Commentarii in octo physicorum Aristotelis libros. Ad mentem doctoris subtilis Joannis Duns Scoti, theologorum facile Principis. Authore R.A.P.Fr. Blasio a Benjumea ..

발행: 1677년

분량: 448페이지

출처: archive.org

분류: 철학

281쪽

BLASIUS a BENJUM EA

agendi, sive operandi est Deo tribuendus; sed major persectio refunditur in Deum, excoquod omnia ipse solus agat, & causet,

quam ex eo quod ponamus simultaneum concursum, & influentiam ejus ad omnes effectus creaturarum et Ergo hic modus agendi Deo non est denegandus, se est illi tribuendus. Major est certa; quidquid enim majoris persectionis est, petiectissimo est

tribuendum: minor probatur r major vi tus, & magis dilatatum imperium, & domi-hium creaturanim ponitur in Deo, ex eo quod ipse solus omnia operetur, , & agat, quam ex eo quod simul omnia a Deo, Sthreatura fiant: Ergo&c. ioco. Respondeo concedendo maj 'rem, & distingueudo minorem et major persectio trem litur in Deum, ex eo quod stilus agat, quam ex senuitaneo ejus concursu, si solum poncrctur simultanetas Dei concursus ad os eius creatarum causarum ex inopia,& ndigentia, quia Deus per se solus non posset illos essecti producer concedo minorem et si ponatur, ut de facto ponitur talis simultaticus Dei concursus, non quia ipse solus non

possit, sed ex mirabili ejus dispositione, &providentia, nego. Nam licet Rex, si ina perator posset per seipsum quidquid ex potestate ab illo participata Iacit minister eius , tamen non saceret per se tinmedia te, quod facit medio ministro,non deri t ejus pol statem, & rmale dominium, immo magis ejus relucet authoritas, & potestas. Ita similiter Deus licet possit per seipsam sine causa creata causare, & efficere quidquid in gen

rc efficientis fit a causa creata , tamen dare virtutem causativam causis creatis, quia causent, de iaciant ab ipse dependenter suos

e stus, non derogat ejus virtutem, Immbmagis super exaltatur ejus imperiem, & diagnitas. Unde . Augiis imis T. de civitato Dei cap. r. ait: sic Deus res, quas condidit, adiministrat, ut eas agere proprios motus=nat.. Et ad ejus probationetii codem modo respondeo.IOGI. Secundo arguitur pro opinione Durandi authoritate Divi Anselmi lib. de concordia praecepti, & gratiae, ut ridere Iicet ex Scoto se pra citato in r. dist. 3 . q. 2.ntnaa. s. dicentis: Deus facit omnes actiones,

ct omnes motus, quia ipse facit res, a quibus, ct in quibus , ct ex quibus sunt, O nulla res habet ullam potestarem volendi, aut faciendla iis ipsa danter Ergo ex incnte Divi Ansel

mi Deus dicitur secere omnes actiones, motus creaturarum, quia fecit res ipsas, a quibus fiunt tales actiones, & motus, &non ciuia ipse imme sate habeat concursum

in talium motus, & actiones Io SE. Respondeo concedendo auth

ritatem ancti, & negando consequentiam et nam verba Anselmi potius sunt pro nostra

sententia, vasti contra nos et nam ex eo

probat Samia , quod Deus simul eum

creatura concausat effectus omnes creaturarum , quia catilat entitatem, sive virtutem absolutam , a qua procedunt tales est, ctus; ac si diceret, Deus causat omnem causian secundam, & ab illo omnis vitetisscausetiva depinadet: Ergo etiam ab illo de pendet omnis es imis creatus, sive motus , qui a tali causatur virtute, quia non est in ior ratio , quare immediate dependeat a Deo virtus causetiva causarum secundamn ,& non dependeat immediate omnis oper tio earum, tanquam a causa prima, aqua

282쪽

IN OCTO ARIsTOTELIS LIBRO S.

causatur , & hoc potius est pro nobis, quam

contra nos.

ioss. Tertio a via r erratura in omnibus est dignificanda, quae secum non

afferunt repugnationem aliquam, sed ca sana creatam se sola, de sine indigentia comcursis causae primae suos cssicere ellectus noti affert secum aliquam repugnantiam :hoc ergo hia concedendum causis creatis. Major probatur ex Divo Thoma I. pari.

q. T. dicente Augustino &Philosophornatura it, q-mes est, mictai guDeis. Et ex Augustino lib. s. delibero arbitrio cap. s. quidquid tibi vera ratione m livi occuberit, hoc scias fuisse Demn tamquam bonorum ommum conditorem. Et lib. I. contra adversarios imis, cap. q. Usui

a Deo de tendum est, ut tame viar et, me iusserim , O Dem credat fatere no- e P Sed melita est, quod natura sit diagnifirata in minibus, quae sectu non involvunt repugnantiam, quis quod non se dignificptar Elgo naturam taliter este dia Uuficatam est credendum , Deum secisse potius, quam non fecisse Minor proba-bur: per hoc, quod igivs v. g imi alcsine indigentia divini concursus sit causa i

talis alterius ignis , non extrahitur a rati ne creaturae, neque varatione dependem

ess a prima caesa, ' ciun semper sit sub pisenti manu Dei , ut possit illum ignon gausantem destruere , ves eius causati nem, &esectum: Ergo nullam involvit xv nantiam esse creaturam, & cile ea sine indigentia e cursus di-

vim.

ios . . Re 8eo concedendo mai rori, & omnes melioritates pro illa addu-

admittendo, & negando R dma; hassidus probationem naeorum; edens: rex hoc enim quod ignis v. g. possit esse totais causa sine indigentia conciusus divini in

rius ignis, sequeretur maxini miinplidati nem, & te Mantiam involvere praedi vides ire, quod ignis esset creatura,& n resset creatura , quod esset dependent, non esset dependens, quod esset cream ,

& dependens, quia supponitur 3 de quod

non eiure creatura, quia in eius fieri tonee minaret creptoris actionem, per quo nis creatura in esse talis constatuitur, sine actione fieret creatoris; &quod esset independens, quia fieri effectus non depe deret a Deo , cum sine illo concursu valeret fieri, ac cum in operando eius causinon dependenter a prima , ves indepe denter causaret; quae omnia ex se mania stam involvunt contradictionetia, di x

pugnantiam. in i

Ioss. Quarto a tur et ille esse totaliter produci poteri ab aliqua causa, qui

non exciait persectionem, & vinulem Mctivam talis causae; sta calor us, v. g. viqintuor non excedit virtutem, P activitaton alterius caloris ut quatuor, nec unus

homo excedit alterius hominis persecti nem, nec unus ignis alterius ignis, & sic de aliis: Ergo calor ut quatuor potest totalia ter causari ab alio calore ut quatuor, & idem dico de aliis. Major probatur: qui si ch alia

quam rationem ignis, sive calor ut quatuor indigeret concursu simultanco divino ad producendiun alium calorem ut quatuor,

maxime quia in illo non daretur sifficiens virtus productiva ad talem essectum, & idem dico de aliis. Patet; Dia ideo Petrus

L h et dicitur

283쪽

rso BLASIUS 1 BENJUM EA

dicitur impotens ad levandum pondus ut octo, quia tale pondus excedit vires P tri, sed calor ut quatuor non excedit vires alterius caloris ut quatuor, neque ejus

exuperat persectionem , & idtan dico de aliis: Ergo ex nullo capite repugnat quod sit causa totalis illius sine indigent concursus divini. Quod ulterius constrino; quia si nulla creatura sine divino adjuvamine posset se sola producere esse itum totaliter: Ergo nulla esset causa totalis, sed pa tialis sui effictus, cum a Dco, & creatura partialiter fieret. io 66. Respondeo distinguendo maiorem: ille essectus totaliter potest produci ab aliqua causa, qui non excedit virtutem causativam illius in eo ordine, &sphaera, quo est causa, concedor in tota latitudine

caiisarum, neeo. Unde licet calor ut quatuor , non excedat virtutem, & achivitatem

alterius caloris ut quatuor, & sic de aliis est intra sphaeram , & ordinoen causae s cundae, & creaturae; & cum causa secunda eo quod creatura essentialiter in essendo,& operando dependeat a Deo tanquam a

causa prima, hirae fit, quod &c. Ad ejus

probationem respondeo distinguendo majorem et si ob aliquam rationem maxime, quia in calore ut quatuor non daretur sufficiens virtus, & atavitas creata, nego: quia ex hoc capite bene aequiparantur calor ut quatuor ut causa , & calor ut quatuor ut mectus , quia non haberet sussicientem virtutem causativam secundam , conc do. Quia cum calor sit a causa secunda ,

licet in suo ordine causae secundae sit completa , quia secunda est , impotens cem

situr ad efficium sine prima. Ad illud

exemplum de pondere non tenet, qu a P trus non potest illud levare in casu posito, tum quia dependiter a Ded illudesex aret, dato quod elevaret, tum quia extra sphin ram suamin virium est tale pondus. Ad illud quod creatura esset causa partialis,& non totalis, nTor qina talum illacem setur causa pastialis, quae in ea linea, qua est causa , indiget alterius causae ei dein

ordinis adiuvamine; at cum creatura calor v. g. ut quatuor non indigeat alterius caloris adjuvamine ad producendum alium cal

rem ut quatuor , sed adjuvamine divino, quod alterius ordinis est, hinc sit, quod non causa partialis, sed totalis sit, totalis in o dine causae secundae in tota latitudine muria

causae.1osp. Sed contra, & si quintum argumentum et si calor ut quatuor esset causa totalis, & non partialis in genere efficientis alterius ciris ut quatuor, & idem dico de aliis: Ergo calor ut quatuor totaliter esset produm ab alio calore ut quatuor. Patet; quia illa est causa totalis in aliquo genere, a qua totaliter producitur ejus effectus r

EO nihil de tali esse, relinquitur Deo

causiadum in eodem genere efficientis rErgo Deus non concursit effective ad talem effectum. io68. Respondeo distinguendo contaquens di Ergo totaliter esset ille calor inquatuor ab alio calore ut quatuor productus in genere efficientis secundi, sive creati, concedo et in genere efficientis creati, &increari, nT Unde nego, quod nihil de tali essectu Deo relin piatur causandum, immo totus esectus simul causatur totaliter a Deo , & totaliter a cremara, in diverso Disitir sed by Cooste

284쪽

TU OCTO ARISTOTELIS LIBROS.' et alitas non est in potestate voluntatis

creatae: Ergo non habet voluntas pimum momni parte dominium in suo essem; lea quidquid non habet plenum dominum , non est plene liberum: Ergo si voluntas creata non habet plenum dominium, plene ibera dicenda non ia. Et conli tamen ordine,a Deo tanqu1m a prininca se, & efficiente primo, 1 creatura vino tanquam 1 causa sectanda; & tum est incom Iniens, immo est nece rura, cyto ita

sat, cum creatura sit essentialiter causa incunda, &-

sectus secundum se totus essentialitra de Uendet, cum ab utraq; per eandeindivisibilem actionem idem producatur est reus. Ioso. Sexto arguituri si voluntas crota

cere, vel tale, puta egredi e domo, vel

aliquid tale sine perinissu , & iussus perioris,nequit dici, qsod plene in pom-- te libera Petri est e domo egredi, Et illud oss. Stato a tunsi volun

e sectus totaliter sine cassis l libera te ectu alicuius rem mine. Probatur seque' f s, k.riuae non habet plenum domini ram'Rest eiusa libera respectu sei in talem essectum non habet plenum Minimum,' 'GA suo, Iimites ,& sphae-

adaequatam e - , concedo ctum, sNim,dhoe quod voluntas creat plene si

diuino indigeret a juv Sq' smia e die, ut,& habens potestatem pim 'Phobatur majori quos non hiuri M actus non requiritur, testate totum effictum' i u a-inderet divino adjuvamine ad ii independenter v d rq β 'Toductendo,,eum expresse suae natum' tum effusare, non habet in illum pi rum P si, Sumet: sed quod intra Ergo non litariet plenam Midam,tem,&liberi/x ' i , libet, eteatura dependeat, cum ips/six

ista dependenter civ xxμβ stit, quod talis actus riuu eausae, quae quidem c/sso' d SH N. . . , si diecto, &objecti prodrlita, eius non est in sua 'tinate' 'O A , iis . . - ti oti,m a condi

bet plenum dominium in talon enectum; sed voluntas creata producit suos actus d

pendentet a causalitate divina, quae divina

sitione, dependentiam, tanquam a condi time, vel extrinseco detemmante ; quia ut A istotcies ait et nihil vositum qum

285쪽

ri r BLASIUS

praecognitum; & sicut objectuin tae necesiario praecognitunt , ad hoc quod aenetur, non tollit libertatem,ita quod Iependenter

a Deo opeietur voluntas creata non minuit ejus libertat , cum nulla necessitate antecedenter ad actum necessitetur voluntas

ad eliciendum actum, inuno pro 'o libito elicit, & operatur utendo divino concursu in aetus elicitione, vel non utendo in ejus suspcnsione, quando voluntas si Sisa pro suo libito jacit nullum actum clici Vi-

io r. Et ad eius confirmationem respondeo distinguendo majorem: quod non potest elicere et mini, nisi dependenter a causalitate alterius causae ejusdem ordinis,& sphaerae, quae causa , & causalitas eius non est in ejus libera potestate non habet plenum dominium in talem essectum, conis cedo majorem . nam causa ut libere plinna sit, & plene habens in suos actus dominium , necesse est, quod ab alia creata causa ejusdem ordinis nullam habeat d pendentiam et quod elicit effectum dependenter a causalitate alterius causae altioris ordinis , - sphaerae, cui subditur, & se ordinatur ex sua intrinseca ratione non habet plenum dominium in talem esseetum, neuo. Unde concedo antecedens de P

tro scidito, cui liberd plene non est egredi e domo, ves aliquid tale sine superi ris justu , licetatia , sive permissu, &nego consequentiam de voluntate creata , quae Deo ex sua intrinseca ratione subjicitur. Et ratio dispalitatis ex se patet , quae maxime notanda est, nam v luntas Praelati, sive saperioris non semper in omnibus se attemperat, & accom-

BENIUM EA

inodat voluntati inferiorum , quod pasilini, & frequenter enim se opponant pra dictorum voluis; ates nolendo unus, quod vult alter, ves e contra. At vero Deus taliter sua admirabili, & incomprehensibili sapientia , qua fortiter , O suaviter attingit a Fne, usque ad finem ut ait

Paulus, & se accommodat voluntati creatae ad si eliciendos actus , ut possimus dicere , quod voluntas creata semper,& quomodo vult, utitur voluntate divina , taliter quod elicere actum A, vel Dctum D, semper , & pro semper est pleno dominio se & potestate voluntatis creatae, lices dependeruer a priim, quia Deus semper, & pro sena r paratus est ad concurrere cum illa ad tales actus es ciendos ut Hispano possimus dicere sera moner hace la volantia mada tedo quam, to quiere en orden a sus actos huernos, tantiaependentemente , que fi bien nec ita de Ia arida d vina . parece que m necese Aa de elia , mque nunca da iugara quc nece siue, o caresca deri, Dessiem re esta apare jado para Hudar ala cria

tura

Io s. Septimo arguitur, & est vallia dissimum argumentum, quod contra hanc

nostram conclusionem dirarmatur: Deus concurrit cum voluntate creata ad omnes suos actus immediate in illos influet do : Ergo Deus in causa omnium actuum, qui a voluntate creata procedunt: Ergo est causa peccati , sive actus peccaminos L Probo consequentiam et illa sorinalissima est causa peccati , quae influit immediate in ipsum pcccatum ;. sed Deus immediate ex supra data doctrinarum insint

286쪽

IN OCTO ARISTOTELIS LIBRO

iniunt v. g. in odium Des, & in ali na- eius, qui tantialissime peccata sunt: ENgo est causa peccati et non est na

jor ratio , quare peccatum tribuatur creaturae, & non tribuatur Deo; hoc est bl

sphemum, & contra fidem: Ergo & illud ex quo sequitur. et o Tq. . Resporicho concedendo ant, cedens , & similiter primam ejus consequentiam , & distinguendo alter . coms uentiam et Ergo in Deus causa peccati ,' sive actus peccaminosi, distmguor quoad materiale, & Physicum actus, come o r quoad formale , & monstruosit tem illius, qua in ect peccati sorinaliter constituitur, nego et quia deformitas, &monstruositas aetas non a Deo, sed a creatura est. Et ad ejus probationem diastinguo majoremr illa tannalissimo est cauta peccati, quae influit immediate in ipsum peccatum quoad materiale, & so male peccati, concedor quoad materi Ic selum, nego: sed Deus concurrit, sive influit immediate in peccatum , sive dictum peccaminosum , aestimo; quin ad Physicum, & materiale peccati, concedo et quoad formale monstruositatis, in qua sematissime stat ratio peccati, D. Itaque in actu pecea nota duo reperiuntur , & materiale, sive Phincum his , quod habet rationem boni 'Diei, & tarmale peccati, quod est quaedam monstruositas , live deforinitas, tave privatio debitae rectitudinis in esse M; ad Phyleam entitatem actus quae est ymati substractum concurrit Deus ,

eo qu5d in udi sese iasi nulla sit ratio

masithe; ia stam ,ero, sive ad illam

etis,

monstruositiremi sum concurrit creatura,& non Deus, una talis monstruositas potius habet rationem desectis v m ef istus, & sic nullum est inconveniens, quod tuis de Rus soli creaturae adscribatur, immo est necessarium, quod non adscribatur Deo. Eoi orem petit armumentum discit 'sionem , quae metas nostri instituti trahi greditur, pro nunc satis est ivuemno tiam tradere; qui plura de hoc argumento,& qua, me daederaverit, aut s consitato

ARTICELUS SECUNDUS,i

Ubi aliquis enodiantur si a pro maioriimel emia qua=iti. io s. IRimo dubitabis et utrum ex co a. quod escamus,quod Deus totum

producat effinum creaturarum , & cre

tura similiten, taliter quod a Deo, & a

creatura idem producatur totaliter e stus, ut diximus num. Ioset. desciente altera

causariam per possibile , ves impossibile,

de altera Pilum remanente, ab illa posset produci idem essectus, si daretur ex parte ejus eadem actio , quam anteaciabebat in consortio alterius causae, quando videlicet ab utraque producebatur e stus

i Ois. Respondeo, quod si ignis v. Dqui producit totum alium ignem si Par

retire a smultaneo Dei concursi , nulI tenus produceret alium ignem , non solum quia dependenter a Deo producit, quia jam admittimus caseis impossit lem , quod videlicet non dependeret , sed quia illa actio, qua alium ignem prinducit simul. cum Deci esset insessiciens ad dare esse effictui, nisi major assib

287쪽

retur concursus; & idtan dico de concursu simul aneo divino , quo ignem adjuvat ad alterius ignis productioiaein, qui quid mi concursus si esset per se solitarie sine concursu ignis, non esset sufficiens dare esse alteri igni , quia licet utraque causa totalis dicatur, est ta inen in diverso ordisse una ac est alia , nisi ponatur maior influxus , non poneretur ab illa essectus , Se sic

io T. Secundo dubitabis: utrum talis concursus simultaneus se tenens ex parte Dei, quo coadjuvat creaturam ad suas inperationes , sit aliquid receptam in ipsa creatura, & influens per modum principii in ejus actionem , vel potius sit aliquid per moatim actionis se tenens ex parte Dei pRespondeo , quod licer aliquando Deus coadjuvet creaturam influendo aliquid in ipsa, quod sit comprincipium alicujus op rationis creatae , ut patri de gratia, fide, spe, de charitate , qui sunt quidam habitus in anima a Deo infiisi , ut illam coadjuventail actus eliciendos fides , spes, &charitatis , tamen ad actualoen clicitionem actus praeter habitus praedictos , qui dantur per modum minitii habitualis, requiritur ex parte Dei concursus simultaneus per modum actionis , qui non recipitur in creditura , sed per modum fluxus fluit a Deo , &terminatur ad effectum , qui accipit ecse per talem actionem , quia cum tales habitus auxiliantes etiain creaturae sint, indigent simultaneo Dei concursu ad eliciendos suos essectus. Unde concursus ut

talis Dei non est aliquid receptum in cre rura, sed actio civilia se tenens ex parte creatoris. s

io 8. Tertio dubitabis r utrum con cursus Dei, quo coadjuvat creaturam, sit cademinet actio se tenens ex parte creat rae, ita ut effectu cieaturae 1 Deo de a cre tura per eandetii indibilem actionem causetur Respondeo, quod si sermo sit de ctione formali proprie dicta, nego suppotatum: quod causa creata det esse erectu per

aliquam talem actionem, ut diximus num.

ros s. at vero si sit de actione fundamentali, siue ipta erectu in fieri per eandem, &indistinctam actionetn concurrit Deres, ac concurrit creatura , quia cum haec sit ipse

essectus in fieri prout fluens a Deo dicitur actio divina de prout fluens a creatura dici

tur creata.

io v. Quarto dubitabis: utrum actio, sive concursus causae primae sit prior aliqua prioritate concursu causae secundae = Et ratio dubitandi est communis modus, & m xime usitatus loquendo, quo dicitur causa prima prius agit, quam secunda, & ca salitas causae primae prior est causalitate causae secundae. Resi ideo cum Scoto in et .cit. dist. 3 p. q. r. s. ad solutionem. num.

is. quod talis modus loquendi est intestigendus sic, quod causa prima prius agit, quam secunda prioritate per sttonsis, ex es quod causa prima magis perfecta sit, quan i sreunda in essendo, & in operando,& idem dico de causalitate unius, & est rius , quia eadem indivisibilis actio sit, ut

dixi num. praecedenti, tamen haec actio chdem prout fluens a Deo dicitur nia is perfecta , quam seipsa prout fluens a cre tura ; non vero quia in aliqua prioritate naturae causet causa prima, & in aliquot naturae posteriori causet secunda , quia

288쪽

IN OCTO ARISTOTELIs LIBRO S.

Tuin idein sit utri lue estinus , ne iit produci ab una , dc postea ab alia , sed siuies , & senael ab una causatur , & ab alia. io So. Quinto dubitabis r utrum Drusconcurrat cum creatura ad suos producem

dos esse mas humediatione suppositi e Procujus responsione nota , quod agere imm diatione suppositi, est agere iiivnediate per virtutem existentem in ipse supposito, taliter quod inter suppositum, sive sim lare , quod producit, & est mim, qui producitur, non inediet aliud suppolitum; a quo immediatius attingatur effectus , ut evenit in artifice lignario, quilaedia tauri, sive serra scindit lignum. Agere vero non immediatione sappositi, sed virtutis est gere per virtutetri existentem in alio, licet a se causatam; ut ignis v. g. dicitur calersspositi. d inam vinii ediatione virtutis agat, probaturi, quia illud mens agit in medinime virtutis, quod agit mcinu tem a se causatam vi alio; sed Deire e M

per virtutem causatam in creatura, quia cnis virtus, quaeia increatura, mam. partimata : Ergo agit etiam Dens tam

diatione vinulis. - '

Io S r. Sexto dubit,s r utrum ad hoc quod Deus agat in mediatione suppositi aliquo effectum , necessario requitatur, quod Deus sit praesens immediate persi positum divinum, sive substantiam pata, in quo introducenda est fiam 3 Et idem inquirimus de ascite creato, & ratio du

bitandi in , quia Philasiphae i. Pusic a

lacere hominem , qui est iuxta ignem in s sententia Divi Thoniae T. F. q. g. art. I. M

dio calore recepto in aere, qui mediat ii ter ignem, & hominem, qui quidem c lor est causatus immediate immediationesippositi in aere ipta ab igne; at calor, qui

causatur in homine, non causatur in in diatione virtutis, quia a calore causiminacim proximo causatur. Io 8 . Nunc respondeo, quod uir que modo Deus concurrit ad essectum creaturarum. Quod concurrat in medi

time cippositi probatur: Mia illud agens

dicitur agere immediatione suppositi, quod tam late pre virtutem intrins ameritantem in ipso agente, sive sipposto; sed Deus causit, de producit effectum crea

est, quia ad hoc quod amas agat immedi tione suppositi, solum requiritur, quod agat per virtutem intritumam ipsi supposito.& non per vimum existenton in illa: sti Deus Nit per virtutem suam infinitam, quae ipsi solum intrinseca est, de non in Diio accepta, neque conamunicata e Erpo

ro83. Ex quibus f iuturaeorollarium quod si Deus per impossibile non esset immensus , & per suam immensitatem non esset intime priuisis omnibus rebus , ita si . lesset absens, & distans localiter ab aliquaturi persiam victutem infinitam, quaeire, nihilominus posset in tali subiecto in qui mi ta Mitus in Mosolo existit, &l inam introducere, probatur et uon malis: Ergo agit immediatione sup-l si Sol si abiura, & non praesem localiter

cave

289쪽

BI ASIUS 1 BENIUM EA

cavernis terrae , nili loen nus ita ipsis, & te Dcus produceret coelum, & terram In p, rae viscerit is generat aurum limnediatione capio, quod coelum,& terra haberent esse, suppositi, & similiter pisciculus, qui vocatur j quam quod Deus esset illis intime praesens Toripedo a piscatore captus laqueo, sive illo ratione immensitatis et Ergo in illo priino

insimnento , quod Hispane vocatur an Laeso per venenum , quod habet manum piscatoris mortificat , a dine non is tartificata, vel reti, si vel Umor Ergo etiamsi Deus est et dii ans localiter , possici ibi producere. Nec valet responsio Chetani, quod Sol medio accidente, sive calore a se prod Cto producit aurum interre visceribus,quia hoc est iam impugnatum supra q. r. hujus

ligno, inaeo productum ruit coelum, non erat Deus illis praesens, nec coelum Deo,& nihilominus valuit illud producere et E go non bene insertur: Deus producit, &

peratur hic: Ergo hic est, sed ex alio capite debet probari. Sed haec dissicultas non est nostri instituti, largius disputari, & sic illam omittimus.

ARTICULUS TERTIUS

IOS . quibus insertur , quod illaniaXima communiter recepta', videlicet agens iraturale Mn potest agere in distans, q: nugat in propinquum , sic debet exponi,quando propinquum est ejus don rationis capax,

ac est distans, quia si propinquum non es capax, & distans sit, bene potest agere indillans, quin in propinquum agat, ut patet hi extan o allato, nam Sol producit aurum in visceribus terrae, de illud non producit in aere, etsi propinquiori, qui, aer non est caiiax transinutanda a forma auri, terra vero sic. - IOSS. Sequitur etiam aliud ex dictis corollarium, quod non recte in d strim Divi Thomae insertur,immensitas Dei,sive ubiquitas, quae est immensitas, aetias secundus ex operatione Des in rebus, cum posset Deus ori: rari sine eo quod est et ipsis praesens , quod sic ulterius probatur: prius est, quod aliqua res sit, quam quod praesens I

caliter, vel distans sit, patet: quia praesentia Iocalis est accidens fundatum in rc , quae praesens denominaturi Ergo prius fuit,quod

Utrum Deis conchrar immediate cum omni causa creata tam ,

quam furali, urateriali, O formali I o86. U M ex antecedentibus constet

Deum immediate concurrere adessetam creatum causae essicientis, merito nunc ventilamus, utrum idem de causalitate, sue tabctu omnis causae creatae tam intrinsecae, quam extrinsecae sit dicendum pPro cujus solutione dico, quod de causalitate causae finalis nullum est dubium, quin Deus concurrat, vel re iter, si ejus causalitas sit realis, & finis ex natura res, sive M taphorice, si sit ejus caus litas Metaphorica; de quo non disputo modo , &potest Hsdem rationibus piobari, quibus nostram

conclusionem supra num. Io83. de sequentibus probavimuS. . I p. De causis intrinsecis, materi

tas. Pro quariim causalitate , sive e midico Disitipod by Coosu

290쪽

dico, quod effectus eausae materialis, sive causalitas , quam habet res mi formae,

quatenus forina educitur potentia mat

riae , est immediate dependens a Deo , vel primam conclusionem ; & Deus ad ipsum immediate influit, & concurrit , & hoc

tam respectu tarmae substantialis, quam respectit tamae accidentalis , & talis con cursus in renere efficientis est. Haec con

clusio satis patet ex dictis dist. s. hujus num. y 3 3. & probatur: omnis persectio reperta in creaturis seclusis impersectionibus, quibus est admixta, ponenda est in Deo; sed producere, sive influere subjectum in soramam est persectio, quae reperitur in creatura et Ergo seclusa a Deo impersectione essendi subjectum talis serinae ponenda est in Deo. Idcin dico de causalitate materiae,& Ermae respectu compositi , ad quam Deus immediate, & per seipsam concurrit in genere efficientis, ut patet ibi ex dictis num. yss. A dist. 2. de materiarunn.

r . & qrs. videte ibi dicta, ne idem bis

repetam .

io 88. Dico secundam conclusonem: ad receptionem tarmae in materia, & ad insennationem materiae a sema, quarenus

receptio dicit se per modum subjecti exhibere serinae, ad hoc, quod ab ipsa maae mur, & perficiatur laricctum, & is

ina insemet, & actuet ipsum, non concurrit Deus immediate, sed mediat8 conservando entitatem inateriae, de sennae ad suos praestandos effectus. Probatur, quia ad illum im Deus non concurrit hn-meisiate per se, qui involvit ab intrinseco

im persectionem et hujus modi sunt inse Settio, & receptiosemiis: Ergo ad insenna-

tionem, & receptionem in sensi explicato non concurrit Deus, nisi quatenus ipsainentitatem recipientem , & informantem conservat. vide quae dixi ibidem num. ysq. Iogo. Sed contra primam nos tam e casionem objicies et materia petr receptionem passivam Mnnae dat esse compo sto , & sotina per receptionem materiae idem compositum causat, nulla alia acti ne intellecta ex dictis ibidem dist. s. num. vi S. & ex dictis hac eadem dis . n. Io IS. dubio s. per eandeminet indivisibilem actionem fundamentalem Deus concurrit cum creatura ad producendum effictum ,&ex dictis s. praecedenti inistinatio, re receptio dicunt ab intrinseco impersecti nem, quam dicunt: Em causalitas, quae fit per inserinatumem , dc recepi nem , non est in Deo ponenda; hujus modi est causalitas materiae, & tarmae respectu compositi: Ergo non est poncnda in Deor Erago mala sibi coliaerent ibi dicta cum his,quae hie docemus. Ioyo. Respondeo concedendo de n vo , quae simul ubi supra concessimus, & distinguendo primum intamia antecedens rin matio, de receptio ab int inseco dicit impersectionem respectu compartis, hoc est termini secundarii, materiae videlicet , & dinae, concedo: quatenus dicunt dare essecomposito, quod neque tarina per modi nn serniae inserinat , neque materia per modi nn subjecti recipit, nego. Vide, quae docui num. y s. dc sequentibus. Respon deo ad argumenta de causalitate materialis ,

Sisennsis eatisae et & ratio est e spicua, quia mi arte causae efficientis, in qua major Ll et militat

SEARCH

MENU NAVIGATION