장음표시 사용
101쪽
3ss. Octavo probatur etiam ex Scotolina . citato e quod in tenninus creationis habet aliquod esse actuale extra causas , ratione cujus teriminat actionem creativam;
sed materia prima prout disti ta a sorina
est terminus creationis , ut omnes fatentur et Ergo habri esse actuale , pers quod terminat taloen creativam actioneni. Major probatur , via terminat creationem prout ab alio desinetum, accipit esse distinctum ab alio per talem a stion nam creatio est totalis productio rei in nihilo: Ergo quod est terminus creationis liabulaliquod cile actuale,. rationc cujus teminat creativam actionem. 336. Minor praeterquam quod ab omnibus est admissa, probatur milioritate D. Augustini lib. I p. consessionum cap. 33. ubi loquens de materia est: de mhelo, non a te, ira de re facta sunt, non de te aliqua, non de rua, vel qua antea fuerit, sed de concreata, id e imia a te creata materia, qui ejus informitatem absique ulla i temporis interpositio
3s T. Consequentia probatur e materia prima prout distincta a sema creatur , &terminat creationemr Ergo materia primi ponitur extra causas x vi talis actionis: Emno habre aliquam actualitatem condistinctam ab actualitate formae ; patri cons quentia, quia quod est extracausas est quid' actualo; materia prima est extra causas ex vi creationis r Ergo ex vi creationis habet esse actuale distinctum ab actualitate foramar ; Patri consequentia, quia inintelligibulo est, quod materia prima accipiat esse per actualem creationem , & quod tale cise ,
quod accipit , non sit actuale.
338. Nono probatur diram sendamet,
to Scotico, quod habetur in Z. citato. D. Io..
s. & iterum argus, sic in fine: quia si in teria prima esset ens in potentia objectiva tantum, sive in esse possibili r Ergo iam ex ente posibili, de actuali posset fieri comis positio actualis et Ergo ex Anaelo in esse possibili, di ejus existetitia potvi fieri Phy-
ea compositio: Ergo omne ens creatum,
quod prius fiat in esse possibili, si transeat ad existendum dabitur Physica conlpostio, quod nullus hinniavit; qmd si potentia objectiva non sufficit ad compositionetia
Physicam cum existentia et Ergo requiritur actualitas potentiae ad talem composti nem et Ergo materia, quae compostlimcomponit necessario eiu a dis habens a ctuinentitativum. 33y. Decimo probatur concluso authoritatibus Divi Augustini, qui lib. I r.
consessionum, cap. 3. de materia agens arte Non erat aliquid, non color, iam Dura, nun corpus, non spirulis, non tamen omnino nihil e
Ergo ex mente Divi Augustini materia prima in aliquid actuale a Deo sectum, atque creatiun. Et lib. de natura boni cap. 18. V et, Dabet emm ct ipse s supple matrita prima) capacitatem formarum, nam Fc pere impostam ab artisce formam nonppset, nec materies utique diceretur e porri si h nam aliquod es forma , proculdubio bonum aliquod est etiam capacitas forma sed somnia est aliquod bonum actu er Ergo in teria, quae est capax illius boni serinae quid actuale, quia quod actuale non est, non est capax boni actualis. Alias rationes, mitto apud Scotum videndas , & dicta pro
102쪽
3co. Dico quartam conclusonem; m
teria prima in pura potentia, subjestiva
Physica,nullumincludent Physicum actiun scutarinam. Haec conelusio ab omnibus utriusque scholae admittitur , nullusque est circa illam controvertendi locus ; & probatur ratione: in illo ordine, seu linea, qua ali
uidest potentia non includit aetiim ejustem lineat ; sed materia prima in ordine Ph)dico est prima potentia: Ergo materia psema in o ine Phys eo nullum includit
essentialiter Physicum a mim. 3gr. Pro rar ulte ius et materia prima est realiter distincta a se a Physica, & ab illa separabili' Ergo materia prima nullumines idit essentialiter Physicum actum. Antecedens experientia constat, materia enim
prima, quae in Lb se a ligni, destructatarina ligni per adventum sermae ignis, sub
ipsa manet, & desinente illa manet sub aliae Eeto nulla est de intrinseca ejus ratione; patet consequentia,quia si aliqua semaPhysica esset delatrinseca ratione materiae, d structa illa sema , destruetur & materia; hi hoc non evenit: Ergo&c.
met.T Rimo avsitur contra nostram Pri-1 mam conclusionem , quae asscrit materiam primam non habere actum Met physice complatum, ut videre licet n. 3 3. Materia prima etiamsi quatenus ordinatur ad compiniendum corpus naturale, quid incompletum , & partiale si , tamen secundum se considerata, At prout materia prima
est, quid completum est: Ergo habet actum Metapitysice completum. Antecedens prin
batur: ill id est completum in aliquo ordine, quod in eodem ordine non petit compleri , sed materia prima prout talis mon pe tit compleri in ratione materiae, nec princi pur materia prima prore talis quid comerium est..
363. Et confirmatur et illud quod admquate habet actuin Metaphyscum distinctiauum, habet actum adaequatum Metaphysice constitutivusn,sed materia prima liabet adaequale actum Metaphysice distinctivum: Ergo sistet a Scam adaequate Metaplaysice
constitutivum. Major ex terminis constat; minor probatur: illud habet actum adaequate Metaphysice distinctivum, od adaequa- te frui indum se distinguitur a quocumque alio et sed materia prima adaequale secundum se distinguitur a quocunque alio , quod non est ipsa: iugo d. c.
36 . Respondeo ad argumentum negando majorum , - & ad ejus probationem concedomaiorem,& nTo iuinorem. Licet enim materia in ratione materiae non egeat complemento quoad est tialia snateriae praedicata, tamen quia in ordine Physiaci oradinatur ad constituetidum Physicum totum,.
Physice incompleta es , ,& egens Physico complemcnto, quod a sema accipit; Ad quod in ordine Physico incompletum est, etiam in Metaphysco quid incompletum censetur; Minaphysica enim a Physicis
uinunt exordium, in rebus corporeis maxime, .& sitfficit, quod claudicet in unctordine , oit in utroque claudicare dic tur ; bonum enim tui ait Thoologorum re reptissimum axioma ex integra causa, ma-itum autem ex quocimque desta.
103쪽
scs. Ad confirmationetri raro respondeo concedendo infortari, S n gando mi norem , & ad ejus probationem respondeo similiter concedendo majorem, de negando
minorem; distinctio enim cum sit passio,
vel proprietas entis, sequitur naturam entitatis, & sientitas est adaeqtiata, adclauata
etiam erit distraactio a qtiocunque alio quod non est tale, & si cntitas inadaequata est, ' erit similiter ejus inadaequata distinctio, quomodo enim ab homine inadaequato , a Jaequata passio hominis valebit oriri &lices materia prima per ejus definitionem secernatur a quorunque alio, quod non est ipsa, ejus tamen distinctio, seu disserentia
est inadaequata , non quia aliquam convenientiam cum aliis a linittat, cum nulli alteri ejus definitio adaequale vel iiiadaequa- te posset adaptari; sed quia entitas materiae inadaeqtiata es , ejus differentialis actus in-
adaequatus necesJacio erit. 366. Secundo arguitur contra eandem
conclusionem , & est validissimum argumentum , quod a contrarias potest esserinari: etiam si forma substantialis, quae est alterutri comprincipium c positi naturalis in ordine Physico , quid incompletum si, A Physice oriunctur ad constituendum Physicum totum, tamen in ordine Met physco quid completum est: ergo a similicti si materia prima in ordine Physico sit quid incompletum ordinatum ad aliudPhy-scc componendum, in ordine Metaphysico quid completum erit, habens actum M tapsysice completum ; patet consequQuia, quia in utroque par militat ratio. 36 T. Antecedens quoad primam partem, videlicet quod forma substantialis in
ordine Pitysico sit quid incompletum videns; quoad secundam vero, quod in ordine Metaphysicq sit quid completum probatur primo ex Philosopho, qui io. M taphyticae, text. I . & s. cap. t t. P. dc aliis in locis saepissime ait quod omnuctio est performam: sed propter quod unumquodque tale, & illud magis: ergo si omnis adaequata distinctio fit per formam, potiori jure ridaequate distinguitur ipsa forma,& habebit actum adaequale constitutivum, ae distinctivum. 3 68. Secundo probatur authoritate D. S. qui in lib. de rerum principio q. T. art.
I. apponetis discrimen inteliactualitatem, quam materiae ibidem concedit, &actu litatem forinae, haec profert verba, Disserum etiam quia illla actualitas mater, omnino es indetrentinata nullius generis, vel speciei Sc. actualitas autem servia actu exissentis est actualitas determinata, quia omnia actualitas forma , vel est caelica, vel vitrea, vel lignea , etiam considerata in se sine materia, O composito. Haec ultima perdate verba: ergo ex mente Scoti forma etiam a composito,& materia separata habet actum Metaphysice adaequatum, ratione cujus ponitur in deterini nata specie, quod non habet mat ria , cum nullius generis sit, vel speciei, ut ait Scotus et ergo&c. 36s. Respondeo ad hoc argumentum negando antecedens quoad si undam pamtem , videlices , quod se a substantialis habeat actum Metaphysice completum, cum ipsa Physice incompleta sit, & ad ejus
probationem ex authoritate Pliilosoplai r spondeo explicando authoritatoen, & dico ,
quod Philosophus ait, quod omnis distin-
104쪽
ct oest per serinain totius, non vero per se ain partis, quae est alterurn principium compositi, de qua nunc annatis, & de primas, a totius verum est, quod Philosophus ait, selsum autem si de serina partis intelligatur (quae sit se a totius, & tarma partis insta suo loco dicemus & si demus, licet non concedamus , quod Philosephus agit ibi de se a partis, adhuc non tenet argumentum, quia Philosephus ibi non intendit,nis quod materia non habet ex se esse mat riam ignis, vel ligni, nisi a serina ignis vel ligni determinetur, & specificetur, & sic distinctio quae magis nobis innotescit se
mae est, sive per serinam, non vero mare-riae, cum maturia per analogiam ad serinam( ut ipse ait) cognoscatur , sed non inde s vitur , quod habeat actum Metaphysice
3 o. Ad confirmationem ex authoritate Scoti eadem distinistione, & explicatione respondeo, quod ibi Scotus ait, quod actualitas serinae ex se, & a composio, & mat Ea separata est, est determinata hujus speciei, vel generis ignis , ligni , vel coeli,
quod libenter concedo, caeterum non ait
Scotus, quod serina separata habet actum Metaphysicum completum , ratione cujus ponitur directe in praedicamento, sed selum intendit, quod tarma est, quae actitat, & d
terminat materiam, ad hoc ut materia coel aquae, vel ligni sit, cum ex se materia indis rurens sit utrumlibet; non tamen ex hoc infertur actus Metaphysicus tamae adaequatus, immo ob eandem rationem, qua dicumus materiam non habere actum Metaphysice adaequatum, idem asserimus de tarma
substantiali, quae selum reductive ponitur
in praedicamento, exco quod quid incom- pictum sit. 3TI. Tertio arguitur: ideo materia prinia non habet actum Metaphysice completum, quia de per se ordinatur ad consti tuenc iam totum, & ex hoc capite quid incompletuita est ; sed haec ratio est nullae Ergo&c. Major in fundamentum, quo nostra probatur conclusio ; minorem, in qua est dissicultas, sic probo; datur aliquodens, quod de per se ordinatur ad constitue dum aliud, & nihilominus directe ponatur in linea praedicamentali, ha atque actum Metaphysice completum et Ergo etiamsi materia prima de per se ordinetur ad constitutionem totius, nulla est ratio, clitapropter hoc illam excludit a recta linea praedicamentali, at actu Metaphysicc completo. Prias antecedens, etiamsi animal de per se ordinetur, tanquam pars, sive genus ad cor stituendum animal rationale v. g. nihil unus Metaphysice quid completum est, &directe positum in Iliaca praedicamentali: Ergo ratio, quam adstrutinus,nulla est. 3 r. Et si dicamus, quod illud quod o dinatur de per se ad Plimcam composti nein alterius est quid incompletum , non vero quod ordinatur de per se ad Metaphraicam alterius constitutionem , ciliusnodi est animal. Contra insimo et illud quod ordinatur de per se in aliqua linea ad constituenduin aliud in eadem linea, quid partiale
est, sed quidqiud est partiale est incompi tum in linea qua est pars: Ergo si animal in
Tnere aetaphysico ordinatur per se ad conlituendum alium hominem v. g. in eademinea animal quid partiae erit, & iacompi
105쪽
tuin de nihilominus pollitur in recta serie praedicamentali et emo&c. 3 3. Et adhuc solutione data sic contra insur ro; ergo illud quod ordinatur de per se ad Metaphysicalia constitutionem alterius potest: poni directc in recta serie praedica-inentali is habereque actu in Metastysicccompletum et concedent conseqtientiam stando in dicta solutione. Tunc uc et ergo rationalitas v. g. ethnasi per se ordinatur ad Metaphysicam constitutionem totius compositi Metaphysice . hominis videlicet, potest per se collocari in recta linea praedicatu tali, de idem dico de aliis din, Tentiis, quae ponuntur ad latus , quod nul-rius sanae mentis concedit. Hoc argumentum cum suis confirmationibus posui exercitii gratia, solutionem quaerito, si dicta be- me consideretis., & ad memoriam revocaveritis conditiones, quae requiruntur ad hoc ut aliquid directe ponatur in praedicamento, facilis erit solutio, quam consulto in
3 Tq. Qxiario arguitur contra nostram tertiam conclusionem, quae n. Sq8. hab tur , quatenus asserit materiam primam habete actuan entitativmi (nam argumenta, quae contra secundam nostram conclusi
nem tabrinari possunt, re nulla sunt, de sic omittuntur authoritate Philosoplii ex T. Metaphysicae text. & comm. 8. ubi ait: dico avtcm materia, qua secundum se nullatenus, ncque quId, neque quantitat, neque aliquid aliud illorum, quibus ens determinatur. Ab x et s. sed si materia prima esset ensactuale extra causas, vel essctum', limes substantia , vel quantitas, vel aliquid ex praedicat uentis, quibus eos determinatur: ergo si ut ait Philosophus nullatenus ali quid horum est , nullateilus liabet actum subi proprium entitativum. 3 s. Resp deo ad argumentum ex Scoto in a. dist. Ir. q. n. 8. quod Philos phus non loquitur ibi ex mente propria, sed
arguendo contra oppositum opinantes ex
eorum fundamentis. Vel si velis dare quod Philosophus ibi loquatur ex proprio cer bro, respondeo, quod bene ait Philos phus, quod materia non est quid, nec quantitas Ace forinaliter, & directe, quia nullum predicamentum sorinaliter praedicatur in quid de materia directe, & adaequate , caeterum non negat Philosophus , quod de materia uon praedicetur saltem partialiter , quod sit substantia, cum sit pars substanti lis compositi , cum ibidem Philosophus affirmet, alia namque de substantia praedicantur,hac rer) de materia: ergo ex mente Phialosophi substantia praedicatur demateria sal- . tem partialiter, & incomplete, ex quo nil
3 T6. Quinto arguitur authoritate Avicennaesta Metaph. cap. s. ubi ait: Materia est quaddam quod non habet esseper se ullo mii do, neque est in essectu, nisi per formam: ergo ex mente Avicermae materia prout a D ma distincta, & s parata non habet esse ctuale, vel entitativum.. 3II. Respondeo primo quod sic opinatur Avicenna, & nihil inde contra nos, ut eius non sequimur sententiam. Secuno propter tanti Magistri auctoritatem re mondeo explicando textum, di dico quod ibi Avicenna soluin intendit probare, quod materia non potest este naturaliter in effectu, vel extra sine larina, quod nos libenter
106쪽
concedunus; carrumin non negat Avicennamateriae propriamentitatem, & actualit tein condistinctaria a forma, cum dicat, quodniateria est quoddam ( supple clas) quod acciapit esse perfori iam , supple in nationis,& actuationis.sJ8. Sexto arguitur authoritate Divi Au istini, qui lib. I r. consessi cap. 6. ait: Si rellam prorsus omnino informe cogitare, O non poteram ; citiis enim non es cense-Jam , quod omni forma privaretur , quam
cogitabam qui am inter formam , ct nihil. Et paulo inta: Si dici post nihil, aliquid est, ct nou est, hoc eam dicerem. Ex quibus verbis sic semio distursum. Eandem implicationem involvit haec praedicatio, nihil aliquid est, ct non est, ac ista mat ria prima prout praescindit asenna est quid uale; sed erima non est assinittenda,ergo neque secuntagis.,Ad primam aut fitatem respondeo, quod ibidetn vocat Augustinus riam propc nilal , quae verba authoritati deficiunt, devocare illam prope nihil, non est dicere matellain esse nil l ; immo in
codem Illo conscii . cap. s. ait idem At gustinus: Non erat aliquid, non color , Montium , non corpus , non spiritus , non tamen omnino nihil: Ergo iquid. Sed quia intendit Augustinus est , quod materia est tam parvae quantitatis, fi persectionis, quod est prope nihil. Ad secundam authoritatem ex codon , respondeo quod conditio illa si nihil poni t in esse, & sic ait Augustinus: Si nihil post dici, aliquid est, O non est, hoc eam dicerem; sed sic est, quod de nitulo non potia dici , quod est
aliquid , & quod non est aliquid: Ergo
nec de materia prima , quod est aliquid actuale, & quod non in aliquid actuale, cum necessario ex eo quod causa actualis compositi lit, petit cise aliquid actuale, &sic nil contra n .s . Septimo arguitur authoritate Philosoplii, cui nititur omnis Thomistica Schola q. I. Physic. text. T8. alte Res naturales Feri ex non ente in aZtu, ente tam uin potentia et Ergo ex menter Philosoplii materia prima non in cns in actu, sed inpotentiar ergo nullum inessit actima.
Et similia a erba habet Plidos hiis i. de
Generationet, .cap. s. Item ex doen Philosopho, qui S. Ietaph. t t. s. ait: Materiam pero dico , quae non hoc aliquid ens in actu , potestate tamen est hoc aliquid. Et pluribus aliis in locis nive iam vocat puram potentiam , de negat esse enses male et Ergo non habet actualitatetia ul
38 i. Respondeo ad tuis, de similes ai thoritates in Josephi,quod Philosophus ibi
non nut materiam erimam esse ens actu
te habens propriam inititatem , distinctatu ab entitate sorinae, sed quod negat est , quod sit ens actuale , hoc est actuatum , & inserinatum a sonita prout ab illa sep ratiun, quod non cola edimus. Et quando philosephus est , quod materia non1
diu in actu , sed in potentia , de t intelligi non in actu Physico , sive in esse actuato 1 sed in potentia Physica ad seminam Pnysicam ,sincludoes tamen actualitatem, ratione cujus potest esse in p. tia ad rinas Physicas actuales. Ita Scottis in a, dist. 12.2. I. n. 12.&IJ.
107쪽
38 r. Octavo arguitur; in rerum natura datur aliquod ens , suod ita sit purus a-etus, quod nullana includat porentiam pa sivani, scilicet Deus: ergo debet dari aliquod ens: quod ita iit pura potoitia passiva , ut nullum includat actum , sed hoc ne
quit esse aliud nisi materia prima, qSaeci
quae maxime distat a Deo et ergo materia nullum includit actiun etiam Cntitativum. 383. Respondeo concedendo antec dens , & dis in iendo consequetias : ergo clebet dari in rerum natura aliquod ens, quini ita is pura potentia passiva, ut nul alum includat Physicum actum', sive so mam, concedo consequentam; ut nullum includat actum entitativum, nego consequentiam; immo nego suppositum cons
quentis, quod possit dari aliquod ens in re
rinia natura, quod istum actum non includat, quia in implicatio in adjecto, quod
sit ens in remm natura, & quod nota habeat actum entitativum, cum actus enti talia viis nihil aliud sit, quam actualitas etatis in rerum natura existentis. '38 . Nono arguitur, & argum tum, quod contra te facit Scotus in r. dist.1 2. q. t. n. a. quia si materia esset ens in actu, sive actuale, onariis generatio esset alteratio, sed hoc est falsum: ergo & illud ex
quo sequitur. Pro majorem, quia oim ne, cpiod advenit inti in actu est acciden tale: ergo si materiar in actu advenit se ma , cum illa constituit ens accidentale: CDgo generatio erit alterario rum Antecedens probatur ex Philo pho I. de Generationet t. de comm. I.& 23. ex eo probat cor
ira antiquos Philosephos, quod subjectum generationis, non potcst cile em in actu, ut ipsi affrinabant , quia quod advenitenti in acrii est quid accidentale illi: eis o si
nos poni nata inaruriam , quae est gener tionis subjectum , cile eras in actu , omne quod advenit materiae erit accidentale, &sic generatio, quae terminatur ad istud accidentale , mon generatio substantialis, sed alteratio accidentalis c Q. 38s. Respondeo ex eodem Scoto ibi dein n. vita negando majorem, & ad ejus probationem respondco explicando aut .ritatem Philosop&i, quae ponitur pro ant cedenti in argumento ; onarie quod advenitenti in actu completo & Physicti est illi a cidentale , concedo, nam isto modo qui Lquid composito, quod in ens complorum advenit, illi accidentale, & non iubstan tiale est, cum nihil substantiale ex eo quod completum expecto ad sui complem estum: omne quod advenit enti in actu en- . titativo incompleto est illi accidmtale, nego , nam ex eo quod quid incompletum substantiale, si expostulat substantialiter ab alia substantia compleri: Ad arginarentum Plutosophi contra antiquos respondeo quod antiqui ponebant iubjectum gener tionis esse em completum, alii terrain, alii aerem &c. contra quos arguit Philiari lius, quia omne, quod advenit enti in actu completo, est illi accidentale, & per consecluens generatio noli iubstantialis, sed accident
lis alteratio erit. Quod argumentum tenet contra ipsos, non vero contra no . qui se jectium generationis ponimus materiam quae est ens in actu non completo , sed ii completo.386- Decimo arguitur et ex duobus cm .
tibus in actu non potest flati unum per se; sedi
108쪽
sed sonita est ens in actii ut ex se patri, &similiter malesia est cus actitate, ut nos concedimus: Ergo ex malina, & sorinan
guit fieri unum per se totum; sed hoc est
Isum: Ergo & illud ex quo sequitur. M jor probatur; quia ideo ex subjecto corpo re v. g. & accidenti secundum omnes Phlialosophos fit unum per accidens, quia corpus est oes in actis, S similiter accidens: Ergost materia est ens actuale, & similiter sonita ex eis nequit fieri uirinia per se. 38 i. Respondeo ex Scoto ibid n. 33.& is. distinguendo majorem, ex duobus entibus in actu non potest fieri unum per se, si talentia in aetii ultimato, A completo, concedo majorem; ex duobus entibus incompletis , & partialibus in actu nequit fieri unum ens per se, nTo; immo Id hoc ut fiat aliquod ens per se actuale, requiritur, quod partes, ex quibus actualiter componia tui, sint entia in actu, lices incompleta, de partialia. Ad cotannationem nrajoris r spondeo distinguendo majorem , ideo ex subjecto & accidenti sit totum r accidens,&non per se, qilia sunt entia actualia accidens, de ejus subjoctum, nego; quia subj ctum, corpus videlicet, is quid compi
tum, & non exspectat compleri ab accidenti , concedo; at vero cum materia sit quid incompletum, quod formae complementum exspectat, hinc est, quod ex ipsa actu li, & forma actuali, etiam tanquam ex duo bus per se partibus resultet quoddam ens per se, nem compositum. 388. Undecimo arguitur: materia pHirra est pura potentia substantialis et Tmomateria prima caret omni actu substantiali: antecedens patri, nam ex communi Pi linsoptiorum consensu, & ex dictis a nobis. potentia substantialis .appellatur materia prima; consequentia probatur, in illa timet de ordine, quo aliqua est, & dicitur potentia, caret actu ejusdem lineae, & ordinis, sed materia pristia est pura potentia in ordine subsiliatiae, dicitur enim potentia substantialis: Ergo caret actu civitativo substantiali. ' . 38'. Respondeo distinguendo antecta dens , materia prima est pura potentia sui stantialis entitativa, nego; est pura potentia Plis a substantialis, concedo; & ad tallis probationem concedo majorem, & distinguo minorem, dicitur pura potentia Entitativae, id est carens actu entitativo, nego; dicitur pura potentri subjectiva catens actu Physico inserinante, concedon nego consequentiam; itaque materia prima dicitur pura potentia substantialis, non quia caret actu entitativo substantiali, cum sit entitas
actualis, quae est substantia, sed quia cum stentitas substantialis, quae est in potentia sui jectiva ad aetium Physicum, ipse caret, &est in potentia ad ipsum.
3yo. Duodecimo arguitur et materia prima nullam laabet operationem et Ergo nullum habet actum, etiam entitativum; Antecedens est certum; materia enim prima est potentia passiva , de non activa. Cons quentia probatur : .omnis actus est alicujus
operationis principi im ; sed materia prima nullius operationis est principium: Ergo
nullum habet actum. Et confirmatur, quias irateria haberet actum saltem entitati vitiuesset cognoscibilis per se, & perseeosset
per suam cialitatem movere intestinum, &causare sui cognitionem; sed materia prima L r non
109쪽
. BLASIUS a non est cognoscibilis per se ex Philosopho
8 p. tibi est; nrateria quidem ignorasti mulum se: Ereo nullum habet actum, qui alicujus oporationis principium. sui. Ad argumentum respondeo primo
concedendo, sive omittetrado antcceu ns,&nTando consequentiam, & ad ejus proba- tionem distinguo majorem: omnis actus est alicujus operationis principium, si est actus completus, & specificus, concedo; si est actus entitativus partialis, & passivus , qualis est nutetiae primae, imgo. Ad ejuseo r-n ationem concedo majorem, & distin 'miriorem, materia non est cognoscibilis a nobis pro isto statu, in quo omnis cognitio nostra dependet a phvitasnatibus, concedo; non est cognoscibilis in se, id est, nequit movero int lectuin separatum causandosiic nitionem, nego; videte quae Axi
3yr. Secundo respondeo negando ant cedens , materia enim prima est principium activunx, vel quasi activum, tum respectu compositi; quia ex krma, & materia unitis citur causa adaequata composti, sive te tiae ensitatis, quae ab ipsis, mali estinive pullulat, & resultat; tum retis distutarinae substantialis , quae ab ipsa educitur , respectu cujus non se habet mere passive, sed pri endo influa uia, incetimin ; tum re-ibrctu quantitatis , aliorum accidemtium sibi connaturalium , nam si materia prima solae, & a tantia separata consere retur a Dco, ipsa suam produceret quantitatem , & accidinitia sibi connaturalia et tum res ictu relationis, quae vi ipsa ta
. datur, sandametitum iniin est principium i
activetim relationum , quae sundantur hi ipso: tum respectu actionis intentionalis,
cum possit materi; se cundum se, sui cogni-
tionem & qmciem c.iusarc in intellectu a Fiantasmatibus separato taltem; &sic Elisum est, quod materia prima non sit actuva , etiamti potentia passiva appelletur , quia ejus munus proprium, &principale,
non est agere, sed recipere, non tamen ab actione privatur. Arminenta autem quae contra nostram quartam conclusionem
possunt efformari nullius sint momoati,&scilla omittimus, At dicta pro isto ut ' ulo sint satis utia alia transeamus.
Utrulla iste .lctus entitativus, quem materia prima concedimus, fit existentia
mathiae, vel ab illa distin atur ;& dato, quot ic; utrum ma teria prima existat exi- ,
UM ex dictis atriculo praeceden- 'I. usque ad io . inclusi ve stabilitum maneat , noteriam primam habere actum entitativum, quem dicimus materiam habere , etiamsi pura potentia subjectiv1sit, merito in praesentiarum in qui rimus utrum ita actus entitativus, Urem dicimus materiam habere fit ejus existentia,
vel aliquod praedicatum dc linea quidditai di, & cistentiae pysq. Circa quam dissicultatem duplex
versatur opposta sententia. Prima assim
mat actum entitativum esse quid distinctum ab existentia. Ita Rubluc in sua Philos Phia, tract. I. dc materia prima q. a. ubi post-
110쪽
postquam n. I s. s. & sit prima assertio, se tetur materiam primam habere proriam mistentiam, ni 1 6. negit ipsim habore actum entitativum. Ita Conimia censes i. Physcoe q. v. ari. I . & 2. Coinphitens disp. s. q. a. per totam. Fons a I. M
taph. cap. T. q. s. se Ti.&alii, qui etiam pro se citant Divum Thomam, &Caj
sus. Sed quidquid sit desinitentia Divi
Thomae. Secunda sententia, & a nobis firmiter defensa da conclusio affirmat hchumentitativum, quem adstrimus habire materiam priniam, nihil aliud FP quam rius existentiam. Ham concluso habetur expresse a Scoto locis supra citatis, & praecipue in E. disto I L. q. I. n. IN. ubi ait: Dico igitur, quod imhi est contradictio, quodnisteria sit terminus creationis, Spars com-
sui, O quod non habeat aliquod esse, cum tamen si aliqua essentia, qt..d errem aliqua essentia sit extra causam suam, O quod non
havat aliquod esse isippie actuale ) quo sit
esentia, est mihi contradictio 3sis. Pro cujus intelligentia nota, quod existentia nihil aliud est , quam actualitas. essentiae, quam res accipit, si est creata per eandem actionem, qua accipit esse, &ponitur extra causas. Ita Seotus pluribus in locis, & praecipue Iil dermani principio,
' q. IT. art. I. n. 2 cuius haec serit verba: Esese existen , per quam scilic et acta existit in
re, in quantum eii terminus creationis , velascuius amotus. Et s. s. hoc patet, quia minet rei aminitur esse egissentia per generationem , vel creationem , vel per aliquam
sy I. Itaque m existere est, ac extra
causas sistere, sive esse; unde omnis res, quae est in rerum natura extra causas, sive quae transit deesse possibilis ad esse cxis cnotiae , dicitur existens, seu habere existentiam. Quod esse existentiae per esse actu te explicatur; unde idem est esse aliquam rem aestualem, re osse exissentem, &cuindicimus materiam habere actum, sive elicentitatem actitaloen, idem est, ac diacre reo
in sy8. Secundo nota , quod cxistentia non distinguitur realiter arc existente sutrum autem distinguatur sorinaliter , necnc 3 controversa cli ad Metaphysicam spectans j ita Scotus in s. dist. 6. q. 2.&- I. dist. 33. q. I. & in I. dist. r. q. a. quem omnes Scotistae sequuntur , & ex opposita familia Suarra I. tom. sitae M taph. disp. is. sinst. q. & 3. part. q. 6 disp. II. hst. 2. Vasqueet I. pari. tom. I. dis Tq. n. s. Gabriel in I. dist. 32. q. 2. tque his temporibus ure apud omnes ac
sys. Probatur primo conclusio r materia prima habet proprium actum entitati-riun , sive proprium csic actitala distinctima abesse aiiuiali formae, ut manci probatum et Ergo habet propriam existentiam et patet consequentia, quia esse actuale idem est, acesse exfentiate; habet rebarerale: E D & cxistentiale. goo. Secundo probatur et materia prima accipit esse per actionein Ddi creativam et Ergo accipit esse existen
tiale, quia impossibile est intestigere ronterminare actioncm productivam, & non terminare illam per existentiam pre