장음표시 사용
131쪽
QUAEST. VIII. CAPUT I. ias Potius quam ad theologos pertinent, ideo hic omissae: qui
eas desiderat . consulat Reiff. in I. decret. cf. r . Gont. et Barbos. ibi. 'D. II. Quid sit commodatum. R. Hic non sumitur commodatum Pro ipsa re commodata, ut vulgo fieri solet, sed pro contractu commodati, qui ita definiri potest e Commodatum rat concerala Glicujus rei od aliquem vectialem usum grGlvito fractia. Dicitur concessio ali-ribus rei; sive ea sit immobilis. ut domus. sive mobilis, ut
equus, vestis etc. nam omnia haec Possunt commodari: Ieg.
i. g. Hujus F commodati. Dicitur Gd Gliquem speciolem usum His verbis primo commodatum differt a pignore, et deposito. in quibus usus non conceditur, et veluti fur habetur. qui invito domino utitur pignore. et deposito : g. Furium cutem instit de oblig. quiae eae delicto etc. Secundo, disserta mutuo: nam ut suo loco dictum est, in mutuo transfertur dominium rei mutuatae, in commodato vero Solus usus, remanente dominio, i et possessione Penes commodantem: Ieg.
Rei commodoliae s. de commost Sunt etiam observanda illa verba: od oliquem vectialem uSum; nam licet in precario non soleat usus rei limitari. in commodato vero determinari solet usus, ad quem conceditur. unde non est licitum ad alium usum uti re commodata: Ieg. In commodato g. Sicut J. de comm . Additur demum . gratuito facto . Per hoc differt commodatum ab emphyte usi, locatione, aliisque similibus contractibus, in quibus datur usus rei sub certa pensione domino solvenda: at in commodato gratuito conceditur: S. Item x S. instit. quibus modia re contrahitur Oblig. iij d. III. Quae res possint commodari . R. I. Iam dictum est quascumque res sive immobiles . sive mobiles posse esse materiam hujus coutractus . At advertendum est, res, quae uSu cori Sumuntur. ProPrie non
commodari, sed potius mutuo tradi. Ratio est, quia incommodato traditur usus rei, quae Postea est restituenda: id autem non evenit, si tradatur' alteri panis ad comedendum, et vinum ad bibendum etc. quae cum usu consumantur, non videntur tradi posse absque eo quod simul
transferatur dominium: cum non eadem numero reddantur.
Haec igitur . sicut et pecunia , videntur Solum commodari
( Differt demum eommodatum a precario quia in Commodato conceditur aliquid ad nsum et tempus sive implieite sive explieite det rmirum
132쪽
posse quando alteri traduntur . non ut consumat. sed ut ulaatur ad pompam, vel ostentationem, ut dicitur lv. Sed mi
Ilem commodari possunt res sacrae. e. g. ab una ecclesia alteri ecclesiae: cv. unic. de commost et revera in hoc nulla intercedit irreverentia . Netitum tamen est res sacras ad usus prosanos commodare; id enim conlinet quamdam irreverentiam, et habetur con. Lignia de cons. dist. E. et erumg. St. jur. in 6. AZor. Pori. 3. U. I. cop. c. SQ. IV. Quae sint obligationes commodalarii. R. I ae obligationes sunt sequentes . Primo , non debetuli re commodata . nisi ad usum, ad quem concessa fuit etexi . in leg. Si ut certo loco S. Nunc Nidendum in sin. V de commod. quod repetitur ibidem D. Idemque Oit. Et ratio de
se clara est, quia dominus rei in ea commodanda potuit determinare usus, ad quos Praecise commodavit . Secundo, debet restituere rem commodatam tempore Praescripto; et id vel tacite, si concedatur. e. g. ut restituatur ejus usu expleto; vel expresse, si praescribatur dies determinata ad restituendum. Ratio est eadem ac superior, quia dominus Potest velle carere re Sua tanto tempore , et non plus. ii Ulterius cum commodatum sit beneficium voluntarie praestitum a commodante, habet plenam libertatem limitandi tempus, quod proinde debet commodatarius exacte observare: Ieg. In commosito g. Sicut J. de commost Tertio, debet commodatarius restituere eamdem . quam accepit, reminam dominus commodando transfert usum, et non dominium . et res aliena semper est eadem numero domino restituenda et Ieg. Rei commodoliae, et Ieg. Aemo F de comm. Demum tenetur commodatarius rem commodatam diligentissime custodire Q lv. a. D. Is quoque r. in iaci. gl Oblig. Et quidem in omnibus contractibus sactis in gratiam solius recipientis, recipiens tenetur ad servandam rem habitam. ut faciunt diligentissimi.
Q. V. Ex qua culpa teneatur commodatarius: et an ex casu fortuito. R. I. Si, ut communiter evenire solet, commodalum figi in gratiam solius recipientis, commodatarius teneretur etiam( Ae proinde commodans non potest rem commodatam repetere nisi elapso tempore statuto ; quam tamen potest exigere gravi Pressus necessitate antea non praevisa; nam ut ait Nauar. et Lam. apiid Lig. l. 3. n. I i in commodatione intelligit,r tacitia haec conditior nisi inierect conligerierem case necessctriam commodarisi.
133쪽
QUAEST. VIII. CAPUT I. 33s de eulpa levissima , hoc est, de omissione illius diligentiae. quam praestare solent diligentissimi. di ili dominus quoad forum conscientiae attendantur ea, quae dicta sunt tr. XI. q. R. cv. X. quiaeSt. c. et S.
R. II. Commodatarius ad nihil tenetur, si res absque sua culpa casu fortuito pereat; res etenim Perit domino suo, adeoque commodanti et cv. unic. de com. Ieg. Si ut certo S. Aunc videndum V de comm. et leg. I. coae eod. Dixi, si casus fortuitus proveniat absque culpa commodatarii: nam sie. g. esset in mora restitutionis, tunc si res casu fortuito periret, teneretur equidem damnum compensare . quia Camsus ille, quantumvis fortuitus, illius culpa accidisset: cv.
uri. cit. de comm . et ulterius, moria suci cuilibet est nocioia,
ut dieitur reg. 2S. jur. in G. Limitanda nihilominus est haec doctrina pro casu, in quo res aeque periisset apud dominum . ut dictum est l. c. c. a. qiacte l. s. rev. 3.
Ilic etiam advertere est, quod quamvis nulla intercessisset culpa commodatarii, adhuc teneretur compensare damnum . quoties ipse in se suscepisset periculum rei, et se obligasset ad resarciendum damnum etiam casu sortuito : nam Contractus ex conventiorie legem accipiunt, ut dicitur reg. 8S. jum in S. ' Videri possunt Less. lib. a. de just. cv. T. n. 38. Navarr. mon. cv. II. Sylvest. M. Commod. q. c. Engel de pactis g. I. ci num. 26. Reiff. I. c. g. 3. 'Quid vero dicendum sit si res commodata dolo nuntii periret, pariter videndum eSt triaci. II. qiacteSt. a. c. I. qiacteS. 3. Regulae in praeti observiantae I. Primo, advertat confessarius contra iustitiam multos solere disserre restitutionem rei precario habitae. Mos est enim plurium, qui aliquam rem ad usum expetierunt. adducere multas excusationes ad disserendam restitutionem, quoties dominus rem suam exposcit. Si ergo res precario habita fuit, statim est restituenda, quoties dominus eam exposcit, quamvis qui eius usum obtinuit, adhuc necesse
haberet illa uti. Solum ex dictis, differri posset restitutio,
quoties revocatio precarii, nulla cogente necessitate, facta esset ita intempestive . ut ex ea damnum alterius Sequeretur. II. Item advertere debet in praxi consessarius nequaquam Posse commodantem contra volun atem commodatarii. et maxime cum eius damno rem commodatam repetere . durante usu, vel tempore concesso et nam commodatarius ius habet ad usum, et ad tempus sibi concessum . I inc si com-
134쪽
i36 TRACT. XIV. DE CONTRACTI RUsrnodans auctoritate, Seu vi rem commodatam ante tempus
repetit, et extude commodatarius Patiatur damnum, tenetur illud compensare , utpote actione injusta causatum . Ila potest evenire. Si aliquis ad tempus repetat instrumenta amtis alteri commodata . equum commodatum pro aliquo itinere lacteudo. boves commodatos Pro arando etc. Solum
excusandos ESSet commodans, quando cum non antea praevidisset suam necessitatem . non repetendo postea rem Suaria
ante tempus constitutum, deberet ipse simile damnum subire . nam non censetur voluisse commodare rem suam cum
proprio detrimento, ut enim dicitur cop. cum licet 2I. q. S. quilibet sibi magis quom olleri obligiatur. III. Commodalarii moltoties parum attendunt ad obligationem , quam habent non utendi re commodata nisi ad eum
usum , ad quem concessa est. et nisi pro tempore sibi concesso et immo rem commodatam aliquando aliis etiam tribuum tutendam . In hoc possunt peccare graviter, ni cum fundam mento Praesumant domi uum non esse invitum , vel nisi excusaret a gravi culpa brevitas temporis . vel modicus usus, quo ea uterentur contra voluntatem domini. Attendant item consessarii commodatarium solvere debere commoda tibi quanii valet usus, vel tempus, quo contra voluntatem domini usus est re commodata . ni iste remittat . vel rationabiliter
praesumatur nolle pretium talis usus. Exemplum sit in eo: qui commodasset instrumentum ad aliquem determinatum usum . vel equum ad aliquod determinatum iter . Certe si commodatarius ad alia etiam eo utatur instrumento, vel equo ad longius iter, debet solvere pretium majoris, seu longioris usus talis instrumenti et equi. IV. Cum multoties evenire soleat, vel quod pereat, vel quod deterioretur res commodata, diligenter examinet confessarius quae culpa intercesserit commodatarii. Si deterior facta est, vel periit, quia ea usus fuit ad alium usum quam
concesserit commodans. tunc teneretur utique istius damna compensare, quia res culpa commodatarii periit, vel deterior facta est. Ita si moriatur equus, quia aliquis eo usus fuerit ad . longius iter. quam commodans Praescripserit. Pretium equi tenetur solvere. Si vero res commodata Periit. vel valde deterior facta est propter usum concessum a CImmodante, tunc videat consessarius . qua diligentia. ea usus fuerit commodatarius: multoties enim in re aliena utenda
parum diligentiae, et discretionis. uti dici solet, adhibetur quando alias magna esset adhibenda, quia gratis res com-
135쪽
DUAEST. VIII CAPUT. II. i 3 modatur. Si ergo ad inveniat rem deteriorem factam , vel deperditam . quia commodatarius saltem non adhibuerit eam diligentiam . quam adhibuisset respectu rei propriae, vel
quam adhibuisset dominus. si res sua usias esset, certe debet illum ad damna compensanda condemnare, utpote quae ex ipsius culpa evenere . . Ultimo in praxi considerandum ipsos commodantes obligandos esse ad restitutionem ex damno, quod passi sunt commodatarii ex re commodata. Id evenit . quando non monuerunt commodatarios de vilio rei commodatae , quando id non ignorabant, nec commodatarius sciebat. Si v. g. Commodent vasa, ex quorum vitio, vel vinum . vel oleum corrumpantur . vel fiant deteriora. si commodent equum effraenem, si bovem cornupetam , Si servum non fidelem ele. debent compensare damnum, quod patiuntur Commodatarii.
Q. i. Quid sit depositum: et quotu Plex.
R. I. Depositum dupliciter sumi potest. Primo pro ipsa re deposita. et iuxta hanc acceptionem leg. r. D. I. p. depositi, ita definitur: depositum est quod custodiendum cilicui tum est. Secundo surnitur pro contractu depositi, et in hoc Sensu communiter definitur: contractus, quo ciliquid Glteri gratis custodiendum silure Dicit uir gratis custodiri res tradita: nam depositum videtur exposcere, ut fiat gratia solius deponentis, et si depositarius , ille nempe, qui recipit rem custodiendam . pro eustodia exigat aliquam mercedem. contractus depositi polius transit in contractum locationis, quatenus scilicet censetur depositarius locare operam suam ad rem custodiendam: ' et t. lv. g. g. si νestimenta J. depositi. Sicut transit in commodatum, quando deponens concedit, ut depositarius re deposita utatur: I. I. g. Si quis seroum st. eod.
R. II. Depositum aliud est judiciale, aliud privatum. Iudiciale conlingit. quando res apud indicem controversa deponitur apud tertium custodienda . ut lite finita victori tradatur . I oc depositum alio nomine sequestrum etiam appellatur. Datur etiam depositum iudiciale . quando renuente creditore accipere pecuniam oblatam a debitore, pecunia deponitur . et liberatur decreto iudicis: Ieg. Licet st. depositi,
AZDr. P. 3. I. I. cap. I. Depositum privatum intervenit.
quando vel sit privata muctoritate partiam , vel quando de-
136쪽
i38 TRACT. XIV. DE CONTRACTIBUS
ponitur res custodienda apud aliquem fide dignum . Si hoc depositum fiat. nulla cogente necessitate. dicitur voluntarium i si vero fiat timore alicuius periculi, puta incendit . tumultus, etc. dicitur necessarium: ' d. l. I . g. 32. st. eod. quod ab aliis vocatur depositum miserabile . 'Q. II. Quae sint obligationes depositarii. R. I. Depositarius tenetur custodire rem depositam ea fide et diligentia, qua res proprias custodit et Ieg. Ouod Aeroia fispositi. ' Et hoc adeo verum est, ut hona fides abesse praesumatur, Si rebus suis salvis existentibus depositas amiserit depositarius: cap. Bona silea fit. de deposito, quae accipienda est, prout opponitur aequitati . Gonga l. in d. crap. n. X. O . I. BOnia siles st. depositi. I. Cum duobus D. Venit st. Pro socio. Agor. I. c. cv. 6. Palaus de just. disp. I. p.
8. n. g. Laum. lib. I. tr. c. cv. et S. I. I. 'R. II. Deposilarius non potest uti re apud se deposita: illud enim est discrimen inter depositum et commodatum, quod in hoc contractu conceditur usus rei commodatae . non vero in deposito. In duplici nihilominus casu potest depositarius uti re apud se deposita. Primo hi adsit praesumpta voluntas domini; tunc autem praesumitur dominus usum rei depositae non interdicere, quando usus nullum damnum ipsi assert, et aliunde sequitur ex eo aliqua utilitas depositario: ut enim communiter dicitur, quod tibi non nocet, et alteri prodest, de facili est concedendum. In hoc igitur casu usus depositi licitus est. nec depositarius teneretur veluti de furto, ut accideret quando uteretur re deposita stontra voluntatem domini: Ieg. Si socculum st. depositi etc. ' quod habetur j. Furium instit. de obligot. quiae ex delicto, et explicat Covarr. lib. I. ναr. cctP. I S. D. S. 'Ex hac doctrina inserunt DD. quod si ego apud me haherem una eum aliis meis mercibus merces alicujus amici. et data opportunitate venditionis, pro majori commoditate, quia E. g. sunt magis ad manum. Sumerem merces amici. illi applicando meas aequalis bonitatis, non tenerer postea de damno, quod pateretur amicus, si perirent merces . quae remanserunt. Non tenerer, inquam . quia suppono quod si non distraxissem merces amici. eae periissent. Ullerius semper cum Solum pro majori mea commoditate commutavi meas merces cum mercibus amici. iste praesumitur consensisse , adeoque merces . quae pereunt, ipsi amico tanquam vero domino pereupt. Lugo d. 33. de just. n. S. Tam b. I.. s. de contr. tr. I. c. s. g. c. num. I. Molin. d. Sa 3. n.
137쪽
ubi supra P. S. et late Rosign. contriaci. s. Uisqvis. a. g. p. 'Secundo depositarius uti potest re deposita. quando dominus expresse, vel tacite concessit talem usum; quamvis tunc potius interveniat mutuum, si concedatur usus rei usu Consumptibilis, vel commodatum. Si concedatur usus rei Don consumptibilis. Quando usus expresse conceditur de se Patet. Quando vero tacite concedatur, considerandum est ex circumstantiis. Si e. g. tradatur pecunia custodienda in sacculo sigillo munita. vel 'in arcula clausa. tunc clarum est deponentem nec tacile concedere talem usum et Ieg. I s.
Si socculum p. depositi, et ad ipsum pertinebit incrementum, vel decrementum pecuniae: sicut et ipsi peribit, quando pereat Fine culpa depositarii . Et ratio horum omnium e St, quia semper permanet sub dominio deponentis: ' ita
Molin. Less. Reginat d. ap. Bonac. q. I S. P. I. N. I. et c. Si vero consignetur pecunia non clausa, nec obsignata . nec illius usus interdicitur, tunc tacite intelligitur concessus depositario illius usus. Et revera in tali casu dominus nullum patitur damnum . nec incommodum , si depositarius ealitatur: nam ex tali usu transfertur dominium in deposita.rium, et ita non amplius stat periculo domini, sed depositarii . Crederem tamen nec lacite concessum usum talis Pecuniae, quando depositarius tempore restitutionis non posset habere paratam simile in pecuniam, nam tunc non Posset credi dominum consentire. ut eam si hi applicet, vel distrahat ad negociandum etc. Et in hoc casu graviter. etiam Peccaret: nam gravem faceret iniuriam domino distrahetido summam notabilem pecuniae ipsius. quando non posset eam tempore debito restituere: sicut etiam teneretur de damno et interesse, ut de se patet. E contra non crederem graviter peccare. etsi uteretur pecunia deposita etiam contra volun talem domini, quando certus esset similem pecuniam habiturum lempore restitutionis, nullum domino damnum imminere: nnm in talibus circumstantiis non esset rationabiliter graviter invitus. Tamb. cit. n. 6. Pal. tr. II. d. 3. P. I. Leur. in a. decret. Iit. I S. q. Iuc. Lug. et alii DD. cc. 'Vel uiatur autem pecunia deposita cum tacito consensu domini. vel sine illo. certum est, quod si eam exposuit negociationi, et exinde lucratus est. lucrum pertinet ad depositarium . quia est fructus industriae . Item certum est. quod si deposita fuit pecunia cum expressa, vel lac ita sa-cullate ea utendi, si ea depositarius utatur, cum tunc de-
138쪽
i o TRACT. XVI. DE CONTRACTIBUspositum transeat in mutuum, incrementum vel decrementum pecuniae et ad ipsum depystiarium pertinebit. Tambur. de conir. lib. s. tr t. T. cv. S. D. I. num. I. Trull. lib. I. COP. IS. div. g. ntim. c. R. III. Depositarius tenetur absque mora restituere depositum reposcenti: cop. Bono silea de depo/ito leg. g. g. Est autem r. depositi. Nec Potest depositarius retardare restitutionem, eo quia deponens reposcat depositum suum , antequam finierit tempus. Pro quo fecerat depositum: nam de .positum semper est revorabile ad nutum deponentis, et tempus censetur praefixum ad obligandum depositarium ad custodiam . non vero deponentem ad non repo cendam rem suam et Ieg. g. cit. S. Si Sic Aposuero, noSign. contr. s. Praen.
Volunt etiam leges non esse negandam restitutionem depositi titulo compensationis: Ieg. Si quis Nel pecunios C. G- positi, I. ult. C. de compens.' Et hoc ita ut nullam admit-lant Excusationem aut moram. Deque exceptionem aliquam
objicere depositario liceat adversus deponentem. ut tradit Gregorius IX. in cap. Bona siles de deposito et passim DD. in dict. cv. ' At non pauci DD. morales id pro foro externo attendendum dicunt, non pro foro interno, quando alias debitum esset certum . nec alia via nisi compensatione posset depositarius crediti sui solutionem obtinere. Laum. lib. I. tr. I. cop. s. n. go. ' Less. de iust. lib. a. cv. II. num. 6o. Peir. Navar. lib. 3. de restit. ccp. a. n. 38s. De Lugo disp. 36. n. 8s. Gibali n. de usur. lib. I. cctP. G. Gre. 3. n. i. . licet contrariam sententiam fusius doceanti et etiam in foro conscientiae tenendam contendant Io. Medi n. de restit. q. a. illot. 32. Comitol. lib. I. respons. q. 3s. Sylv.
Numerantur etiam aliae causae, quibus liceret depositario negare restitutionem depositi. Primo si ex restitutione depositi aliquod spirituale . vel temporale damnum depositori. seu alteri innocenti immineret , ut si quis repeteret gladium depositum ad se ulciscendum: con. Ne quis orbitretur j. Duo sunt et t. quiaest. a. Secundo res deposita tradenda est fisco . quando bona depositoris ob aliquod ejus crimen fuerunt confiscala: lv. Bonia sina g. g. st. depositi. Tertio si lar deposuerit rem furtivam, tunc domino comparente, isti est tradenda . non suri eam reposcenti: exigit enim iustitia ut jus suum unicuique tribuatur: citos. Iv. Bono siles h Incurrit. Quod si dominus non compareat, restituenda est
139쪽
QUA EST. VIII. CAPUT II. i ruri depositum petenti. lv. g. g. Si praedo p. deposit. et
cit. g. Incurrit. Demum si fur deposuerit rem ablatam apud
dominum. et iste postea cognoscat rem esSe Suam, non te-
Etur restituere furi eam repetenti: citat. lv. Bona si a g. Si tamen etc. et de facto non patitur ratio. ut quis cogatur rem propriam alteri restituere. ' videatur Reiff. Ioc. cit. n.
v. III. Ex qua culpa teneatur depositarius, si res 'posita pereat.
n. I. Regulariter loquendo . depositarius tenetur tanturnde culpa lata, hoc est, si res deposita pereat ex omissione illius diligentiae, quae communiter adhiberi solet. Ratio est. luia regula generalis est, quod in contractibus, qui gratia Solius dantis celebrantur, solum attenditur, Si res ex culpa lata pereat : hoc autem intercedit in contractu depositi; nam depositarius solum accipit rem conservandam in gratiam de-Ponentis: I. g. νers. talpiam C. de deposito, iuncta Glossa,
ei l. i. g. In conducto, et g. sn. st. de deposito. Dixi, regulariter loquendo; nam dantur aliqui casus, in quibus depositarius tenetur de culpa etiam levi, si Hempe Pereat res deposita ex omissione diligentiae . quam adhibere solent diligentiores. Primo si ita cautum sit, dum factum fuit depositum: lv. i. g. Si conveniat, et g. Siaepe st.
PO. et patet ex illa regula generali. quod confriactus excon entione legem occipiunt. Secundo si depositarius se ipsum obtulerit pro conservando deposito: I. g. cit. et cop. a. doclum. et ratio est, quia depositarius offerendo seipsum ad
recipiendum depositum, censetur se obligasse ad maj'rem diligentiam praestandam . Immo cum aliquibus videatur tunc depositum fieri in gratiam solius depositarii, dicunt teneri etiam de culpa levissima. ' Reiff. i. c. n. ai. Abb. in aecv. BOnia siles n. 3. Laum. l. c. tr. c. COP. A. D. X. Pamlaus i. c. p. p. n. a. ' Tertio depositarius tenetur de culpa levi. si aliquam mercedem recipiat pro re deposita custodienda: nam tunc contractus est ingratiam utriusque: atque ita sancitur ciap. a. de deposit. et leg. I. g. Si vestimentia,
et S. Si quia servum T depos. Ulterius, ut dictum ebi Su-Pra, tunc contractus potius est locationis et conductionis. quam depositi. Demum deposita ius tenetur de culpa levi. quando est in mora reddendi: immo et tunc ipsi imputabitur casus fortuitus , ut expresse habetur cv. a. de depos. Volui haec adnotare. quia quamvis ex a me traditis intract. de just. et iur. obligatio restituendi in soro conscien-
140쪽
i u TRACT. XIV. DE CONTRACTIBUS
tiae solum insurgat ex culpa theologica gravi, nihilominus haec facilius potest intercedere, quando quis tenetur ad c stodiendain rem majori eum diligentia. O. IV. An depositarius . seu commodalarius teneatur sabvare potius res depositas et commodatas, quam Proprias dum non possit utrasque Salvare . n. I. Si res depositarii , vel commodalarii sint pretiosi res rebus depositis et commodatis. Pol est suas res prelio- Siores salvare prae alienis minus preliosis. Glossa in leg Si ut certo N. salvos facere as. commodiali. Et de tacto neque diverso modo operaretur diligentissimus, quoties in di- Si rimon venirent res propriae pretiosiores . et alienae viliores: Agor. p. 3. l. p. dg com. f. T. q. 6. Laym. I. 3. fr. c. c. I. n. p. ' Ηoc ipsum tradit Abb. in d. ccip. n. a. Enget de de Osit. n. s. Less. c. a T. n. 23. et EI. Rei . n. co. 'n. II. Si res depositae, vel commodatae aequales sint in Pretiosi late cum propriis, depositarius potest proprias prae alienis salvare, secus commodatarius. Quod id possit de- Postiarius, ex eo Probatur, quia accepit depositum in gratiam deponentis, unde non est aequum ex commodo alteri praestito ipsum damni sicari. Praeterea quando caetera sunt Paria, Potest quis magis diligere Se et ProPria, quam alios et aliena. E contra aequilas postulare videtur commodatarium propriis rebus alienas sibi commodatas aeque Pretiosas ante serre debere: nam solum in sui commodum res alterius arcepit: unde potius consulere debet rebus illius, qui eas ipsi tradidit, quam propriis juxta communem regulam, quod qui sentit commodum, debet sentire et incommodum, quod saltem veri sicari debet, dum omnia sint Paria. Less. l. 2. GP. II. D. 2s. Laym. lib. 3. tr. c. c. p. n. p. ' juncta l. Si vi certo g. Ouod Mero st. commodiali . 'R. III. Depositarius potest anteferre etiam res Proprias viliores alienis pretinEioribus . natio est . quia cum depositarius acceperit depo tum in gratiam solius deponentis, non censetur voluisse se obligare ad custodiendam rem alienam eum suo incommodo. Id non veri sicatur de commodatario , in cujus gratiam tactum est commodatum, et si commodalum factum esset in gratiam utriusque, tunc damnum esset dividendum. Bonac. d. a. q. I. p. 6. n. 25. Quae tamen dixi de depositario . velim esse intelligenda , quando ex amissione rei suae grave incommodum sentiret . non vero si imgius incommodum esset leve. et incommodum deponentis valde grave, dum jacturam rei suae faciat. Ili his circum-