Petri Fabri Tolosani, ... Commentarius, ad titulum de diuersis regulis iuris antiqui, ex libro Pandectarum D. Iustiniani quinquagesimo. Cum indice copiosissimo ac locupletissimo, ..

발행: 1566년

분량: 448페이지

출처: archive.org

분류: 상속법

381쪽

actio,caeterum debitor creditori dat,creditor alteri: nec nouum aut mirum est, quod per alium accipias te accipere, ut ex Celso Ulpianus retulit . Et ideo re-ι icte Iulianus apud Vlpianum ait, si donaturum mihi iussem uxori meae dare, Znullius esse momenti traditionem, perinde enim habendum atque si ego ac. ceptam rem meam factam uxori meae dedissein .Nullius autem momenti est Mis quod ad uxorem attinet, at certe intuitu mariti & extranei valet. Ideoque si Meum qui mihi vendidit, iusserim eam rem uxori meae donationis causa dare,

& is possessionem iussit meo tradiderit, liberatus erit, quia licet illa iure ciuili G. z at. possidere non intelligatur, certe tamen venditor nihil habet quod tradat, qui qemptori iam tradidisse intestigitur'. unde etiam is euius nomine ob rem solu- di m Mium est, repetit causa non secuta, non is qui soluit, cum breui manu is cuius nominesolutum est accepisse, ac deinde per alterum soluisse videatur, idque in hae specie ab eodem auctore in libro eodem tractatum fuit. Donaturus quippe mulieri cui se nihil debere non ignorabat talioqui contra iussu eius numerauerat sponso, nuptiae secutae non fuerunt, id non dunatorem, sed mulierem eondicere' post Iulianum ait. Quod si ereditor non fuit is cuius iussu facta est. solutio, ipse potius quam is cui re vera te naturaliter data est pecunia, tenetur incondictione indebiti, quoniam quod iussu eius solutum est, pro eo sit quasi ipsi solutum esset, ut in hac specie quam eodem libro xv m. ad Plautium ex. pressit idem auctor in hanc fere sententiam. Qui peeuniam indebitam iussit' i mulieris per errorem quia se debere putabat sponso eius dotis nomine pro . . 'miserat, quamuis non possit cogi solirere antequam nuptiae sequantur, cum exceptione hac tutus sit, si non dolo malo facta quicum dbs nondum esse in- .coeperit petas quod dotis nomine promissum est, & ideo praematutὸ solutam pecuniam non insecutis nuptiis recte condicat ab ipso sponso vehit indebitam ' attamen secutis nuptiis excetrionedoli mali aduersus maritum cui s διθάρ

promisit uti non potest, propterea quod maritus qui suum negotium gessit,& ira nihil dolo secit, ipse deciperetur, si uxorem indotatam habere eoperetur. 'Quid ergo fiet in hae specie 3 Paulus in supradicto libro auctor est, aduersus

mulierem competere indebari condictionem ei qui promisit eius nomine, vel ineeni,hoc est obligationis, Ut liberetur si nondum soluerit, ve icerit,ut repetat

ab ea quod nomine dotis marito iussu mulicin dedit . Quaeret aliquis quam ob rem teneatur mulier ei qui sobiit, cum ipsa nihil ab eo acceperit, Δ respon.dhbitur id quod eodem libro ad Plautium hac regula ' Pauliis noster exprimit, propterea mulierem teneri, quia quod iustii eius solutum sit pro eo babediturae si ipsi mulieri solutum esset, recteque adeo quod si indebitum ab ipsa re

peti. Ah lex soLvi TvR, vivo scilicet eo qui iussit, alioqui non recte soluitur, cum illius morte mandatum dissolutum sit, hoc voluit Paulus in l. vlt. in s. 7 de soluti Ait lex nostra, moto EsT S c. & ideo cum iussu meo id quod mihi debes creditori meo soluis, ego a creditore meo, tu quoque a me liberaris, ut Paulus noster ad Plautium scribu ,& ego quidem ideo liberor quia cum man- M undo solui videor ipse soluere,ut idem auctor ait', tu vero,quoniam ipse a re ac- I. serui.

cepisse videor,& pro eo est quod meo iussu alteri soluisti atque si mihi ded stes. Sed & si te meum debitorem iussero pecuniam dare Titio eui donatum volui, ''

non ideo minus a me liberaris,quod ea mente Titius acceperit ut meos nutrios

faceret,

382쪽

, 3 PETRI FABRIII. C. COMMENT

faceret, qui mei quoque suturi sunt, si pestea Titius eandem pecuniam mihim i h reddiderit . Denique solutam pecuniam intelligimus non solum si naturaliter numerata sit creditori, sed& si iussu eius alij soluatur, vel creditori eius,vel su- ι --μι tuto debitori, vel etiam ei cui donaturus erat, & ideo qui numerauit absolui. i debet'. Et qui sub ea conditione statutam libertatem testamento accepit si d tann eem heredi daret, eumque sub ea lege distraxerit heres ut extraneo alicui statu- liber pecuniam daret,extraneo soluens ad libertatem quasi expleta conditione peruenit, quia, ut est apud Africanum, heredi videatur soluere, qui voluntate

eius alij soluat'. AD L. CLXXXI. Paulus libro primo ad Vitellium. Si nemo subiit hereditatem, omnis vis testamenti soluitur. ne deserta estituta , irrito testamento non adis hereditate, υ petita bin. ρο

On tantia sine heredis institutione nihil in testamento seri,ptum valet' ,sed & omnis vis testamenti luitur si hereditatem ex eo institutus non adierit,ut hoc loco traditur. Quamobrem introducta est lege xi Liab. substitutio vulearis, quae fit in pi binum casum non adhς hereditatis, ne videlicet repudiante primo gradu soluatur omnino testamentum,& confestim admittatur ab intestatu legitimi. Ait lex, s i NE NO&c. Hoc est quod Pomponius ait, si nemo heredi-ώLs,na. ιη tate madierit nihil valere ex iis quae in testamento scripta sint . Tunc autem ' Impp. aiunt locum habere quq regulariter traduntur, ea quae in testamento relinquuntur si ex testamento non adeatur hereditas non valere, cum verbis relicti directis adiri potuit hereditas, non cum illa ipse sic data est ut estet ab in-- testato a successoribus postulanda . Ait lex, NEMO. Quia ut valeat testamen tum id exigimus non ut omnes, verum ut aliquis ex omnibus hereditatem deat. Denique Pomponius in supradicto loco auctor est, si unus ex pluribqs adierit, tutelas statim valere, nec expectandum esse Ut omnes hereditatem do. --.. deant', quod & de caeteris relictis dicondum est, quamobrem uno ex her ε ι -ῖ o dibus adeunte vindicari ab eo seruitus potem . Illud etiam expectindum non F - et , est .i sinis adeatur ab mstitutis hereditas. Denique si extraneus a patre impuberes; heres institutus hereditatem alteri restituere rogatus fuerit,& repudiatam aut omittam coactus a fideicommissario praetore imminente adierit, Paulus auctor est caetera quae in eodem testamento relictia sunt per eam aditionem confirmari, & non tantum libertates aut legata, sed etiam pupillares tabulas, contra Scaeuolae sententiam,existimantis eas non oportere resuscitari destituto iam iure ciuili testamento per primam instituti repudiationem, sed male ideo existimantis, quia tabulae secundae pars sunt prioris testamenti. .Haec est semientiat. qui plures 3. vlt. s. de vulg.&pup. Ait lex, Vsi I T. Pomp. ADIERIT. f --C. Sic sv s i R E dixerunt Impp . Ait lex, H ER B D i T A T E M , addo aut petierit bon. possὸssionem. Sic enim Vlpianus. ex testamento, inquit,ex quo neque adita est bete litas, neque petita bonorum possesso,liberis exheredatio non nocet z absurdum est enim in hoc tantum valere testamentum, ut exheredatio vigeat.

383쪽

cum alias non vale. at . Quamuis autem non valeat iure ciuili testamentum: fattamen si extiterint tabulae post mortem testatoris, ex quibus vel adiri here ditas, vel secundum eas bonorum possessio peti potuit, neutro corum insecuta to peti potest contra tabulas bonorum possessio, quae &ipsa emancipato necessaria Ait lex, o MNis vl TEsTAM 3NTl soLvi TvR, adeὁ ut nec sub stitutio quidem pupillaris valeat, ut ante diximus', pr berquam si milite, qui potuit ipse intestatus filio heredem dare facta sit Papinianui ait, irritum testamentum constitui non adita hereditate',atque ita multis in locis appellatur, eo fit uti non im proprie defunctus ex postfacto intestatus decessisse dicatur cuia ιμ-- .

ius ex testimento hereditas adita non est ,cum ut Pomponius ait, nihil Valeat ,. ,- ex iis quae testamento scripta sunt'. denique,ut Triphoninus loquitur,ad inte- -- stati exitum res redit,etiamsi exheredatio testamento stripta fuerit,& haec non adita hereditate ex testamento nullius monacriti est, ne testamentu per omnia Lintra a- irritum ad notam exheredationi L solam profecisse videatur ', & Paulus alio in loco ait,si heres institutus omiserit se reditatem,legitimum heredem esse,quo- raseri niam haec verba si iNT TATO MORi T Rίad id tempus reseruntur quo te- fstamentum destituitur,non quo moritur'. cu, igitur est successio m ab inte- 1.-rnis. i.

stato,cum nemine hereditatem subeunte omnis testameti vis solititur, quam--r lioriobrem ex destituto testament ex quo seriptus non adiit, nihil consequut miri atatijy,nisi sorte is qui testamenti causam omisit in edictu praetoris incide. rarit Nam & sit quis perfraudem omiserit hereditatem testamentariam gratis, vel di π.. accepta pecunia ut ad legitimum perueniatilegatorum petitione vel possessor, m.ZA DAvel etiam ipse tenebitur, perinde atque si extellamento adiisset'. Plane s qui aeausam testamenti omisit,omnino eam hereditatem noti possideat, cludun. g. -- tur legatarij,cum liberum cuique esse debeat etiam lucrosam hereditate omit. tem,licet eo modo legata,libertatesq; intercidant .

AD L. CLXXXII. Paulus libro tertio ad Vitellium. Quod nullius esse potest, id ut alicuius fieret, nulla oblisatio valet di 'λ

efficere. Frustra partem mimpossibilefactum Is cuius eammerciam non est in olliga -- iisnem deduci. S. Aulus lib.3. ad Vitellium hoc in loco tradit,quod nullius esse potest, id 3 mn. O Lut alicuius fieret,nullam obligatione cffcere valere. Itaque usus pars est per stipulationem constitui non potest,uel deberi: eademque ratione .m d idem eodem libro docet,vsus Partem legari non polle, quod frui quidem pro E.., . parte possimus, non tamen Vti pro parte'. Ait lex, NuLLA os LIGATIO &c. in obligationem deduci nullo modo pbtest fama mina possibile, atque, ut Cel. q u .sus tramias de contractu emptionis ait, impossibilium nulla obligatio est M. Nulla igitur venditio, nulla stipulatio, nullus contractiis ex quo possit oriri Uu ct obligatio, nullii legatu . Hinc Celsum filium dicere Pompo. refert, homine libe prum sciente te emere non posse,nec rem qualibet cuius cias alienatione inter- GJ.hoeiis.

dicta esse,ut sacra, aut religiosa loca,aut quoru comerciuno sit,ut publica,quq Izzno in pecunia populi, sed in publico usu habeantur,ut est capus Martius . Na, επ.vi recte Paulus alio in loco disserit,omnia rem quas quis habere,vel possidere,

384쪽

PETRI FABRI I. C. COMMENT

vel persequi potest venditio recte fit:quas vero natura,vel gentium ius, vel mo- . t rescivitatis commercio exemerunt,earum nulla veditio est'. Sed de huius te. gis quaestione dictum est ad finem l.verum xx G. s.

AD L. CLXXXIII. Marcellus libro tertio Digestorum. Etsi nihil facile mutandum est ex solemnibus: tamen ubi aequitas euidens poscit,subueniendum est. . De hae lege diximus ad l .in omnibus m. s. AD L. CLXXXIV. Celsus libro septimo Digestorum. Uan i timoris iusta excusatio non est.

Lolum. De eo quod metus causa. Elsus lib. . Dig. ait, hoc in loco vani timoris excusationem iu-l llam non esse. Itaque ut maior xx v.annisex edicto praetoris de seo quod metus causa possitrestitui, timorem,& metum ei maioris mali,non infamiae, aut vexationis alicuius adhibitum necesse est,non vani hominis, sed qui merito & in hominem constantissimum eadat. Proinde si quis meticulosus rem ullam frustra metuerit, . t per hoc edictum non restituitur'. Ait lex, VANI TiMORis &c. Vanum timo

runct=.t.3, rem Graeci stultum & ratione carentem vocant,& recte: sic enim interpretan ἀφ tur hanc regulam, O δετα ρπικε. Οα in Ghuintum p ζο ου συμc M. Vanus timor non prodest, non computatur, eiusque nulla fit aestimatio, ideoque non excusat. Ait Celsus, ius DA EXCUSATIO NON Es T. Idem auctor lib.c. ait,va

ni timoris aestimationem nullam esse, ideoque si quis ab alio decem, ab alio satati Mari stipulatus fuerit stimari oportere quanti stipulatoris intersit satisdati,

ι ιβ 'irao idque aut tantundem,aut minus, aut nihil interdum esse.

AD L. CLXXXV.

. Celsus libro octauo Digestorum. Impossibilium nulla obligatio est. De hae lege dictum est ad i. verum x x x i. & ad l quod nulliusa: L x x x ii. s. AD L. CLXXXVI. Celsus libro duodecimo Digestorum.

Nihil peti potest ante id tempus, quo per rerum naturam persolui possit, & cum soluendi tempus obligationi additur, nisi eo praeterito peti non potest.

E hae lege diximus adi. In omnibus xl V. z. Ait lex, ET CvM soc-

Ri To p ETI NON po TEST, ut putas scdictust, intra decediescentu dare spondes3 secus est, s sic dictu suerit,hodie dare spondes3 Etenim Papinianus ait, posse vel eo die pecuniam peti, nec videri praematurius

385쪽

AD TIT. DE DIVER. REG. IVR. ANT. 1si

diei non s nito stipulationis die, quod in aliis temporibus iuris est: nam peti non debet quod intra tempus coprebesum solui pO est, in proposito enim diem no . huis differendae actionis insertu videri, sed quo praesens ostendatur esse resposum'. m. δε-

AD L. CLXXXVII. Celsus libro sextodecimo Digestorum. Si quis praegnantem Uxorem reliquit, non videtur sine liberis de cessisse. E hae lege diximus in libro singulari quem scripsimus

qui aliquando forsitan a nobis, si erimus ocios, luce donabitur. Ait lex, Nos vi DE TvR, interim scilicet quo magis deficiat, vel impleatur conditio. At cum post mariti mortem uxor praegnans esse desiit, intellistitur ex pollActbille vel sine liberis decessisse, si haec mortuos pepererit: vel non sine liberis defunctus esse, si postea vivos uxor ediderit. Hoc eo pertinet ut sciamus eum cui ita legatum est, quandoque liberos habuerit, si praeqnante uxore relicta decesserit, delegatum valere si tamen posthumus na- .i tus vivus fuerit, ut Iulianus docet'. 7.

AD L. CL XXXVIII.

Celsus libro septimo decimo Digestorum. Vbi pugnantia inter se in testamento iuberentur, neutrum ratu est. Quae rerum natura prohibentur, nulla lege confirmata sunt. Elsus hoc in loco ait,ubi pugnantia inter se in testamento iuberentur,

neutrum ratum elle. Ad hanc regulam exemplum commode nullum reserri potest ex iis quae adducit Accursius, excepto eo quod sumitur ex t si Titius s.decond. inst. Vbi ex Iuliano Martianus ait, inutilem esse institutione ita facta,si Titius heres erit Seius heres esto, si Seius heres erit Titius heres esto, quonia existere non potest conditio,& sane repugnare sibi videtur testator qui ita scribit, proinde non valet quod scribitur. Graeci vero ad hanc regulam G cis διακη-- 'reia', notant, si quid legato additu, vel deminutum fuerit, posteriorem scripturam valere: si omnino sit contraria posterior priori, neutram subsistere, ε κω μαθηκου, διυ σω - . i. παρα ty - δεδὶ τῶ πετ v μῶ , cis m. ει θ α σβηκεν, η H ri mi, o Lαρα- καφη πνοσθήλ. Haec interpretes Graeci & vere quidem sui opinio mea ferti in eo quod de immutatione diximus, cum nihil prohibeat priorem scripturam posteriore corrigere, comutare, rescindere vr ait Celsus',sed quod de pugnantibus,5 contrariis duobus Vt neutrum ratum sit,adferunt exemptu, alio pertinere, nec ita conuenienter huic regulae aptari posse arbitror, ut quae superius diximusmon enim ideo nihil praestatur quasi neutra scriptura sit rata, sed potius quod ultima obtineat,ideo nihil pr statur. Ait lex N EvTR v M RATu MEs T. Sic Iulianus ait, duas orationes pugnantia continentes simul falsas esse . De , .i huius legis diximus ad finem l. verum est.x m. s. I. I

AD L. CLXXXIX.

Celsus libro tertio decimo Digestorum.

Pupillus nec velle,nec nolle in ea aetate,nisi adposita tuto is auctoritate creditumna quod animi iudicio fit,in eo tutoris auctoritasnecessaria est.

386쪽

E hae lege diximus ad l .in negotiis.7. Ait lex, QUOD ANIMi iudici ciri T. Secus est,ubi ex re actio venit AD L. CXC. lCelsus libro vicesimo quarto Digestorum. Quod euincitur in bonis non est. Quid in nis nostris esse intelligatur. Odestinus lib. .Regul.ita regulariter definit, Rem in bonis nostris intelligimur habere, quoties possidentes exceptionem, aut .imittentes, ad eam recuperandam habemus actionem'. Dixit Modestinus possidentem id habere in bonis, cuius retinendi nomine habet exceptionem: hoc ideo quia quamquam quod bo-ι LMisseisis na fide pollidetur in bonis esse dicimus,lata verbi fgnificatione Mi attamen idi p re vera & proprie in bonis est,id vere nostrum est,quod nulla ratione ac modo euinci& auferri potest. Quod enim euincitur, id est quod euinci potest aliqua ratione,quamuis eius possessor aliquis esse dicatur', hoc proprie in bonis non . est,id quod etiam lib. xxiv. Die.Celsus ait hac lege. Vnde sequitur ut debitori etiam quod debet recte legetur,quamuis dominus esse videatur . Item ut ho-a nabis mine,in quo Vsu fructus alienus est, aut qui alteri est iure pignoris obligatus, , ' in solutum dato, possit qui soluit conueniri, etiam antequam aut fructuarius, aut creditor evineat,ut eodem lib.idem tradidit',quoniam perfecte hominem zz It alterius non effecerit .Recte itaque Modestinus in proposita regula , Qv OTII sες-- inquit, possIDENT Es ExcrpTIONEM deci quae videlicet exceptio euictionem

misi. impediat.Posse taribus actio nunquam ultro datur, quippe suffciat eis quod .Pi possident,exceptio datur,interdictum uti possidetis datur . Addit postea Modestinus,eum videri rem habere, qui rei amisse recuperandae causa actionem habet,quod exposuimus in i .is qui actione. xv. z. Ait lex nostra,cavo D rvi N-re t ciet v x, id est,in bonis nostris esse desinere, quod per iudiciu a nobis aufertur, ι sistrusi. atque euincitur.At certe non Videtur nobis euinci,quod quoquo modo in bo nis nostris iam esse desiit aut quod nondum coepit'.

AD L. C X CI. Celsus libro trigesimo tertio Digestorum. Neratius consultus,an quod beneficium dare se quasi viventi Cssar rescripserat,iam defuncto dedisse existimaretur, respondit non vi)eri sibi principem, quod ei quem vivere existimabat, cocessisset, defuncto concessiste,quem tamen modum esse beneficij sui vellet, ipsius aestimationem esse. De Imeficia principis. E huius legis quaestione tractauimus ad l .in omnibus Lxv III.s. Ait lex, NON vi DE M. Hoc in personali beneficio verum est, utputa personis data immunitate,quae cum personis extinguitur'.Nam in concessa rebus immunitate, locis sortasse aut ciuitatibus generaliter, quae non debet intercidere tui rescripto Im-ssim dis . cuius Vinianus meminit 3 ouemadmodum eam sc

peratoris expressiam est, cuius Vlpianus meminit ) quemadmodum ea midatam videri dicimus,ut ad posteros transferri posiit',ita non abs re tentatu m in hoc

387쪽

iri hoc existimem, ut quam immunitatem rebus Titi j, quem vivum princepsssutabat dederit, defuncto concessisse, & ad posteros transmitti voluisse in tela igatur. Sane in personali beneficio dubitationem faciebat, quod, ut est apud Iabolenum, Imperatoris beneficium a diuina scilicet eius indulgentia prosectum quam plenissme interpretari debemus , cui sententiae accommodatum d Liais si exemplum adferri potest ex S. vlt. l. quidam consulcbant. s. de re iudic. ut cui princeps magistratum dederit,omnia etiam gerere atque adeo ius dicere, sententiam proferre decreuerit. Item ex l.Vlt.7. de senti pac vi restituta matre quae in metallum damnata suerat cognationis quoque iura videri restituta humanius dicamus,& ex Vlpiani' librisad legem Iuliam & Papiam, ut is cui speciali ebeneficio assidere in prouincia sua princeps permiserit, priuilegium eorum

habeat qui rei p. causa absunt, atque adeo interim dum allidet, & intra annum postquam reip. causa abesse desierit, libera inter eum uxoremque eius sectio testamenti sit ut idem Ulpianus in inititutionibus docet. At profecto Neratius fili. 6.in respondit, non ideo videri sibi principem, quod ei quem vivere existimabat concessistet, defuncto concessit te, quod Bariolus ad rescripta duntaxat pertinete arbitratur,ego ad cuiuscunque generis beneficia referri oportere puto, ut ea in re nos plenis lime principum beneficia interpretari non oporteat, quod etiam dici potest e caeteris casibus, de quibus cogitasse principem non si verisimile. Quamobrem Paulus ait,substitutionem ex beneficio principis puberi muto a patre factam, agnatione sui heredis rumpi, quemadmodum rumperetur si pubes, qui suum heredem procreauit, mutus esse desineret ε. Ait lex, g Lm secto. Ex Niri civ M. Beneficij nomen latius pertinet quam nonnulli existimant. B neficium bonorum possessionis exercere dixit Papinianus alicubi ' Hoc loco nimis. -I.

de beneficio principali agitur, quod ab Vlpiano beneficium Imperatoris' 8

speciale beneficium vocatur. Hoc vero non est unius generis. Nam speciali uis . beneficio permittit princeri,ut quis in prouincia sua assidea . Beneficium con- seri cum imiti unitatem alicui tribuit. Hinc beneficium immunitatis ab Vlpiano dicitur '. Beneficium tribuit cium dat potestatem resipondendi de iure, ' -

quae usque ad Imp. Hadrianum inde ab Augusto peti pro beneficio solebat, ut

Pomponius auctor est, cuius haec verba sunt Primus Diuus Augustus, ut maior iuris auctoritas haberetur, constituit ut eius auctoritate responderent:& ex illo tempore peti hoc pro beneficio coepit. Et ideo optimus princeps rere'. Adrianus cum ab eo viri praetorii peterent ut tibi liceret respondere, rescripsit eis, hoc non peti sed praestari solere. Et ideo si quis fiduciam sui haberet, delectari se populo,ad respondendum se praepararet. Hactenus Pomponius. Aquae beneficium Iulius Frontinus dixit, quod ius aquae ex publico soco ducendae

concedi a principe iurisconsultus docet'.Beneficium ad libertatem concessam . ' x g ρ resertur a Suetonio, ut& ad pecuniae largitionem, cum in Nerone ait', Decedens deinde prouinciam uniuersam libertate donauit, simulque iudices ciuitate Romana,&pecunia grandi, quae beneficia e mediolladio Isthmiorum 8 die sua ipse voce pronuntiauit. Ciuitatis quidem Romanae ius Cicero beneficium vocavit in Epistolis'. Ad haec omnia benefici j nomen pertinet, vis etiam q-3os.

huius regulae promanat. Illud notandum, beneficia quae Caesar indulgebat, ea in ' μ ιsi is decessisset, ab ipsius successore post Vespasianum confirmari edicto solita,

388쪽

,s PETRI FABRI I. C. COMMENT.

quod hodieq; in usu apud nos obseruatur, ut mortuo Rege qui ei succedit in imperio,codicillos & maiorum & minorum iudicum, ossiciorum atq; maginstratuum, utinam tam gratuito quam statim edicto generali confirmet. De Vespasiano quod scripsimus,id in eius vita Suetonius' notat his verbis.Natura autem beneuolentissimus cum ex instituto Tiberij, omnes dehinc Caesares beneficia a superioribus concessa principibus aliter rata non haberent, quam si eadem iisdem & ipsi dedissent, primus praeterita omnia confirmauit edicto,' nec a se peti passus est. Ait lex QUEM TAMEN, hoc est quod Paulus Benefi-

22 α cia principalia principes ipsos interpretari solere ait'.

AD L CXCII. Marcellus libro vicesimo nono Digestorum.

Ea quae in partes diuidi non possunt, solida a singulis heredibus

debentur.

s i. stipula

ne seruitute ligata, mel promissa. Vius legis qu stio ad materiam de seruitutibus pertinet,quantum iudicare licet ex l.3. s.de seruit.leg. quae l.eodem ex libro sumpta est.Atque ita Placentino quoque ipsi & Accurso videtur. Quamobrem si viae promisior decesserit pluribus here- dibus institutis durat obligatio, nec diuiditur, sed in solidum singuli tenentur ita tamen ut solutio unius aliis proficiat,Quamobrem ossicio iudicis cautiones interponuntur,ut si quis ex his conuentus litis aestimationem solidam praestiterit,id pro parte a caeteris consequatur idem dicendum, si testator qui viam legauit complures heredes reliquerit, quae omnia traduntur in theredes. .contra.s fami l .ercisc. Atque hoc est quod Paulus ait, cum a pluribus heredibus institutis via legata est,quia partem non recipiat, singulos heredes insolidum conueniri', unum autem ex heredibus quo casu solidum praestiterit,repetitionem habere a coherede familiae erciscundae iudicio M.Merito au

tem seruitus a singulis heredibus insolidum debetur,& peti potest, cum indiuidua sit seruitus .Ea vero quae in partes diuidi non possunt,solida deberi a sάgulis heredibus dicat Iuriscon. in hac regula. Cui congruit quod Paulus docet, ex persona heredum non immutari conditionem obligationis,& ideo si diui sonem res promissa non recipiat, veluti via,heredes promissoris singulos in solidum teneri quod Pomponius,viae, itineris, actus,aquaeductus partem deduci non posse in obligationem, quod eorum usus individuus sit,&ideo si promissor decesserit pluribus heredibus relictis, a singulis heredibus solidam petitionem esse' .Item quod Vlpia. his verbis tradit,Stipulationes non diuiduntur earum rerum quae diuisionem non reci usiveluti viae,itineris,actus,aquaeductus caeterarumq; seruitutum ':ex eo enim sequitur ut eae stipta lationes cum natura diuisonem non admittant, partium quoque praestationem non recipiantho

Quamobrem & in statua,& in seruitute, terisque,Vt Vlpianus ait, quae diuisonem non admittunt, idem D. Marcus rescripsit, quod in ea specie cum in opere ciuitatis faciendo aliquid relictum sit: nam unumquemque heredem insolidum teneri,& sumptum pro eius parte imputaturum coheredi: Ait lex, si v c vos. Sed & heredibus singulis solida debentur ea quae in par

tes diuidi

389쪽

AD TIT DE DIVER. REG. IVR. AN T. 311tes diuidi non possunt,& ideo si stipulator decesserit pluribus heredibus relictis, singuli in solidum viam petunt, ut libro singulari regularum ait Pomponius', ''qui in hane semetiam adducitur a Paulo his verbis, Ex quo quidem accidere kLa. g. . e Pomponius est,ut&stipulatoris viae, vel itineris heredes singuli in solidum ha beat actionem. Quod ed fieri putamus,quoniam ut apud Paulum alio in loco 'traditur, talis stipulatio per legem x M. tabularum non diuiditur, quia nec potest, adeo ut nec veniat in iudicium familiae erciscundae, nec mutat, quod si vi 2 uni ex heredibus non praestetur, pro parte hereditaria condemnationem seri oportemhaec traduntur in i .heredes, an ea.dam ercis c.

s. In re dubia benigniorem interpretationem sequi non minus iustius est, quam tutius. HHunc A.explicauimus in I. i x. Semper in obscuris in fine. s AD L. CXCIII. Celsus libro trigesimo octauo Digestorum. Omnia sere iura heredum perinde habentur, ac si continuo sub tempus mortis heredes extitissent.

De hac lege diximus ad i.omnis hereditas.c x x x V II I.s

AD LE' CXCIV. Modestinus libro sexto digerentiarum.

Qui per successionem quamuis longissimam defuncto heredes constiterunt, non minus heredes intelliguntur, quam qui principaliter

heredes existunt. Quipersuccessionem res est, non eadem,sed mel meliore mel deteriore iure in iliati sis causis est quam is qui principa liter heres extitit. Vstinianus antiquam regula est voluisse, ut heres heredis heres teia statoris esset',ex qua haec duo consequuntur, Primum ut qui Titio Seij successori heres extiterit, non tantum Titi j sed & Seij heredi- rum C. Gtatem vindicare possit. Etenim ita Caius, sed & si Titio, inquit, qui seio heres extitit nos heredes facti sumus, sicuti Titi j hereditatem nostram esse intendere possumus,ita & Seii Alterum,ut qui testatoris heredi successerit, k hereditatem testatoris non possit omittere, quod ita Paulus extulit,in omnisue '' ' cessione qui ei heres extitit, qui Titio heres fuit, Titio quoque heres videtur esse, nec potest Titi j omittere hereditatem '. Eiusdem regulae memor Iustinianus praecepit ut in annuis legatis, aut fideicommisss, quae testator non cer . tae solum personae, sed & eius heredibus praestari voluit, eorum exactio heredibus omnibus, & eorum heredibus pro testatoris voluntate conseruetur'. d Linona. Quod ipse in dubio ad omnes heredum heredes in infinitum trahi oportere se puto, non tantum enim secundus heres, sed & deinceps successores unius esse videntur, ut est apud eundem Iustinianum '. Huc pertinet quod Vl- planus ait, heredis appellationem non solum ad proximum heredem, sed Ises. 'de ad ulteriores heredes referri nam & heredis heredem,& deinceps,heredis appellatione contineti quod Paulus his verbis confrmat. Sciedum est heredem

390쪽

,ueis PETRI FABRI I. C. COMMENT

etiam per multas successiones accipi, nam in paucis speciebus heredis appellationem continere proximum' .Quod Modestinus lib. c. different. hoc loeo' '' tradit, eos qui per successionem quamuis longissimam defuncto heredes extiterunt, non minus heredes intelligi, quam qui principaliter heredes extiterint. Quod vi verum esse admittamus,non eodem tamen iure virosq; semper centa seri vel hine apparebit, quod cum nemo possit ei cuius testamentum falsum ι ι esse dixerit directὁ succedere'. attamen si qui falsum accusauit, heres legatariois iu g vel seripto heredi extiterit, nihil huic nocere illam accusationem dicendum sit . Atque ad hanc differentiam noster Modestinus eodem lib. c. respexitio ii φυι-- definiens, qui Titij testamentum falsum dixit, nec obtinuit, heredi eius he restris a. iis existere prohibendus non est, quia non principaliter in Titi j hereditatem sue ib..tisH. cessit . Ergo principaliter succedere in hereditatem ex eo testamento quod i ' falsum esse arguit, prohiberetur.Haec est disserentia quod meliore conditione utitur qui per successione, qua qui directo principaliter suo nomine heres est. Vice versa, interdum deteriore conditione est qui non suo nomine no principaliter, sed per successione est heres,Vt puta in edicto de coniungendiscit ma- cipato liberis, in quo praetor ad liberos voluit hereditatem suo nomine pertinere, alioquin emancipato patri non iungi'. Denique Modestinus noster eodem lib. c.disserentiam auctor est, cum nepos exheredatus ei quem auus heredem secerat heres extiterit, ac deinde pater eius emancipatus aut testamento praeteritus accipiat contra tabulas patris bonorum possessionem, iungi patri misi περο ῖ suo nepotem non posse, sed Velut extraneum excludi, quia non suo nomine

auo heres extiterit'. Alio itaque iure censentur qui per successionem, alioqui' suo nomine siue principaliter heredes extiterint,quamuis hi non magis quam illi heredes intelligantur. Ideoque in quibusdam speciebus heredis appellatio proximum continet, ut in substitutione impuberis, in lege Aelia Sentia deae-cusatione ingrati liberti,& in operarum exactione: nam non qui heredi heres extiterit,non qui heres ex successione effectus suerit, sed proximus heres accipiendus est, ut&in illa edicti parte, TUM QUEM EI .HEREDEM EssE Opo R. TERET &c. ex qua legitimi vocantur, nam heredis heredibus non desertiit bonorum possessio, quae omnia facilius explicantur in l. sciendum, &l. ex illa

AD L. CXCV. Modestinus libro septimo differentiarum.

Expressa nocent, non expressa non nocent. E sententia huius legis scripsimus ad i. in personam xxii. s. i. s. Ait lex, ExpREss A NOCENT M. Sic expressa prosunt, no expressano prosunt'. AD L. CXCVI. Modestinus libro octauo regularum.

Priuilegia quaedam causae sunt, quaedam personae. Et ideo quaedam d heredem transimittuntur, quae causae sunt: quae personae sunt, ad

ieredem non transeunt. O E hac legeidis .diximus ad i in omnibus causis.68.s Ait lex, Rivit rci A, exempli causa, immunitates aut rebus conceduntur, aut personis dan

tur.

SEARCH

MENU NAVIGATION