Commentarium de jurepatronatus Caroli Gagliardi 1

61쪽

. 6st novaro. modis omui biis compellatur eam exploro si . dui enim

cooporit sacero opus etiam sine causa promissum, obsit ingilii rad illud perficiondum set). tamque oli rem nonni si post persc- clam unde lunque sundationem, aedifieationem. dolationem Eeclesiae oriri j ii spatronatus, docuit Fagnanus 3).

VI. Si quis propterea vilem solummodo locum, arpamque P elosiae aedificandae legaverit, nut dederit, nullum de patrona lusibi reservando verbum faciens, nullamque impensam in aedi- seium, nc dulem contulerit; nec Simul laneam opseram ultim de praestiterit cum aliis ex intervallo occlesiam construentibusol congrue dolantibus, pi sufficientem patronatus obtinendi li-lulum onerosum non esse, Pula Sine expressa reservatione rei

sinu gratiosa Episcopi concessione, ducent Fagnanus 4),ZP

poteri Doctorum gravissimi. Censetur enim potius benefactor , quam tandalor. 0b id ex nuda soli assignatione non offici paronum in totum, docuit otiam Vivianus s9ὶ: hoe est cum jure nominandi, et praesentandi beneficiarios, qui dolantis stero alii imtur: sed vix oblinoro sepulcrum in loco honorabiliori in area sua confodiendum ). . Falli Oxinde liquot glossam in can. post mensis Xx I gu. 7, in eo quod tres modo adquirendi patronatus obtrudat, et sundum ab addiscatione, ac dolo omnino sejungat in eo trito versiculo. 0 Nov. CXXXI. Cap. f. - 2 L. T. D. de pollicitationibus.

3ὶ in cap. quoniam a de jureP. - in Cap. quoniam dejur P. 5, Resp. 3. eod. - Q In pro gomenis ad comment de jureP.

9) Lib. i. la Iurm. Cap. 2. n. 46. 'ὶ Quum Juro Cationi eo Ecelesiae landatio nihil aliud sit, ut

cruditissimo Noster demonstrat, quam illius construelio, ct aediscatio, perspicuum Sane ost solam, ac simplis in fundi donationum, in quo aedificatur Ecclesia non esse modum adquirendi patronatum allud autem gravissimis doctrinis, quae heic exhibentur adnuetendum occurrit quod Alexander III. in Cap. ad audientiam 3. ex. Eccles. aedis.ὶ statuit. Ibi enim quaeritur an dominus villae, in qua ab alio nedificata est Ecclesia patronaliam adquirat. Ll expressu sanc tuin logimus hoc jaro dumtaxat potiri qui Ecclesiam aedifixa-Vit, nec supersicium solo cedere, quia tu specie rem Deo dicatam ad se trahere ne luit.

62쪽

VII. Vorum si uno oodemque tempore pili res in occlesia sumdanda cum Dioecesani consensu contribuant, arctam unus, aluter aedificationis imponsas. alius dolem sussicientem; omnes soro adipiscentur in solidum juspatronatus ex communi Dociorum

eta leg 14M eorumque singuli erunt aequaliter compatroni, non obstante inaequalitate contributionis, ob mutuam limrium communionem, et consensioneri, quae imparem partium rationem nequare, et vicissi in compensare pra sumitur, ex ira

dilis per laudatum de Luca 5), nisi quoias inaequales ipsi conlaudatores inter so praefiniverint, et partili fuerint quod ad exercilium patronatus dividuum: quas quidem praefinitas, et convenias agnovi o pluribus landalionum instrumentis in Arelii piscopali Curia Neapolitana: VIII lune enim voluntas confundatorum in condictis quoque partibus erit servanda. Hujusce sententiae ratio repetonda ost a regulis per duroconsultos adhibilis pro iure accrescendi i nostr vitulibus realibus. Inter quos Papinii niis, et Ulpianus potissimum jus accrescendi admittunt inter conjunc os vel ro, vel xprbis; denegant vero iis, qui nulli in de sint conjuncti in togato ususfructus 6).Proseclo ad patronatum solidum justitiae adquirendum, a fundalore, veI a confundatori biis praestari copulativo, et solum, et aedisseium, et do

evertere nequeunt canonibus antiquis, qui landaloris lilulum , una et patronatum datori areae absolute vindicant. Fateor uuiro quod Sinodus Aurelianensis VI. sexto saeculo dominis praediori ita facultatem nominandi presbyteros oratoriorum inibi constructorum minimo denegavit, ut superius dictum est cap. I num. I 4. Tum sequentibus saeculis Synodus Mediomatrica, et Cabilω i) In rii br. do jurep. n. 6. - 2ὶ Lib. I. cap. a. n. 46. - δ) In

dici. cap. quoniam num. 34.

quibuta modis usus fructus, vel ustis amittitur. - 7 In cit. Cap. quoniam n. 26; et seq. - η Consult. 8a. n. 8a. lom. 9.-οὶ Dec. s. n. Io. de IureP. - IH Allog. 54. n. 24 . - 8ὶ cap. I. u. Ic .

63쪽

nensis Ir, unde sumptum est Cap. I. de jure patronasus re oo quod recensuisset Ecclesias in robus listredum propriis constitulas intor eosdem dividi. Probari hinc patrona inni ex nuda soli concessione quaesitum videliae Emm . Gongaleg si) post Lainbertinum , Darbosam , Vivianum. luid Τ ex istis, celerisquo id genus Synodis localibus, ac dioecesanis canon communis in univorsa in Ecclosiam minime derivari potest: oo vel maximo

quod Romani Ponliseos Golasius, et D. Gregorius M. praelorprocessionis aditum nil aliud juris generatim landaloribus indulgeri constituissent set).lsancque sontentiam refellere nequit opistola PoIagii I. 3ὶ, rua dominus ponesδionis admittitur ad compostulandam orisinationem Abbalis per monachos electi, ibi: Quem et mona Horum electis, et possessionis dominus popogeeris ordinari. Boelio do Curio si) visus est dominus possessionis heio idem esse , qui dominus landi; reele , necne . doctiores diiudicent uandoquidem nolio posse83ionis tali Or huic est . quam soli, cinrene, praetereaque landi. Et jus cooligendi Praelatos in oe-clesiis conventualibus, ut Episcopos in cathedralibus, quod in

ol possessionum domini; communem regulam in patronalii sumdantibus occlesias compelonii non valet in hodierna disciplinas latuere. Praeterquam quod istam antiquae disciplinao Pol gianam epistolam maxime vel revocarunt, vol moderati sunt recentiores canonos, et praesertim Clemens Id. ), ol nperitus Coclostinus III. 6j, adeo ui cum Claudiano canere sic liceat

. . . . Priscamque regumunt

Canissem leges. emendanturgue vetustast, oeduntque novae.

X. Simul lancus itidem concursus plurium in pandem landalionem os steti, ut si quis utile dominium, allor directiun obli-ndat fundi, et soli ceclesiae, et ambo consentiant, ut in eo coim

ij In commoni. ad cit. cap. T. do jurep. - 23 Cit. cap. I. u. 35. et uo. ut svp. - 3ὶ Relata in can. Abbatem XVIII. qu. 2. -

4M In rub. de iure . f. Ecclesiam fundavit n. 1. . ' 5ὶ In cap. nobis AXV. de aurw.-φὶ Iu 'cap. cum terra XIV. de electionia.

64쪽

lpitatur Leelhsia, uterque patronalii in nanciscitur in solidum uian cum nodificalore si). XI. Verrum si canonem emphilenticum, vel directum dom, nium, vel rogroesum, aliudvo jus in solo aedificandae Ecele fias quis sibi reservaverit, nullum juspatronatus adquirol: I Dcus Onim libere praestandus ost ad Ecclesiam construendam sino ulla servitula ab eo , qui velit compatronus , vel landator Ecclesias seri et). Constitulum porro est in Synodo Uorm cionsi per lexliun Gregorii IX 3ὶ, ut absque ullo aervitio mansus integer tribuatur Ecclesino , nec de manso aliquod servi: lium laciant practer occlesiasticum. XII. Insuper quoties in loco allorius Ecclesia construatur inscio fundi domino, si ratum id dominus habuerit, compatronus ossicitur, ob eamdem simul l ei concursus rationem, quas

de iuro praesumitur ij.

XIII. Si tamen dissenserit, prelium soli lanium repetet. cγdentis aedifieio Ecclesiae, quae filo per Episeopum dodicata sit ad ministerium Dei ob publieum caussae piae favorem 5j. Syne propter publisam utilitatem atriem ramo nonnumquam Mambiguis religiouum Faensonibus omitti Solet, nam summam e8se ratisnem, quast pro religione faeit, docuit Papinianus 6). Juro hine merito Divus Gregorius M. quum comperivisset res Iudaeorum irrationabiliter occupatas, easque inconsulte, ac lomero suisse consecratas, praecepit rantino desens ri, ut Episcopus ipse prelium daret rerum dominis: quia uod Semel consecratum est, eis non valet ultra restitui madmodum labulis picturao cedentibus, ei qui pinxerii, reclam i) Roeli. de curio in tract. desures. ver. Ecelesiam fundavia

Ia: Viviau. ibid. n. 49. - 5) Glossa in can. apostolicos XII. q. Σ.- φὶ In L. Sunt personae 43. D. do religiosis. - 73 Cau. co perimus R. XIV. q. 6.- ' Hoc canono corroclum videtur jus ci vile a Paullo traditum in I. inter stipulantem 83 g. D. de veri oblist. Quod s-ra Profana fieri, et usibus publicis reliela in privatos

65쪽

vindieationem compeloro advorsus dominum labularum respondit Cisus: ut lamen pretium labularum inferrei ac solveret ij. X lv. Et usi dominium loci ad an liquam ecclesiam pertinent; adhuc patronaliam novae ccclesiae in eo nodisicalae nector nnisti luno oblinobii nor ratiliabillonom, ut Pilonius lenuli set j. Secus dicendum nillilominus est, ubi nova capella intra ecclesiam principalem landala sit: olenim isthaec unica soli contribuli ra-lio patronam non ossicit ecclesiam ex generali consuetudine ,

XV. Consequitur exinde juspatronalys ecclesiae principalis minime extendi super capellas, et aras in ea erectas , et i, nos cia per alios inibi landala , si vo consentiente sive di sentienio patrono. XVI.).. uandoquidem in occlesia de juropatronatus Episcopum posse aliis permittere sine consensu patroni landali nem capellarum, si allarium , capellaniarum, et benesciorum, dolinivit Ilota 6). Non repugnat porro in una eademque capella, ii nove altari plura benesicia, et capellanias fundari, et origi sub diversis oliam litulis, seu invocationibus Sanctorum, propterea quod locum spiritualia non occupant s7ὶ . seu inimmo capellanino collativad meram beneficii ccclesiastici naturam habentes neu raro sundantur sine certa altare cum onere celebrandi misSam, vel ubi tuo, vel intra coriam ecclesiam altaria plura conlinentem , quas beneficia in aburaeto nuneupant 8j. Et quemadmodum processionis aditus, seu publicus ingressus ad Ecclesiam quamlibet ollam do jurepatronatus, omni christiano debelur, et denogari nequit s9ὶ: ita landalor in ecclesia non oblinet vigore patronatus dominium privativum, sive jus Episcopo prohibitivum erigendi novas aras, et Sacerdotibus celobrandi: dummodo reservata tu limino landalionis, vel alias quaesita patronalus jura minime deminuantur . neque infringantur ulli mode; nec liberias patrono, ejusque beneficiariis i) L. qua ratione 9. g. a. D. de adquisen. dom. - 23 Alleg.

54. de conte. pate. n. I. - 3ὶ Lib. I. pari. I. q. 8. art. 6. n. i. -

4O Lib. a. cap. r. n. 49. - 5ὶ Ibid. n. a. - 6ὶ Dec. 3o8. u. 3.

66쪽

unquam roseaenotiit in suis pietatis miniis obeundis, celobrandis ilio divinis officiis in limine landali Onas constitulis i) XVII.)Dummodo absint aemulationes: et dummodo pro usu altaris, S eraeque supellectilis, ei pro compensandis delerioramentis, olim ponsis hostiarum , vini, candelarum, contribuatur jus sacristiae ex regionis moro, et Dioecesis constitutionibus laxam dum sa). Promissa quidem quolidiana sex seula quotannis,ol pro quolibet centenario missarum manualium sculum unum sero persolvi debere censet est. Bordonus, et Amoslxag 3j. XVIII., Edisi ealor novae Ecclesiae, non aliter quam areaedalor sine concursu dolantis, et constructoris simul laneo, nisi dolem ipse praestiterit. patronatum solidum ipso jure non olsetinet. Cum enim aevo Iustiniani ad nominis sui ostentalionem occlesias aediscaret, nequaquam curato ponendo, ut expensas quoque eis deponerent doeentes, ei ad luminaria, et ad observantium clericorum alimenta . et ad sacra minis loria per genda neeessarias, sed deforerent cas in nudis etiam aedilietis constitutas, aut destruenda , aut Nonino sacro ministerio do- fraudandas: sanxit Im pora in ad Mennam Patriarcham Constan-linopolitanum rescribens Novel. 67 . ut anto destitat, oi comsiditat dolem consulis Episcopo, qui aedificaro intendit Ecclesiam, nec aliter opus aedificii ecclesiastici aggredi liceat. Tum Petro suo sacrorum ossiciorum magistro rescribens idem Imporator sεὶ inquit donominatos ab nodificatoribus ocelesiao taricos ordinari per Episcopum in ea debere, si expensas alimoniae ipsi Oisdena ministrent. Hino Rota bis desinivit communi

talem Senogalliae Patronatum adami rore non potuisse ex sola constructione, seu aediscatione cynsecla proprio nero Ecclesiae. oui quidam Guiddbaldus aream sino patronatuscreservationo adsignavorat, et dos constituta ex investimentis, et donationibus Monasterii supral; in Senogallion. landalionis coram Priolo I 3. Docembris I 709 g. λ hoe rerum 3Iam , et 16. Maii retio

Sed quale a coram mirnea, juxta allegata per Pilonium 51

67쪽

At vero simul laneus concursus addi senioris eum datoro dolis, vel area cum essetet compatronum. De hoe enim casu loquutus idem Imporator si in declaravit nodificalorem Ecelesine disiunctivo, aut etiam emendentem ministrantibus in Oa clericis Q imo la jus habere offerendi personas idoneas Ordinario examinandas , et ordinandas. XIX. Verum tamen dotalso sola ad solidum Ecclesiae, vel capellae per alium constructae patronatum adquirendum sus- seit ox Patrum Tridentinorum sententia, quae luce meridiana clarior ost ex verbis supra rotalis num. 5. sitir ωλjam er etrem unl) eoelestam, quae tamen sine ait senti dote su rit, eo etenter dotaverit, palponatum non modo impetr re possit, aest obtinere debeat. Verbum hoc debeat neeessit tem innuit, qua Dioecesanus velit, nolit, dolatori jam quaesitum ipso uelo juspatronalus justitiae adjudicare cogitur, ac den garo nequit ulli modo, aut refraenare, etiam si Ecclesiam, capellamque omnino liberam quis antea construxisset suo, vel altorius solo 2ὶ. Et quoniam' patro lus jus individuum est si iacet exercilium praesentandi, aliaritaque praerogativarum passim dividatur in dolator iste in lotum, non autem ex parte illud lucrabitur: ne una. eademque ecclesia partim libera, partim servitulo assecla detur. quod absurdum est, ut ratiocinantur

optimo Lamberlinus 3). Barbosa ali laud. Ad confirmandum vero solidum. et individuum istiusmodi ius in dola loro ,

lempus dolationis discontinumn retro trahitur ad tempus aedificationis, et constructionis: Ecclosia lito fingitur proinde dotata eodem tempore, quo landala ot constructa. eum in finem , ut jura ex constructione, et si datione pro manantia communi- Eenti ir, et necrescant dolatori 5j. XX. Clarissimus Pilonius 6) diserimon adstruens intor Ecclesiam, et capellam, seu aram, assentitur quidem cap llae, seu allatis dolatorem fieri ex integro patronum capellae, dist. num. et Nov. LVII. cap. 2. - 2 Panormit. cap. quoniam de DraF.

n. 9: Vivian. lib. 2. cap. 5. n. I. - 3ὶ Lambert. lib. I. Par. I. q. 5. art. I 5. n. 2. - 4O De Iur. Εceles. lib. I. cap. II. n. 55. - 5 Abbas in dict. cap. quoniam num. 9, et cons. 59 nrim. 3, Meli. ver. et dotavia num. I et i, ot Rot. in Lueana Deo altis 8 Juniis 576. coram Clemen. VIII. allata per Vivian. Dari. I lib. 2 num. 3,

68쪽

4r: at vero contendit acerrime dolatori ecclosias per alium ibbere constructae non integrum patronatum, sed pro lortia parto deberi et sino privilegio Sodis Apostolicae solidum, nec etiam ab Episcopo reservari, et concedi posset, ibid. num. 28 et Sego Et ita oonstitutionem Triden linam ipse interpretatur, ne libe ius Ecclosiae ob sundationem, et constructioncm qnaesita in imorum dolantis cedat eum ecclesiae detrimento, et injuria , contra dispositioncm si). Quam ob rem admittit contra Lamberlinum, celerosqiit, unam eamdomquo Ecclesiam pro parte lib ram, ei pro parte subjectam patronaliri; vel occlesiam sui i-PSius compatronam una cum dolatore: quatenus vel Episcopus duabus vicibus beneficium libero conserat, ternisque dumtaxat vacationibus beneficiatum solus dolator praesentes; vel in sim gulis vacationibus Episcopus una cum ipso dola loro simulta-nelim jus praesentandi exerceat. Hisce polissimum argumentis Suam non tam sentcntiam, quam di ultatem super Tridentinna constitutionis in lorpretatione Geidendum sul ait num. 39), prout δε jure, protulit vir perilissimus , dum causae patrocinio inserviret, haud scio an aliis proliandam. XXI. At favor libortalis objectus absorbero non valet, ni lablor, necessitalem, alquo utilitato in Ecclesias, quae sentiens commodum necessariae dolationis sentiro oliam debet incommodum patronatus, ex trito juri oxiomate in . Sano quid Ecclesiae indotatas solum, ol aodificium proderit duid in solo elaodi,

sicio libertas sine clericis. ol ministri g in ca inservi eulibus' DNStinctionem partium patronatus sero individui . quam non fecit lex Tridentina, mario suo Oiungit ingeniosissimus Pilonius , samque amplectorer libentissime, si licercva synodica patrum constitutione deelinare. in eamque commillere. Haec porro lex communis singulari utens numero uni personae, quae Ees fiam fundaveris, et eomtruae rit, non dimidiatum , sed inlegrum procul dubio patronatum in primis concessii: tum per eamdem to vendi formam in singulari numero uni etiam personae, quae Ecclesiam sino dole jam construelam dotaveris, patronatum sine aliqlla pariter deminulione largita suisse videtur. 9uemadmodum igitur in priori, ita et in posteriori casu indiu, duum , solidumque juspatronalus justitias uni singularuer lex 1 cap. locupletari 48 de rin. jurisu H Iu cap. qui Seuta

69쪽

concessit, sive landalor, sive dolator is sit. lui vero contra leges nititur voluntalem, is sane committit in legem si). XXII. Si lamen unus ad congruam dolem praestandam min, mo sussciat, plures tu ea contribuenda possunt concurrere si vonsequaliter, sivo inaequaliter : eisquo omnibus in solidum lunolia natus adquiritur, et conceditur, assentiente Diomesano, ut,aera Congregatio Concilii δ' idonlini interpres desinivit set . Sane pluribus licere expensas dolis Ecclesiae oblatas contribuero separatim a novo aediscalore, probavit oliam Iustinianus s3ὶ Non rari enim apparent in 0rbe vasto , qui nequeant, vel ninlini singuli aere suo, et sino aliorum collationem ceclesias perfecte landare, et dolare competenter. Verum in limino sundationis possunt utique plii res confundatores , ac dolatores dividuum patronatus exercitium inter sese per quoius ex pacto dividere: quemadmodum ol post landalionem compaltoni solent jus praesentandi exercere per alternalivam, et per turnum ad vitandas discordias. Qua de re insorius. XXIII. Quanta sit occlesiae dos congrua, ol sui sciens, Episcopus definiet pro loci , et temporis , ei Personarum circumstantiis. Rescripsit nam quo Iustinianus M aedificalorem n uno Ecclesiae prius loqui ad Deo amabilem Episcopum debere,ot eam necessariae dotis mensuram . quae sullieiens videatur Episeopo, desintro illis verbis: at anslatenter habere vide Dur. Ail sane certi hac de re in sacris canoniblis. In SFnodo Wor-1naeiensi s5ὶ laxatus Iogitur mansus unu3, de quo Supra n m. 37 pro dolo cujusque Ecclesias. Verum si divorsa Ecclesiarum qualitas inspiciatur, laxa isthaeo generalis vix pro beneficiis sim elicibus accomo lari poterit. XXlV. in duandoquidem dos C lli curalium Ecclesiarum libera deductis oneribus minor annuis ducalis mille. Parochialium vero ducalis centum osso non du- heroi juxta decretum Tridentini 6). Monastorii, ci Ecelesino Regularium dos, XXV.) nisi duodecim personis rogularibus alendis, ol sustentandis susticiat, con rua non habetur Ox decreto Sae.

70쪽

ier dos Ecclesiae Collegialae modularitim sustentationem congruam Canonicis, si vo Collegialibus personis in ea inservient, bus praestare debet. expensasque ad fabricam sartam tectam habendam neeessarias, ad procurationem Episcopo visitatori, et cathedrati culta persolvendum, alquo onera laudationis adim- plonda XXVI. in Pro simplicibus vero Ecclesiis, ubi nec onus residentiae, neque animarum cura beneficiario imponatur, dolem annuorum viginti ducalorum saltem esse adsignandam, lenet Pa- norini lauus ij. Ubi quidam clerisus annuos viginti solidos resertur expetiisse ab Ecclesiae fructibus, in qua boneficium sibi coli lum asserebat. Curia tamen Archiepiscopalis Neapoli lana ordinarium adsensum super aedificalione novae Ecclesiast.no iii inisero impartitur, nisi post consillulam dolem quindecim ducatis

r) In cap. conquerento 6. do elericis non residentibus. I Quum in ditionibus citra Pharum sub Militari Regimino haud

parva pars bonorum ad Ecclesiam spectaulium alienata laurit, hine Conventione novissima an . I 8I8. nonnulla eonstituta suerunt, quaelum Cathedralium, tum Paroecialium Ecclesiarum dolem respicii int. Et nimirum ari. IV. sancitum quod quaelibet episeopalis Mensa in Regno gaudeat annuo redditu aci minus trium millium ducatorum ex bonis stabilibus, publicis dedi lis oneribus. Adhaec art. V. caulum T. quod quaevis Dignitas Capituli Amehiepiscopalis Neapoli lani redditu annuo ducatorum ad minus quingentorum , reliqui vero Canonicatus redditu ad minus ducatornm

quadringeniorum non careant.

ΙΙ. Quod singulae Dignitales Capitulorum ceterarum Ecclesiarum Regni citra Pharum ducata ad minus contum toginta, reliqui vero Canonicatus ducata ad minus centum pro annuo uuiuscujusque redditu habeant. III. Excipiuntur Canonicatus patronatus Regii, coclesiastici, ellaicalis, pro quibus constituitur, ut romanerent, ut essent, nisi fortacorum annui redditus a suis Patrouis canonica methodo augerentur. Praeterea ari. VII. decretum I. prod Paroeciis, quae sussicientum congruam non habebant, dos ita augeatur , ut iis Paro iis, quae duobus hominum millibus non conflarent, ad minus ducata centum , iis quae numerum quinque millium animarum uon attingebant, ad minus ducala centum quinquaginta, ceteris Vcro , quast moOrem a uiuiarum numerum continebant,ducala ad minus bis centum pro au-nuo redditu constituatur.

Il. uuod Parochialis Ecclesiae conservatio , uti et cooperatoris