장음표시 사용
351쪽
uon repugnat infinitas intentionis. Probo antecedens: quia si qualitati in gradu susnino adveniat si in gradus de novo, non propter hoc talet qualitas erit infinita, quia gradus finitus additus gradui finito non escit infinitum: Ergo non repugnat Bec. Et confirmatur e quia a glauc cum illo ulterioli gradu manet illa qualitas intra limites peri etionis finitae ; sed persectio finita non m- Pugnat creaturae et Ergo illi qualitati summae potest addi alius gradus , quo maneat liuentior intra limites creaturae. isos. Et confirmatur et quia sippono,
quo d octo gra qui caloris sit calor in summo
gradu, & interrogo, potestne Deus alium graium caloris producere e radium cal rem Sininum p Poterit utique. Tunc sic; Deus potest unire illum gradum caloris cum octo productis : Ergo potest essicere calorem ut novem, & sic calorem perseeti rem iniciisve summo assignato. Probo antecedens et ille unicus gratus caloris ejusdem
rationis est cum quolitat gradu ex illis octo assignatis : Ego sicut potuit Deus illos
octo gradus unire, ita poterit unire istum gradum cum illis octo. Patet consequet)tia ; quia non est major ratio, quare illos octo potuerit Deus mire ad effciendum unum calorem intensem ut octo , A non potiuerit istum gradum cum illis octo unire ad facioidum calorem intensem ut novem, cum omms gradus ejusdem sint rationis. Et roboratur: quia non repugnat ex parte Dei, ncque ex parte qualitatis , netque ex parte subjecti et Ergo ex nullo capite repugnat. . Ex parte Dei, &qualitatis patet, ex parte subjecti similiter, quia non est ratio assignabilis, quare possit quai: talein in isto gratu, & non in altartago S c. Iso . Respondeo negando antecedens, de ad ejus pro est onem respondeo concedendo anteced is, & negando contatuentiam, quia liget gradus additus qualitati imirata in summo sit finitus, 3: similiter ipsa qualitas intensa in summo finita sit , &CX una, de ex alia non ciatur qualitas infinita ; non tamen bene insertur, quod sint
composibiles, sed incomposibilitas corum est, quod qualitas sit intensa in summo, &quod sit capax ulterioris intentionis, quia ut ait Scotus q. q. cit. sub num. I a. v. ii primo modor dico quod rati potest, immo im Iudit contradictionem , quia qualita. est in termino,
in cum dicitur, F intelligaturgradus si ut lusibi addi mn erat in uilla , duo , quod erit incompa bis, , quia aliud statum intelligibile potest repugnare aut insitito intelligibili ; Aut fi imethgatur album addi nigro In aliqua perfectione, hic utrumque componens es saltum, S tamen ivhil tale es De libile &c. Et ita implicatorium cst, quod aliqua qualitas stin tennino suae intentionis, sive si sum
ma, & quod possit illi addi aliquis gradus
finitus, sicut est implicatorium, quod album addatur nigro, ut ex nigro, & albo fiat aliqua qualitas nigra, vel alba in presectiori gradu.Isos. Ad confirmationem respondeo , quod creato calore, sive qualitate ut octo, quae ex suppositione artiuncnti est summa qualitas iniciisve, potes, Deus extra illam aliam qualitatem intensam in summo, via aliquo alium gradum calor s produc re ; caeterum nego, quo i possit Deus t Itan gradum unire ad cffciendum calamn
352쪽
re novem. Et ai ejus pmbationem omitto antecedens, videlicet, quod ille gradus uitius caloris sit ei deni, vel alterius rati nis cum illis octo assignAt in calore summo, utrumque muri potes sustineri, &quod omnes gradus componentes intensive aliquam qualitatem sint eiusdem rationis,& quod non sint, sed secundus i. per in
primo, de tertius secundo, de quartus fectior tertio, &sic de aliis. Sed arguinem ti gratia admisse quod sint aequales , nego quod sicut Deus potuit unire illos octogradus inter se ad efficiendam qualitatem sumnae intensam, ita possit illum alterum gradum ad efficiendam qualitatem ut novem,& ratio est consp:cua, quia cum suppon mus, quod illa qualitas intensa ut octo sit intermino, si summa in intensione, non est capax usterioris gradus, quo fiat intensior,
quia implicat, quod si semes ad terminum
pervenerit, ulterius possit accrescere, velarere . Ad illud, quod repugnet ex parte Dei, neque ex parte qualitatis, sive subj cti, respondeo, quod ex omni parte repugnat ; ex parte Dei ut diximus num. Ipm responsione primi argumenti ; ex parte
qualitatis, ut dixi num. IEPT. ex parte subjecti , quia ut ait Scotus num. Iq. v. similiter et similiter ex parte capacitatis ,
civia Osi capacitas sit respecta cujuscumque
viam in forma , non tamen capacit
auribus finiti est ad formam infrutam.
Unde eum subjectum talis caloris sit finitum , non habet capacitatem ad calorem infinitum , sed ad calorem in gradu finito , quo assequuto non est capax
rsos. into arguitur contra n stram quartam conclusionem, quae habeturnum. Ita l. in qua astetimus repugnare corpus quantum infinite extensuin et non
implicat dari in continuo infinitas pa tri extensas et Ergo non implicat continuum esse infinite extensim , sive dari aliquod corpus in extensione infinitum Probo antecedense de ficto dantur in conia tinuo partes infinitae: Ergo non implicat&c. Probo antecedens: de facto componitur ex partibus infinitis: Ergo&c. Probo ruis numquodque componitur ex Es, in quae resolvitur, sed si continuum divideretur, sive resolvemur in partes in infinitum divisibiles,sive in semper divisibilia: Ergo ex dis de
facto componitur: sed partes continuae ita se habent, quod duae siciunt majorem extensionem, quam una, & tres quam duae, M quaru , quam tres: Ergo infinite saciunt infinite extensum e sed non implicat dar partes infinitas: Ergo non implicat contianum infiniic extensum. I s o T. Respondeo distinguendo antec denae non implicat dari in continuo infinitis
partes in potentia, & non communi cantes, concedo antecedens: infinitae partes in actu, o antecedens. Ad illud, quod unumquodque resolvitur dec. comem maiorem;& distinguo eodem modo minorem et Ergo& de fi cto componitur in potentia, conc do: in actu,nego. Unde concedo, quod duae paries aequales continuae faciunt maiorem extensonem, quam una, si sint partes non communicantes se, & impermixtae, sin au-Sed de hoc latius in s. Physici ex quo nihil contra nam ibi ad longum disputatur, quod hic per
353쪽
iso S. Sexto a trur: quacumque magnitudine extensive assignata I Rest Deus aliam ita oretu efficere, & sic in infinitum
syncat omniatice , concedo et categor
matice, nTO. Q s licet possit Deus aliam
inruorem, de ii oretia magnitudinsin ex asivam efficere, ex eo quod major m gnitudo extensiva non dicat maiorem pedilectionem, quam minor, nisi extensive, tamen quantumcumque mUIM Excogit tur magnitudo quantitativa extensiva, semper est finita , ex eo quod sit terminata, ut
dixi num. t et 8 i. alupra superficie, vel puncto: & dato quod Deus destiuem pumctum terininativum lineae, adhuc linea esset terminata, privativo , quod sufficit. Adprobationetu antecedet: tis eodem modo respondeo: cx nullo capite toruunatur, tave limitatur, quousin is possit crescere in infinitum , potentisc., sive syncategorematicum concedo: actuale , & c tegor
maticum, nego. Isi o. Septimo arguitur contra n
stram quintam conclusionem, in quatae- Einus repugnare numerum infinitum in multitudine: primo autho itate Doct.Sube.in a. dist. s. q. N per hoc patet. num. I S. v.&cum probatur, ubi ait et Nubra parte individuorum, unde seu eorum numerus
certus, sed possunt ese in ita non repugnatue
Ione eorum et Ergo ex mente Scoti non
repugnat dari si quodlinfinitum indivi
isti. Respondeo , quod Scotus ibi, ut videre licet in textu, probat. quod sicut
genus est divisibile in plures species , sic species in phim individua eontra Divum Thornam, qui negat pluralitatem indivia duorum in speciebus Angelicis, & I utatur ibi Scotus non ex mente propria, sed tamduin mentem Platonis , & ex ejus fiuidamento, thi est , quod divisio artificialis sennarum habet ad speciem specia- l . minam, quia ulterius procedere est in infinita, quae sunt relinquenda ab arte, secundum ipsem, non cenim ex parte individuonam Se.: Ergo non ex mente propriadec. Mod si contendas, quod loquitur ex propria mente , dico , quod verum est quod non est numerus certus individum rum,sed possint essc infinita non repugnante ratione corum, id est, si non repugnarinnumerus infinitus, possimi esse indiviha infinita, quod nos non negan ira ; caeterum non ait, quod non repugnat, inamo supponit Scotus ibi, quod repugnat talis num
rus infinitus, & quod si non repugnaret, possent esse infinita. Ves dicite, quod ' iunt esse infinita syncategor Utice, id est,
non tot, quin plura, non vero infinita actualiter et nam ut patet in ipso Scino e dem et . dist. i. q. q. f. tenentes seb num 2 2.v. ad aliud ad aliud de irai to in multitudine , O magnitudine responsum est prius inere Uione de iussitate actuali ammarum sed ibi netat Scotus posse esse animas actu liter: Ergo &e. Ubi commentator Scottait lit. F si ad 1. sul, num. I. . ad scaeum dum de infinito patuit responsio, Quia repugnantia ex parte creaturae quod sint imfinitae in actit, pari miter dicendum est de infinitate nitinerali, & sin liter de infinitate molis ; & concludit, de ista tamen
quaestione non multum curandum est, cum
sit problematica , & utraque pars seste tabilis
354쪽
IN OCTO ARISTOTELIS LIBRO S. 3sr
is Ir. Octavo arguitur: si Deus cie rei stinui manes creaturas possibiles , vel tunc esset nullaenis eoruin finitus, vel infinitus Non finitus, it 'quolibet finito creato potest Deus allain. infinitudinein creare individuorum: Ergo infinitus; sed non rapi at Deo hinnia possibilia similcrearer Ergo neque creareinfinitaemnia- titullinem.
I sis. Respondeo negando suppositum majoris, quia argumentuin procedit ex latasa imaginatione , quod creaturae sint tantae v. g. quibus creatis aliae non trint possibiles ,
Ios. Videant quid respondeant ad hoc, de ego idcua respondeain ad illos. I si . Nono arguitur: Deus potest in instanti A, unum hominem, & in instanti D, alium , & se de aliis instantibus, quae in una lea reperiuntur; sed in una hora insi-nita instantia reperiuntur: Ergo illi homines, quos Deus petr unam horam crearet,
est mi infiniti. Patet; quia tot est i hosti nes, quot instantia; sed instantia sunt infinita: Ergo & hominet. i sis. Respondeo concedendo suppositum majoris, & distinguendo minorem: tinnio tot simi possibilia, quot non invol- in una hora sunt infinitamstantia actu ia,
vunt repugnantiam, &cum nulla sit repu- & divisa, nego: infinita in potentia per-gnantia, quod Deus semper, & pro infini-lmixta, & se invicem communicantia, conto tempore causet, & nunquam exhausta ecdor Ergo homines est infinitioncat ejus virtus maneat, nunquam potae Deus t gomnatae, & in potentia, concedo: ca- omnia possibiliacreare, ita ut exhausta ejus tegorematice, nego. Quod non implica virtus maneat, sed semper ut sons indefi- re arbitramuri nam sicin continuum iudiciens quacumque multitudine creata potest alia, & ssa creare, ita ut nunquam possit ad finem pervenire, sed aut creatio quantumcumque pluribus alia in infinita plura valet producere, & sic iamo suppositum, quod Deus possit muria possibilia efficerestinui, ita ut alia sibi impossibilia maneant.
Et l ic contra illos argumentum retorqueor
admisia possibili multitudine infinita hominum suppono, quod Deus illam times cre
M , & interrogo nunc creata ista hominum infinitudine potest Dinis alium hominum creare Dicunt, quod lic, cum non appareat repugnantiar Ergo iam illa multitudo hominum non cetat infinita, quia in finito non potest fieri additio, neque creati fuerunt 1 Deo omnes homines possibiles,
si ii iidem alius possibilis remansit extiail visibile in infinitum non actualiter, sed p
tentiat ter, ita nummii est in infinitum au- mentabilis, ita ut possit crescere in infinitum non ac tiale, sed possibile, id est no: itot, quia plura. i sis. Sed contra dictar numerus hominum potest crescere in inlin tum syncatcgorei natice, id est non in tot, quin in plures possit ulterius , dc ulterius cresccre; unde ergo provenit implicatio, quod Dcus illius homines tarmes, quos per infinitum tempus potest creare,non possit simul creare in unica laora Respondeo , quod implicatio est , quod divina omnipotentia, quae est virtutis infinitae, & inexhaustibilli sons, mancat exhausta, & sicut est implicatoriuin, Mod fons si inexhaustibilis, &
quod miciliatur, quia emittat simul t
355쪽
tam aquam , ita implicatorium est , quod i re, ita ut nihil sibi res et talendum. Et Deus creet simul omnia, quae potest in t i Ho hac distinctiune, & libro sint satis.
POpq i in in superioribus uvis de
principiis , & causis corporis naturalis , ncc non & de motu, assione,
& passione finito, & infinito; restat nunc in isto quario libro Philosophum &
D L Subt insequentes agere de passionibus extrinsecis rerum natur tum , videlicet loco, vacuo, S tempore, litapropter librum
istum sub unica distinctione absilvemus, quam in tres secabimus quaestiones; in qua- rum prima de loco, in secunda de vacuo, in tertia denique de tempore agemus, PhPxopter sit
In qua quidquid de loco, vacuo, ct tempore ad nostrum institurum Physiacum exspectat, discutitur. CUM inter passiones extrinsecas, sive propritates acci&ntales, quae corpori naturali adaptantur, pri a , & praecipua sit locus, prius de illo, & postea de aliis, quae in titulo distinctionis petuntur, a re decrevi. quapropter sit
QUAESTIO PRIMA, Ubi an', ct quid sit lacus, discutitur. ARTICULUS PRIMUS, UM alis bus praemissi ad quaesitum i satis.1 si T DRimo suppono ex Scato ita hoc o, in expositione textus tertii Philoso-m sub num. r. s. lac prosequitiet, dari locum in rerum natura, quod communis Philos phorum consensus admittit, hisque rationibus a Scoto suadetur et illud est locus in quo diversa eo ora naturalia sibi invicem succo dunt; sed diversa corpora naturalia sibi invicem succedunt in loco et igitur&c. M jor est nota , minor apparet, quia videmus, quod ubi prius fuit aqua, poster aer; de ista ratio non solum probat, quod locus est, sed etiam probat, quod locus in aliquita distinctum a corpore locato. Secunda mcio est; illud est ad quod corpora naturalia
moventur natiualiter ; sed ad locum corpora naturalia moventur naturaliter et igitusdec. Major patet ex se, & etiam minor ;quia unumquodquocorpus naturale existens extra suum locum naturaliter non prohibi tum Mivetvi ael suum locum , ut leve se iuvim Disiligod by Coosu
356쪽
sum, & grare deorsum , clitae naturali de- sortitur rationcm. Tertia particula nempe siderio suae conservationis moventur ad illas partes, quae sunt differentiae loci , & ratio probat, quod locus habe Artutoni.corporis commentu, per quam denotatur, non quamlibet super em esse locum, sed solum illam, quae continet, circuit, & amisi S. Secundo ex Scoto in hoc . I. bit corpus locatum
num. q. s. quantum ad secundum , quod j cuius maiori intelligentiantultipliciter sumitur locus: primo selex tota, quod secrandum ordinem praefixuindici locus, Universum,in quo sensu solentias
dicere intra universum, sive in univcise loccst. Secundo modo locus accipitur pro patria , sive magno corpore contin te aliquid infra se, &sic solamus dicere, quod
secundum diversitates locorum proveniunt ab authoie naturae, & quem postulant res naturales, non potest dari vacuum in universo, & sic omne corpus contentum intra sphaeram universi debet undique circumscrilia ab alio corpore ipsum continente, suc immediate tangente secundum ul- diversitates proprietatum in rubus natum timam suam Sperficiem, ita ut supcrficies ratibus, & sic dicit Aristoteles in hoc . Unius sit cum seperficie alterius, ut supe text. q. quod locus est conservativus locat . ificies aquae 1 vasis superi eiecircumscribia Tertio modo accipitur locus pro contincntc locatum immediate, & illo modo acciapitur in isto quari i sis. Hi s praebctis sic a Philesbpho
in hoc g. text. & comm. I. & a Din. Subt. in a. dist. a. q. c. s. ad quaestionem igitur. num. T. definitur locus et Iocus est sillima super ira corporis commentis immotur, & superficies vasis a superficie aeris, vel terrae, si vas sit in terra sessum, &Ω- perficies aeris a sit perficie alia is r I. Duplex igitur est sepe cita ,
alia concava , alia convexa et sepe cidi concava est illa, qua corpus ambiens, huc continens continet, & ambit Ioeatum , Mi primo. P ino particula est Spe siciri, ux superficies concava vasis , qua ambit, - . t & continet liquorem, vel aerem. Superficies convexa est illa , per quam corpus , quod ab alio corpore continetur, ambitur , sire locatur, tangit ,& conjungitur cum corpore loca ite. Qiruta partievia est immobi
di est ratio quasi sciae ica, pei quam comvenit locus cum aliis superficiebus, quae t cis insunt. Secunda particula est tima, per quam excluduntur a ratione loci aliae superjicies, quae ultimae non sunt, sed pa
tes continui continuantes, quia cum corpus continens aliud corpus non possit tan- lis prim). Pro cujus intelligentia notagere illud , nisi penes seperficiem ulti-i ex Scoto in hoc q. q. s. min. 8.mam, ut videre licet in vase, quod tan- istis dimisu , ct in E. tar. vum. 8 quod git aquam selitin penes seperficiem con- locus supponit pro se dicie eonnotando cavam vasis, & non penes partes eius in- continentiam locati, & cinn hoc connotat
357쪽
ci ci ora quiescentia inundi, de polos fixos universi. Unde locus potest dici idem dupliciter, uno modo fhnpliciter , alio modo secundulii aequivalentinii. Ille locus dicitur idciti sinapliciter , qui prius fuit , quae est eadem superfidies, de cum hoc in Ndem situ respectu universi, licet superficies varietur v. g. arbor fixa in campit es ine dein loco secunduin aequivalentiam, in quo prius fuit, licet sit in alia superficie, ves ab alia superficie aeris ambiatur, propter hoc, quia ipsius arboris ad latera coeli, de ad co pora quiescentia mundi in tanta distantia, quanta erat prius: Idein dico de turre, quae nunc ab acris superficie ambitur, nunc ab aqua, & de arbore plantata secus decursus aquarum, quae in eodem loco dicitur, etiain- si ab alia, & alia superiacie aquae circusnscri
Is r s. His praejactis dico, quod locus
sumptus pro ultima superficie, &circumscripto ordine , sive respectu ac corpus, quod continet, de ad latera coeli, & corpora D: centiamundi non est immobilis, un-mo mob lis simpliciter, quia dato, quod in
eodein situ succedant superficies diversorum corporum circa aliquod corpus , propterlam non movetur locus ejus, sed semper inanet idein corpus aequivalenter. is r . Sed contra ilina ultimam particulam desinitio nis insurges scr 'locus ex sua natura debet esse inim ilis , & locatum mobile; sed multoties contingit, quod superficies corporis continentis movetur, I cato in eodem loco immobili manente: E in vel superficies ultima corporis continentis non est imi ilis primo, ves Mn
est locus. M or des latio tradita pro
loco. Minor vero probatur e quia arbore imii Rea, di in eodem loco manente se imcies aeris, a qua primo circumscribebatur. transit, & a d n in re is, cujus est supera ficies, movet , &alia, & alia superficies mutatur: Ergo potius Iocatum, arbor videlicet, erit immobile, quam lociri suinpto loco pro superilate. Et roboratur: quia alia
ter aria r moveretur, & non mou retur,
quod inanil lam involvit repugnantiam. od moveretur probo e quia illud tarmatissime movetur, quod amittit unum locum, de adquirit alium et sed arbor amittit unam superficiem aeris, dc adquirit aliam, a qua de novo circumscribitur: Ergo si locus est se--ifcies, de adquirit novam superficiem, adquirit novum ubi , de movetur. Quod
non moveatur, patet; quia in eodem loco arbor fixa manet, ubi antea erat, ut patet experientia et Ergo vel superficies non est Iohcus, vel locus non est immobilis.
is r s. Respondeo ex dictis num. Is ra. concedendo in sensu ibi explicato, quod I ciri est immobilis, semptus Iocus non solui, pro superficie ambiente, sed etiam pro re pectu ad locatum, de ad latera coeli, S pa tes fixas mundi; non vero sumpto loco pro sola superficie ambiente, nudd sumpta. Unde distinguo majorem e locus debet esse immobilis per aequipamtiam, concedor debet esse immobilis, ita ut nunquam deserat locatum, sive nunquam pereat locus idem,
dum manet Iocatum, nego. Et e m in
do distinguo minorem, se mo conseqtientiam. Ad confirmationem distinguo imjorem di illud movetur formatissime , quod adquirit novum locum, id est novam supcraficiem ambientem cum novo, &distincto
358쪽
res istu distantiar, vel cum infora distantia ad latera coeli, & partes fixas mundi, concedo: quod adquirit talii in novam superficiem cum eodem & eadem distantia per aequivalentiam , nego. Unde
arbor fixa non movetur, etsi novant supcr-ficiem ambientem adquirat , quia in eodem
stu, & distantia dueverat. Ad illud ,
quod moveretur, & non moveretur, dico,
quod non movetur ob rationem dictivii, quia ad motum non soluin requiritur, quod adquiratur noviri locus, sed etiam nova r
latio distantiae , vel propinquitatis , quam
antea non habebat, & cum haec in arbore fixa eadem per aequivalentiam sit, hine fit, quod&c. is 26. Sed contra insurgese adveniente nova superficie, novum respectum ad N tes fixas mundi, Ac ad locatum devenire noeesse in I sed per nos timc datur novitas loci, quando datur novitas seperficies ambientis , de novitas respectin ad locatum,& ad nutos fixas mundi et Ergo & novus locus debetur et Ergo arbor fixa in terra quotiescumque ambitur a sit incie distinacris mutatur localiter. Patet cons quentia di, quia novum locum adquirit non
solum secundum superficiem , sed etiam respectum novum. Maior probatur: quia
adveniente novo fit amento advenit nova
Matio et Ergo si super es, quae est d
mentum respectis ad locaeum, & ad pa res fixas mundi est nova, etiam respectinin illa fundinis novus erit et Ergo&c. 32T. Respondeo , quod argumentum optime probat, quod si sit perficies est nova, etiam remeetiis in illa datus erit
novus, & non inutinet respectus, qui antea erat: caeterum dicitur idem, non quia
idem numero sit , sed quia aequivalet, desiipponit pro illo altero respectu, qui perit,& esh solum per aequivalentiam idem; ut
haec vox homo nunc prolata, si iterum proseratii ea tan vox re lita appellatur, non quia sit eadem numero vox cum prim quae
periit, sed quia idem habet significatum.
Idem dico in nostro casu, crita licet super ficies sit alia, & confinitenter alius respectus, nihilominus ex eo quod locatum mancat cum eadem distantia, de propinquita
te xi partes fixas mundi, dicitur idcin i cus , non id, cilentialiter , sed idem per aequivalentiam , ut jam jam manet diaetamois r 8. Ex dietis habemus locum esse ultimam Spessiciem corporis continentis , qtiatenus ultima, de indi visibilis superficies locantis locatum immediate tangit, ambit,& circinnscribit. Ex quo inscitur primo locum duo dicere, & silperficiem ambientem pro materiali, & continentia activa, sive respectu, tanquam formali, quam continentiam activam esse relationem extrin--iis advenientem sippono ex dictis inL gica, quod inde patet; quia cum Iocus sit in rerum natura, & sinistri locabile, sive corpus, quod ab illo loco potest circumscribi, non datur relatio laci ad Iocatum, nequc locati ad locum, donec a tam circinn-aeribatur locatum , & Iocatum ambiatur a loco. Unde aula , quae potest me locare, ion dicitur meus locus, donec me ambiat, includat, & circumscribat I 322. Sorando insertur, quod cum se- perficies omnis sit de genere quantitatis, Ncontincntia sive resino Ioci continentis ad D
359쪽
ad Iocum contentum sit de genere relati vis, non potest dari unica definitio, quae inminque comprehendat; unde locus cuin sit concretum nequit definiri, nisi com tando unum in re io, & aliud in obliquo. Locus igitur in reiis dicit relationum ad locatum, & in obliquo superscion, in qua sundatur, ut presse habet Scotis q. II. q-d-hbet. f. de secundo articulo. lit. D. O s. des. an. lit. G. Et confirmatur ex dictis, quia locus est immobilis non ratione seperficies, cum ista moveatur saltem per accidens admotum corporis, cujus se cita est, sed ratione formalis continentiae, quae ad variationem extremorum variaturr Ergo non
saperficies, sed continentia tarmaliter, &in recto locum constituit. Isso. Tertio insertur superficitii indefinitione loci positam potius induere rationem subiecti , ex quo, & continentia mali componitur locus, quam rationem generis, ideoque consulto dixi num. 13 2y.esse qiasi genus, & non esse proprie genus; unde talis definitio potius datur per subj ctum , & accidentalem l iram, quam per genus, & diiserentiam proprie,& rigoris.
Unde pro prioritate, quae communiter as.sgnatur loco , ut continere locatum, &nil aliud a locato continere, conservam i catum, si locus sit iraturalis, quod locus sit
aequalis locato, di aliae hujus modi non sunt palsiones seperficiei, sed accidentia illius, quae ab illa Munt separari, licet non 1 l
co , quia omnis Iocus adaequatus haec omnia diset habere. Et dicta pro isto articulo sint satis, ut ad alia transeamus.
liqua ejus pirarietatra declarantur. Issi. T Ocus primo dividitur ua intrinistasecum , & extrinsecum. Lociuextrinsecus est, a quo corpus extrinsece locatur, & de hoc verificatur definitio supra tradita pro Ioco , dic tuique extrinsecus, quia ultima sepe cies, a qua locatum am-iatur , & circumsertiatur , exti intae s
lum aificit locatum, quia in illo non subjectatur , sue illi intrinsece non inhaeret ;iuperficies enim aeris, ii qua ego circumscribor in ipso aere est intrinsece, de solum per Physcum tactum tangit, & ambit me. Locus intrinfixus est, 1 quo res intrinsece denominatur locata, se eit illud passivum,
sive relatio extrinsecus adveniens continentiae passive, a qua corpus locatum contentum passive denominatur, quae relatio tandatur in corpore Mato, & terminatur
ad superficiem locantem , de qua pomea aliquid dicemus; diciturque talis relatio locus intrinisus, quia intrinsece fundatur in locato, & ab illa formaliter intrins
Isset. Secundo dividitur locus ext in secus in locum communem, & particul rem. Locus communis est , qui non talum continet aliquod locatum in particulari, sed ad plura continenda ex se est aptus
natus, ut v. g. sirperficio cinicava coeli, a
qua omnia, quae sub coelo sint, immediatea coeli saperficie ambiuntur, & circumscribuntur, sed mediate, id est medio aliquo, corpore , a cujus sit perficie aliud corpus
circumscribitur. Locus particularis, sive
360쪽
proprius est ille , qui locato est ita proprius,
ut ipsum solum contineat, & non alium, ut aeris superficies, a qua arbor circumscribitur, quae secundum quod ibit arborem, illi proprius locus appstatur, non continet , locat, & ambit aliud corpus.1333. Tertio dividitur locus extrins cus, silvc sumptus pro superficie locante, in
naturalem, violentum, & neutrum. Locus
naturalis dicitur ille, ad quem locatum dicit naturalem propensionem, & inclinati nem , & in quo mimiter quiescit, & conservatur,ut centrum respectugravis, setium respectu levis , aqua respectu piscis, aer resperea hominis. Locus violentus est ille, qui circuit, & ambit Iocatum contra suam inclinationem naturalem , ad ciumn non talum non dicit propensionem, immo habet renitentiam, ut statum respectu gravis,& deorsum , seu centrum res ictu levis, terra respectu piscis, & aqua respectu hi, minis, cum piscis extra aquam moriatur,& homo in aquam demersus suis elui. Locus neuter eri, ad quem nec locatum dicit renitentiam , neque inclinationem, ut terra, aqua, vel aer respectu Angeli, velis perficies extrinseca Iocati sunt adinvicem
iss . Ulterius locus dividitur in circum riptivaen, & desinitiviun. Locus circumscriptivus est, qui circumscribit locatummodo divisibili , ita ut totus Iocus correspondeat toti locato, Ac pars loci parti locati. Locus definitivus est, qui taliter Iocat
Iocatum, ut totus locus correspondeat toti
locato, & praelibet pari loci simillicri locato adaptetur, qui modus essendisi i co spiritibus adaptatur,qui cum careant par
tiali quantitativa extens ne , taliter ia An- LIBRO S. s
gelus in loco, ut totus in qualibet loci pa te, & totus in toto ; nam esse desinitive in loco solum dicit esse hic definite , sue detenninate , & non alibi, caeterum non quod si locussit divisibilis, quod etiam locatum divisibili modo loco commensa, et .
Isss. Prima, &praecipua loci proprio tas est (si locus sit proprius, & non comm nis) quod locus sit aequalis locato, quod ita debet intellisi , quod illa superficies conc va, quae ambit immediaic locatum sit aequalis secundum longitudinem, & latitudinem superficiei convexat locati, & secundum
concinentiam. Patet ; quia si Iocus secundum continentiam esset major locato, iam non esset locus proprius locati, ut patet de amphora,quae capit aquam ad tantam quantitatem determinatam, in qua si recipiatur aqua in minori quantitate,non epletur amphora, & sic non erit amphora illius aquae proprius locus. Probatur a Scoto in hoc q. q. num. S. 2. conclusio, ubi ait: laciues aquaeu Iocato secundum duas dimensiones, ita quod superbies, qua est locus, ct
aquales. Probatur: quia illae magnitudines sunt ad invicem aequales,quarum una supraposta alteri neutra excedit reliquam ; sed
se est de illis duabus superficiebus: Ergo A. c. Major est principium in Geometria , minor probatur et locus superponitur superficiei locari , Set neuter excedit reliquam , quia si altera reliquam Excederet , iam non es t aequales secundum
Is sis. Sed contra dictar nullum continens est aequale contento per ipsum ; sed V v loces