장음표시 사용
231쪽
linis , At persectionis Francisco , limo aequalis persectioiiis ; sed sinii liter Paulus non est alte ius ordinis, & persectionis Antonio, immo aequalis Persectionis, de virtutis cum illo (hab nt etenim eadem essentialia praedicata j ergo sicut Paulus potuit a Francisco produci, ita & ab Antonio eius. dem ordinis, Ac virtutis. 8Ts. QSd exemplo confirmo, simul& declaro et ideo Paulus dicitur potens linuare hoc pondus ut octo v. g. cathedram hanc, quia haec cathedra non excedit vires Pauli, immo intra sphaeram semun virium continetur mus levatio ; & idem dico de Petro, qui potens est idem pondus levare iErgo sicut in Petro, & Paulo datur virtus ad idem numero pondus levandum, ita ad eundem oumero effectum 'durendum. Probo consequentiamtumdatur in Petro,& Paulo virtus ad idem numero pondus linuandum , quia pontis non exsuperat vires eorum cujussibera, sed similiter effectus non excedit in persectione, neque virtute vires causarum, quae ejusdem persectionis, Ac vi
tutissupponuntur: Ergo sic Hest ab una causa produci, ita & ab alia. ST . Probatur m parte efferen haec possibili as: effectus ad hoc quod sit idem numem, nihil aliud petit, quam quod ex
hac munero materia, & ex linc numero se ma constituatur, ita ut agente extrinseco
variato idem dico de fine extrinseco dummodo eadem materia, & eadem serina perseveret , idem numero dabitur compositum, vocumque extrinseco variator Ergo quod idem numero compositum sit, vel non sit, non attenditur penes identitatem
agentis, quod quid extrinsecum composito ac
est (idem dico de fine) sed petita principia
mtrinseca eadQD, quae sunt marem de forania. Antecedoes probatur primo ratique, secundo ex fidei ubi dantur eadem in in ea constitutiva , idem datur intrinsecum constit ivum , sed haec materia , &hrmas sunt intrinseca cons initiva huj compositi numero r Ergo eo quod radent imateria , & tarma detur , datur idialitas effectus, sive compositi. Et quod haec sit etiam inciente varum, vel fine sic oster do et quidquid est extrinsectini constituto,
nequit variare intrinsectan rationem constia . tuentis; sed finis , & ciens sunt cauta extrinsecae compositi et Ergo nequeunt v riare intrinsecam rationem constitutivani compositi: sed compositum esse hoc num ro habet a suis intrinsecis constitutivis, materia videlicet, & tarma: Ergo haec nequit variari quacumque variatione existente in agente, vel fine, quae trinseca intc--
8Js. Probatur ex fide hoc ipsum: de fide tenendum est , quod idemnari numero homo resurrecturus in novissimo die, hoe est Fidei articulus. Hoc lapposito sic probo intentum evidenter et in tali reserrecti ne generali id met numero Isaac, qui fuit
Filius Abrahae, de ab illo habuit esse per
Physicain actionem generativam, repria condus est a Deo per aliam actioncin rem productivam et Ergo id met numero h
mo potest produci ab alio agente praeter illud a quo fuit productus, de per aliam acti nem ab illa, per quam esse accepit: Ergo
ad identitatem effectus non requiritur identitualentis, immo neque action f, quia sinoc esset per se de intritu oratione consti
232쪽
tutiva effectus non posset fieri a Deo, sicut non potest iteri a Dob idem colup itum, male ia va lata, vel tarma. Et confirmatur ratio secunda principalis: ideo in tali resurrectione ideminet erit Isaac, quia ideminet corpus , & anima munientur ad constiti itionein ejusdem compositi ' Ergo ad identitatem compositi sol uni requiritur identitas materiae, S tarmae, & non agentis, vel finis, liquidem variato agente, &materia, & sorma eisdem persevcrantibus
deside est, quod idem redibit imino. 8 6. Ex dictis apparet , quod idem-met numero effectus ab una causa productus potuit ab alia ejusdem, vel superioris virtutis produci, ita quod estinus non necessario petit lume numero causam, ut sit idem numero , sed a quocumque agente producatur , erit idem , si sua intrinseca principia sunt cadem. Unde Petrus qui Filius est Pauli potuit cile ideminet Filius Francisci, de ignis generatus ab uno igne, Potuit a quocumque igne ejusdem rationis generari; & idem calor numero, qui fuit ab igne productus in hoc subiecto, potuit in codem subjecto a sole, vel 1 Deo, vel ab alio calore produei, sive causari, S sic de aliis, quia dilectus non petit magis hanc causam, quam illam, sed causam haben- rem virtutem , & cum virtus ad idem in pluribus agentibus possit dari, Et desecto detur, hinc fit, quod accidentaliter sit e sectui ab hac causa produci, & non ab alia.
si T. D Rimo arguitur contra primam A nostrana conclusionent aniculo sc-
cundo limius quaestionis positas ianuimin qua affirmamus, quod effectus, qui jam est productus a una causa, & in re existens, nequit ab alia causa produci, & est argumentum , quod etiam militat contra secundam conclusionetia ibi positam, quod tale est et ex a nobis dictis num. 8 I. &inta
Filius Abrahae potuit elle Filius Adae, sive alterius hominis, Ac ignis A potuit similia ter produci ab igne Is ,& ab alio ejusdem
rationis, eo quod ad producendum eundem numero effectum in qualibet causa Gjiis deni rationis detur aequalis virtus: Ergo es inus ab una productus causa , potest produci ab alia, ctiamsi ab una si productus. Probo consequentiam et ideo prima causa valuit producere talinia effectum, quiaecflectus talis erat intra sphaeram, & virtutem talis causae, & alius virtutem illius non exuperabat ; sed talis idem effectus intra sphaeram , & activitatem alterius cause continetur, & alias non exuperat talis secundae causae virtutem: Ergo ob eandem rationem posset ab alia produci. Major est certa, & mi r probatur : per hoc quodeflectus productus sit a causa A, non tolliatur, sive aufertur aliquid de virtute a causa Be Ergo si antectuam produceretur, Crat potens quaeli et illum cilectum producere, etiam postquam ab una causa productus csti poterit ab alia produci. SIS Respondeo ad argirinentima concedendo antecedens , & negando consc-quentiam: ad eius erobationem concc io majorem, & nego minorem : per hoc quodestinus sit productus a causa a , non tolliatur, sive aufertur aliquid de viri ste a causa
B ejusdem rationis quoad intrinsccum, &
233쪽
IN OCTO ARISTOTELIS LIBRO S. - ros
egent se, conccdor quoad exerci tum viditquod quando dicimus cuin Seoto, quod si tutis, sive causalitat is, nego: quia licet ve- causa perseverat, potest producere cundonium sit, quod in causa B, autequam e lectus iniustum, non intelligitnus ibi, quod perse-
produceretur ab A, erat virtus ad eundemaverantia causae efficicntis ejusdediti sit per se producendum csseetiuia, de quoad actum necessaria ad talem eundem effectum, cum pomum, & quoad actum secundum, tamenialias dicamus, ut habetur n. 8sis. & sequen-
postquam effectus talis semel est productus,stibus , quod efluctus non petit derentii nate non manet eadem virtus quoad actum s literi a tali efficienti causa, ita ut idon est cundusia, & exercitium productionis, lic ictus non possit causari ab alia ejusdem acti- maneat quoad actum piimum, & quoad in-ivitatis, & virtutis, sed ponitur, quod causa trinsecusn virtutis, quia ad actualiter produ-lperseveret eadem per aequipolloetiam, hoc cere essectum non suum requiritur in actusest illa, vel alia eandem habens virtutem, &primo, potens,sed quod effectus produceta-lprimae aequivalens. Nunc in sernia respondus non sit productus, sed producibild; &ldeo concedendo antecedinis , & negando cum jam supponatur effectus productus, consequentiam , quia ad hoc quod Pater implicat, quod sit ulterius producibilis. Vi-lposset cundem producere, sive generare Fide, quae ibidem num. 86r. diximus , & eallium, & idem dico de matre , necessum c- applicate hic. rat, quod Cantaminet numero materiam, 8T'. Secundo arguitur contra illam n l am pater ministravit , & mater in Filii stram conclusionoen n. 86 . hujus positamlgeneratione, eandemmemsset iterum ab in tertio articulo, in qua asserimus possibiletillo Patre, & Matre ministrati in secunda esse per naturam, quod resectus, qui periit,igeneratione; cuin ex dictis num. 86 T. &possit reparari, sive iterata productione pro-l868. idcntitas compositi identitatem eiu duci, & praecipuc contra rationetn,qua pr idem materiae, & forinae exposcat; at cumbatur conclusio, quae n. 86s. habetur: ideolmateria, quae filii ministrata a Patre perse- effectus, qui periit, potest ideminet per vi iminis destionem , si jam extra Patretia, tuton naturae produci, quia causa,quae Odit At sub tarma Filii corrupti, hilae fit, quod esse effectui, eodem modo se habet quoadincc Pater, nec Mater possint eandetia
intrinsecum suae virtutis, postquam essectus ministrare materiam, & sic neque cun- periit, ac antea se habebat,antequam prod idem Filium corruptum iturata goaeratio-ceret effectum,32 causa perseverantet,eademine generare. virtus in illa manebit: ergo idem Pater per- 88 l. Tertio arguitur contra nostram se- sevcrans, &eadcin mater possent eundemscimdam conclusion ex quarto articulo, n.
Filium, qui iam suit, periit generare, &l86y. in qua asserimus,quod idiniamet nume- hoc naturali , sed qua in visum est intro erectus ab una causa causatus, potuit in natura talei Vrgo salsa est eo lilsio, quaelsuo seri ab alia quacumq;causa causari elusile
illo nititur fundamento. ordinis, & virtutis: & I. authoritate Phil
234쪽
ait sub num. 28. contiiugit amem una materia existente fieri diversa propter moreutem causam : Ergo ex mente Pl losophi ad identitatem effectus non solum requiritur identitas latinae, & materiae, sed etiam movcn iis , sive agentis. Iton ibidem num. ES. text. de comm. I S. nam Fi ct materia . Aera,
ct movens, ct quod factum est, supple, aliud
erit , ut ait Scotus in q. diae s. q. s. sub num. p. respondetur; item id inre Scotus ibidem explicando Philosophtun sub num. 28. citato determinat in fine ait: ex hoc habetum alia conclusio , quod identi, essectis est ex identitate espicientis, O materia: Ergoa rte repugnat dicta conclusio Scoto, &Pliilosopho. 88 r. Responcto ad arguntentum,quod verum est, quod Philosophus ait in praedictis verbis , quod contingens est, quod ex
cadern materia fiat diversiun compositum propter diversitatem agentium, non enim est necessa tum , quod ex eadem materia semper idem generetur, cum diversa composita in illa possint generari ; caeterum non ait Philosophus quod Mnper quod agens est diversum,etiamsi materia sit cadem, non possit idem compositum generari. Ad secundam authoritatem ex Philosepho r spondeo cum Scoto in s. disi. s. q. s. dist. s. quod verum est, quod si materia est altera,& agens est aliud, effictus erit alius, sed non propter diversitatem agentis, & esieratem materiae. Ad illa veri a ex Scoto re
spondeo cum codem Scoto ibidem, quodigentitas effectus Mnc sumitur ex identitate materiae, & agentis, licet identitas utriusique non semper necessario concurrat e sentit ergo Scotus, quod identitas unius , scia
licet materiae, est, quae neces 5 ad identitatum effectus requiritur, & identitas gyntis non neces ario, sed accident iter, quod de nos fatemur. 883. Quarto arguitur r ideo ex diistic
mero effectus non potest a duplici totali causa produci, quia ex tali suppositione sequeretur, quod ab utraque simul dependerct effectus petr se, & a natura de raderet, cum sinc utraque divisim posset id metes ectus esse ; sed si eductus ab una causa productus posset in suo primo fieri ab aliae prodiici, sequeretur , quod effectus taliter esset a causa, a qua producitur, quod set ab alia esse et Ergo ab illa dependeret per se, & non dependeret et Ergo eadem implicatio , & contradictio datur hic, ac ibi: Ergo sicuti hil repugnat, etiam hic, & sie
88 . Respondeo ad argumentum con cedendo majorem, & nTanta minorem;& ratio est conspicua et si effectus enim A, qui a causa B producitur , ab alia produceretur, sequeretur, quod a causa B non dc
penderet, ex eo quod non ab illa, sed ab alia produceretur, & ex hoc non sequitur contradictio illa de dependentia ab eadem causa simul, & semel; at vero si essectus qui a causa B producitur, ab alia simul pr duceretur, sequeretur, &quod a causa Bdependeret, & quod ab illa alia causa, a 'us etiam produceretur, dependeret, & quod a neutra dependet ex eo quod sinec iussitat earum causatan concursu ideminet effectus esset pro codem tempore & loco; sed quod sequitur , cx eo quod effectus Ataliter producatur a B, quod pro codem
235쪽
tempore posset ab alia causa produci, & non quod dnaendeat sit nul a B, & non depem deat, sed quod taliter dependeat a B in suo fieri, quod posta non de adere, cuin posset ab alia causa produci pro codon instanti,
quod nos libenter concedimus, cum dic mus, quod non necessario conjungitur eis imis hic numero cum hac numero causa efficiente, sed contingenter, cum idemnari e
feetiis possit ab alia causa produci, ex quo nil
8Ss. Quinto a tur di causa distine a necessario causat per aetionem distinctam; sed actio distincta petit terminum distin-chim: Ergo causa d Encta necessario petit cauta e est indistine irin et Ergo implicat , quod idei et effectus possit a duplici causa ejusdem virtutis divisun causari. Ulterius causa eiustam mimis potest in eundem reinum , M alia ejusdum rationis,
quaelibet causa ejus et speciei poterit pro dueere quemlibet eneream ejusdem speclan, sed hoe est Usirin: Ergo &c.
q. s.s tertia opinio. r. contra primam re-hosionem. num. Io. ct q. I. in Fne concedendo maj em , & nivando minorem ;quia licet terminus distinctus necessario p
tat actionem distinctam, non tamen et contra actio diversa insere terminum diversuin, quia illa actio, per quam homo resurrecturus est a mortius, actio quidem miraculosa,& divina erit, de tamen terminus illius a- .ctionis ideminet homo erit, qui fuit acti ne generativa naturali alterius hominis productus. Insuperi certum est apud omnes,
quod Deus per se solus potia producere in genere effriciuis quemcumque effectum a
causa creata in eodem genere productum,& tamen actio illa, qua Deus v et talem ess
ctum producere, distincta specifice est ab
actione causae secundaeisa qua accipit esse talis este s. Ad aliud de causa citissim species, respondeo, quod si individua ejusdem spectui sunt ejusdem persectionis, etiam in dividualis , quos ctactus valet una causa producere, valebit & alia eiusdem speciei; at vero si sunt inaequalis persectionis individualis, causa inferior non poterit effectum etiam ejustan species altioris ordinis individualis producere; unde calor ut quatuor etiamsi ejusdein sit speciei cum calore ut cto, non poterit illum producere, ex eo quod calor ut octo altioris persectionis gra-
dualis, sive individualis sit.
8ST. Sexto amitur: effectus ut sit ca sae efficientis necessuio poeit causula efficientem ut sic, a qua dependeat, & producatur et Ergo effectus talis ejusdon generis causae neciuasio petit causam talem, aqua dependeat, & producatur. Antecedens est per se notum, & nihilominus probatur: e sinus ex sua intrinsxa ratione petit causam, a qua fiat: Ergo essectus talis generis. ad licet efficientis, necessario petit causula eiusdinia generis, a qua fiat. Consequentia probatur et fictit se habet effectus ut sie ad causula, ita effectus talis ad causim testan; sed effectus causae efficientis ut sit necessario petit causam efficientcin ut sic et Emoeflectus talis ejusdem generis necessario petit causam talem ejusdemmet generis et Ergo taliter effectus talis petit causun talem, quod ab alia nequit causari.
888. Respondeo concedendo antec
dens , & distinguendo consequens: effictus D d et talis
236쪽
talis petit causam talem determinate, negor vage, concedo. Unde verum est, quod talis effectus petit talem causam , sed non hanc lingularem determinate, ita quod non aliam, ted causam taloen, vage hanc, vel illam , vel illam; & ratio est, quia cum actiones sint singularium , ncccssari, c&ctus singularis poeit singularem causam, Ad non determinate , sed vage; quod patet exemplo in simili argumentatione: corpus quantum ut sic petit locum e tensum ut sic :Ergo corpus quantum tale petit locum talem essentialiter, nego: quia potest ege sine hoc , & sine illo, non tamen sine aliquo: su- penicies petit calorem: Ergo talis ui H-cies talem calorem, non vesci, nisi intestig tur de tali calore, non determinate, scd v ge. Et ad probationem consequentiae nTomajorem: non enim sicut effectus ut sic petit causim ut sic, sic effectus talis petit causam talem, nis in sensu explicato; matcria cnim ut sic poeit sorinam ut sic: Ergo materia prima tuis petit sorinam talon; non valet , quia materia prima ut sic essentialitersennam ut sic poeit talon, sed vage, idem in nostro casu, ex quo nihil contra nos. 88s. Sed petes pro complemmato quaesiti, utrum ad hoc quod calor v. g. productus ab igne possiet ab alio igne, vel agente idcinmet causari,necessario requireretur e . detratonporis circumstantia, idem I cus, Cad n et applicatio, & sic de diis ci cumstantiis it tempore illo, in quo fuit prolictus transacto, vel variato loco &c., non
potis idemnare effectius produci Z Respondeo cum Scoto in s. dist. g q. q. s. num. I o. ne vive,*fia tempore transactinuari. ito loco, S aliis circunstantiis, idcinanta cffinus, qui fuit productus a causas, pro instanti si ab illa non produceretur, posset idcir)mri ab alia causa produci pro alio instanti;& ratio est inanifesta , quia loci, tinn-ris, & applicationis circumstantiae, quid
extrinsectura sunt effectui, & propter variationem extrinsecam, nunquam intrins
cum variatur. Et dicta pro hac secunda distinctione de cause ut sic sint satis, ut ad
Phrs alis de causis intrinsecu, materia, ctforma.
Postquam qua Monibus praecedentis di
s insemis immus de causa ut sic in universali, nee non & aliis, ad ejus pleni rem notitiam restat nunc agere de causis in particulari, & cum inter has causae intrins cae immediatores sint comi to , utpote partes rius essentiales, prius de illis alere decrevi, & cum materialis necessario ad formalem supponatur, prius de illa, & potaea de formali agrinus.
Quid A causa materialis, ct qua eiu causalit PDuo petit titulus, primum quid causa materialis sit 3 Secundo in quo ejus causalitas constituenda sit Z Quapropter quaestioncidi in duos dividam articulos, in quorum primo ad primum, de in secundo ad secundum satisfaciam, quapropter sit ARI D
237쪽
IN OCTO ARISTOTELIS LIBRO S. ars ARTIC in v S PRIMUS , I 8yr. Ex quibus definitionibus aliam
sim it is m. iterialu' clariorem .
I . contorruoreinque nostris principiis, quae
Syo. DRO cuius enodatrone nota, quodlialis erit et causa niaterialis est illa , ex qtia, A causa materialis, & tarmatis con-spraesupposita aliquid sit , cum ei intrinsech veniunt in hoc, quod utraque dicitur,&estiinsite vel sic et causa materi u est princi- causa intrinseca compiadi: unde pro uir spium 'imum substanti e in ens in aliudque hanc definitionem tam materialis, apalper sit intrinsecam praesuppositam exhibitio-
lannalis causae convenientem, quatenus hinem per modum potentia. Prima definitio
traque intrinseca est, possumus adhibere risic is intelligcnda , quod illa particula causa intrinseca est, qua per intrinsecam sui cum ei intrinsece infit: est ratio *ias gen
exhibitionem influit esse in aliud. Illa parti-lrica, per quam convenit materialis causa cula , videlicet influit esse in aliud, est ra- cum se si, cum utraque intrinsece insit ;tio quasi gracrica , perquam c inveniuntlilla vero particula ex qua praesuppofita: incauta intrinsecat cum ext infecis: alteralparticula differentialis, cum rma non sit vero particula per intrinsecam sui exhibi-lpraesupposita ad fieri compositi, sed mat rionem, est ratio disserentialis, per quamlria. Secunda vero desinitio sic debet intes- eausa intrinseca ab exidias a' secemitur,lligi , quod ly principium influens este in aquae non per sui exhibitionein intrins illud, sit ratio generica, per quam conve-cam, sed per influxum extra effictum m init causa materi is, non talum c mi se nendo dat esse essectui; quae quidem imimali, sed etiam cum inciente, A sit tAnseca causa adaequate dividitur in m lsi , per Ir intrinsecam sui exhibitionem, teris , & tarmalem, cum praeter haslconvellit cum causa tarmali latum , & di nulla alia sit causa, quae persiti exhibiti l re ab effcimte , & finali et per ly pra-nem intrinsecam essectui communicet esse.Jsuppositam dissere a causa lannali, quia Syl. Quo supposito causa materialis sicitarina non praesupponitur in quacum- a Philosepho dcfinitur s. Metaph. cap. 2.lque generatione, sed materna , & etiam textu , & commento r. causa vero dicituriab illis causis. Maecimque earum potest uno quidem modo, ex quo sit aliqvid in existeris sustineri.te ; id est, ut explicat Scotus ibidein sub Bys. Sed pro plenioἀ intelligentia est
num. s. s. postquam in siner ex quo intusinotandum, quod si dicta definitio pro cau- eiustentest . quid. Quod latius Scotus ibi-lsa materiali assignata rigorose sumatur,
dem explicat,& declarat,& r.Physic. tra 2.lcoincidit cum illa, quam pro materia pri-3. text. & comm. 18. sic illam definite molina tradidimus dist. a. de materia, q. I
modo dicitur causa illud ex quo sit alιquid cumlare. s. num. 3oi. unde in hac acceptionc insit tubi Scotus in hoc r. q. q. num. Σ3. ldgorosa selum materia prima est, quae v et oportet addere rex quo praesupposero, ad distro est causa materialis; at vero si in tota suae ferentiam forma. latitudine sumatur, ut sumitur ab Aristot D d i la ubio Dissed by Cooste
238쪽
le ubi supra , ut videre licet in ipse textu , ad plura se extendit causa materialis, litum materia prima. Unde nos cr Piti-giantis in suis , annotationibus ad textum Aristotelis ct Stati in a. Physc. l. q. num. 26. ait et nota nomine materia ( idae causae materialis Aristoteles, istelligit omne receptivum forma , sive materia prima sit, sive secunda. , Unde compositum quatenus receptivum tarmarum accidentalium, in hac acceptione erit eausa materia- Iis, & rerum, quatenusumteria, ex quac ficitur rimulus se quod habet respectu alterius rationem sese tivi potestini materialis eausa, Met non possit dici
materia, nisi late; circa ea, quae diximus de quiddstate causae materialis rh nulla est controversia , maxima autem est in tabgnanda ejus causalitate, quapropter sit
filia, ct qualis A causa materiata causalitas ea BENJUM EA . . tuatur materia prima in actu pHmo po
tens causare compositum ; quia cuidens
est , quod quaelibet causa a sua intrinseca virtute habet sectanditatem , ut possit influere esse in aliud ; & ut optime notavit
Scotus in s. dist. a. q. 2. s. quantum ad tertium dubium. r. Os queras./ num. Id. non
est alia ratio, quare materia, & forma fuit compositi per se constitutiva, nisi quia hic est is inus, di illa potentia talis, ita ut calidum, quia calidum, calefacit, & non propter aliquid aliud, ita malefia, & tarma,
quia talia, constituunt compositum, hocm, habent virtutem constituendi, sive cau- uidi compositum. 8'6. Secundo est notariclum quod teria sicut & quaelibet causa alia potest considerari vel in actu primo, vel in actu secundo ; in actu primo , quatenus potens est causare a sua virtute intrinsecar in actu secundo, quatenus persuae virtutis exercitium tribuite se alteri (vide, quaediximas num.
P I. primae distinctionis huius se
eundi unde materia in actu primo constiis et Ravissima quidem es dissicultas, quae impraesentrari,in enodanda i tuitur potens causare a sua virtute intrins se osteri , quapropter articulum istum in duas dividam partes, in quarum prima st
tuin controversiae adaperiemus , & aliqua pro enucleatione qtiaesti praemittemus ; in secunda vero aliorum placitis relatis , &impugnatis, nostram adaperiemus sentcntiam, quapropter siti
pro veritatis emulearioire praemiissimur.
8ys. DRimo est notandum , quod hic A non quaeranus , per quid coactica & in actu secundo constituitur causam acintiliter per talis virtutis causativae die citium. 8y . Tertio est notarichim quod qua 'stio nofi procedit , ut diurnaen. Sy . Ocausalitate materiae in actu primo, hoe est, do virtute causativae materiae, quam ha tsecundum quod potens in causare : sed de ipsa causatione , & exercitio vi mitis, quid nam sit illiud per quod rediicitur materia de aectu primo ad actuin secundum, sive de posse causareod actualiter causare.
8y8. Quarto est notandunt, quod materia
239쪽
te ia potest dupliciter considerari, vel quatenus materia ordinatur , de respicit for- ' mam , quae est alterum cogi principium, &concausa intrinseca compoliti, vel ad ipsum compositum, quod essentialiter causatur amoeteria, & de materiae influxu, sive actuali causatione quaerit titulus; de primo videlicet , quam ad formam , quae ex ejus p tentia educitur, habet, iam diximus dist. q. q. r. art. I. num. 3T 8.& 38 i. & infra
primi libri , nec non & aliquid dicemus hic, de secundo influxu res civ coinpositi
sex est erectus materiae, alius primarius, secunda iust alius: cffoctus primarius mat riae , sicut &serinae, est ipsum compositum, ad quod ex sua natura sunt ordinatae adip- suin constituendum ; erectus vero secundarius materiae est ipsa forma, vel quatenus
ad ipsam Physice influit , si forma est edi cibilis de ejus potentia, ut est omnis tarma
substaeitialis corporea, ves sustentatio sor- uiae, quatenus materia formam sestentat, uae sine illa esse non valeret naturaliter; &e eius primario effectu, sive influxu, quo constituitur materia causans achilaliter com-
posmin praecipue quaestio procedit. His praejactis iam ad secundam partem articuli
In qua aetorum sentenetia referuntur, semul O refellamur, opera Doctoris no
stri subritu seMentia stabilitur.
'oo. DR a sententia circa praesentem c dissicultatem assinnat, quod causalitas materiae (idem dicunt desorma) nihil aliud est, quam ipsa entitas absoluta, &substantialis materiae, quae potens passive est recipere sorinas substantista et ita quod
per eandemnaei potentiam passivam, qua constituitur materia in esse materiae, constituitit in actu secundo causam, tam sor-maid , quae de eius potentia educitur , quam compositum , ad quod constituendum ordinatur, nullo alio intellecto, vesiuperaddito. Haec sentcistia tribui selit Divo Thomae, & aliis nus asseclis, quam ab aliquibus Scomantibus in sitis manu scriptis vidi sectari.yo I. Sed contra praedictam sententiain sic thsurgo: hoc, quod AE actualiter influe re in compositum, haberc influxum in sormam , & eam recipere, ae actus secundus materiae: Ergo necessario supponit actum pisum eiusdem: Ergo nequit Se ipsemet virtus, sive capacitas essentialis, qua in esse materiae constituitur. Ulterius causam compositum, influere in sonnam, & illam recipere, sunt quaedam separabilia a mat ria: Ergo nequeunt esse ejusdem entitas,& essentia. Antecedens probatur: quia si Deus separaret materiam a sorma , quod possibile esse adstruimus dist. r. &exq. s. an. I. num. SIS. & S I 6. materia in tali casu non reciperet actualiter sermam, neque in illam, vel compositum influeret, & tamen esset materia: Ergo hoc stod est materiam semiam recipere, in illam, & in compositum insuere, est actus distinctus, sive acci dens separabile a materia r. Ergo non est eius substantia, sive essentia.
'or. Secunda sententia assimat, materiae causalitatem, & idem asserit de sor
240쪽
ma, nillil aliud esse praeter unionem imic-l ad causaliduni non est ipsa causal tas, sed oriae, a sontiani, inedia qua causantccmp squid praevium ad illam ; unio ae conditiositum, ita ut praeter unionem se renei itein ad hoc quod maioria causet: Ergo unio non parte materiae, nihil aliud intelligatur. per /st materiae cautilitas. quod redditur materia causans in actu lecun- 'oq. Rurius: unio per vos est causa-do compositum. Hanc sententiam patrinalitas materiae, per quam ibrinalissime concinatur expresse Divus Thomas illa rimaistituitur in actu secundo causans: Ergo re- secundae art. i.& . contra gentes cad I 8.lspee tu illius Crit materia causans, r pectu estque magis usitata in Schola Thomistica,tcujus denominatur unita et sed materia dici quam sequuntur sere omnes illi, qui r-ltur unitaserna. e, & non composito: Ergo mant totum non addere supra partes, nisismateria per unionem causabit formam, &ipsarum unionem,& sic non distingui a par-lnon compositum; idem dico de tarma . tam tibus simul suinptis ,& unitis. De quo vide ma dicitur unita materiae, & non dicitur x quae di ximus dist. 6. ex I. lib. q. r. art. 2.lnita composito : Ergo sema erit causans num. 6yr. & 6T3. cui sententiae aliqui eximateriam,& non compositum ; hoc est ridi-
nostra Schola adhaerent, scd quam irratio-lculum: Ergo & illud ex quo sequitur. nabiliter jam ex ejus confiitatione patebit. . 'os. Imuper ut patri ex dictis dist. svos. Hanc igitur sentcntiam sic impii- ubi supra num. 63 p. unio est relatio extrin-gno ex supra dictis dist. s. ex I. q. unica.lsecus adveniens causata ab agente extrinseco art. I. unio est conditio , quae requiritur talin male la et Ergo si ex parte materiae nulla parte materiae, &sermae ad causandiun, sic-lalia causalitas datur praeter unionem, nihil ut approximatio mittis ad passum: Ergo influit, neque in serna ,neque in coinpo unio non est essectus, sive materiae causali lium, neque officit. Probatur consequentiartas. Idem dico de formae causalitate. An lad unioncin mere passive se habet materia, tocedens expresse habetur a Scoro in dy.irccipiente mere passive ab agente causanter. q. r. f. qxantum ad tertium dubium. v. Olillam et Ergo si unio non influit a materia, ideo. num. Is . ubi ait: ad esse quidem totiuslnec est ejus causalitas, neque aliud media necessario praexigitur unio partium, nec ta-lilla unio producit. Et roboratur ; ab illo,
men illa unio est illud esse, quia unio est reste-lquod recipit materiam (idem dico de tam ctus, ct ese illud est absolutum, ficus ad cau-lma) ab alio extrinseco agente nequit tam
sitionem alicujus essectis necessario prae xij-lliter dici materia influens, & eommunicarietur ordo causarum escientium, Sapproxi-lesse alterit Emo si unior recipit materiamatio earum, se tamen ille ordo, vel illatab agente extrui Aunione nequit de proximatio non ect esse iesus efectus. Et in-lnominari mat a mfluens in aliud, immufra: umverstiter enim absolutum causatumlpotius diceretur agens insuens incomposia plinthia causis Lecessario praexigit unionem, tum per unionem. Probatur; quia influxus cir approximationem illarum causarum. Con- denominat influens illud, a quo 'it talis in-Rquentia probatur : conditio praerequisita fluxus; sed unio exit ab agente, &non a