viae, verbi gratia, de uno hoc nomine bovum, vel bonitas, qui.i, hianto dc ipso, sic accipi poterit de ceteriis. Experimur itaque, quod sint aliquae res a nobis appetibiles, vel quia utiles, vel quia dclinabiles, vel quia pulchrae ta honorabiles. Imponimus ad haec appetibilia significianda
hoc nomen bonam. Experimur conlequenter quod
res appetibiles sunt in multis defectuosae , de quod
Theologus, ad cognoscendum supereminentiam boni aeteriti super aliud boni nomen , quando credit, unum posse necessario maneret, aliis non exillantibus vel dciti uelis. Quarius modus maxime congruit proposito Atigii stini, secundum quem procellit in suis Consessionibus; immo in omnibus 'nc Libris suis, etiam cum simplice Matre sua, dum colloquerentur valde dulciter ad senestram. Deputabat itaque, Matrem dcvo . tam talis abstractionis Philosophicalis esse capacem, prout colligitur ex Libro suo secundo De ordine, dum vult deducere, quod omnis Philosimhica traditio or-clinate processit ex amore, praevia Grammatica, de itinc Logica, de consequcntcr suo ordine de reliquis. Amor cnim cum suerit humani convictus, ad quem loquela requiritur nec sufficit, nisi polita sit ratio, sc-oindtim deductionem illic traditam, quamvis inlau- ubicunquo quaerimus rciectionem, ibi reperimus ali-dcii, Pythagorae nimius fuit, ut idem in retractati
quam desectionem molestam appetitui carnis, aut spi g - ritus.
Procedimus ultra ad impositionem unius nominis, tuod signat bonum usquequaque perfectum , cui nihil ad-t, vel adesse possit do malo, nihil bonum desit, ita quod sit bonum, quo majus cogitari non postit, sicut Augustinus accipit. Postmodum Anselmiis de hoc nomine Deus, quod appellamus bonum simpliciter, ens, aut summe perseetiam. Qtia impositione facta confestim omnis qui scit impositioncm, dcnibus latetur humiliter Augustinus. Modus ista tan tus reputatus est a Philosophis, ut dicerent, absque illo non possc quicquam scire proprie, & intelligere; ita enim posuit Albertus in tuo De intellectu re intel- vibili: deducens per longum processum positionet antiquorum Philolbphorum, immo&Idololatrarum, qui thcletis , & thurgicis purgationibus utebantur, quorum meminit Augustinus De Trinitate disputans
187쪽
i id praeterea dicemus de isto quario abstractim me quod spiritus hominis fidelis, smplieis etiam,
nis modo, si fieri potest ab iita posse, quia communis est ad omnem cognitionem de rebus habendam per rationem, maxime per intelligetitiam
Habet autem intelligentia multipliciter inveniri. sicut ex tribus modis consequenter additis colligitur; quamvis conceperint aliqui Boetium voluiste, intelligentia in elle solius Dei; cd moderatius est ut . quod eat iblisis divini generis, sicut ratio humani. Genus autem ii inius Dei licet non illa persectione in quaerimus dlim similcs erimus Deo, & Angelis, vel& sine literis potet ,& debet considerare, de credere cum anima, scilicet in infimo cenaculo posita, quoniam hie est corpus Chrilli verum, ec vivum, cum articulorum Fide. quae humanitatem respiciunt. P test ex hac Fide totam se recolligere ad meditatio-nm illorum quae torporaliter acta sunt per Christum,& ex illa meditatione potest concipere spiritum devotionis. petr pium , dc humilem ast in Potestetim virtus Spiritus sancti talem asseetum devotionis ita purificare, ut ad nihil aliud diligendum pio timc saltem, quod sit adversus se , convertat astiet tis sic telligetitiis ejus. Intelligentia non erit in actum suum . credentis. nutriat s e modo similiter ad piam coim . siderationem , de fidelem corporis Christi mystici, idest, ani inarum iam salvatarum in Paradisb, vel salvandarum de hoc mundo , ae etiam de Purgatorio. Haec alcensio tenet locum tuum, ubi lustrat spiritus universia in circuitu, coelestium, terrestium , dc inferiis min. Convertat, de elevet poliremo fidelem suae ni irationis devotionem ad solum Deum , sc- cludendo non per rationem seu intelligentiam 3 sed per sinceram dilest onem omne aliud diligibile crinatum sub aemgmate listius pix Fidei, quae credit actu liter, quod hic est Deus tuus, quo majus, Ec in bilius cogitati non potet , nec Mnati, qui totus est desiderabilis. Sa pe compertus eth in devoti fili plicibus totus casus, quem ponimus. Ex quo colligi inus quemadmodum devotus sini-plicium spiritus exercet se tripliciter uniendo mentem silain in Deo per pium, ec humilem affectum ad
UOLIO , s v i hoc Sacramentum. Spiritus autem magis eruditus per
imellisemiae depuratio. Sic enim sem- B rationem, di intelligentiam, poteli ex induitriis sciere.. tque multis abistractionibus proptet connexionem
main cum materia. Corpui autem eruod corrumpitur.
Sa . ix. I s. quoniam pro itatu viae talis est ordo potentiarum , quivi superior non exit in actus suos, nisi praecesserint actus inferiores. Hoeautem secundum Augustinum non es
I 'on is sequens modus hujus respiciebat statum n lunae suae primitus institutae , similiter de excellentius spectabat ad Angelos ante glorificationem Creatos . Heinansit hae e perspicuitas naturalis etiam in ipsis d.xtimonibus quoad speculabilia , in practicis enim excaecat eos malitia vehein liter. Sextus demum modus
spectat ad omnes glorificatos spiritus. Septimus v ro proprius soli Deo. Restringetur autem sermo ii ster ad duos modos , quibus pote it per abnetati nem , & oblationem cognosci inus. Unus est fidelis silo plex devotio ; alius est Philosophica , vel Theologica intelligentiae depuratio. Sic enim sem- pcr si cli tersione se re lutio ad unitatem , sicut a pluritate singularium vagorum . ut hoc em , hoc bonum , cum involucris accidentium loci, de temporis, hic de nunc, fit resolutio ad unitatem speciei, ec consequenter ad quiduitates simplicissimas quas
signam tennini transcendentCS et correspondem a
tialibus acquistis clarius illa cognosceret , quam Imribuin Fidem, sed non verili , neque sublimitis. Unde visitavi pridem in infirmitate tua quamdam se . nam aetate grandaevam; quaesivi quomodo sibi esset: mox sulpirando clamavit quomodo potuit. Reni vi cor meum ab omni creatura, dc reposui in Createm vocibus ad extra conceptus naturaliter signi- tore. E. g o vero responsionem tantae Fidei stupens, tafieantes , secundum quos tumebatur luppositio natu-- . - - st ratis
Colligimus ex his duas pro tandamento veritates. Prima, quod experinirentalis Dei perceptio cogniti nem intelligenum purae praecedemem non requirit, nec sicquentem. Apparet per indirectum , quoniam haec intelligem a paucissimis convenit. Theologiam
vero mysticam dicit Dionysius communem este Chri.
Altera veritas. Experimentalis Dei perceptio potest in sit inplicibus per devotionem obtineri quandoque facilius , quam per litteratos. Patet ex descripti nibus devotionis de experimentali notitiae , dc a m actionis voluntariae per solidam Fidem. Revolet tandem O. ad A. finis ad principium Tr intus ipsius. o brata consolatrix peccatos um , qui coemtus et sub hac nota Cantici tui: Dispersit A ,
hos eordii sui. Luc. i. s i. Resumatur imamnatio de tricliti io cordis. Fiat secundum illud de . ductio clarificans qu e superluiit. Constituat sibi iter spiritus tria cenacula . infimum , medium,
de litiunum s sit in infimo sicut incipiem; sit in m dio, scilicet secundo proficiens ; sit in terito perie.
Concordantiam supra qua stabiliatur accipiat ex confideratione Sacramenti Euchartiti .et , de qua fiet
stoeliis sermo super illo et Vierie uel smplevit bo iacessu vestigavimus.
laudans abscessi, lioc unum inserens : Satis est : dcvere si ex animo, nihil limra. Spiritus subinde fas habet per tapietitiae distulionein, dc illapium, magis sursum agi, de reduci qualis erat Pauli mens. me.
inquit, metue excedimus Deo. 2. Cor. v. II. Et at ruin: Sapientiavis sequimur inter perfectos. I. r. li. G ta rursus: Nos a tem re vetitae facie tram Orm muris inritate in claritatem. tanquam a Domini spiriIu. 2. r. IILC 18. Sapientiam hanc supra diximus descripsisse Dionysium tractantes illud: Et Dictum nomen e ara, cirri finem. Allignat idem Dionysius, quod Ilus viretis
est amevi. O irrati ad s. oesulta; cm tamen est omnii rationis . coementis, O serentiae causa.
Videamuq de verbo hoc , te docente , dc illunainante i o Virgo beata , sapientissima seminarum. Quid sibi vult hoc verbum, ut sapientia quam quaerimus, in mallo videtatur nostri triclinii cenaculo reperiri, nunquid in supremo, ubi mens habitat sapientia est amens, id est, sine mente i Nunquid in medio, ubi natio collocatur 3 At ipsa dicitur irrationali , suae ratione. Numluid in imo, ubi cogno cit anima 3 Ad haec sapientia stulta vocatur , quasi scientiam nullam habeas. Dic obsecroto, Virgo pribdemissi ina, dic per sapientiam tuam, quo P o talis ressignantia verborum , dc iiciminum , inimis de rerum tecum illabit Hoc est quod longo jam pronis. Luc. I. s . benedicto Euchari s liae Sacramento primo Rei Sacrame mi. qtiae est verum Corpus Christi, signatum per accidentia Diani. . simul ec vini, & contentum. Lit insuperhoe' Corpus verum Sacrimentum totium corporis mystici quod es hic signinum , non signans, aut
contentum. Eil tertio Irer concomitantiam perib realein ec cssem talem , ipse verus inus , quia caput
Hoc altero jam natatu priori in sancto nomine Filii tui, quaedam dicere spopondimus sub te fili.
Hoc nunc exolvere tentavimus, Expositionem recententes definitionis sapientim a devino tuo D/nysio positae. Sapientia, inquit, est ditavi ma maeognitio . est per igno an iam munita . sic m
nibus aliis recedens . petitia et .m sissim dimittem vita est si nanubiit radiu, tu scrutab A , et pro
188쪽
Tractatus septimus super Magnificat. 3 so
- - -- nis Colligitur secuntio , quod ham illuminatio nequit
haberi per humanum scrininium, quia dicitur m rem rabili lumine, em p undis . quoniam ad illud nequit per i e ratio, vcl anima deduceres sicut nec altitudinem divinae sipientiae penetrare. Sunt enim atriad Deum idean, altitudo, seu sublimitas & protundum, sicut iple eit initium, & finis. Solus igitur Spiritus
Inno Iadirentia lumine ictuminata. I iat per particulas noster cursuS.
Sapreutra est ditavissima Dei eo enim. Cum Dei
eognitio hic in via ( quia sic loquimur in sequentibus j iit triplex in genere : quaedam symbolica b
ne utens tensibilibus , quaedam propria bene utens intelligibilibin; tertia mystica, ducit ad sese ment es excessus : haec tertia hic nominatur vim-,lanctus causat hanc illuminatiotium sapientiae , cujus
spiritus est acutus , & omnibus mobilibus mobilior,
ait ingens ubiquc propter suam munditiam. Spiritus autem sanctus, quem mittit Pater in nomine Filii, non est acceptor lublimium Friunarum in docendo xeritatem, parvulis , & simplicibus dei elictis qui credunt in I ilium. Quin etiam si quae diei pollit acceptio, cadit illa supra parvulos, de humiles in oculis suis. I a Tarer, inquit Filius, M.tit xl. 26. &sic placitum est apud te. Placitum dicit, non CHascunque
Confundit haec sententia generaliter omnes scrutatores majestatis humana quavis indullita, nisi hac una sola, humiliari sub ementi manu Dei, ut nos exaltet faetos humiles. Porro recumbe in novissimolcaeo cum novillimo viro Chrillo in Cruce posito, ut dicati est quin invitavit et Amice, ascende lupirius,
veni usque ad Thronum Patris, di in ejus sinu quies ce, ut tibi sit gloria ui id ipsusn. mssima, quia persectissima, qui1mperimentaliter habita. Quid enim persectius icitur , Quam quod inexpericlitia cognoscitur Supra vero deductum est. quod Theologia m ira est experimental i Dei perceptra, ct intuiram , suo modo. Sapieutia est per ignorantiam cognita. Si ad idem, & secundum idem omnino fiat locutio, constat, quod hoc constare non potet ,sicut nec contradictio potes .Reseruntur ergo ad diversa haec duom ignoramnam, & OPnita. Tollitur undio liuellectualis dil cretiva cujuscumqtie rei creatae, vel creabilis, ec hoc non in habitu. sed in actu; saltem intentio, quae posset moveret . vel trahere, intellcctum discreti uin ad impediendum affectum
mentis circa Deum, ab area qui dicitur hic mgnitio. Sed qualis cognitio, statim aperitur secuntam maionem Sper mentem. Erit super hac unione sermo p sterior super illud : Luc. i. r 3. Uumentes imple- Ω- non enim potest haec materia grandis tota simul evolvi. Vocant unionem hanc expolitores Dio. ii Promptum crit deinceps concordare , retentis nysii quos legi. unionem extaticam unientem aflec- prius dictis , quid sit divina caligo, quid divinae te- tum mentie cum Deo. Videtur aliis, quod haec unitio iactu sit tarma iiter amor , vel dilectio, sed radi-caliter fundatur in gratia gratum iaciente , dum est in aerei sicut principaeli. dc sileremo, qui eth unire cum Deo. Juxta illud Apollosi: i. r. vi. i Euia haeret Deo unus spirium edit. Haec unitio per gratiam pre lupponit tres virtutes Theologicas, Dona, simul & Beatitudines, de ceteros habitus, Praeter tim infusos, quorum gratia gratificans est radix,
serma & finis , quod dicitur propter gratias solum
gratis datas , quae non reddunt ex se gratum Deo, ut sunt gratiae omnes, si stricte i uamur , praeter
Charitatem. Cuius ratio est, Cura solachaeritate excepta quae non compatitur quc cunque mortale conti a Legem Dei, ceteri l:abitus itae possunt cum peccato mortali, & gCalix privatione , sed e contrigratia i re sine illis. Rursus haec unitio dicitur Aper mentem . quemad- nebriae. Siquidem est una caligo respectu creatur rum . similiter & tenebrae ; quoniam cellat ut ualis illuminatio, seu visio liuellectualis, vel sensualiscujuscunquet creaturae , immo de ipsusmet mentis cessat consideratio de te. Est altera caligo , seu tenebraquae dicitur divina , quia nullo modo comprehendi teth a mente illud quod per illuminantem radium, vel radios ostenditur , & hoc minus quam abyssus corporalis immensa per oculum, quocunque solis lumine superfilium , penetrare. Fas tamen ad illud immensium divinum , quantumcunquet si abiconditum , & in caligine positum , visui spirituali, fas, inquam , astinui . quod amiret, quod desideret, quod ad illud qualecunque lit . unitivis pro inlionibus se extendat. Siquidem & invisa , nec plene cognita diligimus, desideramus , suspiramus, resperam .
Habemus igitur duas caliginest, unam inferiorem, modum Trinitu secundo super illud: Exultavit Spi- dissum est aetiadis ignorantia creaturarum , 1lteram I---. 'st Mariam Mille suoria ibi- superiori , 'ux actualis ignorantia Dei , quoad viasionem obie em habemus medium lucem , inamblumina multa , multos radios, quae tamen lunt una virtus unitiva , unus Vadius sursum educens ad Patrem luminum , unde oriuntur ut a sonte. Sicut in super vilius magnetis attrahit & reducit, & convertatit ad se ferrum. Et genetralius sicut omne obiecistum repetibile suum trahit appetitum , quod vidit
qui dixit sua quemque voluptas. Qiomodo Inuitur sponsa ad sponsum : Cant. l. 3. Tnthe me post te. Sciebat, quia nemo venit ad eum, nisi tractus.
Sed o felix tractus loritur hic non parva dubitatio, quae fundatur in notificati e , quid sit divina caligo , vel tenebrae. Est enim caligo talis, defectus comprehensionis divinae Majestatis. Constat autem , quod beati similia Him meus, deductum est , Mariam sutile lupita spiritum , immo & tae spiritu quandoque, dum ceci
nil hoe ciaticum et sic. I. c. M ignificat anima mea
Piopterea dicitur haec sapientia mens, non quia mens perdita sit, vel destructa , sed quia pro tunc de se nil cogitat intelligendo seipsam actualiter, vel amando. Et hoc explicatur , clan subditur in d
finitione, quanda mens ab omnibui auit recedent , poliis
ea etiam seipsam dimittem. Hoc quomodo fieri possit, pluries ostentum cit , etiam naturalibus indultriis,
maxime praesuppolata Fide lummi Dei. Sed quod sequitur prorsus gratuitum, ad quod nec natura su ficit, nec attingit industria , propterea iure dicitur haec sapientia singulari privilegio data a Spiritu sancto quidus vult, in quomodo vult spiramc , & no nisi 'fidelibus Christ anis , quantumcumue alii fudio ter ab illa comprehcnsione deficiunt, & non ib apurint per intelligentiam elevati. ec illumi irati. .Haec prehensione . Solvit hoc nomen mox additum sapientia non datur per laetitiam internam aflectus
cita Deum, sine sapientia incarnata , dc impanata, sic loquendo : sed quia Christus ostium est id hane sapientiam, dux de scala; idcirco sequitur, unita est scilicet mens superior , di principalior portio spiritualis, supersi tenuentibus radiis . in retabili O profunda lumine sapientia illuminara. Confiitim clicitur , quod hujusmodi sapientia non sit pura caligo , nec purae tenebrae, nec pura ignorantia , alioquin mens ipsa qualiter esici insimiaiau, O profundo I mine iam
ii non apprehensione. Apprehendunt itaque Deum objectaliter, de nude, dc dare. dc immediate; propterea dicuntur exicnis nomine, Comprehensores. nec relinquuntur eis tenebrae ullae, vel caligines, vel theophaniae. prout hic in via. Sunt idcirco semper in luce, dc lumine super se, quantumcunque malleis tur Deus apud metntem beatam in cogniti e Sectis in via. quia nec mens habet oculos dispositos per lumen gloriae. ut videat objectaliter Dram,
nec Deus vult objicere hic nude semetipsum. Et re
189쪽
ratio potior est prima , quia si vellet hic Deus. pol set , ouod & secisse creditur Moysi , & Paulo . de
dilectiminae feminarum : nonnullis etiam sortalii ex privilegio, ec evercitio amoris singulari. Hinc ner-
nardus praeexpolito verbo illo: lob. xxxvi. Abscondia lumen in m.inibus . scribit ad Carthusente de M.,nte loci , dicens : Nonnun tuam quasit pertransiens gratia perstrangit sensuis aurant s. - eripit eum sis, . Deum pro modisse sus ad momentum idipsum o os eradem vadenitam scura est. Merim etiam cidi ipsum usi cit id
sum, ut sit suo modo sicut . ..d est. Haec ille. Sonant in hanc sententi im plurima verba Augustini, dicim-gorii. Nonnulli vero latius ta elati iis hoc asi,unc quam satis cli, dicentcs et animam in omnem plenitudinem Dei transire , ut optat Apolloltas, in illud scilicet ideale esse tuum converti, quod has et ab Ucmo. P., sibi & hoe sane intelligi, & inde miligi singularii aes amoris singillinum beatorum in Deo, sicut ii ibri ta attingit qu.c libet linea propc centrum suum singulariter, de dii crete; quod tamen omniibus lineis commune eli. ec sibi. Desipiunt autem, quia non concedunt an iniam in else piopi io sui generis contemplata , I irgo beata, tu super omnes illuniinatrix, & illuminaia, dum decurtu mundi labentis per rinationis hominum sub stabili Dei providentia pro anciens cecinisti et Luc. i. si . Dispersit superbos mente cordis sui. confirmans per id quod sequitur: Densiit patente, de sede . ct Maharuit humiles. Luc.
Partitiones habens quatuor. Prima:de deposci epotentum, per impulsis diem morum: pernotulas quadragima quatuor.
Sequitur de reliqu s quae contradictionem implicare videntur. Silentium occulte docens : Est paxilla mentis quae exuperat omnem tonsum , de quies ala omni opere intellectituli & seni uali, modo dieto Eit sita si sibilus aut e tenuis poli spiritum compunctionis subveitcntem montes . ec conterentem pet nas cc.riorum post commentationem se manis citatuem in consessione , post ignem geli sitisfactionis. Hic si,ilus est vocatio Maiiae in silentio per Mai ham. I l .ec cit vox aurae lenis, cuius vinos susurri iurtive Capit auris contempliantis. Haec mors optabilis, sine qua tion videmus Deum , non videbit me homo ct vitiei, ait Dominus Moyli. Exod. XX ili. to. Hic est ventus roris itans in medio fornacis Babul Dic.L, qu c est cor noli rum sit x nature dei titutae dei Vlictum. Nam cor impii qitali clibanus ignis iueis centus. Quanto, putas , opus est silentio, quanta P ice , quanta serenitalis , ut audiatur vox irenti in abieondito cubiculi cum sponsis inius introrsum valdecu in lumino silentio, talus cum sbia delectatur, nec admittit alicnIS. Similiter de sponsa secretum captat nunc tu foraminibus petrae , in caeterea materte , Cant x. . nunc iumautem reha. aut colle thuris . li id. IV.6. nunc super movisi es aromatum , unde cum qtiae sivissct dilectus , qua Libuat in Mrtis amici aussu M. Fac me audare iscem
Itiam verecutula de presentia amicorum interliniaris :D Ie di cle mi, non quod eo vellet caeci c, sed habere solitarium. Et ubi p tarichuper montes arominum, Ibid. viii. i I . qui sunt montes aeterni, a quibus Deus mirabiliter illuminat. Pascit in illis, di quiescit, unde turbati fiunt omura res pienter corde. Chii et subinde quid sit obseu risiimum illud, quod est super inani scillitiinum, hoc os .ipic Deus. Conllat autem illud philolbphicae traditi nis, qvi mani scili lii a natur e , sicut Deus, ct in-.telligonti e . sunt occultillima nobis. Verit is est, quod Philosoplua non conlideravit, aut concessit, rari elationes denueer a I atre luminum, quales ponit,& in quibus quali ibiis innititur spiritus Chri itianu . I olint Deus citerrenos ad iii pematuralem, dia te nam vitam. Dc det propter cal Age in , & Sacramenta sua super naturam, ita ut vita Christiani magis pendeat a miraculis . quam natura. Militat hoc contricuriositatem omnium naturalia sortitantium . vel ex eis in vivendo pendolui uin et sinit Allrologorum nrinnulli sunt, ta Medicoriim , ec ali irum . per prudentiam tuam rcgere Rempublicam exuti inantium . quales omnes deducit in stultum finem crebro Deus. ut sciatu . quia Dominus ipse eit Deus, qui regna mutat, & tempora. Pol is uni deni iue fit, quam alta sis mente Eposuit potentes de sede. Luc. I. sE. sis, ultra. Gloriatur Psaltes nostra , mim
Dominus humalit.uem re pexit. Gloriatur in li
milium collaudatione, sinutiae exaltatione. Ex abum dantia enim cordis humiliati lo uitur , legerat, quod . magna potentia Dei solius, &ata humilibus honoratur. Priapterea magnificat Dominum cum exultatione spiritus, quia sibi humili fecu millo citra potens est.
qui.i misericordia e ut a pressetae in Progeuies timen
tibus eum. Et qui sunt timentes Deum , si non humiles pQito contra, si ab humilibus honoratur. d. timetur Deus, consequens cli ut despiciatura superbis. Qiiid praeterea superes , nisi ut despici ni sui ibi dissu RMitur , de a sede deponamur , qui tibiipsis . non Domitio, potentes cile voluiit Sed halci qu.tilli nem: Qui sunt hi potentes Ee Luser. Volo prius agnoscas , quanta subtilitate notatur in hac psalterii chordula duplex linet pulsus. Unus in deorsum. De simi , id est, deo sum posuit . O depulit. Alter sui stim evehit , dc trahit , & impellit, ct exaltavit humiles. Conta nantia multiplex super hoc impulis duplici supretit, uno deorsum , & malo , fiat sum altero , dc ltimo.
Audi de malo. Ps. cxvii. I . Impulsem e Mersus jum, ni eaderem I dc iterum et Pi. Uxv. Expriss sum. nec potuerunt stare. De Elia vero dicebant silii Prophetarum et Reg. ii. m. Ne forte tuleru eum O. rarati
Domini ,''vecerat eum in unum movirum . o I ia
nvum tia tam , & de Christo scribit Marcu . c. ap. I. IE. quod expulit eum Spiritus in visnum. L inis ia-men impulsus viguit ante peccatum , quo spirariis intellectualis scitetur in Deum , non violent r. icdultroneo voluntatis amor c. Sic trahi sietebat quae dicebat: Cain. i. D Trahe me post te. Et Christus: I Mn. vi. H. TVemo potest ad me venire , nisi Puer .
qui me m sit. In verat eum. Pecca ut Lucifer , oitus
est alter impulsus usque ad abylium. Unde dictiis est diaboliae quasi deorsum fluens. So sueti sunt, taseductorein imitati sunt primi parentes in peccando . factus cit par impulius in cadendo, nec tenuit stare propria virtute. Sed Immi tuis fecit potentiam suam in M.tchio suo. Ipse nil tertiis est, & secit humiles, ut exaltarentur, fieremque sublim . Discipulat. Ux vae peccatoribus ab impulsu malo. Sed qui sunt hi potentes, quos Maria praeintellexit , an dae mones isti ria' ster. Loquitur ad JobL ominus de diabolo super metaphora Behemothis non est potestas super terram , Job XLI. t . qua et Usu comparara, qui nodum supe
190쪽
Tractatus octatius super Magni at. 3 3
sonorum impulsibus, ec territi capiantur. Haec alta uae-
bus, ted R est re omnes filios superbia. Job. XLI. Er. Qui . testante Apostolo g.Thessit . emo itur super omne quod dicitur Deus, de quo Propheta superbiae suae vocem exprimens Consendam . super astra caeli exaltabo filium meum, sedebo in monte Testamenti. Sequitur: Et ero similis Altissimo. Ita. xiv. Ici . Fuerunt qui opinarentur Luci serum invidissc Altissimo Filio, & aequalitatem ejus affectasse. Et quia propter Filium tem- pcllas advenerat mortis ex invidia diaboli in Orbem terrarum , dixit in secreto Trinitatis consilio : Si
propter me orta est , mitte me in mare et Jon. i. I 2. I 3.
fiam homo passibilis omnibus fluistibus tentationum expositus, Ex cessabit tempestas. Videtur huic positi ni textus alludere Cantici. Cum cnim dixistet Mariade Dco : Luc. i. gy. fecit mihi magna qui potens est,& quia videlicet humilitatem ancillae suae respexerat, rursum subjunxit de dispersione locutum. Fraeit potentiam , ncc in hoc stetit, scd addidit, in brachio suo. Novimus autem , quod ab Isaia Filius incarnatus, de passus, appellatus est brachium Domini , Quis, inquit, eredidit auditui nostio , aut brachium Domini eui rebelatum est y Isa. Lili. I. De quo sequitur et Vere langore nostros ipse tulit. y . .
Discipulus. Concordare videtur haec positio cum traditione Doctorum per omnia. Ponunt enim, quod per summam humiliationem Filii Dei superbia dimoti de- monum fraus est, si viderint se videri 'r oculos Fidei, aggravant periculum , spem evasionis intercludunt.ballor, si non conabatur latan sic illudere, sic tenere Antonium, clunei totum mundum laqueis plenum ostendit. Qiii territus di tuli)irans, ait ad Dominum: quis hos evadet Scis quale reli)onsum accepit pMaeser. Humilitas. Discipulus. Contonat Psalmista: Psal. Cxiv. 6. odiens parvulos Dominus, humiliatus sum, ae liberavit me.
Evadunt pisciculi per rimulas retis , dum magni reti-nciatur inclusi. Sed in quo potissime consistit humilitas 3 Vidimus cnim plurimos per nimiam perditos humiliationem, quales pusillanimes, quales despcrantes,
quales taedio vitae set necantes. Magister. Certum tene, & nullatcnus dubites nullum perire, diabolo impcllente, nisi prius posuerit in eo pedem supcrbiae. Vidit hoc qui orabat; Pi XXXu. IE.
I S. Non veniat mihi pes superbia , O manus peccatoris
non moe eat me. Ibi ceciderunt omnes qui operantur im-
quitatem. Sunt ergo duorum Principum vexilla
duo distinctiva , humilitas , & superbia , humilitas Dei, & superbia diaboli. Sunt impulsius duo, deorsum, & sin sum. Qii id humilius Cruce s hristi
Qii id arrogantius superbia diaboli 3 qui extoltitur super omne quod dicitur Deus , & ut Deus , & plus jecta est, qui quasi fortis armatus custodicbat artium B quam Deus , satagit adorari. Hinc omnia reperit
o . O F machinamenta per idololatras, 'r magos, sortile
gos, & maleficos . Discipulus. Fucrit haec arrogantia per diabolum sem-lier intenta, multos tamen dccipit non superbos, qu
Magistem. Invenictur in omnibus perditis superbiam dominatam. Nonne initiumsuperbia est apostatare a Deo IEcclix. I . Apollatat omnis, qui non credit, quidcs-rat,qui suum prae omnibus judicium anteponit, qui propriam, non Domini voluntatem implere satagit, qui iustitia Dei non vult esse subjectui, sed propriam stlatuere. Sic Cain desperam : Mavor est, inquit, iniquitas
mea , quam ut Peniam merear. GCn. iv. I 3. Certe ma-
sor es , . o Cain, iniquitas tua , quam intritum tuum
cxte; sed non major quam Dei misericordia, si eidem subjeceris te: Judas eritis in tencbris satanae nimis
audax, postmodum tenebris a corde remotis per afluis
tiam diaboli factus cst pusillanimis supra m um ad c nudum prospectum horrcndiissimi secteris sui. Cecidit
inde a te per dclperationem, & sub se per damnationem, sed non adjccit ut adveniae petitionem assurgeret de peccato quod ore confitebatur. Quod detesiabatur opere, pecunia restituta. 'Discipulus. Horreo totus dum versutias diaboli recogito, dum umbilis Deus aspicitur in consiliis sive hos hominum, Pis LX v.r dum judicias ahcus multa. PLxxxv. . dum omnia respicio ficti peccatoribus ad muscipulam , laqueum & ruinam. Cadit justiis & resurgit,
cadit alter, nec Dominus supImnit manum suam. Magister. Sed non minus mirabilis est misericordia Dei super humiles. Illudit draconi isti Beliemolli, sicut avi. Puer autem Emanuel tenet ipsum laqueis. Sinitur aliquando procedere ad impulsionem cicciorum,
gaudet erumperet. Porro dum excedit. protinus revocatur. Facit ita Deus cum tentatione pro Uentum, nec A
nit tentari supra id quod possumus.l. Cor.X. I S. Pol umus ,
Uintellige, non in nostra, sed sui fiducia. Dimpulus. Putasne se iitc posuerit inimicitiarum suarum laqueos contra muliercni nostram Uirginem puristimam, quae a sexu mulier, non a corruptione, dicitur, similitera secunditate, devenustate;
Magister. Puto , namque cantantem ut audivit :Luc. I. 6. Afignificat anima mea IDominum , miratus
causam gaudii , pariter & exultationis , credidit arrogantem , cum subintulit: se. E. Ecce enim ex hoe
beatam me Acent omnes generationes. Junxit applau
sum suum, dcmum impulit ab extra quasi blandiens, ut cicxatam Mariam vehementius alliceret. Sed Z illu- suum. .uc.XI. 28. Sed habet oppositionem, quia Lucifer nunquam vidit intuiti ve Trinitatem nec per revelati nem videtur ejus cognitionem habuisse, sicut nec Fidem , & minus vitam aeternam, quae est(dicente Chri
sto soan. xvii. a. ut cognossant Deum verum, O quem
misi 'sum Chrastum. Sed nec casum praescivit suum: doluisset enim poenaliter sine culpa. Nolo tamen contentionibus descivire, abundet quilibet in s cnsu suo. Satis cit ad rem nostitam, quod diabolus voluites le similis Altissimo, quia sibi suam beatitudinem a propriis viribus expetebat, nulli quaerens aut ferens, esse sitbjectiis. Hinc evenit illud Christi: Luc.x. i 8. FG-aeba satanam tanquam fulgur de ealo cadentem. Sic Finis ad alta leueatis, est ruere , dum humiles exaltantur. Sunt quaestiones aliae plurimorum , ut, cur Deus creavit quem casurum noverat 3 cur non apposuit ut redimeret cum, sicut hominem post lapium crexit , & alia quae abunde tractata lunt per
Haec tamen omnibus curiosis, & potentibus apud scinctipsos nulla potcrunt satis esse , ut investigare iusticiant sensum Domini , nisi per Fidei humilitatem se captivent; obtundetur, & revcrberabitur potius ex lumine rationum suus visus. Credant de Domino optimo mapicntissimo, quod bene omnia fecit; alioquin de operibus nullam poterunt invenire rationem. Magister. Sobrie contulis. Salubrius est nobis intendere , ne dc nat nos Dominus de sede, sed exaltet humiles contra potentis insidias, & impulsus; adversus quem est nobis colluitio , quia assiduc Orcuit
quaerens quem devoret. I. Pet. v.8. Sit deinceps igitur,
si placet, collocutio nostra contra tentationes inimiaci, cui nomina mille; mille nocendi artes.
Discipulus. Laudo propositum. 'Magister. Plus laudabilis, si recogitaveris, praecipuam hanc esse sibi utcm, celare tuas artet. Discipulus. Quo pacto.
uagister. Tollere satagit ante omnia nostros oculos , ne credamus ullos ei se daemones , aut ullos a daemonibus tentationum impulsus violentos immitti.
Scit, quod pcmiciosior est occultus noster inimicus. Nihil insuper periculo proximius, quam suum nescire, nec credere periculum . Aut si tarte habitualiter creditum est, aetiialiter id nec attenditur, nec timetur, male dormitur inter latrones. Caecatis oculis quid nisi pateat in laveam lapsus At contra. Frustra Iacitur rete
ante oculos pennatorum. Prov. I. IT.
Discipulus. Immo jacitur aliquando, ut terreanturrim IV. Pars L