Horae subsecivae Marburgenses anni MDCCXXIX, MDCCXXX et MDCCXXXI quibus philosophia ad publicam privatamque utilitatem aptatur

531쪽

dinem sententiae suae, quod de iis, quae accepimus, non autem nobismetipsis debemus, gloriari nequeamus. Jubet Corinthios expendere sententiam suam, annon eidem aD sentiri teneantur nihil prorsus reperientes, quod adversus eam excipere queant. Nec minus eosdem tacite reprehendit, quod in re adeo mans sesta patiantur desiderari attentionem suam, ut pudore suffusi vitium corrigant. Constat enim ex moralibus, pudorem esse medium avocandia vitiis, quamdiu quis nondum omnem pudorem exuit inter homines malit,

osos eminens. Sed redeamus ad id, unde dieressi sumus ostendendum nobis est, Apostolum ad singula illa respexisse, in quae vi notionionis db rectricis attentionem nostram direx, mus Rationi igitur a modo enumciandi desumtae jungimus alteram, quam ex intentione Apostoli derivamus. Quaestio altera aperte loquitur propositum ipsi fuisse avocare Corinthios a superbia spirituali, qua alius praestare ob fidena sibi videbatur alio. Utendum igitur erat motivo, fine

532쪽

itas minime flectitur Mo ostolo commodum videba- nihil ad fidem quomodo-:rtineris a se ipsis habeant, Deo accepta referre debe-mvero motiva tum demum uando singula, quae in id Continentur, quasi coram, ita ut eorum vis cum cla- evidentia crescat. Ecquisitet, non aliud egisse Apo-- luam ut Corinthiis in metvocaret singula, quae in Gterorum inde pendentium..tionem modo quocunque it, ut ea perpendentes in- , nihil eorum eos habere a d singula Deo accepta res e. Nemo enim nobis perinaut non satis intellexisse Α- divino spiritu Matum mo-Iuo utebatur, aut eum no-lem tribuere vim fabere poterat. Tum vero immotum censendum erat ,. ilis perpensis, quae inter de iitia fidei ac ceterorum inde tum referri possimi, fate

533쪽

WD hamiserib seipso dum erat, nihil eorum hominem habere a seipso. z. rationibus adductis, gubrin a bus nexus verborum Parii ostenditur,s m' apparet, quae de fide Corinthiorum 'is' dicuntur, ea ad fidem asterius cujus-νum. a iacunque applicari posse. Rationes

si enim istae fuere tales, ut ad christianum quemcunque transferri possint. Quamobrem citra omnem dissiciat tem ex doctrina superiori generalia de fide theoremata conduntur, X quibus tandem simul sumtis coli, gitur , hominem circa fidem i. hil sibi tribuere posse, sed omnia Deo honi omnis datori accepta referre debere. Et profecto hanc verborum suorum ampliationemApostolus haud obscure ipsemet indicat, dum quatinstionem suam in singularia in genere proponit, tanquam homine quemcunque christianum directam. Neque nim Corinthios allocutus quaerit Quid habetis, quod nona cepistis sed, quasi sibi cum omni h Φmine res sit, interrogatu Quid habes, quod non accepisti Ecee igitur ra tionem, quae fuit Apostolo eis in

534쪽

fingulari quaestionem suam proponat,

eum tamen Corinthios omnes, quo

quot a supersitione gentilium ad

Deum conversi fuerant, alloquatur.

Neque vero haec unica est verborum Pauli ampliatio sed ad notiones directrices attentus intelligis, in genera verum esse, quod ens nullum habeat quicquam, quod non a Deo a reperit. Quicquid enim enti inest. id vel inter essentialia, vel attributa,ve modos locum habet g). Essentiamin existentiam ens omne habere a Deo, ex Theologia naturali comstat, an sacris litteris docetur. At tributa cum essentialibus indivulso nexu cohaerent, ut posito uno alto ponatur a . Quamob- eum ens omne a Deo essentiam habeat, ab eodem quoque habere debet attributa. Modorum possibisve proxima, sive remota inteributa continetur b . Quamobra de e dem valent, quae de attributis modo diximus. Actualitas modi cum pendeat a catas extrinse--'nil mka eis,

535쪽

31 Ili De homine nihil a seipso cis coexistentibus c . ideo enti unicuique hi potius insunt modi, quam alii, , i ad omnes modificationes successivas respicias, haec potius est quam alia modificationum series, quia in serie rerum contingentium quae existit, hunc potius locum obtinet quam alium id quod ex principiis cosmologicis apertius demonstrari potest, in exemplis autem obvium prorsus est. meque enim alia re opus est, quam ut quis mentis suae aciem in seipsum convertens videat, quomodo a circumstantiis externis pendeat, ita ut multa aliter sese haberent, nisi his nunc vixisset. nimvero omnis rerum coordinatio & subordinatio Deo ex toto adscribenda, consequenter modorum quoque actualitas ei tribuenda. Atque sic generatim non de homine modo, verum

etiam ente omni palam fit, quod ni hi habeat, quod non acceperit a Deo. Quodsi dubium movere videatur libertas hominis, ita utibi tribuere posse quis existimet , quae a libhαtate sua pendent is perpendat

velim,

536쪽

velim, si non modo libertatem a Deo habere, sed ad libera sua decreta fis arida uti quoque motivis a rebus comissentibus id quod adeo obvium est, ut plura in eam rem dicere nil attineat meque dubitandum est, hanc quoque verborum suorum ampliationem indigitari ab Apostolo Menim quaestionem movet generaliter, quid habes, quod

likmaeeipissi, eis ips potissimum se

ano esset de fide ac iis, quae ab eadem fendent. Dumque propositionem

nihil habere homirem, quod

non acceperit a Deo, per interrogationem emincians certitudine sentemti ruae confidit, tanto autem uiator

certitudo est, quod priori in gen rede omni ente ostendi possit, nihil ipsem habere posse, quod non ah- unde acceperit dubium lane non est, autorem omni lumine usum, quo at veritatem pervidendam opus est. alia quoque attendiissein verborum suorum amplitudinem pleriis e per spe ME. Abst igitur ut, quis existis mei, nos verbis Apostoli ampliorem

tribuere sensum, quam qui iisdem Κ , inest.

537쪽

in est Obiter monemus apparere jam modum, quo verborum eriptura ampliatio conveniens interpretatione extensiva reperiatur. susex g. 6. Accuratam analysin verborum piis in Apostoli, ad quam nos manu ducunt, notiones directrices eorumque iisdem

ducibus factam ampliationem non sua destitui utilitate ex ipsa antecedente tractatione lectori attento macumine sufficiente utenti palam esse potest Vidimus Apostolum veritatem thes-recicam, quod homo fidem totam

Deo acceptam referre teneatur, uti tanquam motivo humilitatis remedio adversus superbiam spiritualem, qualis is Christi aevo Pharisaeorum erat, ' hodienum Pharisaeorum ab inferis excitatorum esse solet. In philosophia autem morali veriori hospessit necesse est, qui ignorat, motiva fortius flectere voluntatem, ubi distincte evolvitur, quod in iisdem continetur, Ioc ipso evidentia veritatis multo illustrior effcitur. Nec minus hospes in eadem sit opus est

qui nondum novit, remedia adve sus vitia sortius mentem ab eadem alie .aze, ubi notione, quantum re

538쪽

potest, adaequata exhibentur. Etane ipsum Apostolum idem sensisse, ta ejus intentione paulo ante collegimus. Usum adeo egregium praestatila verborum Pauli analysis, ubi quis tam ad se statumque suum in singulari applicat, ut in seipso singulorum

veritatem experiatur id quod denuo intentioni Apostoli convenire ex antecedentibus liquet. at quia verba Pauli per interpretationem extensI-vam ad ens omne in omni casu transferri possunt haud obscure intelligi- Mus eodena motivo humilitatis in omni casu nos uti posse Widem esse remedium adversus superbiam vel a. eum quemcunque in casu quocunque eodemque singulari. munc usum t e prorsus egregium nemo dissilebitur, cui cognitum perspectumque est, quam sit homo ad fastum pronus, quo se super alios effert eosquentemnit. quanta giganiorum se ex semine isto nascatur. Habet utem motivum hoc aliquid singula, quod, cum universale sit, in ap-licatione tamen nonnisi singularia ad-ittat id quod inde est, quia Xpenduntur rationes,' quibus AK 4 POS

539쪽

34 6 III. Dd homine nihil a sei se possibilitas in dato casu singulari propius, mactualitas tandem Jus determinaturi, ob quod animus hominis effertur. Atque hine porro consequimur, ut eodem non sine succeses uti detur, etiamsi res ipsa talis sit, ob quam homo sese efferre non hahebat opus, neque tamen opus si initio corrigi errorem ejus Etenim ubi fastus fuerit beneficio motivi generalis ablatus, nunc multori, cilius error circa objectum corrigitur, cum sit jam attentior, nulla animi commotione attentionem amplius impediente, atque ad utramque con tradictionis partem indifferens, ceS sente nimirum ratione ob quam ad assirmativam assensus erat jam qudammodo praedeterminatus, antquam discussio fieret, ita ut in veritatem inquisiturus anxio desiderio neretur Veritatis in parte affirmati inveniendae. Ex his prosecto ratio quoque perspicitur, cur Apostolus generali usus fuerit motivo, non au

tem speciali ab objecto desumto ostem dens fidem eam esse, quae homni

a humilitatem impellere debeat,nime autem ex illorum numero,

fastum

Corale

540쪽

6stum inspirare queant quod sese ita habere haud dissiculter non uno O do probari potest. Quoniam vero institutum nostrum non ad alium scopum tendit, quam ut exemplis usum philosophiae nostrae doceamus nullus quoque dubito fores, ut ex hac ipsa tractatione perspiciant philosophiae principiis imbuti, quid sibi in aliis ca1ibus es agendum. Ite enim, quod per praecepta longum est, per

exempla breve. Porro cum huic ipsi tractation multa universalia insint, qualia sunt rationis sussicientis pervestigatio, interpretatio extensiva vi universalitatis rationis agnitae lacta, vis motivorum in remediorum in mente ad objectum vel inclinanda, vel ab eodem reclinanda, applicatio veritatum theoreticarum ad emendationem voluntatis talia bene multa attento ac perspicaci lectori obvia: si quis ad ea respicere velit, amplissimus contemplationum utilium camus aperietur, in quem tamen nobis exspatiari non licet, cum in verba Apostoli, integrum commentarium conscribere nobis minime proposue-Κ e rimus