장음표시 사용
71쪽
A remur,cosiderari cit,si nos uelimus res omino exitu habitura sit: quod si ex alterius animo finis depedea tunc secus esse 'quapropter si seruo uel filiosamilias haereditas e dspretia. delata sit, antequam adeant, dominus uel pater spem iustam in illis bonis non habet. quoniam seruus uel filius,ut adeat,cogi no possunt x , cum quamuis iubente domino f i p po posse eos,nolle adire, Alexandri costitutione clarusit. sed cum haereditas ipsis agna, letis uel liberis hominibus scriptis in testamento desertur qualis est nostrae quaestionis casus) tunc ies illa approbatur,oc ius adeundi in bonis eoru esse costat φ, cum di de huiusmodi spe idem iuris eiste,quod de ipsa re,ueterv autoritate doceamur, ec Bariosius ipse quibusdam exemplis ostenderit: ueluti dum post morte legitimum rescripto fieri spuriu non posse, indistincte scripsit ',quonia agnatis praeiudiciu fieret: quamuis enim nondum adita haereditas fit iuste tamen sperant se adituros,& ide obseruae,aim si adidissent: quin ta idem,iustam spem habere eum cui fideicommissaria haereditas debeatur,autumat,& no aliter iudicari,quam si ea iam restituta esset .nam 5c si domino relicta si haereditas,si seriau manumiserit,di seruus occisus sit, ex Iuliano traditu est, per Aquiliam legem tib aestimatione solum serui, sed ec haereditatis eius causa amissiae domino restitui ut expressim costet Dem illam probabile fuisse di in bonis domini illud ius ante manumissione saltem legis dispositione extitisse. Igitur minime ads
mittendum puto Iasone dum ius id adeundi in bonis nostris esse abnegat,praesertim cum allegata ab eo lex, no recte percepta sit, sed sententiam nostram ex Harioli declas ratione tueatur: quamobrem huiusce rei aliam rationem esse arbitro Scire itaq; debemus,hereditates in eius personam deserri, quem testator elegerit: qua de causa si is ab I d. l. pretii. humanis decesserit', integra re non debet haereditas, eius haeredi concedi,que testator ipse no nouit . fingamus, me tibi mandare, ut centum Titio des poteris ne alteri dare minime uer cu mandati fines sedulo obseruari deceat .nam Sc dispositio,que unius m Vt ηo. il .pen. mentione iacit,etiam in fauorabilibus,ad altu tamen trahenda non est'. Item dc quod f si GN. pri. alicui in beneficium uel propter merita conceditur,personam n5 egredi testatum ma η ι -τitu urinet'. in contractibus quoque ius acceptandi in haeredem non transire eadem ratione Gy proditu es igitur cum quis institutus est,ta illi delata est haereditas, si interim moria mi η tur, ad haeredem no transmittit: quoniam ea praesumitur instituentis uoluntas esse, ut ' uq pNis quem instituit, habeat,no quispia alius.quocirca felicissimi imperatores Theodo ἡ-ias risus N Ualentinianus, si ante apertas parentii tabellas fit a decessissent, ad liberos hae, ' reditatem transmittere eos pone sanxerunt ne ob casus humanos aut haereditate nespotes fraudarentur,& aduersum avitum desideri u alii insperato haereditatis comodo fruerentur.en igitur quemadmodii defunctii ipsius praesumpta uoluntas transmissios nem uel locum habere suadet,uel uetat: ii quidem 5c Baldus asenq; 5c Socinus caussam cur legata transmitteretur non aliam tradunt,quam testatoris uoluntatem: ec id tertiae legis argumeto,quae in Digestis de leg. primo est. si igitur in legatis ita est,cur non idem in haereditate esse asseramus nam etia ius bonoru possessione contra tabustas implorandi, Baldus,Cornws, A lex ader non transmitti existimariit : quod idcir
ω esse interpretor,quoniam ea persecutio aduersatur testatori, ec cotra avitum desis derium est. quilibet ergo suus haeres trasmittit, cum is credatur patris animus esse,ut
transmittat: item p quonia is ipso iure est heres.qudd si illi substitutum esse additum i ist via. h.
proponatur,nulla fit transmissio x, cum ius illud suoru haeredum tollatur,unde testa i ιβ d. i. g. tori mens aduersari praesumitur: sed N in infante idem dicendum est, cum non modi ρο ναν. us amor testatoris erga infantis parente uideatur,qui illi per filiis acquiri uolebat'. ut i in isti c. Concludendum igitur, transmissione non fieri: quoniam instituentis mens regularis de iure delib. ter ea praesumitur, ut illi quem instituit, solum esse consultum uelit. fiet ergo trafinis sio,cu uoluntas haec ad instituetis haeredes porrigitur,ut in superioribus casibus: sedec cum haeres institutus constitutionum beneficio annum habeat ad deliberandum,si - . . interim moriatur, etiam trasmittet : tum ne legis autoritate fraudatus uideatur tum M tis quod uerisimile est haeredem institutu,si uixisse adituris suisse.nam di quotiescunq; ' haeres uel ex facto alterius,uel poenae alicuius timore impeditus no adit, utamitiere ia latuitis. f. cum delatam haereditate ec aequum est,ta Bariolo,caeterisq; uidetur'. sicuti Ninfans ti es sis.
non suprascripta tantum ratione transmitti sed etiam quia ob aetatem occupatu ire
risimile est,cum iacultas adsuisset,aditurum suisse: oc si hanc rationem admiserimus,f a solum
72쪽
a ti. ad Trabes. a In l. n. c. qui
solum illud aduersabitur,quod ea ratione obseruata, uniuersale fideicommissi ius no Cet an l. myio. transmitteretiir, cum tamen comini caeteris sententia nariolus transmitti autor sit . Olet q. uerum enicacibus argumentis opinio haec no sustinetur, ut Lancellotus , Decius NIason asserueriint:& ideo Acciri lius nunquam transmitti ubique censitit, quod etiamsi frequetiora sectemur dicendum est, idcirco transmitti, quoniam haeres qui adiit se, mel ratione spei uere obligatus cst': quoniam haeres adeundo uidetur cum fideicomamistariis contraxisse coq: nomine illis obligatus est. at in directa haereditate aio te adiutam nemo obligati ita quaesitu enim aliquod ius in causa est, ut in fidei convitarii heredem fideicommissum uastar ueluti indistincte videmus, ubi ab haerede adita haereditas est etiamsi incontinenti moriatur,tamen omnia transferri,quoniam cius Patrimob ista cr si situ nium factum est plenum a ius illi acquisitii in h.
v R in acquirenda bonorum posses necessirio praesentia iudicis requiris tur in haereditate non requiritur Iason treis huiusce rei rationes refert ecsalis firmis argumentationibus reprobat. Ipse uero in causa esle opinatur: --quoniam nullo iure quisquam sola uoluntate obligatur, praeterquam ciuisti iure.quamobrem cum haereditatis aditio de iure ciuili sit, ex solo haeredis animo oritur obligatio: at bonorum post sto iuris praetor a est, quod in obligatione aliud ulterius praeter mentem,mentisq; expressionem expetit. sed haec ratio multipliciter conuincitur:quo enim argumento probabit Iason, iure ciuili tantum ex sola uolume existae uos rate ali quem obligari: nam iure Pontificio ex uoto quilibet obligatur V, quod solius mentis opere conlistit.Idem quoq; iure praetorio dicendum est,si praetoris in bonorupostes decretum,solam confirmationem respicere, non autem aliquid noui inducere e Lisc.de prael crediderimus .decretii enim iudicis autoritas est ab co interposita .autoritas aut nihil mi eum rub. nouat luin rem gelium csfirmatq: quamobre etiam re transacta interponi potest .d c. quido dee. nam di confirmatione ius denuo inductum non facere,ex Baldi , aliorum p responsis D op plusquam manifestum est.Si igitur bonorum pos .animo acquiri, decreto p cofirmari etsi et dixerimus quae nulgarinita Decii sententia esse uidetur, totum Iasonis sundamenta corruit: nam ec haec ratio quaesitionis iplius cardinem no attingit.adinittamus Iasonis Wςq h pronuntiata uera esse cur a iuris autoribus inductum non est,ut in bonoris possiquis
in ' φ obligaretur, si aliquid aliud extrinsecus ab eo factum esset: puta si conuentu cum crecta u. ditoribus haereditariis a poneretur nam oc si eius dicta .rbaucrimus, in bono in possifisae ori iud quae ciuili iure coceduntur, qualis est septinυ illa extraordinaria prasinii a iudicis et g septim inis opus non esset: quod salsum Puto,cum generalito dicatur,in bonorum pos qualem- pilaeod. qualem testationem suiscere. quid ergo dicedum cst oc uix posse ueram ratione ex cogitari credidcrim: attame si suasoriis locus est, dixerim in bonorii possessionibus decretum necellariu futile: quoniam praetor eas introduxit, uolui id in eis paulo maiore diligentia uti, quod ius ciuile non scdit,cum decretum non in suo, sed in praetorish iη ως υι aere propriὰ esset. Nam ec Baldus Iacobus t nutrigarius,5c Nicolaus a Neapoli ' cuin lit ' quaereretur cur ius ciuile cum stipulatione adiuuatici, ut actionem parerct,Prstor pactum nullo auxilio prosequi uoluit quia res oderunt stipulatio a ciuili, pactu a gentiunt iure inuentu est: plus aute pullos nostros quam alienos flauemus. His accedit, quod ius dandae bonorii possessionis misti imperii est: quapropter omne ab arbitrioi LMdae uerieb. praetoris descendit: quod alibi a nobis tractatum est Quanta disserentia sit inter iustam haereditatem α l gitimam: pugnantia simul iura aduello Gempta, tum error recentiorum ex Latinae linguae ignorationec AP v T v I l.
I quisquam emphyt cuticarium fidei causa agrum stipulatus sibi sit de suis
haeredibus legitimis, tractatum est, an de haeredibus cx testimento antie
ro de his qui intestato succedant actum uideatur. N dubio procul eminensa c., t Di. h. iis imus in hac scientia Alexanda' interrogatus, eos selum intelligendos euhdo uolu. respondit,qui intestato succedunt: quoniam hi proprie lcgitimi haeredes dicuntur: b lii proso o. opinionis que suae illud argumentum adfert, quod in titulo pro secio h haec Iuristo,
73쪽
PARA DONORVML 1 B. IIII. 6s A sulti uerba legantur: de illo quaeritur, si ita societas coita sit, ut si qua iusta haerediatas alterutri obueneri .comunis sit: quaeritur quid si iusta haereditas, utrum quae tua re legitimo obuenit,an etia quae ex testamento: oc probabilius est, ad legitimam hae, reditatem tantu hoc pertinere. Ex his igitur probari Alexander putauit, legitimam haereditatem proprie dici, quae ab intestato debetur: non enim dii rentia est, an iusta siue legitimu dicamus, cum hoc a lege, illud a iure,quod idem est, proueniat. sed huic sentetiae De uerborum significatione Iuriscdsultus Paulus aduersatur*, qui lege ob, uenire haereditate, inquit, non improprie quis dixerit,quae ex testamento defertur.& h l P quomodo haec distbluantur,simul F non repugnet, maiores nostri ut exploraret diu se multum se fatigauerunt. I ulgolius no improprie in presdicta lege interpretatur,id est minus proprie: quae interpretatio commedatione non indiJet: sese enim ostendit, maximamq; prae se feracsummanr artolus di Albericus Rosatus cum exploratu d la Ll .leste. haberent,ex distinctior ibus subdistin 'iunculis p nullis non araumentu euitari: aut, inquiunt,haereditas legitima a lege proiertur,taproprie utraq; significatione habet, aut ab homine, di eius appellatione ea solum uenit,quae ab intestato debet. Huius rei rationem eam esse,quoniam qus ab intestato capitur,continenter ex lege capitur sed alio casu no consestim ex lege,sed ex testamento debetur,quod tame ope legis ualet. uerium merae nugae haec sunt: nam si appellatione hqreditatis legitimae,in legii uerbis ea uenit quae ex testameto coceditur,cur no oc in uerbis contrahentiu idem esse dicamus num ualet argumentu de lege ad cotraeius mum licet ei e nos uti uocabulis, in eodem significatu quota Iurisconsulti accipi ut ' num cotrahctes uerba accommo e Bia in staddare sicut dissensum dii politionibus legum uidentur nonne legitimu dicitur,quod quoquo modo a lege uires capit quid ni cum legitima conuentio sit,ia quidem pro Prie ,quae ex partium contractu concepta est, di non continenter a lege uenit ε. quis f Llegitim. demina credat,ex his argutiolis proprietatem uerbo abalienari ut quonia a testamento pact. descendit, legitima non sit. Sed N prsceptores nostri corruptii codicem arbitrabatur, g Per non perta apud Iurisconsultu legi debere credebant,haereditatem quae ex testamento deseris Banit more. B tur, non proprie legitima esse: quod di ridiculum est,ec aliis legibus rationeis uinci, proculdubio existimo, ut tametii rudiores, planeq; barbari quida iuris tactatores neu cellarias bonas literas Iurisperito no esse praedicet,minime tame ille predicaturus sit qui ex Alexandri imperitia propter eius consultatione iniquum iudiciu susceperit. ZIgitur sciendum est,iustu no simpliciter dici,quod a iure prouenit, sicut quod a lege
legitimused eo amplius dieito haec ea habet emphasim,ut illud significet quod omni 4 ex parte perseritu est,ta cui ad rem, de qua agitur, nihil deest Hinc apud T. Liuium,
histor iae grauissimu autorem iustum praelium, no quod leue certamen sit,sed in quo
te praelii pondus uertatur,exempla ex humanioris literaturae autoribus i adducit GuLIELi
rem adducit GuLIE L M V, B vD A E V s. uir doctus di dili ensin nostra lege interpretat.Sed ec in Apologia li. Apuleius de patruo
, dum id ipsum Z se in a, qui statris ει-- ι μ' :lio insidiabatur,ut haeres ei esset: sciebat,inquit,intestati pueri legitimii magis, quam ramis iustum haeredem se suturum: iustus enim non erat haeres, quoniam indignus propter L demerita.caeterii nostri muneris suetithostedere, idem quom legibus I . probari: di i iatha ibain primis testamentu,inquit Iurisconsultus , est uoluntatis nostrae iusta lintentia de
eo quod quis post morte suam fieri uoluit intelligemus iustam, id est, legitimam ' k ι.quisti. c. de minime uer&nam 5c codicilli legitimam sententia continent, inepta p esset ipsa dem nupsi. in laianitio. quamobre iustanimae retare elenam, Persediam, ec cui maior Aili miti ci ἰ bertini.et texnon possit.Fingamus puerit ex filia milios natum, quae inscio patri nupsit,si is mos in ι PM riatur priusquam sententiam de matrimonio suo proferat, erit ne legitimus infans: S f Ostin
certe erit,di tame iustus filius non erit In cofesta est, natos ex cdcubina priusquam
ipsi sunt lucti lilii . nam ec iusta uxor Iurisconsultis dicitur',qus uere uxor,ec perquas , solenni
74쪽
solenniter ducta est,no quae simplici sposione uxor est,tametsi legitima sit: qua ratio
n l. icbu. . ne 5 Iuriscosultus' tolli naturalem obligati Fili sto, pn ὶ divit nimirum illud senatura,s υβι tiens,quod uulgor paetum uestitii appellamusataq; ut ad rem redeamus iusta haerea ditatem iuris autor definiuit,quae ab intestato capitur : quoniam ea non ex lege solii,
sed di naturali ratione ex bono ec aequo debet. Merito igitur iusta appellatur, id est, quam omni iure praestari c5uenit quod in haereditate non est,quae ex testamento dei hetur,quae casu quod a desertur,ta plerunq; ad extraneos pertinet.Legitima ergo licreditatem proprie appellabimus, tam quae ab intestato,quam quae ex testameto capiatur: nec obstant ea legis uerba: ec probabilius est, ad legitimam haereditatem tantum pertinere: quonia quavis simpliciter appellatione legitime haereditatis utram ueniat, cum tamen superius Iurisconsultus locutus sit de ea, quae ex testameto obuenit N ex altera sermonis parte ostenderit se no generaliter illud nomen accipere, sed solii pro . . , M ea,quam iustam diximus,ex Iuriscosulti mete, in una tantum significatione capi dea' hiis bet': nam 5c solemus dicere,unam partem disiunctivae ex alia declarari: item alioquie generalia uerba ex praecedentibus,uel sequentibus coerceri
Qua ratione ius accrescendi introductum sit,& num ex tacita defuncti uolunta. eoriatur. c A P v TVIII.
v I T quaestionis, qua ratione accrescendi ius fuerit induehim: Neoni, muniter dici solet,ex iuris regula id euenisse, qua prohibetur aliquem pro parte testatum, pro alia intestatum esse.igitur ne id accideret, prouisum est, ut quae haereditatis portio uel repudiatione,uel morte haeredis uacaret, ad cohaeredem per ius accrescendi transferretur: quam rationem quatuor argumentis. isti. s.c. ano consutauit Iasbia'. videamus an defendi possit: oc primo ab eo adducitur ius accre pet .cr in I.re scendi,non in causa testamenti solum, sed etiam in succedentibus intestato locum ha coniuncti. bere: ec tamen hoc casu nemo dixerit, eam iuris i egulam quiccb operari cum omnimodo semper mortuus, de cuius haereditate agitur, intestatus remaneat. Sed huic arigumeto ex iunioris quorunda sentetia dici posset,eum qui nullo condito testamento P moritur,tacita uoluntate id ager ut haereditas ad proximiores deuoluatur: tacita aub ις fovi* tem haec uoluntas pro quodam quasi testanicio est : quamobrem si iuri accrescedio i locus n5 esset portio repudiata illi accederet, quem minime testator habere uolebat. Verum haudquaquam ego cocesserim, regulam iuris, quae de testanacto loquitur, ad causam intestati produci,tanquam tacita haec uoluntas pro testameto sit: consequens enim esset quamlibet dispositione de testamento uerba facientem ad intestatos trahi: quod nimis nouum est. quam ob causam aliter nos opinamur, suprascripta uidelicet rationem intestamentis ius accrescendi induxisse: at in intestatoru successione aliam regulam quod uidelicet iuribus absurdum existimatur,si quisquam scissa hereditate, e ij. DR Portionem unam accipiat, liam repudiet '. qui enim intestato succedunt, legis iustu coniunctii, per ius potius no decrescendi succedere uidentur, tanquam principio solis . . dum adeunti quaesitu sit: quamobrem inuitis quo Q crescit. secundum quo mouetur - ' auia tradu, Iason argumentii est: quamuis ab initio non possit quisquam partim testatus partim intestatus decedere ex intercapedine temporis, postea tamen potest:ueluti si adita lis 4 i reditate per querelam pars estincatur Α.uerium quamuis portione aliquam de haeredi Q tale auferri fateamur haeres tame u adrit,in solidit haeres est, oc in omnibus bonis suco cessit.Sed N in quaestionis nostrae casu,si deficiens ex repudiaude portio n5 accresceret,censeretur principio quis in totum testatus no esse, cum quamuis renuntiatu deae Uij. s. utra f inde fit repudiatio tamen per fietione trahatur retro . Tertium Iasonis argumentumqμα in βήμα est per locum,que a c5sequetibus vocamus: si em uera esset suprascripta ratio,ius acσp t. i ii iihi crescendi in contractibus locum non haberet, ni hi nihil ad testameta pertineant: ec tamen in contractibus id iuris obseruari manifestu est M. quapropter si adiuncto socio J rem aliqua coparauerim, adiecto p illa no ualeat tota emptio ad me eo iure spectat.1 t μ'. 'ς vestim mimuero animaduertendit eu ius accrescendi considerari cu Dortio uel morσυ ἡ. te,uel repudiatioe deficit: quod in eo exemplo no est,ut nihil ad rem facere illud opi,s nubi et Titio. neri rem non negauero,in contractibus ius non decrescendi locum habere: cuius
de Min. oblii rei ratio in promptu est,ne uidelicet quod suum cst quisquam amittat quamobrem
75쪽
A nihil sibi in eis uendicare ius accresced opinione quom comuni testatuin permanet. Quarta eius argumetati x Iurisconsulti' responso deducitur.nam si quii qua pluri i si soli t. de
hiis partibus haeres institutus sit habeat p substitutum no tame parie accipere solam h potestsed aut omnes illi capiendae sunt, aut nulla.en igitur quemadmodum una recepta et erae accrescunt, inuis potuissent ad substitutu pertinere nec quorunda resp.n ja Mauri so satis coralia est', qui ideo hoc casu ius accrescedi concessum arbitrantur,ne re in tu iget d. pendeti interim sit cum pollet euenire,ut siubstitutus repudiaret. Nam cur in pende ia Lire eonisti saltem no stetit,donec deliberaret substitutus, an adiret cum quaelibet haereditasse pendeti esse dici possit, antecti ab haerede adeatur' : quamobre ego dixerim,exta i ut ibi parit. cita testatoris uoluntate inductum quae huiusmodi praesumitur, ut instituta uoluerit m In M.ti leomnes habere partes . nam in substitutione haec uerba, si primus haeres esse noluerit, git. ij. intelligutur si in totis haereditate no capesset': hae enim sectiones odio no caret: nam n i Podsimo. ec appellatione rci in dubii s de tota intelligimus',5c pluriu partiu cotractibus actum D m-a . tacite uidetur,ut omnes accipiatur,ut in hoc quoq; comunis Iuris erit orti sentetia re ρ Qb Liscipiatur, qui ius illud ex tacita testatoris uolutat eruenire existimarui': id p uulgo di λ ditur: quavis mihi ipsi aliter quadom uisum sit,cum in bon. poccontra tab ius accrea pscendi detur Ic tamen persecutione eam animo testatoris aduersari,nemo n5 dixerit'.
Quemadmodum intelligendum sit, inter diuersis modis succedentes iuri accrescendi
v L G A T A regula est,inter diuerso iure succedentes iuri accrescendi loca non esse: cuius rationem Iason arbitratus est,ne diuersa censeantur eadem': at Decius, quoniam in similitudinem aliquam habentes facilius transiri potest: quae rationes perquam leues sunt,ec nullius momenti, ut ex illis agnosci possit,iuris hanc regulam ab eis minime intellectam esse. sed N tale illi interpretas mentum a Salyceto praestatur' ,ut diuerso iure si accedere dicantur,quorum aliqui bonorum possessionem secundum tabulas,alii contra tabulas acceperunt: uel si qui iure praetorio succedunt,cum collegae ciuili iure admittantur: quod ec si quosdam uti tes stati han editatem uendicare proponatur,alios ab intestato uocatos, diuerso iure sucscedere,dicendum ex Salyceti sentetia erit: quamobrem his casibus nullum iuri accrescendi locum esse. Verum nos longe aliter opinamur: N idcirco inter diuerso iure succedentes, siue ciuili, siue praetorio,aut secundum tabulas,uel contra tabulas,locu esse huic iuri arbitramum ita tamen ut eodem titulo ueniant, puta ex institutione omnes, uel titulo h editario omnes: θc hoc ex ratione qua inductu illud ius supra probaui mus,ne uidelicet quisquam partim testatus, partim intestatus credatur: siquidem litis iusmodi ius non tam succedendi modos,quam portiones ipsas respicere, fatis 5c super constat .Qxiamobre si patrono praeterito libertus alique instituerit, qui haereditatem non adeat, dubitatum est, num quoniam dodrans patrono debetur, caetera quom haereditas,tant dodrantis accessio illi exhibenda sit: ec non deberi Iurisconsulti responsse cautum eiae: cuius rei rationem eam dixerim: quoniam hoc casu nil G tra iuris res gulam committi potest,qua diximus ius illud inuetum esse,ut idem testatus, intestastust no dicatur: patronus enim haeredi nullo modo coniungitur, non ex dispositiosne testatoris,cum alter institutus, alter ab eo preteritus sit: nec etiam ex coniunctione legis cum hqres ex institutione uocetur: at patrono dodrans titulo institutionis minime debitus sit . Portio ital patroni, sicut ec portio legatarii ex suprascripta ratione haeredi accrescit, no quae haeredis est patrono legatario ue, cum tunc iuris illa regula nihil attingatur:quamobrem di si quisquam iure speciali succederet, quamuis diuers
iure,ne tamen contra illam regulam committatur,tus accrescedi uiam sibi facere,
ec Baldus,ec Pontanus Molex ader existimarui : adiuuatur , haec sentetia Imperastoris Antonini costitutiones, qui si a milite codito testameto aliquis in paganicis lis res institutus sit,alius uero in castresibus,castresium repudio facto,paganicorii heres di ea no accrescere tradit, si liquid o probatur,testatore castrena bona ad eu pertinae noluisseu quonia uoluntas militis in expeditione occupati pro iure seruatur: alioqui si no probetur, quavis diuerso iure successio illa nitatur, ius tame accrescendi oritur:
tametsi enim miles idem testatus N intestatus mori possit,in dubiis tame cius sentena. in f tiam
76쪽
tiam ex comuni regula interpretamur, ex his quot consequens est, ut Aretini pro. x nuntiatum quoddam paulo diligentius perpedamus: is tradidit' , siqui diuerso iure succedit,in locum eius subrogatus si,qui eode iure ueniebat, ius accrescedi esse: quod uereor ne veru n5 sit: hac enim in materia locum no ei se subrogatis uidebaturi alio, quin in honorii possessione, qus in bonis libertorum desertur, ius accrescedi no esset: quod falsum est: subrogata enim ea bonorum possessio est in locum contra ius sociestatis , in quo no ambigitur, quin excludendum ius illud sit: nam 5c in emptore hara reditatis non transire quidam opinati sunt , cum tamen ad haeredem,cui subrogatus est emptor, pertineret . Ipse igitur di hoc casu ex praedicta iuris regula crediderim portionem haeredi accrescere: caeterum teneri eum, haereditatis emptori augmentum illud restituere cum in huiusmodi contractu uenditor emptori promisisse censeatur, quicquid lucri haereditatis ergo sibi accesserit .
Posthumus ni im hodie in testamento paterno exhaeredari potat, Se qua cauta Scopinio quaedam Iasonis consutata. c A P v T X.
v I T quaestionis, num posthumus inhaeredari in paterno testameto pose sit: oc huiusmodi ex haeredatione ualere, Alexandri Imperatoris constitustione expressum esti' quod etiam Iustiniani lege approbatur :& quavis ita illis sanctionibus institutu sit, interptes tame legum, pene dixerim omnes, in aduersam sentetiam lueruntinuaeq; opinionis columnam hanc rationem habent, si iquidem nouissimo iure prohibentur paretes, non nisi quatuordecim causis filios exae s. illud quos haeredes facere', ex quibus nulla est, quae in posthumo locum sibi arrogare possit, quanquam igitur Alexandri aliorum , edictis olim exheredatio haec permitteretur, recentiore tamen iure cocessa non est: corriguntur* hac potissimum ratione ueteres h in lin toruit.
iiis fraude. s. sinai in I. . in m. f
ir tit. leges. At Fulgosius' aliter sensiisse, di quidem probabilius, nobis uidetur: existimasuit enim testametum, quo posthumus ex haeredetur,ipse quidem iure ualere, licet in officiosi querela expugnari possit,diuersum p ius in hoc abal is filiis esse, qui si cauis Psa no expressi exti edes esse iubeantur, ius dicedi nullum habe nec interpretii alio rum argumetatio eum quicquam mouet, cum N iure ueteri causa in ex haeredatione filiorum aliqua iusta requireretur : Sc tamen posthumus tunc extisredari poterat, echac ratione urgeri se Paulus Castrensis fatetur : quamuis oc ipse extra alioru ordine nihil promoueat nos nouo quot argumento cum Fuinosio sentimus: nam cum si gulariter iure ueteri concederetur, ut posthumus etiam sine causa ex haeredari posset, consequens est,ut lex noua nihil in eo statuis te existimetur: cum regula sit uulgo nostior quam ut hic explicari debeat: posteriore legem,quae aliquid noui inducat, ad casus speciales iuris ueteris produci no debere : quam tame intel ligendam puto,cum casus illi speciales eosde terminos respiciunt,in quibus noua lex lata est: alioqui fico tractuq aliquis seu qualibet dispositio,etiam plurima N uaria priuilegia habeat coni praendetur tame in lege, luae generaliter de cotractu, dispossitionelae mentionem saaciat: probaturm id ex Iuriscosulti quodam responta' , qui in testameto militari coma petere bonorum poscotra tabulas testatur: quoniam praetor generaliter locutus est, ec id me annotaste memini,aduersus Iasonis quandam opinione , qui municipale I gem generaliter de contractibus uerba faciente, in dote accipiendam esse negabat ex iuprascripta regula . quonia dotis priuilegia plurima sunt: ec quae notauimus diligetiter obseruanda sunt,cum qui haec dica regulamq; eam declaret, alium reperies neminem. sed ec in proposita quaestione uideamus, an possit aliqua causa inhaeredatione digna hodie posthumo impingi: ec uidetur poste si pater reus sit laeta maiestatis: nam poterit auus nepote posthumii ea causa bonis suis arcere, quod di rationibus probaabile est: tum quod costitutio ea Iustiniani, no in xta ii. tantum causis,sed di in perduellionis crimine procedit, ut frequetiore sentetia traditum esse Alexander 5c Iason te, stantur : tum quod in filioru fauore introducia est at si exhaeredari hic nepos proh Dberetur damnii illi fieret, cu fiscus ex paterno delicto filii bona hoc casu libi uendicaaret'. His accedit, i, si filiu in pace testamet 3ater praetereat testametum suistinetur: atq; ita Dareolus sensiti nepote autem hunc no falsὼ in pace dixeris: nam lex in lasti aimine, filii, inquit, cu a proximorum haereditate ac successione habeantur indigni. Cur
77쪽
Cutis quomodo instituto competat bon. post scontra tabul beneficio praeteriti,&non querela beneficio Cchaeredati, ratio noua, tum ueteres a iunioribus deis sensae. CAPUT XI.
I cae duobus fratribus, altero praeterito, alter institutus sit Sc praeteritus bonorum possessione contra tabulas petierit,eius beneficio idem remedia in stituto quom competit': quamobrem quaesitum est, si filius hic non praeteritus, sed cxli credatus .pponatur cur eius beneficio institutus ad inos scioliquerelam non possit admitti': ec uaris rationes reseruntur, quae tamen recentiorum autoritate di iudicio reiecta sunt' uideamus ex illis quaenain defendi possint: dc Deacius senior in causa esse in primis tradidit,quonia qucreta haec cuni odiosa siri, ec loni e minus alio remedio fauorabilis, interpretatione adiuuanda no fuit,ut haeredati beneficio ad institutum traheretur: odij autem causa haec in promptu est: nam rupto per bonora postes sione contra tabulas testam ro, naturali aequitate quibusda in consi anguineis legata c5seruantur' : at eo per querelam rescii , omnes testamenti partes corruit naturalis p illa squitas nihilo obseruatur. nam Sc praetoi iae dispositiones ex equo ec bono magis dependet,quam quae iure ciuili introduc te sunt. at querelam ad ciuiles bonorum possessionena ad praetorias constitutiones pertinere, nemo dubitas uerit: his accedit,cum exhaeredato querela competa non sque saliorabilem esse, atq; id remedium est, quod praeteritis filiis coceditur, cum exhaeredati praeteritis peiores iuris praesumptione existimarentur : uix enim est ut qui iudicio patris damnati sunt, boni reperiantur': quamobrem iure ueteri filius paterno testameto ex haeres esse ius sus,ingratus praesumebatur .alia ratio huiusce rei etiam ancini inossiciosi uidelicet querelam personalem iniuria in uindicare: quamobrem extra personam iniuria asse actam non extendi:ec quamuis praeteritio quoq; pro iniuria habeatur , no tamen ita personae affixa censetur, qvcmadmodum exb aeredatio est,quae sperialiter fit. nam Npassim dicimus, grauiore eam iniuriam cile, quae nominatim dicitur', quam si genearaliter facta sit: cum N in praeteritione humanius sit, obliuionein praesumere, quam paterni assectu; erga filios tam insigne notam. Sed ec hanc aliam ratione idem interis pres reser querelam nisi haereditate adita no competere: quamobre cum institutus semel adierit, testimetum aditione coiirmatum, ab eodem impugnari non debuit, ecidcirco querelae locum esse eius respe fui iniquum crat: ta quamuis plures haeredes
instituti proponerentur,illis qui nodum adtillent cocedi neq; debuit ne melioris con; fieret,qui postremus ecliberauit,quam qui primus haereditateni adi jt: ec ex his manifestum es omnes has rationes defendi posse si ita accipiatur, uti ad nobis ex plicatae sunt: alioqui recetiorum argumeta non parum studiosum hominem auertet. Sed Sc omnino ueriorem esse nostram hanc sciit etiam opinor, lucretam institiito non competere: quia is ex institutionchaeres esse potest: querela autem subsidiarium re, medium est,& nunquam competi nisi cessante alio omni legis auxilio: quod ex Iu siniani lege Cornaeus Philippus annotauit . Quomodo autem beneficio praeteriti liceat instituto bonorum possessionein contra tabulas petere magna in inter nostros interpretes altercatio, quam nos paucissimis finire possumus. Sic igitur cessendum ut si filio praeterito alius paris gradus institutus sit,tuc is quoq; bonorum possessionem intra tabulas petere possit: cu enim is omnino succeiturus intestato esset,equum pultauit pretor, ne omnimodo tabulae nullae cescientur,permisit aduersus tabulas agi'. quod si sapsu anni exclusus sit praeteritus, tum instituto concessiam est, ut secundum quoq; tabulas posi essione petere possit': instituto aute extraneo, certissimum est iabulas penitus nullas cisse', nec cotra tabulas pollessione peti posie: ccitat enim tum omnis causa di spes coiresidationis': quapropter si quae iura ab instituto petitam bonorum po dicunt,intelligeda sunt casu, quo peti iure potuit', ut quia paris gradus haeres praetcritus erat',5c his cosequens est, ut si institutus ex testameto uirilein portionem cosequi potest in eoruna praeiudicia, quibus integra legata ex testameto precti quin rcseruantur,cotra tabulas petere nequeat , filio praeterito tesitammtum aps probante. ivbd si uirile consequi no potest,etiam approbante praeterito, ipse H conatra tabulas postessionem petae , dc nullas iure ciuili dictae cas poterit.
78쪽
Ius dicendi nullum filio sine causa a matre praeterito quamuis competat, non tamen bompossescontra tabulas competere, ut Angelus, Pontanus. Sc lason tradiderunt: 5e cur
non decernatur, aliam rationem esse, quana es a crediderint.
V R E ueteri cum matris praeteritio pro exhaeredatione haberetur, Iustia manus Caesar lege lata sanxit, ut tam pater, quam mater filios nominatim instituerent,uel exheredarent, additaexm II II. aliqua causa'. Igitur eam
legem posteriores interpretati sunt, ut si filium cum causis a matre praetori tum proponatur,testamentum ualeat, praeterition illa pro exhaeredatione sit: quod ι cita s. -ὰ si sine causa praeteritum dicamus ius dicendi nullum illi competae'. quamobrem diis redat .i auibF. bitatum est,num bonorum posscisio contra tabulas illis hodie concedatu possint ieci haericet Sl. ab intestato unde liberi i praetore uocantur succedere: N Angelus Pontanus γῆ, cone in V .c. deca tra tabulas matris possessionem illis decerni posse, existimarunt: quoniam iure antiistra αλ quo id prohibebatur, non alia de causa, nisi quia praeteritio pro exhaeredatione erat: d l. non puta iti ex haeredatum autem ad bonorum po praetor repellit 3: at hodie aliter est. quapropteris a correcta ratione legis,censetur correcta lex' ec hanc opinionem secutus Iaior . alio are Glisi j sese gumento confirmat: regulam enim iuris esse, ut is cui iure ciuili ius dicendi nullum - concedatur iure praetorio bonorum posscscontra tabulas petere possit f. cum igitur κλ1 in forminarum testamentis ius dicendi nullum competat, bonorum quom postes sios nem decerni dicendum est: quod eo sortius uerum esse arbitratur, quod iustiniani eam legem antiquitas non corrigere, sed hoc casu tantum praeter eas procedere, opis natur : in limitatis igitur admittendam extensionem, ut quae lex in iure dicendi nutatum loquitur, ad bonorum possescontra tabulas producatur. sed omnino a ueritate haec dissidere crediderim, uidenturi argumenta eorum multipliciter salsa esse: N in primis iuris ueteris rationem solam eam esse, quod praeteritio pro exhaeredatione habeatur,minime: concesserim, sed oc idcirco praeteritis a matre fili is, bonorum posus IKu1 . ad te sessionem illam no decerni, quia sui haeredes non sunt nec iure praetorio instar suo jti iisde cona rum ut emancipati admittuntur: sormine enim in potestate filios non habent,quam tra rab. obrem nec suos haeredes habent: praetor autem bonorum pos his concedit, qui uel sui sunt,uel sublato emancipationis uelo,pro suis habentur: nec Iasonis sententia res h i' i iij cipienda este , qui eandem cum praecedenti rationem hanc esse, multis uerbis ostens dere conatur: quasi Iurisconsultus dum posteriorem hanc refert, uir admodum rus dis,ec nataua aure, rationem proximam omiserit, longius summotam attigerit quod plane uerisimile non est: ut omnino Iasonis has argutias explodendas censeam. nam fortasse ueror priorem illam Doctorum rationem falsam esse opinabimur,nec filiosa matre praeteritos, idcirco ab ea bonorum possessio ne excludi credemus, qu a pro haeredatis sint, quos praetor reiicit: si enim ita res se haberet, consequens esset , ut filius a patre minore portione, quam legitima sit institutus, cum in reliqua exhaeresi variin i p pD censeatur,beneficio praeteriti cotra tabulas persequi non posset: quia ex haeredati nec i ex se nec ab allis comi ita edicio admittuntur, quod tamen ad iuris ratione abhorret : ' in ' ergo clarum est ex haeredationem, quae ex praeteritione inducitur, filium a bonorum
'I - ., posscontra tabulas non remouere.siquidem N in edicto praetoris hi solum repellunt si lia mih tur,qui exhaeredatione notati sunt: quia iudicio patris indignos, non putauit praetor
D. dignos ut admitteretur at filius praeteritione ex haeredatus, non existimatur aliquat lason in M. nota affectus esse' , cum preteritio non tam iniuriam Jobliuione respiciat:quin ta siede lib.cr po, exi, sedatos praetor n5 admissium pollicetur,qui solemterhrecte exheredati sunt .s 1 QRi si si nihil solene sit. Igitur potius crediderim, solam eam ratione esse,ut filii bonorum poci' i p i' si non petant,quia necfui sunt nec suoru instar habetur: quae ratio hodiem procedit' :ο Amt i quamobrem nihil a iure ueteri hoc casu immutatu, uerius est. quodd Θc si eora ratione 'g p p uetaniae cocedamus ion ideo tame a nostra opinione recededum erit cum salsume sit, correcta ratione legem corrigi', multorum p calculo cdtrarium approbetur. nam
iii . . iiiis L N ratio de substantia legis no cii: quamobre lex N irrationabilis N iniusta est tamen Liuia 1.col. interiin leX,doncc abrogetur qua tame de re diffusius a nobis alibi tractabit. Sed ec
79쪽
IIII. γε A recepto hoc pronuntiato admittedum est, correcta ratione legem corrigi, si ratio ipsa
generaliter corrigatur: quod in nostro casu n5 est, cum tunc solum antiquetur, cuin si lius sine causia praeteritus est: quod si cum causa praeteritum asseramus,lus antiquum: his primum q d. . reboea remanet ut Accursius existunauit', ec sequiores alii probauerunt: ec ex his eorum argumentum elidi crediderim. Aliud est,quod ex regula deducunt, ubicunm dator. iure ciuili ius dicendi nullum competit,di bonorum pos contra tabulas priet orciri decernere. Nam generaliter id uoum non esse primo dixerim: squidem si scemina municipali lege quae stantibus masculis succedere prohibetur, institutis extraneis a patre praeterita sit,competere illi bonorum poscontra tabulas,communi sententia diei solet , di tamen i iure dicendi nullum arceri: sed di si demus, regulam eam geneis r M raliter ueram eisse,non tamen arguments an ita deduci potest,cum tunc demum uel in Q limitatis,uel in correctoriis argumetitum per eum locum concedatur, si regula a iuris aliquo autore posita expressim inueniatur,non si a recetioribus ex pluribus legibus compacta sit' , ut haec eli: nam ec concedi potest, praetorem contra tabulas bonorum inpos dedisse illis quibus ante se ius dicendi nullum competebat: sed in proposita ques i ta cie ire. uione,cum noua dispositione ius ciuile filio in matris testamento facultatem eam deis et . derit alione iuris ciuilis tantum intelligi debet, non autem ad praetorium extendit alioqui cum iure praetorio agnatis unde legitimi, cognatis unde cognati uocatur,successionum capita praestita sint,dicendum est et hodie cognatos, unde legitimi uocans tur admitti: quoniam sublata nouissimo iure ea disserentia est: quod nemo no asperanabitur: quamobrem latendum est, hodie in praeteritis filiis in testamento matris boanorum pos contra tabulas abnegari: oc idcirco nec bonorum possessionem unde tiaberi uocantur, nec quae ex senatusconsulto Carboniano est,decernL
O M M V N I s omnibus legum interpretibus regula est, semper in dubiis non de pluribus, sed de uno aditi intelligendum ei si . quapropter si tanqj a i ζ haeres scriptus,testametum quo mihi haereditas delata sit, hibeam solum illud factum a testatore suisse praesumetur: Ac qui plura condidisse dixeriti pro
onere probationum grauabitur. quod ec si in iudicio Stichum aut Erotem petam, tu nec Stichum,nec Erotem debere te fatearis, de his intellexisse te interpretabimur,de quibus 5c nos locuti sumus': ne uidelicet diuersitas aliqua inducatur. hac tamen res 5 so. Agulam no procederectariolus, ec post eu alii rdiderunt', ut suspicio periurii euitet: nimi , quamobrem si ex testibus quida testametum rite factu alij no solenniter facium dixes. i. de oblig.
rint de diuersis tectametis intellexisse eos,credenda esle existimarat,&hoc potissimu e D i. ii. c. . modo discordiam tolledam ne periuri uideantur. Caeterv ex Iustiniani cosii tution n. s. ME perquam dubia res haec nobis uisa est nam cu quidam sibi legatum in testameto relis ι .ctum fuisse iurasset di ex iurisiuradi religione illud cosecutus suisset, deinde inuento d i f. c. ris testamento cognitum fore nihil illi relictum esse,praesumi,Iustinianus ait, hominem
hunc periuru.nam cur potius,ut suspicio haec remoueatur, non praesumuntur codita
duo testameta, di illud quod repertum est posterius testamentu esse nam tacu possibile sit,in priori rem illi legatam, oc haeredi fiet satis,ec is cui delatu fuit iusiurandum, periurii non erit reus: necu dixeris,constitutione eam loqui,cum clarum est, tabulas,
quae repertae sunt, eas ipsas este, in quibus rem sibi legatam ille iurauerat: quomodo enim id manifestum este potest, cum quae ad negationem spectent, manifesta esse nes iij. de isto.
ius. D proba..queant nam di non mediocriter ea lex coartaretur, si ita accipiendam credamus.
norum possesilonem contra tabulas testamentum rescindere dein ex ea,unde liberi uocantur,succedi inaudita uulgo sententia. CAP. XIII L
V B I T A v I saepenumero, num bonorum possessio cotra tabulas diuerssum successionis genus inducat, ab ea quae ex bonorum possessione,unde liberi admittuntur, capitur: an uero rescista per bonorum posῆest contra ..' tabulas testamento, succedatur peream, unde liberi uocantur: oc Philim pus Castula, in altius repetita rubricae de testamentis praelectione, posteriorem hane sententiam probauit', sitae p opinionis argumentum Leonis Imperatoris costituti ι, i is cnem adduxit. i libais,inquit, quocul iure intestat et successionis,id est, aut testas
80쪽
mento penitus non codito, aut si suiu fuerit, cotra tabulas bonorum postzssione peis clita,uel inofiiciosi querela mota,equaliter prospiciendu est quibus uerbis expressi imostenditur,ex bonorii posscssione cotra tabulas intestato succedi sicut etiam eii testa, mentum uti inossiciosum rescinditum in quo clarum, id successionis genus locum hahere, ut dubitandumno sit, quin ec idem credamus in ea bonorii pollestione,quae illi hoc casu squiparatur . nam di Alartiani Vlpiani Q resposis costat, praeterito filio bo norum pos unde liberi uocantur,concedi .um tamen alibi dicatur: bonorii poscon, μ p r ira tab. illi competere , ut uerisimile fit ubiq; de eade successione ab intestato agi: ista ' ec Iulianus cu adita est haereditas, si emancipatus praeteritus bon. pos contra tabulas e sit c ti eou. non petierit, repelli omnino Patria haereditate,autor est': quonia huic praetor bonii tib rum pofunde liberi uocetur,nb decernat, ut ex his uerbis colligi possit,ubi cotra tofin t i vhd lib. bulas actum sit,unde liberi uocantur, bonorum possessioni locum esse: cofirmatur ps v.f. voeatur. id alia ratione: nam si idem operatur ex praetoris edicto bonorii poscontra tab. quod iis eo. in iure ciuili ius dicedi nullii ,N hoc intestati causam respiciat' , certe idem 5e in illo h ind.l. ut lib. dicendum est: oc tametsi Alexader, Paulus Castrensis, Bariolus Φ' ec alid minime nesi Bariin t illud, gent testamentum ad intestati causam ex ea bonora postrahi, non tamen admittunt, contr/ ω ex capite unde liberi uolantur juccessionem este: quae opinio haud .rbabilis est, cum fili js in intestati successione nullum aliud remedium competa praeterqua illud,unde liberi admittantur:& sicut iure ciuili testamentum ubi declaratum est nullii, alicuius momenti non est,ita ec praetorio edicio est credibile est, ubi quisci' aduersus tabulas sim uicit.Sed huic sententiae aduersat Vlpiani resp5sum ,qui ita inquit Ab intinato post' oh competere bonoru possessio si nem secundu tabulas,neq; coira tabulas agnita fit. uerum haec uerba ita interpretanda sunt, ut Iurid 5sulii mente eam suille, nobis ipsispersiuadeamus de mera illa intestat ora successione loqui, cu nullae tabulae testamenti extant N ita eu intellexisse de legis ipsius uerba,ec natura tituli ostedit: quo sensu aes
cipi debet Gordiani quoq; Imperatoris rescript u , 2 quo filiae dotem conferre iubens
tu si uel intestato succedunt uci bonoru post cotra tab. petant: disiuncti tua enim non inter omnino dissidentia posita est,sed quae qualitate solum quada distent , quamuis enim N propter bonorum pos contra tabulas ab intestato succedatur,ea tamen pura, puta intestati successio no est,ut 5c Triboniani in institutionibus uerba, eade ratione interpreter,dum disterre, unde liberi uocantur, ec c5tra tabulas honorii possessionesn in it. θρη- ostendit' : distat enim in eo quod ex altera rescinditur,ex alteria succeditur.Item p dap6s I honorum poscontra tabulas remedium esse quo succedamus, n5 quidem expressim rescit, sed quasi per transennam ostendit. nam nec hoc negauerim ex occasione ab ea praestari,cum resciderit testametum. Et consequenter ex his dubitari potest, cum lege municipali foemina intestato succedere prohibetur,an expugnato per bonoru possessionem contra tabulas testamento admittenda sit: ec non puto admittendam, cum ad intestati causam deuentum lit . quod si adita haereditate bonorum pos petitam dicaso Lpapi de inof mus,cu qui semel fuit haeres,iure ciuili desinere hqres esse nequeas soriaste aliter sue se. te1ti m. rit dicedum,cum licet iure praetorio intestatus ille dicatur, cuius adita haereditate tessiamentum contra tabulas ex pugnatum sit, iure tamen ciuili secus est: ut huiusmodip Ata ηst in ciuitatum leges magis ex ciuili, quam praetorio iure declarentur'.
briae. quiada nut. Si agnatus per in integrum restitutionem abstinuerit, successio ad sequentes in gradu.an ad sucum pertineat, duo pugnantia responsi, quae sin dissoluere nequiuerint, extricata. c A P V T. Στ.l cognatus, qui bonorum possessionem acceperat , per restitutionem in inategrum abstineat, in eis bonis succestario edidio locum non esse, sed ad fi,scum transferri, Papinianus scripsit': at si quis ex senatusconstulto Orstia.
no adita matris haereditate, deinde abstineat, agnatos non fiscum admitti, a L . de sucedi.
Vlpianus ale': quae responsa, cum simul pugnare uideantur, Bartolus, aliique insterpretes ita se extricauerunt', ut de iure praetorio Papinianum uera dicere opinarentur: quae uero Ulpianus scribat, iure ciuili probabilia esse,quae quidem interpreta. tiones minime uerisimiles nobis uidentur:& cu successio haec praetoria, ad instar successionum iuris ciuilis introducti sit',certe non debemus inter utru* ius disteretiam hanc