Horae subsecivae Marburgenses anni MDCCXXIX, MDCCXXX et MDCCXXXI quibus philosophia ad publicam privatamque utilitatem aptatur

81쪽

s II De notione juris natura,

bruta ad eundem modum agendi de terminata sint, nec circumstantias sin gulares, quae sese offerunt, rationis usu omnique cognitione distincta de stituta discernere valeant actio qu0que simplex ad eas relata turpitudine naturali insecta videtur. Ponamus

canem devorare cibum sibi appositum Malterum dventantem eidem inhibre. Alterum veluti morsurus allatrat, immo mordet, cibum devorare se.

stinat Actiones hae ex invidia proesicisci vulgo putantur, propterea quod in homine invidiam haud vulgarem aliquo saltem in casu arguerent in dein invidia canina in proverbium abiit, qua majorem concipi non posse existimatur,' invidi canibus assimi. Iantur. Fieri adeo non posse videtur,

ut a brutis discamus, quaenam actio nes sint juri naturali conformes . tenim actiones brutorum bonas esse mixtas malis, consequenter principia juris naturalis ante perspecta esse debere, quam quis judicare Valeat, quanam externa specie eidem conveniant, quaenam vero ab eo abeant. Quamvis autem haec aliquam veri speciem habe.ant, non tamen Obstant, quo minus

82쪽

tentium es civilM. pruiniscue exaruiorum actionihusjuris naturalis principia derivemus. αctione brutorum externae , quas videmus, reserendae sunt ad fines, qui per eas tanquam media obtinentur, atque concludendum, per istos fines actiones esse determinandas Ius adeo natura praecipit fines istos esse consectandos, quos actionibus suis intendunt bruta more suo consequun

tur, homo autem modo homine diagno consequi debet. atenim quinam sitiue modus, juxta notiones Ictorum Romanorum ex jure Gentium dec, dendum, quod cum sit jus homini proprium ea superaddit, quae in br non cadunt Applicemus ea ad eamplum modo de cane allatum evidenter constabit, nihil vitii contranere principia juris naturalis, quae ex hoe sente derivantur. Canis cibum

sibi appositum appetit ad explendam, mim, qua ad eum quaerendum i citatur Cibo conservatur corpus imedi tandem interiturum. Finis adeo Rclidnis, qua cibus devoratur, est 0dservatio corporis, quod sine eo i/l ur ac incolume esse nequit. M

83쪽

M . . Ita a notiove Imris natura,rnes stimulas est, ne corpras in conficiatur, sed cibo potuque, quado convenit, refocilletur. Hinc go colliguntur principia juris natur lik 'corpus esse conservandum , Cibuconservandi corporis gratia esse calendum, non esse esuriendum, cibuesse quaerendum. Si canis cibum duoratin alter accurrens eidem inhi: eum allatrat atque mordet. Hac accone repellitur alter, ut cibo suo stpossit. Finis adeo hujus actionis e ut alterum repellat, qui eum in plendis ossicii sui, quod per modo cela debet corpori, partibus turba voluerit, adeoque sui defenso. Hi ergo colligimus defensionem juris rituralis esse juxta idem huic non elocum nisi ubi ab altero impedimi quo minus satisfaciamus ossicio Bro lege naturali nobis injunci Quodsi ergo actiones brutorum secudum rationes finales expendere dignmur&inde actionum liberarum detiminandi principia derivemus, ira quaquam verendum est,ne animaliabhrutis doctoribus usuri ex hominibrationalibus bruta irrationalia redc

84쪽

muta in nostris actionibus caeco se suum atque passionum animi impetu nos abripi patiamur. Sed demus etiam exemplum aetionis simplicis Canis evuliens promiscue admittit canes mares, uno alteri in coitu immediate

succedente quamprimum vero con

Lepit, non amplius ulli paret, sed ituae vi tentaturum mordet Malla-uat quoniam foemina in humano genere alacissima est, quae simile quid patitur viso cane salacitatis vitio imismatur, foeminae salaces iisdemtomparantur Quamobrem denuo

jur naturale eaninum canum Hasci- rum commune videtur . a quo ab-nstrere debeat homo. Enimvero se tum hanc quoque actionem iuxta rationes finales expendas , principia nostris rationi conformia inde der,

rq qua iuris naturalis esse aliunde

Remonstrari potest Finis nimirum ς tua estprocreatio sobolis. Ad eum misimulus est scemella catulitio. auci non appetit nisi catullens, η' marem admittit amplius, quam p in suerit impraegnata. Unde

hitur , iuris naturae principium esi

85쪽

se, ut coitus non voluptatis , sed solius sobolis procreandae gratia appeta tur Tantum adeo abest, ut lascivia exemplum praebeat canis foemina, ut potius conformem se gerat rarissima& vix inter homines agnitae castitatis praecepto. Quod enim promiscuum concernit coitum, non is lasciviae debe. tur sed quod cani perinde sit, quo

nam mare impraegnetur, cum maltantummodo ad generationem proliconcurrat, foemella autem educatio. ni sola sussiciat, quae adeo sola naturali quodam amoris impetu in catiatos sextur. Praeterea notandum est, jurii naturalis principia ex actionibus brutorum derivaturum non ad unam tantummodo speciem, sed ad omne brutorum genus attendere debere in eodem actionum genere, cum multi plex varietas hic sese offerat pro di- versitate specierum. Ex illa autem diversitate apparent determinationeo, sub quibus aliquid enunciandum,quod absolute verum non est. Unde porro Coni equitur quando contingit istas determinationes in homine non habe re locum, nee id in hominem conve-

86쪽

iure, maod nonnis sub istis verum est. Exemplum obscuritatem dispellit, quae

tenatas generalibus adhaeret. Agedum itaque intendamus in illud memtis nostra aciem' Canis catuliens a promiscuo eoitu non abhorret, prinpterea quod uno coitu non impraegne tur mare autem, qui ad impraegna tionem concurrit , ad educationem ca-

rubrum minime habet opus. Juri igitur naturali, quatenus juxta Ictos Romahos est jus hominum & brutorinis ommune non absolute repugnat promiscuus coitus, sed tantummodo sub data quadam conditione tanta a canum coeundi more disci--, s semina uno coitu luscientet impugnari nequit, mare tamen tam tummodo ad impraegnationem, .ne quaquam vero ad educationem habet D , promiscuum concubitum esselieit Enimvero tum in humano grauesolascemina proli educandaenon sustiat sed mas quoque socias ope piset necesse est sub his deter murenibus promiscuus concubitus

ηο amplius locum habet. Quid igis

die conveniat, aves nos abunde

a docent.

87쪽

s 3 II De notione iuris natura ,

docent. Sunt nimirum quoque jura animalium specierum propria ex notione non animalis in genere, sed hujus vel illius specie , v. gr. cani fluunt. Jam cum jus naturae juxta Ictos Romanos sit jus commune omni-Um animalium, atque adeo ejus ratio

in natura communi omnium animali. um hoc est, in notione animalis in genere, nequaquam Vero in notione canis, quatenus canis est, aut alterius speciei cujuscunque contineri debet; talia quoque ad jus natura juxta definitionem Ulpiani reserri non debent, uuae tonnisi certis brutorum speciebus conveniunt. Ea enim in brutis opponuntur juribus, quae hominum pro pria sunt, a Ictis Romanis juris gentium nomine compellantur. Genera lia autem principia, quae juris natura lis sunt, a posteriori innotescunt, ubi principia hypothetica diversis bruto Tum speciebus in eodem actionum e nere respondentia diversa inter se contulerisa quod ipsis commune est prin cipium generale inde abstraxeris , ob

servatis regulis, quae de formanda no tione generis datis specierum notionibu

88쪽

rentiam isivilis cybus alibi dedimus m). Cavendum vero ne quis in veritate investiganda minus versatus inter impossibilia referat, quae a se fieri non posse experitur. cavendum etiam, ne quis de facultatibus suis plus sperans , quam in iis est,a ex actionibus brutorum perperam deducens principia, quibus ea

deae minime respondent, aut pro principiis generalibus venditanS, quae nonnisi certis brutorum speciebus conveniunt, contendat extrutorum actionibus jus naturae, quod homines obliget, deduci minime posse, sed bruto-nim actiones suppeditare principia,

quibus scelera ac crimina hominum consermia sunt. Agnoscant tandem homines non omnem veri investigationem 2 investigati dijudicationem inisse potestate Agnoscant in alteriu potestate esse posse, quae in sua

non sunt Agnoscant in se non repu-gdὸR, quae nondum in alicujus homini potestate deprehenduntur Agnoscant denique fieri posse, ut in poteritici posterorum veniant, quae in nostra nondum sunt. Sed tum de-- mum

89쪽

' II De natione 3uri natura,

naum temeritas iraecipitantia in judicando vitabitur , ubi solida rerum cognitio pluribus familiaris evadet: quod ut fiat omnem movemus lapiciem movebimusque, quamdiu aura hac vitali seuemur. yris i si 11 Etsi plurima adhuc essent sci-ju iss.h tu non injucunda , ne inutilia, quariumGay de notione juris naturalis Ulpiani Ictorum Romanorum moneri Dote'

ser iam rant; noliri tamen Instituti memores

ad notionem juris gentium propera mus , quae iisdem iuit temur avitem eadem methodo in ea investiganda, qua in determinanda notione 3uris naturae usi sumus. Videamus igitur, quaenam de jure gentium occurrant praedicata. Ius hoc gentium, uuod ex Gai definitione naturalis raetio inter omnes homines constituit f. dicitur recedere a jure naturali,

quia illud omnibus animalibus, hoc solis hominibus inter se commune sit n) Dicitur praetere jus commune omnium hominum o). Referuntur ad hoc jus religio erga Deum, obedi entia parentibusa patriae praestanda p),

90쪽

delansio adversus vim atque injuriam nobis factam q), manumissio, qua quis ex servitute libertati restituitur, ipsa servitus, bella, regna, dominia Commercia, contractus, et in his quaedam etiam sint juris civilis r). Inprimis etiam probe tenendum est

inter rationes naturales , quibus ius gentium determinatur, reserri quoque Cognationem inter homines natura Constitutam. Patet itaque eam formandam esse juris gentium notionem, ut peream determinetur istud actionum genus, quae hominum Propriae sunt, naturalem tamen determinationem admittunt. Ratio asserti eadem

est, quam supra pro notione juris natura allegavimus 3 Patet porro ita formandam esse notionem juris gentium, ut ex ea demonstrari possit cultus divinus, obedientia erga pare tes, defensio corporis ac famae suae idemonstrari possint cetera, quae juris gentium esse juxta Ictos Romanos moin