장음표시 사용
331쪽
venerunt ad considerationem meam Domitu Franciae Quemadui didum dissicile est inter Christianos iusium& praesertim hi qui usque adeo bonum , di pacem iuscipere bellum , dc tamen , si justum non fuerit,
Regni diloecerunt, quorum adhuc nobilis in terra via omnia mala quae accidunt, sunt in gravamen, tavit generatio. sicut ivit anima Regia Caroli defuncti condemnationem eorum qui ipsum continuant : nec 'Domini Burgundiae, Domini Aurelianensis, uine om- etiam est tam iustum bellum . quin mala fiant in-nes pacem postulabant in quocunque lacrintitatu . Et numera, in expoliationibus, furtis, usque pej sunt Deo volente in m. tu salvationis. De eo qui po- ribus modis , quibus malis 'ine interdum fiunt stremo nominatus est scio per testimonia fide digna, per inferiores spoliatores , boni militra invalitur, quod, cum in vita sua aliqui coniurassent, echoc addi ciuia non potant lassicientem providemia adhibere jus deveniret notitiam, conquerebatur cuidam Reli- A diligentiam . & malinctorra puniendi. Non I gioso Fratri Petro Burgensi. qui respondit ei: E iam quor hic quibusdam . qui potitia bellum volunt. gratam. Domine Paccipis ad debita cream Deo tibi quam pacem . sive jurum sit, sive injustiam, modo persis, A. Tum absque ulteriori deliberatione re- ut ipsi spoliarent . interficerem, di iurarentur. spolidit. C.- ergo is A. parco, O gnosco omniam Illi enim non sunt Nobura, nec Christiani, no Mimo . veniam a Deo expecto. Et postmoduin sed spurcissimi latronoe, ecfasti inmi servi, p circa finem dierum suorum rogavit Deum, ut eum jorra infidelibus . & ministra diabolorum, qui puniret in hoc mundo, di non in alio: quemadmo- non vivunt nisi Aca venenosa, invia priori ven dum legitur etiam de uritio Imperatore. Notem no quod reperiri queat, hoc est . plicato mortur historiae. Propter has rra & consimilas se eo or- tali. Cibus eorum eth samuis innocens, & caromat quod praediximus de non quaerendo vindictam, humana miserrimorum hominum. Sed, o vos b sed parcendo singulis ad percipiendam veniam a Deo. ni militra , & provisorra , Nitime nostis pacem capiendo grato animo transitoriam punitionem ad multo plus vobis profuturam, quam praelium. In- evadendam alteram graviorem. Hoc tamen imelli- ter vos, inquam, unius patriae , & erisdem Resta, gitur semper autoritate regali, di sapienti sua odi tam in i dirus fortunae . quis in religiosa conlatem
clinatione, & ne per hoc includatur Justitia, SBtia. Fugite itaque bellum, & vocate pacem et V
cut protellati semus prius. Factum autem meum nisi Me.
solum est inclinare dc adhortari, ut fiat pax. Vemat Non est melior hereditas, nec tam bona, quam pax. possitis filiis vestris relinquere, & dimitteret nec di-
Uertamus meditationem nostram de pace ad alias tiora donaria, aut pretiosiora dotalia uxoribus vestria supra enumeratas Causias. Et dicamus, pacem non si supervixerint . quam ipsa pax. Est nimis malus in modo esse rem bonam, dc religiosam, quoad defium sumas, & periculinus nimis , perseverare in bello,ctoriam consideritionem (quemadmodum declara- εc divisione, tam pro bono praetenti corporis, quam tum es verum etiam admodum meritoriam , in de futuro quoad animam. tilissimam, di salutarem pro illis qui sunt in vita. Sed non es dubium, quin Ecclesiasticus Status aminprimis enim est ia corroborationem totius status te omnia pacem pollulet, ic deprecetur pro pace I Regatis Dominii: per eam enim autoritas Regalis , cundum Praeceptum Dein Apostoli u quiet , --.5c Dominium cui oditur, & conservatur ob mentia &c t Tim ii x. Et bono quidem jure. Deus tarim pacis subditorum ad Dominos. Certum est autem, quod non potest melius servitiis honorari quam pacis eum Domini sunt ad invicem Mati , di se mutuo tempore. diomodo scientiae acquiri polient in Si
amant, se adjuvant , & tutantur . subditi magis diis, de Universitatibus, nisi in piae 3 Quare rem obediunt , quis si inter eos videant divisionra , o lata est Universitas ab Athenis Romam, & . Roma odia . vel separationem. Ad hoc confert historia, Parisios . nisi ob pacis defectum ὶ modo tot
quam recitat Macrobius m Satae aram de quo- scholastici omittunt Studium visitare propter ma-
clam Principe Athenarum, qui ob delicta status ledictam Ecclesiae divisionem , quoad extraneos: rat filium suum ab ejus Curia. Intellexit hanc & propter gravia onera boni populi in multis modis rem placere populo suo, & confestim filium suum & diversis, quoad illos qui sunt de Regno. o Deus revocavit, publicavitque se cum eo rediisse in Wa- C quot H italia . quot inmus , quot Rcligilandi,tiam. vid r in scholis quibus multi presum Pra, quin Ecclesiae Cathedratra . & Cumaeae verse certor , quod, cum ipsi Praeceptorm contra se invi- sunt in ruinam. & in des ionem , propter paciscem concitantur, & irascuntur , Pudent discipuli. deiectum. Et propterea quod Domini cogitabant.& irrident . ta appaeret eis quod saltem Pro tunc non quidem cogitatis, pacra, sed a V-m Pr non vapulabunt , vel non dicent lectionem suam, Her quod miserae animae Purgatorii (quae direct aut1bsolventur ab aliquo Prxceptoriam suorum. Ham ciantur dolent, de conquestionem raciunt, ut est puerorum mi ditio , dc etiam populi similis pue- ditam est, ae elim viventri. Tot Ecclesiae pul-ris. semper Preceptorum mutationem FPetere, aut chrae per Regnum quomodo arilificatae sunt, nisi Dominorum. Ob quam rem p Quia semper existi- per boni populi contributionem 3 Quando non eo m
mant libertatis eorum ex hoc augmentara , dc -- do opprimebatur per tantas exactiones et jam vero ni-lionari s multo tamen siepius pejorantur. Sed quid F hil fundatur , nihil fit boni, dc tamen nihil 1 3
Non habent tensum, nec Prudentiam, vel ex rim- quam possidetur. Unusquisque pauperior est Iob, tiam cognoscendi, damnum quod eis accidit, sui , ut vulgo dici ibiet. Principaliores etiam Domini, ficit eis pro tunc a Superiore eorum laberari lc - prisca tems,estate pacifica, erant divites copiose, cum Iblvi per mortem quidem ejus mi quovis alio modo: evitarent eo remanetes, re non arastionis. Cedidi visum cit saepenumero lac evenire, sui quidem tum autem es , qu pax quoad quartam min&recentius quam necesse esset. Velit Deus ne plus tam , dc octavam in ordine est ad tuitionem popu- accidat, quia periculum nondum promus exclusum est si, qui nihil tantopere desiderat sicut pacem , si ianit, fiat provisio. Sequamur semper potius Pacem, piens saltem et , dc providus. Quodcunque enim de bonum ad invicem amorem , Suam Prxlium , dc damnum, aut turbatio accidat Reipublicae, sive i divisionem. Et rogemus Deum tacto dc verbo dicem ter Dominos per mortem eorum, aut aliter i sive intcs: Veniat pax, ut cogitemus cogetationei pam, O statu militari , aut Ecclesiastico fuerit, totum super non af momi. Hoc etiam coiislucit universe statui ipsos populos relabitur de in eorum assi ctionem. . militari, intelligo de bonis, providis, dc validis mi- -- - fert popu- , quam Deu Trincepi pueritiam. litibus, Lipientibus, Deum timentibus, qui norunt dicit Proverbium. Et Horatius.
optime considerare, dc cogitare grandia ricula Codi . mi um. dc animarum , dc mala quae sequutitur ex sim uti iram, plictuntur Achisi. praeliis, taui cis . quam bonis eorum lauditis. Et ob
332쪽
GD Sermo coram Rege Franciae. Pro Pace. 638
. ,-- - trita nisi corpus si quod, quod propter amissionem unius
digiti ie erudeliter dilaniaret, ta disrumperet in par- capite , dc in membris , veluti per si inoiamo bone devote . & obedientissime popule Pran, cita , cogitate bene , & judicate quomodo diem procuretis. In divisionibus enim, in praeliis, in i ditionibus, nihil potellia aliud , quam amittere, aut perdere , di mii cadere ab una s itute in aliam, vel in uno damno in aliud peius 3 etiamsi modo in
momento pariter (quod Deus avenat 3 omnes modi tui estent Principes. Non opus est ad antiquas, vel extraneas recurrere historias ad hanc doctrinam do. ictionem. Esset-ne luc libertas 3 Hlci ne domio tio 3 Servaret me hie vera sustitia P Resero me ad vos. Saltem scio, non ei e cogitaretagitationes paras . verum potius assue rami. quemadmodum omnes desiis derare debemus. & clamare: Veni Pax veniamus, si placet, mox finem imponendo, dccendam, ad oculum vidimus. Clamemus igitur om-A veniamus ad ponendum ante oculos nes communi a sensu a magno usque ad parvum pacem, quemadmodum clamatur ad ignem, de aquam Cum videntur vic norum domus comburi. Nec ei saepenumero custodia, indo, mensura, aut Contine via, propter periculi horrorem. Clamemus, clamemus uniformiter: Veniat pax.
Expediam multo brevius, & veluti in transeursu ac summa quatuor postremaes cauta pacem vocandi. Una & prima est , quia praelium suturum esset ad gaudiuin, dc exultationem paganorum, infidelium, di adversariorum Dei, de pollent facilius undiquaque Christianitatein invadere, & nos impugnare, sicut recitatur in fabulis de accipitre vidente ranam, & murem ad invicem litigas e. Sed & deinde mala volentes Regno Franci P, ut sum Aligit, proculdubio tabent illime civile bellum, &mortalem divisionem in-
altissimarum. clarissimarum . di devotistimarum considerationum vestrarum quatuor res in sicciali, quae maximopere conducunt ad pacem obtinendam. Eleis
vate , & aperite cordis vestri oculos in lumine verae Fidei . de lanetae Christianae Religionis , dc videbitis pacem tantiffere quaesitam. dc amatam a Salvat re nollio Iesu Christo, ut se poneret inter Deum,&hominem. & reciperet ictum divinae vindictae in a bore Crucis ad pacem habendam: Diste pona paras ae stra super eum. F Avore e uesanas sum I . &c. Ilaam.
Llli. r. tritus est propter scelera nostra&c. Non diis cite conservetur honor meus , conservetur innocentia mea. qui tum hic ad loquiadum de pace, &tr e tandum. O benigne Jesu . o misericorisissime t
tius mundi Salvator , o innocentissime Dei Agnu , qu modo confusa est per dignum tuum exemplum, ch trer nos viderent. norunt cxpetrientia, rem ta- aritatem , de patientiam superbissima , dc admiauin lem non valere; sed obesse in deliruetionem. &ex- - spernenda praesumptio, quae inhone: iteraninium omnis iboni alicujus politiae. Non ignoratur omnes adversariiri multo tempore non tantum
gravare piluille eorum Dominium Anglitanum, sicut
Ccerunt civiles e. riain divi totus. Heu, heu, prohibeat Deus per digliam tuam bonitatem , ne crindelis haec plaga Regnum hoc invadat , ipsa enim mam ejus foret deliructio, intoleiabilis miseria dc d iolatio. Mentiri non potest qui dixit: omne rivum in se iuviseis defila sur. Luet xl. i I. Concordia parva res crescant. Hscordia muna dicta tur. Q iid dicemus quoad icrtiam caulam. & in ordine ad undecimam , de his qui esse debent conscederati, & alligati huic nobili Regno aeso Domini, meditamini quod dieit Iuvenalis: Fora nam Aepulia segmtur i=--
per . pa ea inveniuntur amicitia errae aeon sequantur' tamam, nodi vertantur . vel immatem ae facile ,
qui aut tractare de pace s imm5 saepius cuin ipsa pnx sumptio mgnam inserat injuriam. Non latis reis probari posset , aut exaggerari stulta hac hum ni cordis praesumptio. Et quid sequetula Domine H Irror est, heu , latum cogitare. Facies judiscium sine miserico ia, durum, de crudele de his qui non dignati fiterint loqui. aut cogitare , nisi ruxas praelii . distensionis. Facies eis de tali pane offam: dilexerunt divisionem, di odio habuerunt pacem, ideo permanebunt perpetuo tam hic, quis libi sine pace, in horribilissima confusione, nisi enitentiam egerint . velis, Domine benignissime, velis, ne tam dura Sententia . & dura necessitas sapianos descendaei. Converte corda nostra ad te, inclisna ea ad cogitandum de pace, de concordia, &non de affictione. Sic facies. si insequi voluerimus d ram fortunia est contraria. Hic descendi polliet parti-Cctrinam tuam, de exemplum tuum omnis benignit cularius ad ostendendum periculum. Dcitis quos ris. o dulcis Iesu , non adeo excaecati sunt oculidam subdidiste se Regis Vibernamini propter disenistionem. dictos Pel Di, de Paelinos. Si talis divisio(quam Deus bertat nos invaderet, quid nos esse reputabunt Committo haec , dc similia alia pericula, prudentilliinis cogit itionibus vel ris, vae ostente re pae . re non a vis M. Demum tam propter id quod dierum est in undecim nominatis causis. 'u1m propter bonum totius sanctae Ecclesiae Christianitatis in univerialis pacis, ut nostra exhortatio illuc, ubi im epit revertatur, certum est quod pulchior . firmi , stabilior Christianitatis rara est Chrillianissimum Fra esse Regnum, de quo cicit sanctus Gregorius, qui imit manus, quod Quantum Christi a superan In Hesmerarum Fide, es Retigione, tinuum superat regnum nam cia ceteros Christianos. Haec pulchra est laus ab uno
Sancto, de extraneo. Tanto ergo erit mmis damnum toti Christianitati. s Regnum hoc patiatur qui cogitationis nolirae, ne videre Vltimus damna tamra, si pax non iuerit reddita nodis. Solet dici (Domini nostri in Longobardorum proverbio . quod Deus aufert senseum qui tax vuli. Revera sic est. non quidem per positivum actionem, sed per justam pedimissionem. Not 1 de Iudaeis, qui noluerunt credere Prophetis, dc praesertim Isaiae, &Jeminiae. Beneis ditas elus flevit super civitatem serusialem, quia nomcognoscebas mala dei ructionis quae erant ei ventum, dicens: Luc. ix. r. Si cognovisses O tal stilicet Beres. De hac destructione loquitur Josephus . quiei interiolt, dicens quod opinatur terram eos tandem lutivisse sicut Sodomam , si per humanam viam non Lissimi deli et t. o Domini mei , quaeso, o Domini meis non veniat talis caecitas, aperi mus, aperiamus cordis oculos, ec ad bene videndum auseramus tenebrosas, dc QEuras nubes peccati ma- m propter desectum pacis , dc per affictionem.Dlitiae, ne dicatur: Eaeacam eos miuitia est,m. Saep.ri, Quomodo iussicienter maledicti esse possciit, didam At. Et illud: Excaeca cor popali badius, tete' te centie irati, qui essent causa hujus, vel per eorum malev lentiam , vel Meligentiam. vel iis antiam. dii ut Pompeius, de Romani , opinantes conservare cundem Dominii honorem adversus Julium Laelarem, ceciderunt in mille mortes , in servitutem , in destructionem, quamvis Julius Caesae pollinodum punitus merit, ec occisus. Sed iust exigua confortatio pro illis qui excesserant e vivis. Quae res iuit tunc, de esset modo civilis disiensi
ramur remem evid cc. Illi aevi. io. Recurramus ad orationes devotas, per vitae correctionem scilicet, alioquin oratio nolis esset inaudita, execrabilis, & e communicata , nobisque esset ablata . dc prohibita quoad S1 hos, praeci h noli orare, ecc. Eli r vera omne quod timeo in hoc negotio, est vitae iniis itas, & correctionis desectus qui nos in xsperam hanc eadere saeit neces statem. Nota de quatuor principalibus punctis de reformatione in pedis R
333쪽
lana Regis, in lino Justitiae, de statu .dic praelio,& eretur proximi saar Pranii ad a sescensim . ct nequaqua-
quomodo nihil observetur quod est bene ordina- interseisini filium Me m. sim C. Visit Domin . Platum. mneadetumia de villis His tui super terram. Dixit mo iid paulo ante ad oculum vidimus,qui noluerunt au- -lier: Loemtiar molli tae Domi am memis Rugem d re loqui, aut tractari de Pace, quomodo illis succes verbis. Et aut Rex: Loquere. Dixitque mugire '. ma serit: nunquam revitata fuit pax, di rationabilissime, git. i hujustemia rem contra pepulum Dei , re locvim ut accepi a quodam Dorni Franci quin finaliter ma- est Rex seriam istud, ut peccet, re non red eat eiectum te successerit refutantibus, quantumcunque haberent filiam suam. Omnes a-rimur, F quasi aqua Aiabim rbonum jus . aut bonum titulum altera ex parte. Hu- in terram . m non revertuntur : Nec vagi Dem perire
julinodi enim homines (ut solet dici pueris 3 de Jure,ainimam. sed retractat Oguam ne pereat re alvectas est. eorum faciunt intiriam. Superbi', dc aedignatio nun- Propterea nune veni ad regem ut sequar a Dominam quis placuit Deo, sed eam reiicit, distur i. dc per- metim verbam hoc, prasinia maia . Et duxit a tam marit. danctus Dionysius scripsit quandam Epistolam Loquar ad Regem si quo modo faciat Rex verbum a d cuidam qui nominabuut D ophylus, ad inducem Sa. Et a durit Rex verba mea ut oberaret a rictam dum eum ad benignitatem, & pacem, die. Nota suam de Manis vel petestate emmium vadebant de is ibidem historiam , de de laneto Joanne . & Carpo ressit acie Domini diuera me . re Asiam meum ' L&e. Ibi concludit benignitatem Jesu Christi th Dirae ergo ancilia tna, ut fiat verbum Domini Regum item suisse ; quod adhue vellet pro imbis pati ad nos A et sis fisum. Sicut enim Angeis Domini. A rasalvandos, & pacem dandam, si opus seret. Et est Do mam me a Rex. m nee benediu me mee m Q-Certum exemplum unicuique Christiano Domino,iae moveatur: Unde s Demerim Dem tum est tecum. Missum Christum imitari. Invenitur in historiis tam Grim quitur. Psquam invasita et Rex , quod sequeret aecis, quam Romanis , multos Imperatores, dc D pro 'ab
minos, ut Decium, Curium, C rum, de alios, se Et ait mra sint Tae amem Do mi Rex seviam endeo dilexisse pacem patrue suae, ut ad eam obtinen- sicut habet sapient tam Angelira Dei aet metellum omnia-dam sponte se niorti dederent. Et adhuc videmus per terram. Et mi Rex ad AM: Ecce placa feci vera
dic quolibet, quod ad manutenendum pacem Contra iuvim tutim, pia votantatem tuam: VM et , revora
versarios. Domini, de milites se exponunt mortis cadensque ' supersa e uam supereericulo in bello. Ideo concludunt per hoc Tullius terram , adoratiu-benedixis Reg. . ad xit Abiu h Seneca, nullum posse habere jusrum titulum bel- - iis Fer alem. ,. Et ordinavit Rex. dc statuit Rex landi contra Rempublicam Mguendo Iulium Cae- - pro punitione, ne videret iaciem suam. nec c sarem, de alios commendando, ut Coriolanum , ec is ram te Compareret. , Frabricium, qui potius elegerunt perpetuo injusta Qui vellet immorari circa hanc historiam quae sustinere exilium, quam praeliari in praejudicium bo- est admodum antiqua, tam propter Scoturam in se.
ni publici, dc diis ejus. Quid ergo facere debent quam propter sapiens fierem Ioab, dc Ruis David. Christiani Principes , qui habent pulchram talis be- qui mit usque adeo justiis, dc 1 Deo dileinis. Com-nignitatis, ec chiaritatis exemplar in Jesu Christo, dc parari posset Univei itas Parisiensis nonmodo Iudith, qui perpetuum ex ant premium t neu si viderm dc Ester, quae se exposuerunt mortis mculo prodimus, quod haec miserabilis vita, plena omnibus an ter pacem populi eorum, sed etiam sapienti huic M. Rictionibus, talum est velox quidam transitus ad glo- minae, quae erat Thecuites, quod interpretatur bis riam peri eniendi, bene vivendo erga se, dc proxia rivia. vel tuba. Universitas est sapiens, Demiam mum suum per amorem, de dilectumem, alioquin dum scitur, ec est buccina veritatis. Unusquisque iit casus in aeternam damnationem. Et haec est secun- honua Princeps, aut Miles , qui Regem Galliae duda consideratio quam dicebam . quae expres e po- ligit, exemplo Ioab qui David Regem suum dilinitur in Biblia E. Ret. xiv. in quadam historia, quae gebat, missus per approbationem, qui misit sapie satis videtur nostro conducere pro sito. Ideo eam tem hanc seminam, ut laveretur de pace. vel haec
recitabo de vecto ad verbum. vos vero notabitis C sapiens mulier est Gallicam Ecclesia, cui duo erant filii, quod vobis conducere videbitur. Dicit sic textus, Poriam unus mortuus est. Ipsa hortatur ad pacem. quod Cum Dab Princeps exeresem Dasia percepisset David Primo ad ostendendam assi onem rum multiplican-- qualiter paeartim cures isse s Absalom. .Fod oceiderae dam esse super affictionem. Et quod omnes mori- fratrem suum Amov propter violationem sororu sua Tha- mur, dc Dia non quoit superviventium mortem. mar. Ioab misit iis quandam citatatem ductam Thema, ct Et estet iniquitas contra populum Dei, dc peccatum sta accepit sumium praedantem feminam i evia disit et in Regem. Haec sunt verea sapientis supradictae mu- Simula te plangere oe flume vestim ut m I gubre ct tria lieris. Adde, quod Rex debet esse firmus , de sta- se nee utere iove ota ut a meat diu te pse .c. m. bilis in dietis suis , dc sinis, sicut Angelus Dei, qui
iuum aliquem. Deinde ad bis Regem est Aera ei veris non movetur 1 virtute, nec adulatione . nec detra ba illi qua pono in ore tuo: Amae mm ingressa svis time. Rex etiam debet esse Sapiens sicut e regelus De set mutier Thecuitet ad Regem. cecidis cora-- super tem ne errore salsarum inmmationum decipiatui, sed be-ram. adoravit Raetem. ct dixit: Misa me Rex. Et ne providere, dc EEpicere possit, de quavit adeam Rex: sed cause habes via respoudui: ma, ne isqvantur Conliliarii, si sit propter proprium commulier induaseum ; mari Mi est rem vir metis, edi a D modum, de propter eos, ec ad tervanda magna e
ia tua cram daasilii, - rixarisecat auenum se iam rum negotia, ic hoc quidem in Regis praejudicium,gro , nul Sue erat qui rei priamisere posset: ct percu e dc damnum, Ut s sit pro pace Reipublicae. Et haec
alter alterum S interseris eum. Et ecce eon urgem mo- est tertia consideratio, quae in hoc negotio haberid da universa cognatio a veraum ancillam tua- dieit: Tra- het, quae est diligenter considerare quo deveniant
de eaem nobit qui perculsit faurem se m , ut Meidamaia r tanta subsidia , di pecuniae quae accipiuntur cum eum pro anima fratris seni quem interfecit . O deleamus tam intolerabili onere a misero populo. videtur enim heredem. Et crisaerunt extingueresimiliam meam, qua Regem , dc Principaliores tamen habere. Verum relicta est, ni non supersit viro meo nomen . re reliquiis est, quia cum puer aliquis male egit, invite ipsum Aper terram. Tunc ait Rex iam herem. Vade in damnvm ad scholas proficisci , aut disciplinam. Et equus se D am .ego et in ore Iubebo pro te. Diau. - --er Theis biosus re git trigilem, dc malefictor odit lucem. I-cuites ad Adgem: In me. Domine mi Rex , D iniqui deo homines illi potius amant omnia in turbationem rati est in domo patris mei et Rex aistem , ct thronas verit, in rixas, in seditiones, Suam ut pax fieret, hae A innocens. Et ait Rex e sm eoatradixerit tibi . ut remmarentur. Hii oria est oc Patre Alcibiadis, adduc eum ad me . re iatra non et M tangat. Qui qui ob hanc causam bellum intulit Athenis. Notabeant Recordetur Rex Domi sui , ist non si inpia . historiam. Sed ut verum dicatur , si t. ales homines sci
334쪽
6 i Sermo coram Rege Francia. Pro Justitia. 6 et
scirent bene aliqua, quae sunt in querela, potius com & ad tenendum pacta , ac conscederationes sit sentirem ad pacem componendam. Nota fabulis de lupo, ec agno, & devium, &de aliis ducus rebus, gallice in Istim in straminibus occultatis. Notate, quod si hujusinodi homines quaeTant reparationem aut honum Regni: multa alia bona puncta notari postent circa praedictam his priam Et in gener i pro holi , totius Christianitatis, &praeserit m ad habendam generalem unionem. Ain distis, quod ad obtinondam hanc pacem prodest comsideratio exemplaris Jesu Christi. Doneimo se in qua princetionem per bonam vitam. Prodest confider Regis Vivid, nisi tappareret aliquibus, me nimis velli Are mortalis hujus vitae brevitatem . quemadmodum te uescendere in particulari ad lac tam quod agitatur. Respotulendum tamen est ad hoc quou aliquis pacis perturbator hic ali re posset,lc dicere, x merinae pace ipsius David cumAbsalon ipsi Davidaecidisse, quia postea usque ad mortem Absalon persecutus est Patrem, volens ei omne Regnum auferre. Sed bona est responsio: quia David per iustam dispositionem Dei ( licut iple cognosc t. & confitebatur hinc habuit peis uti otium. Deus vero eum liberavit, de Ablaton crudelem mortem dedit, quemadmodum meis ruerat sua ingratitudine, & perversia in Patrem suum,& justum Dominum seditione. Et est quod iacit ad presens propositum , ad demonstrandum , dc vis mandum , quod nullus cujuscunque status sit potest movere seditionem contra Regem, nisi per iustum Dei Iudicium vastatus sit, ec destructus , quaentumcunque seditionem iaciens appareat potens In multitudine. vel quacunque coiitaederati me. Caveat ei sibi unusquisque qui sapiens est , Deum timendo aliquis talis itarsitan esie possiet virga amictuniis ad puniendos alios, sed finaliter destructur,ec in ignem
Relinquamus modo omnes alias doctrinas, ec sun- demus quinutam, finalemque considerationem , quae
est Regalis autoritas. Super istam historiam Daeuidquae est adeo bona, dc notabilis habetis hic, Domini mei, ouod cum Rex David vellet pacisci eum Abisaion, di suis complicibus, pacem smi ex se, & de
sua propria autoritate , tum interrogando alios et Et quare hoc fecit Quia res haec autoritatem suam Reg Iem principaliter una ex parte tangebat; ian uinem suum, di carnem propriam ex parte altera. Ideo v ivit uti hac autoritate. Et est quod dicimus in postrema consideratione ad iuvandum, ut fiat pax & obtineatur. Videtur de percipitur quod hoc pacis negotium tam git principaliter, ec quasi talum Raegiam autoritatem ex una parte: ec ex altera i uinem ilium, &carnem. Debet ergo (ut videtur rem hanc Rex carere ad m- Cnum siuam, ut ordinet de superiori, ocintimo, seu de parvo ec magno, quemaedmodum bonum illi videbitur ut fiat. Et quis est lubditus, vel subdita, quin se sim te ponere deueat in talem ordinationem Regalis aut ritatis 3 Apparet etiam quod partes per qucretas e rum non quaerant In summa, re finali conclusione Mliam rem per earum pollulationes. Et si sic fieret quid prodessent praeterea aliae justificat mes aut injustinc tiones; actiones aut procelius Modo Rex cogitationem cogitet pacis oenona ictimii pro se. 52 populo suo. Non dico amplius. Parcite mihi Domini, ob honorem Dei, delummae vcstrae Nobilitatis , parcite mihi, si minucteneo tale fienum, processum .dc ordinem, talemque mensuram in verbis meis, dc gestibus, quemadmodum deberem. Amor pacis , dc magnus timor affictionis me compellunt, me pungunt, dc affigunt taliter. ut ratio non satis locum suum obtineat. Audistis admodum patienter, dc benigne, gratiae sint excel- hortabatur sapiens mulier. Prodest considerare parvam utilitatem, immo vero immum damnum quod accidit Regi, dc principalioribMmminis, dc adeo intolerabilem populi opproelionem, Mictionemque, ut aestimari non possit. Proficit conliderare finaliter Regalem autoritatem, di quod hoc negotium sive honor sit. sive vituperium, undequaque sanguinem suum tangit, de carnem , suosque subjectos. Ideo ordinari potest de infimo, dc sublimi, iecundum nava suam allectionem et de verus Deus pacis, Rex Regum tam breviter concedat ordinare , ut hoc sit ad pacem, ad concordiam. ec consolationem. Non autem ut turbatio sit populo, nec dura asilictio, ut omnium commune desiderium exaudiatur, qui tam instanter humiliter, dc devote, junctis manibus. dc poplite flexo orant, dc postulant : hvmat pax, hic per gratiam . ec in Paradiso per gloriam , quam nimis concedat qui est Princeps oc beneditan in s
Beula. Amen. Post histe exhortauio em tota Gallorum Ece iatramquam A fater Regis . ct sha sua miri fas Parisie
A. factu et tres devotas silvitonet. exhortationes. se primito rem se fassi ras orauimes . cypreces et mn enim ad hastae pacem, et Miamm habendam aha habent opera. erunt se insevere in omnibus hortaTi velle 'putam . ut miluerfaciat, vitamque per bonam ad c tonem comat. Oster. et se in omnib/es alas modis, qMot Rex vos Demiam nostrae ad Ameritis inparticulari, vel cui versui, obed reus omni diligmia, ct in Gra assectiome.
JOANNIS GERSON HSoctoris ct Cancessarii Parisie .
D si TE reui m. qui judicatis terram. Sap.
t. I. Domini amate, Ac servate Iustitiam . qui Iudiearia terram. Ad exponendum Convenien
tius quod mihi dicendum est coram Sede hac regulari Justitiae, coram vobis Dominis altissimae, deaarae prudentiae, ubi sita est, dc representata Regalis Franciae retoritas. Ad exponendum, inquam. ex Pa te filiae Regni, scientiae, Studiorum Matris, Univer Atatis Parisiensis Matris meae s exordior per verbum sapientis Regis Salomonis, secundum nomen suum. dc interpretationem, si ificat qualis esse de-
ss vehis Excellint iis, exhortationem fictam quam-Dbeat unusquisque : debet enim esse pacificus. Salo modice, tenere dc insulse s quia sensus parvus est, E tempus breve) ex parte filiae Regis junctae unis viridae Uallicanae Ecclesiae, qua vos orat, clamat de sirpplicat: Veniat pax. Propter supra enumeratas Gnim musas pax eth res religiosa quoad Deum , de Sanctos. atque deinctos. Res admodum salutaris, de amabilis quoad viventes Regiti, omnium Statuum , scilicet Principatus, Militiae, Ecclesiaestici, de Civilis Status. Est res sanctissima, dc utilissima adversus infideles , ec malevolos Regni,
re. Et quia pax absque geretiana sorore sua , vid licet Justitia esse non potest : Iustitia re pax oscularis sunt. Psi xxiv. ii. Et iterit m et Eris Ara , .r,ap a. Jacob. ui. i8. Rex pacificus Salomon hortatur . ec docet in principio libri Sapientiae , dicens : Diligite cte. Et si 'iusquam instet Salomonem Librum illum non mi disie . sed quendam Philonem nomimium. Respondent Expositores , totum ianum illum ex istientia, de verbis Salomonis Ss esse
335쪽
ella excerptum: ideo ei attribui debet. Et mihi videtur , Salomonem aut ejus recitatorem Philonem tare intestim , se princi liter sudices saeculares. diterrenos aci velle , cum timuit, 'V m Maiis te rinis . & iuniat aliquos este Judices, qui aliud iudicant quam cenam, alita viderct superfluus. Utitur etiam hoc verbo Divite . mnu do quod Justitia
fieri debet per voluntarium cordis amormi, potius citiain per aliam quamcunque assectionem, aut occa. Donem , quemadmoAm hae res in sequentibus prolixius declarabunt S M Et ad plenius cnucleandum hanc materiam , dandumque ordinem qui brevis sit,
dit in Deum et qui1 unicuique in sua arte , vel scientia credendum et . Exemplum , In muro i eiendo fides adhibetur latomo. In auro cognoscendo, aurifabro. Sciendi modum procedendi in causa aliqua, aut processu, Ad ocato, vel Procuratori. Huloriam ad hoc recitat Valerius. Notate qualiter latomus, aurifaber, aut Piocurator irrideret The logum , si sibi suum usurpare vellet artificium , aut
eum in tuo opere emendaret Conaretur. Patet prae
terea, Matrem meam Universitatem inpriae sentiarum venire convenienter ad loquendum de hac Iustitia, dc specialiter quoad Facultatem Theologicam, quam- intelligibilis, de clarus , lunaam , secundum nostri A vis unaquae ut aliarum Facultatum ratione Philoso
- I. -- phiae moralis, ic naturalis, de ratione sacrorum C
nonum, merito audiri postit. Patet ulterius, concordiam esse debere, reconfoedera tum specialem.
iriter hanc Regalem Curiam , Iullitiae sentem , de Universitatem sentem seientiae, dc praecipue diligi debet , dc honorari Scriptuia sancta , ut illa in quafividantur , dc stabiliuntur sultitiae fundamenta , ad quae recurrere necesse et , si aliqua difficultas,
aut perplexitas oriatur in aliis scientiis de humanis su-ribus tractantibus. Et si quis conaretur turbare hanc coneordiam , dc unionem, ipse de secto monstraret, se non diligere Iustitiam, nec Regis honorem, quia Menormetu P ac Lusii . Ideo arguendi
sunt hi qui irrident Theologiam perinde ac si phantasia
'aaedam ectet, quia eorum transcendit intellectum. immo omnem intellinum creatum , sive hominis fuerit, sive Angeli , di cognoscitur in lumine Fi- thematis termitios, aliquas considerationes , Potius per modum doctrinae, dc lectionis quam curiosae orati nis , non me nimis onerando non necesiariis allega tionibus, sed ei litar punctum attingere , dc matellae medullain, quemadmodum mihi heri debere videtur coram viviis Dominas meis, qui Legem calletis, di intellectum habetis vivacissiimum, clarum, de tac, te deprehendentem. Scie misi em Diuor. R .vii. i.
Est cognoscere quae res est sustitia, ne procedamus in aequivocatione, vel diversitate aut ignorantia.
Consideratio Secunda.Est eognoscere qui sint Iudices, & qui terram iudicam
xes, hoc est terreni Judices; talibus e
cere debeo, sicut ficiebat tilomon.
tes, hoc est terreni Judices; talibus enim verba ia-B dei, ue gloriae , dc ipsi comprehendere vellent,
- dc intelligere sicut alias veritates per intellectum eorum humanum materialem , dc carnalem , dc per
Est cognoscere hos, qui diligunt Iustitiam, dc signare
huius aliqua ligna et deinde descendam ad casus M tietulares. Omnia haec tria puncta inclusa sunt in nostri thematis terminis , ubi inquit Salomon :M, dcc. Quoad primm considerationem dicamus, quod
rive irataeas. Jultitia est perpetua, seu permanetis, Scconlians , aut itabilis voluntas unicuique ius suum; vel quod suum et , aut ad eum spcit, tribuens, vel reddens. Apparet primo Justitiam divinam esse volunt item. De nulla enim alia voluntate dici potest quod sit perpetua, dc constatu, aut immobilis. Et hoc divinitus dictum est, dc verissime. diemadmodum enim summa Dominatio , Regnum , Iim Ccuci posse ad Theologiam aut ad Fidem, quia
naturalem nationem sine Fide. Duel ego. Isai e. v i. secundum D. Patet etiam ,
nullum esse polle perfectum Leotan, aut Can niliam, nisi noverit Theologiam , aut ram Prim i supponat, sicut principia sua cetra , dc immutabuba : Omnium emis Legum inania est censura (ut quidam ait nisi durina Leria imaginem gerat. Ex plum de Medicina respectu Philosophiae . dc alicuisius Praepositi, qui judicare vellet talium argent rium rei pectu auri bri. Pari formiter est de sudicibus respectu peccatoriam . dc terminoium Legem divinam tangentium in sua sultitia , sive sint haer sis , blasphemiae , tartilua , aut Linorum Sacramentorum vilipensiones , vel generaliter nolim R ligionis transgressiones. Et si quis instet, dica Que , per hunc modum unumquiasue Judicium reperium , aut i mminium in Dco elis immo est vore, ta es lentialiter Deus, Rex Regum, dc Dominus domitrantium , dcc. Parimrmiter de sustitia dici potest, quae est propria proprietas Dominii, seu
Dominationis. In hac veritate bene cognovit Tullius , cum ait emanare ex Scripturat, ut ex diso iacim Tab Ira , sed ex ratione Foris, per qMem Deum intectvebat. Ad hoc Concordat Salmmon. Fussi c. inquit , perpetua est oe immorinus. Secundum thema ad propositum hoc valde alte, de subtiliter concludit sanctus Augustinus, Nu-- posese cognosere Iustus m nisi in divino lumine , ubi tabues Astula se ni verat Mes. Patet iamper, quod sapientia Dei. hoc est, sancta Scriptura (quae dat cognitionem de Deo , dc Prophetarum ejus melius scire debet quid sit Jultitia . dc ejus conditiones, quam quaecunque alia scientia. Et est quod dicit in per a sua Sapiens: Ter me Reges regnant, oe Drat in quoque malefacto rediitur contra Deum inobedientia. Responsio dabitur per id quod in secumda consideratione dicetur, ubi declarabitur, quom do non oponeat omnia peccara aut transgressiones Justitiae reduci contra errorem Fidei , aut ad haeresim, vel ad Iudicium Ecclesiae, quemadmodum imponunt aliqui Theomis, eos sic ita re velle cautinistra. Dietamus insuper quoad secundam partem de Iustitiae descriptione . quae dicit, 'vi suum aenicuiquetri cenat, quod nihil est justum in quacunque re, nisi inquantum divina voluntas sic ordinavit. Et in hoc inveniri potest verbum quod Iuvenalis perversae attribuit mulieri:
Sic volo, sic Iubeo, fit pra ratione via artas. Legum conditores usta decem M. Pio . vIN. Is. APparci praeterea quod ad lanctam Scripturam spinit ostendere , de edocere Iudices terrenos. quae res sit Jultitia. ec quomodo eam diligere dclemi deservare. Sicut ficit Salomon, qui maximus, divina inlpiratione, filii Theologus. Et de hac aut in te nullus habere debet displicentiam , qui tam Sed autenticum magis ad propositum hoc est quod
dicit Propheta et hamis Pacaena me voluit Domin x 'caelo st in terra . cst in omnibus ab ii. Pi
Cumi v. o. Et sanctus Gregorius sancium imitando Basilium dicit quod Hima lex nature est Dei volanta secundum hoc si hi Scriptura dc Theologi, seut
Boetius . nominant ordinationes rerum naturalium Legei, aut Ara , vir Istae sunt Leves coeli, dc Deus certa Lege civicta coercet, dc sint ilia. Hoc modo Leges reperimus , ec Jura in unaquaque m. sive
336쪽
6 3 Sermo coram Rege Franciae. Pro Jublitia. 6 6
sive ieii sibili, sive insensibili, sicut lex ignis eu iura tu, in sua bonitate, aut clementia. Hae sunt tressum alcei iere, calefacere, &siccare. Lex terrae est virtutes Theologim , Fides, Spes, Charitas. Adtendere deorsum. Lex avium est. nidificare tali, vel huc possumus dicere secundum proprietates naturales tali modo. Lex formicarum est, grana colligra es & animae, & suas virtutes. Is ita tollis erit bene ordin aranearum telas lacere et & ita in omnibus rebus, in ta , & regulata per potentem coni tantiam. Virtus ra. quibus relucet sapientia, & jus itia summ.e volunt tionalis per veram prudentiam. Virtus concupistibitis Dei. quae sietat, de reddit unicuique quod suum lis per dulcem temperantiam. Et hoc applicaries . dono, & liberali ordinationes & in e consiliit . poteth contra principales Iustitiae inimicos, sunt pax , atque tranquillitas reni naturae. Verum est, 'mundus, di Ulus & caro. Postumus ulterius dice. magis proprie lolitum esse loqui desumtia. dc Jure, re, quomodo per hunc modum in Iustitia humana, respectu solius creaturae rationalis, quaeliberam volun- & terrena, si rara erit. & assimilata Iustitia Angetatem habet faciendi unum , aut alterum, di ratio- lica, & coeleltis. Exemplum de prima, & supremanem ad judicandum, & discernendum quod bonum Urre, ubi sunt Cherubim, Seraphim & Throni.es , aut malum s ta secundum hanc acceptionem in- In Seraphim abundat clementia, charitas, benignia praesentiatum loqui debemus , quod in iecunda fiet . consideratione de Iudicibus, & Juribus. tas. In Cherubim seientia, veritas . & sapientia. In Thronis potentia . stibilitas. dc constantia. Et hae Sed antequam accedamus, dicamus adhuc in prima res ad tres applicantur status. Ad statum Militarem, hac conlideratione deJustitiae natura, ad cognoscen- quoad potentiam. Ad statum Clericalem quoad sa-dum, quesis esse debeat Justitia humana , & creata, pientiam. Ad starum Civilem, quantum ad concor- respectu Iullitiae divinae, de inereatae. Et dicamus, dem obedientiam. Jultitiam humatam Dei sustitiae eontarmari debere, Protecunda consideratione: Iustitia creata, aut paris
licui vero suo exemplari, qui eo valet ipsa,&es h ticipata, sive humana, Est una virtut qua inclinat norabilis. quo imitatur hanc exemplarem: sicut per is rem trabuere unacram vetus s-- , hoc est, illud
figurale exemplum, Lex Praepositi aut Balivi bona est B quod suum est. Terreni sudices sunt hi qui coercis Gulque quousque ipsa Regis Legem imitatur, &illi rivam habent surisdictionem. Coeicitiva est strat,
contarmatur. C siderandum itaque est . qualis sit faciendi erga alium, velit nolit. Jus est quo spectat Justitia summa. Et quam hoc omnino compre- Mahquem,siecundam volunt Iem , ct Apremi Graiuvem, hendi non potest ; attamen cognoscimius per sanctam 'est De I principariter. aut is suu altas minser. J
Scripturam , & naturalem rationem. Satis concoris risdietio terrena in Iuris Ictio ordanans ait m in vita
dat quod iii Deo ut in summo & persecto Domi- Aa terreo , seu temmati . quoad proximas, sem, aut no & justo Judice . est potentia , est potestas , est intentiorem . secundum Legra natura es , im humana lapientia, est scire, est clementia, est velle. Et so- Jurisdictio seir ualis est rarisiuino, Da vitreum red tum appromata est potentia Patri, sepientia Filio, ec in uua sua spirumA---- proximum
clementia Spiritui sancto. Sic ex ipsa re per ipsum re sinem . vel intemiomem . smendam Hvinam Legem , ct in ipso Aut omni . Potentia Dei mani seiratur in ea. Canem m. Adum per quod homo cognoscit id.tione, sicut in causa reiciente. Sapientia in guber- M quod obliga*m est vineio , di volaemate se premi sui natione. Qui in causa semali, vel exemplari. Oh Letii ustris , ad vilivensim sinem vita temporaris. vel mentia in inclinatione, vel destinatione, stuc ordina- spira Oui, aut utram ne signum per quia, dic. est time, sicut in cauta finali, secundum quod in quia, mentale, aut vocale, vel sm m. Lex divina est inbet reperta est mensura . numerus, ic inclinatio, nam quadruplici graau: naturali in principiis moralibus ommaserat innumero . pondereor mense . Sap. LI. Et positivis, quodam civili, &altero canonico. Volum ubique reperitur unitas, veritas. re bonitas. Ita m C tas duplicem habet spiritualitatem et unxm qidem dus, species , ordo , proportionabiliter ud tres cavi in virtutibus, alteram in rebus ad Dei servitium, desas , hordo , aut moderatio, super emientem, Ministrorum ejus dedicatis. Sed cessemus de his memexemplarem . re finalem. Haec materia ditasius de- bris prosequi, & teneamus, &c. elarari posset, sed ad praesem tantum sussciat i ec Dicta nostra ad secundam considerationem eo applicemiis hoc ad moralem Instructionem , decla- vertamus, in qua debemus investigare qui sunt hirataeo qualis debeat esse humana Iustitia . di qualis qui judicant terram , id est , terreni, vel tempo-Judex esse deberi. In lino quoque Judice debet este rates. Altius ergo exordiendum est nobis, secundum potentia, prudentia, & clementia, secundum exem- Theologicum processum 1 primo principio ad eo plum Dei, & deductionem Aristotelis DPolmeis. Et clusionis dependentem. Processus vero humanae n unusquisque talis debet velle iacere Iustitiam , scire, strae signationis alium temet processum , incipiem& Dosse. Opus ergo est tres sororessematias ipsius do scilicet per conclusiones dc effectus primum Justitiae t videlicet tres alias virtutes dinalesl sem- cognoscere principium. Invisibilia emis Dei a re ais per cum ipse junctis esse, scilicet tartitudinem, vel taera mundi fer ea facta sunt eo spiciamur Rom. constistiam quoad posse . Ac prudentiam quoad sci-DI. Eo. Diximus Iam, di declaravimus, primam, ecre. Et sic in Justitia humana tres illae erunt virtvtra. summam Justitiam esse voluntatem rari , est enim Aristoteles in motui, Principi constantiam attribuit, lamma Lex ligans , dc obligans. Attamen Iustitia prudentiam . di benignitatem ad pol tiam. Mutate haec se derivat, di communicat d extra , sicut fit tres supradita res , ut sit videlicet mensura quoad cit sua potentia, in veritas, sua bonitas . ec domi- Potentiam, nummis quoad sapientiam. pondus quoad natio sua ; ec fit haec communicxtio creatone rata bonitatem, seu clementiam. Item proportioirabili- tionali principaliter, ut detur cognitio voluntatisqus: ter, unitas, veritas, bonitas. Et iterum modus, species, ec cist hoc quod nos arpellamus judicium , Ut
ordo. Itempori, ratione potentiae; veritas, rationesse tectae rationis dictamna. Devi voluntatem suam di-pientiae , Olericordia ratione sapientiae juxta illiad: versimode manifestat, praecipue duobus modis, conis M. eracordia-veratas, d c. Ps. Lxxxiv. li. In suaJ- siliando, aut dehortando per consilium , praecipi e stiti 1Justitiam faciet ab me excessu in invi magno i- do, vel prohibendo. Hic sunt duo sya Dei volumni ire, aut calore, aut nimis magno languore. Erum tatis, videlicet Consilium, dc Preceptum. Et pio.uus non mittendo hac at ue illis, ad dexteram, vel ad prae loquendo Praeceptum est hoc quod tacit Lex,
sinistram. Erit ordo nil aliud praeter squod Justitia ordinata est. exercendo, quoniam Lex dicitur ii hianda . id Patri ergo Iustitiam divinam se hesi. obligando.& pax prilitiae. Et si altius scandere velimus, secum derivare principaliter crecturae rationali , dc adhuc dum priticipia verae Religionis Cavistianae. Justitia spiritualius creaturis rationalibus mundi mesentis,
humana spem sumet in potentia Dei , credulitas in quas appellam vistrices, aut peregrinas, quia dicunt sua veritate, aut sapientia; de charitas, sive benigni- cum Apostolo : Non Minemna his civilaum manen
337쪽
tem &c Hebr. xiii i . Ad praesentem iramque mun- alios gubcrna mi, sed sit iret nebant in dic perseeu. iet civiliis dominatio s ecundum tiones hominum is omni quidem contra illos, necessidum spectat & pertinet
Lei es,& Justitiam Minantem, potiti, quam ad sal vatos, ec dantitatos. Dicamus itaque primum figuraliter, & in summa terminris huc Pertinent . P litia est luminum mortalium societas aia bonmis ordinata. Praeceptum, elbene vivat re se fAiemia quMd temporalitatem, aut 'uoad se ruualitatem.
Politia una dominium habet divinum sub titulo ci- necesse fuit poenas imponere, ae punitivas Leses contra pediversos,& injus Miseniata simplices vivere possent in pace. Et hic radicem habemus, caulas dominationis,&coercitivi dominii. Causa essiciens occasionalis suit peccatum . Causii sinalis luit pax. tran uillitas, ecsufficientia, in vita civili propter finem alterum spiritualem, de divinum. Causa formalis in Legibus conibvilis charitatis, aut Ecclesiasticae temporalitatis; stit, institutis. Causaniaterialis est rationalis crea- vocati ir Regnum. ubi unus dominatur, Politia vero turre mortalis, glorificabilis. At illocratica, ubi pauci boni , tyrannis est contraria ex novis obligationibus. Dicamus igitur ut melius descendamus ad cognoscendunt id quod declaraturi sumus in secunua hac consideratione, qui sint teirent Iudices . dec. quini homo compolitus eis ex duab is subit intiis et una quidem cor Dotali , materiali , altei a vero incor Imratu Et hic mirabilis eii coniunctio qu.x comprehendit, tarm raesentat univerium magnum mundum. Ideo dicitur honu, microcolimus, in omni v cretatura. Et
haec coniunctio fecitndum Metaphysicos, de Themio cis iacta et , ut omnis crLatura ad statim reduc
tur principium , ad Dinma vidclicet per hominem. Videamus praeterea, quod siccundum hane duplicem subitantiam, aut pariem, homo duplicem in generali modum vivendi habet , iecundum duplicem fi-nm. Unus quidem finis est stuperiratui alis , divinus, & in aeternitate. Alter dit naturalis , de mattrialis in temporalitate. Et certum est, hoirum fi- simquam investigamus, ec invenimus causam, dc initium instituendi sudices super terram inter homines, facilius cognoscemus descriptionem, ec terminorum declarationem, qui necesiarii sunt ut cognoscatu pro re nostra . de quibus in suinnis diximus. Jultitia (ut di, .es j v ψ-es, qua M-ram habet, inch-
natura redden m unicuique, aut um
Justitia dividitur in Justitiam originalem, ita uralem divinam vel Evangelicam, ides , politicaem, civilem, Ecclesiallicam. Et Justitia politica dividitur in sultitiam quae inter mercatores diu commutativam, di Justitiam (quae est inter Judices disti ibutivam. Cognosscitur haec divisio, vel distinhio, respiciendo susiitiae
officium in statibus diversis. In Ilatu namsue inn cervix originalis regreabat justitia, in qua fundata ditat titulus. ec sus dominii ciuia homo in tali habebat statu tum in teipid, tum ad extra, nec amitti poterat, nisi sui illa ainittere iur originalis. Sed printereatinis hunc mi Rumiviae statum , dc dicamus. nium unum esse ad alterum ordinatum , ut corpus B quod Justitia naturalis , inquantum hominem respis ad animam, dc temporale ad aeterrium, vel per tuum. Loquor Chrallianissimis, nolo hic insiliere, quoniam etiam ipsi Pthilosophi in lianc convcliarunt sententiam cum de hominis loci scientur ic licitate. I algamus
consequenter nolirae cini sideraticii is oculos ad verae Fidei lumen. Id enim coitipi citcndere non possum,
nee investigare Philosophi in Iblo iraturali lumine
per peccatum originale obscurato , quamvis rem quamlibet cognoscant. Ad hoc tendunt rectae de aetatibus . oc seculo aureo. Meditemur etiam ho minem creatum fuisse sine peccato, dc in Justitia pro statu innocentiae : Fecit Deus hominem rectum. dcc. Eccle. vii. D. Homo in illo statu iudin
indigebat Legibus, aut justitia activa coercitiva , ut cit, fundatur in principiis luris de naturalium Legum rq ne quidem principia omnis intellectus sanum habens rationis judicium cognoscit , de iudicat esse vera,
quemadmodum est hoc principium et Noa facienda est asteri, quod quis minime vectet Ara fieri. Benefactarea ligendi sum. Tadientes sunt honorandi. Toma injuste
oecidendisi est . ec sic de aliis Praeceptis, quae per Moysen in veteri Lege repetita mere, quia non nusquisque sanum haiat intellectuali, aut naturale judicium , ratione originalis corruptionis, sed est anima veluti obfuscata, obducta, obscurara, aut ut taber obsitus, de deletus. Lacua eos. dcc. Justitia
naturalis viram qu iam est , qua habentem Musinis adtribuendum unicaeNM quod suum est Iure mira Tisi. Di .
ad honum cora verteretur. Non igitur requirebatur C a imus enim hominem ad duplicem finem , de dominatio civ.lis, aut politica, velum suffitacbad minatio saecundum originem, ec sititit iam , ad reddendum unicuique quod tuum est, Deo , corpori suo, tuo Pr imo, omni creatura . Poterat esse do minatio aliqualis excellei viae Patris ad Filium , viri ad uxorem, sapientioris ad minus sapientem, &universaliter ratio dominabatur omnibus rebus ratione carentibus. Accidit autem, quod empter transgressionem Legis quae impolita erat nomini, ec denum
ciata, de propter inobedientiam, mox regnum hominis, ta dominium in tyrannidem , dc subjectionem versum sit, ac omnino veluti infirmatum dc perversum. Homo enim perdidit suae dominationis titulum , Iustitiam videlicet originalem , tunc quia ratio non obeis diverat Deo, perdidit per iustitiam vindicativam, ecduplicem vitam, secundum substantiam suam , ordinatum esse. Unus quidem est finis , dc vita sm- ritualis. Alius autem tinis. ec vita temporalis. Et quoniam spiritualis finis excedit vires naturalis ingenii , ec ejus transgreditur cognitionem 3 necesse ivit Deum ii spirare, & revelare finis illius , de vitae notitiam, atque cognitionem. Et quia Deus dc mi
ra non deficiunt in necessariis, Deus revelavit a mundi creatione cognitionem hanc, quanta requir
batur. Habemus enim Cain de Abel Deo sacrificia obtulisse, consimiliter Noe, dc Abraham. Et expressius revelata mit haec cognitio , dc ordinata per Moysen in L veteri, secradhuc multo expressius dc dignius in nova Lege . quam Evangelicam appellamus. Iustitia itaque Evangelica virtut est per quam unitivam talo i domi irationem. Pmprium enim cor- re lan spus filum in ichisma versum cit, de rebellionem con-'s propies be-u---tra imai liram tuam®iliam Rationem, a quo pr diciunt, evadhuc prodibunt peccata, de contra mi nctii Coletitiae, quas die qualibec operimur in rapi nis, latrociniis, liomicidiis, sacrilegiis, proditionibus. Et loquendo per metaphoram, aut silmilitudiriem tunc quatuor tynani sustitiae contrarii , ho-naini, regnum inu erunt. Qui sunt quatuor hi tyranni Sunt quatuor vastiones quae nominiuntur, gaudium,
militia, i pes, timor. De lus Virgilius s. Phil
eouea quam et D ratio non sufficiebat ad seipsum, de
aist fel citatem adipiscensim , ct iamnationem evm-
. . Adjiciamus insuper, de dicamin , quod posteaquam homo natura sua civilis est . di communicativus , dc talem habet indigintiam cui convenienter succurrere non potest absque altei ius
subsidio, homo indueta fuit, ec veluti compulsus in communi vivere cum aliis I dc opus fuit instituere, ac ordinare aliquos convivendi modos. Et
vimas Justitiae, quae ad hoc faciendum inclinat Justitia nomitiatur civilis , aut politica. Politia tut
338쪽
6 s Sermo coram Rege Franciae. Pro Iustitia. 6so
ad recta praeipiendiam re eis nil m. ut in pace libatur mas divisionis Theologia: a Decretorum Facultate.
ct traaquillitare cy s elemia , aut cymad vitam hanc di discretioliis Legis Evangelieae&Juris Canonici u-um radem, aut quoia spira alam. Justitia politica est ira ex parie: Phit ilophia moralis divisa est a Lmibus
virtus via suomu redderea sicut a tuod F m est, feramis Dositivis alia ex parte. Hahemus etiam diteretioneni iam orsitationes em poluia ubi ipsa aeru, sive i-- Jus arcivilis. di ulliuix canonietae ,secundum bono-
paraus sit . sis spirituae i. Et quoniam principia suris, rum . & i acti dirum dives vitatem. Unam quidem tem-cut iraturalis ordinationis siumciunt ad temporalem poralem quoad Justitiam, re Politiam civilem s alie- vitam gubernandam, ordinatae fuere&institutael, A ram spiritualem quoia Justitiam, dc Politiam Ecet manae quaedam ordinationes & veluti voluntariae, fastu am. His hic suppositis,dclineti tis iacile est ali naturali uri minime o viantes : sed etiam non stat terminorum cognoscere discretioncin . jus &quuntur evidenter, praesertim quoad simplicium ma- tentiam, lacultatem aut licentiam, qui de facto ad gis cognitionem. Pariseimiter dicamus , Ecclesiae aliquem spectant, secundum stillam rationem. sus Di- principia haud quamquam susscientia esse ad Eccle- vinum pertinet, secundum Evangelium. Jus naturale,siasticae politiae gubernamen quoad spiritualem vitam, secundum principia naturae. Jus Ecclesiasticum, aut nisi adjungatur aliquid, aut particularius enodentur; tanonicum, secundum Decreta. Jus civile, secundumta ecce causam ultra eam , quae dicta est. Ecelesia Leges. Et paritarmiter manifestium fiet, quiae res sit saneta in principio posses nonibus non ivit onai a. Jurisdictio divina , naturalis, Canonica, civilis. Ju- nec magno redditibus, quoniam Legislator Jesus risdictio nil illud est, quam potestas facim i ct ex GCErillus eam fundare voluit per se, & tuos Discipu- cendi Iuris divini. nai realis, e mei, rabitis: & r
magnia redditibus, quoniam Legislator Jesus illus eam fundare voluit per se, & suos Discipulos, & Apostolos in omni humilitate, ae spirit i- tangitur Jurisdictio coercitiva; alioquin potestas estate per Evangelii sui praedicationem. Unde habe- set Iurisdictio ordinis mus ipsum iugisse , cum turbae eum Retem vel- Lex est si iam aut significantia . qua homolent constituere. Et ordinavit Apostolos suos , 8c id cognoscit ad quod es obligatus per divinam , aut nata Discipulos . contentos esse his quae elargiebantur tur e Iudicium sui S perimi. Ideo est Lex canonica,
ab illis quibus praedicabant. Dicit quoque sanctus is ec civilis. Tria sunt sisna ejusmodi; mentale, voc Lucas hos qui crediderunt in principio , omnia in die, & scriptum. Lex Uivina ordinat hominem pili communi habuisse. Apostoli autem nolebant se in cipaliter, & proximc ad spititualem finem, E. per- quoquam occupare, neque in operibus miseri r diae petuum, & in Evangelio est contenta , aut in eo exercendis, ut libere quocunque ire possent, v praedicax quod necessat io sequitur ad Gangelii veritatem, aut
re. Non est eruum nobis de retiaquere. 5 c. ASt. vi. t. in illo quod Deus specialitcr voluit revelare ad di-
Politia spiritualis squam nos Ecclesiallicam aut cium finem propinquum vel in illo quod tenet E Evangelicam nominamus tunc praecipue Evangelio elesia, dc deteiminat per Apostolorum Traditionec regebatur , & per eos qui ipsum Evangelium no- in diversis hucusqtie successionibus. Nota hic qua runt, & intelligunt, quos nos Theologos appella- tuor gradus divinae Legis. aut Evangelice Lexmus. Et duravit hoc gubernamen , istaque Politia naturalis ordinat hominem ad finem naturalem pro Ecclesiastica pro sultentatione sua , & ad honoran- xime . de principaliter: ec sunt hae duae Leges ijdum, ec per favorem attrahendos homines ad Legem, mutabiles, in quas nulla cadit dispensatio, nisi a L dc Dei servitium. Secundum Evangelicam politiam gislatore , a Deo videlicet solo. Lex canonica h recepit nonnulla antiqua politia de bynagoga, quae minem ordinat ad vitam spiritualem principaliter,& figura est. In principio enim Deus nullam habuit sed hoc est medio humanae institurionis, 3c volunt temporalem habitationem , sed erat tabernaculum, Nae, atque positivae, di veluti per medium vitae hu- vel Arex Dei, quae serebatur de loco in locum: sed jus temporalis, quae spiritualis nominatur. Lex ci postmodum Rex Salomon Templum instituit in ma- C vilis proxime ordinat nominem ad vitam suam. quiagnis divitiis , & magnificentia. Verum est multos Deo est dedicatiis , mediantibus institutioni lvitam suam, quia nititutionibus hu- murmurare hic , & arguere Ecclesiam valde male manis positivis, di voluntariis , quamvis demum vi visne eat recipi o possi soties. Et dicunt tempore ta haec ordinari debeat ad spiritualem vitam, de pera sancti Silvestri vocem quandam auditam fuisse : Igam petuam; sed non est immediate, in quantum est talis
dis benenam est sum est in Ecclesia Dei. Et venerunt vita Patet ulterius quae res sit dominium Evangeli eum, nonnulli in talem furorem, quod dixerunt, post sanc- naturale, canonicum, Civile. Nam dominium Evan
iram Silvestruin in hodiernum utque diem omnes PM gelicuin sicundurn Fidei, Speid Charitatis accepti Das , dc alios qui possessiones huiusmodi rece runt, nem amitti non teli, hoc durante titulo,&competith tenuerunt. membra esl, Antichristi. Et plerique pluribus plene, & integre simili. Aliter Evangeliea adhuc hodie dicunt, quare Praelati non vivant vim dominaetio in divini Juras fundatur instinitione. D postoli . . minatio naturalis in donis , & insure naturae LM Sed hoc error est, &blasphemia, Quemadmodum tur. Dominatio creonica in jure Decretorum & sat paulo post dicemus. Deus dium sos haeret modos suos ctorum Canonum. Civilis dominatio in Legibus &gubernandi. modo quidem in adversitate, modo vh Jure humanorum Logillatarum. Unaquaeque jurisdiato ire prosperitate: pari miter secundum diversita- erio quatuor utitur Legibus, divina, natuiali, civili, tem temporis , ac temporalium locorum ad scrvi- canonica. Iurisdictio temporalis nillitiae iuncta, nontium suum exercendum applicatorum, ad felicitatem proxime utitur Legibus naturali, civili. Spiritualis
aequirendum in spirituali , ac Ecclesiaitica politia. Jurisdictio. juncta Ecclesiastico illi tui, principaliter Cur non etiam Episcopi sunt ut primi Christi FSic nutitur 52 proxime Legibus divina , naturali , cx- autem actum est (ut dici solet) quod qui solum habet M nonica, secundum humanas bonitates. Duae hae Ju aut terram, habet & praelium: nihil enim usquesico risdictiones duobus illis junctae itatibus , sunt veluti
bene inter homines ordinatum est, quo perversi non duo ipsa brachia politiae Christianae. Pacem quoque abutantur . sive divitiae sint, sue paupertas. Ideo con- habere debent , ac unionem ad divinae )ustitiae veniens ivit, secundum Artitotelicam doctrinam, fa- thronum sustinendum. Ambitio cupida, stulta , decere dures ordinationes . quas nos Leges appella- mutabilis suilium suisque sororibus contraria, quae mus, Decreta, vel Canones, hoc est. Regulas ad Iustia sunt benignitas, veritas ecconitantia, comtur schistiam unicuique faciendum, & injustitiam repellem ma immittere, ic divisionem inter duas illas Jurisdi dum. Quoniam autem humanum ingenium non est ctiones, & spiritum mittit mendacii, modo ad unum infinitae capacitatis et Theologi, qui eousque gubedi statum, modo vero ad alterum , ut malevolemii, narret, non suismerunt cognoscere, & memoriath filsitate , dc inconstantia eos seducat. Statui quinere positivas tales ordimtiones ultra Legem Evam dem militari dicit ipsum dilatari debere,&suamam gelicain. Et sic veram. ac legitimam causam habem mentardurisdictionem, propter honorem suum,degi 3 rram s
339쪽
riani, luam quoque successionem. hoiqile alium sta- inquit, ausiis es mutere marem in Grapuintum, Ecelesiasticum s cilicet lubdere , & nus Juriss Domini. &e E Reg. i. i . Et deinde iussit occidi dictionem eum tartitudo sit strentia. Ad id autem alios duos, qui interemerant filium Saulis sui advera colorandum quatuor affirmat falsitates. Qui Iurisdi- inii. Sic fertur , Alexandrum his fecisse qui Da-etionem habet spiritualem , temporalem habere ne- rium trucidarunt. Paret insuper . Judicem aliquem quit ; simi enim veluti album, & nigrum, contra- Pejus agere posse, Ac gravius puniendum eum dile,riae. Christus Jesus verbo prohibuit, de exemplo, ne si erret in modo sustitiam exercredi, excedendo me- Ecclesiastici ullam temporalem haberent Iuriidictio- tas, ec potestatem suam in occisione alicujus malefinem. Notite o ere , dcc. Mari x. s. Fugit cum tum n ctoris digni morte, quam si eum occideret ut priva- vellent secere te egem. &e. Militatis dominatio suam ta persena, sine titulo, aut umbra sui officit. Hoc alienare non pote si surisdictionem, ideo nec ad Ec- declarari posset centum modis, secundum quod cen-clesiallicam transferre potesti tum modis. dc pluribus damm accidere possunt per Status Ecclesias Ficus nullam habet Jurisdictionem, primum factum, quam per secundum, ut exemplum nisi dono terrenorum Principum, ideo semper in hoc evenire potest, ut alii Iudices pro suo exemplo vel- subjecta in1net militiae , quae Ecclesiasticum flatum lent eodem modo sacere, de sic sersitan delinquerent, omni temporalitate privare,&spoliare potest. Exem- ut Superior eorum sinum hoc ad Legem traheret, plum de cornicula, quae induit plumas aliarum & sic injustus erit Dominus ille, & tyrannus per e vium. Jultitia fieri debet amore bono , & bene re- rum inductionem. Et accidere etiam potest, ut Praefulato , non autem odio , non ira , inin suprem latus aliquis aut duo , immo vero tota Ecclesia susia, non ambitione, non crudelitate. Hoc e- suum perdet, &Jurisdictionem. Et qualis cessio es nim modo Justitia verteretur in injustitiain, propter set haec, Malis injustitia, de damnificatio 3 Himrtassis
modum, & finem agendi. Propterea dicit Lex an- qui mortem non meruerunt, sustinebunt eam, quemad-tiqua : seuod in tam est , iusti ex pueris. Deut . xvi. modum Ecclesiasticus non praesentialitra meruit moram. Patet ergo hanc non valere consequentiam : tem, si simplex fur sit, sed vivere debet suamque facere Homo hic mortem juste meruit, ergo is qui cum poenitentiam in carceribus. Si ergo interimatur mox, occidit, non peccat, nec eli puniendus. Occlior enim nome est occidere hunc qui mortem minus meruit svariis modis errare potest, di deficere: aut quia non A & hoc perpetrare nunquid est homicidium est Judex constitutus, sed privata persona: aut ossi- Adde etiam, quod ii res aliqua est consecrata, dccium suum judieandi ad hanc non extendebatur per- oco dedicata, issui eam aufert, de eam frangit, aut sonam, eo quod alterius est patriae, aue Jurisdictionis. male tractat, possessore invito, sacrilegium commitis Patet insuper, quod in supradicto casu occiser Legem tit. Et sacrilegium tanto gravius est, quanto res est
trans editur divinam, quae dicit: occisi Exod xx. sacratior, & pretiosior.r3. Et est advertendum, quod hoc Praeceptum immin Consideremus itaque si creatura rationalis data dctabile eli,nisi autoritate qui eam dat,&nisi inveni Deo sacrata . ut est Clericus , qui est de sorte, detur ipsummet exceptiones secisse , quemadmodum in communicatione Dei. secundum sui nominis inter' pluribus casibus in Utiqua Lege invenimus , ut det lationem c vi Graece, Latine: consideremus nomicidis , adulteris, naereticis . Ibrtiletis. Non inquam, si non sit res pretiosior quam calix aliquis. autem invenitur (ut arguit Dinor quidam Theologus aut imago Templi, aut francus datus in truncum Scotus ut quod pro si dilici furto Deus emcepti Nolite truere Chrastos merat. Ps. civ. gr. Addamus ad nem fecerit, occidendum scilicet esse furem. Non eis huc, quod talis aliquis de quo loquimur, habeat per
tiam reperitur 'uciis aliquis qui non est Judex alte- juramentum talemne, ec per Superioris sui Praeceptum .rius, i pluit occideremini, esto quod morte dignus cmua hujus rri, nonne hoc est notorium Frjurium P sit per sultitiam. Sed a ioc prohibitum est. alioquin ita denas agnoscitis quae contra hujusmodi sunt sequeretur perturbatio in politia , & misso, dc vel- Judices. Etiam hoc ad proditionem rei reduci let esse unusquisque Judex uniuscujusque. Posset. Addamus ' terea Sententias prorsus jactas, Deo ordinata sum. Rom. xiii. I. Patet praere-C re fulminatas de tacto in sanctis Canonibus contrirea occisolem plus deli uere posse alium occidem eos qui Ecclesiae impediunt suri lclictionem , dc con do sub titulo ossicii Judicis, quam si talis omiser pri- tra sacrilegos, qui leparandi fiunt, nec cum eis est vata citet rersona. Dicit sanctus Augustinus , quod habitandum, 1 quibus nec Regii exeipiuntur officia
Simvirata' , 'My . non est-. sed duplex iniquitas. rii. Adjiciamus insuper, quod aliquis talis defende-Poice e lita accidere majus damnum politiae hoc re vellet sectum suum, & ipsum justificare, &hi de
primoniodo, quam altero, propter studium. &-- sim Consilio pariter, nonne est obstinationis signum inlum quod sequitur exemplum, eo quod alio tem- malo, dc desiperario correctionis tam Pro eo, qQmpore ab aliquidus trahi niteretur in consequentiam, Pro suis mammum est pereare, sed diaboliram per se.
rem talem licito , ac juste fieri polle et & hoc mo- verare . Iterum: Non-ardebit qui eam multatam do plus mali, & adversitatis I equeretur alteri. Dicit dum et quia non minara peccat .m eum matris peccat. Julius sirin orationestiaritiam recitat Salustius: Om- Non inserums multitudinem ad faci resim mae m. ma mala exempla ex rebus bonis ma sunt, idest sub sp incia. xxi i l. 2. Adjungamus. ut rei pondeatur adcie boni. Exemplum adducit de triginta irrannis, Sui id quod objici posset, aut dici ad punctum postre- Athenas gubernarunt. In principio quidam occide- mo tactum , quod talis sit sussicienter de facto in runt noniiullos pessimos , & odio habitos, sine J tarmatuet per sapientes Clericos, & alios, quod
dicio; & abique hoc ut prius radirentur. Hos o ctum hoc malum est, & injustum , quemadmodum cisores laudabat populus, sed paulo post tyranni hi, pimactum est; nec tamen ob id se humiliat, nee se honog sitie Judicio intei et nerunt. Idem recitat de Iactum emendat: confiteri non vult, sese intem dc Sylla. iiii Romae intellecit Damasippum , & alios male secisse; immo imponit rem iactam esse per D culpabilos , absque ordine Juilitiae. Romanus po- minum suum ,& bonum consilium , hie nulla erit pullis uinoem laudabat, & laetabatur, quoniam his ignorantiis exculatio. Adpetamus huic propo: to, talis debebaturjuisse poena, lia polini um Sylla com- quod unus talis scire potest Sententias, specialiter eo piehendit & bbrios. ut eorum habere posset divitias tra alios Iudices tui similiter deliquerant, qualiter pio se , d suis, quos puniebat fine ordane. &Justi- puniti fuerunt. dolentur casus Judiciorum. Adtiae initi iunc Habemus in saeris Literis, Salii repro- damus talcm se immere velle Ecclesie Servitio, &bat uiri esse a Deo , qtiod quamvis David minime Missa, non obstante quacunque excommunicationis lateret nunquam tamen eum voluit occidere, sed Sententia, in qua esse eum ipse intimatur. Addamus Jusi tririterfici hunc qui ei suam nunciavit mortem, quod propter factum alicujus talis . dc quoniam eo quod diceret, se ipsum occidisse ob postulationem. correctus non es e a Lectionibus cessetur, , Sem
340쪽
633 Sermo coram Reeem Francile. Pro Juctitia. 6s
nibus in tota Universitate Parisiensi, & Pi iliis. In- rum ejus. Hoc enitu in servabit tyramitet, telligite hie, qtiale malum si ius peruli bona ex lectiois quod ei h venerium, & intoxicatio omnis Dominii e nibus, di termonibus e tranantia; mille de mille pec- termitiandi di subvertendi. Non debet favere plus Cata non fierent, mille de mille Mna olpeta pro virum . illis 'uam aliis in ossicio lux suilitiae. Et manui vis sieresu. di mortuis, naille dc mille animae a Pum nere debet Jurisdictionem Domini sui, & tuoruin te h:itorio liberarentur. Honor Regis de Reginete in minorum, seu possessionum suarum , absque irrati ioe eit per torum Chrillianirat cini aetas, eo quod ex- nabili di munitione, aut augmentatione: alioquin es tria iei publiciant Pariliis nil fieri quoad doctrinas. dc set tyrannus , & per tyrannidem Regmum de geme in hiemali propter laetiones . Addamus uisuper, quod A-: mersec D , C. dota de Riniuinim talis alicujus valde tangil honorem, & linem boam. Nota de comparatione Legum ad telas ara- ratem . N exaltationem lanetae Ecclesiae , & Chri- sicariam. Nota dictum Ciceronis, Platonis, si ianae Religionis, ad quam iuilinendam lanctus Tho- unam praetemerat , dcc. Tertium signum est am
nos & silii ad mortem usque hellaverunt : & re I emetipsum . . & suos, ad se , suosque Justitiae desertassis in minori casu. Judicate itaque si aliquis rationi subdendos . quia Charitas ordinata incipietatis . de quo loquimur per exemplum, posset ei Ih a seieri: sic debet & Jultitia, quia ui sibi nequam strationabiliter de haeresi sui pectus, aut ad minus , id eit intulius, cui bon/DI Eccli. xiv. s. de qui demisi quod male sentiat de Chri litana Religione, & eius sm preelsi nescieru, dcc. i. Tim. iii. s. Deciarat Ari- exaltatione , ec si de hoc secum agi posset coram stoteles 8. ct p. Ethicorum quod homo injustus se , seo O. ditiario Ecclesiae. Addamus, talem alias in si- dio habet, de non diligit: con rmiter ad id quod
mili rasu tuisse deprehensum, ec magis quam quem- dicit Propheta: Qui diligit intemtinem . ammiscunque suorum Praedecessorum , quorum sit me- suam. Psi x. 6. Caulacit, quia vult sibiipsi maxima moria. mala, scilicet mala peccati , dc Iubdit partem sexm Vertamus denique sermonem nostrum ad enume- meliorem, videlicet rationem pejori, scilicet sen-randa signa nonnulla per quae cognosci posset si siualitati. Applicemus hoc ad propositum , ' LI J Judex 1liquis diligat Jultitiam , de in praeientiarum dex malefactor velle debet ut sullitia hat sibi. de tribus contenti simus principalibus secundum tres Exemplum de duobus in Valerio. Nota qualiter habitudines , seu respectus, qui sunt in unoquoque B desiderandum est, ut quis hae puniatur , dc non in Judice. Unus res eius eth ad Deum, de ad reli. Infemo, aut Pursatorio. Exemplum de Mauritio. 3ionem suam. Atius ad Dominum suum, suamque Diligere igitur de t talis, ut sua prosequatur coris
ominationein. Alius ad semetipsum, qui sele sub- rectio, &c.
suam. Psi x. 6. Caula cit, quia vult sibiipsi maxima mala, scilicet mala peccati , dc Iubdit partem suam meliorem, videlicet rationem pejori, scilicet sensualitati. Applicemus hoc ad propositum , ' Ha I dex malefactor velle debet ut sullitia hat sibi.dit rationi. Dic us emb. quod amor Dei. siuab
gete sultitiam. Cur 3 Quia in Deo elisons, origo, sequuntur adiecta sint ab aliota exemplar totum Jultitiae, secundum quod is aptium Ocriptore. diximus consideratione. Quomodo sudex aliquis justus esset aliis , si injustu, sit Deo summo sudici 3 Urinam essent multi Gersoni similes . qui Potem
Nota exemplum de Constantino , quomodo prob1- tibus hujus saeculi veritatem absque adulat.one, nee vit viros Curiae sitis amicos per hunc modum, dec. dimidio dente, aut per risum, live per hacetiam sed Communi autem dicitur adagio, quod, ni- cum. maturitate , constanter, dc intrvide aperunum iuvit, edim iuves guber ionem , RH rent, ad Just. iamque, de Pacem (inter Christiano, gem AE tetit, eum Legem divit. Sequitur ergo quod praesertim persuaderent. Desinerent festam , aut qui Deum diligit, Ministros suos sibi dedicatos et minuerentur rapinae, sacrilegia, iniquitas. ec imu iligit , vinat tuam Religionem , suam Eccletiam, stitia i securitas pi aestaretur peregrinantibus . suura honorem, suam libertatem, liberationem, Ac satores vias Publicas obsidere timerem, dc Geima exaltationem , servat Juna sua , oc omnia quae sua nia praecipue a tam pudenda tandem infamia liber sunt diligenter. Exemplum de praede Ibribus retur, qua prisci, dc nostrae aetatis scriptores latro. Renibus, lancto Ludovico . de iis, dein Nota G ciiiiis eam plenam asseveram. Julius Caesar memi-piitolain sancti Augustini sudicem quendam sui nit. Thomas Aquinas in prima secundae recenset. temporis , ubi dicit , quod Deus sinu esse iubet Franciscus Petrarchac queritur, & qui hodie Ger o maera terre me V, ecc. Hic addere possumus malilae terras quasdam peragrant, qui quotidie eum quomodo unusquisque Judex habere debet tres damno . dc moerore experiuntur. Principes tanta virtutes Theologicas luilitiae sorores. Spem in latrocinia nescire non possunt . ec utinam ipsi hu- potentia Dei, quod ei daturus sit Conitamiam. R. iulcet nodi latrones sub alis suis non foverent. Eosdem in sapientia Dei, quod ei dabit Prudentiam. inquam . qui advenis, Romi petis, Clero, civibus. Charitatem in veritate Dei, qui ei dabit Tempe- dc meclaris Imperii civitatibus pasti in insidiantur, rantiam, vinignitatem, de Clementiam. Alioquin bella indigna movent et lub quorum titulo inno Judex el Rrruptus, dc subveisus a throno Iustitiae centes . & Christianos viros invadunt, jugulant, Charitatem in veritate Dei, qui ei dabit Tempe- dc meclaris Imperii civitatibus pasti in insidiantur, ramiam, vinignitatem, de Clementiam. Alioquin bella indigna movent et lub quorum titulo inno Judex el Rrruptus, dc subveisus a throno Iustitiae centes . & Christianos viros invadunt, jugulant, facile admodum , nisi confirmatus sit , & stabilitus similant . manibus truncant , atque trucidant. in Deo per has virtutes : facile potentiam timet Itanquam post hanc brevem miseriam non super
humanam , operatur per mundatiam cautelam, si altera quaedam perpetua vita , tanquam Deus
deficit judicanao, Ut per austeritatem , aut per i- M iustus Judex non sit eos pro tintis flagitiis perpe. ram subitam. Applicetur omne illud ad praesens pro- tuo calii saturus, tanquam prematum i Deo dimiit
Secmdum signum , quod terrenus Judex diligat
retur; nisi ablatum restituatur.
Utinam laec saltem Augustini verba in eo thus iustitiram est, 'uando amat Dominum suum morta- fixa essent. ec vera esset cerio crederentur . quibusem, re eius domi tionem, hoc cit, cum tendit dam equitibus, 'ui ec de nobilitate quadam sua gi ad contervationem Dominii ipsius per opera, de riantur: qui vere fiunt nobiles, si nobilitas est dira . media quae videtitur conservare, dc in pace tenere & inhumana depredatio. furor, blasphemia, huma- Dominos ad suos subiectos. De quibus mediis tra- ni sanguinis emisio. civium, Druidum, dc Ecclesi ctat Aristoteles v. Et medium principale est, si icorum tacularium persecutio, contemptus et odium, quando in omnibus suis Judiciis ad bonum respicit dc depopulatio calamitosa. Miserandum est . tales publicum Dominii, potius quam adulari, aut stulte non cogitare se homines esse natos , non lupos aut complacere singulari Dominii personae, aut semul tigrides, non vivere humaniter , ut homines, non ZOI t