Horae subsecivae Marburgenses anni MDCCXXIX, MDCCXXX et MDCCXXXI quibus philosophia ad publicam privatamque utilitatem aptatur

582쪽

DRAE SUBSECIVAE

Anni Mi CC XXIX. rimestre Autumnale.

bluptate eae cognitione veri

atis, elatae percipienda. S. I.

Im in Trimestri superiori ,3 --

de voluptate ex cognitione veri-rum talis percipienda ageremus, no v quoquo judicium interponeretebamus de voluptate, quae exibus revelatis pereipitur ba Do postquam tractatio in majo-olem excreverat, quam praesensum serre videbatur, quae de vo- ex eritatibus revelatis percia dicenda erant, in praesens tria

disserebamus V . Fidem igitur n liberatur inquiremus, quasi hoc genere praerogativa gam Nn x deant umδ. t w7μμ- λως. ομε δε

583쪽

deant verit res revelatae quae erum de voluptate ex veritatis cognitione preci pienda in genere dicta sunt, quin etiarrad revelatas applicari possint dubi profecto nullum superest. Enimvert

scuta sunt; sed singularia tantummodo in medium proseremus, quae non nisi veritatibus reyelatis convehitat Nullus dubito fore, iit, qui salutari veri tatum revelatarum cognitione pollet eorum in seipso veritatem experiatur Neque dubito sordiuti qui attentamente hae perlegit, voluptate hujus d ce dine eapiatur, quamvis ea tum demundegustetur, quando quis voluptatem istam persipit. Deficiit enim notioni ea clariras, quam sensus internus eidem

ενηδ' generis aliae mixtae, aliae purae Mutin

aria dicuntur illae, quae sminrationis lumine innotesiunt; se

primi deducr, e observationibus

hunc ceris mira, 'et atis divinis& Deci conditore ac conser

vatore hujus universi docentur aVin

584쪽

ti ino spiritu inlatis etenim ea inTheo. logia naturali ex principiis rationis non u modo demonstrari possunt, modo arisdemonstrandi fueris peritus. Hue eum pertinent, quae de ossiciis homianiserga Deum, erga seipsum ga'-itioidycςntur, quatenus Deus spς staturr quam creat , conservatur acci hera tor hujus universi, homines erou sem creaturae rationis usu polle teri Genim in philosophia re Maliae montiari possunt, m0do principii M-nuinis risinst in in vera metho outi noveris. Purae appellantur iu hia, rum ratibni sibi relictae sint immo, solare latione innotescunt. Inta xensum veniunt, quae de magno risentionis oper nobis patefacta sunt, Jφti regno gratiae, quae de regnwglo- in immo quae de statu hom inis post hortem in genere traduntur. . Huc si in pertinent, quae de ssiciis hominishristiani praecipiuntur in saςri , X no-ione Dei tanquam salvatoris 'que'hristi mundi redemtoris, lautione omnis tanquam a Christo redemti Ripernaturali Spiritus S regniti ilue a. Singula enim tui sunt, quorum

585쪽

j cc in D mlutato ex eatristiano veritatem selo rationis usu nemo alie- quatur. Pertinet hue praeterea noua obligatio ad ossicia iure naturali praec pia, quae ex iisdem notionibus deris tur alia specialiora nune non commem

moramus.

vertatum militarum eo

μή ex tione non uno modo voluptas peremi-Σ , jur,dum eaedem tanquam mixine n iis scuntur, hoc est, dum consensus inter revelationem, rationem percipitur. Animus voluptate perfunditur,quoties videmus aliis quoque innotuisse veritatem, quam nos cognovimus nila quid si quod animum in transversum Tapiat, ut sinistro quodam affectu illa sus ocetur. Quamobrem jucundum oumque nobis accidit, ubi scriptoribus 6- eris veritatem innotuisse observamus. Et cum nobis placeat veritatis cognitio in altero, ubi affectu nullo praepeditus fuerit animus amore in eos serimur, quos veritatis cognitione vel olimsui e imbutos, cum viverent, vel nunc imbutos esse agnoscimus. ulla igitur ratio est, cur non idem amor excitetur ius his, quoties Autores sacros ea docerea simus, quae veritati consentanea amante

586쪽

-tatis revelata peret inuti. 363 ante cognovimus. Est vero in iisdem

singulare quid, cujus gratia veritas ipsis

agnitamagis delectat. Viri enim divia niveritates maximi momenti, veluti debeatitudine aeternain mediis eam eo sequendi, docuerunt quae sit vera sint optare velmaxime debet, qui a veritate revelata alienum adhuc habet animum. Maxime igitur jucundum accidit, ubi veritatis assertores deprehendimus, quos tanquam veritatis testes vener mur. Atque haec voluptas utilitate sua non destituitur animum enim homi risia assensum veritat*m pure revel tispraebendum dispomis attentionem adeas excitat atque conservat, in dium in eas inquirendi accendit. V lum uigitur illi tribuendum, quod i ter motiva credibilitatis, quae appellant

Theologio per quae ipsorum iudicio

nobis credibile redditur scripturam sacram esse verbum Dei. Jhveritatum

mixtarum cum ratione Mobservatione consormitas reserenda. Inprimis a tem usui est, ubi veritates mixtas divino

587쪽

deificeps ex instituto eade revicturismus, nihil quidem anticipare lubet. Oriuntur subinde hominibus etiam piis serupuli circa veritates puras, immo noriminemam circa ipse mixtas, quod tentaminis tempus appellati suevit. 6ds circa puras oriatur scrupuis,&attentione ad mixtas facta earum vel cunaratione, vel cum experientia, praesertim domestica, conformitas percipi tur, voluptas inde percepta durior, quatenus aliquod taedii ex scrupulis percepti asseri lenimentum ladium enim non ante prorsus tollitur, quam ubi asseritia div so veritates pura e mio amplectitur, qui in dubitationem fuerat adductus

Singulare autem voluptatisv kae nus est, quod ex modo, quo veritates mari.ris mixtae unci ntur, percipitur quod φη με m clarius intelligatur, attenta mente

isti P perlustrentur exempla, quae in his , s

- oris subsecivis proposuimus. Insust enim iisdem generalia, quae ad notio nem praesentem pectant, nec disculter inde abstrahuntur,modo in generalibu a specialibus abstrahendis fueris κἀν

588쪽

Expendimus verba Christiu

animum ab omni vindictae cu- alienum explicat, ita ut ab aliis. is illibatum conservet erga eum m Quo homo hominem com- lebet, nec ulla ex parte odio contur, quo in transversum abripimus. Verba illa primo adspe-inuare videntur, quod rationis contrarium jubet enim Chri-ipingenti colaphum in dexteram obvertere etiam alteram. Ubi a notionem inquirimus, quam in audientium excitare debent, licia perpendimus, quibus non tibus ea oriri debet: non alia vς iptiora reperire licet. Sane' i verborum theoria regulas comtissima seligendi praescribente fueris veriatus eo clarius atque dias demonstrabit, quod illa selea sint. Habemus adeo veritatem lem, e genuinis principiis ratio- monstrabilem, verbis communi-:d adeo selectis expressam, ut eanem illi respondentem in anim' diciis praepedito excitare valeant. Nn s etsi

Inarim vernat. n. v. p. 3 so S M.

589쪽

etsi eam nunquam habueris, non secus ac si rem verbis denotatam tibi famili rem experireris . praesente notionem abstraheres. Talia qui perpendit, persectionem, quae modo nunciandi inest in multiplicem loquentis peti ctionem sentit Quamobrem dubit ri nequit, quin animus ejus intensissima voluptate persundi debeat. Similiter

verba Apostoli discussimus, quibus

animis Corinthiorum ad superbiam pronis motivum humilitatis instillare conabatur, dum ipsis ad animum revocabat, quod nihil habeant a seipso. Κῶ enim verba primo adspectu trita vide antur, nec sublime quid spirent accuratius tamen excussa non modo sensum latum fundunt atque profundum, ve rum etiam adeo selecta deprehenduntur, ut nec discussas circumstantiis sogularibus quidpiam vel summo acum ne detegi possit, in seligendis verbis a tendendum,quod ab Apostolo nonsus Tit observatum. Si cujus animusadi lia attentus voluptate non perfunditur; etsi nullo affectu contrario impediatun non alia sane de causa id accidit, quam

590쪽

ut sensum illius perfectionis nondum habeat, quae ex connubio facultatis cogitandi cream facultate eloquendi resu tat mee verba Christi de animo ab omni vindicti cupidine alieno,nec illa postoli de homine nihil a seipso habente studio elegimus exempla daturi,quiabus regularum nostrarum logicarumst notionum ontologicarum in scriptura sacra interpretanda utilitas commemdatur; sed ea sumsimus, quae tunc temporis memoria per rationes prorsus ex 'trinsecas prima suggerebat. Quam 'rem absit, ut quis sibi persuadeat in aliis verbis Christi atque Apostolorum,

ceterorumque virorum divino spirituassatorum non eandem sensus sublimistatem cum verborum simplicitate conjungi, nec ea adeo exquisita esse, ut inmnibus electionis regulis fuerit satisfactum. mullum igitur dubium est,quin hoc voluptatis genere continuo seu tur, qui ad legendam scripturam accodit, postquam severiori rerum ve horum philosophia animum imbuit. Experta loquimur, ac ideo non simplici vice monuimus, sive res, sive verba sp

etes philosophiae nostrae in veritatibus