장음표시 사용
331쪽
quod si ab aliquo impediatur, ne transeat ad habendum plures, quam quatuor gradus caloris, ibi quiescit,& amplius non movetur, quia ibi des imit tendentia ad ultcriorem te minum ; motus olim, ut saepius diximus,es quaedam via, & tendentia ad terminum motus , ad quem cum pervenerit mobiles, desinit moveri, quia desinit nivius.
Ubi aliqua enodantur dubia circa natu
Irri. Ubitabis primo, in quonam I praedicamento collocetur in tus Ad quod responde quod uimus dupliciter potest considerari: primo pro forma fluente, quae in tari consideratur , & prout tendit in saetum esse; eadem enim entitas Monae secundum diversos status considerata,fieri videlicet,& factum esse, denomin tur vcl nimius, vel terminus motus, sicut creatura eadem secundum diversos status denominatur vel possibilis, vel existens, &sicut creatura per futuritionem,sive existentiasn non variatur quoad cnthattar, sed solum quoad statum, quia iden et Petrus,
qui fuit in possibilitatis statu, est qui modo
cxistit, ita entitas tamar per fieri,vel sectum esse non variatur quoad ultrinsecumentit iis , sed talum quoad statum.1 2 rta Motus pro fluxu sermae est quidam motus adjacensiive concomitans ipsum si ri latinae, ut habet in q. dist. I s. q. I. I r. i. ex dectae qui non est aliud, suam illa monita, sive spatium, quo fieri tarmae consimitur, secundiun quam motus den minatur successivus, si morula successiva Herit, vel instantaneus, quia morula, sive spatium, quo fieri tarmae consumitur, instantaneum est.
iras. His p a actis dico primam conci sionem pro dubii responsione: motus, qui desinitur ab iistotele,dum est,quod motus est actus entis in potentia prout in potentia, est ipsa tarma in heri; unde si tarma in fieri fuerit substantia, motus sumptus pro serina ad ident praedicamentum substantiae pertia nebit et si vero tarma fuerit quantitas, qualitas , sive ubi ad idtan praedicamentum in tus expectabit, ita ut motus non coii ituat
aliquod praedicamentum speciale, sed per
omnia divagetur. IEZq. Ita Scotus expressu in . dist. I s. q. I. s. radictis num. I S. v. iuxta,ubi ait:
praemittit ibi (supple Aristoteles) quod motus est actus activi, de passivi, active ut ab ipta, passive ut in ipso; ille autem motus secundum commentatorem realiter est sermiluem. Et in fine s. ct tunc non oportet qua-rere ad quotienus pertineat ratIone connotati, quia potest pertinere ad tot genera, ad quot forma causata in passo ab agente. Et v.& si objicias num. I . in fine ait accipit ergo stainionem pro opere, O sine agenetis, illud a tem es forma acta inpasso, qua ut siuens es
motus. Et v. & si objicias sub num. I 6. ait et quia restiam fundatus super motum ad agenses intrinsecus adreniens, ciun motus sit forma ipsa intacta, vel edam. Idem habet commentator Scini ibidem sub num. 2I. v. quinto modo, & sequenti. 'Iars. Probatin ratione: Inotus est actus
entis in potentia prout in potentia; sed se ma in fieri sic se habet: Ergo latina in seri
est semialissime motus. Asmor probatur et taliter c,oc le
332쪽
talter lamia in saeria iurat susceptivi, sive mobilis potentiam, ut sitnul relinquat illud ad ulteriorem gradum persectionis serinae capax, scilicet ad factuin asse , ad quod positive per serinam in fieri di natur: Erago &c. Probatur: quia pectioc praecise , quod intelligatur aqua sub calore in fieri , quocumque alio circumscripto intestigitur
latinatissitne mota aqua , sive aquam moveri : Ergo iutina caloris in fieri in lannali
1116. Quoad secundam paritan probatur: quia serviata fieri istinatissime essemtialiter est idem ae tarma in secto esta Ergo si se a in fieri in motus, ad idem praedic mentum debet motus expectare, ad quod rina in fieri expectat; sed lanna in fieripertinet ad idem praedicauicatum, ad quod serina insecto dile pertinete Ergo Acin tus, cum sint formatissime idem: sed seramae, quae possunt in fieri per modum si xus, seu piativae tendentiae considerari , jam ad praedicamentum substantiae, iam ad
Haedicamentum quantitatis, qualitatis , vel relationis expectant: Elgo & motus: Ergo motus non ad aliquod expectat praedicamentum, sed per omnes divagatur.
pro fluxu tarinae , sive pro illa moriala, quae in fieri latinae consumitur , ut dixi num. Iaar. potinet ad praedicamentum quant ratis; patet, quia nUtus in hac accepti ne non est aliud, quam tempus saltem re ster; sed tempus ut ex se constat, est degenere 'quantitatis continuae siccessivae ;Ergo & motus , quia illa, quae realiter identificantur, ad id repertinent praedicamem tum, de quo latiustast irr8. Secundo dubitabis, utrum m tus realiter distinguatura suo termino, vesollem formaliter Respondeo, quod cum ex dictis num. I 22 . motus sit idem tam
lissime, quod tarina in fieri, prout tendit in sectum esse, & serina in fieri sit eadem cum
se ipsr in secto este quoad essentialia , se
quitur, quod motus nondistinguatur rea liter a suo retinino. Ita Scotis ubi supra, ct in i . dist. Is . contra. n m. E. ct dist. r. q. T. de probatur et quia motus est ipsa sentia in fieri, & terminus motus est
latina in secto esse , sed serina in fieri ,& in facto eidem realiter sunt et Ergo
Irro. Dico tamen secund1motus quatenus connotat privationem persectionis
tamae in secto me sotina enim in fiesi dicit privationem illius complementi) sive pedi sectionis , quam habet in iacto esse , distinguitur resi ter quoad connotatum a te mino motus. Probatur et quia istina in fieri caret persectione , qua non caret insecto esse, sive in esse persecto, & illam
talem privationem connotat: Ergosilitanquoad connotatum realiter distinguitur motus a suo termino. Irso. Tertio dubitabis, utrum motus
reali ter distinguatura mobili 3 Respondeo affirmative, ut habre preste noster Piligimus in hoc 3 . in annotationibus ad quaest
T. & habetur communiter. Probatur et
quia mobile est illud subiectum,cpiod den minatur a sema et sed omne Physicum subjectuna realiter distinguitur a istinae Physica et Ergo mobile iter distinguitur 1 motu. Et confirmatur et quia inae,
quae realiter possinit separari , realiteroci et dimi
333쪽
distinguuntur: led omne mobile , sive sit jectuin passivum realiter potest separari a
arsi. QDrto dubitabis , in quo motus iit subjective, sive in quo subjino motus subjectetur Respondeo, quod in potentia passiva mobilis. Probatur: quilin illo subjecto nuxus subjectatur, quod movetur, sive mutatur et sed mobile is subjectum,
quod denominatur moveri, sive mutari 1 motu: Ergo motus in mobili subjectatur,& iure universaliter loquendo de omni in tu, locali etiam, quia quod localiter in vetitu adquirit novum ubi, sive relationem novam ubicationis, quam antea non habebat, a qua forinaliter denominatur motum, sive mutatum et Elgo motus localis, qui in tali passiva ubi catione , sive relatione
consistit, in ipso mobili subjectatur. AD
Eumenta, quae contra has nostras conclusiones possunt objici, nullius sunt ponderis, ct sic illa omittimus apud auiores videnda.
MI ESTIO SECUNDA, Quid fit actio, o quid sit passo. ARTICULUS PRIMUS,
Ubi aliqua praemittuntur notabilia ad inulligentiam qua=ti. 1 -3 2. IRiino nota, quod luc agimus de 1 actione, &passione, prout cum
motu comparantur, utrum videlicet actio
de sentae actionis sit idem quod passio, &actio & passio sint idem cum motu , vel aliqua distinctione inter sile distinguantur Et dato quod se, quae distinctio sit, quae inter actionem, & passionem, & in tum versatur 3 an re is , vel tarmatu, ceu potius rationis 3Ir33. Secundo nota, quod pro responsione, & inte bentia quaesiti necesse estiterum in mi noriam revocare omnes illas acceptiones actionis, quas tradidimus si
pra dist. q. Physicali de causa effcienti ex
2. anum. IOZq. usque ad Ior'. inclusive;
ex dictis enim ibi maxime pendet dicend nam hic intelligentia, ne quae scines ibi diaximus , iterum nic repetamus.1rs . His praejactis dico primam conclusionem oliorum sententiis omissis actio sumpta pro respectu producentis ad productum, de qua ibidem num. Io 23. vel rc spectu educentis ad eductum, ut di nusnum. Io 26. vel pro respectu transmutantis ad transmutatum, ut num. Io 2 p. diximus, est relatio praedicamentalis intrinsecus adveniens , quae necessario posito tandasne io, & termino resultat, patre ex dictis ibidem num. Ios I. & realiter distincta 1 m tu , cum motus, qui ut diximus supra mim.
Irrs. & sequentibus sit ipsa forma in fieri prout tendit in factum esse; & actio in hiatribus acceptionibus sit posterior ipsa se ina, non solum in fieri, sed in facto esse,
cum serina sit tenninus talis relationis, &terminus ex sua natura realiter distinguatura relatione, & sit illa priori 123s. Dico secundam conclusionem ractio proprie dicta de genere actionis, de
qua num. Iory. ubi supra Iosa. est relatio extrinsecus adveniens, quae fundatur in agentri & terminatur ad materiam transmutatam per somam , estq; realiter distincta a motu & passione. Probatur quoad primam partem et illa realiter distinguuntur, quar. Disiligod by COO le
334쪽
ad Aversa repetiuini praedicamenta; sed actio in hac acceptione expcitat ad praedic mentum actionis , & forma a citia transmutatur materia, non ad pilaicamentum actionis, sed ad pr*dicam Min substantiae, vel quantitatis , vel qualitatis Expectat, vel ad aliquod aliud, ut diximus num. I 226. Ergo &c. & eodem argumento probamus actionem, & passionein realitor diiserre, cum ad diversa praedicamenta pertineant Dico tertiam conclusionem: aetio sumpta pro senna in ficti, ut diximus ubi supra num. Iors. & Io 38. non dis inguitur realiter I motu, neque a passione, immo cademinet forma absoluta in fieri,
prout dicit esse ab alio, scilicet ab agente est achio , & prout concipitur in mobili, sive passo est passio, & prout dicit actuare potentiam sui mobilis, ordinando illud adulteriorem gradum persectionis formae est motus, nulla distinctione se tenente ex pa te formae absolutae, sed solum ies dive se connotata , diversum sortirur nomen. Irs T. Haec conclusio habetur expresse a Scoto in q. dist. 13. q. I. num. Iq. & a
Philotas in hoc 3. cap. s. ubi ait: mot est actus activi, ut ab Iuc pastis ut in hoc: E go ex molle Philosophi idem actus ut ab agente est actio,& ut in passo est passio;. sed actus in passi prout in fieri, & tendens in faetim esse est motus di Ergo aetio, pacta, de motus eadem Hrma indistinctaest; Limpia actione , & passione in sensu explicato pro se a in fieri. Irss. Item idem Philosophus in hoc 3.
text. 16. alte motus est actis mobilis, ut mobile est. Et text. 11. pasio est ae ius patie tu , utpalem est , sed patiens ut patiens
mobile ut mobile idem serinalissime sunt rygo motus , qui est actus mobilis, & pa sio, quae est a s patientis , idem sunt, quia eidem potentiae idem corres Undria-
iris. Ex dictis apparet, quod actio de palno possunt considerari vel Physice vel Metaphysice: actio Metaphysica est r
latio transmutantis ad transmutatum extri secus adveniens , expectans ad praedic mentum actionis , & de liac non in dubium , quin realiter distinguatur a motu ut diximus num. Irss. &-dico de passione, quae realiter ab actione proprie
dicta, id in Metaphysice dicta distingui
12 o. Actio Physica , quae ut diximus
dist. q. & E. num. Io 38. in6. conci . Est per quam virtus causativa causae reducitur
de actu primo in actum secundum , est tamina in scri , quae solum penes cominatae divorsa, dicitur actio, quatenus ab ag
te, dicitur passio, quia in pasta se ut
tur, & dicitur motus, quia per illam mobile , sive passum mutatur; & in hoc nulla est controversia , & si aliqua est , illam apud
ARTICULUS SECUNDUS, In quonam subjecto actiosubjectitur ,. O in quo passo e
Ia r TYAHis dicendi modis omissis, si v prima concluso pro responsione quaesiti contra Divum Thomam, & ejus sequaces: actio proprie dicta de genere actionis, quae ut diximus num. Irs s. est re latio transnutantis ad transmutatum, subie
335쪽
3ret BLASIUS actatur in agente, & non in pata, & passio similiter de genere , sive praedicariaento passionis subjectatur in passo, sive in m
teria transmutata per sermani, de non in agente. Ita Scotus in s. cit. ubi supra. 2 2. Probatur ratione et actio egenere actionis est relatio transmutantis ad
transinutatum: Ergo in illo tarmatissime subjectatur actio, quod transmutans se maliter denominatur; sed agens est, quo formatissime denominatur transmutans: Ereto&ipsum est in quo actio subjectatur. Major est certa , minor probatur r illud formatissime denominatur transmutans squod transmutat passum a sed quod transeinutat passum, est agens, & non aliud et Ergo agens, & non aliud est, quod tarma-lissune transmutans denominatur.
I 2 3. Et roboratur et in illo subiecto tarma subjectatur, in quo eius formaus, &primarius essectus actionis invenitur; sed serua is, & primarius effectus actionis invenitur in agente, & non in alio: Ergo in agento, & non in alio subjectatur actio. Major ex se patet: effectus enim formalis primarius serinae cujustibet inseparabilis ab intrinseco est ab ipsa, ut patet de albedine, cujus tam is cflectus est dealbare, Nin illo est albedo, in quo dealbatio invet tur. Minor probatur: effectus is alis &primarius actionis est reddere subjectum, in quo est serinaliter agens ; sed quod redditur, sive denominatur lannaliter agens cst ipsum agens, & non aliud et Ergo
etio in asente, & non in subjecto Abet subjectari. arqq. Idem ilico de passione: passio
est respectus transmutati ad transmutans et Ergo in illo quod serinalissime transmut
tum est, debet passio subjectari; sed 'Diuni est quod rmatissurae transmutatumia et Ergo patrato in pilo , sive materia
transmutata si jectatur. Et confirmatur:
quia in illo subjecto subjectatur intrinsece , de serinaliter senna , in quo uitrinsecus ejus effectus senosis invenitur et sed in passe involitur intrinsecus taeetus lannalis passionis et Ergo & ipsa passio. Minor probatur : quia eflectus tam is intrinsecus passionis est denominare subj ctum tanta iter passum: Ergo&c. Ir s. Dico secundam conclusion et actio, & passio sumpta pro actione , dc passione Physica , sive pro ipsa tantia in fieri, quae est idem, ac motus, ut diximus num. 1236. subjectatur non in agente, sed in pata. Haec conclusio satis p tet ex dictis et nam actio in hac accepti
ne nihil aliud est, quam lama in fieri, dcidoen dico de passione, & motu; sed se ma in seri in pata subjectatur, & non in agentes: Ergo actio sumpta pro tali sorania in passi subjectatur. Maior ex diactis supponitur, minor probatur et quia indistincta forma indistinctum postulat su jectum; sed serma in fieri, de in fusto esse eadem indistincta serina est et Ergo ejus subjectum indistinctum erit; sed subi inuit semat in secto esse in passum: E
go de forinae in fieri subjectum itan pa
336쪽
V versarii, quam res oec Philos pho authoritates, in quibu idetur asserere actionem , & passionem id a sibi vindicare subjectuin. Ad quas omnes respondere debetis ex dictis, quod actiones, & passiones
Physicae , sive materialiter suinptae, sive ctione,& passione sumpta pro tarma in fieri, quae penes diversa connotata jam actio denominatur,jam passio denominatur, codem subjecto gaudent, non vebo actio proprie dicta de genere actionis,& passio, cum eoru subjeeta realiter differant,ut ex dictis patet. Ir T. Secundo arguitur: non implicat , quod eadem indistincta latina diversas tribuat, & oppositas denominationes et E go non implicat, quod actio cum ciam mima indistincta sit denominet agens se in iter tale, & passum patiens sonia iter. Antecedens probatum viso eadem tanna indistincta est, & tamen denominat oculum formaliter intrintae videns,& parietem vi
sum: Ergo eadem indistincta serina potest duplex subjectum denominare, & oppositas
denominati nata cis tribuere: Ergo acti etsi eadem serina sit , poterit denominare agetas i 1le,& passum patiens tannaliter.
cedens et eadem Hrina potest tribuere distimctas denominationes, unam intrinsecam, illam videlicet, in quo est, & aliam extrinsecam illius videlicet subjecti, in quo intrins ce non est, concedo: distinctas denomina tiones intrinsecas, nego. Nam cum serina solum intrinsece in unico subjecto, & non
hi duobus sit, solum subjectum, in quo est ,
potest intrinsece se aliter tale denominare , licet tarte aliud subjectum, in quo non est, possit denominare extrinsece; ut patet de visi inquae Onominat intrinsece videna oculum, in quo intrinsece est, & objectum denominat extrinsece visum,quia in illo ex trinsece solum est terminative, id est illud
Irqv. Tertio arguitur r in hoedistin guttur actio transiens ab actione immanenti, quia actio immanens, ut patet in intelle
ctione manet intra abens transiens, non ve
ro transit in aliud nisi in ipsum et Ergo actio in pasta subjectatur &c.
Irso. Respondeo negando maiorem actio enim immanens , & transens non diastinguuntur, nisi penes hoc, quod terminu actionis immanentis inanet intra ipsum agens, ut patet de actione, qua producitur actus intellectus, & similiter actus voluntatis , qui quidem actus intellectus intra ipsum manet, hoc est, in ipsemet intellectu, a quo producitur,subjectatur,& idem dico de actu voluntatis, qui in ipsa voluntate subjectatur,& similiter de actione , qua substantia in seipsa producit quantitatem, & ignis in se ipso causat calorem, & aqua frigiditatem, & sie
de aliis. Actio vero transiens est quae producit terminum, sive cujus terminus non in
in ipso agente, sed in pasta, ut patet de cal re, qui alium producit in pasta sibi approximato,& in generatione,homo enim generat hominem in materia extra se existente, Scignis generat ignein in materia ligni; unde ilia actio dicitur immanens, cit jus terminus manet intra ipsum agens et illa vero dicitur transiens, cujus tenninus in alio est, & non
337쪽
iis i. Ad illud de huellectione dico, etiamsi amo, qua denominatur, ignis v. g. quod intellessio, sicut quilibet alius actusltransmutans ma i , ligni in ipso igne
vitalis non est actio,immo est qualitas absori subjectatur, nihilominus ignis non patitur tuta operativa ; dicitur autem aestio propteria serina ignis a siproducta in materia ligni, aliquam similitudinem, & proportionem,lsed ab actione dilum relativ8 patitur, quia quam habet cum actione; cum tamen reu ita cchatur in illo, tanquam serina relativa, ra actio non sit, &ii aliquando dicitur actio,isive ratio reserendi. Ad confimationem debet intelligi analogice, improprie,& m lminoris respondeo distinguendo antec taphorice , sicut actio grammaticalis, utidem et implicat passim essetannaliter agens illam appellat Scotus, non vero actiori-lab eadem serina, a qua patitur detaominatiagorose. ve, sive tam iter, nTot tandamentaliteridis r. Sed contra insurges et actio su lPhysice, concedor quia ab eadem actione, iectatur in agente et Ergo agens prout taleia qua denominatur inciem lannaliter a-
erit passum. Probo consequendam: passumigens patitur, id est, passum ipsem ciens est quod ab aliqua latina patitur, sive cylialdenominative, quia actio de genere actic alicui sebiicitur ; sed agens subjicitur acti Inis non est ratio tarmalis p iacendi, ut ni, & ab illa patitur: Ergo agens prout tale diximus dist. ex 2. sed ratio latinalis d erit passum; sed hoc est impossibile: Elgolnominandi.&c. Probo minorem et passum prout pag 12sq. Ad probationem antecedentissum esse fodinaliter agens arguit omnim idico distinguendo majorm e pati non est dam imperfectionem et Ergo agens promta re, hoe est, non est dare esse active , agens esse tantialiter passiain candem impli-lconcedo: pati in agente non est agere, hoc cationem involvit. Patre, quia opposit test, non subiici actioni, nego. Ad illud, rum eadem est ratio. Antecedens proboriquod agens, & passum se habent tanquam
agere sentialissime non est pari, nec pati estiactivum, & passivum iundamentaliter, eo agere, tinnio agens, & passum sunt oppo-lcedo: sermaliter, nego. Unde nego supposita, tanquam activum, & passivum; sedlsitum consequetas, videlicet quod agens sit implicat, quod ab unica, & eadem se alactivum ab actione, immo quia est activum idem principium sit activum, & passivum risubjicitur actioni, qua actio non est ratio Ergo si agens est activim ab actione, ab e producendi, sed sema dissiluta agentis est, dem actione nequit esse passivum et Ergo quae producit, &sipposita iam productione
nequit se habere passive respectu actionis. resultat in agente allo, a qua agens tam Irss. Respondeo concedendo antectalliter denominatur et & nulla est implicatio, dcns , & distinguendo consequens et Ergolquod ignis v. g. a fra sema a tuta sit aagens prout tale erit passum respectu se timvus, & det Ae alteri igni, &postea e mae, quae ab agente producitur, ni go con-idem serma absoluta ignis iudiciatur res sequentiam: mpectu actionis, quae in illottioni actionis, &abilia denominetur, sicue
subjectatur, concedo consequentiam: quial Pater producit Filium, & est principium activum
338쪽
activum illius , & postea ipse Pater ; sive ipsa substantia absoluta, quae dedit esse Filio, subjectatur relationi Paternitatis, & ab
QUI ASTIO PRIMA, d, ct quatu ex infinitum A PARTICULUS PRIMUS,
Ubi iliquibus ramisss ad quastionem si satis.
iis . TI IC est primo notandum secum I. Idum Scotum in .disi. IJ.s I. num. desecundo, quod infinitum diaviditur in infinitum per essentiam, & in i finitum per participationem. Infinitum peressentiam est Deus solus, cui ab intrinseco,& sta esstatiali ratione infinitas convenit,&ita primum est in genere entis, ut omnia entia tam facta, quam ficienda, & etiam excogitabilia ab humano captu, in infinitum sua intrinseca perfectione excedantur, utpote in quo continentur omnis perfectio
possibilis, & etiam imaginabilis. Infinitum per participationem. est illud , qvivi lie habrat esse participatum ab infinito per in
sentiam, Deo videlicet, tamen fine caret
in illa linea, & ordine, quo infinitum censetur. Et de hoc infinito per participati . nem in nobis sermo hic, non autem de infinito per essentiam , quia de illo in seci a Theol ia, & Metaphysica agitur.
Infinitum Vr Hrticipationem Hs 'adhuc est duplex, vel infinitum secundum
cxtensionein, & est illud, quod in sua extensione magnitudinis caret sinc, ut si daretur v. g. linea in infinitum extensa , quae
termino careret, vel numerus, cujus uni
tates infinitae forent et vel infinitum est in intendone , ut qualitas v. g. quae haberet gradus infinitos caloris. Et uinunque infinitum adhuc est duplex , vel infinitum in actu, vel in potentia: infinitum in actu est illud, quod habet partes actuales actualiter infinitas. Infinitum in potentia est illud, quod licet secundia partiri, quas ac tu iter habet, sit finitiun, hoc est, sabens terminum , tamen secundum partes, quas potest habere, infinitum est, & termino caret, quod sic definitur: iunitum in potentia te mino caret, Osne, cum semper crescere pose fit, tamen secundum ea quae actu includit, finitum est.
12s . Soletque haec divisio infiniti in
infinitum in actu, & in potentia aliis terminis tradi, ita ut infinitum in actu sit infinitum cate rematicum appellatum ; infiniatum vero in potentia syncat omniatia cum appelletur; quia sicut terminus caim
rematicus per se solum insignificativus, ita infinitiun in actu sine eo quod aliquit sibi adveniat, est infinitum actualiter ; & sicut
tenninus syncategorematicus solus non
significativus, ita infinitum in potentia non est actu infinitum, sed solum potentialiter penes paries, quas potest habere. i 238. Utrumque tamen infinitum hae definitione a Scoto in quodlibet. s. s. de primo. lit. a. num. s. comprehenditur, Iucet magis proprie infinito syncategoremam fico adaptetur, videlicet itanitum est c Rr et jiis
339쪽
jus quantitatem accipientibus , vel quan-ltumcumque accipientibus semper aliquid restit accipiendum, ut v. g. si a multitudine infinita hominum , vel Angelorum praescindas millia , & millia, & se in infinitum, semper restant ulterius alia quam plura millia accipienda, si talis multitudo sit infinita,
vel si addas dictae multitudini millia , &millia, semper potest illi fieri in infinitum
Utrum de facto detur agiquod ens infinitum in rerum natura, vel saltemper vires natura posit dari' et Sy. Imprimam conclusonem: de I facto datur unum ens infinitum in rerum natura, quod est Deus optimus maximus, de quo non modo disputamus,&ipso secluso nullum aliud ens infinitum datur in essendo, hoc est, in persectione cntiali. Probatur: omnis essentia creata est
participata ab alio, scilicet Deo , & ipta dependens ; sed infinito repignat de n-dratia in essendo. Et confirmatur: quia ut ait Scotus in I. Ast. 8. q. s. omne ens cre tum coinponitur ex actu,& potentia Physice, vel testem Metaphysice ex genere, &di fierentia ; sed infinito per essentiam repugnat non esse perfectissimum actima, sive esse ab alio persectibile: Ergo&c. I rco. Dico secundam conclusionem: de ficto nullum datur ens,quod si infinitum
ac uale cat orematice secundum exten- sonem, sive magnitudinem. Ita Scotus expresse in hoc 3. q. 8. in expositi e textus
Plutosophi. Et probatur, quia omne cor at quantum, & extensum . quod desecto da
tur, sub ambitu coeli continetur; sed quod sub ambitu coeli continetur, unplicat esse infinitum: Ergia c. Minor probaturi quia implicat quo i in extensione infinitum,& quod sub torminis alterius corporis contineatur. Et probatur secundo, quia omne corpus habet ex sua int inseca ratione aliquam fisuram , & figura ab intrinseco terminis clauditur: Ergo & corpus, quod est tali figura figuratum, unde nec coelum, nec terra, nec quodcumque aliud creatum erit infinitum , cum necessario claudatur sub terminis pi aefixis. Ir6I. Dico tertiam conclusionemr de facto datur aliquod ens creatum infinitum secundum intensonoen, hoe est, non datur aliqua qualitas infinite intensa. Probatur: quia si darriundaretur creatura infinitae vim tutis productivae,cum omnis qualitas prima sit produetiva; sed implicat cicaturae virtus infinita in producendor Ei Sc. Insuperet omnis capacitas passiva est infinita, & limi--ar Ergo nulla datur capacitas receptiva alicujus lannae infinitae. Ruistis: non datur substantia, cui debeatur talis qualitas nat
raliter: Ergo nequc ipsa qualitas infinite
intensa datur. I 262. Dico quartam conclusonem et nec infinitum in numero actuale datur, sive non datur multitudo renam infinitarum, quia omnes res creatae tam praeteritae , quam pradentes, &Qturae sib numero inlinito comprehendi iratur.Patet ex ipso Deo Ecclesiastici 13. dicenter omnia in numero,
ct mensura fecim. Insuper manenis dicit
ab intrinseco determinatas unitates, ex quiabus coalescit, ex componitur: Ergo implicato Disiti by CC oste
340쪽
IN OCTO ARISTOTELIS LIBRO S. si
iv,qubd numerus,& quod sit infinitum,l ia nihil, quod Deus non est, Deo ident
eum infinitum ex se nullam habeat det ii-lhcatur, sed implicat creaturam este, ut sitae nationem sive terminum, in illa linea, &sponitur, & esse Deum , ut argumentura, ratione, qua est uifinitunta convincit: Ergo necessario serendum est i 1163. Dico quintana conclusionemrilem creaturam repugnare. infinitum in duratione a Mite ante de fietidi s 263. Dico standam conclusionemr nulla datur, cum omnia creata in temporesnon st procedendum in infinitum in spe acceperint esse, ut insta seo loco dicemus,sciebus, itam qualibet specie assignata poc tamen desecto datur aliquod ens, quod sitisimus aliam periectiorem assignare , sed infinitum a parte post,hoc est,quod in aere inecessario deveniendum est ad aliquam num sit duraturum, ut patet de anima, quae speciem ita persectam, ut non possit Deus in attemum erit, ut fides docet ; & de coe-l aliam persectiorem elicete, sive causare; lo & terra,caeterisque elementis. Haec con-l di idem dico de pissectione gradu i intri eluso est de fide, & nullam admittit inter saeca qualitatis, ita ut calor v. g. non '
Scholasticos controversiam. Et haec pro sit in infinitum augeri, sed necreario d hac parte quaesiti sint sitis. veniendum est ad aliquem ita persectum, calorem , ut non possit Deus ulteriorem
ARTICULUS UNICUS , calorem illo persectiorem intensive pria 'Ubi ad quaseum fit species sintima,
. quae non potest excedi ab apersectiori ,
126 . I Nico primam conclusionem: nec talis calor summus qui ab alio superaria tiam de infinito posse absoluto: non valet, non infinitus categormarice , Dei repugnat creatura, quae sit in persecti sed finitus sit
ne essentiali infinita. Haec concluso exprese I 266. Hanc conclusionem puto esset se habetur a dist. 13. q. s. st . mentem expressaen Scoti contra aliquosa num. Io. & inis , potestque probari r s Scotistas contrarium autumantes. Eis tionibus, quibus conclusione I. num. I 238. pono cum ipso Scoto in s. dist. I s. q. Iste probavimus illam de facto non dari r qui- quod Deus potuit creare sammam gratiam; ias aliam addimus rati em in nostrae v lcreabilem, ultra quam non posset est a maritatis contanationem, quae talis est: 1 - jor creari , live recta ratione excogitari,
iiiiiiin in 'isectione essenti sidentificat tal& suppono similiter ex eodem Scora ibi-bi omnem per sttonm compositam, &ldem q. q. s. quantum ad secundam quas nulla persectio simpliciter est illi incompo- num. hanc glutiam summam dile a-sbilis, ut omnes fatentur Theologi ,& --lctu creatam , collatamque animae Christi Presse docet Scotiuin quodlibet. I. s. ergo Domini. Verba accipite Scoti et pro u
si tale em instam in essentiali p--le est dicere secundam Mahyrum , qu usibi omnes persecti taream gratiam ei s Christo vi---Ergo esset Deus, delicet i quarum s piam aureme